15396/14 lo/mik/gt 1 DG G C 3

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 listopada 2014 r. (OR. en) 15396/14 ESPACE 85 COMPET 617 RECH 435 IND 329 TRANS 517 CSDP/PSDC 654 PESC 1161 EM 158 NOTA Od: Do: Dotyczy: Prezydencja Komitet Stałych Przedstawicieli / Rada Przygotowania do posiedzenia Rady (ds. Konkurencyjności), które odbędzie się w dniach 4 5 grudnia 2014 r. Europejska Polityka Kosmiczna: Konkurencyjność europejskiego sektora przestrzeni kosmicznej ważnym motorem gospodarki europejskiej Wymiana poglądów I. KONTEKST POLITYCZNY 1. Przestrzeń kosmiczna jest ważnym źródłem wzrostu gospodarczego, dobrostanu społecznego i zrównoważonego rozwoju. W naszej epoce globalizacji wyjątkowe możliwości, które oferuje przestrzeń kosmiczna, są ściśle powiązane ze sprawnym funkcjonowaniem nowoczesnych społeczeństw i pozwalają na łatwiejsze wykorzystywanie narzędzi, którymi na co dzień posługują się obywatele. Dzięki nawigacji satelitarnej, komunikacji i obserwacji Ziemi w połączeniu z zasobami naziemnymi i technologiami wchodzącymi w skład cyfrowej agendy powstaje coraz więcej nowych zastosowań, poczynając od kontroli lotów, poprzez transport, zarządzanie zasobami naturalnymi, planowanie użytkowania gruntów, rolnictwo, monitorowanie zmian środowiska i klimatu aż po zarządzanie kryzysowe i bezpieczeństwo. Technologie te mają zastosowanie w nawigacji samochodowej, tworzeniu map, prognozach pogody, a także w rozrywce /14 lo/mik/gt 1

2 2. W 2013 r. światowa gospodarka związana z przestrzenią kosmiczną wytworzyła ok. 203 mld EUR przychodów, w następującym podziale: wyższe szczeble łańcucha dostaw przemysłu kosmicznego) (67 mld EUR czyli 33%), operatorzy satelitarni (17 mld EUR czyli 8,4%) i usługi konsumenckie (118 mld EUR czyli 58%) 1. Tendencje oraz perspektywy są korzystne, a duży wpływ na nie ma siła i impuls sektora niższego szczebla. Europejski przemysł kosmiczny wyższego szczebla zdołał w 2013 r. osiągnąć wzrost: jego całkowite obroty były na poziomie 6,8 mld EUR (w 2012 r. 6,5 mld EUR), co stanowi 10,6% całkowitego łańcucha produkcji w przemyśle kosmicznym. Udział działalności przemysłowej w relacjach z europejskimi klientami z sektora publicznego w 2013 r. utrzymywał się na niezmienionym poziomie i stanowił 53% całkowitych obrotów. Jednocześnie udział przychodów z eksportu poza Europę osiągnął poziom 22%, czyli dużo wyższy niż notowany przez jakiegokolwiek konkurenta pozaeuropejskiego Europejskie inwestycje w przestrzeń kosmiczną powodowane były politycznymi ambicjami zapewnienia autonomicznego dostępu do przestrzeni kosmicznej oraz konsekwentnymi działaniami na rzecz osiągnięcia przełomów na płaszczyźnie naukowej, technicznej, przemysłowej i bezpieczeństwa, skłaniającymi się ku ukierunkowanej współpracy międzynarodowej z wiodącymi potęgami kosmicznymi. Te działania, realizowane głównie przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) oraz krajowe agencje kosmiczne, umożliwiły stworzenie solidnej bazy przemysłowej, wspomaganie sukcesów komercyjnych oraz wykształcenie uznanych zdolności, co podniosło Europę do rangi światowego gracza. 4. Zwiększenie roli Unii jest niezbędnym warunkiem rozwinięcia europejskich zdolności na arenie światowej. Unia walnie przyczyniła się do poprawy odpowiedniego środowiska instytucjonalnego i poziomu inwestycji, co pozwoliło na skonsolidowanie i rozwój infrastruktur i zastosowań kosmicznych w dziedzinach nawigacji satelitarnej i obserwacji Ziemi. Unijny program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (Horyzont 2020) stanowi ważny element strukturalny konkurencyjności przemysłowej. Działania polityczne podejmowane zarówno na szczeblu europejskim, jak i międzynarodowym mają kluczowe znaczenie dla kształtowania przyszłości. 1 2 Opracowanie The Space Economy at a Glance 2014, OECD Opracowanie ASD-Eurospace, The European Space Industry in 2013, Facts & Figures, czerwiec /14 lo/mik/gt 2

3 5. W następstwie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Kosmiczna polityka przemysłowa UE. Uwolnienie potencjału wzrostu gospodarczego w sektorze kosmicznym 3 Rada przyjęła konkluzje 4, które stanowią istotny krok w nakreśleniu przyszłej struktury spójnej i ukierunkowanej polityki przemysłowej UE dla sektora kosmicznego. W konkluzjach uznano, że przestrzeń kosmiczna ma strategiczne znaczenie dla Europy i że jej rola w nowoczesnym społeczeństwie jest coraz większa, oraz doceniono, jak ważny jest przemysł kosmiczny oraz jego wkład we wzrost gospodarczy i konkurencyjność. II. TRUDNY POCZĄTEK 6. Europa potrzebowałaby ambitnej i całościowej wizji kosmicznej wychodzącej naprzeciw celom polityki publicznej i potrzebom użytkowników, a także podniesienia poziomu badań naukowych przestrzeni kosmicznej, tak aby umożliwić szybszy wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy, konkurencyjność przemysłu, spójność, zrównoważony rozwój i dobrostan społeczny oraz zapewnić wsparcie dla postępów naukowych światowej klasy oraz dla bezpieczeństwa i obrony. 7. Jeżeli europejski sektor kosmiczny ma nadal się rozwijać i ma zostać wzmocniony jako siła napędowa gospodarki europejskiej, Europa powinna podjąć działania, aby zmierzyć się z istotnymi wyzwaniami, które wiążą się z tym ambitnym celem. 8. Do planowania i inwestycji niezbędna jest spójna, długoterminowa perspektywa. To obejmuje wyraźnie określoną, wspólną i zrównoważoną politykę i takież ramy programowe, a także dobrze działające podejście do zarządzania, wykorzystujące atuty poszczególnych zaangażowanych stron oraz ukierunkowane działania na rzecz poprawy szans na rynku i warunków w tym przemyśle. 3 4 Dok. 6950/13. Dok / /14 lo/mik/gt 3

4 9. Współpraca z ESA raz konsultacje z odpowiednimi państwami członkowskimi są niezbędne do skonsolidowania silnej europejskiej polityki kosmicznej, ściśle łączącej działania techniczne z politykami unijnymi w wyraźnie określonych priorytetach i działaniach programowych. Obejmuje to przede wszystkim realizację i pełne wykorzystanie działających unijnych programów kosmicznych, tak aby przynosiły one korzyści użytkownikom w sektorach publicznym i prywatnym. Po drugie polityka ta powinna zająć się nowo pojawiającymi się priorytetami, takimi jak dostęp do przestrzeni kosmicznej, technologii i systemów krytycznych, w tym systemami wynoszącymi, komunikacją satelitarną, przestrzenią kosmiczną i bezpieczeństwem, szczególnie w dziedzinie ochrony zasobów kosmicznych, a także w sektorze niższego szczebla małymi satelitami i systemami zdalnie kierowanych bezzałogowych statków powietrznych. I wreszcie powinna umożliwić realizację europejskich dążeń na polu badań naukowych i eksploracji przestrzeni kosmicznej, a także utrzymanie przez Europę wiodącej pozycji w dziedzinie nauki i techniki dzięki odpowiedniemu poziomowi działań z zakresu badań i innowacji. 10. U podstaw tych działań powinno leżeć europejskie podejście do zarządzania opierające się na wiarygodnym i stabilnym partnerstwie między Unią a państwami członkowskimi oraz partnerstwie z ESA. Aby debata mogła być kontynuowana, należy mieć na uwadze szersze tło polityki kosmicznej i europejską strategiczną wizję długoterminową, w tym cele polityczne wysokiego szczebla, takie jak samodzielność i konkurencyjność przemysłu. 11. Te ambicje będą mogły zostać zrealizowane dopiero wtedy, kiedy struktura europejskiej gospodarki i przemysłu będzie w stanie wyjść naprzeciw wyzwaniom, które przed nimi stoją. Dlatego też polityka i ramy programowe powinny być powiązane z ukierunkowanymi środkami przemysłowymi, które mają na celu wspieranie europejskiej zdolności przemysłowej, tak aby realizować europejskie programy i uwolnić europejski potencjał wzrostu /14 lo/mik/gt 4

5 12. Środowisko działania europejskiego przemysłu kosmicznego określają różnorodne polityki. Niektóre z nich to polityki unijne, inne są ustalane na szczeblu krajowym. Obejmują politykę konkurencyjności przemysłowej, opodatkowanie, umiejętności, mobilność i badania. Niezbędne warunki wstępne do zapewnienia konkurencyjnego rozwoju w przestrzeni kosmicznej to sprawiedliwe warunki handlu międzynarodowego i dostęp do rynków. Ukierunkowane podejście do polityki przemysłowej powinno mieć na celu zapewnienie oszczędności kosztowej i konkurencyjności na szczeblu globalnym, przy zachowaniu najnowocześniejszych umiejętności i wspieraniu wzrostu gospodarczego. 13. W stosownych przypadkach można rozważyć współpracę międzynarodową, aby zintegrować postęp techniczny, podział obciążeń finansowych i realizację rozbudowanych projektów politycznych, takich jak badanie kosmosu W obliczu odnowienia środowiska instytucjonalnego Unii prezydencja pragnie rozpocząć debatę na temat całościowej, dalekosiężnej europejskiej wizji dla przestrzeni kosmicznej z myślą o nadaniu nowego impulsu rozmowom i skierowaniu ich na faktyczne priorytety związane z europejskimi ambicjami dotyczącymi przestrzeni kosmicznej oraz ze sposobami ich realizacji. III. PYTANIA, KTÓRE MOGĄ BYĆ POMOCNE W WYMIANIE POGLĄDÓW W świetle powyższego prezydencja zwraca się do Rady (Konkurencyjność przestrzeń kosmiczna), by na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2014 r. zajęła się następującymi pytaniami: 15396/14 lo/mik/gt 5

6 Aby zmaksymalizować korzyści dla społeczeństwa i stawić czoła najważniejszym wyzwaniom społecznym i gospodarczym, należy sfinalizować programy kosmiczne i sprawić, aby mogły z nich czerpać korzyści polityki sektorowe. Jakimi priorytetami programowymi powinna zająć się kompleksowa europejska polityka kosmiczna i w jaki sposób polityki sektorowe mogą czerpać korzyści z programów kosmicznych? Konstruktywne partnerstwo między Unią a państwami członkowskimi oraz ESA, a także współpraca z partnerami międzynarodowymi, odgrywają kluczową rolę w realizacji priorytetów europejskiej polityki kosmicznej. Na czym powinny się skupiać takie partnerstwo i taka współpraca i jak można je wykorzystać do pobudzania konkurencyjności przemysłowej? Z uwagi na strategiczne znaczenie solidnego potencjału europejskiej branży kosmicznej dla realizacji europejskiej polityki kosmicznej oraz przestrzeni kosmicznej jako potencjalnej siły napędowej innowacji, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, na jakich najważniejszych elementach strukturalnych powinien opierać się przemysł i jakie działania można realizować na szczeblu europejskim, a jakie na szczeblu krajowym? 15396/14 lo/mik/gt 6