ROZDZIAŁ VI Analiza interesariuszy

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ VI Analiza interesariuszy W pierwszej części rozdziału zamieszczona została krótka definicja terminu "interesariusz" oraz opis głównych grup interesu, które powinny być wzięte pod uwagę przy formułowaniu strategii ubiegania się przez Łódź o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy przed rokiem W drugiej części, w oparciu o narzędzie dyfuzji innowacji Ameba, określono role, jakie poszczególne grupy interesariuszy mogą odegrać w procesie realizacji tej strategii. Wspomniano również, w jaki sposób każdą z grup interesu można motywować do zaangażowania się w ideę Europejskiej Zielonej Stolicy. VI.1 Wstęp Interesariusze to osoby, instytucje lub ich grupy, które są w strefie bezpośredniego lub pośredniego oddziaływania projektu lub które mogą mieć udział w projekcie i wpływać, pozytywnie lub negatywnie, na jego rezultaty. Interesariuszami mogą być lokalne społeczności jak również poszczególne osoby oraz ich formalni i nieformalni przedstawiciele, władze samorządowe i krajowe, politycy, przywódcy religijni, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, grupy specjalnych interesów, społeczności akademickie oraz przedstawiciele biznesu 1. Opracowywując strategię ubiegania się przez Łódź o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy istotne jest zidentyfikowanie kluczowych interesariuszy. Analiza zainteresowanych stron umożliwi określenie ról jakie poszczególni interesariusze odgrywają i jakie relacje między różnymi podmiotami zachodzą. Pomoże także określić postawy jakie różne grupy mogą przybrać w stosunku do planowanych działań. 1 International Finance Corporation (2007). Stakeholder Engagement: A Good Practice Handbook for Companies Doing Business in Emerging Markets, World Bank Group. 43

2 VI.2 Identyfikacja interesariuszy VI.2.1 Władze lokalne Wdrażanie innowacji na poziomie miasta jest w głównej mierze uzależnione od decyzji podejmowanych przez Urząd Miasta. Ponadto Urząd Miasta może udzielić wsparcia projektowi poprzez objęcie nad nim honorowego patronatu. Taki patronat może pomóc w pozyskaniu sponsorów i zainteresowania innych instytucji i mediów. Zaangażowanie Urzędu Miasta jako jednostki samorządowej w dany projekt zwiększa jego prestiż i może pomóc zdobyć zaufanie mieszkańców. Władze lokalne mogą także motywować ekspertów do zaangażowania się w niektóre kwestie, takie jak planowanie przestrzenne, ochrona środowiska, itp. Ponadto w Łodzi działa 36 Rad Osiedli, które wspierają jednostki gminy (przykłady interesariuszy z tej grupy można znaleźć w Załączniku 3 Lista interesariuszy 1. Władze lokalne). VI.2.2 Władze regionalne Władze regionalne działają na większym niż miasto obszarze i także mogą mieć wpływ na wdrażanie innowacyjnych rozwiązań. Urząd Marszałkowski, działający na obszarze całego województwa, jest odpowiedzialny za politykę regionalną, dystrybucję funduszy unijnych oraz tworzenie regionalnych strategii i ich realizację. Duże znaczenie może mieć także Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który posiada środki na finansowanie niektórych projektów związanych z ochroną środowiska (przykłady w Załączniku 3 Lista interesariuszy 2.Władze regionalne). VI.2.3 Instytucje naukowe Uniwersytety, zwłaszcza te których badania skupione są na tematach związanych ze środowiskiem, zagospodarowaniem przestrzennym, ekonomią lub zdrowiem publicznym, są dobrym źródłem niezależnych ekspertów, naukowców, analiz, publikacji naukowych, międzynarodowych kontaktów i doświadczeń. W mieście funkcjonuje kilka instytucji naukowych, w tym Uniwersytet Łódzki, Politechnika Łódzka, Polska Akademia Nauk i Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii. Instytucje te, jak i poszczególni naukowcy, mogą udzielić znacznego wsparcia dla projektu. W wielu przypadkach mogą być ważnymi partnerami, zważywszy na fakt, że instytucje naukowe zwykle cieszą się zaufaniem publicznym (przykłady w Załączniku 3 Lista interesariuszy 3. Instytucje naukowe). 44

3 VI.2.4 Organizacje pozarządowe Zaangażowanie i wsparcie ze strony organizacji pozarządowych jest kluczowym czynnikiem do sukcesu lokalnych inicjatyw, zwłaszcza w dziedzinie ochrony środowiska i planowania przestrzennego. Organizacje te często mają bardzo dobre kontakty z ekspertami, decydentami i przedstawicielami biznesu, którzy mogą być źródłem istotnego wsparcia. Niektóre z tych organizacji są niczym niezależny zespół doradców i potrafią pokazać inny punkt widzenia w dyskusji. Silną stroną organizacji pozarządowych jest ich bardzo dobra znajomość lokalnych problemów i lokalnej rzeczywistości (np. ograniczeń i możliwości społeczności lokalnych). Często reprezentują one bardziej praktyczne podejście do rozwiązywania problemów. Są bardzo dobrym źródłem informacji ze względu na przygotowywane przez nie raporty, analizy, oceny wpływu, projekty legislacyjne, itp. (przykłady w Załączniku 3 Lista interesariuszy 4. Organizacje pozarządowe). VI.2.5 Przedstawiciele biznesu Interesariusze z grupy biznesu są ważni dla każdej wspólnoty ze względu na ich udział w lokalnym budżecie oraz zapewnienie zatrudnienia dla miejscowej ludności. Firmy odgrywają ważną rolę w kształtowaniu wizerunku miasta. Łódź słynęła niegdyś z przemysłu tekstylnego, teraz jest szansa, aby określić nowe ścieżki rozwoju. Obecnie w Łodzi operuje kilka znanych międzynarodowych firm, takich jak Indesit, Dell, kilka centrów logistycznych i firm outsourcingowych (np. Infosys), a także firm usługowych: banki, restauracje, kawiarnie. Interesy podmiotów działalności gospodarczej w perspektywie Łodzi jako Europejskiej Zielonej Stolicy są bardzo różne, w zależności od sektora w jakim operują. Lokalne firmy mogą być zainteresowane sponsoringiem, jak również poszerzeniem swojej oferty o tzw. zielone inwestycje. Ponadto, przedsiębiorstwa są zainteresowane działalnością w miastach o dobrej jakości życia, ponieważ zwykle jest to związane z łatwiejszym dostępem do wykwalifikowanej siły roboczej (przykłady w Załączniku 3 Lista interesariuszy 5. Przedstawiciele biznesu). VI.2.6 Mieszkańcy Mieszkańcy Łodzi są niezwykle ważni w kontekście zmian wprowadzanych w mieście, ponieważ każde podejmowane decyzje wpływają bezpośrednio lub pośrednio na jakość ich życia. Wszelkie strategiczne decyzje podjęte bez uczestnictwa społeczności lokalnej mogą spotkać się z niezadowoleniem i sprzeciwem z ich strony. Mieszkańcy są często najlepszymi 45

4 ekspertami w ocenie sytuacji i istotności lokalnych problemów. Pamiętać jednak należy, że raczej niemożliwe do przewidzenia są postawy całego społeczeństwa w stosunku do danej innowacji, ponieważ każdy obywatel może mieć inny punkt widzenia. VI.3 Analiza interesariuszy w oparciu o narzędzie Ameba Niniejszy podrozdział ma na celu umożliwienie lepszego zrozumienia potencjalnych ról, jakie zainteresowane strony mogą odegrać w procesie ubiegania się przez Łódź o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy. Zastosowanie analizy Ameba 2 umożliwiło określenie w jaki sposób należy skutecznie wspierać rozprzestrzenianie innowacji związanych z projektem Europejskiej Zielonej Stolicy. Analiza będzie także pomocna na etapie tworzenia strategii współpracy między różnymi grupami interesu. Rysunek VI.1 Ameba - narzędzie dyfuzji innowacji - przykład Łodzi Źródło: Na podstawie Ameba - narzędzie dyfuzji innowacji Alan AtKisson, Believing Cassandra (1999) i The ISIS Agreement (2008) 2 Opis metodologii Ameba znajduje się w Załączniku 4 (w języku angielskim). 46

5 VI.3.1 Interesariusze w Łodzi i opis ich ról 1. Innowatorzy to ci, którzy odkrywa1ją, formułują i bronią nowych pomysłów. Innowatorzy powinni współpracować z tzw. agentami zmian, którzy pomogą im rozprzestrzeniać nowe idee oraz, w razie potrzeby, przystosowywać innowacje do zastanej i ciągle zmieniającej się rzeczywistości. W celu zrozumienia roli innowatorów niezbędne jest podkreślenie, że innowacje niekoniecznie muszą być związane ze środowiskiem naukowym. Innowacją jest każde rozwiązanie wprowadzone do miasta, także takie, które funkcjonuje już w innym mieście lub innym obszarze działalności, a zostało przystosowane do lokalnego kontekstu. Poniżej znajduje się lista interesariuszy - innowatorów, ważnych dla Łodzi jako Europejskiej Zielonej Stolicy. organizacje pozarządowe bywa, że organizacje pozarządowe odgrywają dwie role jednocześnie: rolę innowatora i agenta zmian. Dobrym przykładem takiego podejścia w przypadku Łodzi może być Inicjatywa Zrównoważonego Transportu (ta organizacja pozarządowa przygotowała niedawno plan zmiany transportu tramwajowego na bardziej efektywny, poprzez stworzenie centralnego dworca tramwajowego ułatwiającego zmianę środka transportu); lokalne uniwersytety utworzyły kilka instytucji, takich jak: Centrum Innowacji i Transferu Technologii w Łodzi, Regionalny Park Naukowo-Technologiczny. Ich głównym zadaniem jest opracowywanie nowych pomysłów, rozpowszechnianie informacji o odkryciach i technologiach tworzonych przez siebie i swoich partnerów, dbałość o praktyczne wdrażanie innowacji. Uniwersytety, dzięki swoim międzynarodowym partnerom, są również dostarczycielami nowych pomysłów pochodzących z całego świata; łódzkie klastry naukowe pomnażają potencjał rozwojowy miasta poprzez innowacje i współpracę między samorządami lokalnymi, uczelniami i przedsiębiorcami. Ta grupa podmiotów może odgrywać ogromną rolę w tworzeniu zielonych miejsc pracy w gospodarce opartej na wiedzy. Ponadto, ważnym rezultatem współpracy gospodarczo-naukowej jest efekt synergii, który może zapewnić społeczeństwu dużą ilość korzystnych rozwiązań dla problemów zrównoważonego rozwoju; 47

6 Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii zajmuje się różnymi zagadnieniami związanymi z zarządzaniem zasobami wodnymi oraz koordynuje prace innych instytucji odpowiedzialnych za kwestie hydrologii. Naukowy profil Centrum koncentruje się głównie na przedsięwzięciach związanych z przywróceniem jakości zasobów świeżej wody w ramach Międzynarodowego Hydrologicznego Programu UNESCO. Priorytetem jest dostarczenie narzędzi do wdrożenia Europejskiej Wodnej Dyrektywy Ramowej, jako części krajowego planu współpracy. Podejściem gwarantującym sukces we współpracy z innowatorami jest ich bezpośrednie zaangażowanie w przygotowanie strategii ubiegania się o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy. Istotne są sugestie innowatorów, dlatego należy pamiętać o dostarczaniu im danych i analiz, które mogą być podstawą do sformułowania innowacji odpowiadających lokalnym potrzebom. 2. Agenci zmian są to interesariusze ze zdolnościami i umiejętnościami promocji nowych idei szerokiemu audytorium. Czasem dokonują oni zmian w pierwotnej koncepcji/ innowacji, adaptują ją do rzeczywistych potrzeb i możliwości lokalnej społeczności. Tłumaczą czystą ideę na praktyczne jej zastosowanie, na konkretne projekty. Agenci zmian czerpią innowacje od innowatorów, jednakże w dłuższej perspektywie powinni skoncentrować się raczej na współpracy z innymi agentami zmian. Powinni także unikać pracy z reakcjonistami próba ich przekonania może być tylko stratą czasu i energii. Zaleca się by agenci zmian poświęcali więcej uwagi transformatorom dostarczali im informacji, które pomogą zaplanować wdrożenie innowacji. Lista najważniejszych agentów zmian w Łodzi: Pełnomocnik Rowerowy Prezydenta Miasta (tzw. oficer rowerowy) jest to osoba, która łączy Biuro Prezydenta Miasta ze środowiskiem rowerowym. Oficer rowerowy ściśle współpracuje z rowerzystami (zarówno osobami indywidualnymi, jak również organizacjami pozarządowymi) bada ich potrzeby i opinie. Zbiera on informacje o potencjalnych innowacjach. Oficer rowerowy, mając wpływ na proces kreowania łódzkich polityk i strategii, może zadbać o to, by cele i działania zawarte w kluczowych dokumentach były zgodne z łódzkimi staraniami związanymi z ubieganiem się o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy. Jako pełnomocnik prezydenta może oddziaływać na decydentów (transformatorów) prezydenta, radnych, a także 48

7 dostarczać informacji pomocnych w sformułowaniu elementów strategii Europejskiej Zielonej Stolicy w kontekście zrównoważonego transportu i mobilności. Oficer rowerowy w Łodzi jest również odpowiedzialny za wdrożenie zapisów Karty Brukselskiej, która zawiera cele bardzo zbieżne z ideą Europejskiej Zielonej Stolicy, m.in. do 2020 roku wzrost o 15% udziału komunikacji rowerowej w ruchu miejskim, redukcję o 50 % wypadków z udziałem rowerzystów. Oficer rowerowy może być bardzo pomocną osobą dla idei uzyskania przez Łódź tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy; Organizacje pozarządowe aktywne w obszarach związanych z transportem, środowiskiem, kwestiami społecznymi jest to ważna grupa, która dostarcza decydentom przykłady dobrych praktyk i innowacji. Organizacje często są blisko związane z lub mają dostęp do ekspertów. Pełnią rolę lobbystów różnych interesów i potrzeb (np. odgrywają ważną rolę w monitorowaniu wdrażania wytycznych wynikających z podpisania Karty Brukselskiej). Stowarzyszenia i fundacje są blisko związane ze społeczeństwem, mogą więc być ważnym partnerem odpowiedzialnym za upowszechnienie idei Europejskiej Zielonej Stolicy wśród mieszkańców Łodzi. Mogą być również odpowiedzialne za organizowanie oddolnych grup wsparcia. Ważne jest, by od samego początku zaangażować organizacje pozarządowe w proces ubiegania się o tytuł Europejskiej Zielonej Stolicy; Wydziały Urzędu Miasta (np. Wydział Ochrony Środowiska, Urbanistyki i Architektury, Zamówień Publicznych) posiadają narzędzia do przetłumaczenia innowacji na praktyczne zastosowania. Mogą również zadbać o to, by kluczowe dokumenty, strategie i lokalne plany zagospodarowania zawierały zapisy, które umożliwią wdrożenie projektu Europejskiej Zielonej Stolicy. Są także w stanie upowszechniać idee wśród innych grup, np. biznesu. Wydział Zamówień Publicznych poprzez zazielenienie kryteriów dotyczących realizacji zamówienia może wpływać na dostawców produktów, wykonawców robót stymulować i zachęcać biznes do rozwoju nowych, zielonych technologii. Poprzez zielone zamówienia publiczne np. zakup przyjaznych środowisku autobusów, miasto może poprawić jakość środowiska naturalnego i jakość życia mieszkańców Łodzi. Agentów zmian można zaangażować poprzez powierzenie im bardzo konkretnych zadań związanych z promocją Europejskiej Zielonej Stolicy wśród określonych grup docelowych. 49

8 Mogą być również włączeni w formułowanie operacyjnych planów i projektów, które zaadoptują ogólnie sformułowane innowacje do specyficznych warunków panujących w Łodzi. 3. Reformatorzy są to wcześni adaptatorzy, którzy przyjmują i zatwierdzają nowe idee; mają autorytet/ władzę by wspierać realizację innowacyjnych projektów. Ci interesariusze są organizacyjnymi i kulturalnymi strażnikami zainteresowanymi nowymi ideami, ale ostrożnie wybierającymi te, które według nich mogą być wdrożone. Reformatorzy dokonują także optymalizacji idei w celu zaadoptowania jej do specyficznych warunków i kontekstu lokalnego. Jeżeli agenci zmian i reformatorzy mają możliwość pracy razem i darzą się zaufaniem, może to zaowocować stworzeniem dobrej podstawy do wdrażania projektów. Publiczne instytucje i wpływowe firmy są ważnymi aktorami w kontekście wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju. Ich pozycja w społeczeństwie i władza, jaką posiadają mogą pomóc w faktycznej realizacji planów. Zaangażowanie instytucji i firm może stać się dobrym przykładem, zachętą dla innych do wzięcie udziału w danym projekcie. Ciesząc się szacunkiem ogółu mieszkańców, mogą potwierdzać swoim autorytetem akceptację różnych działań. Jeżeli pokażą swoją przychylność dla projektu, znacznie bardziej prawdopodobne jest, że uzyska on wsparcie konformistów (przedstawicieli głównego nurtu). Reformatorami mogą być, tak jak to zostało opisane powyżej, całe instytucje lub organizacje, nawet jeśli tylko jedna lub dwie zatrudnione tam osoby wykazują poważne zaangażowanie, jednakże muszą być to osoby zajmujące kluczowe pozycje w tych instytucjach, mające możliwość wpływania na innych interesariuszy. Interesariuszy, których zidentyfikowano jako reformatorów, można podzielić na dwie grupy: pierwsza jest reprezentowana przez instytucje publiczne różnego szczebla np. Urząd Marszałkowski, Urząd Miasta, Urząd Wojewódzki, które mają w swoich podstawowych celach dbałość o dobrobyt mieszkańców. Lokalne władze mają dostęp do ekspertów, zasobów ludzkich, posiadają umiejętności menadżerskie, a także władzę potrzebną do zainicjowania i wdrażania projektów związanych z Europejską Zieloną Stolicą. Lokalne władze mogą użyć szerokiej gamy zachęt instytucjonalnych, finansowych, prawnych wspierających proces realizacji projektów; druga grupa składa się z interesariuszy biznesowych: lokalnych i zagranicznych firm 50

9 i inwestorów (np. deweloperzy, właściciele restauracji, sklepów, inwestorzy w dziedzinie zielonego biznesu, branża turystyczna), zainteresowanych okazjami, dzięki którym będą mogli osiągnąć korzyści dla siebie. Do grupy tej można także zaliczyć spółdzielnie mieszkaniowe i nieformalnych liderów. W celu pozyskania zainteresowania reformatorów warto podkreślić korzyści, jakie mogą uzyskać z przyznania Łodzi tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy: środowiskowe (poprawa mikroklimatu, poprawa czystości wody i powietrza, tworzenie nowych terenów rekreacyjnych, itp.); polityczne (wzrost zaufania mieszkańców do lokalnych władz, polityków); ekonomiczne (tworzenie nowych zielonych miejsc pracy, wzrost ilości turystów odwiedzających miasto, itp.); społeczne (wzrost jakości życia, poprawa zdrowia mieszkańców). Warto zaprezentować dobre praktyki z innych miast, które są lub były Europejskimi Zielonymi Stolicami, aby pokazać, jakie korzyści może przynieść uzyskanie tego tytułu. By zachęcić reformatorów do zaangażowania się w projekt, użytecznym może być pokazanie, że idea jest popierana przez różne grupy interesu (agentów zmian, takich jak lokalne organizacje pozarządowe, oddolne grup poparcia itp.). Owocna współpraca Fundacji Fenomen (lokalnej organizacji pozarządowej zidentyfikowanej jako agent zmian i innowator) z lokalnym samorządem jest dobrym przykładem, jak należy rozumieć mechanizm kooperacji różnych interesariuszy. Organizacje pozarządowe gromadzą nowe inspiracje i specjalistyczną wiedzę, by wdrażać idee z poszanowaniem lokalnego kontekstu. Lokalne władze, jako reformatorzy, wspierają realizację tych idei. Ten mechanizm może być owocny, jeśli reformatorzy będą otwarci na nowe idee przychodzące spoza ich środowiska. 4. Konformiści (przedstawiciele głównego nurtu) są reprezentowani głównie przez różne grupy mieszkańców. Są skłonni do zaakceptowania zmiany tylko wtedy, gdy inne osoby w ich otoczeniu również ją zaakceptują. Konformiści są generalnie zajętymi osobami, które nie wykazują dużego zainteresowania nowymi ideami. Ważnym jest, by agenci zmian starali się nawiązać kontakt z konformistami, dostarczając im argumentów i danych pokazujących słuszność innowacji. 51

10 W większości sytuacji, cierpliwe wyjaśnianie i edukowanie jest najefektywniejszym sposobem zaangażowania konformistów w proces zmian. Interesariuszy, których zidentyfikowano konformistów, można podzielić na trzy grupy: Mieszkańcy mogą być grupami docelowymi kampanii promocyjnych prowadzonych przez organizacje pozarządowe i formować oddolne grupy poparcia dla idei Europejskiej Zielonej Stolicy. Można ich podzielić na: o Osoby starsze i niepełnosprawne zazwyczaj są zainteresowane terenami zieleni, parkami, lasami, zielenią przyuliczną. Czasami ze względu na stan zdrowia nie mogą pokonać dłuższego dystansu do najbliższego parku, więc nawet pojedyncze drzewo w ich okolicy staje się dla nich ważnym miejscem odpoczynku i relaksu; o Rodziny z dziećmi są zainteresowane dostępem do zielonych, bezpiecznych miejsc z placami zabaw; o Młodzież osoby zainteresowane uprawianiem różnych sportów, socjalizowaniem się, rozrywką np. organizacją i uczestnictwem w różnych wydarzeniach. Poszukują bezpiecznych obszarów, gdzie mogą spotkać się z rówieśnikami; Niektóre firmy (szczególnie międzynarodowe np. Accenture, Infosys, Indesit), które mogą uwzględnić zieloną politykę w swoich strategiach społecznej odpowiedzialności biznesu i w ten sposób rozwinąć swój wizerunek firmy odpowiedzialnej, dbającej o lokalną społeczność; Wcześni naśladowcy osoby, które prawdopodobnie będą w większym stopniu zainteresowane innowacją. Np. rowerzyści, osoby uprawiające jogging, nordic walking to osoby zainteresowane zwiększeniem obszarów zieleni, poszukują miejsc, gdzie mogą uprawiać sport w przyjaznych i bezpiecznych warunkach. Są zwolennikami rozwiązań, takich jak zielone ścieżki czy sieci łączące tereny zieleni. Mogą być grupą docelową kampanii promocyjnych prowadzonych przez organizacje pozarządowe i formować oddolne grupy poparcia idei Europejskiej Zielonej Stolicy. 5. Reakcjoniści to osoby, które ze względu na swoje priorytety są przeciwne zmianie. Chciałyby powstrzymać wdrażanie zmian, ponieważ w przeciwnym razie mogą 52

11 utracić coś, co jest dla nich ważne (np. władzę, pieniądze). Ich krytyczne uwagi mogą być wartościowe i ważne w procesie ulepszania projektu, więc należy brać ich opinie pod uwagę. Reakcjoniści mogą ukazać inną perspektywę danej sytuacji. Lista najważniejszych reakcjonistów w Łodzi: Osoby odpowiedzialne za nielegalny zrzut ścieków i odpadów są to osoby, które ze względów finansowych (bieda, oszczędność) lub z powodu niskiej świadomości ekologicznej, nielegalnie pozbywają się ścieków i odpadów. Zazwyczaj trudno jest dowieść konkretnej osobie, że jest odpowiedzialna za ten nielegalny proceder. Aby pozyskać tę grupę dla idei projektu, osoby nielegalnie składujące odpady powinny zostać poinformowane o negatywnych konsekwencjach takich działań, zarówno dla środowiska naturalnego, wizerunku okolicy, jak i zdrowia mieszkańców. Poza tym zaleca się wprowadzenie dla nich pewnych zachęt, aby wpłynąć na zmianę ich dotychczasowych zachowań (np. bezzwrotne wsparcie finansowe dla ubogich rodzin w celu sfinansowania podłączenia do kanalizacji lub comiesięczne upusty w opłatach dla nowo podłączonych do kanalizacji gospodarstw domowych, itp.); Kierowcy samochodów jest to grupa niejednorodna. Część z nich jest po prostu konformistami zainteresowanymi zielenią, używającymi samochodów, by zapewnić mobilność całej rodzinie (dzieciom, starszym lub niepełnosprawnym członkom rodziny). Jednakże, duża grupa kierowców jest zainteresowana utrzymaniem intensywnego ruchu drogowego w centrum miasta, zwiększeniem liczby miejsc parkingowych, usunięciem przeszkód, takich jak np. przyuliczne drzewa, tramwaje, które postrzegają jako element spowalniający lub zakłócający ruch uliczny. Istotną kwestią jest również to, że część z nich w przeszłości mogła być użytkownikami transportu publicznego, jednak ze względu na jego złą jakość przestawiła się na użytkowanie samochodów. By zmienić to nastawienie, powinno się podjąć akcje zachęcające do zmiany nawyków związanych z dojazdem do pracy, szkół, itp. z równoczesnym zapewnieniem dostępu do atrakcyjnej alternatywy (np. efektywnego taniego transportu publicznego, bezpiecznych ścieżek rowerowych). Powinno się także do nich dotrzeć z informacją, kampanią edukacyjną, pokazującą korzyści związane z bardziej zrównoważonym transportem oraz wskazując negatywne konsekwencje wzrostu ruchu drogowego oraz rozwoju w mieście tylko samochodowej infrastruktury; 53

12 Niektórzy deweloperzy nabywają puste tereny zieleni jedynie w celu wykorzystania ich pod nowe inwestycje, niszcząc obecną tam zieleń (np. inwestor na ulicy Piotrkowskiej, który wyciął stare drzewa, istotne dla okolicznych mieszkańców). Z drugiej strony, niektórzy z deweloperów doceniają wartość terenów zieleni, ponieważ dzięki zieleni wzrasta wartość nieruchomości. W przypadku tych podmiotów należy podkreślić korzyści, jakie wynikają z inwestowania w zieleń. Władze lokalne powinny również stać na straży miejscowego prawa ochrony zieleni w taki sposób, aby każde naruszenie prawa zostało szybko i surowo ukarane. VI.3.2 Interesariusze i obszary ich działalności w przypadku Łodzi jako Europejskiej Zielonej Stolicy Na poniższym wykresie zaprezentowano analizę grup interesariuszy skorelowanych z głównymi wskaźnikami Europejskiej Zielonej Stolicy. W połączeniu z głównymi problemami Łodzi, zidentyfikowanymi przez interesariuszy podczas warsztatów w Urzędzie Miasta, wybrano kluczowe dziedziny istotne dla stworzenia strategii dla Łodzi jako kandydata do tytułu Europejskiej Zielonej Stolicy: miejskie obszary zieleni, mobilność (transport lokalny), energia, ekoinnowacje i zielone miejsca pracy oraz gospodarka wodna (pełen opis znajduje się w Załączniku 2). VI.4 Podsumowanie Z powyższych analiz można wywnioskować, że z punktu widzenia interesariuszy oraz współpracy między nimi, istnieją pewne obszary działań, które mogłyby ulec poprawie w bliskiej przyszłości. Bardzo istotne jest, by na początku skupić się na obszarach, gdzie kooperacja już istnieje (np. współpraca między Fundacją Fenomen i Urzędem Miasta na rzecz poprawy ścieżek rowerowych; współpraca między władzami miasta i organizacją OPUS w celu zaangażowania mieszkańców w podejmowanie decyzji; projekt SWITCH będący wynikiem współpracy Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii z Urzędem Miasta) i doprowadzić do ich poprawy i rozwoju. Następnym krokiem może być określenie roli interesariuszy (np. za pomocą narzędzia Ameba ) w każdym obszarze działania, zgodnie z ich umiejętnościami i wpływem na dany obszar. Z wywiadu z lokalnymi innowatorami i agentami zmian wynika, że ich inicjatywy są często odrzucane, ponieważ reformatorzy ci, którzy jako pierwsi przyjmują nowy pomysł lub innowację oraz mają autorytet potrzebny do wspierania realizacji projektu uważają, że ich wiedza została zakwestionowana. Dlatego tak 54

13 ważne jest uwzględnienie tej kwestii przy realizacji kolejnych projektów i położenie nacisku na to, by nowe projekty nie były w sprzeczności z sugestiami reformatorów, nie kwestionowały ich wiedzy, ale uzupełniały istniejące pomysły, przynosząc dodatkowe informacje o specyfice danego zagadnienia. Rysunek VI.2 Interesariusze i ich obszary działania w przypadku Łodzi jako Europejskiej Zielonej Stolicy Źródło: opracowanie własne 55