Warszawa r. Mieczysław Szalecki. Klinika Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD, , Warszawa Aleja Dzieci Polskich 20

Transkrypt

1 Mieczysław Szalecki Warszawa r. Klinika Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD, , Warszawa Aleja Dzieci Polskich , mszalecki@wp.pl Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie endokrynologii i diabetologii dziecięcej za rok 2015 Specjalizacja endokrynologia i diabetologia dziecięca jest nową specjalizacją i konsultant w tej dziedzinie dla województwa mazowieckiego został powołany w czerwcu 2014 roku. Sprawozdanie z działalności za rok 2015 jest zatem pierwszym sprawozdaniem rocznym. Ponieważ specjalizacja ta obejmuje 2 podobne ale odrębne dziedziny w dalszych punktach sprawozdania przedstawiono problemy osobno dla endokrynologii i diabetologii I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na obszarze województwa, w tym: Założenia opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą w zakresie endokrynologii i diabetologii dziecięcej różnią się istotnie. Wykazu placówek świadczących usługi z zakresu endokrynologii i diabetologii dla dzieci i młodzieży na terenie województwa mazowieckiego na podstawie odrębnego kontraktu dla dzieci i młodzieży uzyskano dopiero roku. Według informacji NFZ część placówek posiadających umowy na świadczenia ambulatoryjnej opieki specjalistycznej(aos) w zakresie endokrynologii i/lub diabetologii realizuje je dla pacjentów w każdym wieku w tym również dzieci. W związku z powyższym aktualnie nie ma więc nawet pełnej list placówek leczących dzieci i młodzież w zakresie endokrynologii i mniejszym stopni diabetologii na terenie województwa mazowieckiego. Jest to istotne ponieważ przygotowywana jest aktualnie mapa drogowa w oparciu o która będą sporządzane plany rozwoju i kształcenia w zakresie min. endokrynologii i diabetologii dziecięcej dla kraju i poszczególnych województw. I A. W zakresie endokrynologii dziecięcej poza ośrodkami referencyjnymi prowadzącymi hospitalizację, szczegółową diagnostykę i leczenie szpitalne i ambulatoryjne wybranych, wymagających tego pacjentów powinny istnieć we wszystkich większych miastach województwa mazowieckiego poradnie endokrynologiczne dla dzieci prowadzące wstępna diagnostykę i selekcję, kierujące wymagających tego pacjentów do ośrodków referencyjnych 1

2 oraz prowadzących leczenie prostszych i zdiagnozowanych pacjentów w miejscu zamieszkania. Dostępność do świadczeń wymagających diagnostyki i leczenia szpitalnego w zakresie endokrynologii jest dobra- pacjenci wymagający pilnego leczenia hospitalizowani są w trybie natychmiastowy głownie w ośrodkach referencyjnych (Klinika Endokrynologii WUM-24 łóżka hospitalizacji endokrynologicznych, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury, Klinika Endokrynologii i Diabetologii 24 łóżka- z tego po 12 dla Endo. I diabetologii, IP-CZD- 812 hospitalizacji endokrynologicznych, i Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej w Dziekanowie Leśnym brak danych) oraz w mniejszy stopniu IMiD-( mała liczba lóżek, świadczenia głównie ambulatoryjne), Radomski Szpital Specjalistyczny- mała liczba kadry specjalistycznej, SPZOZ w Siedlcach- mała liczba kadry specjalistycznej oraz w SPZOZ w Ciechanowie (brak szczegółowych danych) i Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Płocku ( brak kadry, mała ilość hospitalizacji głównie w trybie nagłym). Dodatkowy problem stanowi pacjentów pozaregionalnych szczególnie w IP-CZD zarówno w aspekcie hospitalizacji jak i ambulatoryjnym. Dotyczy to szczególnie pacjentów onkologicznych, po zabiegach neurochirurgicznych i urologicznych, którzy kontynuują leczenie wielospecjalistyczne. Czas oczekiwania na planową hospitalizacje około 3 miesiące. Zdecydowanie gorszy jest dostęp do doświadczeń ambulatoryjnych szczególnie w terenie. Terminy oczekiwania na przyjęcie są wielomiesięczne ( od 3 do 9 miesięcy) aczkolwiek w przypadkach pilnych ( zgłaszanych przez lekarzy lub rodziców) krótsze. Rozmieszczenie podmiotów leczniczych jest niewłaściwe- brak poradni dla dzieci i młodzieży w wielu dużych miastach województwa a Poradnie przy ośrodkach referencyjnych są przeciążone mnóstwem skierowań często nieuzasadnionych, bez wstępnej selekcji i podstawowej diagnostyki, co radykalnie wydłuża okres oczekiwania na poradę ( średnio od 3 do 6 miesięcy). Przyjęcia endokrynologiczne w Poradni Endokrynologii IP-CZD- 5456, Poradnia Endokrynologii WUM- 1730, Poradnia endokrynologii IMiD Poradnia Endokrynologiczna przy WSZ w Płocku- 994 porad w 2014, bez kontraktu w 2015, Problem stanowi także niska zgłaszalność pacjentów- w okresach infekcji często nie zgłasza się nawet 20-30% pacjentów bez wcześniejszej informacji, blokując brakujące miejsca. Brak również wyspecjalizowanej kadry- lekarzy pediatrów ze specjalizacją z endokrynologii lub w trakcie specjalizacji z endokrynologii i/lub endokrynologii i diabetologii dziecięcej. Problem stanowi w przypadku chętnych do specjalizowania się w zakresie endokrynologii i diabetologii dziecięcej lekarzy z poza Warszawy, konieczność długotrwałego oddelegowania z zasadniczego miejsca pracy celem odbycia niezbędnych do specjalizacji staży. 2

3 Dostępność pacjentów do leczenia w ramach programów lekowych ( leczenie ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki, przewlekłą niewydolnością nerek, zespołem Prader- Willego oraz dzieci urodzonych ze zbyt niska długością i /lub masą ciała w stosunku do wieku ciążowego (SGA), ludzkim rekombinowanym insulinopodobnym czynnikiem wzrostowym -1 oraz długo działającym analogiem GnRH dzieci z przedwczesnym dojrzewaniem) jest dobra. W drugim półroczu 2015 roku wprowadzono nowy program lekowy leczenie ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu dzieci urodzonych z hipotrofią wewnątrzmaciczną ( SGA). Opieka pielęgniarska w przypadku dzieci i młodzieży leczonych endokrynologicznie, zwłaszcza w przypadku programów lekowych, jest w większości przypadków wystarczająca. Leczenie dzieci i młodzieży w ramach programów lekowych prowadzone jest ambulatoryjnie w 4 referencyjnych ośrodkach w Warszawie( IP-CZD, WUM, IMiD, Dziekanów Leśny). Pacjentów > 18 roku życia z PWS, którym przysługuje refundacja leczenia przez NFZ jednostka referencyjna ma być Katedra i Klinika Endokrynologii WUM. W mojej opinii kontraktowanie w ramach hospitalizacji w ośrodkach referencyjnych mogło by być zwiększone gdyż nie w pełni wykorzystują one swoje możliwości ( WUM, IP-CZD), można również zwiększyć kontrakty ambulatoryjne. Bezwzględnie należy dostosować kontrakty na leczenie w ramach programów lekowych do rzeczywistych potrzeb ośrodków. W województwie mazowieckim leczonych jest około 20-25% wszystkich pacjentów z Polski. Aktualnie środki są przyznawane w ratach co okresowo powoduje brak leku w ośrodkach i zmusza do niepotrzebnego kilkukrotnego w ciągu roku przeprowadzania procedur przetargowych na zakup leków. W 2016 roku wstępnie kontraktowane leczenia jest jedynie do końca pierwszego półrocza i na taki okres zakupiono lek w ramach centralnego przetargu. W przypadku rzadkich schorzeń endokrynologicznych leczenie dzieci nie jest objęte refundacją jak w przypadku pacjentów dorosłych ( na przykład długo działające analogi somatostatyny) co zmusza do hospitalizacji pacjentów i nie pokrywa kosztów poniesionego na zakup leku przez jednostki leczące. W 2015 kontrakty na leczenie szpitalne i ambulatoryjne były nie zmienione w stosunku do roku Pewien wzrost kontraktów wykazano jedynie w jednostkach prowadzących programy lekowe ( leczenie ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu). W 2016 roku zwiększono jedynie kontrakt ambulatoryjnych świadczeń z zakresu endokrynologii w Klinice Pediatrii i Endokrynologii WUM. NFZ nie płaci za nadwykonania w tych dziedzinach. 3

4 I B. W zakresie diabetologii dziecięcej - w odróżnieniu od diabetologii dorosłych z racji na znacznie mniejszą ilość chorych zarówno diagnostyka jak i leczenie cukrzycy u dzieci i młodzieży powinny być prowadzone przez wyspecjalizowane zespoły wieloprofilowe obejmujące opieką co najmniej kilkuset pacjentów ( lekarze, pielęgniarki, edukatorzy diabetologiczni, dietetyczki, psycholodzy) działające w oparciu o referencyjne odziały co zapewnia możliwość kontynuacji leczenia ambulatoryjnego hospitalizacji w razie ostrych czy przewlekłych powikłań przez ten sam zespół leczący. Tylko utrzymywanie takich placówek ma racjonalne podstawy zarówno medyczne jak i ekonomiczne według zaleceń zarówno Towarzystw światowych ISPAD, ESPE jak i polskich PTD, PTEiDD.. Aktualnie w województwie mazowieckim jest według danych NFZ ponad 1800 osób poniżej 18 roku życia leczonych insuliną. Około 300 świeżych zachorowań w ciągu 2015 roku. W przypadku dzieci i młodzieży dominuje cukrzyca typu 1 wymagająca od początku intensywnej funkcjonalnej insulinoterapii za pomocą wielokrotnych wstrzyknięć insuliny lub ciągłego podskórnego wlewu insuliny z użyciem indywidualnych pomp insulinowych. Tylko takie leczenie prowadzone w ośrodku referencyjnym przez wieloprofilowy zespół specjalistów zapewni możliwość optymalnego wyrównania metabolicznego chorych, prawidłowy rozwój fizyczny dzieci, prawidłowy przebieg dojrzewania, chroni przed wystąpieniem ostrych i opóźnia wystąpienie przewlekłych powikłań. U dzieci i młodzieży rzadko występują inne typy cukrzycy- MODY, typ 2, cukrzyca wrodzona czy wtórna np. po przeszczepach, w przebiegu mukowiscydozy, schorzeń endokrynnych lub metabolicznych Aktualnie w województwie mazowieckim mamy 2 w pełni referencyjne ośrodki diabetologii dziecięcej ( Klinika Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD- 24 łóżka z tego 12 diabetologiczny ponad 800 hospitalizacji i ponad 5500 porad- kontrakt w 2015 zwiększony o około 20% - wykonany w 100%, i Klinika Pediatrii WUM Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny - po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury- 18 lóżek hospitalizacji, 5369 porad), 1 ośrodek z dobrym kadrowo zapleczem ambulatoryjnym ale bez zaplecza łóżkowego i złymi warunkami lokalowymi (IMiD)- ponad 2000 porad w 2015 ( część pacjenci dorośli, kontrakty na udzielanie świadczeń w zakresie diabetologii dzieci i młodzieży ma również Radomski Szpital Specjalistyczny ( bez odpowiedniej ilości kadry i zaplecza-brak danych za 2015), Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Epmed w Radomiu ( bez zaplecza łóżkowego brak danych za 2015), SPZOZ w Siedlcach brak danych za 2015, Wojewódzki Szpital Zespolony w Płocku (dzieci z cukrzyca hospitalizowane doraźnie, nie świeże zachorowania). Zaplecze łóżkowe szczególnie w ośrodkach referencyjnych wydaje się być aktualnie wystarczające do potrzeb, podobnie ambulatoryjne. Jednak biorąc pod uwagę epidemiologię wzrost zachorowalności na cukrzycę typu 1 u dzieci w Polsce należy do najwyższych w 4

5 Europie a szczególnie szybki jest w grupie dzieci najmłodszych należy liczyć się z systematycznym wzrostem około 10 % rocznie- w województwie mazowieckim około 300 świeżych zachorowań w 2015 roku. W tym kierunku należy zabezpieczyć odpowiednią ilość kadry, stopniowo adekwatnie do potrzeb zwiększać ilość łóżek i kontrakty w ośrodkach referencyjnych. Bardzo pomocna będzie opracowywana aktualnie mapa drogowa. Dotyczy to także adekwatnego do potrzeb zwiększania kontraktów na leczenie z użyciem indywidualnych pomp insulinowych, które są zbyt niskie a w związku z przeciągającymi się procedurami zakupów w formie przetargów nie zawsze mogą być rozpoczynane od nowego roku. Ze względów ekonomicznych, leczenie w postaci pomp i osprzętu do nich jest bardzo kosztowne, należy rozważyć i prawnie umocować możliwość odbierania stałego czy okresowego sprzętu lub wstrzymywania refundacji osprzętu pacjentom nie wykorzystującym właściwie możliwości jakie stwarza tego typu leczenie ( istnieją takie zalecenia PTD ale bez umocowania prawnego). Należy rozważyć konieczność wypisywania zarówno refundacji osprzętu do pomp jak i insuliny wyłącznie w ośrodku leczącym. Istotny problem stanowi narastająca ilość dzieci z nadwagą i otyłością ( kilkanaście procent populacji). Nie prowadzi się profilaktyki i wczesnej terapii na poziomie POZ, a dzieci kierowane są do placówek referencyjnych, które nie są w stanie przyjąć wszystkich pacjentów. W przypadku otyłości olbrzymiej z powikłaniami i schorzeniami towarzyszącymi oprócz leczenia standardowego w Klinice Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD wprowadzono wspólnie z Kliniką Chirurgii leczenie operacyjne- bariatryczne a w 2015 roku rozpoczęto wspólnie z Kliniką Gastroenterologii rozpoczęcie leczenia z użyciem dożołądkowych balonów- 4 pacjentów. II. Nadzór nad szkoleniem kadr medycznych Zapotrzebowanie na nowych specjalistów z dziedziny endokrynologii i diabetologii dziecięcej jest bardzo duże. Wynika ono zarówno z wzrastającej liczby dzieci i młodzieży z tym typem schorzeń jak i z istniejących niedoborów kadrowych, braku lekarzy w terenie oraz z faktu, że duża część aktywnych zawodowo pediatrów posiadających specjalizację z endokrynologii i/lub diabetologii jest bądź osiągnie niebawem wiek emerytalny i rezygnuje po przejściu na emeryturę z pracy w jednostkach wykonujących świadczenia na rzecz NFZ. Biorąc powyższe fakty pod uwagę wystąpiono w województw mazowieckim o proporcjonalnie najwyższą w Polsce liczbę miejsc specjalizacyjnych otwartych jesienią

6 roku-12. Miejsca specjalizacyjne podzielono na 2 pule- dla lekarzy ze specjalizacją z pediatrii- dla pokrycia bieżących potrzeb, ci lekarze będą zdawać egzamin specjalizacyjny wiosną Część osób posiadających już specjalizację z endokrynologii i/lub diabetologii może wystąpić o skrócenie stażu i zdawać egzamin w sesji jesiennej Druga pulę otwierających specjalizację stanowią lekarzy po stażu, bez specjalizacji w ramach rezydentury i specjalizacji modułowej- ci zdadzą egzamin specjalizacyjny dopiero za 5 lat ale będą perspektywicznie pracować dłużej. Problemem jest w przypadku lekarzy ze specjalizacją z pediatrii, pracujących poza jednostkami posiadającymi akredytacje do specjalizowania w zakresie endokrynologii i diabetologii dziecięcej. W ich przypadku istnieje konieczność uzyskania wielomiesięcznego oddelegowania celem odbycia wymaganych staży stąd właściwie wszyscy aktualnie specjalizujący się pochodzą z jednostek referencyjnych. 2 osoby, które podjęły taką formę specjalizacji zrezygnowały- jedna z powodu braku możliwości uzyskania długotrwałego oddelegowania, druga zmieniła miejsce specjalizacji na inne województwo i 1 miejsce pozostaje nieobsadzone. Istotnym problemem ograniczającym możliwość otwierania nowych miejsc specjalizacyjnych jest ilość lekarzy w jednostkach posiadających akredytację spełniających warunki umożliwiające im bycie kierownikami specjalizacji. Są jeszcze lekarze, którzy rozpoczęli i są w trakcie specjalizacji z endokrynologii i diabetologii- starym trybem w tym roku ale nowych specjalizacji już nie otwierają. Aktualnie w województwie mazowieckim w trakcie specjalizacji w zakresie endokrynologii i diabetologii dziecięcej jest 11 lekarzy, 1 miejsce jest wolne. W 2015 roku specjalizację uzyskało 7 lekarzy ( 5 z Kliniki Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD i 2 z Kliniki Pediatrii i Endokrynologii WUM) dopuszczonych do egzaminu bez otwierania specjalizacji w uznaniu dorobku naukowego i zawodowego. Ponadto 1 osoba uzyskała specjalizacje z endokrynologii i jedna z diabetologii ( starym trybem). Planowane wystąpienie o otwarcie nowych miejsc specjalizacyjnych w dziedzinie endokrynologii i diabetologii dziecięcej planowane jest w drugiej połowie 2016 ( po zwolnieniu miejsc przez lekarzy, którzy rozpoczęli specjalizacje w 2015 roku ) W województwie mazowieckim mamy aktualnie 3 jednostki posiadające akredytacje do prowadzenia staży specjalizacyjnych w zakresie specjalizacji z endokrynologii i diabetologii dziecięcej: - Klinika Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD ( staże specjalizacyjne zarówno w części łóżkowej jak i ambulatoryjnej z zakresu zarówno endokrynologii jak i diabetologii) 6

7 - Klinika Pediatrii i Endokrynologii WUM- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury (staże specjalizacyjne zarówno w części łóżkowej jak i ambulatoryjnej z zakresu endokrynologii) - Klinika Pediatrii z Oddziałem Diabetologii WUM Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury (staże specjalizacyjne zarówno w części łóżkowej jak i ambulatoryjnej z zakresu diabetologii). Wszystkie wymienione jednostki maja odpowiednią bazę, liczbę i zakres leczonych pacjentów jak i wyspecjalizowaną kadrę medyczną zapewniającą odpowiedni poziom szkolenia. Wszystkie 3 jednostki uzyskały pozytywna opinie konsultanta wojewódzkiego oraz Centralnej Komisji Akredytacyjnej i rozpoczęły specjalizację lekarzy zgodnie z ilością przyznanych miejsc specjalizacyjnych. Aktualnie na terenie województwa nie ma innych jednostek spełniających wymagania umożliwiające odbywanie staży specjalizacyjnych w ramach specjalizacji z endokrynologii i diabetologii dziecięcej. Nie ma zresztą takiej potrzeby i możliwości zapewnienia odbycia staży i nabycia odpowiedniej wiedzy na wystarczająco wysokim poziomie. Konsultant na co dzień współpracuje z wymienionymi jednostkami, niemniej jednak przeprowadzono wizytację obu jednostek oraz otrzymano od nich dokładne roczne sprawozdania za rok Obie Kliniki WUM w drugiej połowie 2015 zmieniły swoją lokalizacje i przeniosły się do nowo wybudowanego pawilonu przy ulicy Żwirki i Wigury w kompleksie WUM co poprawiło dojazd do jednostek, warunki lokalowe i możliwości leczenia pacjentów, zarówno w części szpitalnej jak i ambulatoryjnej, oraz możliwości diagnostyczno-lecznicze z uwagi na zaplecze całego kompleksu. III. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą W 2015 roku nie przeprowadzono kontroli jednostek na terenie województwa mazowieckiego Przeprowadzano wizytację 3 placówek: 1.Klinika Pediatrii i Endokrynologii WUM- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury - w części łóżkowej i ambulatoryjnej Poradnia Endokrynologiczna oraz uzyskano od Kierownika Kliniki szczegółowe sprawozdanie roczne dotyczące kadry medycznej, ilości i rodzaju udzielonych świadczeń z zakresu endokrynologii dziecięcej, ilości i rodzaju udzielonych ambulatoryjnie porad oraz czasu oczekiwania na hospitalizację i poradę ambulatoryjna. W szczególności dotyczy to programów terapeutycznych. Po zmianie lokalizacji w nowym miejscu ilość łóżek nie uległa zmianie i wynosi nadal 24 ale istotnie poprawiły się warunki leczenia dzieci oraz możliwości pobytu 7

8 rodziców ( wyłącznie pokoje 2 osobowe z łazienkami). Hospitalizacje z zakresu endokrynologii stanowią 2/3 wszystkich hospitalizacji w klinice 1926 na 2752 i nie ma możliwości ich zwiększenia. Zwiększono kontrakt ambulatoryjny. 2.Klinika Pediatrii z Oddziałem Diabetologii WUM Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny po zmianie lokalizacji ul. Żwirki i Wigury - w części łóżkowej i ambulatoryjnej Poradnia Diabetologiczna oraz uzyskano od Kierownika Kliniki szczegółowe sprawozdanie roczne dotyczące kadry medycznej, ilości i rodzaju udzielonych świadczeń z zakresu diabetologii dziecięcej, ilości i rodzaju udzielonych ambulatoryjnie porad oraz czasu oczekiwania na hospitalizację i poradę ambulatoryjna. W szczególności ilości dzieci z cukrzycą w całości i ilości świeżych zachorować, typów cukrzycy, ilości pacjentów leczonych z użyciem ciągłego podskórnego wlewu insuliny z użyciem indywidualnych pomp insulinowych. Po zmianie lokalizacji w nowym miejscu ilość łóżek nie uległa zmianie ale istotnie poprawiły się warunki leczenia dzieci oraz możliwości pobytu rodziców. 3.Poradnia Endokrynologiczna i Poradnia Diabetologiczna IMiD Warszawa ul Kasprzaka 17A- jedynie w części ambulatoryjnej oraz uzyskano od kierowników Poradni i Dyrekcji Instytutu szczegółowe sprawozdanie roczne dotyczące kadry medycznej, ilości i rodzaju udzielonych świadczeń z zakresu diabetologii dziecięcej, ilości i rodzaju udzielonych ambulatoryjnie porad oraz czasu oczekiwania na poradę ambulatoryjna. W szczególności ilości dzieci z cukrzycą w całości i ilości świeżych zachorować, typów cukrzycy, ilości pacjentów leczonych z użyciem ciągłego podskórnego wlewu insuliny z użyciem indywidualnych pomp insulinowych oraz szczegółowe sprawozdanie roczne dotyczące kadry medycznej, ilości i rodzaju udzielonych świadczeń z zakresu endokrynologii dziecięcej, ilości i rodzaju udzielonych ambulatoryjnie porad oraz czasu oczekiwania na hospitalizację i poradę ambulatoryjna. W szczególności dotyczy to programów terapeutycznych. Placówki pracują bez wystarczającego zaplecza łóżkowego- brak przyjęć świeżych zachorowań diabetologicznych i ograniczona możliwość planowych diagnostycznych hospitalizacji endokrynologicznych. Wobec trwającego remontu w placówce pogorszyły się warunki lokalowe. Dodatkowo w poradni Endokrynologicznej słaba obsada lekarska ( 2 osoby) Ponadto uzyskano szczegółowe sprawozdanie za rok 2015 w zakresie jak wyżej odpowiednio w zakresie endokrynologii i/lub diabetologii dziecięcej od ; 1.WojewódzkiegoSzpitala Zespolonego w Płocku ul. Medyczna 19. w dotyczące kadry medycznej, ilości i rodzaju udzielonych świadczeń z zakresu diabetologii dziecięcej, ilości i rodzaju udzielonych ambulatoryjnie porad oraz czasu oczekiwania na poradę ambulatoryjna. 8

9 W Oddziale Dziecięcym hospitalizacje zakresu endokrynologii i diabetologii dziecięcej dotyczyły jedynie kilkudziesięciu dzieci w trybie dyżurowym. W roku 2014 ambulatoryjnie udzielano świadczeń z zakresu endokrynologii i diabetologii dziecięcej w ramach Poradni Endokrynologicznej dla Dorosłych ( nie ma odrębnej Poradni dla dzieci). W 2015 roku nie przyjmowano dzieci w w/w Poradni z powodu braku odpowiednich specjalistów. Z pozostałych jednostek na terenie województwa posiadających według danych NFZ umowy na świadczenia z zakresu endokrynologii i/lub diabetologii dziecięcej lub świadczących takie usługi według wiedzy konsultanta do dnia generowania powyższego sprawozdanie nie otrzymano sprawozdań za rok W tych jednostkach planowane jest przeprowadzenie kontroli w 2016 roku. W jednostkach wizytowanych oraz tych z których otrzymano sprawozdania na podstawie posiadanej wiedzy nie wykazano uchybień, nie otrzymano także skarg na ich działalność w tym w szczególności ilość i jakość świadczonych usług medycznych w zakresie endokrynologii i/lub diabetologii dziecięcej. nie poinformowano zatem stosownych organów o ich istnieniu. IV. Udzielone opinie i konsultacje W 2015 roku nie wydano opinii dotyczących: kandydatów na ordynatorów oddziałów szpitalnych, likwidacji lub powstania nowego oddziału szpitalnego, przychodni specjalistycznej, pracowni diagnostycznej, apteki, spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny, spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny. W 2015 roku 52 razy opiniowano zasadność leczenia i sprowadzenia na import docelowy preparatu Cortef dla pacjentów leczonych w placówkach województwa mazowieckiego. Lek ten stosowany jest w leczeniu niedoczynności kory nadnerczy i WPN( wrodzonego przerostu nadnerczy). W drugiej połowie roku został wprowadzony do obrotu i refundacji odpowiednik w/w leku w dawce 10 mg. co istotnie zmniejszyło ilość wydawanych wniosków Ponadto opiniowano; 1 wniosek dla AOTM Agencji Oceny Technologii Medycznych, dotyczący wyceny procedur medycznych z zakresu endokrynologii i diabetologii dziecięcej, wnioski jednostek ubiegających się o akredytację w ramach specjalizacji z dziedziny endokrynologii i diabetologii dziecięcej oraz liczbę miejsc o jakie jednostki wnioskowały. 9

10 Konsultant lub wyznaczeni lekarze na bieżąco konsultują przypadki problemowe z zakresu endokrynologii i diabetologii dziecięcej u dzieci leczonych w innych Klinikach IP-CZD. Konsultant na bieżąco udziela również telefonicznych porad dotyczących diagnostyki i leczenia pacjentów hospitalizowanych lub leczonych ambulatoryjnie w innych placówkach na terenie województwa mazowieckiego. Warto nadmienić, że pod koniec 2015 roku w województwie mazowieckim ruszył program badań przesiewowych noworodków w kierunku wrodzonego przerostu nadnerczy. Jednostką referencyjna zapewniającą kompleksowe leczenie tych dzieci jest Klinika Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD i w przypadku dzieci z niska urodzeniowa maą ciała i/lub innymi poważnymi schorzeniami klinika Patologii noworodka IP-CZD i tam winny trafiać wszystkie dzieci z tym rozpoznaniem. W uzasadnionych przypadkach pacjenci są konsultowani bezpośrednio w Poradni Endokrynologicznej lub Diabetologicznej IP-CZD przez konsultanta lub wyznaczonego lekarza a decyzje co do dalszej diagnostyki i/lub leczenia zapadają w uzgodnieniu z konsultantem. Pacjenci problemowi,wymagający tego, zarówno z obszary województwa mazowieckiego, jaki i z racji referencyjnej roli IP-CZD z całej Polski, są hospitalizowani w Klinice Endokrynologii i Diabetologii IP-CZD V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji. W zakresie endokrynologii dziecięcej: Konieczne zwiększenie dostępności do porady bliżej miejsca zamieszkania, zwiększenie ilości lekarzy specjalistów endokrynologów i diabetologów dziecięcych oraz pakietu badań diagnostycznych i kompetencji lekarzy POZ a zwłaszcza zapewnienie opieki nad dziećmi i młodzieżą przez lekarzy pediatrów. Biorąc pod uwagę epidemiologię należy się liczyć ze wzrostem zachorowań na choroby autoimmunologiczne, zwłaszcza choroby tarczycy i nowotwory głównie ośrodkowego układu nerwowego dające objawy endokrynne a w efekcie poprawy skuteczności leczenia ze wzrostem ilości pacjentów z powikłaniami endokrynnymi po leczeniu chorób nowotworowych. Powinno się to przełożyć na zwiększenie kontraktów zwłaszcza dla placówek referencyjnych w związku z wprowadzeniem w 2015 roku dodatkowego programu leczenia ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu dzieci urodzonych z hipotrofią wewnątrzmaciczną. Należy również zwiększyć wycenę wizyt w ramach programów lekowych, która aktualnie obejmuje koszt leku i wykonywanych badan a nie koszt pracy personelu Poradni Endokrynologicznych dla dzieci. 10

11 Należy również zwiększyć wycenę większości procedur z zakresu zarówno endokrynologii i diabetologii dziecięcej gdzie zarówno z uwagi na czas hospitalizacji jak i skomplikowaną czaso i kosztochłonna diagnostykę często z wykonaniem badan genetycznych koszty przewyższają sumę refundacji. Należy w pracy lekarzy POZ zwrócić szczególną uwagę na monitorowanie procesu wzrastania i przyrostu masy ciała dzieci z zastosowaniem siatek centylowych- powszechnie dostępnych w książeczkach zdrowia dziecka ( co jest nagminnie pomijane) celem odpowiednio wczesnego wyłapywania dzieci z niskorosłością, nadwagą i otyłością oraz na wczesną interwencję dietetyczną( modyfikacja ilościowa i jakościowa)w przypadku nadmiernej masy ciała. Ponadto należy wycenić odpowiednio w kontraktach NFZ poradę dietetyczną ( czasochłonną i pracochłonną) aktualnie nie wycenioną a traktowana jako część porady lekarskiej. W zakresie diabetologii dziecięcej: Biorąc pod uwagę dane epidemiologiczne należy się spodziewać corocznego wzrostu zachorowań na cukrzycę typu 1 u dzieci i młodzieży w granicach 5-8% ( szczegółowe dane z obszaru województwa mazowieckiego z ostatnich 6lat zostały właśnie opracowane Największy wzrost zachorowań obserwuje się u dzieci w wieku przedszkolnym. Należy zatem dla należytego zabezpieczenia potrzeb zdrowotnych populacji zwiększać corocznie wartość kontraktu dla jednostek referencyjnych ( zarówno dotyczącego hospitalizacji jak i ambulatoryjnych). Ponadto wzrasta sukcesywnie do narastającej częstości występowania nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży ilość przypadków cukrzycy typu 2 a zwłaszcza insulino oporności i stadium prediabetes( przedcukrzycowe) wymagających wielospecjalistycznej opieki lekarskiej. To również dotyczy centrów referencyjnych i winno znaleźć odbicie w zwiększeniu kontraktowania w tych palcówkach. Podobnie jak leczenie inwazyjne przypadków otyłości olbrzymiej z powikłaniami wielonarządowymi. Pilne sprawy ale do rozwiązania na szczeblu centralnym to: refundacja diagnostyki genetycznej w przypadku cukrzyc monogenowych ( umożliwia często odstawienie insuliny ), ciągłego monitorowania glikemii ( ułatwia lepszą możliwość skutecznego leczenia). Nie jest również objęta refundacją szkolenie pracowników w tym nauczycieli placówek wychowawczo-opiekuńczych w których przebywają dzieci chorujące na cukrzyce typu 1. Personel szkoli takie osoby w ramach pacy lub godzinami pracy- bepłatnie. VI. Podsumowanie ogólnej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny. Istotne wnioski, uwagi i komentarze przedstawiono w odpowiednich punktach powyżej. Na podkreślenie zasługuje szczególna sytuacja i pozycja województwa mazowieckiego. Według danych GUS ( z końca 2013) na 7 milionów ludności poniżej 18 roku życia ( dzieci i 11

12 młodzież) w województwie mazowieckim mieszkało tak więc co 7 przedstawiciel populacji wieku rozwojowego w Polsce. Z drugiej strony województwo ma największą powierzchnię w Polsce- ponad 35 tysięcy kilometrów kwadratowych i obejmuje aż 37 powiatów i 314 gmin- w tym Warszawę, gdzie znajduje się duża ilość placówek w tym pediatrycznych o zasięgu ponadregionalnym i ponadwojewódzkim czy wręcz ogólnopolskim. Powoduje to zdecydowanie większe zapotrzebowanie na wyspecjalizowaną kadrę medyczną oraz ogromną różnorodność w jej rozmieszczeniu a w niektórych przypadkach bardzo złą dostępność do specjalistycznych placówek medycznych. (pieczątka i podpis) 12