Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży"

Transkrypt

1 Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 7, zeszyt 2, 81-87, 2014 Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży EWA PIEKARSKA, GRZEGORZ KRASOMSKI, BEATA LEŚNICZAK 1 Streszczenie Właściwa opieka położnicza pozytywnie wpływa na przebieg i końcowy rezultat ciąży. Stwarza możliwość szybkiego rozpoczęcia leczenia rozpoznanych komplikacji oraz przypadków ciąż z grupy wysokiego ryzyka. Regularne wizyty kontrolne matek u lekarza stwarzają szansę prawidłowego przebiegu ciąży oraz obniżenia ilości powikłań i porodów przedwczesnych. Cel pracy: Określenie, jak często matki korzystały z opieki przedporodowej oraz czy intensywność opieki wpłynęła na przebieg ciąży i sposób zakończenia porodu. Określenie czasu trwania ciąży, w którym ciężarne rozpoczęły opiekę przedporodową i związku z wybranymi parametrami noworodkowymi w dniu narodzin. Materiał i metoda: Retrospektywna analiza dokumentacji położniczej 1539 matek po porodach odbytych w Klinice Położnictwa i Ginekologii ICZMP w Łodzi. Określono czas trwania ciąży, w którym ciężarne po raz pierwszy zgłosiły się do położnika oraz ilość odbytych wizyt przedporodowych. Opiekę podzielono na bardzo dobrą, dobrą, dostateczną, niedostateczną i jej brak. Kryterium podziału stanowiła ilość wizyt. Zbadano związek ilości wizyt z rodnością kobiet oraz czy wcześnie rozpoczęta opieka przedporodowa (do 12. hbd) istotnie korelowała z wybranymi parametrami noworodkowymi. Prześledzono związek wizyt z wiekiem, poziomem wykształcenia, miejscem zamieszkania matek oraz sposobem zakończenia porodu. W badaniach zastosowano analizę testu niezależności chi 2. Dla wnioskowania statystycznego przyjęto poziom istotności 0,05. Wyniki: Największą grupę (39,94%) utworzyły ciężarne, które odbyły 8-10 wizyt przedporodowych. Z opieki położniczej w okresie ciąży nie skorzystało 17,01% badanych. Analiza wykazała determinujący wpływ rodności kobiet na intensywność opieki (p = 0,0435). Ilość porodów przedwczesnych spowodowanych odpłynięciem płynu owodniowego (p = 0,0048) lub wywołanych samoistną czynnością skurczową mięśnia macicy (p = 0,0040) istotnie korelowała z ilością odbytych w okresie ciąży wizyt. Do 12. tygodnia ciąży opiekę podjęło 51% ogółu. Czas trwania ciąży w momencie rozpoczęcia opieki u położnika nie wpłynął istotnie na urodzeniową masę (p = 0,4856), długość ciała noworodka (p = 0,1930) oraz ocenę stanu klinicznego w skali Apgar (p = 0,4630). W grupie z dobrą opieką przedporodową najwięcej porodów zakończyło się cięciem cesarskim (37,68%) i z użyciem kleszczy (43,51%), najmniej w grupie z opieką niedostateczną (odpowiednio 7,01%, 6,11%). Wnioski: Wizyty kontrolne u położnika stanowią podstawową składową właściwej opieki położniczej i zakończenia ciąży. Niewłaściwa postawa matek w zakresie opieki przedporodowej uniemożliwia objęcie ciężarnych opieką położniczą stanowiąc istotny czynnik ryzyka porodu przedwczesnego. Słowa kluczowe: opieka przedporodowa, wizyty kontrolne, poród przedwczesny Wstęp Ciągłym dążeniem opieki przedporodowej jest doprowadzenie kobiety i jej dziecka do porodu w jak najlepszym zdrowiu i w najbardziej optymalnym czasie. Objęcie właściwą opieką położniczą w dużym stopniu uzależnione jest przede wszystkim od ciężarnej, gdyż to ona decyduje o momencie zgłoszenia się do położnika na pierwszą wizytę i na następne, wyznaczone wizyty. Decyzja często uzależniona jest od znaczenia, jakie ma dla kobiety ciąża lub dolegliwości, które wystąpiły podczas ciąży zmuszając do kontroli u lekarza [2, 4, 6]. Cel pracy Określenie jak często matki korzystały z opieki przedporodowej oraz czy intensywność opieki wpłynęła na przebieg ciąży i sposób zakończenia porodu. Określenie czasu trwania ciąży, w którym ciężarne rozpoczęły opiekę przedporodową i związku z wybranymi parametrami noworodkowymi w dniu narodzin. Materiał i metody Metodą retrospektywnej analizy prześledzono dokumentację położniczą 1539 matek po porodach od- 1 II Katedra Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

2 82 E. Piekarska, G. Krasomski, B. Leśniczak bytych w Klinice Położnictwa i Ginekologii ICZMP w Łodzi. Analizie poddano: miejsce zamieszkania, wiek i wykształcenie matek, ilość wizyt przedporodowych, czas trwania ciąży w momencie zgłoszenia się na pierwszą wizytę i do porodu oraz sposób porodu. Zbadano związek ilości wizyt z rodnością oraz czasu rozpoczęcia opieki (do 12. hbd i po 12. hbd) z wybranymi parametrami noworodkowymi (urodzeniową masą ciała, długością, ilością punktów uzyskanych z oceny stanu klinicznego w skali Apgar). Uwzględniając ilość odbytych przez ciężarną wizyt wyszczególniono opiekę przedporodową bardzo dobrą (powyżej 10 wizyt), dobrą (10-8), dostateczną (7-4), niedostateczną (3-1) oraz brak wizyt. Brak opieki przyjęto, gdy matka po raz pierwszy pod opieką położnika znalazła się w chwili zgłoszenia do porodu. Zebrany materiał poddano analizie opisowej i statystycznej. Wartości parametrów mierzonych w skali nominalnej, scharakteryzowano za pomocą liczby i odsetka. Badanie przeprowadzono z zastosowaniem analizy statystycznej testu niezależności chi 2. Dla wnioskowania statystycznego przyjęto poziom istotności 0,05. Wyniki Populacja 1539 ciężarnych zamieszkiwała głównie duże (59%) i średnie miasta (18%). Zdecydowaną większość stanowiły kobiety w wieku lat (89%), najmniej było matek młodocianych (2%). Wśród badanych dominowały pierworódki. Wieloródki (rodzące 2 lub 3 raz) stanowiły około 1/3 ogółu. Najwyższy procent matek legitymował się wykształceniem średnim (43%). Grupa z najniższym wykształceniem (zawodowym lub podstawowym) była o 3% mniejsza niż z wykształceniem wyższym (30%). Pierwszą wizytę przed zakończeniem 12.hbd odbyło 51% ogółu, w tym 34% między 7. a 10. hbd. Pozostałe ciężarne korzystające z opieki położniczej zgłaszały się do położnika od 13. do 15. hbd lub później (12%). W oparciu o szczegółową analizę ilości odbytych wizyt opiekę przedporodową podzielono na bardzo dobrą (powyżej 10 wizyt), dobrą (8-10 wizyt), dostateczną (7-4 wizyt) niedostateczną (1-3 wizyty) i brak opieki (gdy matka po raz pierwszy znalazła się pod opieką położnika w chwili zgłoszenia się do porodu). Najwięcej ciężarnych uczestniczyło w opiece określonej jako dobra (40%), najmniej w opiece niedostatecznej (7%). Odsetek kobiet niekorzystających z opieki przedporodowej (17%) był o 5% wyższy niż w grupie z opieką bardzo dobrą (12%) (ryc. 1). Ryc. 1. Struktura opieki przedporodowej zależnej od ilości odbytych wizyt Najniższy poziom opieki (19,95%) i opieka niedostateczna (9,50%) dotyczyła matek z wykształceniem zawodowym i podstawowym (określanym jako pozostałe). W porównaniu z grupą najlepiej wykształconej (z wykształceniem wyższym) matki z najniższym wykształceniem miały niższy o 3,91% udział w opiece dobrej (ryc. 2). Ryc. 2. Procentowy udział matek w opiece przedporodowej zależnie od poziomu wykształcenia

3 Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży 83 Podział matek na grupy Tabela 1. Wpływ rodności kobiet na ilość odbytych wizyt przedporodowych Brak wizyt 1-3 wizyty (op. ndst.) Ilość wizyt przedporodowych 4-7 wizyty (op. dostat.) 8-10 wizyty (op. dobra) Powyżej 10 wizyt (op. bdb) Istotność p n % n % n % n % n % Pierworódki , , , , ,50 p < 0,05 Wieloródki 71 14, , , , ,21 p < 0,05 Liczne wieloródki 7 17, , , , ,00 p < 0,05 n ilość wizyt przedporodowych, chi 2 = 15,9227, df = 8, p = 0,0435, p < 0,05 Ryc. 3. Struktura opieki przedporodowej w zależności od wieku matek, ich miejsca zamieszkania czasu zakończenia porodu Zależność między rodnością a dbałością o przyszłe potomstwo, wyrażającą się w ilości odbytych wizyt przedporodowych, była istotna statystycznie (p = 0,0435). Z dobrej opieki (8-10 wizyt) najczęściej korzystały pierworódki 39,45% (404). W grupie licznych wieloródek (rodzących czwarty raz i więcej) odsetek ciężarnych z tą ilością wizyt kontrolnych był mniejszy o 9,45%. Liczne wieloródki wyróżnił też najwyższy odsetek (32,50 %) z opieką dostateczną (1-3 wizyty). W porównaniu z pierworódkami był wyższy o 10,72% (tab. 1). Matki młodociane oraz zamieszkujące wieś miały najmniejszy procentowy udział w opiece bardzo dobrej (odpowiednio 3,13%, 9,36%), a największy w braku opieki (odpowiednio 18,75%, 20,97%) (ryc. 3). Największy odsetek porodów o czasie (38. hbd- 42. hbd) dotyczył grupy z opieką dobrą (40,41%) najmniejszy z niedostateczną (7,21%) (ryc. 3). Analiza wyników położniczych wykazała zwiększone ryzyko wystąpienia porodu przedwczesnego (< 37. hbd ) u matek bez opieki. Przedwczesne zakończenie ciąży spowodowane odpłynięciem płynu owodniowego (p = 0,0048) lub wywołane samoistną czynnością skurczową mięśnia macicy (p = 0,0040) istotnie korelowało z ilością odbytych w okresie ciąży wizyt. Odsetek porodów przedwczesnych w grupie bez opieki był znacząco wyższy (odpowiednio 9,03%, 17,17%) niż w grupie z bardzo dobrą opieką powyżej 10 wizyt (9,47%, 7,89%) (tab. 2). Sposób ukończenia porodu w poszczególnych grupach kształtował się na porównywalnym poziomie. Najwięcej porodów zakończonych cięciem cesarskim i z użyciem kleszczy odbyło się w grupie z dobrą opieką przedporodową (odpowiednio 37,68%, 43,51%), najmniej w grupie z opieką niedostateczną (odpowiednio 7,01%, 6,11%) (ryc. 4 ). W przedstawionej populacji kobiet rozpoczęcie opieki przedporodowej do 12. hbd nie wpłynęło znacząco na dobrostan noworodków w dniu narodzin. Masa urodzeniowa (p = 0,4856), długość ciała

4 84 E. Piekarska, G. Krasomski, B. Leśniczak Wyszczególnienie Tabela 2. Porównanie wpływu opieki bardzo dobrej oraz braku opieki % matek bez opieki położniczej (n = 268) % ciężarnych z bardzo dobrą opieką położniczą (n = 190) Istotność statystyczna p Prawidłowe zakończenie ciąży 54,85% 63,16% 0,0757 p > 0,05 Poród przedwczesny wywołany samoistną czynnością skurczową 17,17% 7,89% 0,0040 p < 0,05 Poród przedwczesny wywołany odpłynięciem płynu owodniowego 19,03% 9,47% 0,0048 p < 0,05 Nadciśnienie indukowane ciążą 4,10% 5,26% 0,5592 p > 0,05 Cholestaza ciężarnych 1,49% 1,05% 0,6833 p > 0,05 Cukrzyca ciążowa 0,75% 1,58% 0,3982 p > 0,05 Łożysko przodujące 0,75% 0,53% 0,7737 p > 0,05 Stan przedrzucawkowy 0,75% 1,05% 0,7785 p > 0,05 Rzucawka 0,37% 0,00 0,3993 p > 0,05 Infekcja wewnątrzmaciczna 0,75% 0,00 0,2327 p > 0,05 n ilość matek w grupie Tabela 3. Wyniki testu T w zakresie zależności wybranych parametrów noworodkowych od objęcia matek wczesną opieką przedporodową Parametry noworodkowe Grupa I (784): Noworodki matek objętych opieką do 12. hbd Grupa II (755): Noworodki pozostałych matek Istotność statystyczna p Masa ciała gramy średnia (± odchylenie standardowe; zakres) 3178 (±654; ) 3179 (±690; ) p = 0,4856 p > 0,05 Długość ciała cm średnia (± odchylenie standardowe; zakres) 53,49 (±4,35; 29-64) 53,46 (±4,51; 28-65) p = 0,1930 p > 0,05 Skala Apgar 10 min średnia (± odchylenie standardowe; zakres) 8,80 (± 1,17; 1-10) 8,73 (±1,33; 1-10) p = 0,4630 p > 0,05 Ryc. 4. Zestawienie procentowe sposobów ukończenia porodów w grupach matek (p = 0,1930) oraz punktowa ocena stanu klinicznego w skali Apgar (p = 0,4630) dzieci w obu grupach matek (pierwsza wizyta przed lub po 12. hbd) istotnie nie różniły się (tab. 3).

5 Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży 85 Najwięcej noworodków w grupie badanych matek osiągnęło masę ciała powyżej 2500 g, długość ciała powyżej 50 cm, ocenę stanu klinicznego w skali Apgar powyżej 7 pkt. Dyskusja Do objęcia ciężarnych właściwą opieką przedporodową niezbędne jest wczesne jej rozpoczęcie przez matkę oraz optymalna ilość odbytych wizyt, zapewniająca ciągłość opieki i jej kompleksowość. Opieka w znacznej mierze oparta jest na obustronnej współpracy szpitali i otwartej opieki zdrowotnej [1, 4, 12]. Szczególną rolę odgrywają działania w poradniach dla kobiet oraz w innych placówkach poza publicznymi zakładami zdrowia spełniając podobne funkcje [1, 7]. Na świecie wciąż jest brak jednolitej definicji wskazującej jednoznacznie na ilość wizyt przedporodowych, jaką powinna odbyć kobieta w okresie ciąży. W Polsce zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (PTG), gdy nie stwierdza się nieprawidłowości w przebiegu ciąży, zazwyczaj planuje się około 10 wizyt kontrolnych z zaleceniem, że liczba wizyt nie powinna być mniejsza niż 8. Jeśli wystąpią nieprawidłowości w przebiegu ciąży, ilość wizyt należy odpowiednio zwiększyć [1, 3]. Obecnie na pierwszy plan coraz częściej wysuwa się nie liczbę wizyt, lecz zakres poruszanych problemów, czas rozmowy i podjęcie odpowiednich interwencji [2, 8]. Dobra opieka położnicza jest bardzo ważnym elementem prawidłowej opieki przedporodowej [2]. Bardzo dobrą (powyżej 10 wizyt) i dobrą (8-10 wizyt) dbałość o przyszłe potomstwo wyrażoną w ilości odbytych wizyt wykazało łącznie 52 % ogółu. Z opieki przedporodowej najmniej korzystały matki młodociane, zamieszkujące wieś oraz legitymujące się zawodowym lub podstawowym wykształceniem. Wśród ciężarnych z powikłanym przebiegiem ciąży odsetek kobiet nie objętych opieką położniczą był wyższy niż wśród objętych opieką. Brak lub niedostateczna opieka położnicza stanowi istotny czynnik ryzyka porodu przedwczesnego. Ciężarne rozpoczynające wcześniej opiekę przedporodową w mniejszym stopniu są zagrożone wystąpieniem porodu przedwczesnego. Ważne jest, aby objęcie opieką lekarską wszystkich ciężarnych zagrożonych wystąpieniem porodu przedwczesnego nastąpiło jak najwcześniej, a liczba wizyt była odpowiednio zwiększona [2, 4]. Za wczesne objęcie kobiety opieką przyjęto jej rozpoczęcie w pierwszych 12. tygodniach ciąży (hbd) od momentu zapłodnienia. W tym okresie ciąży opiekę rozpoczęła ponad połowa (51%) badanych, w tym 34 % od 7. do 10. hbd. PTG zaleca odbycie pierwszej wizyty do 10. hbd. Za najbardziej optymalne uważa się pomiędzy 7. a 8. hbd. [1, 3]. Późne objęcie opieką przedporodową w wielu przypadkach może skutkować nawet kilkakrotnie częściej powikłaniem występującym w przebiegu ciąży. Wczesne objęcie opieką położniczą wraz z niezbędną ilością odbytych przez matkę wizyt stanowią nierozerwalne składowe umożliwiające prawidłowy przebieg ciąży [1, 4-6]. Sam czas rozpoczęcia przez ciężarne opieki przedporodowej nie wykazuje istotnego związku z częstością występowania porodów przedwczesnych oraz małej masy urodzeniowej noworodków [15]. Potwierdzają to wyniki naszych badań. W przypadku wielorództwa, sprawowanie właściwej opieki ograniczają zazwyczaj nieregularne lub rzadkie wizyty u lekarza [14]. Dobra opieka (8-10 wizyt) najrzadziej dotyczyła licznych wieloródek (rodzących czwarty raz i więcej). W porównaniu z pierworódkami ich odsetek był mniejszy o 9,45%. Rekomendacje PTG określają zasady opieki nad ciężarną, pozwalające na wczesne wyselekcjonowanie ciąż o fizjologicznym i nieprawidłowym przebiegu [3]. Utworzony harmonogram określa optymalny termin badań ciężarnych, zakres świadczeń profilaktycznych oraz zalecane badania diagnostyczne i konsultacje medyczne [1]. Wczesna i ciągła ocena czynników ryzyka jest stałym elementem opieki położniczej. Ma na celu wczesne wykrycie zagrożeń i stanów patologicznych oraz podjęcie niezbędnych działań leczniczych [9, 10]. Podczas pierwszej wizyty przedporodowej obowiązuje dokonanie oceny ryzyka związanego z ciążą na podstawie przeprowadzonego wywiadu, analiza wyników badania przedmiotowego, badań dodatkowych oraz monitorowania wzrostu i stanu płodu [12]. Umożliwia identyfikację zagrożeń będących przyczyną niekorzystnego przebiegu i zakończenia ciąży. Pozwala na zakwalifikowanie ciąży do grupy ryzyka adekwatnie do jej przebiegu i wymaganej opieki położniczej. Ocena przewidywanego ryzyka matczynego i płodowego powinna być procesem ciągłym, prowadzonym w oparciu o współpracę szpitali z otwartą opieką zdrowotną [1, 10]. Ciężarnej należy wyjaśnić istotę wizyt kontrolnych i zachęcić do świadomej i prawidłowej ich realizacji [5]. Na każdym spotkaniu zwrócić uwagę na

6 86 E. Piekarska, G. Krasomski, B. Leśniczak zakres poruszanych problemów, czas rozmowy oraz podjęcie odpowiednich interwencji [1, 7]. W razie wykrytych zagrożeń niezbędne jest uświadomienie ich ciężarnej i pouczenie o sposobach wyeliminowania [5]. W niektórych rodzajach ciąży wysokiego ryzyka opracowano algorytmy postępowania położniczego pozwalające obniżyć odsetek porodów przedwczesnych, a także urodzeń noworodków z niską urodzeniową masą ciała [1, 11]. Zwiększone ryzyko wcześniactwa, niskiej masy urodzeniowej i opóźnionego rozwoju wewnątrzmacicznego jest społecznie silnie zróżnicowane. Najczęściej dotyczy matek później i rzadziej zgłaszających się na wizyty kontrolne u położnika, znajdujących się w trudnych warunkach materialnych, palących papierosy lub których ciąże nie są planowane [9].W grupie matek bez opieki odsetek porodów przedwczesnych był znacząco wyższy niż w grupie z bardzo dobrą opieką (powyżej 10 wizyt). Najczęstszą przyczyną porodu było odpłynięcie płynu owodniowego lub samoistna czynność skurczową macicy. Przedwczesne pęknięcie błon płodowych ma miejsce w 25-40% przypadków porodu przedwczesnego [16]. Wówczas w monitorowaniu zagrożenia zakażeniem konieczna jest wnikliwa diagnostyka laboratoryjna i bakteriologiczna. W przypadku zainicjowania porodu przedwczesnego samoistną czynnością skurczową postępowanie lecznicze ogniskuje się na czterech głównych zagadnieniach: hamowaniu czynności skurczowej, stymulacji dojrzewania płuc płodu, sposobie ukończenia porodu przedwczesnego i intensywnej opiece neonatologicznej. Właściwe postępowanie medyczne zwiększa szanse na utrzymanie się ciąży, zapewniając tym samym optymalne warunki dla rozwoju płodu [11, 17]. Wieloczynnikowa etiologia sprawia, że pomimo wielu starań wciąż brak w pełni skutecznej profilaktyki pierwotnej zapobiegającej porodom przedwczesnym. Najwięcej porodów zakończonych cięciem cesarskim odbyło się w grupie z dobrą opieką przedporodową. Rozszerzenie wskazań do operacyjnego zakończenia ciąży, jako bezpiecznej drogi porodu dla niedojrzałego płodu skutkuje zwiększeniem odsetka cięć cesarskich w ciążach niedonoszonych [19]. W obecnej medycynie położniczej coraz częściej stosuje się przedwczesne ukończenie ciąży cięciem cesarskim, szczególnie w przypadkach wystąpienia znacznych wartości nadciśnienia tętniczego lub niedotlenienia płodu [9]. Wykonanie cięcia cesarskiego nie zawsze jest prostą operacją położniczą, a ryzyko powikłań ze wskazań nagłych, jest większe niż w przypadku cięcia elektywnego [18]. Badania oceniają opiekę położniczą przede wszystkim w odniesieniu do liczby wizyt. Być może połączona ocena ilości i przebiegu wizyt dałaby jednoznaczną odpowiedź co do roli opieki położnika w prewencji porodu przedwczesnego. Pomocną byłaby znajomość kompetencji zawodowych lekarza prowadzącego, częstości oceny szyjki macicy oraz działań podjętych w związku ze zgłaszanymi przez kobiety dolegliwościami [2]. Wnioski Wizyty kontrolne u położnika stanowią podstawową składową właściwej opieki położniczej i zakończenia ciąży. Niewłaściwa postawa matek w zakresie opieki przedporodowej uniemożliwia objęcie ciężarnych opieką położniczą, stanowiąc istotny czynnik ryzyka porodu przedwczesnego. Piśmiennictwo [1] Bręborowicz G.H., Gadzinowski J. (2006) Zasady organizacji opieki perinatalnej. [W:] Ciąża wysokiego ryzyka. Red. Bręborowicz G.H, OWN Poznań 2: [2] Rymkiewicz L., Leibschang J., Filipp E., Mazur J. (2003) Wiek matki, wykształcenie, jakość opieki położniczej w czasie ciąży, a ryzyko wystąpienia porodu przedwczesnego. Med. Wiek. Rozw. supl. 1, 7, 3: [3] Rekomendacje Zarządu Głównego PTG w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu. (2005) Ginekologia po Dyplomie 7: [4] Piekarska E., Krasomski G. (2011) Ocena jakości opieki przedporodowej z zastosowaniem Indeksu Kessnera oraz jej związku z czynnikami socjalno-demograficznymii zakończeniem ciąży. Perinatologia Neonatologia i Ginekologia 4: 3. [5] Delvaux. T., Buekens P., Godin L. et al. (2001) Barriers to prenatal care in Europe. Am. J. Prev. Med. 21: [6] Makowiec-Dąbrowska T., Wilczyński J., Siedlecka J. (1998) Zasady opieki perinatalnej nad kobietą pracującą zawodowo. II Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Katowice września, 1: [7] Wdowiak A., Wiktor K., Wiktor H. (2004) Analiza jakości świadczeń zdrowotnych w opiece prenatalnej. Zdrowie Publiczne 114(3): [8] Reroń A., Huras H. (2005) Prewencja pierwotna w opiece przedporodowej kobiet ciężarnych. Pielęgniarstwo XXI wieku 3(12): [9] Chazan B. (2003) Mała masa urodzeniowa czy poradzimy sobie z tym problemem? Medycyna Wieku Rozwojowego, supl. 1, 2, 3: [10]Bucholc M., Łepecka-Klusek C., Karauda M. (2004) Korzystanie z opieki lekarskiej w okresie ciąży wyra-

7 Analiza związku intensywności opieki położniczej z właściwym czasem trwania i zakończeniem ciąży 87 zem troski rodziców o zdrowie dziecka. Promocja zdrowia rodziny, supl. 14(59): [11]Czajka R. (2003) Poród drogami natury czy cięcie cesarski. Med. Wiek. Rozw. 7(3), supl. 1: [12]Słomko Z. (1986) Rozwój i formy organizacyjne medycyny perinatalnej. [W:] Słomko Z. (red): Medycyna Perinatalna 2: [13]Sawulicka-Oleszczuk H., Oleszczuk J. (2003) Organizacyjne możliwości zmniejszenia częstości porodów przedwczesnych. Med. Wiek. Rozw. 7(3): [14]Matusiak R., Szymusik K., Konińska-Kaczyńska A. i wsp. (2002) Czy wielokrotne wielorództwo jest położniczym czynnikiem ryzyka? Ginekol. Pol. 77(12): [15]Skórzyńska H. (1996) Ocena opieki profilaktycznej nad ciężarnymi. Medycyna Ogólna 31: [16]Goldenberg R.L., Culhane J.F., Lams J.D. et al. (2008) Epidemiology and causes of preterm birth. Lancet. 371: [17]Malinowski W. (2003) Poród przedwczesny w ciąży wielopłodowej. Medycyna Wieku Rozwojowego, supl. 1, 7, 3: [18]Słomko Z., Poręba R., Drews K., Niemiec T. (2006) Najważniejsze zagadnienia dotyczące ciecia cesarskiego. Ginekologia i Położnictwo 2, 2: [19]Brzozowska M., Kowalska-Koperek U., Kazimiera W. i wsp. (2006) Analiza przyczyn porodu przedwczesnego, w tym wskazań do cięcia cesarskiego pomiędzy 24 a 34 tygodniem ciąży na materiale własnym Kliniki Patologii Ciąży I Katedry Ginekologii i Położnictwa UM w Łodzi. Gin. Pol. X Sympozjum Sekcji Psychosomatycznej PTG LXXVII: J Ewa Piekarska II Katedra Ginekologii i Położnictwa UM w Łodzi Łódź ul. Rzgowska 281/289 piekewa@interia.pl Analysis of the relationship between the intensity of obstetric care and the duration and termination of pregnancy Proper obstetric care has a positive impact on the course and final result of pregnancy. It allows to promptly initiate the treatment of identified complications and high risk pregnancies. Regular check-ups provide an opportunity for healthy pregnancy and reduction in the number of complications and premature births. Objectives: Determination of how often mothers used antenatal care and if the intensity of care affected the course of pregnancy and type of delivery. Determination of the time when mothers started to use antenatal care and the relationship between that time and selected neonatal parameters at birth. Material and methods: A retrospective analysis of the obstetric records of 1539 mothers after deliveries in the Department of Obstetrics and Gynecology of ICZMP in Łódź. The week of pregnancy at which pregnant women first visited the obstetrician and the number of antenatal check-ups were determined. Care was classified into very good, good, poor and none. The classification criterion was the number of check-ups. The relationship between the number of check-ups and parity as well as the correlation between an early start of antenatal care and selected neonatal parameters were examined. The relationship between the number of check-ups, the age, education level, place of residence and type of delivery was analyzed. The study used the chi-squared test. For statistical inference, the level of significance was assumed at Results: The largest group (39.94%) was pregnant women who attended 8 to 10 antenatal check-ups. During pregnancy 17.01% of subjects did not use obstetric care. The analysis revealed a considerable impact of parity on the intensity of care (p = ). The number of premature births caused by the spontaneous rupture of membranes (p = ) or induced by spontaneous uterine contractions (p = ) significantly correlated with the number of check-ups during pregnancy. Up to the 12th week of pregnancy, the care was used by 51% of the subjects. The week of pregnancy at the first obstetric check-up did not significantly affect the birth weight (p = ), body length of the newborn (p = ) and the clinical assessment on the Apgar scale (p = ). The biggest number of forceps deliveries (43.51%) occurred in the group with good prenatal care, the smallest in the group with no obstetric care (6.11%). Conclusions: Obstetric check-ups are a basic component of appropriate obstetric care and end of pregnancy. The improper attitude of mothers to antenatal care prevents providing obstetric care to pregnant women, which is a crucial risk factor for preterm delivery. Key words: antenatal care, check-ups, premature birth

Ocena jakości opieki przedporodowej z zastosowaniem Indeksu Kessnera oraz jej związku z czynnikami socjalno-demograficznymi i zakończeniem ciąży

Ocena jakości opieki przedporodowej z zastosowaniem Indeksu Kessnera oraz jej związku z czynnikami socjalno-demograficznymi i zakończeniem ciąży Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 4, zeszyt 3, 157-162, 2011 Ocena jakości opieki przedporodowej z zastosowaniem Indeksu Kessnera oraz jej związku z czynnikami socjalno-demograficznymi i zakończeniem

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu wybranych czynników socjalno-demograficznych na przedwczesne zakończenie ciąży i urodzeniową masę ciała noworodków

Ocena wpływu wybranych czynników socjalno-demograficznych na przedwczesne zakończenie ciąży i urodzeniową masę ciała noworodków Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 3, zeszyt 4, 277-281, 2010 Ocena wpływu wybranych czynników socjalno-demograficznych na przedwczesne zakończenie ciąży i urodzeniową masę ciała noworodków

Bardziej szczegółowo

VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Stare problemy nowe możliwości kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje

VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej. Stare problemy nowe możliwości kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje VIII Kongres Polskiego Towarzystwa Medycyny Perinatalnej Stare problemy nowe możliwości 12-13 kwietnia 2019r. Hotel Aurora****, Międzyzdroje PROGRAM 12 kwietnia 2019 r. (piątek) 8:30-11:00 Sesja I : Poród

Bardziej szczegółowo

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów II ROKU Kierunek: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie. semestr IV, rok akad.

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów II ROKU Kierunek: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie. semestr IV, rok akad. POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów II ROKU Kierunek: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie semestr IV, rok akad. 2014-2015 Lp. 1. 2. WYKŁADY Pielęgnowanie położnicy w połogu powikłanym.

Bardziej szczegółowo

Jak prowadzić poród w 23. tygodniu ciąży

Jak prowadzić poród w 23. tygodniu ciąży GRZEGORZ JAKIEL Jak prowadzić poród w 23. tygodniu ciąży I Klinika Położnictwa i Ginekologii Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie Peri- viable birth Poród na granicy przeżywalności AGENDA

Bardziej szczegółowo

PLAN ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH

PLAN ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH ZAKŁAD PIELĘGNIARSTWA W GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWIE KATEDRY ZDROWIA KOBIETY Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach 8 00-15 30 PLAN ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH Z PRZEDMIOTU PIELĘGNIARSTWO POŁOŻNICZO-GINEKOLOGICZNE

Bardziej szczegółowo

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie

Marzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane

Bardziej szczegółowo

Klinika Położnictwa i Ginekologii. Poznań, wrzesień 2013 r.

Klinika Położnictwa i Ginekologii. Poznań, wrzesień 2013 r. Instytutu Matki i Dziecka Klinika Położnictwa i Ginekologii Rozwój opieki perinatalnej na przełomie XX i XXI wieku Tomasz Maciejewski, Michał Troszyński, Sławomir Janus Poznań, wrzesień 2013 r. Zgony matek

Bardziej szczegółowo

Ocena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi. 1. Zakład Pielęgniarstwa w Ginekologii i Położnictwie, Katedry Ginekologii i

Ocena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi. 1. Zakład Pielęgniarstwa w Ginekologii i Położnictwie, Katedry Ginekologii i Ocena wiedzy i opinii rodzących na temat komórek macierzystych krwi pępowinowej PATRYCJA KRAWCZYK 1, ANDRZEJ BARAN 2, URSZULA SIOMA- MARKOWSKA 1, MARIOLA MACHURA 1, SYLWIA KUBASZEWSKA 1, ANNA KANABROCKA

Bardziej szczegółowo

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów I ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów I ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów I ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie semestry II, rok akad. 2013-2014 SYMBOL ZAJĘCIA PRAKTYCZNE LICZBA GODZIN Z1 Przygotowanie kobiety

Bardziej szczegółowo

Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego

Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom, zeszyt, 11-16, 212 Ocena wybranych parametrów klinicznych rodzących kobiet i noworodków w przebiegu porodu konwencjonalnego i porodu rodzinnego BOGUSŁAWA

Bardziej szczegółowo

Standardy prowadzenia ciąży

Standardy prowadzenia ciąży Standardy prowadzenia ciąży Gdańsk 2015 Redaktor prowadzący: Olga Strzelec Redakcja: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Korekta: Joanna Fiuk, Olga Strzelec Projekt okładki: Andrzej Owsiany Skład: Iwona Łytkowska

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Katedra Ginekologii, Położnictwa i Onkologii Ginekologicznej Klinika Onkologii Ginekologicznej Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Ewa Nowak-Markwitz

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka i terapia porodu przedwczesnego

Diagnostyka i terapia porodu przedwczesnego ROZDZIAŁ VI ZDROWIE I DOBROSTAN 1/2015 DOBROSTAN I ZDROWIE 1 Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Zakład Propedeutyki Położnictwa Katedry Zdrowia Kobiety School

Bardziej szczegółowo

Przyrost masy ciała w ciąży a wybrane elementy oceny stanu noworodka

Przyrost masy ciała w ciąży a wybrane elementy oceny stanu noworodka Wdowiak Probl Hig A Epidemiol i wsp. Przyrost 2011, 92(2): masy ciała 281-285 w ciąży a wybrane elementy oceny stanu noworodka 281 Przyrost masy ciała w ciąży a wybrane elementy oceny stanu noworodka Women

Bardziej szczegółowo

13. Typ modułu kształcenia. 1. Nazwa jednostki. Kod przedmiotu. 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: Pierwszy stopień

13. Typ modułu kształcenia. 1. Nazwa jednostki. Kod przedmiotu. 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: Pierwszy stopień 1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych 2. Kierunek Pielęgniarstwo Kod przedmiotu 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa : 5. Poziom kształcenia 6. Forma studiów Położnictwo,

Bardziej szczegółowo

Techniki położnicze i prowadzenie porodu dla studentów III ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie

Techniki położnicze i prowadzenie porodu dla studentów III ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie Techniki położnicze i prowadzenie porodu dla studentów III ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie semestry VI, rok akad. 2013-2014 Lp. WYKŁADY LICZBA GODZIN Miejsce data zajęć 1. Powikłania

Bardziej szczegółowo

Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim

Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim Lek. med. Izabela Wnuczek-Mazurek Ultrasonograficzna ocena wzrastania płodów w I i II trymestrze ciąży w populacyjnym programie badań prenatalnych wad wrodzonych w regionie lubelskim Promotor: Dr hab.

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiP Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

Opis:... ... ... 22. Zgon matki: a. podczas ciąŝy: ciąŝa ektopowa, poronienie wczesne do 12 t.c.

Opis:... ... ... 22. Zgon matki: a. podczas ciąŝy: ciąŝa ektopowa, poronienie wczesne do 12 t.c. Pieczęć oddziału/kliniki Miejscowość, dnia... adres, tel./fax Analiza zgonu kobiety w okresie ciąŝy, porodu i połogu I. DANE OGÓLNE: 1. Imię i nazwisko matki :... 2. Data urodzenia:... Wiek:... 3. Miejsce

Bardziej szczegółowo

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu

Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Ginekologia i położnictwo - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ginekologia i położnictwo Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-GiPoł Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety

ZAKŁAD PROFILAKTYKI CHORÓB KOBIECYCH I SEKSUOLOGII Śląski Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Zdrowia Kobiety Wykaz efektów kształcenia z przedmiotu: TECHNIKI POŁOŻNICZE I PROWADZENIE PORODU Kierunek: POŁOŻNICTWO Rok studiów: III rok Tryb: studia stacjonarne, pierwszy stopień TEMAT I: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ

Bardziej szczegółowo

Położnictwo i ginekologia

Położnictwo i ginekologia CRASH COURSE Redaktor serii Daniel Horton-Szar Położnictwo i ginekologia Nick Panay, Ruma Dutta, Audrey Ryan, J. A. Mark Broadbent Wydanie pierwsze polskie pod redakcją Jerzego Florjańskiego Wydawnictwo

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Rzeszowski

Uniwersytet Rzeszowski Rekrutacja 2014/2015 - Studia I i II stopnia POŁOŻNICTWO Studia stacjonarne I stopnia Liczba miejsc na kierunek zostanie podzielona proporcjonalnie do liczby kandydatów legitymujących się Kwalifikacja

Bardziej szczegółowo

1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii,

1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii, 1. Oddział tworzą: 1) Pododdziały: a) Położniczy (rooming- in), b) Patologii Ciąży, c) Porodowy ze Szkołą Rodzenia, d) Ginekologii, e) Izolacyjny (poł. gin), 2) Izba Przyjęć Położniczo-Ginekologiczna 1

Bardziej szczegółowo

Rola położnej w opiece nad ciężarną, rodzącą, położnicą z cukrzycą Leokadia Jędrzejewska Konsultant Krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologicznego i położniczego Kraków 20 21 maja 2011r. Grażyna

Bardziej szczegółowo

Analiza związku wybranych parametrów ciężarnych z wyselekcjonowanymi cechami urodzeń noworodków

Analiza związku wybranych parametrów ciężarnych z wyselekcjonowanymi cechami urodzeń noworodków ROZDZIAŁ XXIV ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015 DOBROSTAN I SPOŁECZEŃSTWO Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu im. Piastów Śląskich we Wrocławiu University of Medicine in Wrocław AGNIESZKA STRAMA, MAŁGORZATA

Bardziej szczegółowo

MARIA KWIATKOWSKA, MAŁGORZATA POKRZYWNICKA, PAWEŁ KRAJEWSKI. Streszczenie. Materiał i metody. Wstęp

MARIA KWIATKOWSKA, MAŁGORZATA POKRZYWNICKA, PAWEŁ KRAJEWSKI. Streszczenie. Materiał i metody. Wstęp Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 1, zeszyt 2, 116-120, 2008 Analiza porównawcza sposobu urodzenia, urodzeniowej masy i długości ciała oraz wewnątrzmacicznego wzrostu płodu u noworodków matek

Bardziej szczegółowo

Liczba porodów, transferów i dyskwalifikacji

Liczba porodów, transferów i dyskwalifikacji Drodzy Czytelnicy, Poniżej przedstawiamy Wam wybrane efekty naszej owocnej pracy i wyniki porodów kobiet, które zdecydowały się na poród w domu w asyście położnej stowarzyszonej w Dobrze Urodzonych. Nie

Bardziej szczegółowo

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży Picie alkoholu prof. dr hab. Marcin Wojnar mgr Marek Fudała, Krzysztof Brzózka Katedra i Klinika Psychiatryczna, Warszawski Uniwersytet Medyczny Państwowa Agencja Rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE

ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE Rodzaj kształcenia Kurs specjalistyczny jest to rodzaj kształcenia, który zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 1996r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 57, poz.

Bardziej szczegółowo

XIII SYMPOZJUM NAUKOWO - SZKOLENIOWE STANY NAGLĄCE W POŁOŻNICTWIE I GINEKOLOGII RAMOWY PROGRAM

XIII SYMPOZJUM NAUKOWO - SZKOLENIOWE STANY NAGLĄCE W POŁOŻNICTWIE I GINEKOLOGII RAMOWY PROGRAM XIII SYMPOZJUM NAUKOWO - SZKOLENIOWE STANY NAGLĄCE W POŁOŻNICTWIE I GINEKOLOGII RAMOWY PROGRAM Tychy 17 18 września 2010 r. CZWARTEK 16.09.2010 r. RAMOWY PROGRAM SYMPOZJUM 16:00 18:00 ZEBRANIE ZARZĄDU

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Zdrowie i płodność kobiety. Cele operacyjne rozdziału Celina Łepecka-Klusek... 45

Spis treści. Zdrowie i płodność kobiety. Cele operacyjne rozdziału Celina Łepecka-Klusek... 45 Rozdział I Zdrowie i płodność kobiety Cele operacyjne rozdziału Celina Łepecka-Klusek... 1 1. Okresy życia kobiety Michał Bokiniec... 2 1.1. Okres dojrzewania, pokwitania... 2 1.2. Okres dojrzałości płciowej...

Bardziej szczegółowo

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Cięcie cesarskie

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Cięcie cesarskie 90 Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego Cięcie cesarskie Zebranie zespołu ekspertów odbyło się w dniu 16 maja 2008 roku w Poznaniu Przewodniczący: prof. dr hab. med. Ryszard Poręba Członkowie:

Bardziej szczegółowo

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów I ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie

POŁOŻNICTWO I OPIEKA POŁOŻNICZA dla studentów I ROKU Kierunku: Położnictwo - studia I stopnia licencjackie SYMBOL Z1 ZAJĘCIA PRAKTYCZNE Udział położnej w edukacji z zakresu dostępnych metod antykoncepcji, nauczanie naturalnych metod regulacjo poczęć. Metody antykoncepcji w okresie połogu. Kształtowanie umiejętności

Bardziej szczegółowo

OCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH

OCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH KLINIKA NEONATOLOGII PUM 72-010 Police, ul. Siedlecka 2 Kierownik kliniki: Prof. dr. hab. n. med. Maria Beata Czeszyńska Tel/fax. 91 425 38 91 adres e- mail beataces@pum.edu.pl Szczecin, dnia 11. 06. 2018r

Bardziej szczegółowo

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Cięcie cesarskie

Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Cięcie cesarskie Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Cięcie cesarskie Zebranie zespołu ekspertów odbyło się w dniu 16 maja 2008 roku w Poznaniu. Przewodniczący: prof. dr hab. med. Ryszard Poręba Członkowie:

Bardziej szczegółowo

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki

Bardziej szczegółowo

Pani Beata Zofia Leszczyńska Orpea Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ul. Prosta Warszawa

Pani Beata Zofia Leszczyńska Orpea Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ul. Prosta Warszawa Warszawa, 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-VI.9612.3.9.2018 Pani Beata Zofia Leszczyńska Orpea Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ul. Prosta 69 00-838 Warszawa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, ' i r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-VI WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Warszawa, ' i r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-VI WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Warszawa, ' i - 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-VI.9612.3.6.2018 Pani Krystyna Rusiniak Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej - Miejskiego Ośrodka Zdrowia w Zielonce ul. Mickiewicza

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach 28112014. dr n. med. Wojciech Dudek

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach 28112014. dr n. med. Wojciech Dudek Modernizacja Oddziałów Ginekologiczno-Położniczego oraz Neonatologicznego szansą dla ludności powiatu myślenickiego na dostęp do nowoczesnych metod profilaktyki, diagnostyki i leczenia w okresie p y p

Bardziej szczegółowo

RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH

RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU ADAPTACYJNEGO POŁOŻNYCH Cele stażu 1. Uzyskanie sprawności w zakresie wykorzystania wiedzy i umiejętności nabytych w toku kształcenia w szkole położnych. 2. Aktualizacja

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka

INSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, 10 12 grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii

Bardziej szczegółowo

Ci¹ a po 35. roku ycia wyniki po³o nicze w materiale w³asnym Kliniki Po³o nictwa Collegium Medicum w Bydgoszczy

Ci¹ a po 35. roku ycia wyniki po³o nicze w materiale w³asnym Kliniki Po³o nictwa Collegium Medicum w Bydgoszczy Ci¹ a po 35. roku ycia wyniki po³o nicze w materiale w³asnym Kliniki Po³o nictwa Collegium Medicum w Bydgoszczy Pregnancy after the age of 35: obstetrics results in the material from the Department of

Bardziej szczegółowo

Lp. Data wykładu Temat wykładu Efekty kształcenia Edukacja zdrowotna w opiece przedkoncepcyjnej. Styl życia kobiet w okresie ciąży Promocja EK_W1

Lp. Data wykładu Temat wykładu Efekty kształcenia Edukacja zdrowotna w opiece przedkoncepcyjnej. Styl życia kobiet w okresie ciąży Promocja EK_W1 Wykłady z przedmiotu Położnictwo i opieka położnicza dla studentów II-go roku studiów I stopnia stacjonarnych Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach SUM w Katowicach roku akad. 2015/2016 semestr zimowy (sem.iii)

Bardziej szczegółowo

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań

Bardziej szczegółowo

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku

Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży w 2009 i 2012 roku Przedstawione poniżej wyniki badań opracowano na podstawie: Zachowania zdrowotne kobiet w ciąży. Ekspertyza oparta na wynikach ogólnopolskich badań

Bardziej szczegółowo

Pani Elżbieta Główka ul. Władysława Reymonta 12/ Radzymin

Pani Elżbieta Główka ul. Władysława Reymonta 12/ Radzymin Warszawa, 29 września 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-C.9612.3.1.2016 Pani Elżbieta Główka ul. Władysława Reymonta 12/125 05-250 Radzymin W Y S T Ą P I E N I E P O K O N T R O L N E Na podstawie art. 111

Bardziej szczegółowo

Lp. Data wykładu Temat wykładu Efekty kształcenia Edukacja zdrowotna w opiece przedkoncepcyjnej. Styl życia kobiet w okresie ciąży Promocja EK_W1

Lp. Data wykładu Temat wykładu Efekty kształcenia Edukacja zdrowotna w opiece przedkoncepcyjnej. Styl życia kobiet w okresie ciąży Promocja EK_W1 Wykłady z przedmiotu Położnictwo i opieka położnicza dla studentów II-go roku studiów I stopnia stacjonarnych Wydziału Nauk o Zdrowiu w Katowicach SUM w Katowicach roku akad. 2015/2016 semestr zimowy (sem.iii)

Bardziej szczegółowo

Pani Ewa Ryszka Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Idzikowskiego 7b Sulejówek

Pani Ewa Ryszka Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Idzikowskiego 7b Sulejówek Warszawa, G c u a u o l2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-VI.9612.3.3.2018 Pani Ewa Ryszka Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Idzikowskiego 7b 05-070 Sulejówek WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Bardziej szczegółowo

Pani Katarzyna Wyszogrodzka-Jagiełło Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Akacjowa 2A Siennica

Pani Katarzyna Wyszogrodzka-Jagiełło Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Akacjowa 2A Siennica Warszawa, 14 listopada 2016 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-II.9612.3.16.2016 Pani Katarzyna Wyszogrodzka-Jagiełło Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Akacjowa 2A 05-332 Siennica W Y S T Ą P I

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 49 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 49 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 49 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Położniczo- Ginekologicznego Katedry Macierzyństwa i Prokreacji WPiNoZ Akademii

Bardziej szczegółowo

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina

Bardziej szczegółowo

Janusz Kidacki. Sposób rozwiązania ciąży a predyspozycje kobiet do radzenia sobie z trudnościami życiowymi

Janusz Kidacki. Sposób rozwiązania ciąży a predyspozycje kobiet do radzenia sobie z trudnościami życiowymi UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU Janusz Kidacki Sposób rozwiązania ciąży a predyspozycje kobiet do radzenia sobie z trudnościami życiowymi Streszczenie rozprawy na stopień doktora

Bardziej szczegółowo

Gminny Program Opieki nad Kobietą w Ciąży 2011-2014

Gminny Program Opieki nad Kobietą w Ciąży 2011-2014 wersja robocza Gminny Program Opieki nad Kobietą w Ciąży 2011-2014 Pomysłodawcy: Komisja Zdrowia, Opieki Społecznej i Profilaktyki Rady Gminy Izabelin Autor: Anita Mamczur 1 I. Opis problemu zdrowotnego

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WPŁYWU INDUKCJI PORODU CIĄŻ DONOSZONYCH NA SPOSÓB UKOŃCZENIA CIĄŻY ORAZ POURODZENIOWY STAN NOWORODKÓW OCENIANY W SKALI APGAR

ANALIZA WPŁYWU INDUKCJI PORODU CIĄŻ DONOSZONYCH NA SPOSÓB UKOŃCZENIA CIĄŻY ORAZ POURODZENIOWY STAN NOWORODKÓW OCENIANY W SKALI APGAR Magdalena Jarczak ANALIZA WPŁYWU INDUKCJI PORODU CIĄŻ DONOSZONYCH NA SPOSÓB UKOŃCZENIA CIĄŻY ORAZ POURODZENIOWY STAN NOWORODKÓW OCENIANY W SKALI APGAR STRESZCZENIE Wstęp Indukcja porodu jest wznieceniem

Bardziej szczegółowo

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab.

dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Ordynator Oddziału: dr n. med. Norbert Krajczy Zastępca Ordynatora: lek. Krzysztof Kroczak Zastępca Ordynatora: lek. Edmund Lupa Prof. dr hab. Marian Gabryś Pielęgniarka oddziałowa: mgr Beata Sajboth Telefony

Bardziej szczegółowo

IUGR. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski

IUGR. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski IUGR prof. dr hab. n. med. Krzysztof Sodowski definicja postacie znaczenie diagnostyka monitoring decyzje porodowe mały płód - SGA prawidłowy - brak cech wad, chorób genetycznych, infekcji nieprawidłowy

Bardziej szczegółowo

warunkowania porodu drogami natury po przebytym cięciu cesarskim

warunkowania porodu drogami natury po przebytym cięciu cesarskim P R A C A O R Y G I N A L N A Joanna Strzerzyńska, Beata Sztyber, Grażyna Bączek Zakład Dydaktyki Ginekologiczno-Położniczej, Warszawski Uniwersytet Medyczny U warunkowania porodu drogami natury po przebytym

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

Pomaga przygotować się do porodu. Rozwiązuje problemy laktacyjne oraz udziela wskazówek w pielęgnacji noworodka.

Pomaga przygotować się do porodu. Rozwiązuje problemy laktacyjne oraz udziela wskazówek w pielęgnacji noworodka. Agnieszka Brześcińska położna z wyższym wykształceniem, specjalizacja położnicza, pedagog. Pracuje od 1998 roku w Klinice Położnictwa i Patologii Ciąży Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego Nr

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 276 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 276 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 276 SECTIO D 2003 Oddział Położniczy i Trakt Porodowy Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki im. Jana Bożego w Lublinie

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka nieprawidłowego neurologicznego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie w zależności od drogi porodu

Ocena ryzyka nieprawidłowego neurologicznego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie w zależności od drogi porodu Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 1, zeszyt 2, 98-102, 2008 Ocena ryzyka nieprawidłowego neurologicznego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie w zależności od drogi porodu TOMASZ MACIEJEWSKI

Bardziej szczegółowo

WARUNKI ZAWIERANIA I REALIZACJI UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ POŁOŻNEJ PODSTA WOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ. Dr hab. Grażyna J.

WARUNKI ZAWIERANIA I REALIZACJI UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ POŁOŻNEJ PODSTA WOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ. Dr hab. Grażyna J. WARUNKI ZAWIERANIA I REALIZACJI UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ POŁOŻNEJ PODSTA WOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ Dr hab. Grażyna J. Iwanowicz-Palus Wojewódzki Konsultant w dziedzinie pielęgniarstwa ginekologiczno-położniczego

Bardziej szczegółowo

3.Zaliczenie zajęć praktycznych - Odbywa się po zakończeniu zajęć z Położnictwa, Ginekologii i pielęgniarstwa położniczoginekologicznego

3.Zaliczenie zajęć praktycznych - Odbywa się po zakończeniu zajęć z Położnictwa, Ginekologii i pielęgniarstwa położniczoginekologicznego REGULAMIN PRZEDMIOTU POŁOŻNICTWO I GINEKOLOGIA I PIELĘGNIARSTWA POŁOŻNICZO- GINEKOLOGICZNEGO DLA STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW STACJONARNYCH PIERWSZEGO STOPNIA, KIERUNEK-PIELĘGNIARSTWO ROK AKADEMICKI 2015-2016

Bardziej szczegółowo

Położnictwo. Klasyfikuj: Pielęgniarstwo położnicze w WY 157.

Położnictwo. Klasyfikuj: Pielęgniarstwo położnicze w WY 157. WQ Położnictwo Klasyfikuj: Pielęgniarstwo położnicze w WY 157. WQ 1-150 Wydawnictwa ogólne i informacyjne WQ 152-175 Poród siłami natury i w domu, akuszerstwo. Opieka prenatalna WQ 200-212 Ciąża WQ 215-260

Bardziej szczegółowo

Zależność między przyrostem masy ciała w ciąży, a występowaniem nieprawidłowej masy urodzeniowej noworodków oraz powikłań matczynych

Zależność między przyrostem masy ciała w ciąży, a występowaniem nieprawidłowej masy urodzeniowej noworodków oraz powikłań matczynych ROZDZIAŁ XIII ZAGROŻENIE ŻYCIA I ZDROWIA CZŁOWIEKA Klinika Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Department of Obstetrics Medical University of Gdansk DARIUSZ LAUTENBACH, AGNIESZKA ROLNIK, ALEKSANDRA

Bardziej szczegółowo

Materiał edukacyjny Cukrzyca ciążowa Przewodnik dla ciężarnej został przygotowany przez:

Materiał edukacyjny Cukrzyca ciążowa Przewodnik dla ciężarnej został przygotowany przez: 2 Materiał edukacyjny Cukrzyca ciążowa Przewodnik dla ciężarnej został przygotowany przez: Prof. dr hab. med. Katarzyna Cypryk Klinika Diabetologii i Chorób Przemiany Materii Uniwersytet Medyczny w Łodzi,

Bardziej szczegółowo

Ewolucja wskazań do cięć cesarskich w materiale własnym w dwóch przedziałach czasowych w latach oraz

Ewolucja wskazań do cięć cesarskich w materiale własnym w dwóch przedziałach czasowych w latach oraz GinPolMedProject 1 (43) 2017: 066-070 ARTYKUŁ ORYGINALNY Ewolucja wskazań do cięć cesarskich w materiale własnym w dwóch przedziałach czasowych w latach 2002-2007 oraz 2008-2014 Jolanta Mazurek-Kantor

Bardziej szczegółowo

Projekt krajów UE EURO - PERISTAT

Projekt krajów UE EURO - PERISTAT Projekt krajów UE EURO - PERISTAT Wiek matek rodzących w 2015 roku Rumunia 9,7 19,1 56,7 14,5 POLSKA 3,6 16,1 65,6 14,8 Słowacja 6,3 15,9 60,9 16,9 Łotwa 3,5 17,1 61,1 18,3 Begia Słowenia Malta 1,7 1,0

Bardziej szczegółowo

Raport Euro-Peristat Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka

Raport Euro-Peristat Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka Raport Euro-Peristat 2015 Konferencja Prasowa Instytutu Matki i Dziecka 13.02.2019 https://www.europeristat.com/ Celem działania projektu Euro-Peristat jest stworzenie uzasadnionych naukowo i wiarygodnych

Bardziej szczegółowo

S T R E S Z C Z E N I E

S T R E S Z C Z E N I E STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych

Bardziej szczegółowo

Naczelna Izba Lekarska

Naczelna Izba Lekarska Naczelna Izba Lekarska Kodowanie według systemu CPT Ginekologia i położnictwo Który kierunek wybrać? Elementy wykładu Podział na podrozdziały Anatomiczne/Proceduralne Wytyczne dotyczące kodowania Interpretacja

Bardziej szczegółowo

Pan Apoloniusz Wręczycki Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Wolanowie ul. Opoczyńska Wolanów

Pan Apoloniusz Wręczycki Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Wolanowie ul. Opoczyńska Wolanów Warszawa, 0^- S C i/ p ( J J Q 2018 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WZ-N/I.9612.3.7.2018 Pan Apoloniusz Wręczycki Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Wolanowie ul. Opoczyńska 23 26-625

Bardziej szczegółowo

Pytania z zakresu położnictwa

Pytania z zakresu położnictwa Pytania z zakresu położnictwa - 2017 1. Proszę omówić zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminowe u kobiet ciężarnych i karmiących piersią ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia profilaktyki jodowej.

Bardziej szczegółowo

Standardy opieki okołoporodowej w przypadkach występowania określonych powikłań

Standardy opieki okołoporodowej w przypadkach występowania określonych powikłań praca POGLĄDOWA Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016 tom 1, nr 1, strony 1 9 Copyright 2016 Via Medica ISSN 2451 0122 Standardy opieki okołoporodowej w przypadkach występowania określonych powikłań

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 122 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 122 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 122 SECTIO D 2004 Katedra Środowiskowej Opieki Zdrowotnej, Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu AM w Lublinie Chair

Bardziej szczegółowo

Rodzaj przyczepu pępowiny a stan urodzeniowy bliźniąt

Rodzaj przyczepu pępowiny a stan urodzeniowy bliźniąt Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 2, zeszyt 1, 12-16, 2009 przyczepu pępowiny a stan urodzeniowy bliźniąt SŁAWOMIR SZYMAŃSKI 1, WITOLD MALINOWSKI 1, ELŻBIETA RONIN-WALKNOWSKA 2 Streszczenie

Bardziej szczegółowo

Analiza wskazań do cięcia cesarskiego w Nowym Szpitalu w Wąbrzeźnie

Analiza wskazań do cięcia cesarskiego w Nowym Szpitalu w Wąbrzeźnie Analiza wskazań do cięcia go w Nowym Szpitalu w Wąbrzeźnie Analysis of cesarean section indications at New Hospital in Wąbrzeźno STRESZCZENIE Wstęp: Poród zabiegowy wykonany z właściwych wskazań ratuje

Bardziej szczegółowo

Pan Arkadiusz Stępniewski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Pniewach Pniewy 2A Pniewy

Pan Arkadiusz Stępniewski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Pniewach Pniewy 2A Pniewy Warszawa, 14 sierpnia 2015 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-R.9612.3.3.2015 Pan Arkadiusz Stępniewski Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Pniewach Pniewy 2A 05-652 Pniewy W Y S T Ą P I E N I E P

Bardziej szczegółowo

Wiedza ciężarnych kobiet na temat przedwczesnych porodów

Wiedza ciężarnych kobiet na temat przedwczesnych porodów PRACE ORYGINALNE Piel. Zdr. Publ. 2014, 4, 4, 371 375 ISSN 2082-9876 Copyright by Wroclaw Medical University Piotr Hańczyc e, f, Marta Pakuła a d Wiedza ciężarnych kobiet na temat przedwczesnych porodów

Bardziej szczegółowo

INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem

INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem INFORMATOR Uprawnienia przysługujące w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Informacje o przysługujących uprawnieniach można otrzymać: 1. w przychodni, 2. w szpitalu, 3. w ośrodkach

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 7/2016 z dnia 12 stycznia 2016 r. o projekcie programu polityki

Bardziej szczegółowo

Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce

Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce WIELKOPOLSKA M. POZNAŃ POWIAT POZNAŃSKI Załącznik nr 2 Wybrane dane statystyczne charakteryzujące opiekę medyczna nad matką i dzieckiem w Wielkopolsce Istnieje około 80 szpitali publicznych w Wielkopolsce,

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Ginekologia i Położnictwo. Katedra Ginekologii i Położnictwa

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Ginekologia i Położnictwo. Katedra Ginekologii i Położnictwa SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2021 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Ginekologia i Położnictwo Kod przedmiotu/ modułu* GP/F Wydział (nazwa

Bardziej szczegółowo

Pion ginekologiczno - położniczy

Pion ginekologiczno - położniczy Pion ginekologiczno - położniczy Pion ginekologiczno- położniczy w rybnickim szpitalu usytuowany jest na 4 piętrze i składa się z 4 pododdziałów: - ginekologia operacyjna i zachowawcza - patologia ciąży

Bardziej szczegółowo

EBM w farmakoterapii

EBM w farmakoterapii EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna

Bardziej szczegółowo

Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem

Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Sprawdź jakie uprawnienia przysługują Ci w ramach ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin Za życiem Kto może skorzystać z uprawnień: Każda kobieta, w ciąży i jej rodzina (w zakresie informacji i poradnictwa

Bardziej szczegółowo

Pan Artur Skóra Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Kościuszki Węgrów

Pan Artur Skóra Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Kościuszki Węgrów Warszawa, 29 stycznia 2015 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WK-S.9612.3.4.2014 Pan Artur Skóra Dyrektor Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej ul. Kościuszki 15 07-100 Węgrów W Y S T Ą P I E N I E P

Bardziej szczegółowo

SEMINARIA. Fizjoterapia w położnictwie 5. Fizjoterapia w ginekologii 5. Odniesienie do efektów kształcenia dla przedmiotu

SEMINARIA. Fizjoterapia w położnictwie 5. Fizjoterapia w ginekologii 5. Odniesienie do efektów kształcenia dla przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w chorobach narządów wewnętrznych: Ginekologia i Położnictwo dla studentów III ROKU Kierunku: Fizjoterapia- studia I stopnia licencjackie semestry VI, rok akad. 2013-2014 l.p. SEMINARIA

Bardziej szczegółowo

ZDROWIE DZIECI PO LECZENIU NIEPŁODNOŚCI

ZDROWIE DZIECI PO LECZENIU NIEPŁODNOŚCI ZDROWIE DZIECI PO LECZENIU NIEPŁODNOŚCI Rafał Kurzawa rafal.kurzawa@gmail.com Pomorski Uniwersytet Medyczny Sekcja Płodności i Niepłodności PTG Ośrodek Studiów nad Płodnością Człowieka IVF ma 35 lat

Bardziej szczegółowo

Rodząca po cięciu cesarskim powtórne cięcie czy poród siłami natury?

Rodząca po cięciu cesarskim powtórne cięcie czy poród siłami natury? Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 2, zeszyt 3, 173-184, 2009 Rodząca po cięciu cesarskim powtórne cięcie czy poród siłami natury? EWA ROMEJKO-WOLNIEWICZ, ANNA GORSIAK, JULIA ZARĘBA-SZCZUDLIK,

Bardziej szczegółowo

Jarosław Kalinka1, Wojciech Hanke2 ROLA PALENIA TYTONIU JAKO CZYNNIKA RYZYKA H IPO TRO FII PŁODU I PORODU PRZEDWCZESNEGO

Jarosław Kalinka1, Wojciech Hanke2 ROLA PALENIA TYTONIU JAKO CZYNNIKA RYZYKA H IPO TRO FII PŁODU I PORODU PRZEDWCZESNEGO PRZEG. EPID., 1996, 50, 3 Jarosław Kalinka1, Wojciech Hanke2 ROLA PALENIA TYTONIU JAKO CZYNNIKA RYZYKA H IPO TRO FII PŁODU I PORODU PRZEDWCZESNEGO 1 Instytut Ginekologii i Położnictwa AM w Łodzi Dyrektor:

Bardziej szczegółowo

Protokół kontroli sprawdzającej podmiotu leczniczego z dnia 09 marca 2012r.

Protokół kontroli sprawdzającej podmiotu leczniczego z dnia 09 marca 2012r. Protokół kontroli sprawdzającej podmiotu leczniczego z dnia 09 marca 2012r. 1. Firma albo imię i nazwisko podmiotu leczniczego oraz adres siedziby: Nowy Szpital w Kostrzynie nad Odrą Spółka z ograniczoną

Bardziej szczegółowo

ZNAJOMOŚĆ STANDARDU OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ PRZEZ PACJENTKI WYBRANYCH SZPITALI WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO

ZNAJOMOŚĆ STANDARDU OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ PRZEZ PACJENTKI WYBRANYCH SZPITALI WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO ZNAJOMOŚĆ STANDARDU OPIEKI OKOŁOPORODOWEJ PRZEZ PACJENTKI WYBRANYCH SZPITALI WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO KNOWLEDGE OF THE PERINATAL CARE STANDARD IN PATIENTS OF CHOSEN HOSPITALS IN THE WEST POMERANIAN

Bardziej szczegółowo

Rekomendacje grupy ekspertów powołanych przez PTG w zakresie perinatalnej transmisji HIV

Rekomendacje grupy ekspertów powołanych przez PTG w zakresie perinatalnej transmisji HIV Rekomendacje grupy ekspertów powołanych przez PTG w zakresie perinatalnej transmisji HIV Przewodniczacy: dr hab. prof. UZ Tomasz Niemiec Czlonkowie: Prof. Jan Kotarski Prof. Sanislaw Radowicki Dr hab.

Bardziej szczegółowo

Konsensus okulistyczno-położniczy w sprawie wskazań do rozwiązania porodu drogą cięcia cesarskiego z powodu zmian w narządzie wzroku

Konsensus okulistyczno-położniczy w sprawie wskazań do rozwiązania porodu drogą cięcia cesarskiego z powodu zmian w narządzie wzroku Konsensus okulistyczno-położniczy w sprawie wskazań do rozwiązania porodu drogą cięcia cesarskiego z powodu zmian w narządzie wzroku Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego 1 Konsensus okulistyczno-położniczy

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka niepowodzenia planowej indukcji porodu u ciężarnych po 41. tygodniu ciąży

Czynniki ryzyka niepowodzenia planowej indukcji porodu u ciężarnych po 41. tygodniu ciąży Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 4, zeszyt 3, 137-142, 2011 Czynniki ryzyka niepowodzenia planowej indukcji porodu u ciężarnych po 41. tygodniu ciąży MARTA KOSTRZEWA 1, WALDEMAR KRZESZOWSKI

Bardziej szczegółowo

Ciąża bliźniacza jako czynnik ryzyka wystąpienia krwawienia do komór bocznych mózgu u noworodków

Ciąża bliźniacza jako czynnik ryzyka wystąpienia krwawienia do komór bocznych mózgu u noworodków Ginekol Pol. 2015, 86, 137-142 P R A C E O R Y G I N A L N E Ciąża bliźniacza jako czynnik ryzyka wystąpienia krwawienia do komór bocznych mózgu u noworodków Twin pregnancy as the risk factor for neonatal

Bardziej szczegółowo