Fizjologia zwierząt SYLABUS A. Informacje ogólne

Transkrypt

1 Fizjologia zwierząt SYLABUS A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Opis Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii Biologia Studia pierwszego stopnia Ogólnoakademicki Stacjonarne 0200-BS1-2FZZ Polski Przedmiot obowiązkowy, moduł kierunkowy II rok / III semestr Student powinien mieć zaliczone przedmioty: Biologia komórki, Biochemia. Wykład 30 godz. Laboratorium 45 godz. Celem przedmiotu jest wprowadzenie studenta w zagadnienia z zakresu fizjologii zwierząt. Podczas realizacji przedmiotu student poznaje procesy fizjologiczne, ich regulację oraz powiązania umożliwiające zachowanie homeostazy w organizmie, a także przystosowanie organizmów zwierzęcych do środowisk ich życia. Przedmiot umożliwia poznanie głównych parametrów fizjologicznych jako wskaźników zdrowia człowieka i zwierząt, rozwija umiejętność stosowania różnych metod w badaniach procesów fizjologicznych oraz interpretacji wyników. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, wykonywanie doświadczeń według instrukcji podczas zajęć laboratoryjnych, analiza wyników. Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę laboratoriów, egzamin. Efekty kształcenia i Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia 1. Student charakteryzuje mechanizmy procesów fizjologicznych organizmu zwierząt. K_W03, K_W04, K_W05, K_W06 2. Student wskazuje przykłady integracji procesów fizjologicznych. K_W06, K_U03, K_U08 3. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie zwierzęcym. K_W03, K_U06, K_U07, K_K08 4. Student nabiera praktycznej umiejętności stosowania elementarnych technik wykorzystywanych w fizjologii. K_W10, K_U01, K_U09, K_U12, K_U15, K_K02 5. Student wykazuje dbałość o bezpieczeństwo pracy w laboratorium i świadomość poszanowania pracy własnej i innych. K_U16, K_K05, K_K06, K_K07, K_K09 Punkty ECTS 6 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 150 godz. w tym: udział w wykładach: 30 godz.; udział w zajęciach laboratoryjnych: 45 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 66 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 9 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 84 3,4 o charakterze praktycznym 120 4,8 Data opracowania: r. Koordynator przedmiotu: prof. dr hab. Tadeusz Włostowski

2 Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu SYLABUS B. Informacje szczegółowe Fizjologia zwierząt Opis Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący Treści merytoryczne przedmiotu: Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji 0200-BS1-2FZZ Biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii Polski II rok / III semestr 30 godz., wykład prof. dr hab. Tadeusz Włostowski 1. Układ nerwowy: potencjał czynnościowy, kanały jonowe, receptory jonotropowe i metabotropowe, receptory czuciowe mechanizm fotorecepcji i słuchu, organizacja czynnościowa układu nerwowego. 2. Mięśnie poprzecznie prążkowane: budowa i mechanizm skurczu. 3. Autonomiczny układ nerwowy i mięśnie gładkie. 4. Sygnalizacja hormonalna: mechanizm działania hormonów, hormony podwzgórza i przysadki mózgowej, hormonalna regulacja poziomu glukozy we krwi oraz metabolizmu wapnia. 5. Serce i krążenie krwi: potencjał czynnościowy miocytów serca, układ bodźcoprzewodzący serca, skurcz miocytów serca, regulacja czynności serca, cykl hemodynamiczny serca. 6.Krążenie krwi: krwiobieg duży i mały, fizjologia sieci naczyń włosowatych, rola śródbłonka naczyniowego, regulacja krążenia krwi. 7. Krew: krwiotworzenie, funkcja krwinek, mechanizm czucia tlenu przez komórki (czynnik HIF), limfocyty T i B, główny kompleks zgodności tkankowej I i II. 8. Oddychanie: płuca ssaków, wymiana tlenu i dwutlenku węgla, regulacja oddychania, czucie tlenu przez komórki kłębkowe, płuca ptaków, skrzela i tchawki, oddychanie komórkowe, stres oksydacyjny. 9. Układ pokarmowy: regulacja przyjmowania pokarmu, trawienie i wchłanianie w przewodzie pokarmowym. 10. Osmoregulacja i wydalanie: struktura wody i ciśnienie osmotyczne, problemy osmotyczne zwierząt morskich i słodkowodnych, narządy wydalnicze, wytwarzanie moczu w nerce ssaka. Efekty kształcenia: 1. Student charakteryzuje mechanizmy procesów fizjologicznych organizmu zwierząt. 2. Student wskazuje przykłady integracji procesów fizjologicznych. 3. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie zwierzęcym. Sposoby weryfikacji: Egzamin pisemny w formie testu (pytania zamknięte, otwarte i problemowe). Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 1. Pozytywna ocena zaliczenia laboratorium. 2. Pozytywna ocena egzaminu. Literatura podstawowa: 1. Krzymowski T., Przała J. (red) Fizjologia zwierząt. PWRiL, Warszawa

3 2. Włostowski T Wykłady z fizjologii zwierząt. ( Literatura uzupełniająca: 1. Traczyk W. Z., Trzebski A. (red.) Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej PZWL, Warszawa. 2. Ganong W Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, PZWL, Warszawa 3. Schmidt-Nielsen K Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska, PWN, Warszawa. 4. Kawiak J., Mirecka J., Olszewska M., Warchoł J. (red.) Podstawy cytofizjologii, PWN, Warszawa. 5. Stryer L Biochemia, PWN, Warszawa.. podpis osoby składającej sylabus

4 Elementy składowe sylabusu Nazwa przedmiotu SYLABUS C. Informacje szczegółowe Fizjologia zwierząt Opis Kod przedmiotu Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język przedmiotu Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący 0200-BS1-2FZZ Biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii polski II rok / III semestr 45 godz., laboratorium dr Elżbieta Bonda-Ostaszewska, dr Sebastian Maciak Treści merytoryczne przedmiotu: 1. Pobudliwość, zjawiska bioelektryczne w tkankach: przygotowanie preparatu mięśniowo-nerwowego, wpływ różnych podniet na preparat mięśniowo-nerwowy, prąd czynnościowy, skurcz wtórorzędny i sumowanie się podniet podprogowych. 2. Układ nerwowy, zmysły: budowa ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, budowa i działanie zmysłu wzroku, słuchu, węchu, smaku i równowagi, badanie odruchów żaby rdzeniowej, mierzenie czasu odruchowego, badanie odruchów u człowieka, badanie oka ludzkiego, badanie współzależności między zmysłem smaku i węchu, rozmieszczenie receptorów smakowych na języku. 3. Fizjologia mięśni: rejestracja skurczu pojedynczego mięśnia szkieletowego (izotonicznego i izometrycznego), sumowanie się skurczów, zmęczenie mięśnia, skurcz tężcowy zupełny i niezupełny, zapisywanie skurczu mięśnia gładkiego. 4. Krążenie płynów ustrojowych: budowa serca kręgowców, budowa i funkcja naczyń krwionośnych - naczynia tętnicze i żylne krążenia wielkiego i małego, obserwacja i zapisywanie skurczów serca żaby, prądy czynnościowe serca żaby, wpływ adrenaliny, acetylocholin i histaminy na serce i naczynia krwionośne języka żaby, pomiar ciśnienia tętniczego u człowieka. 5. Płyny ustojowe: zachowywanie się komórek krwi w roztworach izo-, hipo-, i hipertonicznym, wyznaczanie min- i maksimum rezystencji osmotycznej, czynniki hemolityczne, wykrywanie wybranych niebiałkowych składników osocza, analiza kryształków Teichman a jako przykład hemochromogenów, oznaczanie czasu krwawienia i czasu krzepnięcia, oznaczanie grup krwi, próba krzyżowa, wykonanie rozmazu, oznaczanie wartości hematokrytowej oraz ilości hemoglobiny we krwi, obliczanie liczby erytrocytów 6. Oddychanie: budowa układu oddechowego, wyznaczanie pojemności oddechowej i życiowej płuc, zmiany pojemności zapasowych płuc po wysiłku fizycznym. 7. Fizjologia trawienia: budowa układu pokarmowego, trawienie skrobi w jamie ustnej, badanie aktywności amylazy ślinowej i podpuszczki, budowa i funkcje wątroby i trzustki, działanie żółci na tłuszcze. 8. Termoregulacja: wpływ ukrwienia skóry oraz lokalnego oziębienia na reakcje termoregulacyjne, wpływ parowania wody na temperaturę ciała, wpływ wysiłku fizycznego na temperaturę ciała człowieka. 9. Fizjologia rozrodu: budowa jądra i jajnika ssaka, fazy cyklu płciowego u zwierząt i człowieka, określanie faz cyklu płciowego u myszy, rozwój i dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych u myszy, wpływ odczynu środowiska i temperatury na aktywność ruchową plemników. 10. Układ hormonalny: gruczoły dokrewne i wydzielane przez nie

5 hormony, efekty niedoboru i nadmiaru hormonów, mechanizm działania i regulacja wydzielania hormonów, regulacja hormonalna niektórych procesów fizjologicznych (poziomu glukozy we krwi, cykl płciowy). 11. Fizjologia wydalania: budowa nerek, badanie rozpuszczalności mocznika i kwasu moczowego w wodzie, stwierdzenie obecności kwasu moczowego w odchodach ptaków i gadów, badanie funkcji cewek Malpighiego u karaczana, analiza moczu (ph, kwas moczowy, amoniak, chlorki, glukoza). Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Efekty kształcenia: 1. Student charakteryzuje mechanizmy procesów fizjologicznych organizmu zwierząt. 2. Student wskazuje przykłady integracji procesów fizjologicznych. 3. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie zwierzęcym. 4. Student nabiera praktycznej umiejętności stosowania elementarnych technik wykorzystywanych w fizjologii. 5. Student wykazuje dbałość o bezpieczeństwo pracy w laboratorium i świadomość poszanowania pracy własnej i innych. Sposoby weryfikacji: 1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami (wejściówki). 2. Trzy kolokwia pisemne w formie testu (pytania otwarte i zamknięte). 3. Bieżąca ocena pracy zespołowej podczas analizy uzyskanych w trakcie zajęć wyników. 4. Sprawozdania pisemne z wykonanych ćwiczeń. 1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się jedną usprawiedliwioną nieobecność na zajęciach). 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Zaliczenie sprawozdań z ćwiczeń. 4. Pozytywne oceny z trzech kolokwiów. Literatura podstawowa: 3. Krzymowski T., Przała J. (red) Fizjologia zwierząt. PWRiL, Warszawa Literatura uzupełniająca: 6. Traczyk W. Z., Trzebski A. (red.) Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej PZWL, Warszawa. 7. Ganong W Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, PZWL, Warszawa 8. Schmidt-Nielsen K Fizjologia zwierząt. Adaptacja do środowiska, PWN, Warszawa. 9. Kawiak J., Mirecka J., Olszewska M., Warchoł J. (red.) Podstawy cytofizjologii, PWN, Warszawa. 10. Stryer L Biochemia, PWN, Warszawa.. podpis osoby składającej sylabus

6 i Opis zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego przedmiotu punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.