Wanda Galicka, Ewa Rzerzycha, Bogumił Rzerzycha CHARAKTERYSTYKA FITOPLANKTONU W SU LEJO W SK IM ZBIORNIKU ZAPOROW YM W LATACH
|
|
- Lech Nowak
- 1 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 A C T A U N IV E R S IT A T IS L O D Z IE N S IS FOLIA BOTANICA (Acta Univ. Lodz., Folia bot.) Wanda Galicka, Ewa Rzerzycha, Bogumił Rzerzycha CHARAKTERYSTYKA FITOPLANKTONU W SU LEJO W SK IM ZBIORNIKU ZAPOROW YM W LATACH CHARACTERIZATION OF PHYTOPLANKTON IN THE SU LEJÓW RESERV OIR IN ABSTRACT: In phytoplankton was investigated in the Sulejów Reservoir. In spring and autumn two peaks and additionally in summer 1992 one peak of development were noted, characterized by average biomass values of 8.1 to 33.4 mg d m '3. In general, diatoms prevailed, mainly Stephanodiscus hantzschii Grun. and Melosira granulta (Ehr.). When their numbers fell the dominants were plant flagellates. The blue-green algae (Cyanophyta) were high only in several months in summer and early autumn, their chief components being Microcystis aeruginosa Kutz. and Aphanisomenon flos-aquae (L.) Ralfs. The seasonal dynamics of zooplankton development was also observed and at the some time its feeding pressure on the phytoplankton was the determined. Treść 1. Wstęp 2. Teren badań, metody 3. Wyniki 4. Dyskusja 5. Piśmiennictwo 6. Summary 1. W STĘP Rozwój planktonu w zbiornikach zaporowych, jak we wszystkich zbiornikach, zależy głównie od żyzności wody, ale specyficznie dla zbiorników zaporowych - także od czasu retencji (Burchardt 1994, Kajak 1994).
2 Masowy rozwój glonów w zbiornikach wodnych wywołuje łańcuch skutków w całym ekosystemie przez wtórne zanieczyszczenie m aterią organiczną i toksynami wydzielanymi przez niektóre gatunki glonów oraz spadek zawartości tlenu spowodowany wzrostem jego zużycia w procesach rozkładu materii organicznej (Zdanowski 1982, Burchardt 1994, Kajak 1994, Kawecka, Eloranta 1994). Praca ta jest kontynuacją wcześniej rozpoczętych badań prowadzonych nad planktonem Zbiornika Sulejowskiego (Rakowski 1983, Galicka i in. 1990, 1992, Rakowska, Rakowski 1992). Głównym zadaniem Zbiornika Sulejowskiego jest zaopatrzenie Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej w wodę pitną, stąd znajomość struktury jakościowej i ilościowej fitoplanktonu może służyć jako ważna wskazówka przy podejmowaniu przedsięwzięć zapobiegających tworzeniu się zakwitów glonów obserwowanych w zbiorniku. 2. TEREN BADAŃ, METODY Zbiornik Sulejowski został utworzony w 1973 r. przez przegrodzenie rzeki Pilicy tamą na 139 km jej biegu. Realizacja wielu funkcji równocześnie (zaopatrzenie w wodę pitną, ochrona przeciwpowodziowa doliny Pilicy poniżej zapory, produkcja energii elektrycznej) powoduje znaczne wahania poziomu lustra wody w cyklu rocznym. Długość zbiornika wynosi 15 km, maksymalna szerokość 2,1 km, średnia głębokość 3,2 m, maksymalna głębokość 15,5 m, powierzchnia 23,8 km2 przy 166,6 m n.p.m. i objętości 75 ml m 3 (Ambrożewski 1980). Na zbiorniku zostało usytuowane 1 stanowisko pomiarowe - w środkowej jego części (rys. 1). Próby wody do badań pobierano w odstępach tygodniowych w latach , z kilku głębokości. Próby mieszano, pobierano 250 ml wody dodając kilka kropli stężonego płynu Lugola. Do badania zooplanktonu 10 1 wody cedzono przez siatkę planktonową nr 16 zagęszczając do objętości 100 ml i utrwalając próbę 4% roztworem formaliny. Analizę fitoplanktonu przeprowadzono wg Starmacha (1955, 1963) oraz Kadłubowskiej (1975), używając mikroskopu odwórconego M O D -2 i mikroskopu Amplival z mikrometrem okularowym. W pracy wyróżniono następujące grupy glonów: Bacillariophyceae, Cyanophyta, Chlorophyta (oprócz Volvocales) oraz wiciowce, do której zaliczono Cryptomonadales, Euglenophyta, Phyrrophyta oraz Volvocales.
3 Rys. 1. Teren badań z zaznaczonym miejscem poboru prób Fig. 1. Study area with the marked sampling site 3. WYNIKI W badanych latach ( ) w Zbiorniku Sulejowskim największy rozwój osiągnęły okrzemki, chociaż w niektórych miesiącach zimowych ich udział w fitoplanktonie był niewielki; najmniejszy w lutym 1992, gdy ich biomasa wynosiła 11,9% ogólnej biomasy fitoplanktonu (rys. 2). W ich rozwoju wystąpiły dwa szczyty: wiosenny i jesienny. Szczyt rozwojowy wiosenny we wszystkich latach obserwowano w m aju (odpowiednio w kolejnych latach 87,1, 61,7 i 78,9% biomasy). Szczyt rozwojowy jesienny w latach notowano w październiku, gdy ich udział w biomasie wynosił 95,1 i 88,3%, natomiast w 1993 r. w listopadzie (68,4% biomasy) (rys. 2). W obu okresach gatunkami dominującymi były: Stephanodiscus hantzschi G run., Melosira granulała (Ehr.), Fragilaria crotonensis K itt.,
4 Asterionella formosa Hass., Nitzschia acicularis W. Sm., N. palea (Kiitz.) W. Sm., Stephanodiscus astrea (Ehr.) Grun., Synedra acus Kiitz., Rhizosolenia longisela Zach. BACILLAR IOPHYCEAE I D KOMÖRKI Z WICIAMI CYANOPHYTA E 3 CHLOROPHYTA Rys. 2. Biomasa oraz skład procentowy fitoplanktonu w Zbiorniku Sulejowskim w latach Fig. 2. Biomass and percentage composition of phytoplankton in the Sulejów Reservoir in Następną pod względem dominacji grupą w fitoplanktonie Zbiornika Sulejowskiego były wiciowce (rys. 2). Ich intensywny rozwój obserwowano w okresach spadku liczebności okrzemek, a więc w najchłodniejszych miesiącach roku (styczeń-marzec) oraz w 1991 r. w miesiącach letnich (lipiec-wrzesień). Stanowiły one wówczas od 33,8 do 87,8% biomasy. W okresach maksimów rozwojowych gatunkami dominującymi były: Trachelomonas volvocina Ehr., Cryptomonas erosa Ehr., Rhodomonas minima (Matv.), Phacotus lenłicularis Ehr., Peridinium sp., Chlamydomonas sp.
5 Podczas całego okresu badań odnotowano obeność sinic (rys. 2), a ich udział był zróżnicowany zarówno w ciągu roku, jak i w poszczególnych latach. Największe ich ilości notowano w miesiącach letnich. Najniższą liczebność sinic odnotow ano w 1991 r., który charakteryzował się chłodnym i deszczowym latem, poza pierwszą połową sierpnia, gdy temperatura wody wynosiła 21,2 C, a biomasa sinic w tym okresie stanowiła 18,2% (rys. 2). Natomiast upalne lato w 1992 i 1993 r. wpłynęło na masowy rozwój sinic. W roku 1992 wysokie ich ilości notowano od czerwca do września (m a ksymalnie w lipcu - 48,6% biomasy), a w 1993 od sierpnia do października (maksymalnie w październiku - 45,0% biomasy). Wśród sinic dominowały Microcystis aeruginosa Kiitz., Aphanisomenon Jlos-aquae (L.) Ralfs. Udział zielenic w strukturze i biomasie fitoplanktonu był niewielki (od 0,5 do 13,5% biomasy) (rys. 2). Na uwagę zasługuje fakt, iż w Zbiorniku Sulejowskim we wszystkich miesiących stwierdzono występowanie Stephanodiscus hantzschii Grun., którego liczebność jak i procentowy udział w biomasie były duże w miesiącach późnojesiennych (październik, listopad). W okresach dominacji udział Stephanodiscus hantzschii Grun. wahał się od 27,4 do 86,3%. W miesiącach zimowych (grudzień-luty) zanotowano liczne występowanie Trachelomonas volvocina Ehr., gdy jego udział w biomasie wynosił od 36,2 do 68,0%, a w pierwszej połowie lutego 1992 r. stanowił aż 87,4%. W drugiej dekadzie sierpnia i na początku września (1992) oraz drugiej dekadzie lipca i sierpnia (1993) masowo występowała Melosira granulata (Ehr.) stanowiąc od 38,4 do 84,8% ogólnej biomasy fitoplanktonu. W styczniu i lutym 1991 r. obserwowano masowy rozwój gatunków z rodzaju Peridinium (23,4-29,0% biomasy). Natomiast w lipcu i sierpniu 1992 i 1993 r. oraz we wrześniu 1991 r. występował gatunek Ceratium hirundinella (O.F.M.) Berg., gdy tem peratura wody wahała się od 18 C do 25 C. W badanych latach w biomasie fitoplanktonu odnotowano maksimum wiosenne oraz jesienne, a w 1992 dodatkowo maksimum letnie (rys. 2.). Szczyt rozwojowy wiosenny w roku 1991 obserwowano w kwietniu, a w 1992 i w 1993 w maju, gdy średnia miesięczna biomasa fitoplanktonu wynosiła odpowiednio: 13,7; 20,8 i 8,1 mg dm-3. Szczyt jesienny przypadł w miesiącach wrzesień-październik, a największe średnie miesięczne wartości biomasy stwierdzono we wrześniu 1992 r. (33,4 mg dm 3). Najwyższe biomasy fitoplanktonu, poza pierwszą połową lipca 1992 (dominacja sinic), odnotowano w okresach dominacji okrzemek. W okresach minimów przypadających na miesiące zimowe, biomasa fitoplanktonu wahała się od 0,5 do 5,8 mg dm 3 (rys. 2). Największą liczebność organizmów fitoplanktonu notowano w okresach dominacji okrzemek (wiosna, jesień), dominacji wiciowców (zima), bądź sinic (lipiec-wrzesień 1992, sierpień-paździrnik 1993). Średnia miesięczna
6 liczebność fitoplanktonu w tych okresach wahała się od (luty 1991) do (wrzesień 1993) osobników w 1 cm3. Średnie kwartalne liczebności fitoplanktonu były najwyższe wiosną (1991, 1992), latem (1992, 1993) oraz jesienią (1993), a najniższe w całym okresie zimą. Rys. 3. Biomasa fitoplanktonu i zooplanktonu w Zbiorniku Sulejowskim w latach Fig. 3. Biomass phytoplankton and zooplankton in the Sulejów Reservoir in W badanych latach prowadzono równolegle badania zooplanktonu skorupiakowego (rys. 3.). Intensywny jego rozwój, którego głównymi składnikami były Bosmina coregoni Baird, B. longilostris (O. F. Miill.), Daphnia cucullata Sars. i D. longispina O. F. Muli., obserwowano w okresach, kiedy biomasa fitoplanktonu była stosunkowo mała, co prawdopodobnie wynikało z wyjadania przez zooplankton (rys. 3). Stwierdzono to szczególnie w okresach, kiedy nadmiernie rozwijał się Stephanodiicus hantzschii Grun., pożerany przez Bosmina coregoni Baird. Latem, gdy zwiększała się liczba większych okrzemek, takich jak: Asłerionella formosa Hass., Fragilaria crotonensis Kitt., Nitzschia acicularis W. Sm., Synedra acus Kutz., presja zooplanktonu n a fitoplankton malała. Maksima biomasy zooplanktonu występowały najczęściej w miesiącach wiosenno-letnich (rys. 3) i stanowiły od 54,7% (maj 1992) do 77,3% (sierpień 1981) ogólnej biomasy planktonu. Na uwagę zasługuje fakt, iż w trzeciej dekadzie maja 1992 r. rozwój planktonu osiągnął poziom rekordowy w historii zbiornika. Stanowił on 98,5% biomasy planktonu (86,7 mg dm-3),
7 którego gatunkiem dominującym była Bosmina longirostris (O. F. Muli.) (92,4% biomasy planktonu). 4. DYSKUSJA W Zbiorniku Sulejowskim w latach odnotowano intensywny rozwój fitoplanktonu. M aksymalne biomasy fitoplanktonu odnotowano 6 i 8 lipca (134,6 i 41,3 mg d n r3) (dominacja sinic) oraz 29 września (76,6 mg d n r3) (dominacja okrzemek) 1992 r. W eutroficznych zbiornikach zaporowych biomasy fitoplanktonu są bardzo wysokie, często dużo wyższe aniżeli w eutroficznych jeziorach (Micheeva 1975, Reynolds 1982, Kajak 1984). Według Vollenveidera (1968) i Micheevej (1969) maksymalna biomasa fitoplanktonu w eutroficznych jeziorach jest zwykle większa niż 7-10 mg d n r 3, zdaniem Kajaka (1984) wynosi od 10 do 15 mg d n r3. Według Spodniewskiej (1974) od 10 do 30 mg d n r3, a według M. Munawar, J. F. Munawar (1976) maksymalna biomasa fitoplanktonu dla wielu europejskich jezior nie przekraczała 20 m g dm 3. Obfity rozwój glonów w zbiornikach zaporowych następuje w wyniku wzbogacenia wód powierzchniowych związkami biogennymi (Vollenveider 1968, Reynolds 1982, Burchardt 1987, Munawar i in. 1991, K a j a k 1994). Obok stałego dopływu nutrientów do Zbiornika Sulejowskiego i wysokiej ich koncentracji w zbiorniku (Galicka 1992) inne czynniki, takie jak jego płytkość, temperatura wody, penetracja światła, mogły mieć duży wpływ na rozwój glonów. Podobne zależności w zbiornikach wodnych odnotowali: Vollenveider (1968), Reynolds (1982), Burchardt (1987), Bucka (1989), Kawecka, Eloranta (1994), Puchalski (1994). M ała stabilność fizyczna Zbiornika Sulejowskiego, co było związane z dopływem wody rzekami i ciągłym mieszaniem wód, wpływała na intensywny rozwój okrzemek w dwóch okresach, tj. wiosennym i jesiennym (G a l i c k a i in. 1992, Rakowska, Rakowski 1992), co odnotowali także dla innych zbiorników wodnych: Reynolds (1987), Puchalski (1994). Między szczytami okrzemkowymi w Zbiorniku Sulejowskim oraz w innych zbiornikach (Reynolds 1986, Puchalski 1994) odnotowano maksima występowania wiciowców. W Zbiorniku Sulejowskim dominowały taksony takie jak: Asterionela formosa, Fragilaria crotonensis, Stephanodiscus hantzschii, Ceratium hirundinella, Tabelaria sp., Fragilaria sp., Microcystis sp., które są taksonam i charakterystycznymi dla wód żyznych. Obecność tych taksonów w innych żyznych
8 zbiornikach wodnych odnotowali także: Vollenveider (1968), Reynolds (1982, 1986), Bucka (1989). W Zbiorniku Sulejowskim w niektórych okresach w latach , jak i w badaniach wcześniejszych (Rakowski 1983, Galicka i in. 1992, Rakowska, Rakowski 1992), odnotowano masowe pojawy sinic. Często w jeziorach i zbiornikach eurtoficznych o podobnej do Zbiornika Sulejowskiego koncentracji różnych form azotu i fosforu, ph wyraźnie zasadowym, spotyka się masowe pojawy sinic, a w skrajnym wypadku m onokultury Aphanisomenon flos-aquae (Reynolds 1982, Burchardt, Pańczakowa 1983, Burchardt 1987, Bucka 1989). Sinice stwarzają liczne problemy w zbiornikach wodnych, ponieważ pogarszają jej smak i zapach, a wydzielane przez nie toksyny są szczególnie niebezpieczne dla bydła i dziko żyjących zwierząt (Bucka 1989, Kajak 1994, Tarczyńska, Zalewski 1994). Obecność toksyn w wodzie pitnej jest sprawą poważną, zwłaszcza, iż konwencjonalne metody jej uzdatniania (chlorowanie, filtrowanie, koagulacja) nie eliminują w d o stateczny sposób toksyn z wody, a wytwarzane przez sinice k o m ó r ki przetrwalnikowe mogą przeżywać w osadzie dennym wiele miesięcy, a nawet lat (Kajak 1994, Tarczyńska, Zalewski 1994). Ponadto w przypadku atrakcyjnych turystycznie akwenów, do jakich zaliczany jest Zbiornik Sulejowski, nadmiernie rozwinięte glony obniżają ich walory estetyczne. Zbiorniki zaporowe cechuje zależność między retencją wody a biomasą glonów oraz rozwojem dużego zooplanktonu (Simm 1990). W Zbiorniku Sulejowskim czas retencji (zatrzymywania) wody wahał się od 15 do 48 dni (średnio około 30 dni) (Galicka 1992). Ten stosunkowo długi czas retencji, obok innych czynników, niewątpliwie wpływał na ilość i jakość glonów, jak też na rozwój dużego zooplanktonu. Głównymi składnikami zooplanktonu były Dosmina coregoni i Daphnia cucullata, a także przedstawiciele Ciliata i Copepoda. W okresach ich dominacji obserwowano spadek liczebności drobnego fitoplanktonu, co mogło być spowodowane wyjadaniem go przez zooplankton (Bucka 1989). 5. PIŚM IENNICTW O Ambrożewski Z Monografia Zbiornika Sulejowskiego. WKiL, Warszawa: Bucka H Ecology o f selected planktonić algae causing water blooms. Acla Hydrobiol., 31: Burchardt L Zmiany populacyjne fitoplanktonu Jeziora Świętokrzyskiego na tle zmian warunków środowiskowych. Wyd. Nauk. UAM Biologia, Poznań: 1-90.
9 Burchardt L Dzisiejsze możliwości biologicznej oceny hypertrofii i politrofii w akwenie. [W:] Zalewski M. (red.). Zintegrowana strategia ochrony i zagospodarowania ekosystemów wodnych. Biblioteka M onitoringu Środowiska, Łódź: Burchardt L., Pańczakowa J Qualitative and quantative changes in phytoplankton on the backround o f physico-chemical changes in water o f Świętokrzyskie Lake in the years Pol. Arch. H ydrobiol, 34: Galicka W Total nitrogen and phosphorus budgets in the Lowland Sulejów reservoir fo r the hydrological years Arch. Hydrobiol. (Supp.), 90, 2: Galicka W., Lesiak T., Rzerzycha E Ogólna charakterystyka fitoplanktonu Zbiornika Sulejowskiego w latach [W:] Kajak Z. (red.) Funkcjonowanie ekosystemów wodnych, ich ochrona i rekultywacja. 50 SGGWAR, Warszawa: Galicka W., Lesiak T., Rzerzycha E Dynamics o f phytoplankton development in the Sulejów Reservoir (central Poland), as related to nutrient and zooplankton pressure. Acta Hydrobiol., 34: Kajak Z Changes in river water quality in reservoirs, exemplified by studies in Poland. [W:] Lillehamer A., Salveit S. J. (red.). Regulated rivers. Universitetsforlangest AS, Oslo-Bergen-Stavanger-Tromso: Kajak Z Hydrobiologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Dział. Wyd. filii UW w Białymstoku, Białystok: Kadłubowska J. Z Zarys algologii. PWN, Warszawa: Kawecka B., Eloranta P. V Zarys ekologii glonów wód słodkich i środowisk lądowych. PWN, Warszawa: Micheeva T. M Ozernyj fitoplankton i jego produktionnye vozmożnosti v vodoemach raznogo tripa. Mińsk: Micheeva T. M Ocenka velicin biomass fitoplanktona v ozerach mira. Gidrob. Ż. 11: M unawar M., Munawar I. F A lakewide study o f phytoplankton biomass and its species composition in Lake Erie, Apriel-December J. Fish. Res. Board Can., 33: Munawar M., Munawar I. F., Sprułeś W. G The plankton ecology o f Lake St. Clair, Hydrobiologia, 219: Puchalski W Czynniki regulujące zagęszczenie i dynamikę fitoplanktonu w zbiornikach zaporowych. [W:] Zalewski M. (red.). Zintegrowana strategia ochrony i zagospodarowania ekosystemów wodnych. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Łódź: Rakowska B., Rakowski M Phytoplankton o f the Sulejów Reservoir (central Poland). Acta Hydrobiol., 34: Rakowski M Fitoplankton Zbiornika Sulejowskiego. X II Zjazd Hydrobiologów Polskich. Lublin: Reynolds C. S Phytoplankton periodicity: its motivation, mechanism and manipulation. Rep. of FBA, 50: Reynolds C. S Experimental manipulations o f phytoplankton periodicity in large limnetic enclosures in Blelham Tarn. English Lake District. Hydrobiologia, 138: Reynolds C. S The response o f phytoplankton communities to changing lake environments. Schweiz. Z. Hydrobiol., 49: Simm A Przestrzenne zróżnicowanie fitoplanktonu w zbiorniku Zegrzyńskim na tle wybranych parametrów fizykochemicznych. [W:] Kajak Z. (red.). Funkcjonowanie ekosystemów wodnych, ich ochrona i rekultywacja. 50. SGGWAR, Warszawa: Starmach K Metody badania planktonu. PWRiL, Warszawa: Starmach K Rośliny słodkowodne. Wstęp ogólny i zarys metod badania. Flora słodkowodna Polski. PWN, Warszawa:
10 Spodniewska I The structure and production o f Mikołajskie Lake. Ekol. Pol., 22: Tarczyńska M., Zalewski M Toksyczność glonów sinicowych w eutroficznych zbiornikach. [W:] Zalewski M. (red.). Zintegrowana strategia ochrony i zagospodarowania ekosystemów wodnych. Biblioteka M onitoringu Środowiska, Łódź 1994: Vollenveider R. A Scientific fundamentals o f the eutorfication o f lakes and flowing waters with particular references to nitrogen and phosphorus as factors in eutrophication. Organ. Econ. Coop. Dev. Techn. Resp. (Paris): Zdanowski B Variability o f nitrogen and phosphorus contents and lake eutrophication. Pol. Arch. Hydrobiol., 29: SUMMARY The study present a characterization of phytoplankton in one site established in the mid part of the Sulejów Reservoir in (Fig. 1). Two developmental peaks were recorded in sping and autumn seasonal of each year and, besides in summer 1992; each of them was dominanted by diatoms (Fig. 2). The subdominants were phytoflagellates. The blue-green algae (Cyanophyta) were abundant only in several months in summer and early autumn (Fig. 2). In all months of each year Stephanodiscus hantzschii was observed, its numbers and biomass being high in spring and late autumn. In winter months Trachelomonas volvocina, in summer months Microcystis aeruginosa, Aphanisomenon flos-aquae and Ceratium hirundinella was observed. A fairly long period of water retention undoubtedly affected the number and quality of algae and also the development of large herbivorous Zooplankton in Sulejów Reservoir. In periods of Zooplankton dominance the observed decrease in numbers of biomass (Fig. 3), particulary in spring and summer months, was probably caused by Zooplankton feeding on the phytoplankton. D r W anda Galicka Wpłynęło do Redakcji K atedra Ekologii i Zoologii Kręgowców Folia botanica Uniwersytet Łódzki ul. Banacha 12/16, Łódź M gr Ewa Rzerzycha M gr Bogumił Rzerzycha Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji ul. Wierzbowa 52, Łódź
Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku. Uwarunkowania rekultywacji Jeziora Wolsztyńskiego
Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku Uwarunkowania rekultywacji Jeziora Wolsztyńskiego Plan batymetryczny Jeziora Wolsztyńskiego Zlewnia Jeziora Wolsztyńskiego powierzchnia 193,5 km
ZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY RZEKI PROSNY PRZEPŁYWAJĄCEJ PRZEZ ZBIORNIK PSURÓW
Proceedings of ECOpole Vol. 4, No. 2 2010 Mirosław WIATKOWSKI 1 ZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY RZEKI PROSNY PRZEPŁYWAJĄCEJ PRZEZ ZBIORNIK PSURÓW CHANGES OF SELECTED INDICATORS ON WATER QUALITY
Ekosystemy wodne SYLABUS A. Informacje ogólne
Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem
GLONY PLANKTONOWE BIOINDYKATORY POZIOMU ZEUTROFIZOWANIA DWÓCH ZBIORNIKÓW ZAPOROWYCH: WAPIENICY I KOZŁOWEJ GÓRY. Ewa Jachniak, Janusz Leszek Kozak
GLONY PLANKTONOWE BIOINDYKATORY POZIOMU ZEUTROFIZOWANIA DWÓCH ZBIORNIKÓW ZAPOROWYCH: WAPIENICY I KOZŁOWEJ GÓRY Ewa Jachniak, Janusz Leszek Kozak Jachniak E., Kozak J.L., 2011: Glony planktonowe bioindykatory
STAN ZAGROŻENIA ZAKWITAMI SINICOWYMI NA OBSZARZE POLSKI W LATACH 1995 2007
Słowa kluczowe: zakwity sinicowe, toksyny sinicowe, mikrocystyny, stan zagrożenia na terenie Polski. Andrzej KABZIŃSKI* STAN ZAGROŻENIA ZAKWITAMI SINICOWYMI NA OBSZARZE POLSKI W LATACH 1995 2007 Wielkość
Monitoring morskich wód przybrzeżnych i zbiorników wodnych w Gminie Gdańsk w roku 2011
Monitoring morskich wód przybrzeżnych i zbiorników wodnych w Gminie Gdańsk w roku 2011 MORSKIE WODY PRZYBRZEŻNE Monitoring morskich wód przybrzeżnych 2011 r. realizowany był w ramach nadzoru nad jakością
WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE
WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE METEOROLOGIA Warunki hydrometeorologiczne stanowią podstawę rozpoznania uwarunkowań funkcjonowania i przemian geoekosystemów. Dlatego jednym z podstawowych zadań realizowanych
Model fizykochemiczny i biologiczny
Model fizykochemiczny i biologiczny dr Czesław Kliś Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego
Przykładowe działania związane z ochroną jezior
Przykładowe działania związane z ochroną jezior Olsztyn 6 listopada 2013 Dr hab. inż. Julita Dunalska, prof. UWM Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006
Powietrze 17 2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006 Charakterystykę warunków meteorologicznych województwa małopolskiego w roku 2006 przedstawiono na podstawie
Ocena stanu troficznego wód Zbiornika Sulejowskiego na podstawie indeksu Carlsona
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2012, t. 15, nr 4, s. 341-351 Andrzej JODŁOWSKI, Ewelina GUTKOWSKA Politechnika Łódzka Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Instytut Inżynierii Środowiska
Numeryczny model ekosystemu zbiornika zaporowego
Otwarte seminaria 2012 Numeryczny model ekosystemu zbiornika zaporowego dr Czesław Kliś Zespół Ochrony Powietrza Zbiorniki zaporowe i ich funkcje Zbiorniki zaporowe są budowlami, które powstają w ściśle
3. Warunki hydrometeorologiczne
3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.
Dz.U.2011.258.1549 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych
ZOOPLANKTON SKORUPIAKOWY JEZIOR HARMONIJNYCH WIGIERSKIEGO PARKU NARODOWEGO A TROFIA WÓD. Maciej Karpowicz, Andrzej Górniak
ZOOPLANKTON SKORUPIAKOWY JEZIOR HARMONIJNYCH WIGIERSKIEGO PARKU NARODOWEGO A TROFIA WÓD Maciej Karpowicz, Andrzej Górniak Karpowicz M., Górniak A., 2013: Zooplankton skorupiakowy jezior harmonijnych Wigierskiego
Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony i zasoby wody w biosferze.
Hydrosfera - źródła i rodzaje zanieczyszczeń, sposoby jej ochrony i zasoby wody w biosferze. Hydrosfera składa się z kilku wyraźnie różniących się od siebie elementów będących zarazem etapami cyklu obiegu
Biomanipulacja w zbiornikach wodnych jako przykład metody rekultywacji
Biomanipulacja w zbiornikach wodnych jako przykład metody rekultywacji Prof. dr hab. Ryszard Gołdyn Zakład Ochrony Wód Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu Piramida troficzna Ryby drapieżne Ryby
Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia
VI KONFERENCJA NAUKOWA WODA - ŚRODOWISKO - OBSZARY WIEJSKIE- 2013 Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia A. Kuźniar, A. Kowalczyk, M. Kostuch Instytut Technologiczno - Przyrodniczy,
Elżbieta Kulikowska-Karpińska*, Krzysztof Kłusewicz* OCENA CHEMICZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ WÓD SZTUCZNEGO ZBIORNIKA W SIEMIANÓWCE W LATACH 2007 2008
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Elżbieta Kulikowska-Karpińska*, Krzysztof Kłusewicz* OCENA CHEMICZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ WÓD SZTUCZNEGO ZBIORNIKA W SIEMIANÓWCE W LATACH 2007 2008 ESTIMATION
Obieg materii w skali zlewni rzecznej
WODY PODZIEMNE Wody podziemne stanowią nie tylko formę retencji wody w zlewni, ale równocześnie uczestniczą w procesach przemieszczania rozpuszczonej materii w zlewni. W ramach ZMŚP na Stacjach Bazowych
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 258 15110 Poz. 1549 1549 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych
SCENARIUSZ. Dlaczego. WODA kwitnie? Grupa wiekowa: szkoła podstawowa gimnazjum. P A K I E T E D U K A C Y J N Y P R O J E K T U EKOROB (www.ekorob.
SCENARIUSZ 5 Dlaczego WODA kwitnie? Grupa wiekowa: szkoła podstawowa gimnazjum 2 SCENARIUSZ 5 P A K I E T E D U K A C Y J N Y P R O J E K T U EKOROB (www.ekorob.pl) Pakiet edukacyjny powstał w ramach projektu
Autor: Prof. dr hab. Andrzej Hutorowicz
WERYFIKACJA GRANIC KLAS STANU EKOLOGICZNEGO MULTIMETRIKSA FITOPLANKTONOWEGO, ORAZ OKREŚLENIE NIEZBĘDNEJ CZĘSTOŚCI I PRZEDZIAŁU CZASOWEGO MONITORINGOWYCH BADAŃ FITOPLANKTONU W JEZIORACH Autor: Prof. dr
MARIA JEZIERSKA-MADZIAR, PIOTR PIŃSKWAR ZAGROŻENIA DLA GOSPODARKI RYBACKIEJ WYNIKAJĄCE Z POSTĘPUJĄCEJ EUTROFIZACJI ŚRÓDLĄDOWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH
UŻYTKOWNIK RYBACKI-NOWA RZECZYWISTOŚĆ, PZW 2008, s. 70-77 MARIA JEZIERSKA-MADZIAR, PIOTR PIŃSKWAR ZAGROŻENIA DLA GOSPODARKI RYBACKIEJ WYNIKAJĄCE Z POSTĘPUJĄCEJ EUTROFIZACJI ŚRÓDLĄDOWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r.
wersja 4., projekt z dnia 1 VI 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia................... 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych
Charakterystyka wybranych parametrów jakości wody zasilającej ZUW Goczałkowice
Inżynieria i Ochrona Środowiska 2011, t. 14, nr 4, s. 85-96 Anna NOWACKA 1, Maria WŁODARCZYK-MAKUŁA 2, Damian PANASIUK 1, 2 Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Katedra Chemii,
Program Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 2006 potrzeba stałego monitorowania jakości wód Jeziora Sławskiego
Wojciech Konopczyński, Zbigniew Lewicki, Andrzej Wąsicki Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Zielonej Górze Program Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 006 potrzeba stałego monitorowania
RAPORT ROCZNY. Rynek pracy w województwie zachodniopomorskim w 2006 roku
1 RAPORT ROCZNY Rynek pracy w województwie zachodniopomorskim w 2006 roku Raport opracowany przez: Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie na podstawie: 1. danych Wydziału Badań i Analiz WUP 2. sprawozdań
Ocena stanu ekologicznego wód w d cieku o zlewni silnie zalesionej ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych
Ocena stanu ekologicznego wód w d cieku o zlewni silnie zalesionej ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych Akademia Rolnicza w Szczecinie dr inŝ. Małgorzata Raczyńska,, Katedra Ekologii Morza
Wiciowce nanoplanktonowe: po co zajmować się czymkolwiek innym?
Wiciowce nanoplanktonowe: po co zajmować się czymkolwiek innym? Dr Kasia Piwosz Zakład Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza Plan prezentacji Kim są wiciowce nanoplanktonowe? Jaka jest ich rola w środowisku
4. Depozycja atmosferyczna
4. DEPOZYCJA ATMOSFERYCZNA Jednym z podstawowych czynników, które mają wpływ na obieg materii w geoekosystemie jest depozycja atmosferyczna. Powietrze ulega silnemu zanieczyszczeniu. Związki powodujące
Rekultywacja metodą bioremediacyjną za pomocą produktów Eco TabsTM STAWU W STARYM OGRODZIE W RADOMIU
Rekultywacja metodą bioremediacyjną za pomocą produktów Eco TabsTM STAWU W STARYM OGRODZIE W RADOMIU lipiec wrzesień, 2013 r. WYKONAWCA: Eco Life System Sp. z o.o. Opracował: Waldemar Wojciechowicz, prezes
MIEJSKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE PRZYRODA ROK SZKOLNY 2008/2009 EDYCJA IV. Woda w przyrodzie
MIEJKIE KOKURY PRZEDMIOTOWE PRZYROD ROK ZKOLY 28/29 EDYCJ IV Woda w przyrodzie. Uważnie przeczytaj pytania i zastanów się nad odpowiedzią 2. taraj się pisać czytelnie 3. Masz 6 minut na odpowiedzi, wykorzystaj
Eco-Tabs. Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych
TM Eco-Tabs Nowa technologia w bioremediacji silnie zeutrofizowanych zbiorników wodnych Prof. dr hab. Ryszard J. Chróst Zakład Ekologii Mikroorganizmów UW Przyczyny i skutki eutrofizacji wód podlegające
ZWIĄZKI BIOGENNE A PROCES EUTROFIZACJI WÓD GOCZAŁKOWICKIEGO ZBIORNIKA WODNEGO
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 3/III/2013, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 31 48 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi ZWIĄZKI BIOGENNE
Sprawozdanie z realizacji badań w rejsie jachtu Magnus Zaremba.
Sprawozdanie z realizacji badań w rejsie jachtu Magnus Zaremba. Rejs odbył się na jachcie Magnus Zaremba w okresie od 5 lipca do 26 września 2014 r. na trasie Gdańsk, Islandia, Grenlandia, Spitsbergen
STAN ZANIECZYSZCZENIA RENATURYZOWANEGO JEZIORA SAWĄG ZWIĄZKAMI AZOTU I FOSFORU
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2012.6(2)077 2012;6(2) Andrzej SKWIERAWSKI 1 STAN ZANIECZYSZCZENIA RENATURYZOWANEGO JEZIORA SAWĄG ZWIĄZKAMI AZOTU I FOSFORU CONTAMINATION OF RENATURISED LAKE SAWAG
Krajowy ruch turystyczny w woj. lubelskim w latach 2001 2008
71 Barometr Regionalny Nr 2(20) 2010 Krajowy ruch turystyczny w woj. lubelskim w latach 2001 2008 Józef Bergier, Barbara Bergier Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej Streszczenie:
Zleceniodawca: Eco Life System Sp. z o. o., ul. Królewiecka 5 lok. 3, 11-700 Mrągowo
UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA Sprawozdanie z wykonania monitoringu jakości wody i osadów dennych w zbiorniku wodnym w miejscowości Modła - gmina Jerzmanowa, przed
Rekultywacja metodą bioremediacyjną za pomocą produktów Eco Tabs TM stawu miejskiego przy ulicy Dworcowej w Hajnówce
Rekultywacja metodą bioremediacyjną za pomocą produktów Eco Tabs TM stawu miejskiego przy ulicy Dworcowej w Hajnówce maj sierpień, 2013 INWESTOR: Gmina Miejska Hajnówka WYKONAWCA: Eco Life System Sp. z
5 lat funduszu Lyxor WIG20 UCITS ETF na GPW w Warszawie rynek wtórny
25 wrzesień 215 r. 5 lat funduszu Lyxor WIG2 UCITS ETF rynek wtórny 22 września 215 r. minęło dokładnie pięć lat od momentu wprowadzenia do obrotu giełdowego tytułów uczestnictwa subfunduszu Lyxor WIG2
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 313 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 313 SECTIO D 25 Katedra Higieny i Promocji Zdrowia, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie Department of Hygiene and
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net/tom1/zeszyt2/art_17.pdf Copyright Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego
STAN INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ W WYBRANYCH MIASTACH DOLINY SANU WATER INFRASTRUCTURE IN THE CHOSEN CITIES IN THE SAN VALLEY
Katarzyna Pietrucha-Urbanik Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza STAN INFRASTRUKTURY WODOCIĄGOWEJ W WYBRANYCH MIASTACH DOLINY SANU Abstrakt W pracy dokonano charakterystyki wyposaŝenia wybranych
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 5 MICHAŁ
Babiogórski Park Narodowy.
Babiogórski Park Narodowy. Lokalizacja punktów pomiarowych i wyniki badań. Na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego zlokalizowano 3 punkty pomiarowe. Pomiary prowadzono od stycznia do grudnia 2005 roku.
Pytania ogólne I etapu XII Edycji Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski
Pytania ogólne I etapu XII Edycji Konkursu Poznajemy Parki Krajobrazowe Polski 1. Organizmy tworzące plankton słodkowodny charakteryzują się: a) przynależnością do świata zwierząt, b) brakiem zdolności
Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Warszawie Warszawa 13 grudzień 2011r.
Wpływ na środowisko wysokiego stężenia odprowadzanych do rzek substancji oraz zawartości tlenu w wodzie przy obecnej sytuacji hydrologicznej Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska
CYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes
Prace i Studia Geograficzne 2011, T. 47, ss. 409 416 Maria Stopa-Boryczka, Jerzy Boryczka, Jolanta Wawer, Katarzyna Grabowska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Klimatologii
L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH w 2016 ROKU
Załącznik do uchwały Nr 14/15 Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Kielcach z dnia 29 czerwca 2015 r. L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI
JEZIORO PAKLICKO WIELKIE
JEZIORO PAKLICKO WIELKIE KOMUNIKAT O JAKOŚCI WÓD W 1998 r opracował: mgr inż. Wojciech Konopczyński Zielona Góra czerwiec 1999 SPIS TREŚCI I. CHARAKTERYSTYKA JEZIORA PAKLICKO 1.- Położenie geograficzne
Wpływ czynników atmosferycznych na zmienność zużycia energii elektrycznej Influence of Weather on the Variability of the Electricity Consumption
Wpływ czynników atmosferycznych na zmienność zużycia energii elektrycznej Influence of Weather on the Variability of the Electricity Consumption Wojciech Zalewski Politechnika Białostocka, Wydział Zarządzania,
Sezonowa zmienność produkcji pierwotnej i respiracji fitoplanktonu w litoralu jeziora eutroficznego
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Danuta Limanówka ZMIENNOŚĆ WARUNKÓW TERMICZNYCH WYBRANYCH MIAST POLSKI CHANGES OF THE THERMAL CONDmONS IN THE SELECTED POLISH CITIES Opracowanie
FIZYKA I CHEMIA GLEB. Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001
FIZYKA I CHEMIA GLEB Literatura przedmiotu: Zawadzki S. red. Gleboznastwo, PWRiL 1999 Kowalik P. Ochrona środowiska glebowego, PWN, Warszawa 2001 Tematyka wykładów Bilans wodny i cieplny gleb, właściwości
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Informacja sygnalna Wyniki wstępne B A D A N I E P R O D U K C J I R O Ś L I N N E J Warszawa, 25.04.2008 WSTĘPNA OCENA PRZEZIMOWANIA
DYNAMIKA ZMIAN ZAWARTOŚCI FOSFORU W ZBIORNIKU RETENCYJNYM TURAWA
dr inż. Adam Rak Wydział Mechaniczny Politechniki Opolskiej ul. Stanisława Mikołajczyka, 45-271 Opole Faculty of Mechanical Engineering, Opole University of Technology DYNAMIKA ZMIAN ZAWARTOŚCI FOSFORU
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku Zaopatrzenie ludności w wodę W 2010 roku Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Olecku objęła nadzorem 17 urządzeń służących do zaopatrzenia
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS. WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ WYSTĘPOWANIA BURZ W SZCZECINIE, ŁODZI, KRAKOWIE I NA KASPROWYM WIERCHU W LATAm
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Zuzanna Bielec WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ WYSTĘPOWANIA BURZ W SZCZECINIE, ŁODZI, KRAKOWIE I NA KASPROWYM WIERCHU W LATAm 1954-1993 LONG-TERM VARIABILITY
CHARAKTERYSTYKA HYDROCHEMICZNA GÓRNEJ ZLEWNI RZEKI PISI-GĄGOLINY
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH Nr 4/3/2006, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 189 196 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Małgorzata Wojtkowska CHARAKTERYSTYKA HYDROCHEMICZNA
SEZONOWE I PRZESTRZENNE ZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY ZBIORNIKA GOCZAŁKOWICE
SEZONOWE I PRZESTRZENNE ZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY ZBIORNIKA GOCZAŁKOWICE Maciej KOSTECKI, Joanna KERNERT, Witold NOCOŃ, Krystyna JANTA-KOSZUTA Wstęp Zbiornik Zaporowy w Goczałkowicach powstał
Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:
WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: OCHRONA ŚRODOWISKA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Ekologia II.
Porozmawiajmy o stawach. Dorota Pietraszek Kryjak Mirosław Kuczyński Polska Akademia Nauk Zakład Doświadczalny Gospodarki Stawowej
Porozmawiajmy o stawach Dorota Pietraszek Kryjak Mirosław Kuczyński Polska Akademia Nauk Zakład Doświadczalny Gospodarki Stawowej Zasoby wodne w Europie Powierzchnia ogroblowana - około 70 000 ha Powierzchnia
GOSPODAROWANIE WODĄ UJMOWANĄ Z RUDAWY DLA POTRZEB WODOCIĄGU KRAKOWSKIEGO PRZY WYKORZYSTANIU ZBIORNIKÓW UJĘCIOWYCH
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 1/2011, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 219 228 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Gospodarowanie
Poniżej zdjęcia pokazujące wody jeziora w miesiącu sierpniu przy zakwicie glonów:
Mała Panew jest rzeką zanieczyszczoną przez przemysł, rolnictwo i gospodarkę komunalną. W całym ponad 70 letnim okresie eksploatacji zbiornika Turawa rzeka naniosła ogromny ładunek zanieczyszczeń, które
Ocena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce
Ocena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce Artur Łopatka Tamara Jadczyszyn Jan Jadczyszyn Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy Polska
PLANKTON WYBRANYCH OCZEK WODNYCH PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 42, 2015, 1 9 DOI: 10.12912/23920629/1971 PLANKTON WYBRANYCH OCZEK WODNYCH PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ Halina Chomutowska 1, Renata Krzyściak-Kosińska 2 1 Zamiejscowy
DOBOWE FLUKTUACJE SUBSTANCJI BIOGENICZNYCH I CHLOROFILU W EKOTONIE: HYDROSFERA - ATMOSFERA JEZIORA LOBELIOWEGO
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2014.8(2)053 2014;8(2) Józef Piotr ANTONOWICZ 1 DOBOWE FLUKTUACJE SUBSTANCJI BIOGENICZNYCH I CHLOROFILU W EKOTONIE: HYDROSFERA - ATMOSFERA JEZIORA LOBELIOWEGO DAILY
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLIV (2003) NATALIA KUCZYŃSKA-KIPPEN 1, BEATA MESSYASZ 2, BARBARA NAGENGAST 1
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLIV (2003) NATALIA KUCZYŃSKA-KIPPEN 1, BEATA MESSYASZ 2, BARBARA NAGENGAST 1 THE INFLUENCE OF INCREASING UNCONTROLLED RECREATION ON THE STRUCTURE OF PLANKTON AND
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 449 ACTA BIOLOGICA NR
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 449 ACTA BIOLOGICA NR 13 2006 DARIUSZ JANICKI RACICZNICA ZMIENNA (DREISSENA POLYMORPHA, PALL. 1771) JEZIORA DĄBIE MAŁE Zebra Mussel (Dreissena polymorpha,
OCENA STANU EKOLOGICZNEGO JEZIOR W ZLEWNI RZEKI WEL W OPARCIU O FITOBENTOS OKRZEMKOWY
OCENA STANU EKOLOGICZNEGO JEZIOR W ZLEWNI RZEKI WEL W OPARCIU O FITOBENTOS OKRZEMKOWY Joanna Picińska-Fałtynowicz INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ, PIB ODDZIAŁ WROCŁAW, ZAKŁAD EKOLOGII W jeziorach,
ANALIZA PROCESU TRANSPORTU RUMOWISKA UNOSZONEGO NA TLE DYNAMIKI PRZEPŁYWÓW RZEKI PILICY Z WYKORZYSTANIEM METOD STATYSTYCZNYCH
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH Nr 4/3/2006, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 45 53 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Edyta Kiedrzyńska, Adam Jóźwik ANALIZA PROCESU TRANSPORTU
Bogusław Szulc OKRZEMKI BENTOSOWE RZEKI PILICY. Katedra Algologii i Mikologii, Uniwersytet Łódzki. warunków, jakie panują w badanym ekosystemie
OKRZEMKI BENTOSOWE RZEKI PILICY Bogusław Szulc Katedra Algologii i Mikologii, Uniwersytet Łódzki 1 WPROWADZENIE Woda od zawsze stanowiła jeden z głównych czynników stymulujących rozwój cywilizacji. Bez
Temat: Czym zajmuje się ekologia?
Temat: Czym zajmuje się ekologia? Z czym kojarzy Ci się pojęcie ekologia? Termin ekologia pochodzi z języka greckiego i utworzono go z dwóch wyrazów: oikos oznacza dom, środowisko lub miejsce życia; lógos
Porównanie wybranych parametrów fizyczno-chemicznych i biologicznych wód Zbiornika Czorsztyńskiego w latach 1998 i 2005
Pieniny Zapora Zmiany Monografie Pienińskie 2: 17 121, 21 Porównanie wybranych parametrów fizyczno-chemicznych i biologicznych wód Zbiornika Czorsztyńskiego w latach 1998 i 25 Comparison of chosen physico-chemical
ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010 Streszczenie W
ANALIZA ILOŚCIOWO-JAKOŚCIOWA WODY POBIERANEJ DO UZDATNIANIA ZE ZBIORNIKA GOCZAŁKOWICE W LATACH
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXII, z. 62 (1/15), styczeń-marzec 2015, s. 323-337 Anna NOWACKA 1 Maria WŁODARCZYK-MAKUŁA
2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska
2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska Działalność Państwowego Monitoringu Środowiska z mocy art. 24 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska ( Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz.
CZĘSTOTLIWOŚĆ I INTENSYWNOŚĆ WYSTĘPOWANIA PRZYMROZKÓW W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ W LATACH
Acta Agrophysica, 2004, 3(1), 35-41 CZĘSTOTLIWOŚĆ I INTENSYWNOŚĆ WYSTĘPOWANIA PRZYMROZKÓW W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ W LATACH 1971-2000 Ewa Dragańska, Iwona Rynkiewicz, Monika Panfil Katedra Meteorologii
OCENA STANU JAKOŚCI WÓD JEZIORA ŁOMNO
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 46, Feb. 2016, p. 24 30 DOI: 10.12912/23920629/61446 OCENA STANU JAKOŚCI WÓD JEZIORA ŁOMNO Andrzej Osuch 1, Piotr Rybacki 1, Ewa Osuch 1, Mariusz Adamski
WPŁYW SKŁADNIKÓW BIOGENNYCH NA JAKOŚĆ I EUTROFIZACJĘ POWIERZCHNIOWYCH WÓD PŁYNĄCYCH, STANOWIĄCYCH ŹRÓDŁO WODY PITNEJ KRAKOWA
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2013, 6 (91), 175 190 WACŁAW ADAMCZYK, ARTUR JACHIMOWSKI WPŁYW SKŁADNIKÓW BIOGENNYCH NA JAKOŚĆ I EUTROFIZACJĘ POWIERZCHNIOWYCH WÓD PŁYNĄCYCH, STANOWIĄCYCH ŹRÓDŁO WODY
GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW
UTYLIZACJA OSADÓW Ćwiczenie nr 4 GRAWITACYJNE ZAGĘSZCZANIE OSADÓW 1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU A. Grawitacyjne zagęszczanie osadów: Zagęszczać osady można na wiele różnych sposobów. Miedzy innymi grawitacyjnie
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Dynamika zasobów ryb Bałtyku jej uwarunkowania i racjonalne wielkości połowów ryb. Jan Horbowy. e-mail: jan.horbowy@mir.gdynia.pl
Dynamika zasobów ryb Bałtyku jej uwarunkowania i racjonalne wielkości połowów ryb Jan Horbowy Morski Instytut Rybacki PIB, ul. Kołłątaja 1, 81-332 Gdynia, e-mail: jan.horbowy@mir.gdynia.pl W prezentacji
Analiza zależności między wskaźnikami jakości wody w Jeziorze Goczałkowickim w aspekcie zakwitów fitoplanktonu
OCHRONA ŚRODOWISKA Vol. 34 2012 Nr 1 Anna Czaplicka-Kotas, Zbigniew Ślusarczyk, Małgorzata Pięta, Anna Szostak Analiza zależności między wskaźnikami jakości wody w Jeziorze Goczałkowickim w aspekcie zakwitów
Na p Na ocząt ą e t k
Program Ochrony Jezior Polski Północnej prezentacja nowego programu Krzysztof Mączkowski Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu Na początek Woda jest jednym z komponentów
ZAPOBIEGANIE I LIKWIDACJA SKUTKÓW MORSKICH KATASTROF EKOLOGICZNYCH. Wykład 2: Zakwity glonów
ZAPOBIEGANIE I LIKWIDACJA SKUTKÓW MORSKICH KATASTROF EKOLOGICZNYCH Wykład 2: Zakwity glonów Program Spływ nawozów (nutrientów) do mórz i oceanów. Zakwity glonów. Regionalne konsekwencje wydzielania z wody
CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
AKUMULACJA MATERII W OSADACH DENNYCH ZATOKI PILWA (JEZIORO DOBSKIE) POD WPŁYWEM INTENSYWNEJ PRODUKCJI ROLNEJ
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2014.8(1)034 2014;8(1) Małgorzata RAFAŁOWSKA 1 i Katarzyna SOBCZYŃSKA-WÓJCIK 1 AKUMULACJA MATERII W OSADACH DENNYCH ZATOKI PILWA (JEZIORO DOBSKIE) POD WPŁYWEM INTENSYWNEJ
STRUKTURA ZBIOROWISK FITOPLANKTONU W STREFIE SZUWARU I PELAGIALU W JEZIORZE BUDZYŃSKIM
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCXXXIV (2001) SOFIA CELEWICZ 1, BEATA MESSYASZ 2, LUBOMIRA BURCHARDT 2 STRUKTURA ZBIOROWISK FITOPLANKTONU W STREFIE SZUWARU I PELAGIALU W JEZIORZE BUDZYŃSKIM Z
Stan środowiska w Polsce -Raport o stanie środowiska w Polsce (wybrane aspekty).
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie Inspekcja Ochrony Środowiska Stan środowiska w Polsce -Raport o stanie środowiska w Polsce (wybrane aspekty). Opracowanie: mgr Tomasz Łaciak Uniwersytet
Inwestycje. światowego. gospodarczego. Świat Nieruchomości
Budownictwo polskie w latach światowego kryzysu gospodarczego E l ż b i e t a St a r z y k R e n a t a Ko z i k 40 Świat Nieruchomości W latach 2006-2008, gdy amerykański kryzys finansowy przeradzał się
Wspomaganie zarządzania zbiornikami zaporowymi
Konferencja Wspomaganie zarządzania zbiornikami zaporowymi Uniwersytet Śląski w Katowicach 12 lutego 2014 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu
2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1)
2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1) Dziś sprawdzimy, jaki był pod względem temperatury rok 2012 w całej Europie, nie tylko w jej środkowej części. Dane pochodzą z bazy E-OBS, o której szerzej pisałem
Pomiary podstawowych parametrów wody w Jeziorze Dominickim, Kanale Boszkowskim i Jeziorze Wielkim z maja 2014 roku.
Pomiary podstawowych parametrów wody w Jeziorze Dominickim, Kanale Boszkowskim i Jeziorze Wielkim z maja 2014 roku. dr Przemysław NOWACKI PROECO Boszkowo, maj 2014 r. Do celów monitoringu podstawowych
OKRESY UŻYTKOWANIA CIĄGNIKÓW I MASZYN W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH RODZINNYCH WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
Inżynieria Rolnicza 2(120)/2010 OKRESY UŻYTKOWANIA CIĄGNIKÓW I MASZYN W WYBRANYCH GOSPODARSTWACH RODZINNYCH WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO Edmund Lorencowicz Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii
Dyrektywa Azotanowa w województwie kujawsko-pomorskim
Dyrektywa Azotanowa w województwie kujawsko-pomorskim Jacek Goszczyński Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wykorzystano materiały: Gdańsk Dyrektywa Rady 91/676/EWG ( azotanowa ) i jej
Warunki termiczne Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach Thermal conditions at the Experimental Farm in Zawady
Jacek RAK, Grzegorz KOC, Elżbieta RADZKA, Jolanta JANKOWSKA Pracownia Agrometeorologii i Podstaw Melioracji Akademia Podlaska w Siedlcach Department of Agrometeorology and Drainage Rudiments University
REAKCJA ZESPOŁÓW ZOOPLANKTONU NA PODWYŻSZONĄ TEMPERATURĘ WODY W JEZIORACH BĘDĄCYCH POD WPŁYWEM ZRZUTU WÓD Z ELEKTROWNI
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 5 (2) 2006, 111 120 REAKCJA ZESPOŁÓW ZOOPLANKTONU NA PODWYŻSZONĄ TEMPERATURĘ WODY W JEZIORACH BĘDĄCYCH POD WPŁYWEM ZRZUTU WÓD Z ELEKTROWNI Elżbieta Bogacka 1, Ewa