Wspólne Polityki UE Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu towarów

Transkrypt

1 Wspólne Polityki UE Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu towarów Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego

2 Plan zajęć Znaczenie rynku wewnętrznego Znoszenie barier pozacelnych model teoretyczny Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Popisanie JAE Zdefiniowanie barier wspólnego rynku Aproksymacja prawa narodowego Polityki wspólnotowe Zasady JRE Działania horyzontalne Ewolucja nowe podejście Zakres działania Ruch transgraniczny Systemy standardów europejskich Wprowadzanie standardów produkcja zabawek

3 Eksport krajów UE w bln USD, lata , udział handlu wewnętrznego (oś prawa) Źródło: UNCTADstat

4 Zmiany w udziałach w całkowitym eksporcie UE eksportu wewnętrznego. Zmiany w pkt. proc. Źródło: UNCTADstat

5 Zmiany w udziałach w całkowitym eksporcie krajów UE eksportu wewnętrznego. Zmiany w pkt. proc.

6 Udział w handlu wewnętrznym krajów UE w % & zmiany udziałów w pkt. proc.

7 Kraje o najmniejszym udziale w eksporcie wewnętrznym UE w % Źródło: UNCTADstat

8 Kraje o największym udziale w eksporcie wewnętrznym UE Źródło: UNCTADstat

9 Plan zajęć Znaczenie rynku wewnętrznego Znoszenie barier pozacelnych model teoretyczny Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Popisanie JAE Zdefiniowanie barier wspólnego rynku Aproksymacja prawa narodowego Polityki wspólnotowe Zasady JRE Działania horyzontalne Ewolucja nowe podejście Zakres działania Ruch transgraniczny Systemy standardów europejskich Wprowadzanie standardów produkcja zabawek

10 Znoszenie barier celnych Border price XS R Border price XS P Domestic price MS MFN MS PTA P P MS P P -T P -T T P -T MD X R X R X P X P M M RoW Exports Partner Exports Home imports 10

11 Znoszenie barier pozacelnych wspólny rynek P -T euros euros P XS P D MD P -T Na rynku dobra 1 H importuje, P eksportuje Na rynku dobra 2 H ekportuje, P importuje A F Exports X P X P X R X P M 11 imports

12 Znoszenie barier pozacelnych wspólny rynek Na rynku dobra 1 Zmiana dla H= A+F Na rynku dobra 2 Zmiana H= +D Netto dla H =A+F+D Pozytywne Partner tez ma wzrost dobrobytu RoWtraci P -T euros P D XS euros P P -T F A MD 12 Exports X P X P X R X P M imports

13 Plan zajęć Znoszenie barier pozacelnych model teoretyczny Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Popisanie JAE Zdefiniowanie barier wspólnego rynku Aproksymacja prawa narodowego Polityki wspólnotowe Zasady JRE Działania horyzontalne Ewolucja nowe podejście Zakres działania Ruch transgraniczny Systemy standardów europejskich Wprowadzanie standardów produkcja zabawek

14 Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Biała Księga: Identyfikacja barier fizycznych, technicznych i fiskalnych 4 swobody Sfery, harmonizacja przepisów Przepisy wspólnotowe Przybliżenie prawa krajowego Zasada wzajemnego uznawania Reformy niektórych wspólnych polityk Uzupełnienia, wspieranie efektywnego wdrażania

15 Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Zaakceptowanie BK, modyfikacja Traktatu Rzymskiego Jednolity Akt Europejski ( ) Cele: spójność społeczno-ekonomiczna, polityka społeczna, polityka ochrony konsumenta, polityka ochrony środowiska, polityka naukowo badawcza i technologiczna, plany unia monetarna Traktat z Maastricht, Traktat z Amsterdamu 3 filary UE Sprawy wizowe, azylowe, imigracyjne Układ z Schengen Traktaty o UE

16 Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Program JAE - pro-podażowy Usunięcie barier w mobilności - liberalizacja Stworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości zbliżanie przepisów prawnych, wykonawczych i administracyjnych mających bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie jednolitego rynku Działania regulacyjne tylko w zakresie niezbędnym Realizacja polityk wspólnotowych i krajowych wspierających tworzenie jednolitego rynku

17 Działania horyzontalne Usuwanie barier i poprawa otoczenia dla przedsiębiorczości Redukcja zbędnej biurokracji Uproszczenie regulacji i przepisów Reformy ekonomiczne wspierające funkcjonowanie rynków Wspieranie w dostępie do innowacji i finansów Przyjęcie zharmonizowanych przepisów w zakresie Ochrony prawa autorskiego i własności intelektualnej Walki z piractwem i praniem brudnych pieniędzy Bezpieczeństwa konsumentów Usuwanie barier administracyjnych Programy współpracy różnych służb krajowych Poprawa funkcjonowania rynków Ściślejsza kontrola pomocy państwa Wykorzystanie ustawodawstwa antytrustowego Otwarcie rynku zamówień publicznych Zharmonizowany system podatków pośrednich

18 Ewolucja JRE Podstawowe elementy programu wdrożone do końca plan zrewidowanych zobowiązań, RE Plan Działania na Rzecz Rynku Wewnętrznego (The New Strategy for the Internal Market) Plan Działania na Rzecz Usług Finansowych (Financial Action Plan) Powinien to być permanentny i systematyczny proces dostosowujący Zmiany wewnętrzne Traktat z Maastricht, UGW, nowy program spójności społeczno-ekonomicznej, programy stabilizacyjne i wzrostu, problemy z bezrobociem, rozszerzanie UE Zmiany zewnętrzne globalizacja, rozwój technologii (szczególnie informacyjnych i komunikacyjnych)

19 Aproksymacja prawa narodowego Zakres działanie na 4 swobody Koordynacja narodowych systemów prawnych eliminacja różnic Wspólnotowe rozwiązania prawne dyrektywy KE i RE, obowiązek transpozycji do prawa narodowego Wzajemne uznawanie reguł krajowych Ujednolicanie prawa zastąpienie prawa narodowego prawem WE polityki WE

20 Polityki wspólnotowe Wspieranie realizacji zadań JRE Polityka handlowa Transportowa Przemysłowa R&D Przedsiębiorczości Łagodzące negatywne skutki Spójności Regionalna Ochrony środowiska Ochrony konsumenta Polityka konkurencji Polityka społeczna

21 Zasady JRE Zasada niedyskryminacji ze względu na narodowość Zasad traktowania narodowego (WTO) traktowania przedsiębiorstw oraz kapitału Zasad proporcjonalności działania regulacyjne muszą być proporcjonalne do zamierzonego celu Zasada szerokiego wykorzystania nowego podejścia do harmonizacji Ograniczanie regulacji wspólnotowych do wymagań podstawowych mechanizmy rynkowe i konkurencji Wykształcenie i kwalifikacje zawodowe Standardy socjalne Liberalizacja sektora usług Ciężar dowodu zasadności spoczywa na kraju wprowadzajacym barierę

22 Swobodny przepływ towarów Traktat o funkcjonowaniu UE Artykuł 28 Unia obejmuje unię celną, która rozciąga się na całą wymianę towarową i obejmuje zakaz ceł przywozowych i wywozowych między Państwami Członkowskimi oraz wszelkich opłat o skutku równoważnym, jak również przyjęcie wspólnej taryfy celnej w stosunkach z państwami trzecimi.

23 Swobodny przepływ towarów Traktat o funkcjonowaniu UE Artykuł 30 Cła przywozowe i wywozowe lub opłaty o skutku równoważnym są zakazane między Państwami Członkowskimi. Zakaz ten stosuje się również do ceł o charakterze fiskalnym.

24 Swobodny przepływ towarów Traktat o funkcjonowaniu UE Wykonujączadaniapowierzonejejnamocyniniejszegorozdziału, Komisja kieruje się: a) potrzebą popierania wymiany handlowej między Państwami Członkowskimi i państwami trzecimi; b) zmianami warunków konkurencji wewnątrz Unii, jeżeli skutkiem tych zmian jest wzrost siły konkurencyjnej przedsiębiorstw; c) potrzebamizaopatrzeniauniiw surowceipółprodukty, zwracając przy tym uwagę, by nie zakłócić warunków konkurencjimiędzypaństwamiczłonkowskimico do produktów końcowych; d) potrzebą unikania poważnych zaburzeń w życiu gospodarczym Państw Członkowskich oraz zapewnienia racjonalnego rozwoju produkcji i wzrostu konsumpcji w Unii.

25 Uproszczenie ruchu transgranicznego 1 stycznia 1987 uniwersalny dokument kontroli granicznej jednolity dokument administracyjny SAD Zastąpił 70 róznych formularzy Zniesienie barier językowych System kodów zamiast zapisów tekstowych 1 stycznia 1993 zniesienie urzędów celnych Eliminacja wszystkich dokumentów celnych SAD tylko w handlu extra-ec Zniknęło blisko mln formularzy celnych rocznie Praca dla urzędników celnych 2 tys urzędów celnych, 130 tys celników Oszczędności 5 mld ECU rocznie 1 stycznia 1994 Wspólnotowy Kodeks Celny Zebranie rozproszonych przepisów dotyczących systemu celnego Prawa na zewnętrznych granicach krajów, przepisy dot.: Wyceny wartości celnej Pochodzenia towarów Preferencyjnego traktowania taryfowego

26 Uproszczenie ruchu transgranicznego Koordynacja dot. transportu by móc całkowicie znieść kontrolę graniczną Ujednolicanie norm sanitarnych dla przewożonych zwierząt i roślin Wzajemne uznawanie wyników kontroli i badań Ujednolicanie norm bezpieczeństwa pojazdów ciężar, nacisk na osie Liberalizacja a następnie zniesienie systemu kontyngentów transportowych Formalnie wspólny rynek w zakresie transportu , Faktycznie na początku 2004

27 Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Kontrola towarów w punktach granicznych Uproszczenie procedury granicznej (dokumenty handlowe, gromadzenie danych statystycznych SAD (Single Administrative Document) Od 1993 tylko w obrotach zewnętrznych Likwidacja granicznej kontroli weterynaryjnej i fitosanitarnej Kontrola w miejscu załadunku i miejscu przeznaczenia Harmonizacja warunków higienicznych i zdrowotnych System inspekcji warunków hodowlanych System inspekcji produkcji i wydawania certyfikatów Przepisy dot. swobody przemieszczana się osób

28 Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Likwidacja ograniczeń w transporcie Zniesienie kontyngentów w transporcie drogowym, granicznej kontroli pojazdów zarejestrowanych na teranie WE Liberalizacja lotniczych przewozów towarowych, Harmonizacja zasad: Przewozu towarów niebezpiecznych Bezpieczeństwa towarów Kontroli pracy kierowców

29 Zdefiniowanie barier Bariery fiskalne Problem z różnicach w narodowych stawkach i strukturach podatków pośrednich Przejściowy wspólny system podatków pośrednich (VAT) Zasady opodatkowania kraju przeznaczenia Określenie minimalnych stawek VAT stawka podstawowa nie niższa niż 15%, stawki zredukowane nie niższe niż 5% Zakupy osób podróżujących opodatkowanie w kraju pochodzenia Współpraca władz administracyjnych przy wprowadzaniu i egzekwowaniu wspólnych systemów podatkowych Przyjęcie minimalnych zharmonizowanych stawek akcyzy

30 Zdefiniowanie barier Bariery fiskalne Harmonizacja stawek celnych podatku akcyzowego Wyroby tytoniowe minimalna stawka celna 57%, minimalna kwota akcyzy na 1000 sztuk 70 euro Napoje alkoholowe w zależności od zawartości alkoholu Paliwa mineralne minimalna stawka (benzyna bezołowiowa 359 euro/1000 litrów, olej napędowy 350 euro/1000 litrów

31 Zdefiniowanie barier Bariery techniczne Restrykcje techniczne i administracyjne ograniczające swobodę Standardy techniczne Normy jakościowe ( 80:PL:PDF) Wymogi dopuszczające produkt do obrotu System nadzoru nad rynkiem produktów w obrocie Dyskryminacja przy przetargach na zamówienia publiczne (firm zagranicznych) Ograniczenia w zakładaniu filii przedsiębiorstw Ograniczenia w możliwości zakładania działalności

32 Systemy standardów europejskich Standard: techniczna specyfikacja lub inny dokument dostępny publicznie, opracowany we współpracy i za zgodą wszystkich zainteresowanych, oparty na zespolonych wynikach nauki, technologii i doświadczenia, przyjęty przez uznane instytucje szczebla regionalnego, narodowego i międzynarodowego, którego celem jest przyczynianie się do osiągnięcia optymalnych społecznych korzyści Definicja Międzynarodowej Organizacji Standaryzacji oraz Komisji Ekonomicznej ONZ dla Europy

33 Zdefiniowanie barier Standardy techniczne Najczęściej dotyczą charakterystyki produktu, usług, narzędzi produkcji Zabronione jako narzędzie ograniczeń ilościowych 2 podsystemy Obowiązkowy Dobrowolny 8 modułów procedury różniących się etapami produkcji, rodzajem stosowanej oceny, podmiotem dokonującym oceny Produkty otrzymują znak zgodności europejskiej

34 Systemy standardów europejskich Początkowo bardzo słabe rezultaty Zapis w traktacie o WE art. 100 zbliżanie praw krajów członkowskich jednomyślność RE Zbyt szczegółowe, drobiazgowe Instytucje standaryzacyjne o odmiennych kompetencjach Stały dopływ nowych przepisów krajowych Szybkie tempo rozwoju technicznego 1970 tylko 35 dyrektyw 1980 Wdrożono tylko 64 standardy europejskie, Francja, WB, RFN w każdym obowiązywało w tym czasie 10 tys norm technicznych Komisja wprowadza 250 postępowa, które nie wprowadziły wcześniej przyjętych dyrektyw

35 Nowe podejście do standaryzacji Zharmonizowana procedura certyfikacji obejmuje od kształtowania produktu, proces produkcyjny po system kontroli Dyrektywy określają indywidualny sposób atestacji Produkt badany i certyfikowany przez określoną instytucję standaryzacyjną Sam producent gwarantuje, że produkt spełnia wymogi odpowiedniego standardu Obowiązkowa ocena zgodności wyrobów z normą Gwarantuje, że do obrotu trafiają produkty bezpieczne dla: Zdrowia i życia ludzi Niezagrażające środowisku

36 Ocena zgodności produktów Fazy Deklaracja producenta Przeprowadzenie testu Uzyskanie certyfikatu Certyfikat dokument wydany przez uprawniony organ Stwierdza, że producent wytwarza produkt odpowiadający wymaganiom określonego standardu Jeśli produkt odpowiada wymaganiom znak : CE Jeśli produkt nie odpowiada powinien być wycofany

37 7 reguł standardów europejskich 1. Ogólne bezpieczeństwo produktów Uniwersalne zasady postępowania ze wszystkimi wyrobami, które mogą być wadliwe Co to jest produkt bezpieczny? opracowanie minimalnych norm bezpieczeństwa Kontrola administracja kraju sprzedaży produktu, nie dopuszcza do obrotu Sprzedaż niebezpiecznych imitacji Środki owadobójcze w odpowiednich opakowaniach Etykietki jeśli szkodliwe dla zdrowia

38 7 reguł standardów europejskich 2. Zasada etykietowania Konsument ma prawo do wiarygodnych informacji o produkcie System etykietowania bezpieczny dla środowisko (Ecolabel) Informacja o: Nazwa, pod którą towar jest sprzedawany Wykaz składników Waga netto Termin przydatności do spożycia Specjalne warunki przechowywania lub użycia Nazwa i adres producenta Miejsce produkcji lub pochodzenia Sposób przygotowania do spożycia Moc alkoholu w napojach zawierających więcej niż 1,2% alkoholu Informacja o cenie jasna i pozbawiona dwuznaczności

39 7 reguł standardów europejskich 3. Reklama produktów Konsument ma prawo do otrzymania pełnej i kompetentnej informacji Konsument ma prawo do odpowiedniej ochrony swojego interesu ekonomicznego Producent ma obowiązek udowodnić prawdziwość publikowanej informacji o produkcie; konsument nie musi udowadniać, składa skargę

40 7 reguł standardów europejskich 4. Ograniczenia akwizycji Akwizytor ma obowiązek: Uznać, że konsument ma prawo do rezygnacji z zakupu towaru i niedokonania zapłaty w pewnym czasie Poinformować klienta o procedurze rezygnacji z zamówienia, wskazać firmę, adres

41 7 reguł standardów europejskich 5. Normy zamówień Zamówienie powinno obejmować: Podstawową charakterystykę produktu Warunki dostawy Miejsce i datę zamówienia Datę dostawy Sposób płatności

42 7 reguł standardów europejskich 6. Klauzule nadużycia Zabronione: Klauzule dominacji, które wynikają z nierównowagi między prawami i obowiązkami konsumenta i sprzedawcy Prawo UE upoważnia konsumenta do nierespektowania warunków umowy i żądania zwrotu pieniędzy

43 7 reguł standardów europejskich 7. Sprzedaż wysyłkowa Ochrona konsumenta przed nadużyciami systemu sprzedaży wysyłowej Nakazuje przed sfinalizowaniem zakupu dostarczyć podstawowych informacji: Nazwiska i adresu sprzedawcy Ogólnej charakterystyki produktu Ceny Kosztów i terminu dostawy Pisemnego potwierdzenia zamówienia towaru Konsument ma prawo anulować zakup w terminie 7 dni roboczych od daty dostarczenia przesyłki

44 Plan zajęć Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Popisanie JAE Zdefiniowanie barier wspólnego rynku Aproksymacja prawa narodowego Polityki wspólnotowe Zasady JRE Działania horyzontalne Ewolucja nowe podejście Zakres działania Ruch transgraniczny Systemy standardów europejskich Wprowadzanie standardów produkcja zabawek

45 Produkcja zabawek Warunki prowadzenia działalności Podstawowe regulacje prawa pracy Regulacje podatkowe dotyczące zabawek Przepisy dotyczące ochrony środowiska Przepisy BHP w sektorze produkcji zabawek Jakość produktów Regulacje prawne dotyczące produkcji zabawek Wymagania w zakresie właściwości mechanicznych i fizycznych Wymagania w zakresie palności Wymagania w zakresie własności chemicznych Wymagania w zakresie własności elektrycznych Wymagania w zakresie higieny Wymagania w zakresie radioaktywności Wymagania dotyczące informacji Ogólne bezpieczeństwo zabawek i odpowiedzialność za produkt wadliwy

46 Regulacje prawne dotyczące produkcji zabawek Zasady dotyczące bezpieczeństwa zabawek dyrektywa 88/378/EWG dyrektywa 93/68/EWG, wprowadzającą zmiany do wymienionej dyrektywy ramowej. Producenci zobowiązani są do zapewnienia, aby wszystkie zabawki wprowadzane do obrotu były bezpieczne Definicja zabawki: Jest nią każdy produkt lub materiał zaprojektowany lub wyraźnie przeznaczony do użycia w zabawie przez dzieci do lat 14.

47 Zabawki 1. Dekoracje bożonarodzeniowe. 2. Dokładne modele w skali dla dorosłych kolekcjonerów. 3. Sprzęt przeznaczony do wspólnego użytku na placach zabaw. 4. Sprzęt sportowy. 5. Sprzęt wodny, przeznaczony do używania w głębokiej wodzie. 6. Lalki ludowe i dekoracyjne oraz inne podobne artykuły dla dorosłych kolekcjonerów. 7. "Profesjonalne" zabawki, instalowane w miejscach publicznych (centra handlowe, stacje, itd.). 8. Puzzle składające się z więcej niż 500 części lub bez obrazka, przeznaczone dla specjalistów. 9. Broń powietrzna i pistolety powietrzne. 10. Sztuczne ognie, łącznie z kapiszonami. 11. Proce i katapulty. 12. Zestawy rzutek z metalowymi końcami. 13. Piece elektryczne, żelazka lub inne produkty funkcjonalne działające na napięciu nominalnym przekraczającym 24 V. 14. Produkty zawierające elementy grzejne, przeznaczone do użytku pod nadzorem dorosłego dla celów szkoleniowych. 15. Pojazdy z silnikami spalinowymi. 16. Maszyny parowe - zabawki. 17. Rowery przeznaczone do użytku sportowego lub poruszania się po drogach publicznych. 18. Zabawki wideo, które mogą zostać podłączone do monitora, o napięciu nominalnym przekraczającym 24 V. 19. Smoczki dla niemowląt. 20. Wierne kopie prawdziwej broni palnej. 21. Biżuteria dla dzieci.

48 Wymagania w zakresie właściwości mechanicznych i fizycznych Zabawki, ich części oraz umocowanie muszą mieć: wytrzymałośćmechaniczną odpornośćnaobciążenia, aby podczas normalnego używania nie nastąpiło ich odkształcenie lub uszkodzenie, któremogłobyzagrozićżyciulubzdrowiukonsumenta. Krawędzie, przewody, śruby, jak również te części zabawki, które znajdują się w ruchu podczas jej używania muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby nie stwarzały zagrożeń dla konsumenta lub jeśli ze względu na cechy lub sposób działania zabawki zagrożeń nie można wyeliminować, aby były one jak najmniejsze. W przypadkuzabawki, do którychwnętrzadzieckomożesiędostać, muszą być przystosowane do łatwego wydostania się dziecka na zewnątrz.

49 Wymagania w zakresie palności Zabawki nie mogą stwarzać zagrożenia pożarowego, muszą być wykonane z materiałów, które: mają m.in. zwiększoną odporność na zapalenie się w razie bezpośredniego zetknięcia zabawki z płomieniem, iskrą lub innym źródłem ognia, w wypadku zapalenia się zabawki sprawiają, że pali się ona powoli, a ogień rozprzestrzenia się wolno. Zabawki z materiałów łatwopalnych lub przy zastosowaniu innych substancji niebezpiecznych musi być wykonana w taki sposób, aby nie nastąpiło samoistne zapalenie się tych materiałów lub substancji. Zabawki chemiczne nie mogą zawierać substancji ani preparatów, które mogą wybuchnąć np. na skutek reakcji chemicznej lub podgrzania

50 Wymagania w zakresie własności chemicznych Podczas normalnego używania zabawaki nie mogą stwarzać zagrożenia dla organizmu dziecka w razie ich: połknięcia, dostaniasięw innysposóbdo otworuw ciele kontaktu ze skórą, śluzówką lub oczami. Dawka dzienna metali ciężkich, nie może przekroczyć:. antymon-0,2 ug, arsen-0,1 ug, bar -23,0 ug, kadm-0,6 ug, chrom-0,3 ug, ołów-0,7 ug, merkury-0,5 ug, selen-5,0 ug.

51 Wymagania w zakresie własności chemicznych Jeżeli jednak pewna ilość substancji lub preparatów jest istotna dla funkcjonowania zabawki materiałyisprzętdo eksperymentówchemicznych, montażmodeli, modelowanie, malowanie, fotografowanie to są dozwolone do maksymalnego poziomu stężenia- określony przez mandat dla Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego

52 Wymagania w zakresie własności elektrycznych Zabawki elektryczne oraz ich części nie mogą być zasilane prądem elektrycznym o napięciu przekraczającym 24 V. Jeśli konieczne części, kable i inne przewody służące do podłączenia zabawki do źródła zasilania nie mogą być dostępne dla dziecka i powinny być zabezpieczone w taki sposób, aby uniknąć niebezpieczeństwa porażenia. Maksymalne temperatury osiągane przez wszystkie bezpośrednio dostępne powierzchnie nie mogą spowodować poparzenia dziecka przy dotknięciu tych powierzchni