CIA I WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU...

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA CEL OPRACOWANIA KWALIFIKACJA FORMALNA PRZEDSIĘWIĘCIA PODSTAWA OPRACOWANIA PRZYJĘTE METODY OCENY, WSKAZANIE TRUDNOŚCI OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU CHARAKTERYSTYKA KORYTARZA DROGI PARAMETRY TECHNICZNE PROGNOZOWANE NATEśENIE RUCHU LOKALIZACJA I CHARAKTERYSTYKA OBIEKTÓW POWIĄZANYCH Z AUTOSTRADĄ BUDOWLE INśYNIERYJNE FAZA BUDOWY OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA WARIANT POLEGAJĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIEWZIĘCIA CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA W REJONIE LOKALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA ZABUDOWA MIESZKALNA LUDNOŚĆ KLIMAT WARUNKI TOPOGRAFICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PLANOWANEJ AUTOSTRADY A HAŁAS Stan obecny Przewidywane emisje i ich wielkości Prognozowane oddziaływania Faza budowy Faza eksploatacji Zalecenia ochronne Podsumowanie POWIETRZE Stan zanieczyszczenia powietrza Przewidywane emisje i ich wielkości Prognozowane oddziaływania Faza budowy Faza eksploatacji Zalecenia ochronne Podsumowanie WODY POWIERZCHNIOWE Stan obecny Przewidywane spływy wód opadowych Prognozowane oddziaływania Faza budowy Faza eksploatacji Ścieki sanitarne z MOP i OUA Zalecenia ochronne Podsumowanie ŚRODOWISKO GRUNTOWO-WODNE Stan obecny Budowa geologiczna Warunki hydrogeologiczne UŜytkowanie wód podziemnych Prognozowane oddziaływania Faza budowy Faza eksploatacji ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 1

2 Zalecenia ochronne Podsumowanie GLEBY Stan obecny Prognozowane oddziaływania Faza budowy Faza eksploatacji Zalecenia ochronne Podsumowanie KRAJOBRAZ Stan obecny Prognozowane oddziaływania Podsumowanie ODPADY Przewidywane rodzaje i ilości odpadów Zalecenia ochronne Podsumowanie ZABYTKI, DOBRA KULTURY Stan obecny Analiza moŝliwych zagroŝeń i szkód dla chronionych zabytków Zalecenia ochronne Podsumowanie ODDZIAŁYWANIA SKUMULOWANE WPŁYW NA ZDROWIE LUDZI FAZA BUDOWY FAZA EKSPLOATACJI Hałas Powietrze Wody powierzchniowe Wody podziemne Odpady WPŁYW NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE PROGNOZOWANE ODDZIAŁYWANIA Faza budowy Faza eksploatacji ZALECENIA OCHRONNE PODSUMOWANIE POWAśNE AWARIE OBSZAR OGRANICZONEGO UśYTKOWANIA PORÓWNANIE ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PROPOZYCJE MONITORINGU ANALIZA MOśLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH ANALIZA POREALIZACYJNA PODSUMOWANIE WNIOSKI Raport wykonano wg stanu prawnego na dzień 31 października 2007 roku ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 2

3 1. WSTĘP 1.1. IDENTYFIKACJA PRZEDSIĘWZIĘCIA Przedsięwzięciem jest budowa płatnej autostrady A1 na odcinku od Torunia do Strykowa wraz z urządzeniami i obiektami towarzyszącymi (miejsca obsługi podróŝnych, obwód utrzymania autostrady, miejsca poboru opłat). W związku z budową autostrady zajdzie potrzeba przebudowy istniejących urządzeń tworzących uzbrojenie terenu: sieci wodociągowych, linii elektroenergetycznych (niskiego napięcia, średniego i 110 kv oraz 220 kv), linii telekomunikacyjnych napowietrznych i kablowych, linii gazociągu i urządzeń melioracyjnych. Przedsięwzięcie zostało podzielone na 2 zadania Przedmiotem zamówienia i opracowania jest zadanie 2 na odcinku od granicy województwa kujawsko pomorskiego/ łódzkiego do węzła Stryków (od km do km ) obejmujące autostradę w granicach województw łódzkiego (62 km) i mazowieckiego (3 km) CEL REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA Celem realizacji przedsięwzięcia jest budowa autostrady A1 na odcinku od Torunia do Strykowa (od km do km ). Cele nadrzędne: realizacja programu budowy autostrad w Polsce w latach wynikająca z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko przyjętego przez Radę Ministrów w dniu r. Program został zaakceptowany przez Komisję Europejską w październiku 2007 r. poprawa dostępności komunikacyjnej Polski i połączeń międzyregionalnych poprzez rozwój sieci drogowej poprawa płynności i bezpieczeństwa ruchu, nośności i jakości dróg sieci TEN-T w ruchu tranzytowym, połączeniach między duŝymi miastami kraju oraz przejazdach przez miasta CEL OPRACOWANIA Celem opracowania raportu jest analiza wielkości i zasięgu prognozowanego oddziaływania na środowisko planowanej autostrady A1 na odcinku od granicy województwa kujawskopomorskiego/łódzkiego do węzła Stryków. W opracowaniu analizuje się fazę budowy i eksploatacji. Nie analizuje się fazy likwidacji ze względu na charakter planowanego przedsięwzięcia (nie planuje się likwidacji drogi). Opracowanie sporządza się według stanu prawnego na dzień r KWALIFIKACJA FORMALNA PRZEDSIĘWIĘCIA Z punktu widzenia wymagań prawa ochrony środowiska i procedury postępowania przy udzielaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach istotna jest kwalifikacja formalna przedsięwzięcia ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 3

4 ustalana na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.2573 z późn. zmianami) zwanego dalej RM. Zgodnie z przepisami w/w rozporządzenia: drogi publiczne o nawierzchni utwardzonej, wymienione w 2 ust. 1 pkt 29 (tj. autostrady) zaliczane są do przedsięwzięć (tzw. grupy I), dla których obowiązek sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko wynika z ustawy. W związku z budową autostrady zajdzie konieczność przebudowy istniejących obiektów uzbrojenia terenu: linii elektroenergetycznych, wodociągowych, gazowych, telekomunikacyjnych, melioracji szczegółowych. Przebudowa niektórych z tych obiektów równieŝ zaliczana jest do inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko (grupa II). Są to: napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie niŝszym niŝ 110 kv (w tym o napięciu znamionowym 220 kv i długości mniejszej niŝ 15 km)- 3 pk. 7 RM, drogi publiczne (przecinające się z trasą autostrady) - 3 pkt 56, sieci gazociągowe ( 3 pkt 33 RM) PODSTAWA OPRACOWANIA Niniejsze opracowanie sporządza się na podstawie umowy oznaczonej Projekt 2005-PL S- S zawartej pomiędzy inwestorem: Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie i Konsorcjum utworzonym przez biura projektowe: ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie, DHV Polska Sp. z o.o. w Warszawie, Mosty Katowice Sp. z o.o. w Katowicach i Biuro Projektowo Badawcze Dróg i Mostów Transprojekt Warszawa Sp. z o.o. w Warszawie. Liderem Konsorcjum jest ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie. Zgodnie z podziałem zadań pomiędzy członków Konsorcjum, raport o oddziaływaniu na środowisko jest wykonywany przez ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie. Przedmiotem umowy jest Opracowanie materiałów do decyzji środowiskowej, PB (projekt budowlany) +PW (projekt wykonawczy) oraz dokumentacji przetargowej dla autostrady A-1 na odc. Toruń- Stryków od km do km oraz pełnienie nadzoru autorskiego. Zadanie II. Podstawą merytoryczną raportu są rozwiązania techniczne planowanej autostrady zawarte w projekcie wstępnym Autostrada A-1 odcinek: Kowal - Stryków I km opracowanym przez Transprojekt Warszawa Sp. z o.o. w 1998 r. Podstawą analiz uciąŝliwości autostrady jest prognoza ruchu wg opracowania DHV Polska Sp. z o.o. w Warszawie Prognoza ruchu dla planowanej autostrady A1 na odcinku Krośniewice Łódź Zakres raportu o oddziaływaniu na środowisko zgodnie z art. 52 ustawy POŚ. ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 4

5 1.6. PRZYJĘTE METODY OCENY, WSKAZANIE TRUDNOŚCI W raporcie o oddziaływaniu na środowisko na potrzeby oceny wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko wykorzystano materiały źródłowe wg wykazu (pkt. 13). Metodykę oceny w poszczególnych obszarach tematycznych omówiono szczegółowo w pkt. 5 dotyczących poszczególnych komponentów środowiska. Podstawą oszacowania wielkości emisji i skali oddziaływania planowanej autostrady jest prognoza ruchu. Do obliczeń przyjęto prognozę ruchu wg wariantu płatnego 2, tj. 15 gr/km dla samochodów osobowych i dostawczych oraz 34,5 gr/km dla pozostałych typów pojazdów. 2. OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA I WARUNKI WYKORZYSTANIA TERENU Autostrada A1 jest elementem międzynarodowej trasy E75 od Vardo w północnej części Norwegii przez Finlandię (Rovaniemi - Helsinki), Polskę (Gdańsk- Toruń - Łódź - Katowice), Czechy, Słowację, Węgry, Serbię i Czarnogórę (Belgrad), Macedonię (Skopje), do Grecji (Saloniki - Ateny). Znajduje się w ciągu VI korytarza transeuropejskiego w ramach sieci TEN T (The Trans-European Transport Networks). O randze autostrady świadczy fakt, Ŝe jest jedną z kluczowych inwestycji i znajduje się (jako jedyna inwestycja drogowa na terytorium Polski) na liście 30 priorytetowych przedsięwzięć sieci TEN obejmującej linie kolejowe, drogi i porty oraz lotniska. A1 w Polsce łączyć będzie porty morskie Trójmiasta z Górnym Śląskiem. W węźle Stryków na północ od Łodzi przetnie budowaną autostradę A2, natomiast w węźle Sośnica na Górnym Śląsku czynną juŝ A4. Planuje się budowę autostrady płatnej. Przedmiotem raportu jest autostrada A-1 na odcinku od Torunia do Strykowa, zadanie II od granicy województwa kujawsko-pomorskiego do węzła Stryków II (od km do km ). Długość planowanej drogi wynosi 65,033 km. Planowany odcinek autostrady A-1 połoŝony jest w: Województwo Powiat kutnowski Miasto / Gmina gm. Łanięta gm. Strzelce gm. Kutno gm. Oporów łódzkie gm. KrzyŜanów łęczycki gm. Piątek łowicki gm. Bielawy zgierski gm. Głowno m. i gm. Stryków mazowieckie gostyniński gm. Gostynin ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 5

6 Ze względu na przewidywane obciąŝenia ruchu na całym odcinku zaprojektowano układ dwupasmowy. Planuje się budowę docelowego przekroju drogi w 2 etapach: etap I - 2 jezdnie po 2 pasy ruchu, etap II - 2 jezdnie po 3 pasy ruchu. Na trasie autostrady przewidziano 4 węzły drogowe: Sójki, Kotliska, Piątek i Stryków II. Planowana autostrada przecina: 4 drogi krajowe (łącznie z autostradą A2), 7 dróg wojewódzkich, 10 dróg powiatowych i 17 dróg gminnych. Ponadto autostrada przecina 3 istniejące sieci kolejowe. Na projektowanym odcinku autostrady zlokalizowanych jest 6 miejsc obsługi podróŝnych (MOP) typu I, II i III. W obecnym etapie projektem objęte są miejsca dla wszystkich MOP natomiast ich program uŝytkowy jest ograniczony jedynie do funkcji parkingu wyposaŝonego w toalety. Docelowo będą rozwijane funkcje na MOP w KrzyŜanowie. Przy węźle Piątek zaprojektowano Obwód Utrzymania Autostrady (OUA). Obwód utrzymania autostrady pełnić będzie funkcję zapewnienia całorocznego bieŝącego utrzymania drogi oraz urządzeń obsługi, organizacji i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Na rozpatrywanym odcinku autostrady zaprojektowano trzy stacje poboru opłat (SPO), tj. na węźle Sójki, Kotliska i Piątek. W rejonie węzła Stryków I ruch nie będzie zatrzymywany. Ponadto na projektowanym odcinku autostrady przewiduje się następujące urządzenia organizacji i zabezpieczenia ruchu: oznakowanie pionowe, oznakowanie poziome, bariery ochronne, osłony przeciwolśnieniowe, urządzenia łączności oraz ogrodzenia CHARAKTERYSTYKA KORYTARZA DROGI Planowany odcinek autostrady przebiega w przewaŝającej części przez województwo łódzkie (96,4% długości trasy) oraz w niewielkim fragmencie przez województwo mazowieckie (4,6% długości trasy). Generalnie autostrada przebiega na całym odcinku w terenie płaskim. NajwyŜej teren wznosi się w rejonie miejscowości Sójki i Stryków, najniŝej w dolinach rzek Ochni i Bzury. Planowana autostrada przebiega w przewaŝającej części przez tereny rolne, łąki, pola oraz obszary zadrzewień. W sąsiedztwie trasy występuje zabudowa mieszkaniowo zagrodowa silnie rozproszona. Planowana autostrada przecina wiele rzek i cieków wodnych PARAMETRY TECHNICZNE Planowana autostrada będzie posiadać następujące parametry techniczne: klasa techniczna - autostrada szerokość pasa ruchu - 3,75 m ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 6

7 liczba pasów ruchu - 2x2 liczba docelowa pasów ruchu - 2x3 szerokość pasa dzielącego - 4,0 m docelowo (w I etapie 11,5 m) szerokość pasa awaryjnego - 3,0 m szerokość pobocza gruntowego w I etapie - 1,25 m (2,9 m z ekranami akustycznymi na koronie drogi) szerokość pobocza gruntowego docelowo - 1,25 m (2,9 m z ekranami akustycznymi na koronie drogi) Po obu stronach korpusu drogowego autostrady zlokalizowane są pasy technologiczne szerokości 5,0 m PROGNOZOWANE NATEśENIE RUCHU W opracowaniu analizowano prognozę ruchu w czterech wariantach, tj. w wariancie bezpłatnym oraz w 3 wariantach płatnych. Prognozę ruchu dla lat 2010 i 2030 wg poszczególnych taryf zawiera załącznik 1. Do analiz uciąŝliwości trasy przyjęto prognozę ruchu na analizowanym odcinku autostrady dla roku 2010 i 2030 w wariancie płatnym-2 (15 gr/km dla samochodów osobowych i dostawczych oraz 34,5 gr/km dla pozostałych typów pojazdów) wg poniŝszej tabeli. Tabela 2.2. Prognoza ruchu na analizowanym odcinku autostrady dla roku 2010 i 2030 Odcinek poj. ogółem [poj./dobę} rok 2010 rok 2030 poj. cięŝkie [%] poj. ogółem [poj./dobę] poj. cięŝkie [%] pocz. analiz. autostrady węzeł Sójki , ,9 węzeł Sójki - węzeł Kotliska , ,5 węzeł Kotliska węzeł Piątek , ,0 węzeł Piątek węzeł Stryków II , ,5 węzeł Stryków II koniec analiz. autostrady , , LOKALIZACJA I CHARAKTERYSTYKA OBIEKTÓW POWIĄZANYCH Z AUTOSTRADĄ Obiekty powiązane z autostradą to: miejsca obsługi podróŝnych (MOP), obwód utrzymania autostrady (OUA) oraz stacje poboru opłat (SPO). Na projektowanym odcinku autostrady zlokalizowanych jest 6 miejsc obsługi podróŝnych (MOP): Lp. Nazwa KilometraŜ Strona autostrady Typ Powierzchnia [ ha ] 1 Strzelce Płn lewa I 2,5 2 Strzelce Płd prawa I 2,5 3 KrzyŜanów Wsch lewa III 5,2 4 KrzyŜanów Zach prawa II 4,5 5 Głowno Wsch lewa I 2,8 6 Głowno Zach prawa I 2,0 ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 7

8 Przy węźle Piątek zaprojektowano Obwód Utrzymania Autostrady (OUA). Obwód utrzymania autostrady pełnić będzie funkcję zapewnienia całorocznego bieŝącego utrzymania drogi oraz urządzeń obsługi, organizacji i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Na rozpatrywanym odcinku autostrady zaprojektowano trzy stacje poboru opłat (SPO), tj. na węźle Sójki, Kotliska i Piątek. W rejonie węzła Stryków I ruch nie będzie zatrzymywany. Szczegółowy opis w/w obiektów oraz funkcje jakie będą pełnić zawarty jest w pkt 2.4. Raportu BUDOWLE INśYNIERYJNE Na planowanym odcinku autostrady A-1 przewiduje się 83 obiekty inŝynierskie, tj. mosty, wiadukty autostradowe, drogowe i kolejowe, estakada, kładka dla pieszych, przejścia dla zwierząt FAZA BUDOWY W fazie budowy autostrady po przekazaniu placu budowy wykonawcy i geodezyjnym wytyczeniu rozpocznie się etap prac przygotowawczych, po nim wykonane zostaną roboty ziemne a następnie roboty budowlane korpusu drogi wraz z obiektami inŝynierskimi (mosty, wiadukty etc). W pkt 2.6 Raportu załączono tabelę z przykładowymi czynnościami oraz zastosowanymi urządzeniami i sprzętem wykorzystanym w fazie budowy. 3. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW PRZEDSIĘWZIĘCIA W Raporcie przedstawiono wariant polegający na niepodejmowaniu przedsięwzięcia (wariant 0 ). Obecnie przedstawia się wariant wg rozwiązań technicznych projektu wstępnego i wynikający z prawomocnej decyzji o ustaleniu lokalizacji oraz rozwiązań zaproponowanych na obecnym etapie projektowania na terenie obszarów Natura 2000 jako najbardziej korzystny dla środowiska. Kolizja autostrady A1 z obszarem Natura 2000 znajduje się na odcinku objętym decyzją Wojewody Płockiego z dnia 29 grudnia 1998 r. o ustaleniu lokalizacji autostrady Nr 1/98 (znak: GP.II- 2/7331/54/98). W czasie wydawania decyzji (1998 r.) nie była znana sieć obszarów Natura Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie obszarów Natura 2000 (chronionych wg Dyrektywy Siedliskowej) weszło w Ŝycie z dniem r. Na obecnym etapie prac projektowych w związku z przejściem autostrady przez obszary Natura 2000 zaproponowano rozwiązanie, które będzie bardziej korzystne dla środowiska i zmniejszy oddziaływanie autostrady na obszary Natura 2000 w stosunku do rozwiązań planowanych wg projektu wstępnego, poprzez: zmniejszenie zajęcia terenu w obszarze chronionym (zdjęcie wierzchniej warstwy ziemi), zapewnienie swobodnego spływ wód powierzchniowych na terenach zalewanych i zachowanie ciągłości korytarza ekologicznego. ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 8

9 3.1. WARIANT POLEGAJĄCY NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIEWZIĘCIA Wariant polegający na zaniechaniu budowy autostrady lokalnie (w miejscu jej realizacji) z pewnością z punktu widzenia ochrony środowiska byłby rozwiązaniem najkorzystniejszym: oszczędziłby 900 ha ziemi, zachowałby dotychczasowy komfort akustyczny ok mieszkańcom, pozwolił na spokojne bytowanie gatunkom fauny. JednakŜe spojrzenie na zagadnienie z większej perspektywy pozwala na dostrzeŝenie korzyści z budowy autostrady równieŝ z punktu widzenia ochrony środowiska: zmniejszy się uciąŝliwość najbardziej obciąŝonych ruchem dróg, poprawi się klimat akustyczny w miastach, mieszkańcy odczują wyraźną poprawę, autostrada poprzez wybudowanie urządzeń ochrony środowiska (ekrany, przejścia dla zwierząt, uszczelnienie) będzie mniejszym zagroŝeniem dla środowiska niŝ obecnie eksploatowane drogi, które nie posiadają Ŝadnych zabezpieczeń. Szczegółową analizę wpływu na środowisko w przypadku niepodjęcia realizacji przedsięwzięcia zawiera pkt 3.1. Raportu. 4. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA W REJONIE LOKALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA 4.1. ZABUDOWA MIESZKALNA Na terenach przyległych do planowanej autostrady A-1 występuje głównie zabudowa zagrodowa rozproszona. Dokładny wykaz budynków mieszkalnych w odległości do 100 m i od 100 do 500 m zawiera Załącznik LUDNOŚĆ Rejon lokalizacji drogi naleŝy do terenów o niskim i średnim wskaźniku gęstości zaludnienia. Analizowana trasa przechodzi przez tereny rolne, tereny zabudowy jednorodzinnej zagrodowej oraz w niewielkiej części przez tereny leśne. W najbliŝszym otoczeniu planowanej autostrady w pasie do 100 m od osi drogi zamieszkuje obecnie następująca liczba ludzi: pas od osi drogi rok 2007 rok m m ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 9

10 4.3. KLIMAT Średnia temperatura roczna na analizowanym terenie wynosi od 7,6 do 7,8 C, w okresie zimowym od -2,2 do -1,9 C, natomiast w okresie letnim 17,3-17,8 C. Średni roczny opad atmosferyczny waha się od 522 do 585 mm. Szczegółowy opis warunków klimatycznych na analizowanym obszarze zamieszczono w pkt 4.3. Raportu. Według podziału J. Kondrackiego i A. Richlinga omawiany teren leŝy w: 4.4. WARUNKI TOPOGRAFICZNE Prowincja NiŜ Środkowoeuropejski 31 Podprowincja Niziny Środkowopolskie 318 Makroregion Nizina Południowowielkopolska Nizina Środkowomazowiecka Równina Kutnowska Mezoregion Wysoczyzna Kłodawska Równina Łowicko-Błońska Wzniesienia Południowomazowieckie Wzniesienia Łódzkie Trasa planowanej autostrady generalnie przebiega po terenie płaskim i kształtuje się od 93,0 do 191 m npm. Cały teren pokryty jest gęstą siecią małych cieków i kanałów melioracyjnych. Zgodnie z zapisem w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, do obliczeń rozprzestrzeniania zanieczyszczeń z terenu projektowanej autostrady, przyjęto wartości współczynników aerodynamicznej szorstkości terenu dla poszczególnych odcinków w wysokości z o =0,5 m 5. ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO PLANOWANEJ AUTOSTRADY A HAŁAS Stan obecny Dla określenia klimatu terenów ściśle przyległych do planowanej autostrady A-1 wykonano pomiary równowaŝnego poziomu dźwięku A w trzech punktach. Dokładne lokalizacje punktów pomiarowych oraz wyniki zamieszczono w załączniku 13. Analizując otrzymane wyniki moŝna stwierdzić, Ŝe klimat akustyczny terenów przyległych do planowanej autostrady A-1 jest dobry. Występują lokalne przekroczenia dopuszczalnych równowaŝnych poziomów dźwięku A głównie w okolicach dróg krajowych (punkt pomiarowy nr 1). Rozpatrując klimat akustyczny całego regionu, budowa autostrady A-1 poprawi globalnie stan akustyczny zwłaszcza w pobliskich miastach. Przez przejęcie nadmiernego natęŝenia ruchu z nieprzystosowanych do tego celu ulic miejskich (a zwłaszcza poprzez wyprowadzenie ruchu tranzytowego i cięŝarowego) zmniejszy się hałas w centrum miast, a właściwe zaprojektowanie urządzeń ochrony środowiska (w tym ekranów akustycznych) na autostradzie umoŝliwi utrzymanie normatywnego równowaŝnego poziomu dźwięku A na terenach przyległych do planowanej inwestycji. ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 10

11 Przewidywane emisje i ich wielkości Na poziom hałasu występujący przy drodze, oprócz czynników związanych z rodzajem pojazdu, wpływ mają takŝe inne czynniki zaleŝne od warunków ruchu, parametrów drogi oraz jej otoczenia. Wartości mocy akustycznej obliczone za pomocą programu SoundPlan od projektowanej autostrady A-1 kształtują się na poziomie: Poziom mocy akustycznej L W [db] - prognoza ruchu na rok 2010 Odcinek Pora dzienna Pora nocna Kowal Sójki 92,2 87,0 Sójki Kotliska 92,9 87,7 Kotliska Piątek 91,9 86,7 Piątek Stryków 91,9 86,7 Stryków Brzeziny 92,1 86,9 Poziom mocy akustycznej L W [db] - prognoza ruchu na rok 2030 Odcinek Pora dzienna Pora nocna Kowal Sójki 95,5 92,0 Sójki Kotliska 96,3 91,0 Kotliska Piątek 96,0 90,8 Piątek Stryków 95,8 90,6 Stryków Brzeziny 96,7 91,5 Oprócz powyŝszych odcinków głównych planowanej drogi określono takŝe poziomy mocy akustycznej na autostradzie A-2 odcinek Piątek Łyszkowice. Otrzymano tam następujące wartości poziomu mocy akustycznej dla roku 2010 L w (6-22h)=94,7[dB], L w (22-6h)=89,4[dB], a dla roku 2030 L w (6-22h)=98,4[dB], L w (22-6h)=93,2[dB] Prognozowane oddziaływania Faza budowy Hałas, który będzie powstawał podczas prac budowlanych, będzie wyłącznie związany z pracą maszyn drogowych oraz ruchem pojazdów cięŝarowych. Na wielkość uciąŝliwości akustycznej będzie mieć wpływ głównie jednoczesność pracy wielu maszyn i urządzeń oraz czas procesu inwestycyjnego. Dla odpowiednich grup maszyn określono czas stałej pracy na miejscu budowy, oraz poziom mocy akustycznej L w [db]: samochody cięŝarowe - 4 godziny pracy L w =88 [db] lekkie maszyny budowlane - 6 godzin pracy L w =98 [db] cięŝkie młoty i kruszarki - 2 godziny pracy L w =111 [db] koparki, spycharki - 4 godziny pracy L w =108 [db] ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 11

12 Na podstawie obliczeń wyznaczono takŝe wartość zasięgu ponadnormatywnego hałasu. Zasięg uciąŝliwości akustycznej dla terenów zabudowy wynosi ok. 230m, a dla terenów otwartych wynosi nawet 550m. Wyniki obliczeń hałasu w postaci map akustycznych przedstawiają: zasięg hałasu prognoza ruchu na rok 2010 (rysunek 13), zasięg hałasu prognoza ruchu na rok 2030 (rysunek 14) Faza eksploatacji Obliczenia wykonano dla w dwóch pór nocnej i dziennej dla prognozy ruchu na rok 2010 i Obliczenia przeprowadzono dla wszystkich kondygnacji budynków uwzględniając zastosowanie ekranów akustycznych i ich brak. Otrzymane wyniki zostały zamieszczone w Załączniku Zalecenia ochronne W fazie eksploatacji jednym ze sposobów minimalizacji niekorzystnego oddziaływania akustycznego planowanej autostrady A-1 jest zastosowanie ekranów akustycznych wzdłuŝ trasy. Rozwiązanie to w znaczący sposób ogranicza propagacje hałasu. Budowa ekranów akustycznych dla pojedynczej zabudowy nie ma często uzasadnienia ze względu ekonomicznych (koszt budowy ekranu wyŝszy od wartości chronionej nieruchomości). W takich przypadkach naleŝy spodziewać się przekroczeń dopuszczalnych norm hałasu. Szczegółową lokalizację i parametry ekranów akustycznych określono w pkt Raportu. Wysokości ekranów akustycznych mierzone są od najwyŝszego punktu jezdni do górnej krawędzi ekranu. MoŜliwa jest zamiana paneli akustycznych na wały ziemne, pod warunkiem zachowania ich efektywnej wysokości oraz odpowiedniej lokalizacji zgodnej z lokalizacją ekranu względem autostrady. Ponadto w analizowanym terenie występują budynki połoŝone w bezpośredniej bliskości linii rozgraniczających autostrady w zabudowie rozproszonej. Istnieją dwie moŝliwości rozwiązania problemu ochrony tych budynków: 1. osłona za pomocą ekranów akustycznych (z tym, Ŝe przy docelowym ruchu istnieje prawdopodobieństwo braku wystarczającej skuteczności tych ekranów), 2. zmiana funkcji tych budynków na niemieszkalne. Budynki znajdujące się najbliŝej autostrady A-1 L.p. Miejscowość Gmina KilometraŜ Odległość od krawędzi jezdni Odległoś ć od linii rozgranic zających Nr działki Długość ekranu akustyczneg o wys. 6 m [m] 1. Sójki Strzelce (L) / Kotliska Kutno (L) / Kaszewy kolonia KrzyŜanów (P) Stefanów KrzyŜanów (P) ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 12

13 Podsumowanie Zaprojektowane ekrany akustyczne chronią obiekty zabudowy mieszkalnej. Występują jednak miejsca, gdzie naleŝy spodziewać się niewielkich przekroczeń dopuszczalnych równowaŝnych poziomów dźwięku A. Przekroczenia wystąpią przy zabudowie rozproszonej gdzie ze względów ekonomicznych nie proponuje się ustawienia ekranów akustycznych. Dla obiektów tych sugeruje się, w miarę potrzeb, wykonanie indywidualnych zabezpieczeń akustycznych polegających na wymianie stolarki okiennej oraz zastosowanie odpowiedniej izolacji ściennej. Decyzja w sprawie wymiany stolarki budowlanej moŝe być podjęta po spełnieniu następujących warunków i zaistnieniu poniŝej wymienionych okoliczności: oddania trasy do uŝytku na całym projektowanym odcinku (Toruń - Stryków), przeprowadzenia pomiarów hałasu, zgodnie z wymaganiami prawa w ramach analizy porealizacyjnej, występowania przekroczeń wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w rejonie wskazanych terenów, utworzenia obszaru ograniczonego uŝytkowania, zgłoszonego do zarządzającego drogą Ŝądania właścicieli budynków mieszkalnych połoŝonych w granicach obszaru ograniczonego uŝytkowania izolacji ścian budynku lub/iwymiany okien jeŝeli okna, które są w tym budynku nie zapewniają odpowiedniej izolacyjności akustycznej. Na rysunku 13 i 14 pokazano planowane zasięgi hałasu w postaci map akustycznych. Ekrany akustyczne zostały projektowane na podstawie wyników otrzymanych w punktach obliczeniowych zawartych w Załączniku POWIETRZE Stan zanieczyszczenia powietrza Na obszarze przebiegu projektowanej autostrady A1 poziom stęŝeń zanieczyszczeń powietrza utrzymuje się w granicach dopuszczalnych norm osiągając wartości niŝsze od dopuszczalnych tj. od 10 50%. Aktualny stan zanieczyszczenia powietrza został określony na podstawie danych pochodzących z najbliŝej zainstalowanych punktów pomiarowych oraz na podstawie danych o źródłach emisji zanieczyszczeń do powietrza zebranych na podstawie działalności WIOŚ. Analiza wyników prowadzi do wniosku, Ŝe stan powietrza generalnie jest dobry Przewidywane emisje i ich wielkości Zanieczyszczeniem charakterystycznym dla komunikacji samochodowej są: tlenki azotu, tlenki węgla, oraz kilkanaście innych substancji, z których normuje się związki ołowiu i węgiel elementarny (cząstki stałe), rozpuszczalniki: benzen, toluen, ksylen (rozpatrywane w niektórych krajach pod wspólną nazwą BTX), dwutlenek siarki, formaldehyd, aldehyd octowy i inne związki organiczne. Obliczenia emisji rocznej z analizowanej autostrady wynosić będzie: ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 13

14 Substancja Emisja roczna [Mg/rok] Wzrost emisji [%] w r w stosunku do 2010 CO 693,4 1576,1 127,3 NO2 175,3 200,7 14,5 NOx 438,1 501,8 14,5 węglowodory aromatyczne. 10,3 14,8 43,7 węglowodory alifatyczne 37,5 86,7 131,2 pył zawieszony 29,0 48,3 66,6 benzen 1,6 3,0 87, Prognozowane oddziaływania Faza budowy W fazie budowy, której czas trwania szacuje się na ok. 2 3 lata, będą występować emisje bezpośrednio z placu budowy oraz z dróg dojazdowych. Intensywność i rodzaje emisji są związane z etapem prac: podczas robót ziemnych dominować będzie niezorganizowana emisja pyłów, podczas budowy konstrukcji nawierzchni emisja tlenków azotu, lotnych związków organicznych (VOC). Jak wynika z obliczeń, wielkość emisji z maszyn roboczych nie powinna powodować przekroczeń dopuszczalnych stęŝeń w powietrzu Faza eksploatacji W celu oszacowania wpływu eksploatacji projektowanej drogi na jakość powietrza wykonano obliczenia rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń z emitowanych z pojazdów poruszających się projektowaną drogą. Dla odcinków obliczeniowych nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych stęŝeń i wartości odniesienia poza liniami rozgraniczającymi drogi Zalecenia ochronne W celu ograniczania emisji zanieczyszczeń pyłowo-gazowych do powietrza na etapie budowy naleŝy: stosować do podbudowy gotowe mieszanki wytwarzane w wytwórniach, aby ograniczyć do minimum operacje mieszania kruszywa ze spoiwem na miejscu budowy, masy bitumiczne transportować wywrotkami wyposaŝonymi w opończe (plandeki) ograniczające emisję oparów asfaltów, roboty nawierzchniowe prowadzić w okresie letnim, kiedy temperatura mas bitumicznych moŝe być niŝsza, a przez to mniejsze będzie odparowanie substancji odorotwórczych, stosować technologie minimalizujące ilość lepiszcza, drogi dojazdowe utrzymywać w stanie ograniczającym pylenie. ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 14

15 W fazie eksploatacji jednym ze sposobów minimalizacji emisji do powietrza jest utrzymanie drogi w takim stanie aby emisja wtórna pyłów była minimalna. Zarządzający drogą nie ma moŝliwości innego wpływu na minimalizowanie emisji z drogi nie moŝe zabronić wjazdu na drogę pojazdom o starszej konstrukcji emitującym więcej substancji. Zarządzający drogą moŝe minimalizować oddziaływanie drogi poprzez działania wtórne utrzymanie drogi w czystości. Działaniem minimalizującym, które moŝna podjąć na etapie projektowania są nasadzenia roślin wysokich odpornych na działanie zanieczyszczeń komunikacyjnych oraz będą absorbować część powstających zanieczyszczeń i stanowić będą barierę utrudniającą przemieszczanie się zanieczyszczeń na tereny sąsiednie. Nasadzenia te powinny być realizowane tam, gdzie jest to moŝliwe i nie wpływa na bezpieczeństwo ruchu (brak widoczności) Podsumowanie Za analizy wyników obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń emitowanych w trakcie budowy drogi wynika, Ŝe nie powinny występować przekroczenia stęŝeń dopuszczalnych i wartości odniesienia substancji emitowanych z urządzeń pracujących na placu budowy. W takcie eksploatacji drogi nie przewiduje się występowania emisji, które powodowałyby przekroczenia stęŝeń dopuszczalnych czy wartości odniesienia w powietrzu na poziomie terenu WODY POWIERZCHNIOWE Stan obecny Projektowana autostrada przecina istniejącą sieć cieków podstawowych: Skrwa Lewa, Dopływ spod Jastrzębi, Głogowianka, Dopływ z Dębiny, Dopływ spod Sójek Nowych, Dopływ spod Złotnik Kutnowskich, Ochnia, Bzura, Kanał Południowy, Moszczenica, Malina, Dopływ spod Władysławowa, Dopływ spod Feliksowa, Dopływ spod Gozdowa oraz Dopływ z Koźla. Szczegółowy wykaz kolizji z ekosystemem wodnym przedstawiono w Załączniku 6. Wody powierzchniowe w rejonie analizowanego przedsięwzięcia (monitorowane przez WIOŚ w Łodzi) wg klasyfikacji ogólnej w latach zaliczały się w znacznej większości do IV i V klasy czystości, czyli wody niezadowalającej jakości oraz wody złej jakości. Teren, przez który przebiegać będzie planowana autostrada stanowią tereny rolne, łąki oraz tereny leśne. Spływ powierzchniowy z w/w terenów jest stosunkowo niski (współczynnik spływu s=2). NatęŜenie spływu wód opadowych z terenu odpowiadającemu odcinkowi o długości 100 m trasy wynosi obecnie: Szerokość pasa rozgraniczającego NatęŜenie przepływu dla odcinka 100 m trasy [ m ] [ l/s ] 80 34, , ,4 ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 15

16 Roczna ilość wód opadowych spływających z terenu, który zostanie zajęty na budowę autostrady wynosi m 3 /rok Przewidywane spływy wód opadowych Roczna ilość wód opadowych spływających z analizowanego terenu po wybudowaniu drogi wyniesie m 3 /rok w I etapie oraz m 3 /rok w etapie docelowym. NatęŜenie przepływu wód opadowych obliczone dla opadu o prawdopodobieństwie występowania p=10% i czasie trwania 10 min. dla odcinka o długości 100 m trasy wynosić będzie: Odcinek charakterystyczny autostrady NatęŜenie przepływu dla odcinka 100 m trasy etap I [ l/s ] etap docelowy odcinek bez dróg lokalnych 79,9 91,4 odcinek z jedną drogą lokalną 92,1 103,6 odcinek z dwiema drogami lokalnymi 102,2 113,6 W przypadku gdzie odwodnienie drogi będzie się odbywało poprzez rowy trawiaste, maksymalne natęŝenia odpływu wód będą redukowane w wyniku zmniejszonych prędkości przepływu i infiltracji. Zgodnie z Projektem wstępnym... następnie uszczegółowionym w ramach pracy realizowanej przez ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie, przyjęto odprowadzenie wód z jezdni autostrady kanalizacją deszczową oraz rowami trawiastymi a dalej poprzez zbiorniki retencyjne i retencyjnoinfiltracyjne odprowadzenie ich do środowiska. Dla prognozowanego ruchu pojazdów samochodowych na rozpatrywanych odcinkach drogi, przewidywane (szacunkowe) stęŝenia zanieczyszczeń wód opadowych przedstawia poniŝsza tabela. Odcinek zawiesina ogólna rok 2010 rok 2030 węglowodory ropopochodne zawiesina ogólna węglowodory ropopochodne [ g/m 3 ] [ g/m 3 ] [ g/m 3 ] [ g/m 3 ] pocz. analiz. autostrady węzeł Sójki 190 4, ,9 węzeł Sójki - węzeł Kotliska 205 4, ,3 węzeł Kotliska węzeł Piątek 205 4, ,3 węzeł Piątek węzeł Stryków II 205 4, ,3 węzeł Stryków II koniec analiz. autostrady 190 4, , Prognozowane oddziaływania Faza budowy Budowa analizowanego odcinka autostrady stanowi potencjalne źródło niekorzystnego oddziaływania na środowisko wodne stosunki wodne oraz zanieczyszczenie wód powierzchniowych. MoŜe ona spowodować zaburzenia spływu powierzchniowego w obszarze sąsiadującym oraz pogorszenie jakości wód powierzchniowych. ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 16

17 MoŜliwość zmiany stosunków wodnych stwarzają prace związane z realizacją obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej, palowaniem w czasie budowy obiektów inŝynierskich, regulacją stosunków wodnych w rejonie trasy (regulacją cieków, ich przełoŝeniem, budową przepustów, mostów, itp.). Najbardziej podatne na zmiany stosunków wodnych są zlokalizowane w rejonie trasy małe cieki i obszary zmeliorowane Faza eksploatacji Budowa drogi spowoduje, Ŝe tereny, z których spływ powierzchniowy wód opadowych był ograniczony, po wybudowaniu drogi staną się powierzchniami szczelnymi. Wówczas z danej zlewni wystąpią znaczne odpływy wód opadowych w krótkim okresie czasu. Odbiorniki naraŝone będą na znaczny punktowy dopływ wód opadowych, szczególnie w przypadku odwadniania jezdni do małych cieków. W związku z powyŝszym konieczne są przedsięwzięcia, które zminimalizują negatywne oddziaływanie drogi na stosunki wodne sieci hydrograficznej. Sprowadzają się one do przebudowy urządzeń melioracyjnych, budowy przepustów wodnych oraz robót przystosowujących odbiorniki do przyjęcia punktowych dopływów wód opadowych z drogi, tzn. retencjonowania wód. Przewiduje się budowę zbiorników retencyjnych i retencyjno-infiltracyjnych dla złagodzenia znacznych punktowych dopływów wód opadowych do odbiorników. Wpływ na jakość wód w odbiornikach Przepisy prawa stawiają wymagania dla wód opadowych i roztopowych tylko dla: zawiesiny ogólnej 100 g/m 3 węglowodorów ropopochodnych 15 g/m 3 Prognozowane stęŝenie zanieczyszczeń w spływach opadowych z analizowanej drogi wynoszą dla: rok 2010 rok 2030 zawiesiny ogólnej g/m g/m 3 węglowodorów ropopochodnych 4,5 4,9 g/m 3 6,9 7,6 g/m 3 WyŜszych wartości stęŝeń naleŝy się spodziewać w okresach roztopowych w wyniku akumulacji zanieczyszczeń w śniegu zalegającym na poboczach. Wówczas równieŝ mogą występować chlorki. Zgodnie ze sposobem obliczania stęŝeń zanieczyszczeń wprowadzonym Zarządzeniem nr 29 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 30 października 2006 roku oraz z badaniami Instytutu Ochrony Środowiska oraz badań wykonanych w roku 2005 na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad - stęŝenie zawiesiny ogólnej w wodach opadowych odprowadzanych z analizowanej drogi poprzez rowy trawiaste będzie kształtowało się następująco: ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 17

18 Odcinek Zawiesina ogólna [mg/l] rok 2010 rok 2030 pocz. analiz. autostrady węzeł Sójki węzeł Sójki - węzeł Kotliska węzeł Kotliska węzeł Piątek węzeł Piątek węzeł Stryków II węzeł Stryków II koniec analiz. autostrady Efekt oczyszczania w rowach trawiastych, w zaleŝności od pory roku, uzyskuje się w stosunku do zawiesin od 40 do 90%, a substancji ropopochodnych od 20 do 98%, co potwierdzają badania Instytutu Ochrony Środowiska prowadzone na trasie szybkiego ruchu. Średnią redukcję zanieczyszczeń moŝna przyjąć na poziomie 60%. StęŜenia węglowodorów ropopochodnych oznaczane w spływach deszczowych z planowanej autostrady poprzez rowy trawiaste będą spełniały wymagania prawa i wahają się na poziomie 1,8 2,0 mg/l (2010 r.) i 2,8 3,0 mg/l (2030 r.). MOP Ścieki sanitarne z MOP i OUA Ścieki sanitarne powstawać będą na terenie miejsc obsługi podróŝnych (MOP). Szacuje się, Ŝe ich ilość w I etapie będzie wynosić 3,5 5,0 m 2 /d. Ścieki z miejsc obsługi podróŝnych powinny być oczyszczane na miejscu. Wobec powyŝszego naleŝy zaprojektować mechaniczno-biologiczne oczyszczalnie ścieków sanitarnych. Ścieki sanitarne powinny być odprowadzone do istniejących cieków. Przewidywany skład ścieków oczyszczonych odprowadzanych do środowiska wynosi: MOP I MOP II MOP III BZT 5 ChZT zawiesina ogólna BZT 5 ChZT zawiesina ogólna BZT 5 ChZT zawiesina ogólna 400 x (1-0,92) = 32 g/m x (1-0,82) = 126 g/m x (1-0,92) = 29,4 g/m x (1-0,94) = 24 g/m x (1-0,87) = 91 g/m x (1-0,94) = 22 g/m x (1-0,94) = 24 g/m x (1-0,86) = 98 g/m x (1-0,94) = 22 g/m 3 Skład odprowadzanych ścieków sanitarnych odpowiada wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984). ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 18

19 OUA Na terenie Obwodu Utrzymania Autostrady Piątek powstawać będą ścieki sanitarne oraz technologiczne. Szacuje się, Ŝe ilość w/w ścieków wynosić będzie ok. 20 m 3 /d, w tym udział ścieków sanitarnych szacuje się na ok. 3,5 5,0 m 3 /d. Ścieki z OUA powinny być oczyszczane na miejscu. Wobec powyŝszego naleŝy zaprojektować mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków sanitarnych. Ścieki sanitarne oraz technologiczne powinny być odprowadzone do istniejących cieków. Przewidywany skład ścieków oczyszczonych odprowadzanych do środowiska wynosi: BZT 5 = 400 x (1-0,92) = 32 g/m 3 ChZT = 700 x (1-0,82) = 126 g/m 3 Zawiesina og. = 367 x (1-0,92) = 29,4 g/m 3 Skład odprowadzanych ścieków sanitarnych odpowiada wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie naleŝy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984). Ścieki technologiczne powstawać będą m.in. z mycia pojazdów oraz z warsztatów mechanicznych. Dla oczyszczenia ścieków technologicznych sugeruje się zastosowanie osadników oraz separatorów substancji ropopochodnych. Skład i ilość w/w ścieków uzaleŝniona będzie m.in. od sytuacji meteorologicznej oraz od sytuacji awaryjnych powstałych na analizowanej autostradzie. Skład odprowadzanych ścieków technologicznych powinien odpowiadać wymogom zawartym w w/w rozporządzeniu Zalecenia ochronne Wody opadowe spływające z analizowanej autostrady odprowadzane będą poprzez rowy trawiaste oraz kanalizację deszczową do zbiorników retencyjnych lub retencyjno-infiltracyjnych a dalej do istniejących cieków wodnych. W celu intensyfikacji procesów retencji i infiltracji w rowach trawiastych oraz dla zabezpieczenia odbiorników na wylotach wód opadowych naleŝy rozwaŝyć wykonanie przegród piętrzących na rowach. W fazie eksploatacji drogi naleŝy prowadzić następujące działania przeglądu i konserwacji systemu odwadniającego: wykaszanie trawy w rowach odwadniających; usuwanie osadów i substancji olejowych ze studzienek kanalizacyjnych, osadników, separatorów, zbiorników retencyjnych i retencyjno-infiltracyjnych; kontrolę stanu technicznego rowów odwadniających, wylotów do odbiorników, przepustów, studzienek kanalizacyjnych, osadników, separatorów, zbiorników retencyjnych i retencyjno- ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 19

20 infiltracyjnych. Ścieki sanitarne pochodzące z MOP oraz OUA proponuje się oczyszczać w mechanicznobiologicznych oczyszczalniach ścieków Podsumowanie Wody opadowe spływające z analizowanej drogi odprowadzane będą poprzez rowy trawiaste oraz kanalizację deszczową do zbiorników retencyjnych a dalej do istniejących cieków wodnych lub do zbiorników infiltracyjnych. Przedstawione prognozowane wartości zanieczyszczeń wód opadowych spływających z powierzchni planowanej autostrady A-1 wskazują na przekroczone wartości wskaźnika - zawiesina ogólna. W związku z powyŝszym naleŝy zaprojektować rozwiązania i urządzenia podczyszczające (osadniki, zbiorniki retencyjne) przed zrzutem wód do środowiska. Ponadto, w celu intensyfikacji procesów retencji i infiltracji w rowach trawiastych, naleŝy zaprojektować przegrody na rowach. Szacowane stęŝenia węglowodorów ropopochodnych oznaczane w spływach deszczowych z analizowanej drogi spełniają wymagania prawa. Nie stwierdza się potrzeby zastosowania separatorów ze względu na jakość odprowadzanych wód opadowych. Jedynie w miejscu, gdzie planowana trasa przecina obszar Natura 2000 Pradolina Warszawsko-Berlińska (PLB100001) oraz Pradolina Bzury i Neru (PLH100006) proponuje się na odcinku od km do km oczyszczanie wód spływających za pomocą zestawu osadnik + separator. Ścieki sanitarne odprowadzane z MOP oraz OUA powinny być oczyszczane na miejscu. Wobec powyŝszego niezbędne jest zaprojektowanie oczyszczalni mechaniczno-biologicznych do ich oczyszczania ŚRODOWISKO GRUNTOWO-WODNE Stan obecny Budowa geologiczna Na budowę geologiczną analizowanego terenu składają się osady jury, trzeciorzędu oraz czwartorzędu. Szczegółową charakterystykę budowy geologicznej zamieszczono w pkt Raportu Warunki hydrogeologiczne Wody podziemne wzdłuŝ projektowanego odcinka autostrady występują w osadach czwartorzędowych, trzeciorzędowych i górnojurajskich, które miejscami tworzą wspólne systemy wodonośne. Trasa omawianego odcinka autostrady połoŝona jest na obszarze pięciu głównych zbiorników wód podziemnych: zbiornik czwartorzędowy - GZWP nr 225 Chodcza-Łanięta, ARCADIS Profil Sp. z o.o. w Warszawie 20