Nielegalna imigracja i piractwo wyzwaniem dla współczesnej, międzynarodowej żeglugi handlowej.
|
|
- Irena Dobrowolska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 1
2 Nielegalna imigracja i piractwo wyzwaniem dla współczesnej, międzynarodowej żeglugi handlowej. Autor: Roman Woźniak Prezes Polskich Linii Oceanicznych S.A. 2
3 Proponowane zagadnienia prezentacji 1. nielegalna imigracja stałym i nadal aktualnym zjawiskiem w historii świata i Europy 2. ryzyka dla żeglugi handlowej w świetle aktualnej masowości i gwałtowności imigracji szczególnie na Morzu Śródziemnym 3. ograniczone, dotychczasowe efekty podejmowanych działań dla poprawy sytuacji armatorów statków i ich załóg 4. główne akweny i obszary na świecie zagrożone piractwem 5. podejmowane działania w walce z piractwem i ich rezultaty 6. zagrożenia ataków terrorystycznych w żegludze 7. piractwo/terroryzm a nielegalna imigracja czy stała się już zagrożeniem dla żeglugi handlowej, które szybko rośnie??? 3
4 1) Nielegalna imigracja stałym i nadal aktualnym zjawiskiem w historii świata i Europy. najważniejsze kierunki masowego przemieszczania się ludności morzem w historii świata 4
5 wyprawy krzyżowe 5
6 migracje ludności w XX-tym i XXI tym wieku bezpośrednio po II-j wojnie Światowej ucieczki z za żelaznej kurtyny okres zimnej wojny boat people ucieczki z Wietnamu, Afganistanu, Korei do Australii z Afryki ( Maroka) do Europy zorganizowany przemyt ludzi na statkach i kontenerach 6
7 boat people 7
8 Najbardziej aktualne kierunki imigracji charakteryzujące się niespotykaną masową skalą w krótkim okresie czasu z Syrii, Afganistanu, Pakistanu i Afryki do Europy przez Morze Śródziemne z zachodniego wybrzeża Libii w kierunku Włoch i Malty 8
9 z Turcji na Wyspy Greckie 9
10 Liczba imigrantów przybywających do Europy przez Morze Śródziemne osób mln osób 2016 ( I-V) osób ( z tendencją rosnącą ze względu na okres dobrej pogody na morzu od maja do września) 10
11 Wykres liczba przyjazdów migrantów przez Morze Śródziemne do Europy w poszczególnych miesiącach w 2014 r. i 2015 r. 11
12 Żerań i m/v Chodzież. Liczba uratowanych osób w kilku bezpośrednich akcjach ratunkowych w 2014 i 2015 roku około 600 osób a także udział w szeregu asystach. Imigracja przez Morze Śródziemne jest postrzegana jako największy exodus naszych czasów. 12
13 Akcje ratunkowe statków m/v Chodzież i m/v Żerań u wybrzeży Libii 13
14 Stopniowa zmiana traktowania uchodźców przez poszczególne państwa. statek ro-ro m/v Tampa armator Walenius Wilhemsen i podjęta w 2001 przez niego akcja ratownicza 438 tonących uchodźców z Afganistanu u wybrzeży Australii. Zdecydowana postawa rządu Australii skutkująca zmianą prawa azylowego istotnie ograniczającego możliwość przyjmowania uchodźców próbujących w taki nielegalny sposób przekroczyć granicę. Jest nadal aktualne i praktyce wyeliminowano nielegalną imigrację. 14
15 m/v Tampa z uchodźcami na pokładzie 15
16 Całkowicie przeciwne postępowanie Unii Europejskiej oferującej wszystkim uchodźcom schronienie. Ponton z uchodźcami na Morzu Śródziemnym 16
17 2) ryzyka dla żeglugi handlowej w świetle aktualnej masowości i gwałtowności imigracji szczególnie na Morzu Śródziemnym ekonomiczne dla armatora. Tylko część kosztów jest zwracana z polisy P/I. Koszt jednej akcji ratunkowej ponoszony przez armatora to pomiędzy Euro w zależności od wielkości statku, zatrudnienia itd. ( paliwo, utracone frachty bądź hire z czarteru). 17
18 ryzyka zdrowotne dla załogi ( choroby tropikalne) ryzyka mentalne (zwłaszcza w sytuacji wyławiania i transportu ciał uchodźców) zagrożenie wybuchem niekontrolowanych emocji ( zbiorowej histerii) groźby samobójstw w przypadku kontynuacji kursu statku do Libii. konieczność bardzo starannego doboru załogi świadomej różnic kulturowych i przeszkolonej co właściwych zasad postępowania z uchodźcami stałe przygotowanie statku w zakresie zwiększonych zapasów żywności, wody, środków higieny, lekarstw i pakietów pierwszej pomocy uwzględnienie różnic religijnych co do wyżywienia, zachowań obyczajowych. konieczność regularnych szkoleń załóg co do zasad postępowania z uchodźcami a także kontaktów i przekazu do mediów 18
19 3) Ograniczone, dotychczasowe efekty podejmowanych działań dla poprawy sytuacji armatorów statków i ich załóg. dotychczasowe działania IMO starania Europejskiego Zrzeszenia Armatorów ( ECSA) na forum Unii Europejskiej i IMO starania Związku Armatorów Polskich i związków zawodowych zrzeszonych w ITF programy międzynarodowe działań na morzu Mare Nostrum i Triton działania własne poszczególnych państw Włoch, Malty, Grecji 19
20 4) Główne obszary na świecie zagrożone piractwem Jemen i Somalia 20
21 Nigeria 21
22 Morze Południowochińskie 22
23 5) podejmowane działania w walce z piractwem i ich rezultaty bezpośrednie akcje militarne na morzu USA, Chiny, Rosja akcje wojskowe na lądzie w Somalii podejmowane przez wojska etiopskie w koalicji w siłami specjalnymi USA zbrojne eskorty na statku konwoje w asyście okrętów wojennych pasywne środki obrony rekomendowane przez IMO (cytadela, drut kolczasty utrudniający wejście na statek, zdalne unieruchomienie siłowni, wyłączenie AIS, itd.) rekomendacje dla armatorów Best Management Practices for Protection against Somalia Piracy. 23
24 różnice w sposobach działań rekomendowanych przez IMO/Unię Europejską a USA różnice w ochronie pomiędzy statkiem płynącym w tranzycie a statkiem zawijającym do portów w obszarach występowania ryzyka piractwa. ( porwanie w 2015 roku 5-ciu członków załogi statku Euroafrika Szczecin, m/v Szafir. Uwolnienie po negocjacjach). 24
25 6) Zagrożenia ataków terrorystycznych w żegludze 1985 rok porwanie statku pasażerskiego m/v Achille Lauro na Morzu Śródziemnym przez Front Wyzwolenia Palestyny i zabicie pasażera. Uwolnienie statku i pasażerów w negocjacjach przy zaangażowaniu Egiptu i Syrii rok atak rakietowy, porwanie i spalenie statku PLO m/v Bolesław Krzywousty przez Front Wyzwolenia Erytrei. Załoga odzyskała wolność po kilku tygodniach negocjacji. 25
26 m/v Bolesław Krzywousty 26
27 2000 rok atak samobójczy Al.-Kaidy na okręt wojenny USS Cole w Jemenie. Śmierć 17 marynarzy i 2 samobójców oraz 39 rannych. 27
28 7) Piractwo/terroryzm a nielegalna imigracja, czy stała się już zagrożeniem dla żeglugi handlowej, które szybko rośnie??? napływające regularnie sygnały o obecności terrorystów ISIS wśród uchodźców inne traktowanie w prawie piractwa a terroryzmu zacieranie się różnic. w obliczu coraz większej masowej skali napływu imigrantów do Europy w tym via Morze Śródziemne ( w ostatnim tygodniach ca osób tygodniowo) jakie środki zaradcze??? stale pogarszająca się sytuacja w Libii; w praktyce państwo nie działa a tylko islamskie milicje kontrolujące poszczególne regiony Libii. czy przykład Australii? czy bezpośrednia zaangażowanie militarne USA/Europy/NATO na Bliskim Wschodzie Syria Libia? 28
29 Libia 2015, 21 chrześcijańskich koptów zamordowanych na libijskiej plaży przez dżihadystów (ISIS). CZY MARYNARZE BĘDĄ NASTĘPNYMI???? 29
30 30
Kryzys imigracyjny jako nowe wyzwanie stojące przed UE
Kryzys imigracyjny jako nowe wyzwanie stojące przed UE Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, 33-332 Kraków Geneza kryzysu imigracyjnego w UE 1. Arabska wiosna i jej następstwa
Bardziej szczegółowoKierunki migracji: USA, Indie, Pakistan, Francja, RFN
Dane statystyczne Wzrost natężenia migracji Zmiana kontekstu migracji Rozwój komunikacji: internet, skype Nowoczesny transport Koniec zimnej wojny Globalizacja Wybuch nacjonalizmów Wydarzenia polityczne
Bardziej szczegółowoMigracje międzynarodowe. świata. W W 2015 r. liczba migrantów gnęł. ęła 244 miliony. Oznacza to wzrost o 71 milionów od 2000 r.
Migracje Główne problemy współczesnego świata Migracje wędrówki albo ruch mechaniczny ludności oznaczają przemieszczenia terytorialne związane zane ze względnie stałą zmianą miejsca zamieszkania stałe
Bardziej szczegółowoTRANSATLANTIC TRENDS POLAND
TRANSATLANTIC TRENDS POLAND P.1 Czy uważa Pan(i), że dla przyszłości Polski będzie najlepiej, jeśli będziemy brali aktywny udział w sprawach światowych, czy też jeśli będziemy trzymali się od nich z daleka?
Bardziej szczegółowoErasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata. Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata
Erasmus + Projekt Młody Europejczyk - Świadomy i bezpieczny obywatel świata Zrozum problem uchodźców i konfliktów wojennych współczesnego świata Kryzys migracyjny w Europie, kryzys uchodźczy Kryzys migracyjny
Bardziej szczegółowoZagadnienie kryzysu migracyjnego w Europie
Zagadnienie kryzysu migracyjnego w Europie W związku z tym, że większość szlaków przebiega przez Morze Śródziemne, wiąże się to z dużą liczbą przypadków śmierci wśród uchodźców przedostających się do
Bardziej szczegółowoWybrane problemy piractwa w strefach zagrożenia. Czesław DYRCZ Akademia Marynarki Wojennej
Wybrane problemy piractwa w strefach zagrożenia Czesław DYRCZ Akademia Marynarki Wojennej Wybrane problemy piractwa PLAN WYSTĄPIENIA Spojrzenie wstecz oraz definicje zjawisk piractwa morskiego i napadów
Bardziej szczegółowoTERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH
r. Stanisław Koziej 1 TERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY 2 Agenda Strategiczne środowisko bezpieczeństwa Charakter współczesnego terroryzmu Dylematy walki z terroryzmem
Bardziej szczegółowoFizyczne, wirtualne,... - przemieszczanie się ludności, jako przyczyny pogłębienia się nierówności na świecie
Fizyczne, wirtualne,... - przemieszczanie się ludności, jako przyczyny pogłębienia się nierówności na świecie Magdalena Rybicka m.rybicka@vistula.edu.pl Powody przemieszczania się ludności: ekonomiczne
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. Wydarzenie roku 2015 w Polsce i na świecie NR 3/2016 ISSN
KOMUNIKATzBADAŃ NR 3/2016 ISSN 2353-5822 Wydarzenie roku 2015 w Polsce i na świecie Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz
Bardziej szczegółowoAktualna sytuacja humanitarno-migracyjna w Syrii
Źródło: http://www.emn.gov.pl/esm/aktualnosci/9279,aktualna-sytuacja-humanitarno-migracyjna-w-syrii.html Wygenerowano: Środa, 10 lutego 2016, 22:41 Aktualna sytuacja humanitarno-migracyjna w Syrii W związku
Bardziej szczegółowoAktualna sytuacja geopolityczna. Robert Brzoza
Aktualna sytuacja geopolityczna Robert Brzoza 1 2 http://www.understandingwar.org 3 http://www.understandingwar.org Strategia ISIS Krzyżyk lokalizacja jednej lub większej liczby guwernii. Brąz teren wewnętrzny
Bardziej szczegółowoNiezatapialny wstyd Europy
Niezatapialny wstyd Europy Sytuacja uchodźców i migrantów w centralnej części Morza Śródziemnego, kwiecień 2015 Jeden z grobów bezimiennych migrantów na prowizorycznym cmentarzu na Lampadusie Giles Clarke/Getty
Bardziej szczegółowoKonflikty zbrojne na świecie
Informacja o badaniu W świetle niedawnej sytuacji politycznej, dotyczącej prawdopodobieństwa interwencji Stanów Zjednoczonych w Syrii, TNS Polska postanowił zapytać Polaków, jak według nich powinna się
Bardziej szczegółowoPiraci nie tylko z Karaibów... Piotr Buczek Sekcja Kryminalistyki TBSP UJ Kraków, 2013
Piraci nie tylko z Karaibów... Piotr Buczek Sekcja Kryminalistyki TBSP UJ Kraków, 2013 Czym jest piractwo? Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza art. 101 Definicja piractwa Każdy z następujących
Bardziej szczegółowoMigracje w demografii
Migracje w demografii ze szczególnym uwzględnieniem emigracji i repatriacji Wykład z 14 lub 21 stycznia 2015 roku Definicje Migracja wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu. Przyczyny migracji
Bardziej szczegółowoNATO wobec wyzwań i problemów w Syrii
BIULETYN INSTYTUTU ZACHODNIEGO Seria Specjalna Szczyt NATO w Warszawie NATO wobec wyzwań i problemów w Syrii Sebastian Wojciechowski Redakcja: Radosław Grodzki Jacek Kubera (redaktor naczelny) Piotr Kubiak
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA
Wydział Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Zestaw pytań do egzaminu magisterskiego na kierunku BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE STUDIA II STOPNIA
Bardziej szczegółowoGLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 15
GLOWNE TRENDY MIGRACYJNE 15 OGÓLNE TRENDY - I połowa 2015 r. Sytuację migracyjną w Polsce zdominował zwiększony napływ obywateli Ukrainy. O ochronę międzynarodową ubiegali się głównie Rosjanie (trend utrzymujący
Bardziej szczegółowoB8-0146/2016 } B8-0169/2016 } B8-0170/2016 } B8-0177/2016 } B8-0178/2016 } RC1/Am. 2
B8-0178/2016 } RC1/Am. 2 2 Motyw B B. mając na uwadze, że w kontekście arabskiej wiosny w lutym 2011 r. Libijczycy wyszli na ulice, co przerodziło się w dziewięciomiesięczny konflikt wewnętrzny; mając
Bardziej szczegółowoMateriał pomocniczy nr 1 1. Ekspert UNHCR
Materiał pomocniczy nr 1 1. Ekspert UNHCR UNHCR Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców to agencja Organizacji Narodów Zjednoczonych zajmująca się uchodźcami. UNHCR koordynuje działania
Bardziej szczegółowoPanel: Polska i hiszpańska polityka migracyjna cechy wspólne i różnice Tworzenie całościowej europejskiej polityki migracyjnej szanse i wyzwania
Panel: Polska i hiszpańska polityka migracyjna cechy wspólne i różnice Tworzenie całościowej europejskiej polityki migracyjnej szanse i wyzwania Paweł Kaczmarczyk Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytet
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2013 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2013 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W 2013 roku w powiatowych centrach pomocy rodzinie realizowanych było przez osoby posiadające
Bardziej szczegółowoZapoznać studentów z zagadnieniami dotyczącymi eksploatacji statków i operacji statkowych
KARTA PRZEDMIOTU. Nazwa przedmiotu: OCHRONA STATKU I OBIEKTÓW PORTOWYCH. Kod przedmiotu: Vos 3. Jednostka prowadząca: Wydział Nawigacji i Uzbrojenia Okrętowego 4. Kierunek: Nawigacja 5. Specjalność: Nawigacja
Bardziej szczegółowoPorównanie projektów Integracja dla samodzielności i Witamy w Warszawie w zakresie działań podejmowanych na rzecz cudzoziemców
Porównanie projektów Integracja dla samodzielności i Witamy w Warszawie w zakresie działań podejmowanych na rzecz cudzoziemców Status projektu Integracja dla samodzielności projekt zrealizowany Witamy
Bardziej szczegółowoSytuacja na Morzu Śródziemnym oraz potrzeba opracowania całościowego podejścia UE do migracji
PARLAMENT EUROPEJSKI 04-09 TEKSTY PRZYJĘTE P8_TA(04)005 Sytuacja na Morzu Śródziemnym oraz potrzeba opracowania całościowego podejścia UE do migracji Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 grudnia
Bardziej szczegółowoEuropejski kryzys migracyjny a gospodarka
Dr hab. Jan A. Wendt, prof. UG Zainteresowania naukowe: geografia polityczna i społeczno-ekonomiczna Europejski kryzys migracyjny a gospodarka W 2015 r. byliśmy świadkami największych od czasu zakończenia
Bardziej szczegółowoWykrywanie potencjalnych zagrożeń w ruchu morskim na podstawie danych AIS. Milena Stróżyna, Witold Abramowicz
Wykrywanie potencjalnych zagrożeń w ruchu morskim na podstawie danych AIS Milena Stróżyna, Witold Abramowicz Zarys problemu Bezpieczeństwo morskie jako jeden z priorytetów dla bezpieczeństwa Europy 90%
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY I EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 7.6.2016 r. COM(2016) 385 final ANNEX 3 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY I EUROPEJSKIEGO BANKU INWESTYCYJNEGO w sprawie
Bardziej szczegółowoBiznes przemytu ludzi kwitnie na Facebooku
Biznes przemytu ludzi kwitnie na Facebooku W całym regionie Morza Śródziemnego przemytnicy ludzi ogłaszają swoje usługi poprzez Facebooka, obiecując przewiezienie osób desperacko pragnących dostać się
Bardziej szczegółowoKto puka do naszych drzwi?
scenariusz III etap edukacyjny. Przedmiot: geografia Przedmiot: geografia str 1 Tytuł scenariusza: Kto puka do naszych drzwi? Autor scenariusza: Tomasz Majchrzak Krótki opis scenariusza: Scenariusz lekcji
Bardziej szczegółowoWolność zrzeszania się, negocjacji zbiorowych i dialogu społecznego w Chorwacji
Godna praca dla pracowników transportu Wolność zrzeszania się, negocjacji zbiorowych i dialogu społecznego w Chorwacji Neven Melvan 9-10 marca 2011, Wilno, Litwa Wolność zrzeszania się, negocjacji zbiorowych
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w róŝnorodności PL A8-0230/15. Poprawka. Lorenzo Fontana, Vicky Maeijer w imieniu grupy ENF
3.9.2015 A8-0230/15 15 Motyw F F. mając na uwadze, Ŝe rewizja traktatów UE jest konieczna do wzmocnienia ochrony demokracji, praworządności i praw podstawowych; F. mając na uwadze, Ŝe całkowite uchylenie
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9
GEOGRAFIA JAKO NAUKA 9 I PLANETA ZIEMIA. ZIEMIA JAKO CZĘŚĆ WSZECHŚWIATA 1. Pierwotne wyobrażenia o kształcie Ziemi i ich ewolucja 11 2. Wszechświat. Układ Słoneczny 12 3. Ruch obrotowy Ziemi i jego konsekwencje
Bardziej szczegółowoSławomir Łodziński (Instytut Socjologii UW) środa, 10 luty 2016 r., godz , Wszechnica PAN Pałac Staszica, Warszawa
Sławomir Łodziński (Instytut Socjologii UW) środa, 10 luty 2016 r., godz. 17.30, Wszechnica PAN Pałac Staszica, Warszawa Porządek wykładu kryzys migracyjny w Europie (rozmiary, kraje pochodzenia i specyfika
Bardziej szczegółowo19 stycznia PKW Enduring Freedom ( )
19 stycznia 2018 PKW Enduring Freedom (2002-2007) Ataki na World Trade Center i Pentagon przeprowadzone 11 września 2011 r. przez terrorystów z kierowanej przez Osamę bin Ladena organizacji terrorystycznej
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. Stosunek do uchodźców po atakach terrorystycznych w Paryżu NR 172/2015 ISSN
KOMUNIKATzBADAŃ NR 172/2015 ISSN 2353-5822 Stosunek do uchodźców po atakach terrorystycznych w Paryżu Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. Stosunek do uchodźców w krajach Grupy Wyszehradzkiej NR 151/2015 ISSN
KOMUNIKATzBADAŃ NR 151/2015 ISSN 2353-5822 Stosunek do uchodźców w krajach Grupy Wyszehradzkiej Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów
Bardziej szczegółowoMigracja - wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu
Migracje Polaków Migracja - wędrówka ludności mająca na celu zmianę miejsca pobytu Podział migracji ze względu na zasięg: migracje wewnętrzne, czas trwania: Czasowe, trwałe cel: turystyka lecznictwo pielgrzymki
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Przedmiot: Edukacja dla bezpieczeństwa Klasa 1. Ocena Nazwa działu / wymagania Dział I. System Obronny
Bardziej szczegółowoProjekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska. Copyright 2018 by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa
Recenzenci: prof. dr hab. Marek Dziekan dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska, prof. SGH Projekt okładki: Katarzyna Juras Zdjęcie na pierwszej stronie okładki: Marta Woźniak-Bobińska Redakcja: Anna Kaniewska
Bardziej szczegółowoSŁOWO WSTĘPNE. DOI : /ps Szanowni Państwo,
OD REDAKCJI Przegląd Strategiczny 2017, nr 10 DOI : 10.14746/ps.2017.1.1 SŁOWO WSTĘPNE Szanowni Państwo, dziesiąty, jubileuszowy numer to nie tylko okazja do mniejszego lub większego świętowania, ale
Bardziej szczegółowoORP Pułaski z kolejną misją wraca do Sił Odpowiedzi NATO
ORP Pułaski z kolejną misją wraca do Sił Odpowiedzi NATO ORP Gen. Kazimierz Pułaski opuścił we wtorek gdyński Port Wojenny i wypłynął na kolejną misję. Dołączy do Stałego Zespołu Okrętów NATO Grupa 1,
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0369/4. Poprawka. Cristian Dan Preda w imieniu grupy PPE
5.12.2018 A8-0369/4 4 Umocowanie 7 a (nowe) uwzględniając wspólny dokument roboczy Komisji Europejskiej i Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie sprawozdania
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2011 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2011 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W 2011 roku w powiatowych centrach pomocy rodzinie realizowanych było przez osoby posiadające
Bardziej szczegółowoBiuletyn Instytutu Zachodniego
Biuletyn Instytutu Zachodniego Seria Specjalna Uchodźcy w Europie Przez Lampedusę do Europy czyli nielegalna migracja do Włoch Tomasz Budnikowski Nr 194/2015 20 10 15 INSTYTUT ZACHODNI im. Zygmunta Wojciechowskiego
Bardziej szczegółowoEUROPA - AFRYKA. ZDERZENIE DEMOGRAFICZNE CZ.1 [ANALIZA]
aut. Witold Repetowicz 12.08.2017 EUROPA - AFRYKA. ZDERZENIE DEMOGRAFICZNE CZ.1 [ANALIZA] Nierówny, a zarazem całościowo wysoki i cały czas rosnący przyrost naturalny na świecie staje się coraz większym
Bardziej szczegółowoPolska polityka imigracyjna a rynek pracy
Instytut Polityki Społecznej Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski 4 if a a/s" a 3 Maciej Duszczyk Polska polityka imigracyjna a rynek pracy Warszawa 2012 Spis treści Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoSzefowa MSW: Działamy solidarnie i odpowiedzialnie
Źródło: http://msw.gov.pl Wygenerowano: Wtorek, 27 października 2015, 11:05 Strona znajduje się w archiwum. Piątek, 11 września 2015 Szefowa MSW: Działamy solidarnie i odpowiedzialnie - Działania polskiego
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKA POLITYKA ROZWOJOWA A KRYZYS UCHODŹCZY. Jakub Banach Katedra Europeistyki SKN EUrope
EUROPEJSKA POLITYKA ROZWOJOWA A KRYZYS UCHODŹCZY Jakub Banach Katedra Europeistyki SKN EUrope AGENDA 1. Kryzys i jego geneza 2. Europejska Polityka Rozwojowa podstawowe informacje 3. Reakcja UE na kryzys
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w róŝnorodności PL A8-0245/45. Poprawka
2.9.2015 A8-0245/45 45 Kostas Chrysogonos, Cornelia Ernst, Malin Björk, Marie-Christine Vergiat, Marina Albiol Guzmán, Barbara Spinelli, Eleonora Forenza, Stelios Kouloglou, Kostadinka Kuneva, Curzio Maltese,
Bardziej szczegółowoexito_broker_folder_a4_okladka_druk.indd :53
exito_broker_folder_a4_okladka_druk.indd 1 01.02.2018 12:53 www.exitobroker.pl 2 Tylko praca daje okazję odkryć nam nas samych, pokazać czym naprawdę jesteśmy, a nie tylko to na co wyglądamy. Joseph Conrad
Bardziej szczegółowoBEZPIECZEŃSTWO NARODOWE I stopień studia stacjonarne
BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE I stopień studia stacjonarne Imię i nazwisko promotora DR HAB. ARKADIUSZ JUNCEWICZ DR HAB. INŻ. WALDEMAR KAWKA Zakres zainteresowań naukowych System bezpieczeństwa narodowego RP.
Bardziej szczegółowoBiuletyn Międzynarodowy Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego
------------------------------------------------------------------------- Redakcja: Piotr Bajor (red. naczelny), Olga Plaze, Patrycja Lipold Opiekun naukowy: dr hab. Michał Chorośnicki, prof. UJ. Kontakt:
Bardziej szczegółowoW Y T Y C Z N E. Do weryfikacji z uprawnień zawodowych morskich i śródlądowych na stopnie motorowodne. Opracowano w oparciu o :
W Y T Y C Z N E Do weryfikacji z uprawnień zawodowych morskich i śródlądowych na stopnie motorowodne. Opracowano w oparciu o : 1. Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w
Bardziej szczegółowoSOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH
SOCJOLOGIA GLOBALNYCH PROCESÓW SPOŁECZNYCH Wykład 4 KONFLIKT CYWILIZACJI Samuel Huntington SAMUEL HUNTINGON ZDERZENIE CYWILIZACJI, 1993, 1997 Ur. 1927 r., amerykański profesor Uniwersytetu Eaton, prezes
Bardziej szczegółowoKryzys migracyjny i uchodźczy z perspektywy Morza Egejskiego: dylematy i wyzwania
Panel I: Kryzysy migracyjny i uchodźczy na początku XXI wieku w regionie śródziemnomorskim, w Europie czy w Unii Europejskiej? Kryzys migracyjny i uchodźczy z perspektywy Morza Egejskiego: dylematy i wyzwania
Bardziej szczegółowoA8-0236/ POPRAWKI Poprawki złożyła Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
9.9.2016 A8-0236/ 001-023 POPRAWKI 001-023 Poprawki złożyła Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Sprawozdanie Ska Keller Azyl: środki tymczasowe na rzecz Włoch i Grecji
Bardziej szczegółowoOBALAMY MITY NA TEMAT MIGRACJI
LICZĄ SIĘ Y: OBALAMY Y NA TEMAT MIGRACJI marzec 2019 r. Migracja nie jest zjawiskiem nowym ani niezwykłym. Jeżeli właściwie się nią zarządza, nie ma się czego obawiać. W zalewie wprowadzających w błąd,
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ OPINIE O WYJEŹDZIE POLSKICH ŻOŁNIERZY DO AFGANISTANU I DZIAŁANIACH ANTYTERRORYSTYCZNYCH NATO BS/4/2002
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoUsługa bezprzewodowego dostępu do Internetu InterNeo mobile
Usługa bezprzewodowego dostępu do Internetu InterNeo mobile Opłata aktywacyjna rodzaj usługi InterNeo mobile data 250,00 55,00 305,00 InterNeo mobile 200 250,00 55,00 305,00 InterNeo mobile 500 250,00
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 6 września 2017 r. (OR. en)
Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 6 września 2017 r. (OR. en) PUBLIC 11836/17 LIMITE JAI 762 MIGR 154 COMIX 591 NOTA Od: Do: Dotyczy: Prezydencja Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada Migracja:
Bardziej szczegółowoRuch wędrówkowy ludności
Trzeci Lubelski Konkurs Statystyczno-Demograficzny z okazji Dnia Statystyki Polskiej Ruch wędrówkowy ludności Statystyka i demografia Projekt dofinansowany ze środków Narodowego Banku Polskiego Urząd Statystyczny
Bardziej szczegółowoCharakterystyka środków technicznych SAR
Charakterystyka środków technicznych SAR Środki techniczne SAR, podział ogólny: Brzegowe Stacje Ratownicze (BSR); Jednostki pływające; Jednostki powietrzne; Centra koordynacji; Brzegowe Stacje Ratownicze
Bardziej szczegółowoPoprawki do listy IBF i ITF dotyczącej stref wojennych i stref wysokiego ryzyka
Cyrkularz ITF Nr 279/S.91/D.79/SS.37 Poprawki do listy IBF i ITF dotyczącej stref wojennych i stref wysokiego ryzyka Informujemy, że w wyniku konsultacji Sekcji Marynarzy ITF i Grupy Negocjacyjnej Pracodawców
Bardziej szczegółowoTragedie na Morzu Śródziemnym, to efekt NGOnializmu
Tragedie na Morzu Śródziemnym, to efekt NGOnializmu Seth J. Frantzman Na Morzu Śródziemnym doprowadzono do katastrofy. Podsycają ją bogate organizacje pozarządowe, NGO, które próbują pomóc, ale stworzyły
Bardziej szczegółowoPortalMorski.pl. www.maritime-security.eu
Firma Maritime Safety & Security", pierwsza w Polsce firma zajmuj¹ca siê problematyk¹ bezpieczeñstwa morskiego, zaprasza na szkolenie: TERRORYZM MORSKI I PIRACTWO. POSTÊPOWANIE, OBRONA ORAZ MINIMALIZACJA
Bardziej szczegółowoGospodarka morska w Polsce w 2006 r. *
Materiał na konferencję prasową w dniu 25 kwietnia 2007 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD STATYSTYCZNY W SZCZECINIE Centrum Statystyki Morskiej Informacja sygnalna Gospodarka morska w Polsce w 2006 r.
Bardziej szczegółowoGłówne kierunki handlu ropą naftową w 2008 r. [mln ton]
ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową w [mln ton] 318.5 43.4 22.4 24.4 23.8 121.7 127.6 49.5 196.9 90.9 101.3 32.6 64.7 92.0 119.7 25.4 53.1 21.4 107.6 119.4 44.5
Bardziej szczegółowoŻycie młodych ludzi w państwie Izrael
III SPOTKANIE - Konflikt izraelsko-palestyński na progu XXI wieku Życie młodych ludzi w państwie Izrael 1. Powszechna służba wojskowa kobiet i mężczyzn (rola IDF w społeczeństwie); 2. Aktywność polityczna
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. Stosunek do uchodźców w kontekście kryzysu imigracyjnego w Europie NR 122/2015 ISSN 2353-5822
KOMUNIKATzBADAŃ NR 122/2015 ISSN 2353-5822 Stosunek do uchodźców w kontekście kryzysu imigracyjnego w Europie Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą. Wykorzystanie
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2008 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI
ŚWIADCZENIA Z POMOCY SPOŁECZNEJ UDZIELANE CUDZOZIEMCOM W ROKU 2008 NA WSPARCIE INDYWIDUALNYCH PROGRAMÓW INTEGRACJI W 2008 roku w powiatowych centrach pomocy rodzinie realizowanych było przez osoby posiadające
Bardziej szczegółowoPŁYWAJĄCA STACJA DEMAGNETYZACYJNA
WSTĘP Remontowa Marine Design & Consulting (RMDC) pracuje nad nowymi projektami okrętów wojennych oraz okrętami wsparcia technicznego. Biorąc pod uwagę nowe wyzwania i wynikające z nich potrzeby Marynarki
Bardziej szczegółowoZASADY ZALICZENIA ĆWICZEŃ WNOPIP
ZASADY ZALICZENIA ĆWICZEŃ WNOPIP mgr. Aleksandra Spychalska aleksandra.spychalska@prawo.uni.wroc.pl konsultacje: sala 307 budynek A poniedziałki godz. 14.45-15.45 wtorki godz. 11.15-12.15 ZASADY ZALICZENIA
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 6 MODEL REAGOWANIA NA ZAGROŻENIA PIRACTWEM MIĘDZYNARODOWEGO TRANSPORTU MORSKIEGO
ROZDZIAŁ 6 MODEL REAGOWANIA NA ZAGROŻENIA PIRACTWEM MIĘDZYNARODOWEGO TRANSPORTU MORSKIEGO Rozdział szósty zawiera analizę inicjatyw w poszczególnych regionach oraz ich schematy. Autorka zaproponuje w nim
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. Rozdział 2 Wojny, konflikty zbrojne i punkty zapalne na świecie
Spis treści Wstęp Rozdział 1 Współczesne konflikty zbrojne 1.1. Zimna wojna 1.2. Świat po zakończeniu zimnej wojny czynniki konfliktogenne 1.3. Charakter współczesnych konfliktów lokalnych Rozdział 2 Wojny,
Bardziej szczegółowoJako najpoważniejszy powód współczesnej fali uchodźctwa wymienia się konflikty zbrojne w Syrii oraz w Iraku i w Afganistanie.
DZIECI UCHODŹCY Wojna to nie jest miejsce dla dzieci. Podjęcie decyzji o opuszczeniu swojego kraju, pozostawieniu rodziny i dobytku całego życia to jedna z najtrudniejszych decyzji. Bycie uchodźcą wiąże
Bardziej szczegółowoOpinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie strategii UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego (2014/C 458/11)
19.12.2014 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 458/61 Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie strategii UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego (2014/C 458/11) Sprawozdawca:
Bardziej szczegółowoLNG Żeglugowe. Paliwo Przyszłości. Polska Żegluga Morska P.P. (Polsteam), Szczecin, Poland 2013
LNG Żeglugowe? Paliwo Przyszłości 1.01.2015 wchodzi w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego oraz nowe przepisy IMO (International Maritime Organization) dotyczące dopuszczalnej zawartości siarki w paliwach
Bardziej szczegółowoAzja w stosunkach międzynarodowych. dr Andrzej Anders
Azja w stosunkach międzynarodowych dr Andrzej Anders Japonia współczesna Japonia jest jednym z nielicznych krajów pozaeuropejskich, które uniknęły kolonizacji w XIX w. Wraz z wzrostem mocarstwowości Japonii
Bardziej szczegółowoNajnowsze migracje z i do Polski. Demografia, 26.11.08
Najnowsze migracje z i do Polski Agata Górny Demografia, 26.11.08 Polska jako kraj emigracji Najważniejsze okresy/momenty w historii emigracyjnej Polski Okres międzywojenny: migracje za chlebem Okres powojenny:
Bardziej szczegółowoCo może Frontex... a czego nie
Co może Frontex... a czego nie Z Izabellą Cooper, rzeczniczką prasową agencji FRONTEX, rozmawia Grzegorz Lindenberg Jesteście jedyną dużą agencją unijną z siedzibą w Polsce, a niespecjalnie wiadomo, co
Bardziej szczegółowo03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600]
03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600] Rodzaj połączenia/usługi Cena netto w PLN za 1 minutę połączenia Cena brutto w PLN za 1 minutę połączenia Połączenie wewnątrz sieci 0,00 zł 0,00
Bardziej szczegółowoPodsumowanie wyników na rynku lotniczym w pierwszym kwartale 2017 roku
Podsumowanie wyników na rynku lotniczym w pierwszym kwartale 2017 roku W pierwszym kwartale 2017 roku na rynku obowiązywała kontynuacja pozytywnych trendów z poprzednich okresów. W pierwszych miesiącach
Bardziej szczegółowoStandardowe badanie Eurobarometr z jesieni 2018 r. Pozytywny wizerunek UE przed wyborami europejskimi
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Standardowe badanie Eurobarometr z jesieni 2018 r. Pozytywny wizerunek UE przed wyborami europejskimi Bruksela, 21 grudnia 2018 r. Po raz pierwszy większość Europejczyków
Bardziej szczegółowoOchrona bezpieczeństwa transportu morskiego
WAWRUCH Ryszard 1 Ochrona bezpieczeństwa transportu morskiego WSTĘP Ataki terrorystyczne w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej w dniu 11 września 2001 roku zwróciły uwagę światowej opinii publicznej
Bardziej szczegółowoOTWARTE KONSULTACJE PUBLICZNE
WOLNOŚĆ, BEZPIECZEŃSTWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ: JAKA BĘDZIE PRZYSZŁOŚĆ OTWARTE KONSULTACJE PUBLICZNE JAKA JEST OBECNA SYTUACJA? Jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej jest udostępnienie jej obywatelom
Bardziej szczegółowoTransport samochodowy Transport samochodowy
Komunikacja Komunikacja Transport przemieszczanie osób, towarów i energii na odległość Łączność przekazywanie informacji na odległość Poziom podstawowy Rozwija się od początków XX wieku Obecnie to najważniejszy
Bardziej szczegółowoDokument z posiedzenia B8-0378/2015 PROJEKT REZOLUCJI. złoŝony w następstwie oświadczeń Rady Europejskiej i Komisji
PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 27.4.2015 B8-0378/2015 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie oświadczeń Rady Europejskiej i Komisji zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie
Bardziej szczegółowoURZĄD MORSKI W SZCZECINIE W Y K A Z
PRZEPISY MIĘDZYNARODOWE I KRAJOWE KONWENCJE, USTAWY ORAZ ROZPORZĄDZENIA I ZARZĄDZENIA WYDANE NA ICH PODSTAWIE I. KONWENCJE MIĘDZYNARODOWE 1. Międzynarodowa konwencja o liniach ładunkowych, 1966 (Dz. U.
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA STUDIÓW (nabór od roku 2015/2016) STUDIA STACJONARNE I STOPNIA (Z UWZGLĘDNIENIEM MODUŁÓW PODLEGAJĄCYCH WYBOROWI)
STRUKTURA STUDIÓW (nabór od roku 2015/2016) STUDIA STACJONARNE I STOPNIA (Z UWZGLĘDNIENIEM MODUŁÓW PODLEGAJĄCYCH WYBOROWI) STUDIA STACJONARNE I ROK I STOPIEŃ zajęć Semestr I zaliczenia Historia polityczna
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 11. Strona internetowa książki... 14. Uwagi na temat statystyk migracyjnych... 15. Rozdział 1. Wprowadzenie...
Spis treści Przedmowa.............................................................. 11 Strona internetowa książki................................................. 14 Uwagi na temat statystyk migracyjnych......................................
Bardziej szczegółowoUŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO
UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO UŻYCIE SIŁY ZBROJNEJ MIĘDZY PAŃSTWAMI W ŚWIETLE MIĘDZYNARODOWEGO PRAWA ZWYCZAJOWEGO AGATA KLECZKOWSKA Wydawnictwo Naukowe
Bardziej szczegółowoWykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w.
Wykład 9 Upadek komunizmu - nowy obraz polityczny i gospodarczy świata (przełom lat 80. i 90. XX w.) Perspektywy na XXI w. Transformacja systemowa w Polsce 1 2 ZACHÓD cz. I Kryzys gospodarki kapitalistycznej
Bardziej szczegółowoMigracja i uchodźcy w Europie
C 316/212 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 22.9.2017 P8_TA(2015)0317 Migracja i uchodźcy w Europie Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie migracji i uchodźców w Europie
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. Stosunek do zaangażowania Polski w działania globalnej koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu NR 109/2016 ISSN
KOMUNIKATzBADAŃ NR 109/2016 ISSN 2353-5822 Stosunek do zaangażowania Polski w działania globalnej koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone
Bardziej szczegółowoO*/ F* Nazwa przedmiotu. Razem. Liczba godzin. Liczba godzin w semestrze. A. Moduły przedmiotowe kierunkowe. w tym: 1 sem. III r o k 6 sem. 4 sem.
wykłady w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS w. ćw. ćw.lab. /s.dypl. ECTS Forma zaliczenia Razem
Bardziej szczegółowoBIULETYN INFORMACYJNY RODM BIAŁYSTOK. lipiec 2015
BIULETYN INFORMACYJNY RODM BIAŁYSTOK lipiec 2015 Grecki roller coaster Lipiec 2015 r. wyryje w historii Hellady głęboką rysę, a wszystko za sprawą pogłębiającego się kryzysu, tego wyspiarskiego państwa,
Bardziej szczegółowoMigracje społeczności z wybranych krajów azjatyckich do Polski
Migracje społeczności z wybranych krajów azjatyckich do Polski Anna Piłat, Instytut Spraw Publicznych Projekt: Tygiel kulturowy czy getta narodowościowe? wzory integracji i wzajemne relacje imigrantów
Bardziej szczegółowoWydarzenie roku 2017 w Polsce i na świecie
KOMUNIKAT Z BADAŃ ISSN 2353-5822 Nr 2/2018 Wydarzenie roku 2017 w Polsce i na świecie Styczeń 2018 Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie
Bardziej szczegółowo