Lubicz rezygnuje z MZK i zadziała mobilis-ująco Mirosław Czerliński

Transkrypt

1 W numerze: - Lubicz rezygnuje z MZK i zadziała mobilis-ująco Od lutego według nowej taryfy - - Moherowe autobusy Z pętli do pętli - Prasa napisała - Remonty i reklamy - - Na linii: trzynastka - Na zajezdni: Konstal 803N Podsumowanie 2008 roku FotoreportaŜ - Lubicz rezygnuje z MZK i zadziała mobilis-ująco Mirosław Czerliński Kością niezgody w minionym kwartale stały się linie miejsko-podmiejskie MZK. Po sporym zamieszaniu, linie od 1 lutego przejmuje firma Mobilis z Warszawy. Konflikt rozpoczął się na początku września, wraz z rozpoczęciem remontu Szosy Lubickiej i skróceniem linii miejsko-podmiejskich do pętli Rubinkowo II i Dworzec Wschodni. Wtedy, mieszkańcy gminy Lubicz zmuszeni zostali do przesiadek na inne linie miejskie, głównie 1 i 19. Fakt ten nie przypadł im do gustu, poniewaŝ znacznie wydłuŝyła się podróŝ do pl. Św. Katarzyny. Nie wiadomo jednak, jak długo autobusy jechałyby objazdem Szosy Lubickiej. Być moŝe jeszcze dłuŝej. Sytuacja wymagała od pasaŝerów i przewoźnika stalowych nerwów. Po remoncie Szosy Lubickiej stosunki między mieszkańcami Lubicza a MZK pogorszyły się jeszcze bardziej. Gmina Lubicz zezwoliła MZK na zmianę tras linii nr 35 i 37, które zaczęły wjeŝdŝać w głąb Rubinkowa I i II oraz os. Na Skarpie. Kilka dni po zmianie, na wniosek gminy załagodzono trochę konflikt, wycofując 35 z os. Na Skarpie. Zmiana ta na dłuŝszą metę nie polepszyła jednak sytuacji. Zakład wyszedł na tym teoretycznie dobrze. Mógł bowiem zmniejszyć częstotliwość miejskiej linii nr 19. Strata wizerunku była przy tym jednak bardziej dotkliwa. Punktem kulminacyjnym konfliktu był listopad 2008 roku. W obieg doszły głosy, iŝ od nowego roku linie podmiejskie zostaną skrócone do pętli Rubinkowo II. Dodatkowo miał to być okres negocjacji warunków umowy z gminą Lubicz na 2009 rok. A właściwie ich brak. Zakład nie był juŝ zainteresowany obsługą linii podmiejskich i postawił zaporowe warunki obsługi linii za kwotę 1,4 mln zł, podczas gdy w 2008 roku wystarczyło 600 tys. zł. Oprócz tego zaproponowano gminie zakup 3 autobusów. W tej sytuacji Lubicz ogłosił przetarg na obsługę linii podmiejskich. Przetargiem zainteresowane były dwie firmy, z których wygrała firma Mobilis z Mościsk. Przewoźnik za rok świadczenia przewozów zaproponował kwotę ok. 800 tys. zł. Linie obsługiwać ma wozami 12- metrowymi (m.in. MAN-ami SL223 i Mercedesami O405) oraz ewentualnie mniejszymi, zgodnie z zapotrzebowaniem. Część wozów Mobilisu ma mieć niską podłogę. Firma będzie miała własną taryfę: cena biletu jednorazowego oraz ulgi mają być jednak identyczne jak w MZK. Zajezdnia z dyspozytornią powstanie na terenie gminy Lubicz. Wszystkie autobusy podmiejskie rozpoczną trasę na pl. Świętej Katarzyny w Toruniu i dalej pojadą ul. Dobrzyńską, Sobieskiego, śółkiewskiego oraz Szosą Lubicką. Mobilis dotychczas obsługiwał kilka linii komunikacji miejskiej w Bydgoszczy, Krakowie i Warszawie. Na liniach relacji Toruń, plac Świętej Katarzyny < > gmina Lubicz pojawi się 1 lutego Towarzystwo akcyjne EFGS uzyskuje zgodę na wykonanie miejskiej kolei elektrycznej

2 Od lutego według nowej taryfy Mirosław Czerliński Niekorzystny wynik finansowy MZK na koniec roku ponownie przyniósł dyskusję na temat podwyŝki cen biletów. Owszem, zmiany w ofercie będą, ale jedna z nich powinna szczególnie zainteresować pasaŝerów. Od 1 lutego 2009 roku, wraz z nową ceną miesięcznych, imiennych biletów sieciowych, Toruń stanie obok takich miast jak Gdynia, Poznań i Warszawa. Cena tzw. sieciówki spadnie aŝ o 27%, zatrzymując się na 76 zł. Wersja ulgowa biletu kosztować będzie 41 zł. Ta decyzja Rady Miasta ma zachęcić zmotoryzowanych mieszkańców Torunia do korzystania z komunikacji miejskiej. Jeśli pokonujesz samochodem codziennie na terenie miasta ponad 13 km [*] i przemieszczasz się nim samemu, to powaŝnie powinieneś zastanowić się nad zmianą środka transportu. Wraz ze znaczną obniŝką ceny sieciówki, zostanie zlikwidowany bilet na 2 linie, który miałby niewiele niŝszą od niej cenę. PasaŜerowie mogą jednak uznać zmianę taryfy jako zwiększenie mobilności, które będzie dostępne za cenę niewiele wyŝszą. Oprócz biletu na 2 linie, w lutym nie dostaniemy teŝ biletów na pół miesiąca oraz socjal- 2 lata utrzymał się w Toruniu bilet normalny o tej wartości. nych. Rację bytu stracą teŝ wszystkie bilety na linie miejsko-podmiejskie, poniewaŝ, o zgrozo, takich linii zakład juŝ nie będzie obsługiwać. Kosztem taniejących sieciówek zdroŝeją jednak pozostałe bilety. Bilet jednorazowy skoczy z 2,10 zł do 2,40 zł. Z tego biletu powinno się w zasadzie korzystać tylko z konieczności, a pasaŝerowie, dbając o stan swojego portfela winni kupować karnety lub bilety okresowe. Te pierwsze, 8-przejazdowe, kosztować będą teraz w wersji normalnej 17 zł. Za bilet jednodniowy zapłacimy 9 zł, natomiast za tygodniowy 38 zł. Oprócz tego o ok. 14% zdroŝeją imienne bilety miesięczne na 1 linię oraz o 8% imienne sieciówki miesięczne na linie dzienne i nocne, a takŝe miesięczne bilety na okaziciela. Cena biletów ulgowych stanowi 50% albo trochę ponad 50% ceny biletów normalnych. Decyzja o zmianie taryfy zapadła na grudniowej sesji Rady Miasta. Miejmy nadzieję, Ŝe tańsze bilety sieciowe zatrzymają spadającą z roku na rok liczbę pasaŝerów MZK. W 2009 roku jest to chyba jednak nieuniknione, ze względu na likwidację linii wyjeŝdŝających poza granice miasta. NajwaŜniejsze jest jednak to, Ŝeby zakład poprawił swoją ofertę przewozową, wprowadził takt na liniach (szczególnie na tramwajowej jedynce) i dostosował liczbę kursów do liczby pasaŝerów. [*] Jest to granica opłacalności podróŝy samochodem, przy załoŝeniu spalania 6 l / 100 km oraz ceny 3,20 zł za 1 litr: 76 zł (cena sieciówki) / 3.20 zł (cena litra paliwa) = 23,75 l 23,75 l (objętość paliwa w cenie sieciówki) * 100 km / 6 l = 396 km / 1 miesiąc. 396 km / 30 dni = 13 km / dzień. Nie uwzględniono kosztów związanych z eksploatacją samochodu (wymiana płynów, naprawy oraz przeglądy). Moherowe autobusy Adrian Giza Ponad 100 autobusów z całej Polski i tysiące słuchaczy Radia Maryja. 6 grudnia odbyły się obchody XVII rocznicy załoŝenia toruńskiej rozgłośni. Z całej polski na rocznice załoŝenia Radia Maryja zjechała się rzesza słuchaczy. Na parkingach zlokalizowanych w rejonie kościoła p.w. św. Jozefa od wczesnych godzin porannych zaczęły pojawiać się autokary roŝnych przewoźników. Oczywiście jak zwykle na parkingach i placach połoŝonych w okolicach kościoła zabrakło miejsc, w związku z czym autokary parkowano we wszystkich moŝliwych miejscach z zachowaniem zasady: jak najbliŝej kościoła. Jako pierwsza zaatakowana została pętla Szpital Bielany, potem pobocza ulicy Św. Józefa nieopodal przystanku Osiedlowa. Autobusy pozostawiano takŝe przy samym szpitalu, akademikach, przystanku Os.1000-lecia. Około godziny 14 sytuacja nieco poprawiła się, poniewaŝ policja część autobusów eskortowała w okolice lotniska. Pojazdów, które udało się zaparkować nieopodal kościoła nie ominęły kłopoty, czego przykładem był mały Neoplan N208, który ugrzązł w piachu i miał spore problemy, by się z niego wydostać. Znacznie lepsza sytuacja panowała w rejonie Radia Maryja. W dniu obchodów zamknięta dla samochodów została ulica świrki i Wigury od Grudziądzkiej do Legio- nów. Ruch odbywał się tam płynnie głównie ze względu na krótkie kilkunastominutowe postoje niektórych autokarów (większość grup odbywała pieszą pielgrzymkę na trasie kościół Św. Józefa - Radio Maryja). Ostatnim miejscem w którym odbywały się obchody była WyŜsza Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej, gdzie zamieszanie było równieŝ spore. Część autokarów tam równieŝ zaparkowała. Tabor, który przybył do naszego miasta był bardzo zróŝnicowany. Z roku na rok moŝna zaobserwować coraz mniejszą ilość rodzimych autobusów pojawiających się na obchodach, na rzecz tych sprowadzanych zza granicy. Dzięki temu mogliśmy zobaczyć nie tylko Setry, czy Neoplany, ale takŝe rozsypujące się stare autobusy Magirus, Scania czy Sanos. Z pewnością do ciekawszych wozów moŝna zaliczyć Jelcza T120/2 z przednią atrapą od MB Travego oraz innym typem pierwszych drzwi. Ku zdziwieniu wszystkich, opóźnienia autobusów MZK nie były duŝe. Jest to zapewne zasługa organizacji imprezy w sobotę, a nie tak jak ostatnio w dzień powszedni, co spowodowało wtedy dość spore utrudnienia. Wieczorem autobusy rozwiozły gości do hoteli, po czym następnego dnia część z nich udało się do Bydgoszczy na tamtejsze obchody Uruchomienie linii 3 na trasie: Ratusz Chełmińskie Przedmieście.

3 Nasze wielkie plany tramwajowe Mirosław Czerliński Toruńska sieć tramwajowa ma zapewnione 10 mln euro z funduszy unijnych na projekt Rozwój sieci komunikacji tramwajowej w Toruniu w latach NajwaŜniejszą inwestycją w jego ramach będzie budowa torowiska do UMK, które ma pochłonąć mln zł. Planowane są takŝe kolejne inwestycje. Siedem wariantów trasy do uniwersytetu analizowała firma WYG International. Miastu przedstawiono trzy najrozsądniejsze rozwiązania, z których zostanie wybrane to do realizacji. Za najtańsze, oszacowane na 32 mln zł, uznano poprowadzenie torowiska wzdłuŝ ul. Reja, Gagarina i Szosy OkręŜnej do nowej pętli Bielany, która znajdowałaby się na zapleczu uniwersytetu. 6 milionów więcej kosztowałoby torowisko poprowadzone ul. Sienkiewicza, Gagarina i Krzemieniecką. NajdroŜszy wariant uwzględnia torowisko na ul. Sienkiewicza i Gagarina, z tym, Ŝe dalej przebiegałoby wzdłuŝ Szosy OkręŜnej do nowej pętli. Jego koszt oszacowano na 39 mln zł. kolei metropolitarnej BiT City powstałyby teŝ przy dworcu Wschodnim i Miasto. Niestety, jak na razie nie zapowiada się na to, Ŝebyśmy po nowych torowiskach pojechali nowymi tramwajami. W kwestii taboru miasto przeznaczy zaledwie 7 mln zł na modernizację 18 wagonów. Tym samym, po wybudowaniu trasy do UMK, poziom świadczonych usług spadnie pasaŝerowie niskopodłogowych autobusów przesiądą się do wysokopodłogowych tramwajów. Najwidoczniej dla planistów jest to rzecz normalna. W ramach aneksu umowy z firmą WYG International, eksperci zajęli się takŝe moŝliwością przedłuŝenia torowiska tramwajowego Szosą Bydgoską do centrum handlowego, które ma powstać na terenie po Polchemie oraz budowy łącznika pętli Elana i Olimpijska. Sprawdzona miała zostać teŝ moŝliwa pojemność zajezdni tramwajowej planowanej przy tej trasie. Opcja jej budowy będzie jednak rozwaŝana dopiero po 2015 roku. Za kilkanaście miesięcy, wraz z budową nowego mostu drogowego w Toruniu, zlikwidowane ma zostać torowisko tramwajowe przy ul. Wschodniej. Tym samym stracimy waŝny fragment torowiska dla toruńskiej sieci, z którego korzysta linia nr 4. Czy nie moŝna zatem poprowadzić torowiska dla niej w innym miejscu? Jak wyjaśniono w FAQ na stronie jest to teoretycznie moŝliwe. Wykorzystano by przy tym korytarz nieczynnej bocznicy kolejowej prowadzącej od Skłodowskiej-Curie, przez śółkiewskiego, w stronę byłej gazowni na Lubickiej. Miejmy nadzieję, Ŝe miejscy rajcy rozwaŝą opcję spięcia torowisk w tym rejonie Torunia. Schematyczne przedstawienie rozwaŝanych tras do UMK. źródło podkładowej mapy: Google Maps Oprócz rozwiązań dla trasy uniwersyteckiej, eksperci przedstawili moŝliwości spięcia sieci tramwajowej za pomocą al. Jana Pawła II, al. Solidarności, ul. Dąbrowskiego i Piastowskiej lub ul. Przy Kaszowniku i Waryńskiego. Takie połączenie miałoby słuŝyć przyspieszeniu podróŝy na osi wschód-zachód. Za najkorzystniejsze rozwiązanie, zapewniające przede wszystkim największą liczbę pasaŝerów, uznano torowisko na al. Solidarności. Remonty torowisk oraz system sygnalizacji świetlnej z pierwszeństwem dla tramwajów ma skrócić czas przejazdu pojazdom szynowym. Modernizacji zostanie poddana najpierw trasa jedynki, a następnie dwójki. W ramach prac przebudowane zostaną perony przystankowe, które zostaną przystosowane do obsługi przez tabor niskopodłogowy. Oprócz tego, na najbardziej uczęszczanych przystankach pojawią się wyświetlacze, które będą odliczać czas do przyjazdu kolejnego tramwaju. Specjalne platformy przesiadkowe w ramach projektu Tramwaj na wyremontowanym przystanku Jamontta. Mieszkańcy miasta nie zaznają spokoju juŝ w latach Zaplanowano bowiem na ten czas remonty torowisk w Szosie Lubickiej między ul. Rydygiera i Przy Skarpie oraz wymiany łuków na pętli Olimpijska. W tej sytuacji, na połączenia przesiadkowe naraŝeni znów będą pasaŝerowie z Rubinkowa i os. Na Skarpie. Jest to działanie z wielką szkodą dla wszystkich, poniewaŝ prace na szerszą skalę moŝna było przeprowadzić juŝ w 2008 roku, kiedy remontowano Szosę Lubicką Zanotowano pierwszy wypadek tramwajowy. Pojazd wypadł z szyn i wjechał w budynek.

4 Z pętli do pętli - tabor Przegubowce wypróbowano na innych liniach Przemalowania i zakupy Veolii Kujawy, o. Toruń Do końca września, MZK zdąŝył sprawdzić nowe przegubowce na liniach nr 10, 19, 22, 26 i 40. Październik był dalszym ciągiem tych eksperymentów liniowych. 1 października przegubową promocją obdarzono pasaŝerów linii nr 15, natomiast dzień później, niezwykle długi autobus pojawił się na linii nr 27. Ten drugi z eksperymentów był jednak wysoce niemiarodajny - autobus jeździł w kierunku Wrzosów za opóźnionymi i wypchanymi do granic moŝliwości pojazdami linii 31. PasaŜerów 10, 15, 22 i 27 do końca roku nie spotkały juŝ więcej tego typu niespodzianki, natomiast przegub na 40 kursował do czasu usadowienia go na niecałodziennej brygadzie linii nr 26. Drugi z 18-metrowców otrzymał za to przydział na linię nr 19. Dodatkowo, z racji tego, Ŝe dłuŝszy lew dźwiga większy cięŝar, pojazdy wypoczywają teraz przez cały weekend. DłuŜsze przestoje ma takŝe jeden z nich, nie kursujący na 26 w dni wolne od nauki szkolnej. Warto odnotować, Ŝe na początku MZK zamierzał mieć w taborze 6 przegubowców. Później liczba ta zmalała do posiadanych, zaledwie 2 pojazdów. W ostatnim kwartale 2008 roku w firmie pojawiło się 5 kolejnych autobusów. Jako pierwszy przyszedł wyremontowany Autosan H10-11 #80021 z układem drzwi i przodem charakterystycznym dla serii A101xT. Pojazd ma ponad 11 metrów i przeznaczony jest do obsługi kursów lokalnych. Na co dzień wykonuje kursy obsługiwane przez placówkę terenową z Chełmna. Dwa kolejne pojazdy to fabrycznie nowe Autosany A0909L Tramp II #80023 i # ,5-metrowe autobusy lokalne, z silnikiem spełniającym normę Euro-4. Czwartym nabytkiem jest Autosan H9-21 RLA 75PJ, czyli popularny w Veolii pojazd o długości 10 metrów. Na koniec roku trafił do nas jeszcze kolejny Autosan H10-12, z kołobrzeskimi rejestracjami ZKL 377PW. Tradycyjnie wóz po remoncie otrzymał przód liderowski. Nowe Trampy II pomalowane zostały w barwy białe z czerwonym logiem, natomiast H9-21, H10-11 i H10-12 w barwy odwrotne. Po dłuŝszej nieobecności i remoncie wrócił do ruchu Neoplan N316 SHD #80904, którego przemalowano w białe malowanie z czerwonym logiem. ITD zatrzymało busa długasa Od początku roku 2008 na toruńskich ulicach zaczęły pojawiać się busy o nietypowej długości ponad 8 metrów. Z czasem ich liczba doszła do 3 oraz naklejona została na nich nazwa właściciela - firmy Mixs z Gostkowa. Nikt nie przypuszczał jednak, Ŝe przynajmniej jeden z nich stanowił zagroŝenie dla pasaŝerów i został nielegalnie dopuszczony do ruchu. Wykazała to kontrola przeprowadzona przez ITD w październiku. Inspektorzy ujawnili, Ŝe pojazd przekraczał: zadeklarowaną długość w miejscu rejestracji, o 1300 kg masę własną zapisaną w dowodzie rejestracyjnym oraz po przeliczeniu przez liczbę miejsc, dopuszczalną masę całkowitą. Ujawniono takŝe, Ŝe autobus był pojazdem cięŝarowym, którego zmyślnie przerobiono. W tej sytuacji inspektorom nie pozostało nic innego jak tylko zabrać pojazdowi dowód rejestracyjny. Jak na razie, więcej tego autobusu w ruchu nie zauwaŝyliśmy. Największą zagwozdką w minionym kwartale było jednak pojawienie się Jelcza T120 #80009, który bardzo przypomina dawnego # Zastanawiająca jest jednak zmiana numeru taborowego (który jest zdublowany z Trampem II) oraz rejestracji na kołobrzeską. Być moŝe pojazd juŝ wkrótce będzie obsługiwał kursy tamtejszego oddziału. Pojazd ma czerwone malowanie z białym logiem. Jeden z długasów firmy spod Torunia. Nowe automaty biletowe w autobusach Na początku października MZK ogłosił przetarg na dostawę 11 automatów do sprzedaŝy biletów. Konkurs wygrała firma Pixel, która jako jedyna przystąpiła do przetargu z ofertą o wartości prawie 310 tys. zł. Nowe automaty pojawiły się w pojazdach z zakresu # pod koniec listopada. Zamontowane maszyny są identyczne do dotychczas uŝywanych i posiadają taką samą ofertę biletową. W sumie juŝ 27 pojazdów komunikacji miejskiej posiada mechanicznych sprzedawców biletów. Są to 24 autobusy oraz 3 tramwaje uruchomienie pierwszej linii autobusowej, między dworcami Toruń Miasto Toruń Przedmieście

5 Z pętli do pętli - objazdy Kolejne autobusy na sprzedaŝ Na Skarpie/Rubinkowo. Remont Szosy Lubickiej. Kolejne 3 Jelcze 120M zostały wystawione przez MZK na sprzedaŝ. Listę odstawionych autobusów otwiera wyprodukowany w 1994 roku #409, kolejne dwa to młodsze wozy, poniewaŝ zbudowane kolejno w 1998 i 1999 roku. MoŜna przypuszczać, Ŝe chodzi tu o wozy #468, #482 albo #483, które juŝ od dłuŝszego czasu są wyłączone z ruchu. Mokre. Było więcej autobusów na Chrobrego. 7 października autobusy linii nr 15, 19, 22, 24, 29 oraz 31 w kierunku Centrum przestały kursować objazdem, który prowadził ul. Kościuszki i Warneńczyka. Linie te powróciły na swoją stałą trasę przejazdu, czyli ul. Chrobrego. Od 3 listopada do 12 grudnia autobusy linii nr 15, 19, 22, 24, 31, 35, 37 i 39 w kierunku Rubinkowa zamiast ul. Sobieskiego kursowały ul. Chrobrego. Zmianę wprowadzono z powodu remontu ul. Sobieskiego. Chełmińskie. 32 wraca na Św. Józefa. 16 października zakończył się remont fragmentu ul. Św. Józefa od ul. świrki i Wigury do Jesiennej. W związku z tym linia nr 32 wróciła na stałą trasę wiodącą od Szosy Chełmińskiej ulicami: świrki i Wigury oraz Św. Józefa. Kolejny etap remontu Szosy Lubickiej rozpoczął się 8 października. Tym razem drogowcy zabrali się za północną jezdnię pomiędzy ulicami: Jamontta i Przy Skarpie. Z tego powodu zreorganizowano trasy przejazdu wielu linii autobusowych: - linie nr 21, 30 i L skierowano w kierunku Centrum z Szosy Lubickiej w ul. Jamontta, Dziewulskiego i Łyskowskiego, którą powracały do Szosy Lubickiej. Przy czym pętlę obwodową linii L przeniesiono i tworzyły ją ulice: Łyskowskiego => Szosa Lubicka => Rydygiera => Łyskowskiego. Autobusy zatrzymywały się na znajdujących się przy ulicach przystankach. - linie 22, 29, 31, 39 i 54 skierowano w kierunku Centrum z ul. Konstytucji 3 Maja w ul. Przy Skarpie, z której skręcając w Szosę Lubicką wracały na stałą trasę. Natomiast w przeciwnym kierunku zlikwidowano objazd i autobusy ww. linii powróciły na stałą trasę, - linie 16, 33, 40, 01 i 02 wróciły na swoją trasę wiodącą ulicami Ślaskiego i Jamontta. - linie miejsko-podmiejskie utrzymano na skróconych trasach do pętli Rubinkowo II (dla linii nr 25, 35 i 37) oraz Dworzec Wschodni (dla linii nr 23 i 39). Centrum. Jednodniowy remont Szumana. Kolejne rotacje w ruchu tramwajów i autobusów zastępczych wprowadzono na 4 godziny, 25 października, z powodu remontu ul. Szumana. Jedynki od placu Teatralnego kursowały objazdem przez ul. Uniwersytecką, Przy Kaszowniku, Warneńczyka, Odrodzenia, Skłodowskiej-Curie do pętli Wschodnia. W przeciwnym kierunku tramwaje linii nr 1 mknęły po szynach bez zmian w trasie przejazdu. Linia nr 54 wyjątkowo od pętli Olimpijska dojeŝdŝała aŝ do placu Teatralnego. Czwórki za to, po raz kolejny zmuszono do trójkątowania na placu Daszyńskiego, gdzie dalszą jazdę w kierunku ulicy Olimpijskiej umoŝliwiała przesiadka w autobus linii 54. Przesiadka pasaŝerów z tramwaju linii nr 1 do autobusu linii 54 na Placu Teatralnym. Wspomnienie po skróconej linii nr 37 do Rubinkowa II. JuŜ wkrótce będzie to teŝ wspomnienie tej linii w sieci MZK. W dzień Wszystkich Świętych zakończył się dwumiesięczny remont Szosy Lubickiej. Linie miejskie oraz miejsko-podmiejskie nr 23 i 25 wróciły na swoje stałe trasy. Zmieniły się natomiast trasy linii nr 35, 37 i 39, które zaczęły kursować od pl. Świętej Katarzyny ulicami: Dobrzyńską, Chrobrego (do końca remontu Sobieskiego), Kościuszki, Skłodowskiej-Curie, Rydygiera, Łyskowskiego, Dziewul-skiego, Jamontta, Ślaskiego, Konstytucji 3 Maja i Ligi Polskiej. Dalej linie wracały na dotychczasowe trasy, odpowiednio, linia nr 35 na Szosę Lubicką, linia nr 37 na ul. Olsztyńską i 39 na ul. Turystyczną. W związku ze zmianą tras, ograniczony został rozkład linii nr 19. Od 11 listopada na wniosek gminy Lubicz linia nr 35 przestała wjeŝdŝać w ulice: Ligi Polskiej, Konstytucji 3 Maja i Ślaskiego. Po zmianie tej wprowadzono korekty w odjazdach linii nr Otwarcie trasy tramwajowej do pętli Olimpijska.

6 Z pętli do pętli Chełmińskie. Nieszczelny rurociąg przyniósł objazdy. Rozszczelnienie się rurociągu przy ulicy Grudziądzkiej sparaliŝowało ruch w Toruniu, w dniu 27 października. Początkowo wyłączono z ruchu wschodnią jezdnię drogi i wytyczono objazd ulicami: Lelewela, Legionów (do świrki i Wigury dla linii 26 i 40, do Długiej dla linii 34) oraz świrki i Wigury (do Grudziądzkiej dla linii numer 12, 14, 28 i 61). Później wprowadzono ruch dwukierunkowy na zachodniej nitce ul. Grudziądzkiej i tam skierowano wszystkie linie. Opóźnienia autobusów dochodziły do kilkudziesięciu minut. Na Skarpie. Remontowali przejazd tramwajowy Z powodu remontu przejazdu tramwajowego przez ul. Konstytucji 3 Maja wszystkie linie autobusowe dojeŝdŝające do pętli Olimpijska skrócono do skrzyŝowania z ul. Kosynierów Kościuszkowskich, gdzie utworzono tymczasową pętlę. Zmiana krańca obowiązywała od 29 października do 16 grudnia linie nr 16, 29, 33, 54, 01 i grudnia wróciły takŝe na stałe trasy linie tramwajowe nr 1, 1N i 4. Do historii przeszła tym samym zastępcza linia autobusowa nr 54. ul. Reja. W zamian za zlikwidowaną zastępczą linię nr 50, uruchomiono spowrotem linię nr 54 na trasie Wschodnia ZDZ Olimpijska. Rudak. Autobusy tylko do Grzybowej. Roboty kanalizacyjne w ul. Podgórskiej w okolicy skrzyŝowania z ul. Okólną wymusiły kilkudniowe skrócenie linii nr 12 i 38 do przystanku Grzybowa. Linie kursowały po krótszej trasie od 11 do 18 grudnia. Do Urzędu Celnego dzięki linii 42 Tworzenie dziwacznych tworów liniowych staje się niekończącą historią MZK. 3 listopada zakład uruchomił kolejną linię autobusową o numerze 42. Trasa linii w większości pokrywa się z 33 poza nowym fragmentem w sieci autobusowej, czyli przejazdem od ul. Chrobrego przez ul. Towarową i Batorego do ul. Kościuszki. Na ul. Batorego utworzony został przystanek Urząd Celny. Bilety miesięczne na linię nr 33 zachowały waŝność w autobusie linii nr 42. Obsługę linii stanowi jedna niskopodłogowa brygada, która kursuje wyłącznie w dni powszednie. Brygada ta została zabrana z linii nr 33, dlatego zmienił się rozkład tej linii. Komunikacja cmentarna Tegoroczna komunikacja cmentarna niewiele róŝniła się od zeszłorocznej (odsyłam do siódmego nr Na pętli ). Zajmijmy jednak od nowości. Linię kursującą z placu Teatralnego do Centralnego Cmentarza Komunalnego oznaczono egzotycznym numerem 61. I w sumie bardzo dobrze, poniewaŝ wśród linii zapanował porządek, a i taki numer cięŝko było pomylić z innymi. Oprócz tego na przystankach pojawiły się specjalne, cmentarne rozkłady 0c i 33c. Bydgoskie. Remont ul. Sienkiewicza. Roboty drogowe i torowe na ul. Sienkiewicza spowodowały kolejne ograniczenia w komunikacji tramwajowej na okres 25 dni. 4 listopada zawieszono kursowanie tramwajów na linii nr 1. W zamian uruchomiono autobus linii nr 50 od ul. Kosynierów Kościuszkowskich do ulicy Reja. Oprócz tego linia nr 3 zaczęła kursować na trasie Plac Rapackiego - Elana, natomiast linia nr 4 na trasie Wschodnia Merinotex. Tradycyjnie, bilety miesięczne i pojedyncze skasowane w liniach tramwajowych zachowywały waŝność na odpowiednich fragmentach linii nr 50 oraz odwrotnie. 17 listopada wprowadzono kolejne zmiany. Wznowione zostało kursowanie linii nr 1 na trasie Wschodnia Sienkiewicza z 22-minutową częstotliwością. Warto odnotować, Ŝe linię obsługiwały pojedyncze wagony. Dodatkowo przedłuŝono trasę linii nr 3 od pl. Rapackiego do skrzyŝowania ulicy Sienkiewicza i Bydgoskiej. 29 listopada linia nr 1 wznowiła kursowanie od pętli Merinotex, natomiast linie nr 3, 4 oraz wariant 1R od Najgorsze zatory 1 listopada pojawiły się na trasach linii kursujących na Podgórz oraz na 33, gdzie 5 wypchanych pasaŝerami wozów potrafiło stać w korku na ul. Chrobrego. Pozory rozkładu jazdy zachowane zostały tylko dzięki sprawnemu działaniu kierowców MZK, którzy bezpiecznie przewozili pasaŝerów. Wielkim minusem była nieobecność przegubowców tego dnia na liniach, poniewaŝ tłok w autobusach był niemiłosierny. Dlatego za komunikację cmentarną znów dajemy czwóreczkę z minusem przekształcenie MPK w MZK.

7 Z pętli do pętli Prasa Napisała Finał z tramwajami do Merinotexu Finał ŜuŜlowej Ekstraligi, który odbywał się 19 października na stadionie Unibaxu przy ul. Broniewskiego wymagał od MZK zorganizowania transportu dla rzeszy kibiców z całego Torunia. Zmiany dotknęły jednak tylko komunikację tramwajową. Wszystkie linie tramwajowe przedłuŝono od godz. 15:30 do pętli Merinotex, natomiast ich obsługę stanowiły wyłącznie dwuwagonowe składy. Miesiąc Ŝyczliwości w pojazdach MZK Miejski przewoźnik, razem z radiem Plus Toruń i internetową telewizją Torun24.TV ogłosił listopad miesiącem Ŝyczliwości w pojazdach komunikacji miejskiej. O akcji kaŝdego dnia informowany był kaŝdy pasaŝer poprzez plakaty w ramkach Autobox i komunikaty wygłaszane przez zestaw głośnomówiący, których treść była następująca: W pojeździe, którym podróŝujesz nie bez powodu wyznaczono miejsca siedzące dla osób starszych, kobiet cięŝarnych i osób z dzieckiem na ręku, Zajmując miejsce siedzące upewnij się, czy ktoś inny nie potrzebuje tego miejsca bardziej niŝ ty oraz Ustąpiłeś miejsce osobie starszej, kobiecie cięŝarnej lub z dzieckiem na ręku. Dziękujemy. Dwa razy w tygodniu uprzejmych pasaŝerów nagradzał upominkami specjalny patrol Ŝyczliwości ustanowiony przez dziennikarzy z radia i telewizji. Fot. Marcin Delik 21 listopada, z okazji światowego dnia Ŝyczliwości, na linię nr 19 wyjechał przegubowy autobus, którym pasaŝerowie mogli podróŝować tego dnia za darmo. W czasie przejazdu organizatorzy zadawali pytania konkursowe dotyczące m.in. lokalizacji zajezdni, liczby taboru autobusowego oraz autobusów przegubowych. Na dobre odpowiedzi czekały róŝne upominki. Toruń z Kołobrzegiem połączyły Kujawy Na Kujawach od 3 listopada znajdziemy teŝ Kołobrzeg. Przynajmniej formalnie jak wynika z połączenia się toruńskiego i kołobrzeskiego oddziału firmy w Veolię Transport Kujawy, z siedzibą w pierwszym z miast. Jednak na Kujawach wkrótce będzie jeszcze ciaśniej od 1 lipca Veolia Kujawy zajmie się obsługą kilku linii komunikacji miejskiej w Grudziądzu. Nowoczesność wkracza do MPK -Specjalny dźwig do ustawiania tramwajów -Więcej sprzętu do konserwacji Przez wiele lat toruńskie MPK niemal wszystkie środki finansowe przeznaczało na rozbudowę nowych tras tramwajowych oraz zakup taboru tramwajowego i autobusowego. Przedsiębiorstwo posiada juŝ kilkadziesiąt Berlietów, 7 następnych nadejść ma wkrótce. Jeszcze w tym roku z ruchu wyeliminowane zostaną dwa, ostanie Jelcze, natomiast w przyszłym roku skasowane ostatnie Autosany. Mniej co prawda jest nowych wozów tramwajowych, jednak i w tej dziedzinie prognozy są dość optymistyczne. Jeszcze w tym roku Toruń otrzyma dalsze cztery wozy typu 805 NA. Dyrekcja przedsiębiorstwa postanowiła odnowić i unowocześnić zaplecze techniczne. W zajezdni przy ulicy Zjednoczenia (obecnie Legionów) trwają prace przy poszerzeniu kanałów rewizyjnych. Koszt przebudowy wyniesie około 800 tys. złotych a efektem będzie stworzenie moŝliwości do przeprowadzenia gruntowniejszych napraw Berlietów. Projekt zajezdni powstał w czasach gdy nikt nie myślał o zakupie licencji Berlieta. W tym roku MPK w Toruniu za ponad 2 mln złotych zakupi teŝ specjalistyczny dźwig zamontowany na podwoziu Stara 266 przeznaczony do ustawiania na torach wykolejonych wagonów tramwajowych. Zastosowanie tego urządzenia powinno powaŝnie skróci przerwy w ruchu spowodowane wypadaniem tramwajów. Obecnie w sposób niezmienny od niemal 90 lat, tramwaje na torach ustawiane są za pomocą ręcznych podnośników. Brygada zajmująca się naprawą i konserwacją zwrotnic otrzyma do dyspozycji samochód Multicar, dzięki któremu równieŝ będzie mogła szybciej docierać na miejsce uszkodzeń. Planowany jest równieŝ zakup specjalistycznego samochodu przeznaczonego do konserwacji sieci trakcyjnej. Tak więc nowoczesność wkraczać teŝ zaczyna do warsztatów MPK. Jednak nawet najnowocześniejsze urządzenia nie poprawią warunków pracy, szczególnie w wyjątkowo ciasnej zajezdni tramwajowej. Sprawa budowy nowej remizy jest więc nadal aktualna i zdaniem załogi odkładanie tej inwestycji moŝe się negatywnie odbyć na funkcjonowaniu komunikacji tramwajowej. Chodzi o to, Ŝe nowe tramwaje których będzie coraz więcej, potrzebują odpowiednich warunków do przeprowadzania skomplikowanych niekiedy napraw czy remontów. Obecnie trudno nawet umyć tramwaj, bo choć myjnia jest, tłok w remizie nie pozwala manewrować wozami. Nowości VII 1982 r. Artykuł przesłał nam Paweł Chmielecki. Dziękujemy! Krótko 1 października uruchomiony dodatkowy kurs linii nr 30 z pl. Teatralnego o godz. 22:36. Linie 22 i 27 zaczęły zatrzymywać się na przystanku na Ŝądanie przy ulicy Podgórskiej. W połowie października do autobusów nocnych powrócili konduktorzy. 5 grudnia kurs linii nr 35 z pl. Św. Katarzyny z godziny 5:26 został przeniesiony na 5: z pętli Elana o godz. 5:08 odjechał ostatni tramwaj na linii nr 5.

8 Z pętli do pętli Nowe godziny pracy kas biletowych W październiku zmieniły się godziny pracy kas biletowych. Od poniedziałku do piątku otwarte są kasy: - przy ul. Sienkiewicza (zaj. tramwajowa) w godz. 6:00 17:30, - przy ul. Legionów (zaj. autobusowa) w godz. 9:15 17:00, - przy ul. Dziewulskiego (pętla Rubinkowo II) w godz. 9:15 17:00, - przy al. Jana Pawła II (plac Rapackiego) w godz. 10:15 17:00. W soboty bilety moŝna kupić wyłącznie w kasie biletowej przy ul. Sienkiewicza (zaj. tramwajowa) w godz. 7:00 14:30. W pozostałe dni kasy biletowe nie pracują. ] Sytuacja w MZK wciąŝ napięta W październiku Związek Zawodowy kierowców MZK po raz kolejny groził strajkiem. Załoga zakładu Ŝądała 30- procentowych podwyŝek. Dyrekcja MZK nie mogła przystać na te warunki i zagroziła zabraniem w zamian prawa do darmowych przejazdów. Do paraliŝu komunikacyjnego jednak nie doszło i sprawa po raz kolejny rozeszła się po kościach z drobną podwyŝką dla kierowców. Przerwa na reklamy NOWE reklamy: Październik: # 524 Arpol (odnowiona) # 530 Majster-Braas Listopad: # Douglas # 403 Polskie Radio # 474 Tryton # # 525 Toruński Klub Hokejowy Grudzień: # 268 PasaŜ Handlowy Zieleniec # 269 Piotr i Paweł # 433 Ul-Mar # 451 Anko System # 477 Centrum Hydrauliki Siłowej OK rok załoŝono 56 nowych reklam ZDJĘTE reklamy: Październik: # 403 Producent Elementów Hydraulicznych # 462 Topinwest # 511 Akro Soft Listopad: # 430 Marwit # 433 Voxan # 440 Face 2 Face # 457 Face 2 Face Grudzień: # 259 Chińskie Centrum Handlowe # 403 Polskie Radio # 413 Chińskie Centrum Handlowe # 446 Anko System # 501 Dulux 2008 rok zdjęto 45 reklamy Remonty Odstawione: # 468 do NB # 472 do NB # 483 do NG # 485 do NG W trakcie: # NG # NG Zakończone: # NB Na linii: trzynastka Adrian Giza Linia ta rozpoczęła kursowanie w połowie lat 50. Wówczas miała ogromne znaczenie dla komunikacji miejskiej. Na początku linia 13 zaczynała swój bieg na Wrzosach II, skąd jej trasa prowadziła przez ulice Grudziądzką, Nowickiego (obecnie Sz. Chełmińska), plac Armii Czerwonej (Teatralny), al. 700-lecia, Poznańską do pętli Gniewkowska. Na początku lat 60. linia uległa likwidacji, a jej funkcje przejęły linie: 10 (Poznańska) i 11 (Wrzosy II i Grudziądzka). Po długiej, kilkuletniej przerwie, trzynastka powróciła na początku lat 70. Swój bieg rozpoczynała z pętli W. Horzycy skąd autobusy jechały Wałami gen. Sikorskiego (powrót Fosą Staromiejską), al. 700-lecia, Podgórską, Łódzką do pętli Czerniewice (powrót przez Łódzką, Solankową i Włocławską). Do 1976 roku linie wycofano z Fosy Staromiejskiej i wydłuŝono przez Nowickiego i Czer- woną drogę do osiedla Młodych. Zmiany nastąpiły tez w rejonie Czerniewic. Ze względu na zły stan ulicy Solankowej kursy z Czerniewic przez Spacerową wykonywane były w obie strony przez Włocławską. Ponadto zmniejszono liczbę kursów przez Spacerową. W 1980 roku linie 13 skierowano na pętla obwodową Czerniewice. W połowie lat 80. nastąpiła ostatnia zmiana trasy trzynastki. Linie wycofano z placu Armii Czerwonej i skierowano na aleje 700-lecia, a takŝe zamiast na Czerniewice, do pętli Działki Rudak. Linia 13 obsługiwana jest przez 2 brygady, najczęściej Jelcze ze względu na kłopotliwy przejazd kolejowy na ulicy podgórskiej. W dni powszednie, w miesiącach X-III wykonuje po 30 kursów z pętli Działki Rudak i Osiedle Młodych, w miesiącach IV-IX po 35 kursów z obu pętli z pętli Rubinkowo II o 16:03 odjechał ostatni autobus (#415) na linii nr 20.

9 Na zajezdni: Konstal 803N Adrian Giza Były to pierwsze tak nowoczesne tramwaje jakie przybyły do Torunia. Ich dwudziestopięcioletnia eksploatacja zakończyła się w 1999 roku. Historia wagonów rodziny 102N sięga końca lat 60. Wówczas to w 1967 roku w Katowicach powstał tramwaj przegubowy zbudowany na podstawie dwóch wagonów 13N. Nosił on oznaczenie 15N. Posiadał 4 pary drzwi harmonijkowych (drzwi 2 i 3 węŝsze). Długość wagonu wyniosła mm, a szerokość 2400 mm, masa 26 ton. Prędkość maksymalna tego tramwaju to zaledwie 55 km/h (13N do 68km/h) co spowodowane jest ilością silników- 4x41,5 KW (1 i 3 wózek). W środku 15N mogło podróŝować 185 osób, w tym 32 na miejscach siedzących. Próbny wagon skasowano w latach 80. Przez cały czas kursował na Śląsku. Na bazie doświadczeń zdobytych w czasie eksploatacji 15N stworzono projekt modelu seryjnego 102N. Budowa jednak róŝniła się od piętnastki. Ściana przednia i tylna uzyskała kanciastą sylwetkę, zamontowano rozrząd stycznikowy jak w 13NS i aparaturę jak w 13N. Powstała tez moŝliwość formowania składów z dwóch takich jednostek. W 1969 roku, po zakończonych pomyślnie jazdach próbnych, rozpoczęła się produkcja seryjna. Motorniczych czekała jednak niemiła niespodzianka. Podczas jazdy w słoneczny dzień, pochylone do przodu szyby odbijały światło, oślepiając kierowców. Po zmroku zaś szyby te odbijały światło z wewnątrz oślepiając motorniczego. Z powodu tego feleru w 1970 zaprzestano produkcji kanciaka poprzestając na 42 sztukach. W 1972 roku wyprodukowano wersje wąskotorowa 102N oznaczoną jako 802N. Tramwaj był nieco węŝszy (2.2 m) i dłuŝszy. Górna krawędź okien i drzwi została nieco podniesiona, a szerokość wszystkich drzwi wyrównana. W tym modelu równieŝ istniała moŝliwość łączenia składów. 802N dostarczane były do Łodzi i Bydgoszczy. Po zakończeniu produkcji 102N nie zrezygnowano z tramwaju przegubowego. W 1970 wyprodukowano pierwsze 102Na. Powrócono tu do wyglądu znanego z 13N. WyposaŜenie elektryczne w stosunku do poprzednika nie ulęgło zmianie, tak samo jak szybko zuŝywający przegub, który towarzyszył wszystkim tramwajom rodziny 102N/803N. Łącznie wyprodukowano 435 sztuk 102Na. 2 lata po rozpoczęciu produkcji seryjnej 102Na, opracowano 2 prototypy wagonów 102NaW, stanowiących wąskotorowa odmianę 102Na. Zastosowano tutaj pudło o standardowych wymiarach, co pozwoliło na oszczędności w produkcji (jedna konstrukcja na tory wąski i normalny). W następnym roku wyprodukowano partie 18 wagonów 102NaW, która trafiła do Lodzi. Rok 1973 przyniósł ostatni tramwaj serii 102N. Wówczas do Wrocławia dostarczono 22 wagony 102Nd, posiadające rozruch przełączalny pozwalający na oszczędność energii elektrycznej rzędu 10-15%. Wiązkę kabli przebiegających przez cala długość wagonu przeniesiono na dach, w 2 i 3 drzwiach zastosowano te same elementy co w 1 i 3 co pozwoliło na zmniejszenie ilości płatów do 3. Zrezygnowano tez z montowania załączy trakcji ukrotnionej. Równolegle z wprowadzeniem 102Nd uruchomiono montaŝ ich wąskotorowej odmiany 803N. Tu produkcja trwała aŝ do 1974 roku.. Ostatnie tramwaje 803N zjechały w kwietniu 1974 roku i trafiły do Torunia. Ilość wyprodukowanych wagonów tego typu wyniosła 171 sztuk. Podczas eksploatacji dokonano wielu modernizacji tych wagonów. W Szczecinie, Krakowie i Wrocławiu zdecydowano się zmodernizować kilka 102Na. Wymieniono tam układ elektryczny, zabudowano szafki bezpiecznikowe z tramwajów 105N, pantograf połówkowy OTK-2, przetwornice statyczna, przyciski do otwierania drzwi przez pasaŝerów. W Katowicach przy naprawie głównej usunięto pierwsze skrzydło, pierwszych drzwi, zaś we Wrocławiu w 1996 roku jeden 102Na i 102Nd przebudowano na dwukierunkowe zabudowując kompletną kabinę sterowniczą na pomoście, drzwi po lewej stronie i dodatkowy pantograf w drugim członie. Gruntowna modernizacje przeprowadzono teŝ w Krakowie w 1983 przebudowując 5 wagonów 102Na na doczepy czynne usuwając kabinę sterowniczą oraz zamontowano z przodu ścianę ukształtowaną podobnie do tylnej. Historia tramwajów 803N na ulicach naszego miasta rozpoczyna się w 1974 roku. Partia 10 tramwajów przybyła w kwietniu drogą kolejową. Początkowo przeprowadzano testy na naszych torowiskach, poniewaŝ tramwaje te były szersze od dotychczas stosowanych enek, których szerokość wynosiła zaledwie 2173 mm. Na szczęście nie było większych problemów i tramwaje wyjechały w trasę. To właśnie tego typu tramwaj (konkretnie #209) wykonał ostatni kurs z dworca północnego na linii 3. Ich eksploatacja zakończyła się w 1999 roku. Tramwaje #208, #209 oraz #210 sprzedano do Szczecina, pozostałe skasowano. Stopka redakcyjna: redakcja: Mirosław Czerliński etmike@o2.pl Adrian Giza zdjęcia: Mirosław Czerliński Marcin Delik korekta: Tomasz Karolak Krzysztof Lewczyk uruchomienie nocnej linii tramwajowej 1N na trasie Reja Olimpijska.

10 Rok 2008 krok do przodu i dwa kroki do tyłu Mirosław Czerliński Komunikacja miejska w 2008 roku była na językach wielu mieszkańców Torunia. Wszystko to przez kontrowersyjne zmiany, liczne objazdy i akcje lokalnych mediów. Było tego z pewnością więcej niŝ w 2007 roku. Tradycyjnie zacznijmy od komunikacji tramwajowej. W kwietniu rozpoczął się sezon na remonty torowisk, który z przerwami trwał aŝ do grudnia. W tym czasie torowcy wyremontowali: łuk na skrzyŝowaniu ul. Wały gen. Sikorskiego i Uniwersyteckiej, Szosy Lubickiej i ul. Ślaskiego, ul. Broniewskiego i Reja; torowisko przy ul. Skłodowskiej-Curie między ul. Łukową i Wschodnią, torowisko w ul. Sienkiewicza oraz przejazd przez torowisko na ul. Konstytucji 3 Maja. Niestety remonty takich krótkich fragmentów torowisk wiązały się z duŝymi ograniczeniami w ruchu tramwajów, co znacznie utrudniało mieszkańcom Torunia poruszanie się po mieście. We wrześniu na tory wyjechało drugie Ŝelazko tj. zmodernizowany skład # W porównaniu do poprzedniego zamontowano w nim wewnętrzny system informacji pasaŝerskiej wyświetlacze wraz z zestawem głośnomówiącym oraz zewnętrzną głosową informacje o numerze linii i kierunku. Miniony rok przybliŝył teŝ nas małym krokiem do budowy trasy do UMK. Zapewnione mamy juŝ na tę inwestycje unijne fundusze oraz stworzone zostało studium wykonalności tej inwestycji. Wkrótce wybrana zostanie najdogodniejsza opcja budowy trasy. Oprócz tego pojawiło się kilka innych pomysłów na rozwój sieci tramwajowej. W komunikacji autobusowej w 2008 roku działo się znacznie więcej. Na początku stycznia sprzedano 9 Jelczy 120M w najgorszym stanie technicznym. Zajezdnię przy ul. Legionów po raz ostatni opuściły wtedy wozy: #406, #442, #449, #455, #459, #463, #464, #465 i #479. Oprócz tego, w styczniu rozpoczęto roczny najem MAN-a Lion s City zasilanego gazem ziemnym CNG, w lutym testowano Scanię z PKS-u Grodzisk Mazowiecki, a kilkanaście dni później ogłoszono historyczny przetarg na dostawę 2 autobusów przegubowych i 2 krótszych - 12-metrowców. 20 września dostawa nowych wozów o numerach # dotarła do Torunia, natomiast dwa dni później pierwsze pojazdy wyjechały na trasy. Niestety w tym wszystkim najbardziej zabolał słaby przydział autobusów przegubowych, które MZK potrafi wykorzystywać w pełni tylko w dni nauki szkolnej. W soboty ani w święta (nawet na Wszystkich Świętych) tych wozów na ulicach w ogóle nie spotkamy. Wszystkie nowe autobusy wyposaŝono w automaty biletowe, które oferują obecnie równieŝ bilety dobowe i tygodniowe. W listopadzie dokupiono jeszcze 11 automatów do wozów zakupionych w 2006 roku. Oprócz tego nowością w taborze była zewnętrzna, głosowa informacja o numerze linii i kierunku jazdy autobusu, którą posiadają obecnie wozy z zakresu # W sierpniu i wrześniu doszło do dwóch powaŝnych wypadków z udziałem autobusów MZK. W ich wyniku na dłuŝszy czas wyłączono z ruchu wozy #469, #523 i #547. Miniony rok przyniósł nam utworzenie kolejnych linii autobusowych: NS (pl. Teatralny OkręŜna), 03 (Wrzosy I / Koniuchy pl. Teatralny / Czerniewice), 20 (Koniuchy Zakłady Drobiarskie / Glinki) i 42 (Mazowiecka Towarowa Olimpijska). Na stałe zmieniły się teŝ trasy linii autosowych: 01, której wybrane kursy przedłuŝono do pętli Gniewkowska; 02, której wybrane kursy przedłuŝono do pętli Nad Strugą i Merinotex; 22 i 27, które poprowadzono w jednym kierunku przez ul. Podgórską; 31, która w kier. Wrzosów zahacza o pl. Teatralny; 38, która zamiast do Szubińskiej kursuje do pl. Teatralnego i L, która wjeŝdŝa teraz w os. Grębocin/Bielawy. Pulę zlikwidowanych linii stanowią linie: prywatna E oraz nocne specjalne NS1, NS2 i NS3. Za najbardziej trzymające się trasy moŝna uznać linie nr 0, 13 i 17, które nie miały w 2008 roku Ŝadnych objazdów ani stałych zmian tras. Wprowadzenie biletu aglomeracyjnego BiT i regionalnego WiT w zeszłym roku uatrakcyjniło ofertę transportu zbiorowego w naszym regionie. Mieszkańcy Torunia mogą teraz na podstawie jednego biletu korzystać z połączenia kolejowego do Bydgoszczy lub Włocławka oraz podróŝować środkami miejscowej komunikacji miejskiej. W czerwcu 2008 roku MZK zmienił formę rozkładów jazdy oraz wygląd strony internetowej. Wyjściem w stronę pasaŝera miało być teŝ umoŝliwienie przeglądania rozkładu za pomocą komórki. Niewiele pomogło to jednak słabemu wizerunkowi zakładu, który potwierdził się w czasie otwartej dyskusji na łamach prasy dotyczącej funkcjonowania komunikacji miejskiej. Wrześniowe obchody Dnia bez Samochodu oraz listopadowa akcja Ŝyczliwości mogły ten wizerunek chociaŝ trochę poprawić. Postawa MZK wobec gminy Lubicz spaliła jednak wypracowaną przyjazną atmosferę na panewce. Zakład bronił się przy tym swoją podstawową zasadą, która mówi o obowiązku świadczenia przewozów na terenie miasta Torunia. Nie idzie to jednak w parze z wszechobecnym w Europie trendem do integracji komunikacji na terenie całego regionu. Taką archaiczną formę organizacji transportu trzeba więc jak najszybciej rozerwać i wydzielić porządnego organizatora. Rada Miasta na szczęście zdaje sobie chyba z tego sprawę, poniewaŝ kwestia przekształcenia MZK w spółkę przewijała się na ostatnich posiedzeniach, obok przeforsowanej zmiany w taryfie biletowej na szczęście dość pozytywnej. Zakup przegubowców miał być przełomowym momentem dla MZK krokiem do przodu. I pewnie by tak było, gdyby nie to, Ŝe zakład słabo te pojazdy wykorzystuje oraz zrezygnował z obsługi linii do gminy Lubicz to były decydujące kroki wstecz testy przegubowego MAN-a z firmy PKS Wejherowo. Skutkiem tego był zakup tego typu wozów.

11 FotoreportaŜ #397 jeden z najstarszych autobusów MZK. Być moŝe w 2009 roku zostanie sprzedany Impreza na Tor-torze pt. Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom przyciągnęła do Torunia ok. 50 autobusów szkolnych. Nowa wersja reklamy na MAN-ie NL283 #524. Z drugiej strony jest ona zielona. Autokary na ul. Św. Józefa zmierzające na miejsce obchodów XVII rocznicy powstania Radia Maryja. Najpiękniej jesień prezentowała się na Barbarce. Sezon na linię jak zwykle zakończył się 1 listopada. #80021, czyli Autosan H10-11 z charakterystycznym układem drzwi stojący na dworcu w Chełmnie uruchomienie linii nr 41 na trasie: Dworzec Wschodni Na Zapleczu.