Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym

Transkrypt

1 Tematyka wykładu Polityka handlowa i protekcjonizm w handlu zagranicznym Handel Zagraniczny Wykłady Narzędzia polityki handlowej taryfowe i pozataryfowe. Ekonomiczne skutki polityki handlowej. Wolny handel i protekcjonizm. Argumenty na rzecz protekcjonizmu. Polityka dostosowawcza. Taryfowe narzędzia handlowe Średnie stawki celne w % (średnia nieważona) KRAJE cła ad valorem cła fiskalne taryfa celna Rozwijające się (141) 25,9 16,7 13,5 Kraje o niskich dochodach (63) 32,9 2, 15, Kraje o średnich dochodach (78) 21,4 14,4 12,4 Kraje rozwinięte OECD 7,9 6,3 3, Unia Europejska (15) 8,7 6,8 4,4 USA 6,3 5,9 3,9 Polska 11,6 14,5 13,9 Węgry 8,5 9,5 1

2 Pozataryfowe narzędzia handlowe Bezpośrednie Pośrednie fiskalne administracyjne Bezpośrednie ograniczenie ilościowe (kwoty, kontyngenty); licencje importowe i eksportowe embargo kontyngenty celne; dobrowolne ograniczenia eksportu (VER); zmienne opłaty; subwencje eksportowe; dyskryminacyjne zamówienia rządowe; handel państwowy podatek graniczny; obowiązkowe procedury celne Pośrednie subwencje regionalne; subwencje produkcyjne; subsydiowanie przedsiębiorstw państwowych; opodatkowanie pośrednie dóbr importowych; zwolnienie z podatków dóbr eksportowych. 2

3 Administracyjne dumping regulacje dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa, normy, wymogi sanitarne, wymogi w zakresie pakowania i znakowania; standardy pracy; przepisy chroniące konkurencję; reguły pochodzenia towaru; ograniczenia dewizowe; dumping i procedury dumpingowe. sporadyczny wyniszczający trwały cła anty-dumpingowe procedury anty-dumpingowe Skutki polityki handlowej Skutki ceł PX R G A a C J b M E c H d N B S D Po nałożeniu cła: strata konsumenta: a+b+c+d; dochody z cła: c; wzrost dochodów producenta: a; strata netto: b+d X AGJC=a; CJM=b; MJHN=c; NHB=d. 3

4 skutki ceł cd. Nominalna i efektywna stopa protekcji efekt importowy; efekt konsumpcyjny; efekt produkcyjny; efekt fiskalny; efekt redystrybucyjny. nominalna: procentowa wysokość cła; efektywna: t - ait i g 1 a a procentowa zawartość dóbr pośrednich importowanych np..: t=,1; a =,8; t i = g =,5 t i =,5 g =,3 t i =,1 g =,1 i Argumenty na rzecz protekcjonizmu: ogólne ochrona industrializacji; cło optymalne; groźba zniszczenia rynku krajowego; ochrona bilansu płatniczego i krajowego zatrudnienia; podział dochodów; krajowe zakłócenia na rynku czynników produkcji; argumenty pozaekonomiczne (obronność, bezpieczeństwo) Argumenty na rzecz protekcjonizmu: sektorowe gałęzie przechodzące restrukturyzację i upadające; ochrona nowopowstających gałęzi; strategiczna polityka handlowa: nowe technologie i korzyści zewnętrzne; problemy wspierania sektorów wysokich technologii; niedoskonała konkurencja i strategiczna polityka handlowa 4

5 Model Brandera i Spencer Konkurencja między 2 firmami: Produkcja Model Brandera i Spencer cd. Konkurencja między 2 firmami: przypadek alternatywny Produkcja Skutki subsydiowania Airbusa (dopłata 25) Skutki subsydiowania Airbusa (dopłata 25) Produkcja Produkcja Argumenty nowej ekonomii politycznej teoria wyboru publicznego: tworzenie się grup interesów (splot interesu gospodarczego i politycznego) teoria szukania rent ; rola działań nieformalnych (korupcja); znaczenie argumentów politycznych na rzecz protekcjonizmu. Polityka dostosowawcza Warunki zewnętrzne: wielostronna liberalizacja handlu i przepływów kapitału; globalizacja rynków; zmiana struktury protekcjonizmu; zmiana układu sił; postępująca integracja regionalna; Wsparcie dostosowań do wymienionych procesów: wspieranie badań naukowych i rozwojowych; wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw; wspieranie usług na rzecz gospodarki(konsulting, usługi finansowe, marketingowe itp.. ) 5

6 Polityka dostosowawcza cd. Polityka dostosowawcza cd. Przyspieszanie dostosowań automatycznych: tworzenie środowiska gospodarczego i społecznego sprzyjającego prywatnej przedsiębiorczości: stabilne prawo; stabilizacja makroekonomiczna; reguły konkurencji; harmonizacja norm i standardów. Spowalnianie procesów dostosowawczych: klasyczne instrumenty protekcjonizmu; restrykcje hamujące przepływy kapitału; subwencje eksportowe i produkcyjne; podtrzymywanie zatrudnienia (hutnictwo, górnictwo, przemysł włókienniczy, stoczniowy itp..); utrzymywanie sztywności rynku pracy. Potrzeba budowy kompleksowej strategii 6