Nowi mieszkańcy starej dzielnicy Gdańska i ich udział w procesach rewitalizacji oddolnej

Transkrypt

1 Ogólnopolski konkurs dla studentów i młodych pracowników nauki na prace naukowo-badawcze dotyczące rewitalizacji terenów zdegradowanych Nowi mieszkańcy starej dzielnicy Gdańska i ich udział w procesach rewitalizacji oddolnej mgr Maja Grabkowska Kategoria społeczna SPONSORZY ORGANIZATOR

2 NOWI MIESZKAŃCY STAREJ DZIELNICY GDAŃSKA I ICH UDZIAŁ W PROCESACH REWITALIZACJI ODDOLNEJ Wstęp Przemiany przestrzeni mieszkaniowej Wrzeszcza Dolnego po roku 1989 Przyczyny napływu nowych mieszkańców do Wrzeszcza Dolnego Przejawy udziału nowych mieszkańców Wrzeszcza Dolnego w procesach rewitalizacji oddolnej Podsumowanie

3 WSTĘP obszary wewnątrzmiejskie (inner city) jako miejsce intensywnych przemian społecznych, ekonomicznych i przestrzennych specyfika transformacji starych dzielnic w mieście postsocjalistycznym istota rewitalizacji oddolnej i jej aktorzy

4 PRZEMIANY PRZESTRZENI MIESZKANIOWEJ WRZESZCZA DOLNEGO PO ROKU 1989 dogodne położenie Wrzeszcza Dolnego w układzie przestrzennofunkcjonalnym miasta jako czynnik atrakcyjności mieszkaniowej Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Narodowego Spisu Powszechnego 2002.

5 odsetek mieszkań [%] Zmiany struktury własności mieszkań w Gdańsku po roku 1989 wykup mieszkań komunalnych przez dotychczasowych najemców powstawanie wspólnot mieszkaniowych 60,0 prywatne spółdzielcze komunalne inne 40,0 20,0 0,0 Gdańsk 1988 Gdańsk 2002 Wrzeszcz Dolny 2002 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Narodowego Spisu Powszechnego 1988 i 2002.

6 Krajobraz mieszkaniowy Wrzeszcza Dolnego dawniej i dziś Danzig-Langfuhr Marienstrasse, ok Źródło: Zbiory własne. Gdańsk-Wrzeszcz, Ulica Wajdeloty, 2007 Źródło: Autor.

7 Metody badawcze jakościowe badania terenowe: indywidualne i grupowe wywiady pogłębione z przedstawicielami gospodarstw domowych zamieszkałych w przedwojennych kamienicach we Wrzeszczu Dolnym po 1989 (faza pilotażowa: wiosna 2006 roku, badania właściwe: lipiec 2007 maj 2008) wywiady eksperckie z miejskimi planistami, przedstawicielami lokalnych organizacji samorządowych, agentem biura nieruchomości, pracownikami wrzeszczańskiego Biura Obsługi Mieszkańców oraz zarządcami budynków wspólnot mieszkaniowych analiza danych jakościowych (przekrojowa analiza przypadków) przy użyciu programu komputerowego MAXQDA studia literatury przedmiotu i dokumentów planistycznych

8 PRZYCZYNY NAPŁYWU NOWYCH MIESZKAŃCÓW DO WRZESZCZA DOLNEGO centralne położenie, dostępność komunikacyjna relatywnie niska cena kupna/wynajmu mieszkania walory architektoniczne przedwojennych kamienic i wysoki potencjał adaptacyjny mieszkań styl życia Strych Kawalerka przeznaczona na wynajem Przedpokój Łazienka Spiżarnia Przedpokój Łazienka PRZED Sypialnia Pokój Weranda Pokój K u c h n i a PO Pracownia Sypialnia Pokój Weranda Aneks kuchenny Źródło: Opracowanie własne na podstawie wywiadu przeprowadzonego z mieszkańcem Wrzeszcza Dolnego w dniu 26 listopada 2007 roku.

9 PRZEJAWY UDZIAŁU NOWYCH MIESZKAŃCÓW WRZESZCZA DOLNEGO W PROCESACH REWITALIZACJI ODDOLNEJ wykup mieszkań komunalnych => zwiększenie poczucia odpowiedzialności dotychczasowych najemców za stan kamienic i najbliższe otoczenie mieszkańcy napływowi jako organizatorzy i liderzy wspólnych działań na rzecz wspólnot mieszkaniowych społeczne zaangażowanie nowych mieszkańców wykraczające poza własny interes, zakładanie i/lub czynne członkostwo w inicjatywach i organizacjach obywatelskich (cel: poprawa jakości życia w dzielnicy poprzez aktywizację i integrację społeczności lokalnej)

10 PODSUMOWANIE napływ nowych mieszkańców do starych, zdegradowanych dzielnic może mieć istotne znaczenie dla ich odnowy efektywność rewitalizacji oddolnej: zarówno w wymiarze materialnym, jak i społecznym równorzędne znaczenie i komplementarność rewitalizacji oddolnej i odgórnej utrzymanie miksu społecznego oraz aktywna i zintegrowana społeczność lokalna jako warunek podtrzymywalności (sustainability) korzystnych efektów rewitalizacji oddolnej

11 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ