Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych

Transkrypt

1 Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych Ograniczenia w zastosowaniu zagranicznych modeli przekształceń terenów zdegradowanych w Polsce, na przykładzie Międzynarodowej Wystawy Budowlanej w Niemczech. Autor: Bartłomiej Buława Kategoria projektowo- planistyczna Praca naukowa finansowana przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego ze środków na naukę w latach , jako projekt badawczy. SPONSORZY ORGANIZATOR

2 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA wprowadzenie PLAN PREZENTACJI Co to jest Międzynarodowa Wystawa budowlana (IBA)? Ograniczenia w zastosowaniu modeli niemieckich Wnioski

3 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA Część wniosków z rozprawy doktorskiej pt.: KONTEKST PRZEDSTAWIANYCH BADAŃ Rozwój modelu przekształceń terenów zdegradowanych na przykładzie Międzynarodowej Wystawy Budowlanej w Niemczech. Promotor: dr hab. inż. arch. Zbigniew J. Kamiński, Prof.. Pol. Śl., Wydział Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach

4 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA ZAGADNIENIE Działanie korzystanie ze sprawdzonych wzorców Metody planowania przestrzennego IBA Aglomeracja Górnośląka / Zagłębie Śląsko Dąbrowskie, regiony zdegradowane w Polsce

5 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA Pytanie, na ile, wypracowane modele przekształceń terenów zdegradowanych w Niemczech, mogą być: PROBLEM NAUKOWY wzorem od zastosowania punktem odniesienia inspiracją i mobilizacją do tego typu przedsięwzięć w Polsce.

6 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA Wskazanie ograniczeń w zastosowaniu rozwiązań niemieckich w Polsce: CEL BADAŃ w zakresie planistyczno- przestrzennym pomimo niezaprzeczalnych możliwości wykorzystania elementów składowych.

7 Międzynarodowe Wystawy Budowlane (niem.: Internationale Bauausstellung - IBA) w Niemczech WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA (2013)

8 IBA Berlin Program odnowy miejskiej. Odbudowa zniszczonej dzielnicy z zachowaniem historycznej tkanki miejskiej i zastanej substancji budowlanej. Partycypacja mieszkańców. Budynek mieszkalny Blok 10, autor Aldo Rossi, fot. B. Buława WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

9 IBA Emscher Park WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA Pierwszy program odnowy całej aglomeracji Poprzemysłowej (regionu). Duisburg Gelsenkirchen, Koksownia Landschaftpark, Zoolverein hałda Rungeberg, Essen, autor autor Latz autor masterplan & Partners, Rolf Keller, OMA fot. fot. B. Rem B. Buława Koolhaas, fot. B. Buława Odnowa ekologiczna i aktywizacja gospodarcza.

10 IBA Furst Puckler Land Program odnowy krajobrazu po odkrywkach górniczych. Kraina jezior: Jezioro Pływające Most przerzutowy Ilse domy, See przy Geierswalde, F 60 Grossraschen, w Lichterfeld, fot. B. Buława fot. B. B. Buława zalewanie wyrobisk + wykorzystanie historycznych założeń parkowych= tworzenie regionu turystycznego. Koordynacja działań punktowych w program regionalny: motor i katalizator dalszego zrównoważonego rozwoju. WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

11 IBA Stadtunbau Saxony- Anhalt Odpowiedź na skurczenie się górnictwa węgla brunatnego niż demograficzny, kurczenie się miast, pustostany. Sieć współpracy małych miast. Z osobna, małe miasto nie byłoby w stanie zamanifestować swoich dokonań. Synergiczny efekt klastra. Plomby Pustostany i pustostany w Halle (Saale) w Aschersleben, Neuestadt, fot. B. B. Buława WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

12 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA IBA Hamburg Przyszłość metropolii w dobie globalizacji. Cały program zmieszczony na wyspie na rzece Elba. Energy Makieta bunker, obszaru Hamburg programu, - Hamburg Wilhelmsburg, - Wilhelmsburg, fot. B. Buława fot. B. Buława Kosmopolis - przyszłość wielonarodościowego miasta, Metrozonez - wewnętrzne przedmieścia metropolii, City in climat change - miasto w procesie zmian klimatycznych.

13 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA Porównywalność degradacji Porównywalność przestrzenna Bliskość geograficzna, sąsiedztwo PODOBIEŃSTWA I ANALOGIE Stosunkowo podobne (?) uwarunkowania gospodarcze, polityczno- systemowe Powiązania kulturowo-historyczne (?), gospodarcze

14 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 1 Historia OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Odmienna historia państwa niemieckiego i państwa polskiego. Wpływ na kondycję gospodarki i kultury i generalnie na kondycję społeczeństwa.

15 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 2 Dystans czasowy OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Poszczególne wystawy rozpięte są na osi czasu, część odlegle od dzisiejszej, szeroko pojętej rzeczywistości w Polsce. Czasy szybkiego rozwoju cywilizacyjnego. Odmienne realia polityczne, gospodarcze, społeczne.

16 3 Tradycje wystawiennicze OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Dorobek IBA, wystaw ogrodniczych i podobnych Przedsięwzięć o różnym zasięgu. Sprzyjającą atmosfera do organizacji kolejnych wystaw. Brak tradycji wystawienniczych w Polsce. Niekorzystne reakcje na propozycje tak dużych zmierzeń wśród społeczeństwa. WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

17 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 4 Infrastruktura kulturowa OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Tradycja Deutsche Werkbund (DWB) w Niemczech (od 1907r.). Brak znaczących organizacji o charakterze artystycznorzemieślniczym, o dużym wpływie na kulturę i przemysł, w przeszłości i obecnie.

18 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 5 Społeczeństwo, samoświadomość i polityka OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) IBA jako program naprawczy uzależniona od polityki. Wpływ świadomości społeczeństwa na decyzje polityków. Potrzeba zwiększania świadomości społeczeństwa, mieszkańców terenów zdegradowanych.

19 6 Tożsamość regionalna OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Sprzyjająca tożsamości struktura landowa w Niemczech. Stabilność podziałów administracyjnych w Niemczech. Zmienność podziałów regionalnych w Polsce nie sprzyja budowie tożsamości. Konieczność umacniania tożsamości regionalnej w Polsce. WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

20 7 Administracja i kompetencje administracyjne OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Problematyczna porównywalność kompetencji administracyjnych pomiędzy landem / regionem- okręgiem a województwem. Niewykształcone wszystkie mechanizmy samorządowe na poziomie regionalnym w Polsce. Różnice w efektywności i adekwatności systemów legislacyjno- administracyjnych. WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

21 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 8 Gospodarka i finansowanie OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Różnica w wydajności gospodarek: niemieckiej i polskiej. Wpływ na możliwości realizacji dużych przedsięwzięć. Problemy administracyjno- formalne i organizacyjne w finansowaniu

22 WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA 9 Innowacyjność OGRANICZENIA W PORÓWNANIACH I WYKORZYSTANIU NIEMIECKICH MODELI ( ) Innowacyjność wpisana w istotę IBA. Znaczenie innowacyjności w sukcesie IBA. Oczywisty brak możliwości wykorzystania gotowych modeli, jako innowacyjnych.

23 1. Historia 2. Dystans czasowy 3. Tradycje wystawiennicze 4. Infrastruktura kulturowa 5. Społeczeństwo, samoświadomość i polityka 6. Tożsamość regionalna 7. Administracja i kompetencje administracyjne 8. Gospodarka i finansowanie 9. Innowacyjność PODSUMOWANIE WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

24 Zwiększanie świadomości wśród mieszkańców zdegradowanych regionów. PODSUMOWANIE Umacnianie tożsamości regionalnej. Propagowanie działań naprawczych, aktywizacyjnych, planowania przez projekty, i ich możliwości. Eliminowanie trudności administracyjno- formalnych w organizacji wielkich programów. WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

25 Negacja traktowania modeli IBA, jako gotowych wzorców. WNIOSKI Możliwość wykorzystania na poziomie transferu wiedzy i doświadczenia Wykorzystanie jako punkt odniesienia. ( ) nie jest wskazanym ślepe naśladownictwo cudzych wzorców, ale stokroć bardziej szkodliwym jest marnowanie wysiłków dla odkrywania dawno odkrytych błędów, powtarzanie wskutek nieznajomości dokonanych prac i doświadczeń, prób, gdzie indziej już zarzuconych. Teodor Teplitz WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA

26 Dziękuję za uwagę DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ WPROWADZENIE IBA: CO TO JEST? OGRANICZENIA