MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ŻUROMIŃSKIM (WOJ. MAZOWIECKIE) W 2015 ROKU

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Lidzbarska 27A, Żuromin, tel , fax wew.34 MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE ŻUROMIŃSKIM (WOJ. MAZOWIECKIE) W 2015 ROKU Żuromin, kwiecień 2016 r.

2 Spis treści Wstęp Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy 5 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Analiza rynku edukacyjnego Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw Prognoza lokalnego ryku pracy na rok Podsumowanie.. 36 Informacja sygnalna 38 Załącznik 1. Rynek pracy.. 40 Załącznik 2. Rynek edukacyjny. 56 str. 1

3 Wstęp Powiatowy Urząd Pracy w Żurominie realizując zadania z zakresu badania popytu na pracę, opracował Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy za 2015r. Przygotowanie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy jest jednym z zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy wynikającym z art. 8 ust. 1 pkt.3 i art.9 ust.1 pkt 9 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( Dz.U. z 2015 r., poz. 149 ze zm.). Podstawowe źródła informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych to w głównej mierze dane gromadzone w systemie Syriusz- o liczbie zarejestrowanych bezrobotnych, zgłoszonych wolnych miejscach pracy i miejscach aktywizacji zawodowej oraz dane odnośnie ofert pracy podmiotów publicznych oraz publikowanych w Internecie. Analizę poszerzono poprzez wykorzystanie danych Systemu Informacji Oświatowej MEN, badań Głównego Urzędu Statystycznego (BAEL, badanie popytu na pracę), czy też danych uzyskanych ze źródeł pierwotnych w ramach badań kwestionariuszowych. W roku 2015 wprowadzona została Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Metodologia ta przygotowana została na zlecenie Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich przez Instytut Nauk Społeczno- Ekonomicznych z Łodzi. Monitoring zawodów, podobnie jak dotychczas, prowadzony jest na trzech poziomach terytorialnych, tj.: powiatowym, wojewódzkim i krajowym, aczkolwiek wprowadzono szereg nowych rozwiązań metodologicznych, do których zaliczyć należy przede wszystkim zmianę: sposobu definiowania zawodów deficytowych i nadwyżkowych, zakresu wykorzystywanych źródeł danych, sposobu prezentacji wyników monitoringu. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych rozumiany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. str. 2

4 Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych odbywa się poprzez łączne zastosowanie trzech wskaźników: dostępności ofert pracy, długotrwałego bezrobocia i płynności bezrobotnych. Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych Źródło: Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych ma na celu: określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowokwalifikacyjnej na powiatowym, wojewódzkim i krajowym rynku pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla przewidywania struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, wojewódzkim i krajowym, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych dla zapewnienia spójności z potrzebami rynku pracy, korektę poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym, usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów oraz kwalifikacji deficytowych i nadwyżkowych na lokalnych rynkach pracy, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Na potrzeby wdrożenia nowej metodologii przygotowane zostały narzędzia informatyczne wspomagające proces prowadzenia monitoringu: str. 3

5 serwis ogólnopolski na którym publikowane są dane wynikowe dla kraju oraz wszystkich województw i powiatów, moduł w systemie Syriusz do badania lokalnych pracodawców, moduł w systemie WUP Viator do badania ofert pracy dostępnych w Internecie. Począwszy od 2015 r. w ramach monitoringu dostępne są informacje sygnalne za I i II półrocze danego roku, które zawierają rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Informacje te generowane są automatycznie, a następnie publikowane w ogólnopolskim serwisie Dodatkowo przygotowywane są raporty roczne, które zawierają część opisową oraz roczne rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Terminy publikowania informacji sygnalnych: koniec sierpnia informacja sygnalna za I półrocze danego roku kalendarzowego, koniec lutego informacja sygnalna za II półrocze minionego roku kalendarzowego. Terminy publikowania raportów rocznych: marzec raporty powiatowe, czerwiec raporty wojewódzkie oraz raport krajowy. str. 4

6 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy Na koniec grudnia 2015 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Żurominie zarejestrowanych było 3349 osób bezrobotnych, w tym 1754 kobiety (52,4% ogółu). Porównując sytuację ze stanem z grudnia 2014 r., kiedy zarejestrowane były 3662 osoby bezrobotne, w tym 1831 kobiet (50,0%) odnotowano spadek liczby bezrobotnych o 9,3%. Stopa bezrobocia na terenie powiatu żuromińskiego na dzień r. wynosiła 19,9%, była niższa w porównaniu do analogicznego okresu 2014 r. o 1,8 punktu procentowego i przekroczyła na obszarze działania Powiatowego Urzędu Pracy 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju w dniu r. Analiza danych dotycząca bezrobotnych na lokalnym rynku pracy wskazuje, że w roku 2015 nadal utrzymuje się wysoki udział osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych, którzy stanowią 64,3% bezrobotnych, bez wykształcenia średniego - 56,2% ogółu bezrobotnych. Spadek nastąpił w 2015 r. w grupie osób do 25 roku życia, którzy stanowi 18,2% w ogólnej liczbie bezrobotnych, bez wykształcenia średniego 56,2% oraz bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego 26,6%. Natomiast wzrost w stosunku do grudnia 2014 r. odnotowano wśród osób bez kwalifikacji zawodowych (z 33,3% do 34,6%) i osób powyżej 50 roku życia (z 21,9% do 22,1%). Przeważającą grupą w ogólnej liczbie zarejestrowanych są bezrobotni z wykształceniem zasadniczym zawodowym 30,2% oraz wykształceniem gimnazjalnym i poniżej, którzy stanowią 26,0%. Należy stwierdzić, że w stosunku do poprzedniego roku nastąpił wzrost udziału osób w ogólnej liczbie bezrobotnych z wykształceniem wyższym (z 9,3% do 9,6%), średnim ogólnokształcącym (z 11,1% do 12,1%). Zmniejszył się udział osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym (z 31,2% do 30,2%). W strukturze osób bezrobotnych według stażu pracy na koniec 2015 r. nadal największy odsetek stanowiły osoby ze stażem 1-5 lat (25,7%) oraz osoby bez stażu pracy (21,6%). Spadek odnotowano w strukturze bezrobotnych posiadających staż 5-10lat (z 15,1% do 14,7%), bezrobotnych bez stażu (z 22,7% do 21,6%). Natomiast wzrost udziału bezrobotnych w ogólnej liczbie bezrobotnych wystąpił wśród osób zarejestrowanych lat (z 13,4% do 11,1%, 30 lat i więcej (z 1,3% do 1,5%). Bezrobotni zarejestrowani w Powiatowym Urzędzie Pracy w Żurominie powyżej 50 roku życia na dzień r. stanowili (22,1%) ogółu zarejestrowanych osoby, w tym 308 kobiet. W analogicznym okresie w 2014 r. osoby w wieku 50 plus w ogólnej liczbie bezrobotnych str. 5

7 stanowiły 20,7% ogółu zarejestrowanych osób, w tym 340 kobiet. Powyższe dane świadczą, iż udział przedstawicieli tej grupy wiekowej bezrobotnych wzrósł. 62,6% osób w wieku powyżej 50 roku życia to mieszkańcy wsi. Wykształcenie zawodowe, gimnazjalne i niższe posiadały 554 osoby, tj. aż 74,80% przedstawicieli opisywanej grupy wiekowej. Wykształcenie średnie ogólnokształcące, średnie zawodowe i policealne posiadało 176 osób, tj. 23,8%. Wyższym wykształceniem legitymuje się zaledwie 11 osób (1,5%). Pozytywne jest to, iż 92,0% grupy, to osoby posiadające doświadczenie zawodowe, co niewątpliwie jest dużym atutem w procesie rekrutacji do pracy. Niestety ten zgromadzony przez lata potencjał zawodowy może zostać zaprzepaszczony w momencie wieloletniego pozostawania bez zatrudnienia. Tracąc pracę osoby te mają ogromne trudności z powrotem do aktywności zawodowej. Długotrwałym bezrobociem dotkniętych jest 72,1% omawianej grupy wiekowej bezrobotnych. Niespełna 24,8% osób zarejestrowanych jest krócej niż 6 miesięcy. Na podstawie danych na temat poziomu i struktury bezrobotnych w wieku do 30 roku życia, należy stwierdzić, iż brak doświadczenia zawodowego stanowi barierę w podjęciu zatrudnienia. Udział osób w wieku 30 lat w ogólnej liczbie bezrobotnych jest mniejszy w porównaniu do 2014 r. W 2015 r. bezrobotni do 30 roku życia stanowili 33,1%, natomiast w 2014 r. 35,7%. Na dzień r. grupa bezrobotnych w wieku poniżej 30 roku życia stanowiła 1108 osób, w tym 611 kobiet, tj. 33,1% ogółu zarejestrowanych w PUP w Żurominie. Mężczyźni stanowili 44,9% grupy, kobiety 55,1%. Na terenach wiejskich mieszka 77,0% przedstawicieli grupy. W okresie od r. do analogicznego okresu w 2015 r. ilość bezrobotnych do 30 roku życia zmniejszyła się o 2,6%. Niskie wykształcenie tj. gimnazjalne i podstawowe posiada 166 osób, tj. 15,0% grupy, wykształcenie zawodowe 206 osób, tj. 18,6% grupy. Wykształcenie średnie ogólnokształcące posiada 266 osób, tj. 24,0% grupy, średnie zawodowe i policealne 288 osób, tj. 26,0% grupy, 182 osoby wyższe tj. 16,4%. Około 43,9% przedstawicieli grupy nie posiada żadnego stażu pracy. Krótkim okresem zatrudnienia nie przekraczającym 12 miesięcy legitymuje się 25,2% grupy. Skutkiem tego jest fakt, iż 54,5% grupy to osoby bez doświadczenia zawodowego. Niepokojący jest fakt, że 51,8% osób do 30 roku życia to osoby długotrwale bezrobotne. Strukturę bezrobotnych na lokalnym rynku pracy należy rozpatrzyć pod kątem elementarnych grup zawodów. Według danych grupy zawodowe, które generowały największy odsetek osób bezrobotnych to sprzedawcy sklepowi 313 osób, rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 160 osób, murarze i 71 osób, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 66 osób, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 46 osób, betoniarze, betoniarze str. 6

8 zbrojarze i 22 osoby, hydraulicy i monterzy rurociągów 22 osoby. W tabeli poniżej przedstawione zostały grupy zawodowe, które generowały największą liczbę osób bezrobotnych w 2015 roku. Tabela 1. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów str. 7 Liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej Murarze i Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Betoniarze, betoniarze zbrojarze i Hydraulicy i monterzy rurociągów Kelnerzy Pracownicy ochrony osób i mienia Dekarze Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych Biolodzy i Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 4311 Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych Psycholodzy i Artyści plastycy Monterzy izolacji Pomoce domowe i sprzątaczki Asystenci dentystyczni Sprzedawcy w stacji paliw Asystenci nauczycieli Hodowcy zwierząt gospodarskich i domowych Robotnicy obróbki kamienia Robotnicy budowy dróg Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 6 0

9 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 8344 Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych Gońcy, bagażowi i 0 0 Najliczniejszą grupą osób bezrobotnych zarejestrowanych w 2015 roku są: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), rolnicy produkcji zwierzęcej i roślinnej, murarze i, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym, betoniarze, betoniarze zbrojarze i, hydraulicy i monterzy rurociągów, kelnerzy. Ogółem w roku 2015 zarejestrowano 3736 osób, a wyrejestrowano 4049 osób. Zestawienie danych liczbowych dotyczących napływu i odpływu z rejestru bezrobotnych wskazuje na utrzymywanie się w okresie wiosenno letnim tendencji zwiększonego odpływu niż napływu. Niewątpliwie wynika to z sezonowości prac w budownictwie i rolnictwie. Częstą przyczyną wyrejestrowania z ewidencji był brak gotowości do podjęcia pracy (status utraciły 775 osób bezrobotnych). Wśród napływu osób bezrobotnych do ewidencji, bezrobotni z prawem do zasiłku stanowili 22,9% ogółu napływu w 2015 r., natomiast w 2014 r. 23,5%. Porównując napływ i odpływ osób bezrobotnych z 2014 r. można zauważyć, iż w roku 2015 napływ osób bezrobotnych do ewidencji był niższy niż odpływ z ewidencji. Tabela 2. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów str. 8 Liczba bezrobotnych (napływ w okresie) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej Murarze i Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Hydraulicy i monterzy rurociągów Betoniarze, betoniarze zbrojarze i Kelnerzy Pracownicy ochrony osób i mienia Dekarze Biolodzy i Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 4

10 2634 Psycholodzy i Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości Asystenci nauczycieli Monterzy izolacji Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych Artyści plastycy Robotnicy budowy dróg Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali Pomoce domowe i sprzątaczki Gońcy, bagażowi i 1 1 Największy napływ odnotowano w grupach zawodów: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), rolnicy produkcji zwierzęcej i roślinnej, murarze i, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym, betoniarze, betoniarze zbrojarze i, hydraulicy i monterzy rurociągów, kelnerzy. Z kolei w odniesieniu do wskaźnika długotrwałego bezrobocia, poniżej zamieszczono tabelę, w której określono nazwę grupy elementarnej zawodu, ilość osób bezrobotnych, która minimalnie wynosi 20 oraz wskaźnik długotrwałego bezrobocia. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia wartość wskaźnika informuje ile procent bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie pozostaje w rejestrach powiatowych urzędów pracy co najmniej 12 miesięcy. Im większa wartość wskaźnika tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danym zawodzie. W tabeli umieszczona jest wartość wskaźnika długotrwałego bezrobocia, który jest wyznaczany jako liczba osób długotrwale bezrobotnych do liczby osób bezrobotnych, które posiadają przypisany zawód i figurują w rejestrze osób bezrobotnych na dzień str. 9

11 Tabela 3. Grupy zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 100, Pomoce domowe i sprzątaczki 100, Biolodzy i 83, Hydraulicy i monterzy rurociągów 77, Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości 75, Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 75, Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 74, Kelnerzy 73, Dekarze 71, Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 71, Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 69, Psycholodzy i 66, Artyści plastycy 66, Pracownicy ochrony osób i mienia 66, Monterzy izolacji 66, Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 65, Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 64, Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 63, Murarze i 63,38 Poniżej przedstawiona jest liczba bezrobotnych w grupach zawodów według wskaźnika płynności bezrobocia gdzie wskaźnik płynności bezrobocia jest to iloraz liczby bezrobotnych wyrejestrowanych w okresie sprawozdawczym do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w tym samym okresie. Wskaźnik mniejszy od 1 informuje, że wyrejestrowano mniejszą liczbę bezrobotnych aniżeli zarejestrowano i stan bezrobocia zwiększył się. Wartość wskaźnika większa od 1 informuje o zmniejszaniu się stanu bezrobocia. Poniżej przedstawione są grupy zawodów, w których wskaźnik płynności bezrobocia jest największy w 2015 r. str. 10

12 Tabela 4. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 9621 Gońcy, bagażowi i 2, Asystenci nauczycieli 1, Robotnicy budowy dróg 1, Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 1, Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 1, Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej 0, Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 0, Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i 0, Kelnerzy 0, Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 0, Hydraulicy i monterzy rurociągów 0, Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 0, Murarze i 0, Pracownicy ochrony osób i mienia 0, Dekarze 0,80 W kolejnej tabeli przedstawiono grupy zawodów w których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy wartość wskaźnika wyznaczana jako liczba bezrobotnych wyrejestrowanych w zadanym roku do liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w danym roku. Tabela 5. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 2651 Artyści plastycy 0, Pomoce domowe i sprzątaczki 0, Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości 0, Monterzy izolacji 0, Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych 0, Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 0, Biolodzy i 0,75 str. 11

13 2519 Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 0, Psycholodzy i 0, Pracownicy ochrony osób i mienia 0, Dekarze 0, Murarze i 0, Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 0, Hydraulicy i monterzy rurociągów 0, Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie 0,91 Grupy zawodów o najniższym wskaźniku płynności to m. in.: artyści plastycy, pomoce domowe i sprzątaczki, pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości, monterzy izolacji, monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych, operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych. Omawiając kwestię bezrobocia warto jest również wyszczególnić dane dotyczące do ofert pracy. Na potrzeby niniejszego opracowania przeanalizowano oferty pozyskiwane przez PUP, jak również za pomocą internetu. W 2015 roku pozyskano 974 oferty pracy z czego 966 ofert pracy zostało pozyskanych przez PUP, (pracodawcy znaczne częściej poszukują pracowników za pomocą PUP niż w internecie) a 8 z internetowych ofert pracy zgłoszonych z Zielonej Linii (przesyłanych za pośrednictwem WUP- Viator). Poniższa tabela przedstawia oferty pracy w 2015 r. podane w liczbach bezwzględnych jak również według wskaźnika struktury według źródeł i wskaźnika struktury grup w poszczególnych źródłach. Wskaźniki struktury bezrobotnych/ofert pracy stanowią iloraz przeciętnej liczby bezrobotnych/ofert pracy w grupie zawodów do całkowitej liczby bezrobotnych/ofert pracy, w danym okresie sprawozdawczym. Tabela 6. Oferty pracy w 2015 roku Nazwa wielkiej grupy zawodów PUP Internet Razem w liczbach bezwzględnych Ogółem KIEROWNICY 0 0 str. 12

14 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY SPECJALIŚCI TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL wskaźnik struktury według źródeł Ogółem KIEROWNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 100,00% 100% PRACOWNICY BIUROWI 100,00% 0,00% 100% PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 99,38% 0,63% 100% PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 100,00% 100% ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 100,00% 0,00% 100% ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 100,00% 100% SPECJALIŚCI 87,50% 12,50% 100% TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 98,06% 1,94% 100% wskaźnik struktury wg grup w poszczególnych źródłach Ogółem 100,00% 100,00% KIEROWNICY 0,00% OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 7,56% Wskaźnik zróżnicowania (PUP vs. Internet) PRACOWNICY BIUROWI 7,87% 0,00% PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 32,92% 25,00% 1,32 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 15,63% ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 20,19% 0,00% ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 2,48% SPECJALIŚCI 2,90% 50,00% 0,06 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 10,46% 25,00% 0,42 str. 13

15 Struktura pozyskanych ofert pracy wskazuje, że największe zapotrzebowanie pracodawców dotyczyło pracowników posiadających kwalifikacje należące do grupy wielkiej pracownicy usług i sprzedawcy (320 ofert), do grupy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (195 ofert), oraz do grupy pracownicy wykonujący prace proste (151 ofert). Często też pracodawcy zgłaszali oferty dla przedstawicieli grup: technicy i inny średni personel (101 ofert), pracownicy biurowi (76 ofert), operatorzy i monterzy maszyn (73 oferty). Zauważyć należy jednak, że w znacznej liczbie oferty te dotyczyły zobowiązań po zorganizowanych stażach i dawały krótkotrwałe zatrudnienie. Pracodawcy korzystają z różnych form aktywizacji zawodowej, takich jak: staż, zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych, refundacji kosztów doposażenia lub wyposażenia stanowiska pracy. W związku z powyższym jeden pracodawca kilkakrotnie zgłasza oferty pracy w ciągu roku i nie oznacza to stworzenia stałego miejsca pracy. Trudności jakie wystąpiły podczas realizacji ofert, to przede wszystkim brak stałego zatrudnienia, zbyt niskie wynagrodzenie oferowane za wykonywaną pracę, obawa przed utratą zatrudnienia w szarej strefie. W przypadku osób długotrwale bezrobotnych często trudnością w podjęciu pracy jest brak odpowiednich kwalifikacji, niechęć do podwyższania kwalifikacji zawodowych lub ich zmiany, a także rozbudowany system świadczeń z opieki społecznej. str. 14

16 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Najważniejszą częścią analizy rynku pracy jest identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Zawody deficytowe to takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów deficytowych zdefiniowano te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody zrównoważone to takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów zrównoważonych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest zbliżona do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody nadwyżkowe to takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania rankingu zawodów nadwyżkowych zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. Analizując zawody deficytowe i nadwyżkowe uwzględniono wskaźnik dostępności ofert pracy. Wskaźnik liczony jako: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Miernik informuje o dostępności oferty pracy dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wyższa wartość wskaźnika, tym dostępność jest niższa. Wartość wskaźnika można interpretować jako przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów. str. 15

17 Poniższe tabele przedstawiają ranking zawodów deficytowych w elementarnych grupach zawodowych. Wśród deficytu przedstawiono zawody maksymalne deficytowe tj. takie, w których nie odnotowano bezrobotnych, czyli wskaźnik dostępności oferty wyniósł zero. Tabela 7. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku Kod Elementarna grupa zawodów MAKSYMALNY DEFICYT* Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 7113 Robotnicy obróbki kamienia 1 0,00 42, Hodowcy zwierząt gospodarskich i domowych 1 100,00 31, Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych 0 100,00 26,32 W poniższej tabeli przedstawiono elementarne grupy zawodów, które charakteryzowały się największym deficytem i różnicą pomiędzy zapotrzebowaniem lokalnego rynku pracy a liczbą osób bezrobotnych w danej grupie zawodów. Tabela 8. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku Kod Elementarna grupa zawodów 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstw a metali 5312 Asystenci nauczycieli 7523 Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 7116 Robotnicy budowy dróg Średniomie sięczna liczba bezrobotny ch Średnio miesięcz na liczba dostępny ch ofert pracy DEFICYT Wskaźnik dostępnoś ci ofert pracy Wskaźnik długotrw ałego bezroboc ia Wskaźnik płynności bezrobotny ch Odsetek ofert subsydio wanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 0,08 0,92 0,09 1,00 90,91 33,33 0,25 0,83 0,30 1,00 100,00 30,30 0,33 0,58 0,57 1,00 100,00 21,21 0,25 0,42 0,60 1,00 100,00 15,15 str. 16

18 Zawody deficytowe w powiecie to zawody mieszczące się w elementarnych grupach: operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali, asystenci nauczycieli, ustawiacze i operatorzy. Zgłoszone przez pracodawców zapotrzebowanie na pracowników nie mogło zostać zrealizowane z powodu braku osób bezrobotnych spełniających wymagania zawodowe. W 2015 roku wystąpiły również zawody zrównoważone na lokalnym rynku pracy. Są to zawody należące do trzech elementarnych grup: asystenci dentystyczni, sprzedawcy w stacji paliw oraz gońcy, bagażowi i. Tabela 9. Grupy zawodów zrównoważonych w 2015 roku Kod Elementarna grupa zawodów 3251 Asystenci dentystyczni 5245 Sprzedawcy w stacji paliw 9621 Gońcy, bagażowi i Średniomiesięczna liczba bezrobotnych RÓWNOWAGA Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanyc h (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 0,17 0,17 1,00 100,00 28,57 0,25 0,25 1,00 33,33 42,86 0,17 0,17 1,00 100,00 28,57 Na podstawie analizy danych wybrano zawody nadwyżkowe i maksymalnie nadwyżkowe, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych była wyższa od liczby ofert pracy zgłoszonych przez pracodawców. Wśród analizowanych zawodów nadwyżkowych wystąpiły zawody o specyfice maksymalnej nadwyżki. Oznacza to, że w danym zawodzie nie pojawiła się ani jedna oferta pracy skierowana do osób bezrobotnych w danej grupie zawodów. W prezentowanych grupach zawodów nastąpił brak symetryczności pomiędzy zapotrzebowaniem rynku pracy a zawodami posiadanymi przez osoby bezrobotne. Poniżej przedstawione zostały grupy zawodów o maksymalnym wskaźniku nadwyżki, w których zostało zarejestrowanych najwięcej osób (w przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero, w rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości w związku z tym zaprezentowano grupy zawodów według malejącej przeciętnej miesięcznej liczby bezrobotnych). str. 17

19 Tabela 10. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 6130 Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i Kelnerzy Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych Biolodzy i Artyści plastycy Monterzy izolacji 2 Poniżej przedstawiono ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych, które charakteryzowały się największą nadwyżką pomiędzy ilością osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP, a zapotrzebowaniem lokalnego rynku pracy ofertami pracy skierowanymi przez pracodawców do osób bezrobotnych. Zawody nadwyżkowe odznaczają się przewaga liczebną bezrobotnych nad dostępnymi ofertami pracy, bezrobociem długotrwałym oraz niskim odpływem netto (wyższy napływ niż odpływ) bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym Tabela 11. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 r. NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Średniomie sięczna liczba bezrobotny ch Średniomiesi ęczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałe go bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotny ch Odsetek ofert subsydio wanych (%) Odsetek wolnych miejsc pracy (%) 7126 Hydraulicy i monterzy rurociągów 7112 Murarze i 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 2634 Psycholodzy i 22,00 0,25 88,00 77,27 0,88 100,00 65,75 0,75 87,67 63,38 0,83 100,00 19,25 0,33 57,75 63,64 0,88 100,00 3,67 0,08 44,00 66,67 0,75 100,00 str. 18

20 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 9111 Pomoce domowe i sprzątaczki 5413 Pracownicy ochrony osób i mienia 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 8342 Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 289,17 8,00 36,15 64,54 0,98 98,96 2,92 0,08 35,00 100,00 0,00 100,00 7,58 0,25 30,33 66,67 0,80 100,00 39,75 2,08 19,08 65,22 0,91 88,00 2,67 0,25 10,67 75,00 0,50 66, Dekarze 5,25 0,58 9,00 71,43 0,80 100, Pracownicy do spraw rachunkowośc i i księgowości 2,58 0,83 3,10 75,00 0,50 100,00 Z powyższej tabeli wynika, że oferty pozyskiwane przez PUP nie pokrywają zapotrzebowania wynikającego z napływu. Wynika to m. in. z małej ilości zakładów pracy funkcjonujących na terenie powiatu żuromińskiego, jak również braku odpowiednich kwalifikacji i doświadczeń zawodowych osób bezrobotnych. Należy podkreślić fakt, iż do tutejszego urzędu pracy zgłaszane są kilka razy w ciągu roku oferty krótkoterminowe, które nie gwarantują zatrudnienia stałego, natomiast oferta każdorazowo liczona jest do danych statystycznych urzędu. Dlatego też analiza statystyczna zgłaszanych ofert pracy subsydiowanych i niesubsydiowanych nie zawsze pokazuje rzeczywistość charakterystyczną dla lokalnego rynku pracy. str. 19

21 3. Analiza rynku edukacyjnego 3.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych pozwoli określić potencjalny zasób siły roboczej wchodzącej na rynek pracy. Uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy prezentuje poniższa tabela: Tabela 12.Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według grup zawodów (zawody nadwyżkowe) Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa str. 20 Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 2131 Biolodzy i Analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani 2634 Psycholodzy i Artyści plastycy Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości Kelnerzy Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Pracownicy ochrony osób i mienia Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej Murarze i Betoniarze, betoniarze zbrojarze i Dekarze Monterzy izolacji Hydraulicy i monterzy rurociągów Monterzy i serwisanci urządzeń elektronicznych Krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych 9111 Pomoce domowe i sprzątaczki Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie 0 0 0

22 Jak wynika z tabeli uczniowie zarejestrowani w grupach: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 41 osób, murarze i -1 osoba, rekrutują się z grupy uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych lokalnego rynku pracy i mieszczą się w nadwyżce zawodów na lokalnym rynku pracy (liczba ofert pracy jest mniejsza niż liczba osób rejestrujących się).jest to relatywnie duża grupa uczniów ostatnich klas, mogących podjąć zatrudnienie, przy niezmienionych warunkach po popytowej stronie rynku pracy co może przyczynić się do wzrostu bezrobocia w danej grupie zawodów. Dla grup zawodów zrównoważonych i deficytowych nie odnotowano uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Bezrobotny absolwent rozumiany jest jako bezrobotny do upływu 12 stu miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie czy innym dokumencie potwierdzającym ukończenie szkoły lub zaświadczenie o ukończeniu kursu. Absolwenci zarejestrowani w PUP w Żurominie na dzień r. to 185 osób (16,7%) ogółu zarejestrowanych bezrobotnych, dla porównania w okresie analogicznym do r. liczba absolwentów była o 15 osób większa (200 osób -15,2% ogółu bezrobotnych). Poniżej przedstawiono liczbę absolwentów i bezrobotnych absolwentów według typów szkół. Tabela 13. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku poprzedniego str. 21 stan na koniec maja roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła ,76% 82,35% zawodowa szkoła przysposabiająca do pracy technikum ,53% 9,79% liceum ogólnokształcące ,49% 6,73%

23 liceum profilowane 0 0 liceum uzupełniające 0 0 szkoła policealna ,44% 55,56% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Tabela 14. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku (cd.) Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa ,73% szkoła przysposabiająca do 3 0 pracy technikum ,42% liceum ogólnokształcące ,42% liceum profilowane 0 liceum uzupełniające 1 szkoła policealna 7 * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Największą grupę absolwentów na koniec roku szkolnego w 2015 roku stanowili absolwenci liceów ogólnokształcących osób, techników 86 osób, zasadniczych szkół zawodowych 22 osoby, szkołę przysposabiającą do pracy 3 osoby. Status osoby bezrobotnej na koniec grudnia 2015 r. posiadało 64 absolwentów technikum, 42 - liceum, 27 zasadniczej szkoły zawodowej, 1 liceum uzupełniającego i 7 szkoły policealnej. Obserwując wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) można zauważyć, że w niektórych typach szkół wynosi on ponad 100% co wskazuje, że część osób z takim typem wykształcenia kształciła się poza terenem powiatu. Wysoki wskaźnik frakcji (frakcja absolwentów potencjał siły roboczej) bezrobotnych absolwentów szkół zawodowych (122,73%), świadczy o tym, że wiedza i kompetencje uzyskane w trakcie nauki nie zabezpieczają absolwentów przed koniecznością str. 22

24 długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędu pracy. Dlatego szczególnie ważne w kształceniu zawodowym jest odpowiednie przygotowanie praktyczne zwłaszcza, gdy chodzi o absolwentów szkół zawodowych. Ścisła współpraca szkoły z podmiotami przygotowującymi do praktycznej nauki zawodu jest we współczesnych czasach niezbędna. Ludziom młodym coraz trudniej znaleźć zatrudnienie, ponieważ na ogół nie mają żadnego doświadczenia zawodowego (umiejętności praktycznych), które jest niejednokrotnie warunkiem znalezienia pracy. Kolejnym elementem analizy sytuacji absolwentów szkół ponadgimnazjalnych na lokalnym rynku pracy jest obliczenie wskaźnika frakcji absolwentów wśród bezrobotnych, która ma na celu wskazanie jak wysoki jest odsetek bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów, bądź w danym kierunku kształcenia. Wpływ absolwentów na strukturę bezrobotnych zarejestrowanych w tutejszym Urzędzie Pracy według elementarnych grup zawodów w 2015 roku przedstawia poniższa tabela Tabela 15. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według elementarnej grupy zawodów w 2015 roku Nazwa elementarnej grupy zawodów Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy ogółem posiadający tytuł zawodowy* koniec grudnia roku poprzednie go Liczba bezrobotnych absolwentów** str. 23 koniec maja roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego Dietetycy i żywieniowcy 0 1 0,00% 100,00% Fryzjerzy ,00% 0,00% Mechanicy pojazdów samochodowych ,74% 4,05% Murarze i Operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych Piekarze, cukiernicy i Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu ,67% 15,38% 1 100,00% ,89% 5,71% ,00% 42,86%

25 Ratownicy medyczni ,00% 50,00% Spawacze i 0 0 0,00% 0,00% Specjaliści do spraw zarządzania 1 100,00% zasobami ludzkimi Sprzedawcy sklepowi ,96% 1,50% (ekspedienci) Technicy elektronicy i ,00% 0,00% Technicy mechanicy ,57% 0,00% Technicy rolnictwa i ,29% 0,00% Technicy wsparcia informatycznego i ,50% 0,00% technicznego Średni personel do spraw statystyki i ,00% 0,00% dziedzin pokrewnych Średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp ,33% 25,00% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. ** Wg zawodu wyuczonego. Grupy zawodów w których wskaźnik frakcji jest najniższy i można uznać, że dana grupa zawodów/kierunku nauki jest bardziej dostosowana do potrzeb lokalnego rynku pracy to: sprzedawcy sklepowi (1,5%), mechanicy pojazdów samochodowych (4,05%), piekarze, cukiernicy i (5,71%),murarze i (15,38%). Grupy zawodów, w których wskaźnik frakcji wyniósł 0% to grupy gdzie nie zarejestrowano bezrobotnych absolwentów. W grupie dietetyków i żywieniowców wskaźnik frakcji osiągnął wartość 100% (sytuacja, w której każdy absolwent jest zarejestrowany jako bezrobotny). str. 24

26 4. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw Na potrzeby monitoringu we wrześniu 2015 r. przeprowadzone zostało badanie lokalnych pracodawców. Badanie miało na celu diagnozę sytuacji na rynku pracy w 2015 r. oraz planowanych zmian w wielkości, a także strukturze zatrudnienia w 2016 Badaniem objęte zostały podmioty zatrudniające przynajmniej jednego pracownika. Jako operat losowania zastosowana została Baza Jednostek Statystycznych, której podstawą jest rejestr REGON, jednak w odróżnieniu od niego jest ona aktualizowana w oparciu o wyniki badań statystycznych oraz o informacje pochodzące ze źródeł administracyjnych. Wielkość próby do badania została wyznaczona w oparciu o poniższy wzór: gdzie: P -oszacowana proporcja w populacji, e - dopuszczalny błąd (zaleca się, aby błąd był nie większy niż 10%), n -wielkość próby, N -wielkość populacji, Z - wartość Z wynikająca z przyjętego poziomu ufności (zakłada się przyjęcie 95% poziomu ufności, dla którego wartość Z= 1,96). Zgodnie z założeniami próba cechuje się reprezentatywnością na poziomie klas wielkości przedsiębiorstw, wyrażoną liczbą zatrudnionych (do 9 osób, od 10 do 49 osób, od 50 do 249 osób oraz 250 osób i więcej). Określenie minimalnej liczby wywiadów dla poszczególnych klas wielkości przedsiębiorstw, zostało oparte o wskaźniki struktury, wyliczane jako procentowy udział danej klasy wielkości firmy w populacji. W badaniu wzięło udział 70 przedsiębiorstw w których większość stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniające do 9 osób. str. 25

27 Tabela 16. Liczba przebadanych przedsiębiorstw Klasa wielkości przedsiębiorstwa do 9 osób i więcej 1 Podsumowanie 70 Liczba przebadanych przedsiębiorstw Rysunek 1. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników Największą spośród badanych grup przedsiębiorstw są przedsiębiorstwa zatrudniające: od 10 do 49 osób (74,27% badanych), do 9 osób (19,81%), od 50 do 249 osób (5,53%) i powyżej 250 osób jedno przedsiębiorstwo (0,39%). Według rodzaju działalności (PKD) największą grupę (64,80%) stanowią przedsiębiorstwa wykonujące pozostałe usługi (sekcje: M usługi profesjonalne, naukowe i techniczne, N usługi administrowania usługi wspierające, O usługi administracji publicznej i obrony narodowej, obowiązkowe zabezpieczenia społeczne, P edukacja, Q usługi w zakresie opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, R usługi kulturalne, rozrywkowe i sportowe, S pozostałe usługi, T usługi gospodarstw domowych, U usługi świadczone przez organizacje i zespoły eksterytorialne), str. 26

28 przemysł i budownictwo (13,61%), handel i naprawa pojazdów samochodowych, transport i gospodarka magazynowa, zakwaterowanie i gastronomia, informacja i komunikacja (11,08 %), rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybołówstwo (7,39%), działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości (3,1%). Strukturę badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności prezentuje rys. 2. Rysunek 2. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności Powyższe dane ukazują dominację grup przedsiębiorstw o charakterze usługowym, zatrudniających do 50 pracowników. Rysunek 3. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku str. 27

29 W 2015 r. zwiększenie zatrudnienia zadeklarowało 33,61% badanych. W tym samym czasie redukcję zatrudnienia dokonało 8,49% badanych. Większość pracodawców 57,90% nie dokonała zmian w zatrudnieniu w badanym okresie. Rysunek 4. Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku W celu oceny sytuacji na lokalnym rynku pracy zastosowany został wskaźnik zatrudnienia netto (WZ), obliczany jako różnica udziału odpowiedzi pozytywnych i negatywnych. Wskaźnik przyjmuje wartości od -100 do 100. Im niższa wartość prezentowanych indeksów tym wyższy odsetek firm deklaruje niekorzystne zmiany w obszarze zatrudnienia. Przykładowo wartość -100 uzyskiwana jest w przypadku kiedy 100% firm biorących udział w badaniu sygnalizuje w danym pytaniu redukcję poziomu zatrudnienia. Natomiast wartości dodatnie wyliczanych indeksów oznaczają poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Im wyższa wartość wskaźnika tym wyższy odsetek przedsiębiorstw deklaruje korzystne zmiany w obrębie zatrudnienia. Przykładowo, wartość 100 dla indeksu zatrudnienia oznacza, że wszystkie badane przedsiębiorstwa potwierdzają wzrost liczby pracujących w badanym okresie. Dodatnia wartość indeksu (różna od 100) oznacza zatem, że odsetek firm deklarujących zwiększenie zatrudnienia przewyższył frakcję przedsiębiorstw sygnalizujących redukcję poziomu omawianej kategorii. Wartość miernika równa 0 oznacza, że odsetek firm deklarujących poprawę sytuacji jest równy odsetkowi firm sygnalizujących jej pogorszenie lub wszystkie firmy deklarują brak zmian w obszarze zatrudnienia. W 2015r.wśród pracodawców zlokalizowanych na terenie powiatu str. 28

30 wskaźnik zatrudnienia netto osiągnął wartość 25,12%, co oznacza że odsetek firm deklarujących zwiększenie zatrudnienia był wyższy o tyle pkt. proc. od odsetka firm, które zredukowały zatrudnienie. Rysunek 5. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku Wskaźnik Wielkie grupy zawodów zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 9,80 Pracownicy biurowi 5,46 Pracownicy przy pracach prostych 9,18 Pracownicy usług i sprzedawcy 10,05 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy -0,22 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy -2,50 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00 Siły zbrojne 0,00 Specjaliści 6,51 Technicy i inny średni personel 5,83 Wskaźnik zatrudnienia netto był zróżnicowany w zależności od wielkiej grupy zawodów. Największą wartość wskaźnik ten osiągnął dla grupy wielkiej pracownicy usług i sprzedawcy. str. 29

31 W przypadku grupy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy wskaźnik zatrudnienia netto przyjął wartość ujemną co oznacza, że odsetek podmiotów deklarujący przyjęcia w tej grupie był mniejszy od odsetka firm, które deklarowały zwolnienia w tej grupie zawodów Zgodnie deklaracjami pracodawców w 2015 roku najchętniej zatrudniano pracowników z doświadczeniem zawodowym m.in.: asystentów nauczycieli przedszkola księgowych lekarzy magazynierów nauczycieli bibliotekarzy nauczycieli instruktorów nauczycieli języka obcego nauczycieli przedszkola nauczycieli religii operatorów aplikacji komputerowych operatorów koparki operatorów urządzeń do produkcji pasz pedagogów pielęgniarki pozostałych nauczycieli szkół podstawowych pozostałych operatorów do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych przedstawicieli handlowych ratowników medycznych robotników gospodarczych sprzedawców sprzątaczki biurowe szlifierzy materiałów drzewnych techników farmacji techników informatyków str. 30

32 W większości wymienionych zawodów pracodawcy wysoko ocenili przygotowanie pracowników do pracy. Najsłabiej ocenione zostało przygotowanie osób w zawodzie pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych. W 2015 r. problemy z pozyskaniem nowych pracowników deklarowało 6,65% pracodawców. Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2015 roku zawodów: Problemy z rekrutacją pracowników dotyczyły następujących elementarnych grup lekarze bez specjalizacji, w trakcie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia lekarze weterynarii bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych pielęgniarki bez specjalizacji Lu w trakcie specjalizacji muzycy i plastycy dekoratorzy wnętrz i Na koniec roku sprawozdawczego w urzędzie pracy nie było zarejestrowanych osób w powyższych zawodach. Pracodawcy z terenu powiatu najczęściej poszukiwali nowych pracowników poprzez analizę ofert przychodzących do firm, ogłoszenia w Powiatowym Urzędzie Pracy. Popularnymi formami rekrutacji były też rekrutacje osób z polecenia znajomych, oraz osób które początkowo zostały przyjęte na staż/praktyki po czym otrzymali stanowisko pracy. str. 31

33 Rysunek 7. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników Pracodawcy biorący udział w badaniu często korzystali z pomocy PUP w poszukiwaniu pracowników. Z przeprowadzonego badania wynika, że 26,34% pracodawców zgłaszało do PUP swoje oferty. Urzędy pracy przyjmowały od badanych przedsiębiorców oferty pracy dla: robotników gospodarczych nauczycieli historii nauczycieli języka obcego palaczy pieców zwykłych techników administracji pomocy kuchennych sekretarek woźnych elektryków lakierników wyrobów drzewnych nauczycieli matematyki/informatyki w szkole podstawowej str. 32

34 pedagogów pozostałych nauczycieli szkół podstawowych szlifierzy materiałów drzewnych techników handlowców techników prac biurowych 5. Prognoza lokalnego ryku pracy na rok 2016 Zwiększenie zatrudnienia w 2016 r. przewiduje 12,04 % badanych, zmniejszenie zaledwie 3,67%. Pozostali pracodawcy nie przewidują zmian w zatrudnieniu. Rysunek 8. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku str. 33

35 Rysunek 9. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Prognozowany na 2016 r. wskaźnik zatrudnienia netto osiągnął wartość dodatnią 8,37%, co oznacza że odsetek pracodawców przewidujących przyjęcia do pracy był wyższy od odsetka podmiotów przewidujących zwolnienia z pracy. Największą wartość wskaźnik ten osiągnął dla grupy wielkiej Specjaliści (27,90%), operatorzy maszyn i urządzeń (12,44%) oraz pracownicy biurowi (12,44%). Tabela 17. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku Prognozowany Wielkie grupy zawodów wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 12,44% Pracownicy biurowi 12,44% Pracownicy przy pracach prostych 0,00% Pracownicy usług i sprzedawcy 0,00% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i 0,00% kierownicy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 4,44% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00% str. 34

36 Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 27,90% Technicy i inny średni personel 4,44% Zgodnie z deklaracjami pracodawców w 2016 r. największe zapotrzebowanie będzie dotyczyć osób z zawodami przedstawionymi w poniższej tabeli: Tabela 18. Zawody, w jakich firmy mają zamiar zatrudniać pracowników w nadchodzącym roku Zawód Wskaźnik struktury Inżynier technologii drewna 13,12% Pedagog 13,12% Technik teleinformatyk 13,12% Pielęgniarka 7,57% Logopeda 5,80% Nauczyciel nauczania początkowego 5,80% Psycholog 5,80% Asystent nauczyciela przedszkola 2,90% Główny księgowy 2,90% Kierowca samochodu ciężarowego 2,90% Księgowy 2,90% Mechanik maszyn i urządzeń do obróbki metali 2,90% Nauczyciel instruktor 2,90% Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych 2,90% Operator urządzeń do produkcji pasz 2,90% Wykładowca na kursach (edukator, trener) 2,90% Lekarz 2,02% Na lokalnym rynku pracy zapotrzebowanie na pracowników dotyczyć będzie głównie specjalistów po studiach z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi. str. 35