ul. Tetmajera 19, Kraków tel , faks

Transkrypt

1 UZASADNIENIE MERYTORYCZNE WYBORU PODRĘCZNIKÓW DO SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH strona 1/7 Specjalizujące się w fizyce wydawnictwo ZamKor od 20 lat we wszystkich wydawanych książkach realizuje jednolitą, nowoczesną koncepcję nauczania fizyki. Bardzo dobrze wpisuje się ona w założenia kolejnych podstaw programowych zreformowanej szkoły oraz w wymagania nowej matury. Podręczniki fizyki ZamKoru otrzymały najwyższe oceny wielu niezależnych gremiów (wystarczy wspomnieć np. Polską Akademię Nauk, artykuły Podręcznik zamiast korepetycji Piotra Goldsteina w magazynie Fizyka w Szkole 2003, nr 4, i Dwa razy szeroko Elżbiety Zawistowskiej, również w Fizyce w Szkole 2005, nr 4, a także nagrodę Edukacja XXI wieku ). Większość szkół prowadzących w rankingach jakości uczy fizyki z podręczników ZamKoru. Wydawnictwo zapewnia wszechstronną i starannie przygotowaną obudowę dydaktyczną (programy, plany wynikowe, zbiory zadań, foliogramy, filmy dydaktyczne i instruktażowe, doświadczenia komputerowe, zestawy doświadczalne) i opiekę (bezpłatne poradniki wydawane kilka razy w roku, spotkania szkoleniowe, specjalny serwis internetowy, możliwość publikacji). Obecnie ZamKor proponuje siedem pakietów podręczników dostosowanych do różnych potrzeb uczniów. Autorzy wszystkich książek to zespół doświadczonych fizyków, dydaktyków i nauczycieli. Choć podręczniki różnią się układem i zakresem treści, we wszystkich jest konsekwentnie realizowana podstawa programowa. Te same tematy są opracowane podobnie, choć na różnym poziomie trudności. To niezwykle ułatwia pracę nauczycielowi, który uczy równocześnie w klasach o odmiennych profilach i stara się dopasować podręcznik do potrzeb i możliwości uczniów. Podręczniki fizyki ZamKoru dla szkół ponadgimnazjalnych 1 godzina w cyklu nauczania

2 strona 2/

3 strona 3/7 Świat fizyki. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres podstawowy. Numer ewidencyjny w wykazie dawny numer dopuszczenia podręcznika 394/2011. Świat fizyki. Program nauczania wraz z planem wynikowym. Szkoła ponadgimnazjalna. Zakres podstawowy Treść podręcznika odpowiada wszystkim wymaganiom szczegółowym znajdującym się w podstawie programowej (IV etap edukacyjny zakres podstawowy). Treści wykraczające poza te wymagania zawarto w uzupełnieniach (ich tytuły sformułowano tak, by zachęcały uczniów do poszerzania i pogłębiania wiedzy) oraz w ciekawostkach. Mocną stroną książki są różnorodne formy aktywizowania i motywowania ucznia do pracy. Liczne zdjęcia i rysunki, staranna i przejrzysta grafika, czytelnie wyeksponowanie najważniejszych treści ułatwiają zrozumienie omawianych zagadnień. Wiedza została podana przystępnie i zrozumiale, z dużą dbałością o precyzyjne posługiwanie się językiem fizyki. Nauczyciel korzystający z podręcznika będzie miał dostęp do atrakcyjnych materiałów pomocniczych, przeznaczonych do bezpośredniego wykorzystania podczas zajęć: animacji zjawisk omawianych na lekcji, symulacji doświadczeń, filmów przedstawiających doświadczenia, zadań interaktywnych do rozwiązania w toku lekcji, zadań podsumowujących i sprawdzających. Książka składa się z pięciu rozdziałów: 1. Grawitacja 2. Astronomia 3. Fizyka atomowa 4. Fizyka jądrowa 5. Świat galaktyk. Na początku każdego paragrafu wymieniono umiejętności, które uczeń nabędzie po jego przestudiowaniu. Zamieszczone na końcu rozdziału zadania mają z kolei na celu utrwalanie wiadomości oraz kształcenie umiejętności posługiwania się omówionymi na lekcji pojęciami i wielkościami fizycznymi, rozwijanie umiejętności wyjaśniania zjawisk fizycznych i uzasadniania odpowiedzi, rozwijanie zainteresowania poznanymi zagadnieniami, zachęcanie do samodzielnego zdobywania informacji i posługiwanie się nimi, a także do przeprowadzania wirtualnych obserwacji astronomicznych i wykonywania symulowanych doświadczeń. Każdy rozdział zawiera podsumowanie i test Sprawdź swoją wiedzę. Na końcu podręcznika zamieszczono odpowiedzi do zadań obliczeniowych oraz klucz do testów.

4 strona 4/7 Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych. Treści rozszerzające (w dwóch częściach), J. Salach, M. Fiałkowska, K. Fiałkowski, B. Sagnowska, W. Mroszczyk. Numer dopuszczenia: cz /02, cz /03. Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych. Program kształcenia w zakresie rozszerzonym, Maria Fiałkowska, Barbara Sagnowska i Jadwiga Salach. Numer dopuszczenia do użytku szkolnego przez ministra edukacji narodowej i sportu w 2002 roku: DKOS /02. Uczniowie (z wyjątkiem nielicznych laureatów konkursów) przychodzący do liceum, nawet do klas matematyczno-fizycznych, często prezentują znacznie niższy poziom wiedzy matematycznej i fizycznej niż absolwenci dawnych szkół podstawowych. Wynika to z ograniczenia liczby godzin tych przedmiotów w gimnazjum. Rozpoczynanie licealnego kursu fizyki od mechaniki na poziomie określonym przez zakres rozszerzony podstawy programowej jest dla wielu z nich zbyt trudne. Dlatego w naszym Programie kształcenia w zakresie rozszerzonym, DKOS /02, proponujemy rozkład materiału oparty na nauczaniu spiralnym. Sugerujemy pierwsze 60 godzin poświęcić realizacji treści z zakresu podstawowego (rozdziały od 1. do 6. włącznie z podręcznika Fizyka dla szkół ponad gimnazjalnych). Pozwoli nam to poznać uczniów, wyrównać poziom oraz powtórzyć i nieco rozszerzyć ich wiedzę z gimnazjum. Przyswajanie wiedzy na tym etapie przychodzi uczniom z łatwością, zwiększa się zainteresowanie przedmiotem i zapał do uczenia się fizyki. W tym czasie na lekcjach matematyki uczniowie nabywają wprawy w przekształcaniu wzorów, poszerzają wiedzę dotyczącą funkcji liniowych, kwadratowych i trygonometrycznych. Następnie realizujemy treści rozszerzone z omawianego podręcznika (cz. 1, cz. 2). Szczegółowa propozycja rozkładu materiału znajduje się na stronie 50. w książce Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych. Program kształcenia w zakresie rozszerzonym (program jest dostępny na stronie internetowej wydawnictwa). Zaproponowany sposób nauczania w klasach matematyczno-fizycznych został sprawdzony przez liczną grupę nauczycieli, którzy bardzo pozytywnie go oceniają. Wbrew obawom czas realizacji nie wydłużył się wręcz przeciwnie; trudne treści mechaniki na poziomie rozszerzonym zostały zrealizowane szybko i sprawnie. Uczniowie, którzy pracują zgodnie z tym programem, odczuwają znacznie większą satysfakcję z uczenia się fizyki i wykazują głębsze jej rozumienie. Podręcznik jest ściśle dopasowany do realizacji standardów maturalnych. Do czasu ukazania się tego podręcznika to książka Wybieram fizykę w powszechnej opinii najlepiej przygotowywała do nowej matury na poziomie rozszerzonym. Bardzo dobre recenzje (np. artykuł Elżbiety Zawistowskiej pt. Dwa razy szeroko w magazynie Fizyka w Szkole 2005, nr 4) podkreślają precyzję i jasność wywodów, przystępność języka oraz przystosowanie do pełnienia funkcji samokształceniowej.

5 strona 5/7 Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych. Kurs podstawowy z elementami kursu rozszerzonego koniecznymi do podjęcia studiów technicznych i przyrodniczych (w dwóch częściach) pod red. Jadwigi Salach. Numer dopuszczenia: cz /04, cz /04. Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych. Program kształcenia w zakresie podstawowym z elementami kursu rozszerzonego koniecznymi do podjęcia studiów technicznych i przyrodniczych, Maria Fiałkowska, Barbara Sagnowska, Jadwiga Salach. Numer dopuszczenia do użytku szkolnego przez ministra edukacji narodowej i sportu w 2004 roku: DKOS /04. Uczeń szkoły ponadgimnazjalnej wybiera zwykle dwa przedmioty wiodące. Praktyka pokazuje, że z grupy przedmiotów ścisłych młodzież najczęściej decyduje się na matematykę i informatykę. Stąd ogromna liczba klas matematyczno-informatycznych i niewielka matematyczno-fizycznych. Dyrektorzy szkół, zdając sobie sprawę, że młodzież ucząca się w klasach matematyczno-informatycznych wybierze studia techniczne, gdzie dobra znajomość fizyki jest konieczna, dorzucają jedną lub dwie godziny z puli, którą dysponują. Realizowana jest więc pewna pośrednia odmiana kursu, tzn. więcej niż podstawowy, ale mniej niż rozszerzony. Podobnie przedstawia się problem fizyki w klasach biologiczno-chemicznych. Wobec powyższego zaistniała konieczność przygotowania podręcznika, który dobrze służyłby realizacji celów nauczania w takich klasach. Podręcznik jest przeznaczony dla klas matematyczno-informatycznych i biologiczno-chemicznych, do realizacji w 5 6 godzinach w cyklu nauczania. Przy takiej liczbie godzin można już było wprowadzić tradycyjny układ treści. Poszerzenie w stosunku do kanonu obejmuje przede wszystkim fizykę klasyczną, głównie mechanikę, i ilościowy opis pól. W podręczniku zamieszczono bardzo dużo przykładowych zadań z rozwiązaniami. Pozwoli to uczniowi na efektywniejsze korzystanie ze skorelowanego z tym podręcznikiem zbioru zadań. Podręcznik jest precyzyjnie dopasowany do wymagań matury z fizyki na poziomie podstawowym (ujęcia holistyczne w charakterze podsumowań znajdują się w drugiej części książki) i obejmuje niemal całość wymagań do matury na poziomie rozszerzonym (wydanie 2. uzupełniono o mechanikę bryły sztywnej). Do podręcznika przygotowano dokładnie z nim powiązany zbiór zadań (Zbiór zadań z fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Kurs podstawowy z elementami kursu rozszerzonego koniecznymi do podjęcia studiów technicznych i przyrodniczych, W. Mroszczyk, J. Salach), który polecamy wszystkim uczniom zdającym maturę z fizyki na poziomie rozszerzonym.

6 strona 6/7 Wybieram fizykę. Zakres rozszerzony z fizyki do szkół ponadgimnazjalnych (w trzech częściach), pod red. Jadwigi Salach. Numer dopuszczenia: cz 1. 72/06, cz /06, cz /07. Wybieram fizykę. Program kształcenia z fizyki i astronomii w szkole ponadgimnazjalnej w zakresie rozszerzonym, pod red. Jadwigi Salach. Numer dopuszczenia do użytku szkolnego przez ministra edukacji narodowej i sportu w 2006 roku: DKOS /06. Wybieram fizykę to podręcznik do realizacji fizyki w zakresie rozszerzonym. Jest przeznaczony dla uczniów, którzy już w chwili rozpoczęcia nauki w szkole ponadgimnazjalnej podjęli decyzję o uczeniu się fizyki w takim zakresie. Znaczna część treści została przeniesiona z wysoko ocenianego dwuczęściowego podręcznika Fizyka dla szkół ponadgimnazjalnych zawierającego treści rozszerzające (nr dopuszczenia 377/02, 367/03). Obecnie autorzy uzupełnili go o materiał zakresu podstawowego. Dokonano też wielu zmian i poprawek. Tytuł podręcznika jasno określa jego odbiorcę to książka dla tych, którzy wiążą swoją przyszłość z fizyką bądź przez studia techniczne, bądź przyrodnicze. Nawet przy niewystarczającej liczbie godzin tego przedmiotu w szkole praca z podręcznikiem stwarza szansę opanowania fizyki na dobrym poziomie, zdania matury i udanego startu na studiach. Umożliwia nauczenie się precyzyjnego formułowania myśli, logicznego zapisu matematycznego i jakościowego, sporządzania odpowiednich do problemu ilustracji. Można dzięki niemu zdobyć rzetelną wiedzę o wykonywaniu doświadczeń fizycznych i o przeprowadzaniu analizy niepewności pomiarowych. Duża liczba dobrze dobranych, starannie rozwiązanych przykładów pozwala uczniom nauczyć się poprawnego sposobu podchodzenia do problemu fizycznego. Niewątpliwie ułatwi to samodzielne rozwiązywanie zadań ze zbiorów i na egzaminie maturalnym, szczególnie z bardzo trudnej pod tym względem mechaniki. Uzupełnienie podręcznika stanowią zbiory zadań, programy komputerowe, filmy dydaktyczne i zestawy doświadczalne.

7 strona 7/7 Z fizyką w przyszłość. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych. Zakres rozszerzony, Maria Fiałkowska, Barbara Sagnowska, Jadwiga Salach. W skład pakietu wchodzi trzyczęściowy podręcznik. Pierwsze dwie części zawierają wszystkie treści obowiązujące do matury z wyjątkiem fizyki jądrowej i astronomii z astrofizyką. Uczeń, który w pierwszej klasie realizuje zakres podstawowy i wybierze fizykę w dalszej nauce, będzie korzystał tylko z tych dwóch części podręcznika. Ci zaś, którzy już w pierwszej klasie rozpoczną naukę fizyki w zakresie rozszerzonym, będą potrzebowali wszystkich trzech części podręcznika. Podobnie jak dotychczas nauczyciel otrzyma nieodpłatnie kolejne części poradnika. Podręcznik zawiera wszystkie treści obowiązujące do matury z fizyki, niezależnie od tego, na którym etapie edukacyjnym były realizowane, zgodnie z obowiązującą podstawą programową. Część 1: 1. Ruch postępowy 2. Siła jako przyczyna zmian ruchu 3. Praca, moc, energia mechaniczna 4. Hydrostatyka 5. Pole grawitacyjne 6. Ruch obrotowy bryły sztywnej Część 2: 7. Drgania i fale mechaniczne 8. Fizyka cząsteczkowa i termodynamika 9. Pole elektrostatyczne 10. Prąd stały 11. Magnetyzm i elektromagnetyzm 12. Światło i jego rola w przyrodzie Część 3: (tylko dla uczniów, którzy od pierwszej klasy korzystali z podręcznika Z fizyką w przyszłość) 13. Fizyka jądrowa 14. Astronomia i astrofizyka Jeśli szkoły nie będą mogły realizować od pierwszej klasy zakresu rozszerzonego, trzecia część podręcznika zostanie zastąpiona materiałami dla nauczyciela do rozszerzenia wiedzy uczniów z wymienionych zagadnień wyniesionej z nauki fizyki w zakresie podstawowym.