Obowiązujący zakres materiału na ćwiczeniach z Fizjologii Semestr 1 (letni) 1. Homeostaza
|
|
- Elżbieta Borowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Obowiązujący zakres materiału na ćwiczeniach z Fizjologii Semestr 1 (letni) 1. Homeostaza Homeostaza: pojęcie homeostazy, Mechanizmy homeostazy: lokalne parakrynne, autokrynne uogólnione odruchowe pętle regulacyjne (otwarte i zamknięte sprzężenia zwrotne dodatnie i ujemne) Homeostat: - udział układu nerwowego i układu hormonalnego w utrzymaniu homeostazy - rola podwzgórza jako nadrzędnego ośrodka kontrolującego homeostazę - udział pozostałych układów w utrzymaniu homeostazy - środowisko wewnętrzne organizmu przestrzenie wodne, skład jonowy. *zaliczenie ćwiczenia 1. następuje na podstawie obecności; opanowanie materiału z ćwiczenia 1. może być zweryfikowane na dowolnych zajęciach począwszy od ćwiczenia Krew: erytrocyty 1. Hematopoeza, narządy krwiotwórcze, bariera szpik- krew. Erytropoeza- czynniki regulujące erytropoezę. Retikulocyty. 2. Skład i funkcje krwi. Właściwości fizykochemiczne krwi - lepkość krwi, gęstość krwi, ph. 3. Rodzaje i funkcje białek osocza. 4. Budowa erytrocytów. Wielkość erytrocytów: anizocytoza, mikrocyty, normocyty, makrocyty, megalocyty. Kształt erytrocytów; poikiocytoza. Wybarwienie erytrocytów: hipochromia, hiperchromia, anizochromia, polichromatofilia. Czas przeżycia erytrocytów. Oporność osmotyczna erytrocytów-norma, przebieg badania. Hemoliza- czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne wywołujące hemolizę. Agregacja erytrocytów. Rulonizacja erytrocytów. 5. Hematokryt (Ht); czynniki wpływające na wartość Ht. 6. Hemoglobina: budowa i właściwości; hemoglobina płodowa- budowa i właściwości. Rodzaje połączeń Hb: z tlenem, CO2, CO, sulfhemoglobina, methemoglobina, hemoglobina glikowana (HbA1c). 7. Transport tlenu i CO2 przez krew. Krzywa dysocjacji Hb. Czynniki powodujące przesunięcie krzywej dysocjacji hemoglobiny w prawo lub w lewo. Ciśnienie parcjalne (prężność) tlenu (PaO2), wysycenie hemoglobiny krwi tętniczej tlenem (SaO2)- czynniki wpływające na poziom wysycenia krwi tlenem. Dostarczanie tlenu (DO2 ), zużycie tlenu (VO2 ), współczynnik ekstrakcji tlenu (O2 ER). 8. Układy grupowe antygenów erytrocytarnych- AB0, Rh. Aglutynacja, aglutynogeny erytrocytów, izoaglutyniny osocza. Konflikt serologiczny. Zasady przetaczania krwi. 9. Odczyn Biernackiego (OB) - czynniki wpływające na wartość OB. NORMY: dla kobiet: Krwinki czerwone (RBC) 4,2 5,4 mln/mm³; Hemoglobina (Hb)(HGB) g/100 ml; Hematokryt (HCT) 40 51; dla mężczyzn: RBC: 4,5 5,9 mln/mm³; Hb: g/100 ml; HCT: Krew: leukocyty, krzepnięcie 1. Krwinki białe (leukocyty) i ich rola w organizmie człowieka: szereg limfoidalny; limfocyty B, T, NK pojęcie wartości bezwzględnej neutrofilów (ANC), limfocytów, eozynofilów, bazofilów, monocytów) - normy, pojęcie leukocytozy, leukopenii 2. Odporność: Definicja antygenu, przeciwciała, haptenu; Klasy immunoglobulin, miejsce ich powstawania; Reakcje antygen-przeciwciało; Odporność nieswoista (bariery anatomiczne i fizjologiczne, substancje bakteriobójcze, komórkowa odporność nieswoista: neutrofile, makrofagi);
2 Odporność swoista (naturalna czynna, naturalna bierna, sztuczna czynna, sztuczna bierna); Odporność humoralna (przeciwciała, dopełniacz); Odporność komórkowa. 3. Rola płytek krwi w procesie krzepnięcia powstawanie płytek krwi w szpiku, megakariocyty, czas przeżycia zaburzenia ilościowe płytek (małopłytkowość (<100 G/l) i związane z nią cechy skazy małopłytkowej; małopłytkowość rzekoma (fałszywie obniżona liczba płytek przy pobraniu do probówki zawierającej EDTA); nadpłytkowość (>450 G/l)); rola płytek w procesie krzepnięcia (agregacja, adhezja, tworzenie czopu hemostatycznego) 4. Krzepnięcie: pojęcie hemostazy, składowe hemostazy: układ krzepnięcia i fibrynolizy, płytki krwi, funkcja ściany naczynia w procesie krzepnięcia osoczowe czynniki krzepnięcia wewnątrzpochodny i zewnątrzpochodny tor aktywacji kaskady krzepnięcia fibrynoliza - rozpuszczenie i likwidacja skrzepów fibryny oznaczanie czasu krzepnięcia metodą kroplową wg Fonio (fizjologia praktyczna cz. II) najczęstsze osoczowe zaburzenia krzepnięcia - hemofilia A i B NORMY: prawidłowa liczba krwinek białych: 4-10 G/l; odsetek subpopulacji leukocytów w krwi obwodowej (prawidłowy rozmaz krwi obwodowej): granulocyty obojętnochłonne 35-75%; limfocyty 20-40%; eozynofile 1-4%; monocyty 0-9%; pałki 0-6%; bazofile 0-1%; prawidłowa liczba płytek ( G/l). 4. Układ Nerwowy 1: Pobudliwość 1. Układ nerwowy funkcja, organizacja (oś czuciowa, oś ruchowa), poziomy funkcjonalne, sposoby przekazywania informacji ( analogowy, cyfrowy) 2. Neuron budowa, podział czynnościowy, rodzaje potencjał spoczynkowy, potencjały lokalne, potencjał czynnościowy mechanizm jonowy przewodzenie we włóknie nerwowym ( ciągłe, skokowe ), czynniki wpływające na szybkość przewodzenia rodzaje włókien 3. Synapsa budowa, rodzaje ( chemiczne, elektryczne, hamujące, pobudzające), cechy przewodzenia w synapsie 4. Glej podział komórek gleju i ich funkcje 5. Płyn mózgowo-rdzeniowy 6. Bariera krew - mózg 7. Metody badania UN: eksperyment ostry i przewlekły, drażnienie tkanki nerwowej różnymi bodźcami, badania elektrofizjologiczne Pojęcia: pobudliwość, pobudzenie, bodziec, impuls nerwowy; przewodzenie z dekrementem; sumowanie czasowe, przestrzenne; prawo wszystko albo nic ; hamowanie pre- i postsynaptyczne; refrakcja względna i bezwzględna; depolaryzacja, repolaryzacja, hiperpolaryzacja.
3 6. Układ nerwowy 2: czucie i percepcja, ból, twór siatkowaty 1. Receptory: cechy receptorów (swoistość, adaptacja, kodowanie informacji w r., zależność między siłą bodźca a intensywnością czucia); podział receptorów ze względu na: - rodzaj odbieranego bodźca: mechanoreceptory, chemoreceptory, osmoreceptory i inne - lokalizację: eksteroreceptory, interoreceptory, proprioreceptory, telereceptory - kliniczny: zmysły-wzrok, słuch, powonienie, smak; czucie powierzchniowe, głębokie, trzewne; 2.Czucie dotyku; 3.Czucie temperatury - receptory zimna i ciepła- próg pobudliwości; 4.Czucie proprioceptywne; 5.Czucie bólu - receptory bólowe, ból wolny i szybki, tłumienie bólu; 6.Układy swoiste i nieswoiste przekazywania informacji czuciowej; 7.Rola układu siatkowatego w przewodzeniu czucia; 8.Somatotopowa organizacja kory mózgowej- obszary czuciowe, ruchowe, kojarzeniowe; 7. Układ nerwowy 3: układ kontroli ruchu 1. Rdzeń kręgowy: organizacja ośrodków ruchowych r.k., cechy przewodzenia przez r.k., objawy uszkodzenia r.k. odruchy rdzeniowe: odruch na rozciąganie (n fazowy i statyczny), odruch zginania wrzecionko nerwowo-mięśniowe 2. Układ piramidowy i pozapiramidowy funkcje; 3. Móżdżek podział funkcjonalny (m. rdzeniowy, korowy), rola w kontroli ruchu, połączenia m. z innymi strukturami OUN i ich znaczenie; 4. Rola układu siatkowatego w kontroli ruchu. Pojęcia: jednostka motoryczna; napięcie mięśniowe; odruch łuk odruchowy, rodzaje odruchów; torowanie i okluzja reakcji odruchowych; zbieżność i rozbieżność unerwienia; prawo Bella Magandiego. 8. Układ nerwowy 4: fizjologia zmysłów 1. Zmysł wzroku: Budowa oka, ciśnienie wewnątrzgałkowe Układ optyczny oka, zaburzenia refrakcji (wady wzroku), akomodacja Fotorecepcja Widzenie barw teoria Younga-Helmholtza, zaburzenia widzenia barw Pole widzenia definicja, ubytki, plamka ślepa. Widzenie stereoskopowe Droga wzrokowa Regulacja szerokości źrenic, odruchy źreniczne na światło, zbieżność i akomodację 2. Zmysł słuchu Budowa narządu słuchu Podział czynnościowy narządu słuchu część przewodzeniowa, część odbiorcza Właściwości bodźców akustycznych Przewodnictwo powietrzne i kostne dźwięku Przebieg fali akustycznej w uchu wewnętrznym, teoria słyszenia Próby stroikowe Webera i Rinnego, audiometria i słuchowe potencjały wywołane Droga słuchowa
4 3. Zmysł węchu: budowa, droga węchowa, ośrodki węchu. 4. Zmysł smaku: rodzaje, receptory smaku, drogi czucia smaku. 5. Zmysł równowagi : aparat przedsionkowy- budowa, mechanizm pobudzenia. Integracja bodźców z pozostałych receptorów biorących udział w utrzymaniu równowagi. 9. Układ nerwowy 5: zachowanie człowieka, wyższa czynność nerwowa Podstawy fizjologiczne EEG; Sen: fazy snu, fizjologiczna rola snu; Pamięć: definicja, etapy i rodzaje; kodowanie poszczególnych rodzajów pamięci, ślady pamięciowe, rola hipokampa; Uczenie się i odruchy: warunkowe i bezwarunkowe, wrodzone i nabyte, odruchy instrumentalne, unikanie czynne i bierne; przebieg doświadczeń, na podstawie których opracowano teorię uczenia się. Habituacja; Mowa: definicja, elementy, mechanizmy mózgowe, lateralizacja i asymetria funkcjonalna półkul mózgu; Pola kojarzeniowe kory mózgu; kora mózgowa a zachowanie: kora przedczołowa, płaty ciemieniowy i skroniowy; Rola podwzgórza w regulacji zachowania; Układ limbiczny; fizjologiczny mechanizm zdobywania i unikania; ośrodki motywacyjne; Popędy i emocje; Stres i stresory, wpływ stresu na uwagę, koncentrację i pamięć; wpływ chronicznego stresu na zdrowie człowieka. 11. Autonomiczny układ nerwowy 1. Podział autonomicznego układu nerwowego (AUN) kryteria anatomiczne, fizjologiczne, farmakologiczne. 2. Transmittery i kotransmittery w AUN części współczulnej (noradrenalina, adrenalina, dopamina, neuropeptyd Y, ATP) i części przywspółczulnej (acetylocholina, tlenek azotu, VIP). Synteza i rozkład noradrenaliny i acetylocholiny. 3. Receptory komórkowe i drugie przekaźniki w AUN receptory adrenergiczne (α, β) i cholinergiczne (N, M). Receptory jonotropowe i metabotropowe. Regulacja receptorów w górę (up-regulation) i w dół (down-regulation). 4. Synapsa adrenergiczna i cholinergiczna. 5. Efekty narządowe pobudzenia części współczulnej i przywspółczulnej AUN. Czynnościowy antagonizm i synergizm układu współczulnego i przywspółczulnego. 6. Transmisja synaptyczna w zwojach współczulnych faza wczesna, późna i bardzo późna. 7. Ośrodkowa regulacja aktywności współczulnej znaczenie obszarów RVLM, CVLM, NTS. Ośrodki generujące spontaniczną aktywność współczulną. 8. Część trzewno-czuciowa AUN. Odruchy autonomiczne: trzewno-trzewne, trzewnosomatyczne, somatyczno-trzewne. 9. Wpływ podwzgórza na aktywność AUN. 10. Metody oceny aktywności AUN.
5 12. Fizjologia mięśni 1. Fizjologia mięśni szkieletowych: poprzeczne prążkowanie struktura sarkomeru jako jednostki funkcjonalnej (aktyna, miozyna, troponina), struktura synapsy nerwowo-mięśniowej, unerwienie ruchowe - jednostka motoryczna - rekrutacja, potencjał spoczynkowy, sprzężenie elektromechaniczne -rola cewek T, retikulum sarkoplazmatycznego i cystern końcowych, rozprzestrzenianie się potencjału czynnościowego, ślizgowy model skurczu, rola i źródło jonów wapnia w czasie skurczu, przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe (acetylocholina, receptory nikotynowe) rozkojarzenie elektromechaniczne rodzaje mięśni szkieletowych (czerwone, białe i pośrednie) 2. Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych: skurcz pojedynczy, tężcowy niezupełny i zupełny - relacja potencjału czynnościowego, w tym okresu refrakcji bezwzględnej i względnej do fazy skurczu i rozkurczu mięśnia; skurcz: izotoniczny, izometryczny, izotoniczny wtórnie obciążony (auksotoniczny) - zależność szybkości i zakresu skracania od obciążenia (sprężystość i elastyczność mięśnia) - zależność siły skurczu od wstępnego rozciągnięcia mięśnia oraz od częstotliwości pobudzeni; 3. Fizjologia mięśni gładkich (w porównaniu do mięśni szkieletowych) - struktura miocytu (aktyna, miozyna -ich zawartość i ułożenie, ciałka gęste), mechanogram skurczu mięśni, złącza szczelinowe (niskooporowe), aktywność bioelektryczna mięśni gładkich - zmienna wartość potencjału spoczynkowego, występowanie powolnej spoczynkowej depolaryzacji (jony sodu i wapnia) - komórki rozrusznikowe, przewodzenie pobudzenia z dekrementem, podstawowy rytm elektryczny - BER. Rola i źródło jonów wapnia, rola kalmoduliny w skurczu mięśni gładkich. Okres utajonego pobudzenia 4. Podział czynnościowy i charakterystyka mięśni gładkich - mięśnie wielojednostkowe, jednostkowe (trzewne) i typ pośredni - unerwienie mięśni gładkich, splot podstawny - żylakowatości, rodzaje uwalnianych neurotransmiterów oraz ich receptory; 13. Przemiana materii, termoregulacja. 1. Podstawowa przemiana materii, spoczynkowa przemiana materii - definicja, zróżnicowanie, determinanty; 2. Metody pomiaru podstawowej przemiany materii (metody obliczeniowe - wzór Harrisa Benedicta, metody z użyciem analizy ilości zużytego tlenu); zróżnicowanie międzyosobnicze w PPM (związek z płcią, składem ciała); 3. Całkowita przemiana energii przeliczniki spalania kalorii podczas różnych czynności; równoważniki żywieniowe; dobowy bilans zużytej vs. skonsumowanej liczby kalorii; 4. Mechanizmy termoregulacji; ośrodki odpowiedzialne za termoregulację; 5. Termogeneza drżeniowa i bezdrżeniowa; 6. Rola i czynność skóry jako powierzchni granicznej między wewnętrznym i zewnętrznym środowiskiem organizmu; drogi utraty ciepła; gruczoły potowe, ich charakterystyka, liczba, czynność i unerwienie; 7. Zróżnicowanie termiczne organizmu człowieka, różnice wynikające z temperatury otoczenia; aklimatyzacja; termoregulacja podczas wysiłku.
6 Semestr ZIMOWY: 1. Nerka Budowa i funkcja nerki: angioarchitektonika nerki, budowa nefronu. Filtracja kłębkowa - siły napędowe filtracji, czynniki wpływające, pomiar GFR, klirens. Przepływ krwi przez nerkę, autoregulacja przepływu krwi. Resorpcja i sekrecja kanalikowa: równowaga kłębuszkowo kanalikowa, pojęcie frakcji filtracyjnej (FF), transport maksymalny. Resorpcja i wydzielanie wody, substancji organicznych i nieorganicznych. Mechanizmy zagęszczania i rozcieńczania moczu. Wazopresyna. Aparat przykłębuszkowy. Układ renina angiotensyna- aldosteron (RAA). Rola nerki w równowadze kwasowo-zasadowej: wydzielanie jonu wodorowego; wydzielanie i resorpcja jonu wodorowęglanowego; wydalanie kwaśności miareczkowej; wydzielanie i wydalanie jonu amonowego; Czynność wewnątrzwydzielnicza nerki: erytropoetyna, witamina D3. Skład moczu i właściwości fizyko-chemiczne. Obowiązujące normy: Klirens glukozy (CG): 0, klirens inuliny (Cin): 125ml/min Zakres autoregulacji: mmhg Próg nerkowy dla glukozy: 300mg%. Transport maksymalny glukozy (TM): 375mg/min 2. Układ oddechowy I Rola układu oddechowego i funkcje jego poszczególnych części. Wydolność i niewydolność oddechowa wyznaczniki. Wentylacja płuc: zmiany ciśnień i objętości w trakcie oddychania, opory oddechowe, podatność płuc, rola surfaktantu. Czynniki wpływające na wentylację płuc. Spirometria objętości i pojemności płuc - wartości fizjologiczne. Próba Tiffeneau wykonanie, znaczenie kliniczne. Reaktywność i nadreaktywność oskrzeli. Gazometria wartości prawidłowe, wpływ hipowentylacji i hiperwentylacji na gazometrię, interpretacja wyników badania gazometrycznego. Saturacja krwi tlenem pomiar, wartość prawidłowa. Obowiązujące normy: - podstawowe wartości spirometrii (rząd wielkości): TV ok. 500 ml, VC ok. 45 ml, RV ok ml; wskaźnik Tiffenau prawidłowo powyżej 70%; ph: 7,35 7,45, HCO3 - (standardowe stężenie wodorowęglanów) mmol/l; saturacja krwi tlenem (SpO2): 95 98%; BE (nadmiar zasad lub niedobór zasad różnica między należnym a aktualnym stężeniem zasad buforowych we krwi): -2,3 2,3 mval/l.
7 3. Układ oddechowy II Wymiana gazowa w płucach: czynniki warunkujące prawidłową wymianę, przeciek płucny, wentylacja daremna i perfuzja daremna. Transport gazów we krwi: transport O2; hemoglobina - saturacja O2, krzywa dysocjacji hemoglobiny - wpływ czynników fizycznych i chemicznych. Transport CO2; karbaminohemoglobina, wodorowęglany. Regulacja oddychania: ośrodek oddechowy w pniu mózgu, ośrodek pneumotaktyczny w moście, oddychanie dowolne. Chemiczna regulacja oddychania - chemoreceptory centralne i obwodowe. Wpływ po2, pco2 i ph na oddychanie. Odruch Heringa Breuera i odruch z receptorów RAR znaczenie fizjologiczne. Obowiązujące normy: prężność O2 i CO2 - w pęcherzykach płucnych, = 104 mmhg, 40 mmhg - w krwi tętniczej = mm Hg, mm Hg - w krwi żylnej oraz tkankach = 40 mmhg, 45 mmhg 5. Fizjologia układu krążenia serce Właściwości fizjologiczne mięśnia sercowego; Komórki robocze m. sercowego: potencjał spoczynkowy i czynnościowy. Zmiany pobudliwości mięśnia sercowego w czasie trwania potencjału czynnościowego (refrakcja względna i bezwzględna). Mięsień sercowy, jako syncytium komórkowe, prawo wszystko albo nic w odniesieniu do mięśnia sercowego. Przewodzenie stanu czynnościowego w mięśniu sercowym, sprzężenie elektromechaniczne. Automatyzm serca: potencjał spoczynkowy i czynnościowy komórek automatycznych serca (mechanizm powolnej spoczynkowej depolaryzacji). Budowa układu bodźcoprzewodzącego i funkcje pełnione przez jego poszczególne części. Cykl hemodynamiczny serca: Fazy cyklu sercowego. Zmiany ciśnień w jamach serca w czasie poszczególnych faz cyklu serca. Prawo Franka Starlinga. Pojęcia: objętość wyrzutowa, późnorozkurczowa, późnoskurczowa, pojemność minutowa serca, frakcja wyrzutowa definicje, wartości prawidłowe. Tony serca: mechanizm powstawania I i II tonu. Praca serca. Tropizmy serca czynniki wpływające. 6. Fizjologia układu krążenia układ naczyniowy Hemodynamika krążenia krwi, opór naczyniowy, czynniki wpływające na napięcie ściany naczyniowej, regulacja przepływu krwi. Ciśnienie tętnicze i elementy jego regulacji, odruch z baroreceptorów i jego rola. Pojęcie średniego ciśnienia tętniczego (MAP) i ciśnienia tętna (PP). Zjawisko tętna i jego charakterystyka. Próba ortostatyczna.
8 7. Fizjologia układu krążenia ekg, obszary naczyniowe Elektrokardiogram: odprowadzenia ekg, mechanizm powstawania załamków ekg, trójkąt Einthowena, opis ekg. Cechy krążenia żylnego i metody jego oceny. Specyfika mikrokrążenia. Krążenie chłonki. Specyficzne cechy krążenia w obszarach naczyniowych : krążenie mózgowe, wątrobowe, nerkowe, płucne, w mięśniach szkieletowych, wieńcowe, skórne prezentacje studentów. 8. Fizjologia wysiłku fizycznego Wysiłek rodzaje: tlenowy/beztlenowy, dynamiczny/statyczny, koszt energetyczny wysiłku; pułap tlenowy, dług tlenowy; próg beztlenowy. Reakcja układu oddechowego, krążenia, autonomicznego na wysiłek, termoregulacja w trakcie wysiłku. Zmęczenie wysiłkowe. Wydolność fizyczna, trening fizyczny; następstwa bezczynności ruchowej. Próby wysiłkowe. Specyficzne cechy krążenia w obszarach naczyniowych : krążenie mózgowe, wątrobowe, nerkowe, płucne, w mięśniach szkieletowych, wieńcowe, skórne c.d. prezentacji studentów. 10. Hormony I Ogólne cechy i rola fizjologiczna hormonów. Rodzaje hormonów pod względem budowy chemicznej, miejsca i zakresu działania. Regulacja wydzielania hormonów. Hormony podwzgórza. Układ wrotny podwzgórzowo- przysadkowy. Wazopresyna (AVP, ADH) : regulacja wydzielania i działanie fizjologiczne. Oksytocyna regulacja wydzielania i działanie fizjologiczne. Podwzgórzowe hormony uwalniające i hamujące. Hormony przedniego płata przysadki mózgowej; hormon wzrostu (GH), prolaktyna regulacja wydzielania i działanie fizjologiczne. Hormony tropowe przysadki mózgowej rodzaje, regulacja wydzielania i działanie fizjologiczne. Oś przysadkowo nadnerczowa i jej znaczenie fizjologiczne. Hormony gruczołu tarczowego. Tyroksyna i trójjodotyronina - regulacja wydzielania i działanie fizjologiczne. Fizjologiczne podstawy diagnostyki chorób tarczycy. Wole tarczycowe. 11. Hormony II Funkcja wewnątrzwydzielnicza trzustki; insulina i glukagon działanie, mechanizm wydzielania, definicja cukrzycy oraz stanu przedcukrzycowego, krzywa cukrowa, czynniki wpływające na poziom glukozy we krwi, insulinooporność. Hormony kory nadnerczy: mineralokortykoidy aldosteron, glikokortykoidy - kortyzol; działanie, regulacja wydzielania. Hormony rdzenia nadnerczy- noradrenalina, adrenalina; działanie, regulacja wydzielania, metody oceny (wydalanie metoksykatecholamin oraz wolnej noradrenaliny i adrenaliny w dobowej zbiórce moczu). Hormonalna regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej; parathormon, kalcytonina, witamina D3, - działanie, regulacja wydzielania,. Znaczenie nerek w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej. Objawy niedoboru witaminy D, definicja osteoporozy, objawy kliniczne niedoboru i nadmiaru wapnia we krwi - znaczenie kliniczne. Obowiązujące normy: Prawidłowe wartości glikemii: na czczo 70-99mg/dl i przygodnej 200mg/dl
9 12. Fizjologia rozwoju / rytmy biologiczne Fizjologia rozwoju: Hormony płciowe androgeny i estrogeny kory nadnerczy. Czynności dokrewne gonad męskich i żeńskich. Cykl miesięczny. Hormony wydzielane w czasie ciąży. Funkcje łożyska. Laktacja regulacja hormonalna. Dojrzewanie płciowe. Menopauza. Andropauza. Starzenie objawy, teorie. Rytmy biologiczne: Pojęcie rytmu biologicznego, klasyfikacje (wewnątrzpochodne i zewnątrzpochodne, cyrkadialne i ultradialne) - przykłady. Jądro nadskrzyżowaniowe jako centralny rozrusznik rytmów okołodobowych. Rola szyszynki w regulowaniu rytmów okołodobowych. Rytmy biologiczne temperatury ciała, uwalniania kortykotropiny i kortyzolu, gonadotropiny i hormonów gonadotropowych, hormonu wzrostu, aktywności układu autonomicznego, układu pokarmowego. 13. Przewód pokarmowy. Funkcje przewodu pokarmowego motoryka, sekrecja, trawienie, wchłanianie. Motoryka: cechy charakterystyczne motoryki poszczególnych części przewodu pokarmowego. Sekrecja: ślina, sok żołądkowy, sok jelitowy, żółć funkcja, regulacja wydzielania. Trawienie i wchłanianie białek, węglowodanów, tłuszczów, wody. Regulacja czynności przewodu pokarmowego: układ autonomiczny/jelitowy układ nerwowy, faza głowowa ( udział CUN ) odruchy krótkie i długie. Peptydy układu pokarmowego. Oś jelitowo trzustkowa; efekt inkretynowy. Regulacja przyjmowania pokarmu: ośrodki podwzgórzowe głodu/sytości, teorie (glukostatyczna, lipostatyczna), leptyna, grelina, NPY. 14. Czynność wątroby. Powtórzenie materiału
Budowa i funkcja nerki: angioarchitektonika nerki, budowa nefronu.
Materiał obowiązujący na ćwiczenia: 1. Nerka Budowa i funkcja nerki: angioarchitektonika nerki, budowa nefronu. Filtracja kłębkowa - siły napędowe filtracji, czynniki wpływające, pomiar GFR, klirens. Przepływ
Bardziej szczegółowoObowiązujący zakres materiału na ćwiczenia w semestrze 1 (letnim)
Obowiązujący zakres materiału na ćwiczenia w semestrze 1 (letnim) 1 Ćwiczenie organizacyjne. Homeostaza* 15-19.02.2016 1. Zapoznanie studentów z organizacją zajęć, regulaminem przedmiotu, regulaminem BHP.
Bardziej szczegółowoZAKRES WIEDZY WYMAGANEJ PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ:
UKŁAD NERWOWY Budowa komórki nerwowej. Pojęcia: pobudliwość, potencjał spoczynkowy, czynnościowy. Budowa synapsy. Rodzaje łuków odruchowych. 1. Pobudliwość pojęcie, komórki pobudliwe, zjawisko pobudliwości
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich
ĆWICZENIE 1. TEMAT: testowe zaliczenie materiału wykładowego ĆWICZENIE 2 TEMAT: FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH 1. Ogólna charakterystyka mięśni 2. Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2 Temat: Komórka nerwowa. Przewodnictwo synaptyczne. Pomiar chronaksji i reobazy nerwu kulszowego żaby - Filmy
Ćwiczenie 1 Temat: Organizacja zajęć, regulamin, szkolenie BHP Ćwiczenie 2 Temat: Komórka nerwowa. Przewodnictwo synaptyczne 1. Funkcje układu nerwowego. 2. Morfologia komórek nerwowych w aspekcie przewodnictwa.
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Ćwiczenie 2. Temat: Mięśnie szkieletowe i gładkie. Regulacja czynności motorycznych.
Ćwiczenie 1 Temat: Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne. Szkolenie BHP. 1. Funkcje układu nerwowego. 2. Morfologia komórek nerwowych w aspekcie przewodnictwa. 3. Bodziec definicja, rodzaje. 4. Potencjał
Bardziej szczegółowoFizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE PZWL. Wydawnictwo Lekarskie
W ł a d y s ł a w Z. T r a c z y k Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE Wydawnictwo Lekarskie PZWL prof. dr hab. med. WŁADYSŁAW Z. TRACZYK Fizjologia CZŁOWIEKA W ZARYSIE W ydanie VIII - uaktualnione M Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoHARMONOGRAM WYKŁADÓW I KOLOKWIÓW Z FIZJOLOGII ROK AKADEMICKI 2017/18 WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU UJ CM KIERUNEK: FIZJOTERAPIA studia stacjonarne I 0
HARMONOGRAM WYKŁADÓW I KOLOKWIÓW Z FIZJOLOGII ROK AKADEMICKI 2017/18 KIERUNEK: FIZJOTERAPIA studia stacjonarne I 0 PONIEDZIAŁEK: GODZ. 7.45 9.15 SEMESTR ZIMOWY 02. 10. 2017 r. Homeostaza 09. 10. 2017 r.
Bardziej szczegółowoKierunek Lekarski II rok Fizjologia z elementami fizjologii klinicznej
Kierunek Lekarski II rok Fizjologia z elementami fizjologii klinicznej Fizjologiczne mechanizmy funkcjonowania organizmu człowieka, zarówno na poziomie komórkowym, jak i narządowym. Integracyjne funkcjonowanie
Bardziej szczegółowoUkład dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.
Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce
Bardziej szczegółowoDZIAŁ I. Zalecane źródła informacji Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Red. Stanisław J. Konturek, Elservier Urban&Partner 2007
DZIAŁ I. PODSTAWY REGULACJI I KONTROLI CZYNNOŚCI ORGANIZMU. TKANKI POBUDLIWE. Ćw. 1. Fizjologia jako nauka o homeostazie. (1-2 X 2012) 1. Wprowadzenie do przedmiotu. 2. Fizjologia i jej znaczenie w naukach
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i
ĆWICZENIE 1. TEMAT: testowe zaliczenie materiału wykładowego ĆWICZENIE 2. TEMAT: FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH, cz. I 1. Ogólna charakterystyka mięśni 2. Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych
Bardziej szczegółowoObowiązujący materiał - Wydział Lekarski 2017/18
Obowiązujący materiał - Wydział Lekarski 2017/18 Literatura podstawowa: (wymienić wg istotności, nie więcej niż 3 pozycje) 1. William F. Ganong FIZJOLOGIA, red. wyd. pol. Joanna Lewin-Kowalik, Wydawnictwo
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Fizjologia
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod AF modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Fizjologia Obowiązkowy Nauk
Bardziej szczegółowoUkład wewnątrzwydzielniczy
Układ wewnątrzwydzielniczy 1. Gruczoły dokrewne właściwe: przysadka mózgowa, szyszynka, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, nadnercza 2. Gruczoły dokrewne mieszane: trzustka, jajniki, jądra 3. Inne
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA
Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: Fizjologia Kod przedmiotu: 4 Rodzaj
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1 Temat: Wprowadzenie do zajęć z Fizjologii. Regulamin i szkolenie BHP. ĆWICZENIE 2 Temat: Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne.
ĆWICZENIE 1 Temat: Wprowadzenie do zajęć z Fizjologii. Regulamin i szkolenie BHP ĆWICZENIE 2 Temat: Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne. 1. Funkcje układu nerwowego. 2. Morfologia komórek nerwowych
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2019 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku Kod przedmiotu/ modułu* Wydział
Bardziej szczegółowoRAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F. SEMINARIUM Fizjologia układu pokarmowego
RAMOWY ROZKŁAD ĆWICZEŃ Z FIZJOLOGII PODSTAWY MEDYCYNY MODUŁ F SEMINARIUM 1 09-13.04.2018 Fizjologia układu pokarmowego Pobieranie pokarmów. Ogólne zasady funkcjonowania układu pokarmowego I. Neurohormonalna
Bardziej szczegółowo2. Plan wynikowy klasa druga
Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski. obowiązkowy. 155, w tym: 35 - wykłady, 48 seminaria, 72 ćwiczenia
SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski
Bardziej szczegółowoAutonomiczny układ nerwowy - AUN
Autonomiczny układ nerwowy - AUN AUN - różnice anatomiczne część współczulna część przywspółczulna włókna nerwowe tworzą odrębne nerwy (nerw trzewny większy) wchodzą w skład nerwów czaszkowych lub rdzeniowych
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część II. Fizjologia mięśni...31. Część I. Fizjologia ogólna...13. Wstęp...11
Spis treści Wstęp...11 Część I. Fizjologia ogólna...13 Żywa komórka, jej struktura i funkcje... 15 Budowa i funkcje komórki....15 Struktura błony komórkowej...16 Kanały błony komórkowej...17 Transport
Bardziej szczegółowoObowiązujący materiał FIZJOLOGIA: Wydział Lekarski 2017/18 (oba semestry)
Obowiązujący materiał FIZJOLOGIA: Wydział Lekarski 2017/18 (oba semestry) Literatura podstawowa: 1. William F. Ganong FIZJOLOGIA, red. wyd. pol. Joanna Lewin-Kowalik, Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa,
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/201 Kierunek studiów: Dietetyka
Bardziej szczegółowoDZIAŁ I. PODSTAWY REGULACJI I KONTROLI CZYNNOŚCI ORGANIZMU. FIZJOLOGIA KRWI.
DZIAŁ I. PODSTAWY REGULACJI I KONTROLI CZYNNOŚCI ORGANIZMU. FIZJOLOGIA KRWI. Na dwiczeniach obowiązuje znajomośd metodyk udostępnionych na stronie internetowej Zakładu; na zajęcia praktyczne z fizjologii
Bardziej szczegółowoILUSTROWANA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
Stefan Silbernagl Agamemnon Despopoulos ILUSTROWANA FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA l-s s, Redakcja naukowa tłumaczenia Joanna Lew in-k ow alik Wydawnictwo Lekarskie PZWL Stefan Silbernagl Agamemnon Despopoulos ILUSTROWANA
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA. b. umiejętności:
FIZJOLOGIA 1. Informacje o przedmiocie (zajęciach), jednostce koordynującej przedmiot, osobie prowadzącej 1.1. Nazwa przedmiotu (zajęć): Fizjologia 1.2.Forma przedmiotu: Wykłady, ćwiczenia 1.3. Przedmiot
Bardziej szczegółowoWYCHOWANIE FIZYCZNE II rok semestr 4 / studia stacjonarne. Specjalności: wf i gimnastyka korekcyjna, wf i edukacja dla bezpieczeństwa, wf i przyroda
Fizjologia WYCHOWANIE FIZYCZNE II rok semestr 4 / studia stacjonarne Specjalności: wf i gimnastyka korekcyjna, wf i edukacja dla bezpieczeństwa, wf i przyroda Tematyka ćwiczeń ( zajęcia 2 godz.) 1. Fizjologia
Bardziej szczegółowoZARYS FIZJOLOGII WYSIŁKU FIZYCZNEGO Podręcznik dla studentów
ZARYS FIZJOLOGII WYSIŁKU FIZYCZNEGO Podręcznik dla studentów ZARYS FIZJOLOGII WYSIŁKU FIZYCIKIES Podręcznik dla studentów Pod redakcją dr n. med. Bożeny Czarkowskiej-Pączek prof. dr. hab. n. med. Jacka
Bardziej szczegółowoREGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW
REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW Regulacja nerwowa wpływ układu wegetatywnego na czynność endokrynną gruczołów wydzielania dokrewnego wytwarzanie i uwalnianie hormonów z zakończeń neuronów np.wazopresyny
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII KIERUNEK: RATOWNICTWO MEDYCZNE
ZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII KIERUNEK: RATOWNICTWO MEDYCZNE Fizjologia ogólna i mięśnie 1. Homeostaza, układ homeostatyczny, współczynnik homeostazy. 2. Skład płynu wewnątrz i zewnątrzkomórkowego
Bardziej szczegółowoSpis treści. Dział II. Fizjologia komórek nerwowych i mięśniowych. Dział III. Czynność układu nerwowego
Gangong-00.fm Page IX Friday, December 7, 2007 2:03 PM Spis treści Dział I. Wprowadzenie do fizjologii 1. Ogólne i komórkowe podstawy fizjologii... 3 Wprowadzenie................. 3 Zasady ogólne..................
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1 Temat: Wprowadzenie do zajęć z Fizjologii. Regulamin i szkolenie BHP. ĆWICZENIE 2 Temat: Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne
ĆWICZENIE 1 Temat: Wprowadzenie do zajęć z Fizjologii. Regulamin i szkolenie BHP ĆWICZENIE 2 Temat: Komórka nerwowa. Przekaźnictwo synaptyczne 1. Funkcje układu nerwowego. 2. Morfologia komórek nerwowych
Bardziej szczegółowoZakres materiału obowiązujący do zaliczenia zajęć z Fizjologii dla Wydziału Lekarsko Stomatologicznego.
Zakres materiału obowiązujący do zaliczenia zajęć z Fizjologii dla Wydziału Lekarsko Stomatologicznego. Zakres materiału obejmuje treść wykładów i ćwiczeń Katedry i Zakładu Fizjologii. Obowiązujący podręcznik:
Bardziej szczegółowoSylabus. Opis przedmiotu kształcenia. kształcenia. Specjalności Poziom studiów jednolite magisterskie * I stopnia X
Nazwa modułu/przedmiotu Sylabus Opis przedmiotu kształcenia Grupa szczegółowych efektów kształcenia Kod grupy Nazwa grupy Wydział Kierunek studiów Specjalności NAUK o ZDROWIU Położnictwo Poziom studiów
Bardziej szczegółowoi klinicznej Władysława Z. Traczyka i Andrzeja Trzebskiego Pod redakcja^ Wydawnictwo Lekarskie PZWL
a 1 A: i klinicznej Pod redakcja^ Władysława Z. Traczyka i Andrzeja Trzebskiego Wydawnictwo Lekarskie PZWL z elementami fizjologu stosowanej I klinicznej Pod redakcją prof. dr. hak medl Władysława Z. Traczyka
Bardziej szczegółowoKierunek: Technologia Żywności i Żywienie Człowieka studia stacjonarne I stopnia
Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii Kierunek: Technologia Żywności i Żywienie Człowieka studia stacjonarne I stopnia Prowadzący przedmiot: dr n. wet. Sylwester Kowalik Szczegółowy program wykładów
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka. Wychowanie Fizyczne II rok/3 semestr. Stacjonarne studia I stopnia. Rok akademicki 2018/2019
Fizjologia człowieka Wychowanie Fizyczne II rok/3 semestr Stacjonarne studia I stopnia Rok akademicki 2018/2019 Tematyka ćwiczeń: 1. Podstawy elektrofizjologii komórek. Sprawy organizacyjne. Pojęcie pobudliwości
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 9. Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego
Ćwiczenie 9 Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego Zagadnienia teoretyczne 1. Kryteria oceny wydolności fizycznej organizmu. 2. Bezpośredni pomiar pochłoniętego tlenu - spirometr Krogha. 3. Pułap tlenowy
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW I ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII KIERUNEK: FIZJOTERAPIA
ZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII KIERUNEK: FIZJOTERAPIA Fizjologia ogólna i mięśnie 1. Homeostaza, układ homeostatyczny, współczynnik homeostazy. 2. Skład płynu wewnątrz i zewnątrzkomórkowego oraz
Bardziej szczegółowoV REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY
V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY Zadanie 1. Na rysunku przedstawiającym budowę neuronu zaznacz elementy wymienione poniżej, wpisując odpowiednie symbole literowe. Następnie wskaż za pomocą strzałek kierunek
Bardziej szczegółowoHarmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2016/2017
Harmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2016/2017 Wykład 1. Wprowadzenie do przedmiotu fizjologia. Homeostaza organizmu. Czynność hormonalna. Woda organizmu i regulacja
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Fizjologia Rok akademicki: 2014/2015 Kod: JFM-1-203-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma
Bardziej szczegółowoHarmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2018/2019
Harmonogram szczegółowy zajęć przedmiot: Fizjologia; Kierunek Dietetyka, rok 2018/2019 Wykład 1. Wprowadzenie do przedmiotu fizjologia. Homeostaza organizmu. Czynność hormonalna. Woda organizmu i regulacja
Bardziej szczegółowoDział II. TKANKI POBUDLIWE. UKŁAD NERWOWY. FIZJOLOGIA NARZĄDÓW ZMYSŁÓW.
Dział II. TKANKI POBUDLIWE. UKŁAD NERWOWY. FIZJOLOGIA NARZĄDÓW ZMYSŁÓW. Ćw. 1. Pobudliwość, pobudzenie. Tkanki pobudliwe. Tkanka nerwowa. (13-16 XI 2018) 1. Doświadczenia z wykorzystaniem animacji i symulacji
Bardziej szczegółowo3. Wymagania edukacyjne
3. Wymagania edukacyjne DZIAŁ PROGRAMU TEMAT LEKCJI KONIECZNY POZIOM PODSTAWOWY ROZSZERZAJĄCY DOPEŁNIAJĄCY ORGANIZM CZŁOWIEKA 1. Pochodzenie człowieka i jego miejsce w systemie organizmów. 2. Budowa i
Bardziej szczegółowoRok / Semestr Stacjonarne Niestacjonarne Fizjoterapia praktyczny 1/ 1 i 2 1/ 1 i 2
KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Stacjonarne Niestacjonarne Fizjoterapia praktyczny 1/ 1 i 2 1/ 1 i 2 Specjalność Przedmiot
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna i fizjologia wysiłku
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu FIZJOLOGIA
Sylabus przedmiotu FIZJOLOGIA 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne):
Bardziej szczegółowoSylabus przedmiotu. 1. Metryczka. II Wydział Lekarski
Sylabus przedmiotu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia II Wydział Lekarski Kierunek: Fizjoterapia Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie Profil kształcenia: praktyczny Forma studiów:
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE. WYDZIAŁ Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia Katedra Morfologicznych i Czynnościowych Podstaw Kultury Fizycznej Kierunek: Wychowanie Fizyczne SYLABUS Nazwa przedmiotu
Bardziej szczegółowoZakres materiału obowiązujący do zaliczenia zajęć z Fizjologii dla Wydziału Lekarskiego.
Zakres materiału obowiązujący do zaliczenia zajęć z Fizjologii dla Wydziału Lekarskiego. Zakres materiału obejmuje treść wykładów i ćwiczeń Katedry i Zakładu Fizjologii. Obowiązujący podręcznik: Fizjologia
Bardziej szczegółowoSYLABUS dotyczy cyklu kształcenia (skrajne daty)
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS dotyczy cyklu kształcenia 2016-2019 (skrajne daty) Podstawowe informacje o przedmiocie/module Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjologia Kod przedmiotu/
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna (diagnostyka fizjologiczna)
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017-2022 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjologia ogólna (diagnostyka fizjologiczna) Kod przedmiotu/ modułu*
Bardziej szczegółowoFizjologia. w/ćw Zajęcia zorganizowane: 45/60h 27/36h 3,5 Praca własna studenta: 105h 145h 3,5. udział w wykładach 9 x 3 h
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające / wymagania wstępne: Nazwa modułu (przedmiot lub grupa przedmiotów): Osoby prowadzące:
Bardziej szczegółowoFizjologia zwierząt SYLABUS A. Informacje ogólne
Fizjologia zwierząt SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjologia Kod przedmiotu FII_03_SS_2012
Bardziej szczegółowoFizjologia II - opis przedmiotu
Fizjologia II - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Fizjologia II Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-FII Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów
Bardziej szczegółowoFizjologia I - opis przedmiotu
Fizjologia I - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Fizjologia I Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-F Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII i ELEKTROFIZJOLOGII KIERUNEK: Elektroradiologia
ZAGADNIENIA OBOWIĄZUJĄCE Z FIZJOLOGII i ELEKTROFIZJOLOGII KIERUNEK: Elektroradiologia Fizjologia ogólna i mięśnie 1. Homeostaza, układ homeostatyczny, współczynnik homeostazy. 2. Skład płynu wewnątrz i
Bardziej szczegółowoPoziom i. studiów. Punkty ECTS
WYDZIAŁ LEKARSKI II Poziom i Nazwa kierunku Lekarski tryb studiów Nazwa Jednostka realizująca, wydział Fizjologia kliniczna- Patofizjologia Punkty ECTS 3 Katedra i Zakład Patofizjologii Wydział Lekarski
Bardziej szczegółowoBEZINWAZYJNA ANALIZA KRWI
BEZINWAZYJNA ANALIZA KRWI Płeć:kobieta Wiek: 0 Waga: 0 Puls: 0 Szybkość oddychania: 0 Ciśnienie atmosferyczne: 0 LCA: 0 RCA: 0 LAC: 0 RAC: 0 ABD: 0 0 00000 Nie: Parametry: Norma: Wartość: Hemogram: 1 1
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA TEMATYCZNE Z ZAKRESU FIZJOLOGII. KIERUNEK: POŁOŻNICTWO stacjonarne pierwszego stopnia. Fizjologia ogólna i mięśnie
ZAGADNIENIA TEMATYCZNE Z ZAKRESU FIZJOLOGII KIERUNEK: POŁOŻNICTWO stacjonarne pierwszego stopnia Fizjologia ogólna i mięśnie 1. Homeostaza, układ homeostatyczny, współczynnik homeostazy. 2. Skład płynu
Bardziej szczegółowoDział IV. Fizjologia układu krążenia
Dział IV Fizjologia układu krążenia UWAGA! Ćwiczenia 1 i 2 oraz 7 i 8 odbywać się będą systemem rotacyjnym zgodnie z niżej podanym podziałem. Ćw. 1. Serce cz. I. Cykl hemodynamiczny serca. Badanie fizykalne
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoDział III Fizjologia układu krążenia
Dział III Fizjologia układu krążenia Ćw. 1. Mięsień sercowy. (18 II 2014) 1. Doświadczenia z wykorzystaniem animacji i symulacji komputerowych oglądanie i zapisywanie czynności izolowanego serca szczura:
Bardziej szczegółowoDział IV. Fizjologia układu krążenia
Dział IV Fizjologia układu krążenia UWAGA! Dwiczenia 1 i 2 odbywad się będą systemem rotacyjnym zgodnie z niżej podanym podziałem. Dw. 1. Serce cz. I. Cykl hemodynamiczny serca. Badanie fizykalne serca.
Bardziej szczegółowoHomeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI
Homeostaza DR ROBERT MERONKA ZAKŁAD EKOLOGII INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII UNIWERSYTET WARSZAWSKI Różnorodność środowisk Stałość warunków w organizmie Podstawy procesów fizjologicznych Procesy zachodzące
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Fizjologia człowieka Rok akademicki: 2030/2031 Kod: BTR-1-105-s Punkty ECTS: 1 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Turystyka i Rekreacja Specjalność: - Poziom studiów:
Bardziej szczegółowoMięśnie. dr Magdalena Markowska
Mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu 1) Jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie poprzecznie prążkowane 2) Pompa serce 3) Jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie
Bardziej szczegółowoFizjologia - opis przedmiotu
Fizjologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Fizjologia Kod przedmiotu 12.9-WL-LEK-FIZ Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil ogólnoakademicki Rodzaj studiów
Bardziej szczegółowoBiologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku
Biologia 2017 Klasa VII Dział I : HIERARCHICZNA BUDOWA ORGANIZMU CZŁOWIEKA, SKÓRA, UKŁAD RUCHU 1. Organizm człowieka jako zintegrowana całość 2. Budowa i funkcje skóry 3. Choroby skóry oraz zasady ich
Bardziej szczegółowogrupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)
grupa a Regulacja nerwowo-hormonalna 37 pkt max... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 20 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za rozwiązanie
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA Z BIOCHEMIĄ I BIOFIZYKĄ
Nazwa modułu/przedmiotu : ydział: SYLABUS 2012 2015 Część A - Opis przedmiotu kształcenia. FIZJOLOGIA Z BIOCHEMIĄ I BIOFIZYKĄ (Nauki Podstawowe) Kod modułu ydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu NP-FzBiB
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA TEMATYCZNE Z ZAKRESU FIZJOLOGII. KIERUNEK: POŁOŻNICTWO stacjonarne pierwszego stopnia. Rok akademicki 2016/2017
ZAGADNIENIA TEMATYCZNE Z ZAKRESU FIZJOLOGII KIERUNEK: POŁOŻNICTWO stacjonarne pierwszego stopnia Rok akademicki 2016/2017 Fizjologia ogólna i mięśnie 1. Homeostaza, układ homeostatyczny, współczynnik homeostazy.
Bardziej szczegółowoTEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Zawód: technik obsługi turystycznej Przedmiot: Biologia Zakres rozszerzony Klasa 3. Ocena Nazwa
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY. Ratownictwo Medyczne I rok. FIZJOLOGIA (I rok, semestr 1 i 2)
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY Ratownictwo Medyczne I rok FIZJOLOGIA (I rok, semestr 1 i 2) ZAKŁAD BIOFIZYKI I FIZJOLOGII CZŁOWIEKA 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (22) 6287846 Kierownik Zakładu: prof.
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra EKONOMIKI TURYSTYKI. Kierunek: TURYSTYKA I REKREACJA
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra EKONOMIKI TURYSTYKI Kierunek: TURYSTYKA I REKREACJA SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjologia pracy i wypoczynku
Bardziej szczegółowoMODUŁ: HOMEOSTAZA. METABOLIZM Zakres wiedzy wymaganej przed przystąpieniem do seminariów: I. Materiał dotyczący tematu z poziomu rozszerzonego
MODUŁ: HOMEOSTAZA. METABOLIZM Zakres wiedzy wymaganej przed przystąpieniem do seminariów: I. Materiał dotyczący tematu z poziomu rozszerzonego biologii szkoły średniej II. Układu podwzgórze- przysadka
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Fizjologia ogólna (diagnostyka fizjologiczna)
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2017-2022 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjologia ogólna (diagnostyka fizjologiczna) Kod przedmiotu/ modułu*
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA. Fizjologia. podstawowy
FIZJOLOGIA 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Wykład 4 Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Wykład 4 Tkanka to grupa lub warstwa komórek wyspecjalizowanych w podobny sposób i pełniących wspólnie pewną specyficzną funkcję.
Bardziej szczegółowoInstytut Ochrony Zdrowia Zakład Kosmetologii
Kod przedmiotu: PLPILAIOZKOS-L-1p6-2014S Pozycja planu: A6 1. INFORMACJE O PRZEDMIOCIE A. Podstawowe dane 1 Nazwa przedmiotu Fizjologia 2 Kierunek studiów Kosmetologia Poziom studiów I stopnia 4 Forma
Bardziej szczegółowoAnatomia i fizjologia układu krążenia. Łukasz Krzych
Anatomia i fizjologia układu krążenia Łukasz Krzych Wytyczne CMKP Budowa serca RTG Unaczynienie serca OBSZARY UNACZYNIENIA Układ naczyniowy Układ dąży do zachowania ośrodkowego ciśnienia tętniczego
Bardziej szczegółowoobowiązkowy x fakultatywny kierunkowy podstawowy X polski X angielski inny
Załącznik nr 2 do Uchwały Senatu Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu nr 1441 z dnia 24 września 2014 r. Nazwa modułu/przedmiotu Sylabus Część A - Opis przedmiotu kształcenia Fizjologia człowieka Grupa
Bardziej szczegółowoANATOMIA FUNKCJONALNA
BOGUSŁAW MARECKI ANATOMIA FUNKCJONALNA TOM II UKŁADY: naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy, płciowy, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów, powłoka wspólna Akademia Wychowania Fizycznego
Bardziej szczegółowoHormony tropowe - TSH, FSH, LH i ACTH Czynność części pośredniej przysadki Szyszynka (M. Karasek)
Spis treści 1. W prowadzenie do anatomii, fizjologii i nauk pokrewnych 11 1.1. Elementy embriologii*ogólnej 13 1. 1. 1. Rozród i jego rodzaje 13 1. 1. 1. 1. Komórki płciowe męskie 13 L 1. 1.2. Komórki
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA. Fizjologia. podstawowy. Dr Bartłomiej Szulczyk Dr Ewa Nurowska Dr Maciej Gawlak Dr Aneta Książek Dr Przemysław Kurowski NIE
FIZJOLOGIA 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (kierunek studiów, poziom i profil kształcenia, forma studiów, np. Zdrowie publiczne I stopnia profil praktyczny, studia stacjonarne): Wydział
Bardziej szczegółowoGruczoły wydzielania wewnętrznego - oddają swoją wydzielinę bezpośrednio do krwi - wydzielają hormony. anatomia i fizjologia człowieka
Gruczoły wydzielania wewnętrznego - oddają swoją wydzielinę bezpośrednio do krwi - wydzielają hormony Gruczoły dokrewne człowieka PRZYSADKA mózgowa Przysadka mózgowa jest gruczołem wielkości ziarna grochu
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II MÓZGOWE MECHANIZMY FUNKCJI PSYCHICZNYCH 1.1. ZMYSŁY CHEMICZNE (R.7.3) 1.2. REGULACJA WEWNĘTRZNA (R.10) Zakład Psychofizjologii UJ ZMYSŁY CHEMICZNE Chemorecepcja: smak,
Bardziej szczegółowoFizjologia czlowieka seminarium + laboratorium. M.Eng. Michal Adam Michalowski
Fizjologia czlowieka seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoRozkład materiału klasa III (drugi podręcznik)
Rozkład materiału klasa III (drugi podręcznik) Dział programu Układ nerwowy Temat Budowa i funkcje Ośrodkowy układ nerwowy Materiał nauczania budowa i funkcje układu nerwowego budowa neuronu komórki glejowe
Bardziej szczegółowoLP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych
Proszę o wykonanie następujących badań laboratoryjnych (z krwi), na część z nich można uzyskać skierowanie od lekarza*: Dodatkowo: Badania podstawowe: W przypadku podejrzenia nieprawidłowej pracy tarczycy
Bardziej szczegółowo