Niewydolność oddechowa. Michał Rodak, kl. IIRM

Transkrypt

1 Niewydolność oddechowa Michał Rodak, kl. IIRM

2 Układ oddechowy Układ oddechowy człowieka - jednostka anatomiczno-czynnościowa służąca wymianie gazowej - dostarczaniu do organizmu tlenu i wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii, którym jest m.in. dwutlenek węgla. Składają się na niego drogi oddechowe (górne i dolne) i płuca.

3 Układ oddechowy Budowa

4 Czynność dróg oddechowych Drogi oddechowe doprowadzają (podczas wdechu) i odprowadzają (podczas wydechu) powietrze z płuc, powodują ocieplenie wdychanego powietrza do ciepłoty ciała, nawilżenie parą wodną oraz oczyszczenie tj. zatrzymanie cząsteczek kurzu, pyłu, bakterii, grzybów i innych zanieczyszczeń na migawkach (rzęskach) nabłonka błony śluzowej oraz wydzielinie surowiczo-śluzowej jej gruczołów.

5 Układ oddechowy Górne drogi oddechowe: jama nosowa (cavum nasi) gardło (pharynx)

6 Układ oddechowy Górne drogi oddechowe: Nos i jama nosowa: - nos zbudowany jest z części kostnej, chrzęstnej i skórnej. W nozdrzach skóra wnika do jamy nosowej, która u dorosłego człowieka jest porośnięta włoskami. W jamie nosowej wdychane powietrze zostaje oczyszczone z pyłu, który osiada na błonie śluzowej wyścielającej ściany jamy nosowej, a także ogrzane i nawilżone. Jama nosowa łączy się przez nozdrza tylne z gardłem.

7 Układ oddechowy Górne drogi oddechowe: Schemat przekroju strzałkowego jamy nosowej: (A) przedsionek nosa (vestibulum nasi); (B) przedsionek przewodu środkowego (atrium meatus medii); (C1) przewód nosowy dolny (meatus nasi inferior); (C2) przewód nosowy środkowy (meatus nasi medius); (C3) przewód nosowy górny (meatus nasi superior); (D) okolica węchowa (regio olfactoria); (E) część nosowa gardła.

8 Układ oddechowy Górne drogi oddechowe: Gardło: - jest miejscem skrzyżowania drogi oddechowej z przewodem pokarmowym, stanowi wspólny odcinek dla obydwu układów pokarmowego i oddechowego. Podczas oddychania powietrze po przejściu przez jamę nosową przechodzi przez gardło, gdzie w jego dolnym odcinku wpada do krtani.

9 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: krtań (larynx) tchawica (trachea) oskrzela (bronchi)

10 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: Krtań: - jest narządem składającym się z 9 połączonych chrząstek. Współpracuje z przełykiem i tchawicą, jest miejscem przejścia powietrza ze środowiska zewnętrznego do płuc podczas wdychania i w odwrotnym kierunku podczas wydychania. W jej wnętrzu znajdują się struny głosowe - jest narządem mowy.

11 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: Budowa krtani i więzadła (struny) głosowe:

12 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: Tchawica: - ma długość ok. 12 cm, a wyglądem swym przypomina sprężystą, spłaszczoną rurę. Zbudowana jest z chrząstek tchawicznych. Tylna ściana tchawicy nie ma rusztowania chrząstkowego i nosi nazwę ściany błoniastej. Tchawica położona jest w środkowej części klatki piersiowej (przed przełykiem) i rozwidla się na dwa oskrzela główne.

13 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: Budowa tchawicy:

14 Układ oddechowy Dolne drogi oddechowe: Oskrzela: - oskrzela główne mają budowę taką jak tchawica. Dwa główne oskrzela, prawe i lewe, dzielą się stopniowo na mniejsze oskrzela i oskrzeliki, które aż kończą się pęcherzykami płucnymi. Oskrzele główne lewe jest węższe i dwukrotnie dłuższe od prawego. Oskrzela wysłane są błona śluzową z obfitą ilością wydzieliny śluzowej szczególnie przy nieżycie oskrzeli.

15 Układ oddechowy Płuca: 2 płuca - prawe (łac.pulmo dexter) i lewe (łac.pulmo sinister). Oba położone są w klatce piersiowej (thorax) i mają kształt stożka z podstawą na przeponie. Są pęcherzykowatymi narządami o płatowatej budowie (lewe ma 2 płaty- ze względu na umiejscowienie serca, prawe 3). Otaczają je dwie warstwy z tkanki łącznej - opłucna ścienna (pleura parietalis) i opłucna płucna (pleura pulmonalis). Pomiędzy nimi występuje jama opłucnej (cavum pleurae). Pomiędzy nimi jest płyn, który zmniejsza tarcie pomiędzy warstwami opłucnej podczas wykonywania ruchów oddechowych oraz umożliwia przyleganie płuca pokrytego opłucną płucną do opłucnej ściennej (która jest zrośnięta z wewnętrzną ścianą klatki piersiowej). W jamie opłucnej panuje ujemne ciśnienie. Do każdego z płuc dochodzi odpowiednie rozgałęzienie oskrzeli głównych. Oskrzela główne wchodzą do płuca wraz tętnicą płucną (arteria pulmonalis) i żyłą płucną (vena pulmonalis ona wychodzi z płuca) w miejscu które nosi nazwę wnęka płuca (hilus pulmonis).

16 Układ oddechowy Płuca:

17 Układ Ruchy oddechowy oddechowe: Wdech - powodowany jest skurczem mięśni oddechowych: przepony rozpiętej na łuku żeber dolnych oraz mięśni międzyżebrowych zewnętrznych, rozpiętych na żebrach. Rozciągnięcie klatki piersiowej we wszystkich trzech wymiarach prowadzi do zwiększenia objętości płuc i wytworzenia podciśnienia zasysającego powietrze..

18 Układ Ruchy oddechowy oddechowe: Wydech - jest najczęściej aktem biernym. Rozluźnienie mięśni oddechowych sprawia, że klatka piersiowa i płuca kurczą się, a niewielkie nadciśnienie wytłacza powietrze z płuc i dróg oddechowych

19 Układ Ruchy oddechowy oddechowe:

20 Układ oddechowy Wymiana gazowa: Pęcherzyki płucne - zwykle o kształcie kulistym (czasem wskutek ucisku z zewnątrz półkulistym lub wielościennym), oplecione są gęstą siecią naczyń krwionośnych włosowatych. Zbudowane są z komórek nabłonkowych, które nazywane są pneumocytami. Tzw. bariera włośniczkowopęcherzykowa to przylegające do siebie ściany pęcherzyka i naczynia włosowatego. Poprzez tę barierę tlen dyfunduje do opływającej pęcherzyk krwi, a do światła pęcherzyka dostaje się dwutlenek węgla. Łączna liczba pęcherzyków płucnych wynosi ok. 300 milionów, a powierzchnia oddechowa to ok. 90 m². Średnica pęcherzyka płucnego wynosi µm.

21 Układ oddechowy Wymiana gazowa: Budowa oskrzelików:

22 Układ oddechowy Podział powietrza w drogach oddechowych:

23 Budowa klatki piersiowej Klatka piersiowa stanowi osłonę dla przełyku, płuc i serca. Ograniczona jest od tyłu kręgosłupem, po bokach żebrami, a z przodu mostkiem. Klatkę piersiową tworzy 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek. Żebra od strony tylnej łączą się stawowo z trzonami dwóch sąsiednich kręgów. Od przodu 7 par żeber łączy się bezpośrednio z mostkiem za pomocą swoich chrząstek są to tzw. żebra prawdziwe. Kolejne pięć dolnych parz żeber określane są mianem żeber rzekomych i nie mają bezpośredniego połączenia z mostkiem. Mostek jest płaską kością nieparzystą. Trzy górne pary żeber rzekomych połączone są chrząstką z ostatnią parą żeber właściwych i ze sobą wzajemnie tworząc tzw. łuk żebrowy. Ostatnie dwie pary żeber nie mają żadnej łączności z pozostałymi i są znacznie krótsze - to tzw. żebra wolne.

24 Budowa klatki piersiowej Klatka piersiowa. Narządy brzuszne znajdujące się wewnątrz klatki piersiowej.

25 Budowa klatki piersiowej

26 Budowa klatki piersiowej

27 Niewydolność oddechowa Insufficientia Charakteryzuje się niedostatecznym utlenowaniem krwi w respiratoria płucach oraz hiperkapnią. Upośledzona wymiana gazowa w płucach może być wynikiem zaburzeń wentylacyjnych, dyfuzyjnych lub nieprawidłowego stosunku perfuzji do wentylacji. Niewydolność hipoksemiczną rozpoznaje się przy PaO2 <60 mm Hg, a hiperkapiczną przy PaCO2 >50 mm Hg. Przyczyny: - porażenie ośrodka oddechowego - zatrucia lekami (opiaty, narkotyki) - choroby rdzenia i nerwów obwodowych - nowotwory - nagła niedrożność dróg oddechowych (ciała obce, urazy) - zaburzenia przepływu krwi przez płuca obrzęk płuc - zatory tętniczo-płucne

28 Niewydolność oddechowa Insufficientia Objawy: respiratoria - duszność - przyśpieszenie i spłycenie oddechu tachypnoe - oddechy przyśpieszone 30/min lub zwolnione 10/min. - tachykardia - sinica powłok skórnych - sinica pochodzenia oddechowego - przybieranie pozycji siedzącej - zaburzenia świadomości i pobudzenie, splątanie - hiperkapnia (zwiększone stężenie CO2) - hipoksemia (zmniejszone stężenie O2)

29 Przyczyny niewydolności oddechowej urazowe:

30 Obrażenia tchawicy i oskrzeli

31 Obrażenia tchawicy i oskrzeli Mogą powstawać w wyniku urazu przenikającego lub tępego. Uraz tępy może być przyczyną uszkodzenia tchawicy i oskrzeli na każdym poziomie od kości gnykowej po rozwidlenia płatowe oskrzeli. Przenikające urazy górnych dróg oddechowych są zwykle związane z poważnym uszkodzeniem naczyń i znacznymi obrażeniami tkanek miękkich.

32 Obrażenia tchawicy i oskrzeli Objawy: Rozedma podskórna (na kl.p., twarzy i szyi), Zmiany głosu, Stridor, Krwioplucie, Krwotok z dróg oddechowych, Rana ssąca kl.p. i szyi, Duszność może być następstwem niedrożności dróg oddechowych, która jest wynikiem przerwania ciągłości lub częściowego uszkodzenia ściany tchawicy lub oskrzela. Może być również wynikiem odmy lub krwiaka opłucnej.

33 Obrażenia tchawicy i oskrzeli Zaopatrzenie doraźne: Najważniejszą rzeczą w obrażeniach tchawicy w odcinku szyjnym jest zapewnienie drożności dróg oddechowych. Nieudana intubacja może doprowadzić do całkowitej niedrożności dróg oddechowych! Bronchoskopia. Leczenie operacyjne.

34 Stłuczenie płuca

35 Stłuczenie płuca Jest uszkodzeniem miąższu stanowiącym potencjalne zagrożenie życia. Stłuczenie płuca stanowi duży problem zarówno u dorosłych jak i u dzieci. Złamania żeber najczęściej współistnieją ze stłuczeniem płuca, któremu często towarzyszy wiotkość klatki piersiowej, powstała w wyniku silnego jej wgniecenia.

36 Stłuczenie płuca Morfologia stłuczenia płuca: Drobne rozerwania miąższu płucnego są zasadniczym elementem stłuczenia płuca. Ogniska rozerwań, o objętości co najmniej 1 ml, wypełnione są powietrzem lub płynem. Najczęściej mają one kształt owalny lub szczelinowaty. Średnica ich wynosi od 1 do 4 cm (spostrzegano również rozerwania kilkunastocentymetrowe - ich następstwem może być powstanie krwiaka płuca lub torbieli pourazowej).

37 Stłuczenie płuca Morfologia stłuczenia płuca: Krwawienie z uszkodzonych naczyń w miejscach rozerwania tkanki płucnej może: - ulec samoistnemu zatrzymaniu, - nasilić się, - wystąpić ponownie,

38 Stłuczenie płuca Morfologia stłuczenia płuca: Kolejnym skutkiem urazu jest zmniejszenie perfuzji pęcherzykowej, a następnie stany zapalne i obrzękowe, prowadzące do lokalnych zmian w podatności i oporze płucnym, a ostatecznie zaburzeń stosunku wentylacji do perfuzji. Rozerwanie miąższu płucnego, uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych i błon komórkowych tkanki płucnej przebiegają równolegle, prowadząc do niewydolności oddechowej i wstrząsu urazowego.

39 Stłuczenie płuca Objawy kliniczne: 1 sinica, 2 częstoskurcz, 3 zmniejszenie lub brak szmerów pęcherzykowych, 4 hipoksja, 5 duszność, 6 krwioplucie, 7 rzężenia.

40 Stłuczenie płuca Zmiany anatomiczne i czynnościowe z następstwami klinicznymi:

41 Stłuczenie płuca Podział z uwzględnieniem patomechanizmu, skutków czynnościowych i wymogów leczniczych:

42 Stłuczenie płuca Leczenie: Łagodne przypadki wymagają jedynie stosowania fizjoterapii, toalety drzewa oskrzelowego i leczenia tlenem. Jeżeli wystąpi niewydolność oddechowa intubacja. Wentylacja z przerywanym ciśnieniem dodatnim lub, lepiej z dodatnim ciśnieniem w końcowej fazie wydechu.

43 Stłuczenie płuca Leczenie: Monitorowanie stłuczenia płuca polega na kontrolowaniu: - czynności oddechowej (drożność dr. odd., częstość oddechów, gazometria, RTG kl. p.), - czynności krążeniowej (RR, HR), - stanu świadomości, - parametrów zapalenia płuca (temp. ciała, wartości OB, CRP*), - bólu, - czynności narządów jamy brzusznej ( perstaltyka jelit, diureza). * białko C-reaktywne (C-reactive protein, CRP)

44 Stłuczenie płuca Leczenie: - ograniczenie ilości podawanych płynów, podanie środków moczopędnych, stosowanie leków inotropowych, zwalczanie bólu, stosowanie antybiotyków, stosowanie fizykoterapii, rehabilitacji oddechowej.

45 Stłuczenie płuca Algorytm postępowania leczniczego w stłuczeniu płuca:

46 Rozdarcie przepony

47 Rozdarcie przepony Uszkodzenia przepony powstają w wyniku urazów tępych lub przenikających. Nagłe zwiększenie ciśnienia wewnątrzbrzusznego (np. pod wpływem ucisku przez pasy bezp. lub w wyniku kopnięcia w brzuch) może spowodować przerwanie przepony i przemieszczenie się narządów jamy brzusznej do kl. p. Cztery razy częściej dotyczy lewej kopuły przepony, gdyż strona prawa jest chroniona przed urazem przez wątrobę. Występuje w około 3% wszystkich urazów kl. p.

48 Rozdarcie przepony Rozpoznanie: Obraz kliniczny może być bardzo zróżnicowany od bezobjawowego do wystąpienia ciężkiej niewydolności oddechowej. W badaniu stwierdza się: - ściszenie szmerów oddechowych - tony jelitowe wewnątrz kl. p. (rzadko) - brzuch może być zapadnięty, jeśli trzewia zostały przemieszczone do kl. p.

49 Rozdarcie przepony Postępowanie: Udrożnić drogi oddechowe. Podać tlen. Niezwłocznie przetransportować poszkodowanego do odpowiedniego szpitala. 4. Założyć wkłucie dożylne. 5. Zawiadomić lekarza koordynującego IP/ SOR.

50 Odma opłucnowa

51 Odma opłucnowa Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnej pomiędzy opłucną płucną, która pokrywa miąższ płucny, a opłucną ścienną wyścielającą ścianę klatki piersiowej. Ujemne ciśnienie panujące w jamie opłucnej (od -0,3325 do -0,798 kpa; od 2,5 do 6 mmhg, w czasie spokojnego oddychania) jest niwelowane w momencie wtargnięcia powietrza do jamy opłucnej i doprowadza do spadnięcia płuca.

52 Odma opłucnowa Rodzaje: Otwarta. Prężna (zastawkowa).

53 Otwarta odma opłucnowa Stanowi wynik drążącego urazu kl. p. Klinicznie manifestuje się jako rana ssąca. Jeśli w ścianie klatki piersiowej znajduje się otwarta rana, to właśnie przez nią prowadzi droga najmniejszego oporu dla zasysanego powietrza, nie przez drogi oddechowe. Powietrze dostaje się tylko do jamy opłucnej; nie wchodzi ono do płuc chorego, nie uczestniczy więc w wymianie gazowej. Następuje niedotlenienie.

54 Otwarta odma opłucnowa Rozpoznanie: Wdechowe ustawienie klatki piersiowej. Szerokie przestrzenie międzyżebrowe. Zniesione szmerowe odruchy. Wypuk bębenkowy.

55 Otwarta odma opłucnowa

56 Otwarta odma opłucnowa Postępowanie: 1. Zapewnić drożność dróg oddechowych. 2. Szybko zamknąć otwartą ranę klatki piersiowej materiałem nieprzepuszczalnym dla powietrza (folia, guma), oklejamy zostawiając niewielki fragment nie oklejony by wydostawało się powietrze. 3. Podać tlen. 4. Założyć wkłucie dożylne. Monitorować czynność serca. 5. Przetransportować niezwłocznie do właściwego szpitala.

57 Otwarta odma opłucnowa Zamknięcie rany otwartej klatki piersiowej:

58 Odma prężna Powstaje w wyniku urazu tępego lub przenikającego, jeśli dojdzie do powstania mechanizmu zastawkowego. Powietrze dostaje się do jamy opłucnej, ale nie może swobodnie się stamtąd wydostać. Powoduje to zapadnięcie się płuca po stronie odmy. W miarę wzrostu ciśnienia w jamie opłucnej następuje przesunięcie śródpiersia na stronę przeciwną, zgięcie żyły głównej dolnej oraz górnej i zmniejszenie napływu krwi do serca.

59 Odma prężna Rozpoznanie: duszność, niepokój, tachypnoe, ściszenie szmerów oddechowych po stronie odmy, bębenkowy wypuk po stronie odmy, poszerzenie żył szyjnych, spadek RR, przesunięcie tchawicy, objawy wstrząsu na skutek zmniejszonego powrotu żylnego.

60 Odma prężna Rozpoznanie:

61 Odma prężna Obraz radiologiczny: Zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej z uwidocznieniem lewostronnej odmy wentylowej. Lewostronna odma opłucnowa w tomografii komputerowej.

62 Odma prężna Obraz radiologiczny: Prężna odma opłucnowa u noworodka z przemieszczeniem serca i lewego płuca do prawej jamy opłucnowej.

63 Odma prężna Postępowanie: Udrożnić drogi oddechowe. Podać tlen w dużych stężeniach. Odbarczyć odmę: nakłucie 2. lub 3. przestrzeni międzyżebrowej w linii środkowoobojczykowej nad trzecim, bądź czwartym żebrem. Założyć wkłucie dożylne. Niezwłocznie przetransportować do odpowiedniego szpitala. Powiadomić lekarza koordynyjącego..

64 Odma prężna Odbarczenie odmy:

65 Krwiak opłucnej

66 Krwiak opłucnej Jest to stan, w którym dochodzi do gromadzenia się krwi w jamie opłucnej. Najczęstszą przyczyną krwiaka jest urazowe uszkodzenie elementów ściany klatki piersiowej, płuca, śródpiersia lub przepony.

67 Krwiak opłucnej W zależności od objętości zgromadzonej krwi możemy wyróżnić trzy rodzaje krwiaka opłucnej: Mały mniej niż 400 ml krwi. Średni od 500 do 1500 ml krwi. Duży (masywny) powyżej 1500 ml krwi. Po każdej stronie klatki piersiowej może się zmieścić do 3000 ml krwi.

68 Krwiak opłucnej Objawy: Wynikają z postępującej hipowolemii i zaburzeń oddychania: - niepokój, zimny pot, sinica, - wstrząs, - tachykardia, - hipotensja, - hipotermia, - oliguria, - duszność, - zapadnięte żyły szyjne, - ściszenie szmerów oddechowych, - stłumiony odgłos opukowy po stronie krwiaka.

69 Krwiak opłucnej Objawy:

70 Krwiak opłucnej Obraz radiologiczny: RTG i TK klatki piersiowej z krwiakiem w jamie opłucnej.

71 Krwiak opłucnej Postępowanie: Udrożnić drogi oddechowe. Podać tlen w dużym przepływie. Niezwłocznie przetransportować chorego do odpowiedniego szpitala. Po założeniu dostępu do żyły wypełnić ostrożnie łożysko naczyniowe. Utrzymywać ciśnienie skurczowe mmhg. Powiadomić lekarza IP/SOR. Uważnie obserwować chorego, aby nie przeoczyć rozwoju krwiaka opłucnej z odmą prężną.

72 Wiotka klatka piersiowa (klatka cepowata, niestabilna klatka piersiowa)

73 Wiotka klatka piersiowa Powstaje w wyniku złamania co najmniej dwóch sąsiednich żeber, gdy każde z nich złamane jest co najmniej w dwóch miejscach. Wyróżnia się typ boczny i lub przedni wiotkiej kl.p. (wyłamanie mostka).

74 Wiotka klatka piersiowa Objawy: Paradoksalne poruszanie się wyłamanego fragmentu w stosunku do reszty klatki piersiowej:

75 Wiotka klatka piersiowa Objawy: Ból, Trzeszczenie w tkance podskórnej. Mechanizmy prowadzące do niewydolności oddechowej: Opaczny ruch klatki piersiowej (wdech - okienko się zapada, wydech okienko się podnosi) Stłuczenie płuca (najczęstsze śmiertelne powikłanie urazów klatki piersiowej) brak wymiany gazów; płuco zalane; zwiększa się wysiłek oddechowy; przeciek żylny. Stłuczenie płuca jest dynamiczne, rozwija się dopiero po 48 godz. od czasu urazu.

76 Wiotka klatka piersiowa Objawy:

77 Wiotka klatka piersiowa Obraz radiologiczny: RTG chorego po urazie komunikacyjnym ze złamaniami żeber po stronie prawej. RTG boczne mostka chorego po urazie komunikacyjnym złamanie trzonu mostka z przemieszczeniem odłamów.

78 Wiotka klatka piersiowa Postępowanie: Udrożnić drogi oddechowe. Podać tlen. Wspomagać wentylację intubacja w razie potrzeby. 4. Niezwłocznie przetransportować chorego do odpowiedniego szpitala. 5. Założyć wkłucie dożylne. Nie podawać dużych ilości płynów, jeśli nie stwierdza się objawów hipowolemii podanie nadmiernej ilości płynów może pogorszyć warunki wentylacji i zwiększyć hipoksemię.

79 Wiotka klatka piersiowa Postępowanie: 6. Ustabilizować wyłamany fragment ręcznie, potem grubym opatrunkiem. Intubacja i wentylowanie chorego z zastosowaniem dodatniego ciśnienia to najlepsze metody stabilizacji wiotkiej klatki piersiowej.

80 Wiotka klatka piersiowa Postępowanie: 7. Powiadomić lekarza koordynującego. 8. Monitorować czynność serca. Obrażeniom tego typu często towarzyszy stłuczenie serca.

81 Zachłyśnięcie Przypadek 39-letniego mężczyzny, który poniósł śmierć wskutek uduszenia kanapką z szynką.

82 Zachłyśnięcie Zatkanie górnych dróg oddechowych ciałem obcym grozi uduszeniem chorego. Ostre zachłyśnięcie zdarza się zazwyczaj w czasie jedzenia.

83 Zachłyśnięcie Objawy: Początkowo bladość a następnie sinica, Brak oddechu, Utrata przytomności, Przy całkowitej niedrożności dróg oddechowych wskutek niedotlenienia szybko dochodzi do utraty przytomności, a po kilku minutach do zatrzymania krążenia.

84 Zachłyśnięcie Postępowanie: Dopóki pacjent jest przytomny, należy nakłaniać go do mocnego kaszlu i wykrztuszenia ciała obcego Uderzenie między łopatkami jest obecnie dopuszczalne jedynie u niemowląt, małych dzieci, ciężarnych i otyłych. (I) U wszystkich pozostałych należy zastosować rękoczyn Heimlicha.

85 Zachłyśnięcie Postępowanie: Technika rękoczynu Heimlicha: 1. Gdy pacjent jest przytomny : ratownik stojąc za pacjentem obejmuje go w nadbrzuszu ; jedna dłoń ratownika zwinięta jest w pięść ; pięść oparta jest kciukiem w okolicy pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym mostka pacjenta ; druga dłoń ułożona jest na pięści ; ratownik naciska mocno i szybko nadbrzusze pacjenta ruchami skierowanymi ku jego głowie. Pchnięcia takie można powtarzać w miarę potrzeby do 5razy. (II)

86 Zachłyśnięcie Postępowanie: 2. Gdy pacjent jest nieprzytomny : Przed zastosowaniem rękoczynu Heimlicha nieprzytomnego pacjenta należy ułożyć na wznak. Uciskanie nadbrzusza pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym w kierunku dogłowowym wykonuje się techniką jak przy pośrednim masażu serca. Jeśli opisany rękoczyn nie daje pożądanego rezultatu, należy próbować usunąć palcami (wskazującym lub środkowym) ciało obce z gardła ratowanego. (III)

87 Zachłyśnięcie Postępowanie: I II III

88 Zachłyśnięcie Postępowanie:

89 Zachłyśnięcie Postępowanie: Wykonanie: - Konikopunkcji - nakłucia więzadła pierścienno-tarczowego np. igłą, Quicktrachem, lub - Konikotmii - nacięcia więzadła pierścienno-tarczowego i wprowadzenie rurki do tchawicy.

90 Przyczyny niewydolności oddechowej chorobowe:

91 Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS, ang. Acute respir ator y distress syndr ome) Obraz patomorfologiczny zmian w płucach w przebiegu ARDS.

92 Zespół ostrej niewydolności oddechowej ARDS jest poważnym stanem chorobowym płuc spowodowanym różnorodnymi bezpośrednimi lub pośrednimi czynnikami uszkadzającymi. Zespół ten charakteryzuje się zapaleniem miąższu płucnego prowadzącym do upośledzenia wymiany gazowej z towarzyszącym uwalnianiem mediatorów procesu zapalnego, hipoksemią. Często doprowadza do zespołu niewydolności wielonarządowej. Jest to stan zagrażający życiu, często kończący się śmiercią. Zazwyczaj wymaga zastosowania mechanicznej wentylacji oraz przyjęcia na oddział intensywnej opieki medycznej

93 Zespół ostrej niewydolności oddechowej Przyczyny płucne: Zapalenie płuc. Zachłyśnięcie. Stłuczenie płuca. Chemiczne uszkodzenie płuc. Utonięcie.

94 Zespół ostrej niewydolności oddechowej Przyczyny pozapłucne: Uraz wielomiejscowy. Sepsa. Wstrząs. Ostre zapalenie trzustki. Oparzenia. Zator tłuszczowy. Toksyczne działanie leków. Transfuzja krwi.

95 Zespół ostrej niewydolności oddechowej Leczenie: Opiera się przede wszystkim na właściwie dobranej strategii wentylacji mechanicznej. Celem wentylacji mechanicznej jest utrzymanie prawidłowej wymiany gazowej, czyli wartości: - PaO2 > 60 mm Hg - SaO2 > 90% - normokapnia PaCO mm Hg

96 Astma

97 Astma Astma oskrzelowa, dychawica oskrzelowa (łac. Asthma bronchiale) przewlekła, zapalna choroba dróg oddechowych o podłożu alergicznym, charakteryzująca się skurczem oskrzeli, samoistnie lub farmakologicznie odwracalnym, oraz nadreaktywnością oskrzeli.

98 Astma Przyczyny: skłonność do odczynów alergicznych, istniejące zakażenie bakteryjne lub wirusowe, wysiłek fizyczny, wdychanie zimnego powietrza, Stres.

99 Astma Objawy: duszność wydechowa o charakterze napadowym oraz przedłużony wydech z towarzyszącym świstem, przyspieszenie oddechu, przyspieszenie czynności serca, sinica, brak bólu w klatce piersiowej w czasie ataku.

100 Astma Leczenie: Zasadnicze znaczenie w procesie leczenia astmy ma unikanie kontaktu z czynnikami wywołującymi napad astmy u chorego, w niektórych przypadkach możliwe jest leczenie odczulające (desensytyzacja), jedna z metod immunoterapii, Obecnie dominującą metodą podawania leków spazmolitycznych (rozkurczowych) jest metoda wziewna bezpośrednio do układu oddechowego. Ma ona tę istotną zaletę, że minimalizuje negatywne ogólne działania niepożądane. Stosowane są inhalatory dozowane, turbuhalery, a niektórzy chorzy wykorzystują metodę podawania leków w

101 Astma Leczenie: W ciężkich postaciach choroby niezbędne jest także zastosowanie leków o działaniu ogólnoustrojowym, podawanych w postaci tabletek, iniekcji (zastrzyków) lub kroplówek. Główne grupy leków o działaniu rozkurczowym, stosowane w astmie oskrzelowej, to: 1. Leki β-mimetyczne (agoniści receptorów βadrenergicznych). 2. Leki cholinolityczne. Blokują receptory muskarynowe w oskrzelach powodując rozkurcz mięśni oskrzelowych. 3. Leki o działaniu przeciwzapalnym: kortykosterydy, stabilizatory komórek tucznych, inhibitory lipooksygenazy. 4. Inne leki przeciwastmatyczne:leki o działaniu antyhistaminowym, leki wykrztuśne i mukolityczne.

102 Astma Leczenie:

103 Obrzęk naczynioruchowy Qunickego

104 Obrzęk naczynioruchowy Qunickego to nagle występujący obrzęk tkanek podskórnej lub podśluzówkowej, któremu nie towarzyszy świąd ani zaczerwienienie skóry.

105 Obrzęk naczynioruchowy Qunickego Przyczyny: leki, pokarmy, ogniska zakażenia, pasożyty jelitowe użądlenia przez owady Odczyn immunologiczny toczący się we włośniczkach tkanki podskórnej lub podśluzówkowej, prowadzi do zwiększenia ich przepuszczalności i narastania obrzęku.

106 Obrzęk naczynioruchowy Qunickego Obrzęk Quinckego stanowi poważne zagrożenie, jeśli w jego przebiegu dochodzi do niedrożności dróg oddechowych. Najgroźniejszym odczynem systemowym po użądleniu jest wstrząs, którego wystąpienie może być poprzedzone objawami zwiastującymi, takimi jak swędzenie dłoni i podeszew stóp, pokrzywka, duszność, blokada nosa, katar, bóle brzucha, biegunka, ból za mostkiem. Pierwsze objawy zwykle pojawiają się kilka minut po użądleniu. Z reguły wycofują się całkowicie po kilku godzinach, jednak opisywane są również reakcje dwufazowe i opóźnione pojawiające się nawet po 72 godzinach i więcej. W szczególnie ciężko przebiegających reakcjach anafilaktycznych może dochodzić do zawału mięśnia sercowego lub udaru mózgu.

107 Obrzęk naczynioruchowy Qunickego Leczenie Stosuje się środki przeciwhistaminowe, efedrynę, w ciężkich przypadkach hydrokortyzon. Obrzęk głośni to wskazanie do tracheostomii. W zapobieganiu istotną rolę odgrywa eliminacja alergenu (np. wyleczenie ogniska zakażenia, zlikwidowanie pasożytów jelitowych).

108 Ostre zapalenie nagłośni Choroba występuje najczęściej w wieku od roku do 6 lat. Rozwija się w ciągu kilku godzin, a temperatura ciała wzrasta powyżej 38,5oC. Dziecko nie może mówić i połykać, nie kaszle. Charakterystycznym objawem jest wyciekająca z jamy ustnej ślina. Wygląd dziecka wskazuje, że jest ono ciężko chore. Ostre zapalenie nagłośni jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia i nie leczone szybko powoduje niedrożność górnych dróg oddechowych.

109 RAK PŁUC

110 Rak płuc Rak płuca zajmuje pierwsze miejsce pod względem zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe na świecie. Charakteryzuje się wysoką śmiertelnością. Ilość zachorowań do śmiertelności wynosi 0,89. Jest to najczęściej występujący nowotwór u mężczyzn.

111 Rak płuc Etiopatogeneza: Głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuca stanowiącym 80% - 90% wszystkich przyczyn, jest palenie papierosów, zarówno czynne (20x większe ryzyko niż osób niepalących) jak i bierne - dzieci i współmałżonkowie palaczy (3x większe zagrożenie), czynniki zawodowe (związki powstające przy produkcji koksu, gazyfikacji węgla, związki ołowiu, berylu, chromu, niklu, azbest, benzydyna, eter, smoła pogazowa, węglowodory aromatyczne), środowiskowe (zanieczyszczenie powietrza spalinami) i uwarunkowania dziedziczne.

112 Rak płuc Objawy: Objawy związane z chorobą są zazwyczaj związane z obecnością masy guza w oskrzelach. Należą do nich takie objawy niecharakterystyczne jak kaszel (u 80% chorych), nawracające stany zapalne (40%), duszność (15%), bolesność w obrębie klatki piersiowej (15%). Ten ostatni objaw związany jest z naciekaniem opłucnej, śródpiersia, ściany klatki piersiowej, pni nerwowych. Duszność związana jest z zamknięciem światła dużych oskrzeli, obszarów niedodmy, wysięku, najczęściej krwistego w jamie opłucnowej. Występuje wcześniej w przypadku już istniejących chorób ograniczających powierzchnię oddechową - rozedma, zwężenie oskrzeli u palaczy.

113 Rak płuc Leczenie: Chirurgiczne Chemioterapia Radioterapia

114 Rak płuc

115 KONIEC