TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ wykład 9 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD cd. Wspólna polityka handlowa

Transkrypt

1 TEORIA INTEGRACJI GOSPODARCZEJ wykład 9 Mikroekonomiczne aspekty integracji gospodarczej. Analiza na modelu MSMD cd. Wspólna polityka handlowa Prowadzący: Dr K. Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego

2 Plan wykładu Wspólna polityka handlowa UE, c.d. Wymiana handlowa w ramach ugrupowań integracyjnych Znoszenie barier pozacelnych analiza na modelu MSMD Jednolity rynek w UE swoboda przepływu towarów

3 WPH a umowy handlowe Wspólnota różnego rodzaju umowy handlowe, zróżnicowana polityka handlowa prowadzona wobec państw trzecich (grup państw) charakter niepreferencyjny (regulują handel zgodnie z zasadą KNU) lub preferencyjny. Umowy preferencyjne ułatwienia w handlu pomiędzy WE a drugą stroną takiej umowy lub jednostronne udzielenie przez UE takich ulg drugiej stronie. zawierane zgodnie z: procedurą zapisaną w art. 300 TWE Tytuł IX Wspólna polityka handlowa (art TWE). jednostronnie przyznawane ułatwienia państwom słabiej rozwiniętym w ramach systemu powszechnych preferencji celnych GSP (Generalized System of Preferences)

4 Kraj zakres data wejścia w życie Artykuł Andorra CU 23-Feb-1998 Faroe Islands 17-Feb-1997 Turkey CU 22-Dec-1995 Switzerland - Liechtenstein 27-Oct-1972 Norway 13-Jul-1973 Iceland 24-Nov-1972 Former Yugoslav Republic of Macedonia & EIA 23-Oct-2001(G) 02-Oct- 2009(S) & GATS V Croatia & EIA 17-Dec-2002(G) 12-Oct- 2009(S) & GATS V Bosnia and Herzegovina 11-Jul-2008 Montenegro 16-Jan-2008 EC Overseas Countries and Territories (OCT) 14-Dec-1970 CARIFORUM States EPA & EIA 16-Oct-2008 & GATS V

5 Kraj zakres data wejścia w życie Artykuł South Africa 02-Nov-2000 Côte d'ivoire 11-Dec-2008 Syria 15-Jul-1977 Tunisia 15-Jan-1999 Israel 20-Sep-2000 Jordan 17-Dec-2002 Lebanon 26-May-2003 Morocco 13-Oct-2000 Egypt 03-Sep-2004 Algeria 24-Jul-2006 Palestinian Authority 29-May-1997 Cameroon 24-Sep-2009 Albania & EIA 07-Mar-2007(G) 07-Oct- 2009(S) & GATS V Mexico & EIA 25-Jul-2000(G) 21-Jun- 2002(S) & GATS V Chile & EIA 03-Feb-2004(G) 28-Oct- 2005(S) & GATS V

7 Wybrane ugrupowania Andean Community (ANCOM) Arab Maghreb Union (UMA) Asia-Pacific Trade Agreement (APTA) (Former Bangkok Agreement) Association of South-East Asian Nations (ASEAN) Caribbean Community (CARICOM) Central American Common Market (CACM) Common Market for Eastern and Southern Africa (COMESA) Commonwealth of Independent States (CIS) Economic and Monetary Community of Central Africa (CEMAC) Economic Cooperation Organization (ECO) Economic Community of West African States (ECOWAS) European Free Trade Association (E) European Union (EU) Gulf Cooperation Council (GCC) Mercado Común Sudamericano (MERCOSUR) North American Free Trade Agreement (NA) Southern African Development Community (SADC)

8 Udział handlu wewnętrznego wybranych ugrupowań regionalnych* w handlu światowym w latach 1994 oraz , w % ugrupowanie* ANCOM APTA ASEAN CACM CARICOM CEMAC CIS COMESA ECO ECOWAS E EU GCC ,03 0,38 1,36 0,03 0,02 0,00 0,58 0,03 0,09 0,04 0,02 25,68 0, ,05 1,36 1,56 0,04 0,02 0,00 0,59 0,03 0,16 0,05 0,01 24,84 0, ,04 1,52 1,44 0,04 0,03 0,00 0,73 0,03 0,17 0,05 0,01 25,40 0, ,04 1,56 1,56 0,04 0,03 0,00 0,77 0,04 0,19 0,06 0,02 24,47 0,16 MERCOSUR 0,29 0,22 0,24 0,26 NA 8,31 7,35 6,70 6,35 SADC 0,07 0,08 0,13 0,13 UMA 0,02 0,02 0,02 0,02 Razem 37,07 36,53 36,72 35,70 Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

9 Eksport wewnętrzny wybranych ugrupowań w mld USD oraz udziały w eksporcie ugrupowania, w % Ugrupowanie * w mld USD Udział w % w mld USD udział w % w mld USD udział w % w mld USD udział w % ANCOM 1,4 7,6 5,5 8,4 5,5 7,4 6,3 6,6 APTA 15,1 6,0 150,5 10,7 198,0 11,2 246,5 11,7 ASEAN 64,4 24,4 194,3 24,9 216,4 25,2 255,5 25,4 CACM 1,3 21,0 5,0 16,8 5,7 17,5 6,6 18,4 CARICOM 0,7 10,8 2,4 11,3 3,8 15,6 4,3 14,6 CEMAC 0,1 1,1 0,2 0,9 0,3 1,1 0,4 0,8 CIS 25,0 29,8 66,6 16,5 100,5 20,4 127,3 19,3 COMESA 1,2 5,7 3,5 4,2 4,5 4,6 6,0 4,7 ECO 3,9 7,4 19,1 8,5 24,2 9,0 29,8 8,3 ECOWAS 1,7 9,1 6,0 8,3 7,3 9,2 9,1 9,0 E 0,9 0,8 1,5 0,6 2,2 0,7 2,9 0,8 EU 1135,4 65,8 3087,6 67,6 3628,7 67,9 3972,3 67,2 GCC 5,9 6,9 20,0 4,8 22,1 4,9 28,9 4,5 MERCOSUR 12,0 19,2 25,8 13,5 33,0 15,0 43,6 15,4 NA 352,3 48,0 902,1 53,8 951,6 51,3 1013,3 49,5 SADC 3,0 8,5 8,6 9,1 15,2 11,8 19,0 11,3 UMA 1,0 3,8 2,4 2,0 3,1 2,3 3,9 2,2 Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

10 Zmiany w pkt. proc. udziałów eksportu wewnętrznego ANCOM APTA ASEAN CACM CARICOM CEMAC CIS COMESA ECO ECOWAS E EU GCC MERCOSUR NA SADC UMA Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

11 Zmiany w udziałach eksportu wewnętrznego w handlu wybranych ugrupowań w latach , pkt. proc. APTA CARICOM SADC NA EU ASEAN ECO E ECOWAS CEMAC ANCOM COMESA UMA GCC CACM MERCOSUR CIS Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

12 Import wewnętrzny wybranych ugrupowań w mld USD oraz udziały w imporcie ugrupowania, w % ugrupowanie w mld USD udział w % w mld USD udział w % w mld USD udział w % w mld USD udział w % ANCOM 1,4 5,9 6,0 10,4 6,1 8,6 6,9 7,7 APTA 17,2 6,8 180,3 14,0 231,3 14,5 278,2 14,1 ASEAN 52,5 18,5 184,6 26,3 188,4 24,7 261,1 26,3 CACM 1,3 12,3 5,1 12,1 5,9 12,5 7,2 13,4 CARICOM 0,7 7,4 2,6 8,5 4,1 11,5 4,6 10,8 CEMAC 0,0 2,2 0,3 2,9 0,3 2,7 0,4 2,9 CIS 24,4 39,2 76,3 28,8 104,2 29,0 136,2 27,2 COMESA 1,2 4,7 4,9 5,4 5,0 4,4 6,5 4,4 ECO 3,8 7,1 20,0 7,5 24,7 7,5 32,8 8,1 ECOWAS 1,8 8,9 6,5 10,2 8,1 9,1 10,0 8,6 E 0,9 0,9 1,8 0,8 1,9 0,8 2,5 0,9 EU 1065,6 63,2 2959,7 63,2 3533,7 64,1 3852,8 62,6 GCC 5,1 8,5 18,8 7,9 21,1 6,9 27,7 7,1 MERCOSUR 12,5 19,6 27,4 18,6 35,0 18,6 46,9 15,6 NA 359,8 38,1 886,5 34,3 937,3 34,1 988,5 33,5 SADC 3,0 8,7 10,0 9,2 20,6 15,8 24,2 15,6 UMA 1,1 3,7 2,7 3,4 3,4 3,4 4,3 3,3 Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

13 Zmiany w pkt. proc. udziałów importu wewnętrznego ANCOM APTA ASEAN CACM CARICOM CEMAC CIS COMESA ECO ECOWAS E EU GCC MERCOSUR NA SADC UMA Źródło: Obliczenia własne na podstawie:

14 Zmiany w udziałach importu wewnętrznego w handlu wybranych ugrupowań w latach , pkt. proc Źródło: Obliczenia własne na podstawie: ASEAN APTA SADC CARICOM ANCOM CACM ECO CEMAC E ECOWAS COMESA UMA EU GCC MERCOSUR NA CIS

16 Bariery poza-taryfowe, analiza dla kraju H euro euro P P -T D XS P F A MD P -T X P X P X R X P X P M M P

17 Bariery poza-taryfowe, analiza dla kraju H Podstawowa różnica nie ma strat w dobrobycie wynikających z mniejszych wpływów celnych do budżetu euro euro Rynek dobra 1 Zmiany w H= A+F Rynek dobra 2 Zmiany H= +D Netto =A+F+D Positive P P -T D XS P F A MD P ma takie same korzyści RoW traci P -T X P X P X R X P X P M M P

19 Etapy tworzenia Jednolitego Rynku Europejskiego Program JAE - pro-podażowy Usunięcie barier w mobilności - liberalizacja Stworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości zbliżanie przepisów prawnych, wykonawczych i administracyjnych mających bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie jednolitego rynku Działania regulacyjne tylko w zakresie niezbędnym Realizacja polityk wspólnotowych i krajowych wspierających tworzenie jednolitego rynku

20 Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Kontrola towarów w punktach granicznych Uproszczenie procedury granicznej (dokumenty handlowe, gromadzenie danych statystycznych SAD (Single Administrative Document) Od 1993 tylko w obrotach zewnętrznych Likwidacja granicznej kontroli weterynaryjnej i fitosanitarnej Kontrola w miejscu załadunku i miejscu przeznaczenia Harmonizacja warunków higienicznych i zdrowotnych System inspekcji warunków hodowlanych System inspekcji produkcji i wydawania certyfikatów Przepisy dot. swobody przemieszczana się osób

21 Zdefiniowanie barier Bariery fizyczne Likwidacja ograniczeń w transporcie Zniesienie kontyngentów w transporcie drogowym, granicznej kontroli pojazdów zarejestrowanych na teranie WE Liberalizacja lotniczych przewozów towarowych, Harmonizacja zasad: Przewozu towarów niebezpiecznych Bezpieczeństwa towarów Kontroli pracy kierowców

22 Zdefiniowanie barier Bariery techniczne Restrykcje techniczne i administracyjne ograniczające swobodę Standardy techniczne Normy jakościowe Wymogi dopuszczające produkt do obrotu System nadzoru nad rynkiem produktów w obrocie Dyskryminacja przy przetargach na zamówienia publiczne (firm zagranicznych) Ograniczenia w zakładaniu filii przedsiębiorstw Ograniczenia w możliwości zakładania działalności

23 Zdefiniowanie barier Bariery techniczne Standardy techniczne Stare podejście standardy określane w formie dyrektyw Nowe podejście dyrektywy podstawowe wymagania w zakresie ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, konsumenta i środowiska naturalnego. Dobrowolne o ile producenci przejdą procedurę zgodności określoną w normach Zharmonizowana procedura certyfikacji obejmuje od kształtowania produktu, proces produkcyjny po system kontroli Produkty otrzymują znak zgodności europejskiej

24 Zdefiniowanie barier Bariery fiskalne Problem z różnicach w narodowych stawkach i strukturach podatków pośrednich Przejściowy wspólny system podatków pośrednich (VAT) Zasady opodatkowania kraju przeznaczenia Określenie minimalnych stawek VAT stawka podstawowa nie niższa niż 15%, stawki zredukowane nie niższe niż 5% Zakupy osób podróżujących opodatkowanie w kraju pochodzenia Współpraca władz administracyjnych przy wprowadzaniu i egzekwowaniu wspólnych systemów podatkowych Przyjęcie minimalnych zharmonizowanych stawek akcyzy

25 Zdefiniowanie barier Bariery fiskalne Harmonizacja stawek celnych podatku akcyzowego Wyroby tytoniowe minimalna stawka celna 57%, minimalna kwota akcyzy na 1000 sztuk 70 euro Napoje alkoholowe w zależności od zawartości alkoholu Paliwa mineralne minimalna stawka (benzyna bezołowiowa 359 euro/1000 litrów, olej napędowy 350 euro/1000 litrów