PSTRĄGA TĘCZOWEGO OCENA MAKROSKOPOWA WĄTROBY JAKO WSKAŹNIK STANU ZDROWIA W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH. ze świata nauki. Wstęp.
|
|
- Henryk Pawlik
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 OCENA MAKROSKOPOWA WĄTROBY JAKO WSKAŹNIK STANU ZDROWIA PSTRĄGA TĘCZOWEGO W ŚWIETLE BADAŃ WŁASNYCH J. Szarek 1, I. Babińska 1, E. Strzyżewska 1, K.A. Skibniewska 1, J. Zakrzewski 1, J. Guziur 1, B. Szynaka 2, A. Wiśniewska 1, S. Dobosz 3, K. Dublan 1, J. Koc 1, M. Sidoruk 1 1 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2 Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, 3 Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza w Olsztynie, Zakład Hodowli Ryb Łososiowatych, Rutki Wstęp Badanie makroskopowe, zwane też sekcyjnym, nekropsyjnym lub autopsyjnym to ocena pośmiertna całości organizmu (zwłok) lub jego części, wykonana poprzez oglądanie, omacywanie i nacinanie. Jest podstawową metodą badawczą w anatomii patologicznej dotyczącej ryb. W stosunku do wątroby polega na dokładnym opisie wyglądu narządu oraz na ocenie jego konsystencji i przekroju. Każdorazowo powinna być przeprowadzona z uwzględnieniem tych trzech elementów. Ocena makroskopowych zmian morfologicznych pozwala bliżej poznać rodzaj odstępstwa od normy, jego wcześniejszą historię (przyczynę i przebieg) oraz następstwa (Szarek i wsp., 2013). Tym samym przyczynia się pośrednio do poprawy dobrostanu ryb lub też leczenia samego schorzenia. Punktem wyjścia do osiągnięcia podanej wiedzy jest dostarczenie informacji o stanie faktycznym badanego narządu. W stwierdzonych odstępstwach od normy sygnalizuje lub wykazuje istotę procesu chorobowego lub schorzenia (Malicka, 2008; Rutty, 2008). Najczęściej jest wstępną oceną morfologiczną. W przypadkach uzasadnionych podczas badania makroskopowego pobiera się do badań wycinki narządów w kierunku analizy mikroskopowej (badanie pod mikroskopem świetlnym, najczęściej pod powiększeniem od kilkunastu do kilkuset razy) i ewentualnie ultrastrukturalnej (ocena w mikroskopie ultrastrukturalnym pod powiększeniem kilku lub kilkunastu tysięcy razy) (Szarek i wsp., 2013). Każdorazowo badanie makroskopowe powinno być wykonywane przy świetle słonecznym rozproszonym takie światło pozwala najlepiej ocenić zmiany w narządach. Należy unikać miejsc silnie nasłonecznionych jaskrawe światło słoneczne utrudnia należytą ocenę narządu. Jeżeli zaś przeprowadza się badanie wieczorem lub nocą, powinno wtedy być zapewnione jak najlepsze oświetlenie np. lampa elektryczna o dużej mocy osłonięta matowym kloszem. W drugiej połowie XX wieku patomorfologia (w tym makroskopowa) zaczęła angażować się w odzwierciedlenie wpływu oddziaływania środowiska na zdrowie różnych gatunków zwierząt, w tym także i ryb. Tak więc analiza patomorfologiczna staje się narzędziem w ocenie zdrowia ryb (Szarek i wsp., 2008; Szarek i wsp., 2013). Określany stan faktyczny danego narządu (np. wątroby), może wskazywać na proces zaawansowania zmian morfologicznych i rzutować na rodzaj bodźca (np. ksenobiotyku), jego siłę działania i nawet na czas trwania takiego działania. Zmiany te najczęściej sygnalizuje ocena makroskopowa, a uściśla morfologiczna analiza mikroskopowa (Szarek i wsp., 2008; Szarek i wsp., 2013). Materiał i metody Ocenę makroskopową pstrągów tęczowych przeprowadzono w latach w ramach projektu Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 710/2009 realizowanego w Programie Operacyjnym Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich (Szarek i wsp., 2012). Badania zlokalizowano w 6 gospodarstwach rybackich usytuowanych w różnych regionach Polski. Trzy z nich prowadziły ekstensywną hodowlę pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss) na wodzie przepływowej OOH, a trzy prowadziły intensywny chów ryby z zastosowaniem recyrkulacji wody RAS. W wymienionym okresie wiosną i jesienią pobierano do badań z każdego gospodarstwa po 40 pstrągów, tj.: 20 sztuk o masie ciała g (asortyment wagowy M) i 20 sztuk o masie ciała g (asortyment wagowy D). Ryby przenoszono ze stawów do zbiorników z wodą i wprowadzano w stan znieczulenia ogólnego przy użyciu roztworu preparatu o nazwie Propiscin (0,2 % roztworu etomidatu) produkcji Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Żabieńcu (Kazuń i Siwicki, 2001). Wykonywano kompleksowe badania wielu parametrów, pośród których była ocena makroskopowa wątroby. Narząd badano poprzez oglądanie, omacywanie i nacinanie (Malicka, 2008). 28
2 ze świata nauki Wyniki badań i omówienie Wiadomym jest, że ocenie makroskopowej podlega cała ryba. Nie mniej jednak w prezentowanej publikacji punktem odniesienia jest wątroba pstrąga tęczowego. Narząd ten należy odpowiednio odsłonić do przeprowadzenia omawianego badania (ryc. 1). Koniecznym jest obejrzenie go w tzw. pozycji in situ czyli w miejscu jego naturalnej lokalizacji. Dopiero później można go oddzielić od otoczenia poprzez odcięcie (nie oderwanie) i poddać dalszemu oglądaniu oraz omacywaniu i nacinaniu (Rutty, 2008). U pstrągów tęczowych poddanych ocenie makroskopowej wątroba przeważnie charakteryzowała się morfologicznymi cechami o znamionach fizjologicznych (normalnych) ryc Jej torebka otaczająca narząd była gładka, lśniąca i przeświecająca. Pod nią widoczny był miąższ o różnym odcieniu barwy brunatnej. Narząd wykazywał konsystencję elastyczną. Po jego nacięciu uzewnętrzniała się wilgotna powierzchnia, zwykle nieco pokrywająca się krwią. Widać też było charakterystyczną dla wątroby strukturę zrazikową. Taki obraz morfologiczny jest podstawą do zadowolenia hodowcy pstrągów świadczy o braku odstępstw od normy w ocenianym narządzie. Ryc. 2. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów OOH: Ryc. 1. Pstrąg tęczowy asortyment M, chów OOH: przygotowany do badania wątroby w jej naturalnym położeniu. Nie mniej jednak podczas przeprowadzanych badań odnotowano u niewielkiego odsetka pstrągów tęczowych (kilka ryb w obrębie każdego z pobrań) nieliczne morfologiczne odstępstwa od przedstawionej normy typu zmian wstecznych i zaburzeń w krążeniu. W makroskopowej ocenie wątroby było to m.in. zwyrodnienie miąższowe (ryc. 5). Ta niepożądana zmiana jest rozpoznawalna makroskopowo poprzez nieco ciemniejszą barwę i zaokrąglone brzegi wątroba w tych przypadkach miała wygląd nieco powiększonego narządu. Jej konsystencja była krucha. Na przekroju omawiany narząd miał znamiennie charakterystyczny w różnym stopniu zatarty rysunek zrazikowy. Zwyrodnienie miąższowe jest zmianą mało specyficzną. Powstaje jako następstwo w zaburzeniu oddychania wewnątrzkomórkowego. Zjawisko to może być wywołane zarówno zmianami w środowisku zewnętrznym ryby (Szarek i wsp., 2006; Szweda i wsp., 2010), jak i skutkiem działania drobnoustrojów. Jest sygnałem ostrzegawczym dla hodowcy. W tych przypadkach prowadzi do zakłócenia utleniania (oddychania) komórkowego, upośledzenia procesów energetycznych. Komórki miąższu wątrobowego Ryc. 3. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów RAS: Ryc. 4. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment D, chów RAS: 29
3 (hepatocyty) pęcznieją. Krótkotrwała zmiana jest odwracalna, natomiast dłużej trwająca prowadzi do utrwalenia niekorzystnych procesów, utraty zdolności detoksykacji i obumarcia. Ryc. 5. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment D, chów OOH: cechy makroskopowe zwyrodnienia miąższowego i przekrwienia. Makroskopowo stwierdzano też u pstrągów (częściej niż poprzednią zmianę) stłuszczenie zwykłe wątroby (ryc. 6-11). Zmiana ta, o charakterze fizjologicznym i odwracalnym, wyraźnie częściej wystąpiła u ryb asortymentu D (ryc. 5, 7, 10) niż u pstrągów mniejszych (M) ryc. 6, 8, 9, 11. Ponadto ryby pochodzące z obiektów o wysokim stopniu recyrkulacji i zamkniętym (zwrotnym) systemie wodnym (RAS) wykazywały większą skłonność do jej występowania (ryc. 7, 9, 11). Znamienną cechą takiej wątroby jest jej barwa. Wraz ze wzrostem stopnia stłuszczenia zmienia się z brunatnej w kierunku żółtym, co uwidoczniono na prezentowanych rycinach. Narząd stłuszczony nieco się powiększa, jego brzegi stają się nieco mniej ostre, a konsystencja jest na pograniczu gliniastej. Zażółcenie jest również zaznaczone na powierzchni przekroju. Stłuszczenie wątroby zwykle obejmuje cały narząd. Proces zaczyna się od pojedynczych komórek wątrobowych (hepatocytów), które coraz bardziej wypełniają się kroplami lipidów (tłuszczu). Dochodzi do zmniejszenia powierzchni cytoplazmy komórkowej i obwodowego przemieszczenia jądra. Zmiana taka niezależnie od stopnia nasilenia ma charakter odwracalny a proces ten zależy od eliminacji czynnika go wywołującego. Omawiając zmiany makroskopowe wątroby pstrągów należy też wspomnieć o zaburzeniach w krążeniu. W badaniach własnych uwidoczniły się one marginalnie pod postacią przekrwienia (ryc. 5) i drobnych wynaczynień (ryc. 10, 11). Jak widać zmiany te są łatwo rozpoznawalne po pojawieniu się barwy wpadającej w czerwoną. Długotrwałe przekrwienie, a więc utrudniony odpływ krwi z narządu, jest niekorzystne. Powoduje w organizmie następstwa będące konsekwencją niedotlenienia: stłuszczenie, a niekiedy martwicę komórek miąższowych oraz rozplem tkanki łącznej. Do wynaczynień dochodzi w przypadku uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych czynnikiem wywołującym mogą być ksenobiotyki środowiskowe (Szarek i wsp., 2006a; 2006b; Szarek i wsp., 2013), pasożyty lub drobnoustroje. Hodowcy powinni umieć rozpoznać te prezentowane podstawowe zmiany makroskopowe wątroby pstrągów, monitorować je i odpowiednio wcześnie na nie reagować. Kiedy odsetek pstrągów z takimi zmianami jest stosunkowo niewielki (jak miało to miejsce w badaniach własnych) można podejmować próby względem polepszenia dobrostanu ryb wpływając korektą środowiskową i pokarmową. Natomiast w przypadkach zwiększenia liczby pstrągów objętych zmianami należy bezzwłocznie wezwać pomoc lekarsko- -weterynaryjną. Podany przegląd wiedzy, oparty na przeprowadzonych badaniach, jest niezmiernie ważny w pracy hodowcy pstrągów z uwagi na rangę omawianego narządu względem stanu zdrowia, a co za tym idzie również spodziewanych efektów ekonomicznych. Otóż wątroba jest narządem przetwarzającym pokarm i oczyszczającym krew. Od stanu jej struktury zależy metabolizm, czyli przetwarzanie i przyswajanie pokarmów. Jest też odpowiedzialna za wytwarzanie, magazynowanie i wydalanie wielu ważnych dla życia substancji energetycznych (m.in. glikogenu). Bierze udział w przetwarzaniu tłuszczu uczestniczy w wytwarzaniu żółci niezbędnej dla trawienia. Wytwarza białka krwi i usuwa toksyny wchłaniane z pożywieniem, wodą i powietrzem. Wątroba jest silnym i cierpliwym narządem. Natomiast zmuszana do nadmiernego wysiłku czyn- Ryc. 6. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów OOH: Ryc. 7. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment D, chów RAS: 30
4 ze świata nauki nikami środowiska i pokarmem może ulec nieodwracalnym zmianom jej miąższ może zostać zastąpiony tkanką łączną lub tłuszczem albo też skutkiem ubytku miąższu może dojść do śmierci ryby (Szarek i wsp., 2006a). W świetle przedstawionych faktów i prezentowanych morfologicznych wyników badań należy stwierdzić, że wątroba pstrąga tęczowego jest czułym odzwierciedleniem wpływu środowiska tych Ryc. 11. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów RAS: cechy makroskopowe stłuszczenia zwykłego małego stopnia i punkcikowatych wybroczyn. Ryc. 8. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów OOH: Ryc. 9. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment M, chów RAS: cechy makroskopowe stłuszczenia zwykłego znacznego stopnia. Ryc. 10. Wątroba pstrąga tęczowego asortyment D, chów OOH: cechy makroskopowe stłuszczenia zwykłego znacznego stopnia i punkcikowatych wybroczyn przechodzących w podbiegnięcia krwawe" ryb na ich stan zdrowia, a samo makroskopowe badanie morfologiczne stosunkowo prostym i doskonałym narzędziem wstępnym do badań w omawianym zakresie. Tak więc staje się oczywistym, że na usługach obecnego chowu pstrąga tęczowego, wykazującego tendencję intensyfikacji (Ciereszko i Ocalewicz, 2007; Goryczko, 2008; Krysiński, 2008; Molony i wsp.; Sidoruk i wsp., 2013; 1999; Żelazny, 2007) powinien być stały monitoring badania makroskopowego prowadzony wstępnie przez hodowcę, a w przypadkach koniecznych przez lekarza weterynarii. Badania sfinansowane przez UE oraz Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w ramach Programu Operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich, PO Ryby , umowa nr OR /10. Piśmiennictwo Ciereszko A., Ocalewicz K., Modern methods for rainbow trout production. A time for trout. Focus on fish Breeding. Academia, 1(13): Goryczko K. Pstrągi chów i hodowla. Instytut Rybactwa Śródlądowego, Olsztyn, Kazuń K., Siwicki A.K., Propiscin a safe New anesthetic for fish. Archives of Polish Fisheries, 9(2): Krysiński D. Produkcja organiczna pstrąga tęczowego. XXXIII Krajowa Konferencja Szkolenie dla Hodowców Ryb Łososiowatych. Jastrzębia Góra, 2008, Malicka E.: Sekcja zwłok zwierząt. Wydawnictwo SGGW, Warszawa, Molony B.W., Lawrence C., Maguire G.B., Farming trout. Aquaculture WA, (3): 8. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 710/2009 z dnia 5 sierpnia 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 889/2008 ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w odniesieniu do ustanawiania szczegółowych zasad dotyczących ekologicznej produkcji zwierzęcej w sektorze akwakultury i ekologicznej produkcji wodorostów morskich. Dz. Urz. L 204, 06/08/2009 P Rutty G.N. The Essentials of Autopsy Practice: New Advances, Trends and Development. Springer-Verlag, London Sidoruk M., Koc J., Szarek J., Skibniewska K., Guziur J., Zakrzewski J., Wpływ produkcji pstrąga w stawach betonowych z kaskadowym przepływem wody na właściwości fizyczne i chemiczne wód powierzchniowych. Inżynieria Ekologiczna, 34: Skibniewska K.A., Guziur J., Marzec Z., Zaręba S., Grzybowski M., Szarek J., Lead and cadmium content in meat tissue of fish from water ecosystems in the vicinity of pesticide tomb. Oceanological and Hydrobiological Studies, 37(3):
5 Szarek J., Babińska I., Mieszczyński T., Gesek M., Ocena makroskopowa karpi konsumpcyjnych i analiza mikroskopowa ich wątrobotrzustki. W: Szarek J., Skibniewska K.A., Guziur J., Technologia produkcji rybackiej a jakość karpia. Wpływ rodzaju technologii produkcji rybackiej i jakości środowiska wodnego na wybrane wskaźniki hodowlane i patomorfologiczne karpia konsumpcyjnego (Cyprinus carpio L.). Pracownia Wydawnicza ElSet, Olsztyn, Szarek J., Babińska I., Strzyżewska E., Szweda M., Szynaka B., Dublan K., Skibniewska K., Zakrzewski J., Wojtacka J., Guziur J., Dobosz S., Koc J., Sidoruk M, Terech-Majewska E., Wąsowicz K., Białowąs H., Miciński J. Ocena makroskopowa i analiza mikroskopowa wątroby, śledziony i nerek pstrąga tęczowego. W: Szarek J., Skibniewska K.A., Zakrzewski J., Guziur J., Jakość pstrąga tęczowego z technologii stosowanych w Polsce. Pracownia Wydawnicza El- Set, 2013, 83-94, Szarek J., Goryczko K., Skibniewska K.A., Guziur J., Dobosz S., Siwicki K., Koc J., Zakrzewski J., Sidoruk M., Wiśniewska A., Testowanie technologii produkcji pstrąga stosowanych w Polsce w świetle Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 710/2009. Przegląd Rybacki, 26(5): Szarek J., Babińska I., Skibniewska K. Truszczyńska M. Kolman R., Siwicki A.K., Kowalski I.M., Wojtacka J., Kolman H., Banaszkiewicz T., 2006a. Effect of the herbicide Avans 330 SL and Azoprim 50 WP on skin pathomorphology of healthy and patient carp with Ichthyophthiriasis. Polish Journal of Natural Sciences, 20(1): Szarek J., Siwicki K.A., Babińska I., Skibniewska K.A., Dobosz S., Goryczko K., Guziur J., Szynaka B., Strzyżewska E., Wojtacka J., Terech- -Majewska E., Zakrzewski J., Wiśniewska A., Szweda M., Does the type of technology of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) breeding influence morphological pattern of the internal organs and immunity in this fish. Journal of Comparative Pathology, 148(1): 92. Szarek J., Skibniewska K.A, Guziur J., Wojtacka J., Grzybowski M., Babińska I., Andrzejewska A., Sawicka-Kapusta K., Zmysłowska I., Zakrzewska M., Chełstowska D., 2006b. Pathomorphological pattern of hepatopancreas in carp (Cyprinus carpio L.) originating from pond nearby pesticide tomb. In: Řehout V., Biotechnology 2006, Environmental biotechnology, Scientific Pedagogical Publishing, Česke Budějovice, Czech Republic, Szweda M., Babińska I., Szarek J., Skibniewska K., Andrzejewska A., Szynaka B., Kowalski I., Veterinary medicine and biomarkers in the assessment of the environmental pollution with hazardous waste. W: Skibniewska K.A., REKLAMA REKLAMA REKLAMA Contemporary problems of management and environmental problems. Influence of the pesticide tomb on the environment. University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Żelazny J., Wpływ warunków hodowli na bezpieczeństwo zdrowotne ryb przeznaczonych do konsumpcji. W: Żelazny J. Ochrona zdrowia w gospodarce rybackiej. PIWet - PIB Puławy: REKLAMA 32
r. Wielkopolskie Centrum Konferencyjne w Licheniu Starym
18. 02. 2014 r. Wielkopolskie Centrum Konferencyjne w Licheniu Starym www.pstrag.eu J. Szarek 1, I. Babińska 1, K.A. Skibniewska 1, J. Guziur 1, K. Goryczko 2, A. Wiśniewska 1, J. Zakrzewski 1, J. Koc
Bardziej szczegółowoOCENA ORGANOLEPTYCZNA PSTRĄGA TĘCZOWEGO Z CHOWU NA WODACH RECYRKULOWANYCH
OCENA ORGANOLEPTYCZNA PSTRĄGA TĘCZOWEGO Z CHOWU NA WODACH RECYRKULOWANYCH Zakrzewski J. 1, Goryczko K. 2, Skibniewska K.A. 1, Dobosz S. 2, Szarek J. 1, Guziur J. 1 1 Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie,
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo żywności pochodzącej z akwakultury w ramach badań własnych
Bezpieczeństwo żywności pochodzącej z akwakultury w ramach badań własnych Janusz Zakrzewski 1, Józef Szarek 2, Krystyna A. Skibniewska 1, Anna Wiśniewska 3 1 Katedra Podstaw Bezpieczeństwa, 2 Katedra Patofizjologii,
Bardziej szczegółowoWSTĘPNE WYNIKI BADAŃ NAD JAKOŚCIĄ PSTRĄGA TĘCZOWEGO Z POLSKIEJ TECHNOLOGII CHOWU
WSTĘPNE WYNIKI BADAŃ NAD JAKOŚCIĄ PSTRĄGA TĘCZOWEGO Z POLSKIEJ TECHNOLOGII CHOWU Szarek J. 1, Goryczko K. 2, Skibniewska K. 1, Guziur J. 1, Koc J. 1, Dobosz S. 2, Siwicki K.A. 1, Sidoruk M. 1, Babińska
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo żywności pochodzącej z akwakultury w ramach badań własnych
Bezpieczeństwo żywności pochodzącej z akwakultury w ramach badań własnych Janusz Zakrzewski 1, Józef Szarek 2, Krystyna A. Skibniewska 1, Anna Wiśniewska 3 1 Katedra Podstaw Bezpieczeństwa, 2 Katedra Patofizjologii,
Bardziej szczegółowo8. Analiza ultrastrukturalna wątroby pstrąga tęczowego
Józef Szarek, Izabella Babińska, Beata Szynaka, Anna Andrzejewska, Emilia Strzyżewska, Joanna Wojtacka, Krzysztof Wąsowicz, Anna Wiśniewska, Magdalena Szweda, Krystyna Dublan 8. Analiza ultrastrukturalna
Bardziej szczegółowo7. Ocena makroskopowa i analiza mikroskopowa wątroby, śledziony i nerek pstrąga tęczowego
Józef Szarek, Izabella Babińska, Emilia Strzyżewska, Magdalena Szweda, Beata Szynaka, Krystyna Dublan, Krystyna Skibniewska, Janusz Zakrzewski, Joanna Wojtacka, Janusz Guziur, Stefan Dobosz, Józef Koc,
Bardziej szczegółowor. Wielkopolskie Centrum Konferencyjne w Licheniu Starym.
TESTOWANIE TECHNOLOGII PRODUKCJI PSTRĄGA STOSOWANYCH W POLSCE W ŚWIETLE ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (WE) NR 710/2009 PUNKTY KRYTYCZNE W BEZPIECZEŃSTWIE PRODUKCJI 18. 02. 2014 r. Wielkopolskie Centrum Konferencyjne
Bardziej szczegółowo1. Wpływ technologii gospodarowania wodą w hodowli pstrąga tęczowego jako czynnik warunkujący jakość wód powierzchniowych
Józef Koc, Marcin Sidoruk, Małgorzata Rafałowska, Andrzej Rochwerger, Katarzyna Sobczyńska-Wójcik 1. Wpływ technologii gospodarowania wodą w hodowli pstrąga tęczowego jako czynnik warunkujący jakość wód
Bardziej szczegółowoDarłowo r.
Darłowo - 01. 03. 2014 r. www.pstrag.eu J. Szarek 1, J. Guziur 1, K. Goryczko 2, K.A. Skibniewska 1, I. Babińska 1, A. Wiśniewska 1, E. Terech- Majewska 1, S. Dobosz 2, J. Zakrzewski 1, J. Koc 1, E. Strzyżewska
Bardziej szczegółowoAKTUALNA SYTUACJA AKWAKULTURY, WYSTĘPUJĄCE TRENDY ORAZ WNIOSKI NA PRZYSZŁOŚĆ
AKTUALNA SYTUACJA AKWAKULTURY, WYSTĘPUJĄCE TRENDY ORAZ WNIOSKI NA PRZYSZŁOŚĆ Andrzej Lirski Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza w Olsztynie MAŁOPOLSKA REGIONALNA KONFERENCJA RYBACKA
Bardziej szczegółowoObraz polskiej akwakultury w 2014 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22. Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski
Obraz polskiej akwakultury w 2014 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22 Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie XL KONFERENCJA
Bardziej szczegółowoUWARUNKOWANIA EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWEJ GOSPODARKI RYBACKIEJ I AKWAKULTURY W POLSCE
UWARUNKOWANIA EKONOMICZNE I ŚRODOWISKOWE ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWEJ GOSPODARKI RYBACKIEJ I AKWAKULTURY W POLSCE Arkadiusz Wołos, Andrzej Lirski, Tomasz Czerwiński Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława
Bardziej szczegółowoPlan Produkcji i Obrotu
aktualny stan wdrażania Gdynia, październik 2018 r. Ziemowit Pirtań Stowarzyszenie Producentów Ryb Łososiowatych III Schematy działań I. Działania wewnętrzne Stowarzyszenia realizujące wytyczne KE II.
Bardziej szczegółowoKompetencje Samorządu Województwa w zakresie rybactwa
Kompetencje Samorządu Województwa w zakresie rybactwa 1. Ocena wypełniania przez uprawnionego do rybactwa obowiązku prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej Art. 6 ust. 2a ustawy z dnia 18 kwietnia
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA i ROZWOJU WSI 1) z dnia r. w sprawie zwalczania niektórych chorób zakaźnych mięczaków 2)
PROJEKT ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA i ROZWOJU WSI 1) z dnia... 2005 r. w sprawie zwalczania niektórych chorób zakaźnych mięczaków 2) Na podstawie art. 61 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie
Bardziej szczegółowoWIELOCZYNNIKOWA OCENA GOSPODARSTWA, KARPIA I PSTRĄGA TĘCZOWEGO TOWAROWEGO Z ZASTOSOWANIEM SKALI GUZIURA
WIEOCZYNNIKOWA OCENA GOSPODARSTWA, KARPIA I PSTRĄGA TĘCZOWEGO TOWAROWEGO Z ZASTOSOWANIE SKAI GUZIURA J. Zakrzewski, J. Guziur, K.A. Skibniewska, J. Szarek UW Olsztyn. W S T Ę P. Dla konsumentów Unii Europejskiej,
Bardziej szczegółowo3. Wpływ technologii chowu na skład chemiczny tkanki mięśniowej pstrąga tęczowego
22 Krystyna A. Skibniewska, Janusz Zakrzewski, Ewa Siemianowska, Małgorzata Warechowska, Katarzyna Wojtkowiak Krystyna A. Skibniewska, Janusz Zakrzewski, Ewa Siemianowska, Małgorzata Warechowska, Katarzyna
Bardziej szczegółowoProces zarządzania rozwojem akwakultury przez administrację centralną - wyzwania
Proces zarządzania rozwojem akwakultury przez administrację centralną - wyzwania Czy administracja centralna powinna zarządzać rozwojem akwakultury? Musi bo: - tysiące przepisów wydawanych przez rządzących
Bardziej szczegółowoProgramy Operacyjne UE jako instrumenty wsparcia innowacji w rybactwie - przegląd najważniejszych osiągnięd
Programy Operacyjne UE jako instrumenty wsparcia innowacji w rybactwie - przegląd najważniejszych osiągnięd Adam Sudyk Departament Rybołówstwa Ministerstwo Gospodarki Morskiej i ŻŚ Ustroń - Gołysz, 15
Bardziej szczegółowoWykorzystanie środków finansowych w ramach PO RYBY przez rybaków w województwie opolskim
Konferencja rybacka Rozwój rybactwa opolskiego szanse i możliwości Wykorzystanie środków finansowych w ramach PO RYBY 2007-2013 przez rybaków w województwie opolskim 15 listopada 2013r. Oś priorytetowa
Bardziej szczegółowoGdańsk r.
Gdańsk - 28. 02. 2014 r. www.pstrag.eu J. Szarek 1, I. Babińska 1, J. Guziur 1, K. Goryczko 2, A. Wiśniewska 1, K.A. Skibniewska 1, S. Dobosz 2, Terech- Majewska 1, J. Koc 1, E. Strzyżewska 1, E. Siemianowska
Bardziej szczegółowoJAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby
SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja
Bardziej szczegółowoChów ryb w małych stawach - J. Guziur
Chów ryb w małych stawach - J. Guziur Spis treści Wstęp 1. Rybactwo w Polsce 1.1. Rozmieszczenie i powierzchnie wód 1.2. Produkcja ryb 1.3. Przyzagrodowy chów ryb 1.4. Podstawy prawne 1.4.1. Ustawa o rybactwie
Bardziej szczegółowo2. Metodyka oceny wskaźników hodowlano-użytkowych pstrągów handlowych z obiektów o zróżnicowanej technologii produkcji
Anna M. Wiśniewska, Janusz Guziur, Stefan Dobosz, Krzysztof Goryczko, Józef Szarek, Janusz Zakrzewski 2. Metodyka oceny wskaźników hodowlano-użytkowych pstrągów handlowych z obiektów o zróżnicowanej technologii
Bardziej szczegółowo3. Wskaźniki hodowlane i biometryczne pstrąga
Janusz Guziur, Anna Wiśniewska, Stefan Dobosz, Krzysztof Goryczko 3. Wskaźniki hodowlane i biometryczne pstrąga 3.1. Metodyka badań W projekcie przyjęto podział na dwa typy gospodarstw pstrągowych stosujących
Bardziej szczegółowoWdrażanie wsparcia dla akwakultury podsumowanie
XLII Szkolenie - Konferencja Hodowców Ryb Łososiowatych DEPARTAMENT RYBOŁÓWSTWA Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Wdrażanie wsparcia dla akwakultury podsumowanie Gdynia, 5 października
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 3 lipca 2012 r. Poz. 751 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 28 czerwca 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 3 lipca 2012 r. Poz. 751 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 28 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych
Bardziej szczegółowoKonferencja prasowa. Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke
Konferencja prasowa Sekretarza Stanu w MRiRW Kazimierza Plocke Oczekiwania rybactwa i wędkarstwa wobec nowej perspektywy finansowej Program Operacyjny Rybactwo i Morze na lata 2014-2020 Warszawa, 23 lipca
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 31 grudnia 2008 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną 2)
Dz.U.09.14.81 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 31 grudnia 2008 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną 2) (Dz. U. z dnia 29 stycznia 2009 r.) Na podstawie
Bardziej szczegółowoPodstawy toksykologiczne
Toksykologia sądowa Podstawy toksykologiczne 1. Definicja toksykologii 2. Pojęcie trucizny, rodzaje dawek 3. Czynniki wpływające na toksyczność a) dawka b) szybkość wchłaniania i eliminacji c) droga wprowadzenia
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:
1 z 5 2015-02-10 13:31 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Usługa druku i dostawa książek
Bardziej szczegółowo2. Plan wynikowy klasa druga
Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3
Bardziej szczegółowoZaznacz wykres ilustrujący stałocieplność człowieka. A. B. C. D.
I. Organizm człowieka. Skóra powłoka organizmu 1. Zadanie Napisz, czym zajmuje się anatomia............................................................................................................................
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOBRY. DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin)
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII KLASA 5 DOPUSZCZAJĄCY DOSTATECZNY DOBRY BARDZO DOBRY CELUJĄCY DZIAŁ 1. Biologia jako nauka ( 4godzin) wskazuje biologię jako naukę o organizmach wymienia czynności życiowe
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA. osiągnięcia i wyzwania. Wdrażanie Krajowej Strategii zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich:
KONFERENCJA Wdrażanie Krajowej Strategii zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich: osiągnięcia i wyzwania Balice, 19.10.2017 Instytut Zootechniki - Państwowy Instytut
Bardziej szczegółowoLp. Dział 1. Zakres i znaczenie nauki o żywieniu człowieka 2. Charakterystyka, źródła i znaczenie dla organizmu człowieka Umiejętności i wiadomości na
Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego Podstawy żywienia człowieka Przedmiotowy system oceniania Lp. Dział 1. Zakres i znaczenie nauki o żywieniu człowieka 2. Charakterystyka, źródła i znaczenie dla
Bardziej szczegółowoGospodarka rybacka w jeziorach lobeliowych
Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej
Bardziej szczegółowoSEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Dostawa czytnika oraz kodowanych znaczków drutowych
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ
mgr Bartłomiej Rospond POSZUKIWANIE NEUROBIOLOGICZNEGO MECHANIZMU UZALEŻNIENIA OD POKARMU - WPŁYW CUKRÓW I TŁUSZCZÓW NA EKSPRESJĘ RECEPTORÓW DOPAMINOWYCH D 2 W GRZBIETOWYM PRĄŻKOWIU U SZCZURÓW STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoZadanie nr 1- DRÓB GWARANTOWANA. Lp. Przedmiot zamówienia J.m. Ilość. 1 Noga z kurczaka kg Filet z piersi kurczaka kg 70
Załącznik nr 2 Opis przedmiotu zamówienia Przedmiotem zamówienia są środki spożywcze w ilościach zawartych w tabelach, zgodne z przedstawionym opisem przedmiotu zamówienia. a) Zadanie nr 1 dostawa do Magazyn
Bardziej szczegółowoMorfologiczne zróżnicowanie ciała osobników w obrębie gatunku:
Morfologiczne zróżnicowanie ciała osobników w obrębie gatunku: - różnice genetyczne - zmienne warunki środowiskowe - interakcje pomiędzy genotypem a warunkami środowiskowymi Obiekty: OOH ekstensywny poziom
Bardziej szczegółowo6. Mikrobiologiczna i immunologiczna ocena pstrąga tęczowego pochodzącego z technologii stosowanych w Polsce
Elżbieta Terech-Majewska, Andrzej K. Siwicki 6. Mikrobiologiczna i immunologiczna ocena pstrąga tęczowego pochodzącego z technologii stosowanych w Polsce 6.1. Badanie kliniczne Badania dotyczyły oceny
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Dostawa mikroskopu do badań terenowych z wyposażeniem
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:
1/ 5 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Dostawa mikroskopu z wyposażeniem w ramach Operacji
Bardziej szczegółowoUtrzymanie kurcząt brojlerów
Utrzymanie kurcząt brojlerów Dobrostan jest jednym z kluczowych elementów w produkcji zwierzęcej. Zapewnienie właściwych warunków środowiskowych oraz żywieniowych jest niezbędne do osiągnięcia wysokich
Bardziej szczegółowoObraz polskiej akwakultury w 2016 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22. Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski
Obraz polskiej akwakultury w 2016 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22 Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski XLII KONFERENCJA i SZKOLENIE HODOWCÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH
Bardziej szczegółowoWPŁYW ŻYWIENIA NA SKŁAD CHEMICZNY MIĘSA KARPIA
Inżynieria Rolnicza 5(93)/27 WPŁYW ŻYWIENIA NA SKŁAD CHEMICZNY MIĘSA KARPIA Renata Puchała Katedra Inżynierii Produkcji, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej. Maciej Pilarczyk Zakład Ichtiobiologii
Bardziej szczegółowoSZACUNKOWA OCENA NASIENIA
SZACUNKOWA OCENA NASIENIA dr R. Faundez Katedra Chorób Dużych Zwierząt z Kliniką Zakład Rozrodu Zwierząt, Andrologii i Biotechnologii Rozrodu Wydział Medycyny Weterynaryjnej,SGGW Atlas of spermatology.
Bardziej szczegółowoPOWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data
POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data 1. Struktura organizmu i funkcje, jakim ona służy ( komórki,
Bardziej szczegółowoUstawa o ochronie zwierząt
ZWIERZĘTA DOŚWIADCZALNE PRZEJAWIAJĄCE SZKODLIWY FENOTYP TEORIA I PRAKTYKA Marta Gajewska Zakład Genetyki Pracownia Hodowli Zwierząt Laboratoryjnych Ustawa o ochronie zwierząt Art. 1.1 Zwierzę, jako istota
Bardziej szczegółowoTHE PRESENT STATE, POSSIBILITIES AND CONDITIONINGS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF INLAND FISHING IN POLAND
KRZYSZTOF KUPREN, KONRAD TURKOWSKI, ANNA HAKUĆ BŁAŻOWSKA, TOMASZ KAJETAN CZARKOWSKI dr inż. Krzysztof Kupren, dr hab. Konrad Turkowski, mgr Anna Hakuć Błażowska Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie
Bardziej szczegółowoEDUKACYJNE FORUM KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH MULTIMEDIALNY KATALOG ZAWODOWY ZAWÓD: RYBAK ŚRÓDLĄDOWY
EDUKACYJNE FORUM KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH MULTIMEDIALNY KATALOG ZAWODOWY ZAWÓD: RYBAK ŚRÓDLĄDOWY Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.4 Otwartość systemu
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 3 lutego 2012 r. Pozycja 128. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 24 stycznia 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 3 lutego 2012 r. Pozycja 128 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących
Bardziej szczegółowoNutraceutyki i toksyny w pokarmach
Nutraceutyki i toksyny w pokarmach 1. Bioaktywne substancje o działaniu antyodżywczym i toksycznym występujące w podstawowych składnikach diety zwierząt; główne źródła i możliwe sposoby ich dezaktywacji.
Bardziej szczegółowoInstytucja Wiodąca. Instytucja Współpracująca. Nazwa komitetu. Komisja Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO
Przyporządkowanie Instytucji Wiodących i Współpracujących do poszczególnych Komitetów Komisji Kodeksu owego i Międzyrządowych Grup Problemowych Ad Hoc KKŻ Nazwa Komisja Kodeksu owego Komisja Kodeksu owego
Bardziej szczegółowoHodowlą nazywamy masę drobnoustrojów wyrosłych na podłożu o dowolnej konsystencji.
Wzrost mikroorganizmów rozumieć można jako: 1. Wzrost masy i rozmiarów pojedynczego osobnika, tj. komórki 2. Wzrost biomasy i liczebności komórek w środowisku, tj. wzrost liczebności populacji Hodowlą
Bardziej szczegółowoAktualne sprawy akwakultury PO Rybactwo i morze Prawo wodne
Konferencja Rybacka Akwakultura 2017 stan obecny i perspektywy DEPARTAMENT RYBOŁÓWSTWA Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Aktualne sprawy akwakultury PO Rybactwo i morze Prawo wodne
Bardziej szczegółowoI I I I II. III1I. Bilocol
I I I I II. III1I Bilocol Bilocol Zółć jest ważnym czynnikiem biorącym udział w trawieniu i wchłanianiu tłuszczu, jak również w przyswajaniu witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Warunkuje ona pełną aktywność
Bardziej szczegółowo4. Ocena mięsa pstrągów z polskich hodowli na podstawie testów konsumenckich
Janusz Zakrzewski, Krystyna A. Skibniewska, Henryk Białowąs, Maria Dymkowska-Malesa, Emilia Strzyżewska. Ocena mięsa pstrągów z polskich hodowli na podstawie testów konsumenckich.. Wstęp Konsumpcja ryb
Bardziej szczegółowoKetoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I
Naturalną fizjologiczną przypadłością krów jest ograniczenie pobrania paszy w okresie przed wycieleniem. Taki stan obniżonego apetytu utrzymuje się przez pierwsze dni laktacji. W tym samym czasie, w związku
Bardziej szczegółowoktóra odbędzie się 11 12 maja 2010 roku
Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Zakład Chorób Ryb Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych Sekcja Ichtiopatologii ma zaszczyt zaprosić na konferencję naukową PERSPEKTYWY
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: : Analiza zróżnicowania hodowlanych populacji wybranych rodów kaczek na podstawie cech użytkowych i
Bardziej szczegółowoWADY FIZYCZNE ZWIERZĄT Z ANALIZĄ KONFLIKTOGENNOŚCI W PRACY LEKARZA WETERYNARII
WADY FIZYCZNE ZWIERZĄT Z ANALIZĄ KONFLIKTOGENNOŚCI W PRACY LEKARZA WETERYNARII Józef Szarek Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Medycyny Weterynaryjnej, Katedra Patofizjologii, Weterynarii
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 23 sierpnia 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 3 sierpnia 2016 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 23 sierpnia 2016 r. Poz. 1314 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 3 sierpnia 2016 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu
Dz.U.06.79.556 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu Na podstawie art. 12 ust. 6 ustawy z dnia 1 lipca 2005
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoObraz polskiej akwakultury w 2018 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22. Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski
Obraz polskiej akwakultury w 2018 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22 Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski XLIII KONFERENCJA i SZKOLENIE HODOWCÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH
Bardziej szczegółowo4. Skład chemiczny tkanki mięśniowej pstrągów
Krystyna A. Skibniewska, Ewa Siemianowska, Małgorzata Warechowska, Katarzyna Wojtkowiak, Agnieszka Barszcz, Janusz Zakrzewski 4. Skład chemiczny tkanki mięśniowej pstrągów 4.1. Wstęp Przemysł spożywczy
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoObce gatunki ryb w jeziorach lobeliowych
Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie rejestru podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną 2)
Dz.U.2012.128 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną (Dz. U. z dnia 3 lutego 2012 r.) Na podstawie art. 11 ust.
Bardziej szczegółowoWzorcowy zestaw pytań dla komisji egzaminacyjnych na kartę wędkarską
Wzorcowy zestaw pytań dla komisji egzaminacyjnych na kartę wędkarską Komisje egzaminacyjne powołane przez PZW prowadzą egzaminy na kartę wędkarską w oparciu o przepisy zawarte w: Ustawie o rybactwie śródlądowym,
Bardziej szczegółowoINFORMACJA. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej
INFORMACJA z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej Tytuł zadania: Analiza zmienności cech użytkowych i reprodukcyjnych oraz jakości jaj wylęgowych hodowlanych populacji
Bardziej szczegółowoPrzedmiotem zamówienia są środki spożywcze w ilościach zawartych w tabelach, zgodne z przedstawionym opisem przedmiotu zamówienia.
Załącznik nr 2 19/ZO/2017 1. Opis przedmiotu zamówienia (ilość i rodzaj, miejsce i warunki dostarczenia, opcje, opis przedmiotu z zastosowaniem nazw i kodów CPV, wymagane jest także dołączenie opisu w
Bardziej szczegółowoKomórka organizmy beztkankowe
Grupa a Komórka organizmy beztkankowe Poniższy test składa się z 12 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać
Bardziej szczegółowoŻel antycellulitowy ŻEL ANTYCELLULITOWY. Czym jest cellulit? INFORMACJE OGÓLNE
Czym jest cellulit? cellulit= skórka pomarańczowa = nierównomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, wody i produktów przemiany materii w tkankach skóry, widoczne wgłębienia i guzkowatość skóry, występująca
Bardziej szczegółowoObraz polskiej akwakultury w 2015 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22
Obraz polskiej akwakultury w 2015 roku na podstawie badań statystycznych przy zastosowaniu kwestionariuszy RRW-22 Andrzej Lirski, Leszek Myszkowski XLI KONFERENCJA i SZKOLENIE HODOWCÓW RYB ŁOSOSIOWATYCH
Bardziej szczegółowoFOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne
Bardziej szczegółowoZadanie nr 1 dostawa do Magazyn Żywnościowy 25 Wojskowego Oddziału Gospodarczego BIAŁYSTOK, ul. Kawaleryjska 70
Załącznik 2 do 36/ZO/2017 1. Opis przedmiotu zamówienia (ilość i rodzaj, miejsce i warunki dostarczenia, opcje, opis przedmiotu z zastosowaniem nazw i kodów CPV, wymagane jest także dołączenie opisu w
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne PATOMORFOLOGIA
Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma cje ogólne PATOMORFOLOGIA Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny (WLS)
Bardziej szczegółowoJak powstaje TMR. Jak uzyskać dobry TMR?
Podniesienie wydajności mlecznej krów to podstawowy cel każdego gospodarstwa hodowlanego nastawionego na produkcję mleczną. Cel ten można uzyskać przez wypadkową wielu czynników, ale głównym z nich jest
Bardziej szczegółowoUrząd Marszałkowski Województwa Śląskiego w Katowicach Wydział Terenów Wiejskich. BIELSKO-BIAŁA, 22 marca 2012 r.
Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego w Katowicach Wydział Terenów Wiejskich BIELSKO-BIAŁA, 22 marca 2012 r. Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz.
Bardziej szczegółowoKody niepełnosprawności i ich znaczenie
Kody niepełnosprawności i ich znaczenie Kody niepełnosprawności, będące w istocie symbolami rodzaju schorzenia, mają decydujący wpływ na to, do jakich prac osoba niepełnosprawna może być kierowana, a do
Bardziej szczegółowoSEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. 1 z 5 2015-01-09 18:36. Zamieszczanie ogłoszenia: nieobowiązkowe
1 z 5 2015-01-09 18:36 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Świadczenie usługi hotelarsko-gastronomicznej
Bardziej szczegółowoZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU
ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie
Bardziej szczegółowoTabela 1. Charakterystyka badanego jesiotra syberyjskiego Acipenser baeri Brandt. Miejsce pochodzenia. Liczba ryb. Nr kolejny. Długość całkowita [cm]
Założenia Dotychczasowe informacje o występowaniu pasożytów u jesiotrów w Polsce są dość ograniczone, jakkolwiek lista pasożytów jesiotrów ze środowiska naturalnego (wraz z morskim) jest dość znacząca
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)2)
Dz.U.07.138.973 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)2) z dnia 16 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków pobierania, przechowywania i przeszczepiania komórek, tkanek i narządów Na podstawie art. 36
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 4 i 5 OCENA EKOTOKSYCZNOŚCI TEORIA Chemia zanieczyszczeń środowiska
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 3 sierpnia 2018 r. Poz. 1483
Warszawa, dnia 3 sierpnia 2018 r. Poz. 1483 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 31 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji
Bardziej szczegółowoAkwakultura ekstensywna jako element zrównoważenia przyrodniczego regionów na podstawie badań w Dolinie Baryczy
Akwakultura ekstensywna jako element zrównoważenia przyrodniczego regionów na podstawie badań w Dolinie Baryczy dr Marcin Rakowski, dr inż. Olga Szulecka Morski Instytut Rybacki Państwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Fizjologia Rok akademicki: 2014/2015 Kod: JFM-1-203-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma
Bardziej szczegółowoWZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia
WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia Zagadnienia do egzaminu magisterskiego na rok akademicki 2016/2017 Kierunek:
Bardziej szczegółowoMirosław Kuczyński PAN ZDGS w Gołyszu. LGR Bielska Kraina, Szkolenie 24.01.2013r
Mirosław Kuczyński PAN ZDGS w Gołyszu Czym jest księga stawowa? sposobem dokumentowania prowadzonej produkcji stawowej, podstawowym źródłem informacji bieżącej i historycznej, punktem odniesienia dla opisania
Bardziej szczegółowoRozporządzenie podstawowe w sprawie Wspólnej Polityki Rybackiej po raz pierwszy zostaje włąw
1 Przyszła a polityka rybacka na lata 2014-2020 2020 będzie b realizowana między innymi w oparciu o trzy podstawowe dokumenty: Rozporządzenie podstawowe w sprawie Wspólnej Polityki Rybackiej po raz pierwszy
Bardziej szczegółowoNauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS
Nauczycielski plan dydaktyczny Produkcja zwierzęca Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012 Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS 2005.02.03 Prowadzący mgr inż. Alicja Adamska Moduł, dział, Temat: Lp. Zakres
Bardziej szczegółowoOmówienie audytu gospodarstw ocena potencjalnych możliwości poprawy wyników produkcyjnych w gospodarstwach objętych programem Zdrowa Krowa
Omówienie audytu gospodarstw ocena potencjalnych możliwości poprawy wyników produkcyjnych w gospodarstwach objętych programem Zdrowa Krowa Marcin Gołębiewski, Jan Slósarz SGGW w Warszawie; Wydział Nauk
Bardziej szczegółowoMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 12-13.02.2015 r.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, 12-13.02.2015 r. 1 Projekt PO RYBY 2014-2020 został opracowany w oparciu o: przepisy prawa UE: rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia
Bardziej szczegółowoDefinicja. Znieczulenie ogólne (anestezja) to odwracalne obniżenie aktywności. sensorycznych ośrodków w mózgu i rdzeniu kręgowym prowadzące do
Definicja Znieczulenie ogólne (anestezja) to odwracalne obniżenie aktywności sensorycznych ośrodków w mózgu i rdzeniu kręgowym prowadzące do zahamowania odruchów nerwowych. Znieczulenie ogólne zwykle wywoływane
Bardziej szczegółowoPIW.DH /13 Brzeg, dnia 9 grudnia 2013 r. PLAN KONTROLI POWIATOWEGO INSPEKTORATU WETERYNARII W BRZEGU NA 2014 ROK
PIW..03-/3 Brzeg, dnia 9 grudnia 03 r. PLAN KONTROLI POWIATOWEGO INSPEKTORATU WETERYNARII W BRZEGU NA 04 ROK Lp. Rodzaj kontroli Podmiot kontrolowany Ilość kontroli. okresowa Zakład drobiu tematyka/ zakres
Bardziej szczegółowo