GRUPA ROBYG S.A. SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2009 ROKU WRAZ Z OPINIĄ NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA

Transkrypt

1 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2009 ROKU WRAZ Z OPINIĄ NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA

2 2 GRUPA ROBYG S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW... 5 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ... 6 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH... 7 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM...8 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM...9 ZASADY (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE NOTY OBJAŚNIAJĄCE Informacje ogólne Informacje dotyczące Spółki Skład Grupy Skład Zarządu ROBYG S.A Zatwierdzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Istotne wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach Profesjonalny osąd Szacunki i założenia Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego Oświadczenie o zgodności Waluta pomiaru i waluta sprawozdania finansowego Zmiany zasad rachunkowości spowodowane nowymi lub zmienionymi standardami i interpretacjami Nowe lub zmienione standardy i interpretacje, które nie weszły jeszcze w życie Istotne zasady rachunkowości Podstawa konsolidacji Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Wartości niematerialne Połączenia jednostek gospodarczych i wartość firmy Leasing Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych Koszty finansowania zewnętrznego Aktywa finansowe Utrata wartości aktywów finansowych Pochodne instrumenty finansowe i zabezpieczenia Zapasy Grunty przeznaczone pod zabudowę zaklasyfikowane do aktywów trwałych Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Rezerwy Transakcje rozliczane w instrumentach kapitałowych Przychody Podatki dochodowe Zysk netto na akcję Informacje dotyczące segmentów działalności... 35

3 3 GRUPA ROBYG S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia Przychody i koszty Przychody ze sprzedaży Koszt własny sprzedaży Pozostałe przychody Pozostałe koszty Przychody finansowe Koszty finansowe Koszty według rodzajów Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych ujęta w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów Koszty świadczeń pracowniczych Podatek dochodowy Obciążenie podatkowe Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej Odroczony podatek dochodowy Zysk przypadający na jedną akcję Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty Rzeczowe aktywa trwałe Leasing Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego Nieruchomości inwestycyjne Wartości niematerialne Wartość firmy Inne wartości niematerialne Nabycie jednostek zależnych Aktywa finansowe (długoterminowe) Grunty przeznaczone pod zabudowę zaklasyfikowane do aktywów trwałych oraz zapasy Grunty przeznaczone pod zabudowę zaklasyfikowane do aktywów trwałych Zapasy Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Kapitał zakładowy i kapitały rezerwowe Kapitał zakładowy Wartość nominalna akcji Prawa akcjonariuszy Kapitał zapasowy Zyski zatrzymane oraz ograniczenia w zakresie wypłaty dywidendy Udziały mniejszości Płatności w formie akcji W zakończonym 31 grudnia 2009 w Grupie nie wystąpił program płatności w formie akcji Oprocentowane kredyty i pożyczki Rezerwy Zmiany stanu rezerw Rezerwy na postępowania podatkowe Rezerwa na postępowania sądowe... 77

4 4 GRUPA ROBYG S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia Rezerwa na opłaty za użytkowanie wieczyste gruntów Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania (krótko i długoterminowe) Rozliczenia międzyokresowe oraz zaliczki otrzymane od klientów Zaliczki otrzymane od klientów Rozliczenia międzyokresowe Zobowiązania inwestycyjne i warunkowe Zobowiązania inwestycyjne Roszczenia sądowe Rozliczenia podatkowe Informacje o podmiotach powiązanych Jednostka dominująca całej Grupy Akcjonariusze Grupy Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi Inne transakcje z udziałem członków zarządu Wynagrodzenie wyższej kadry kierowniczej Grupy Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym Ryzyko stopy procentowej Ryzyko walutowe Ryzyko kredytowe Ryzyko związane z płynnością Ryzyko cenowe Instrumenty finansowe Wartości godziwe poszczególnych klas instrumentów finansowych Ryzyko stopy procentowej Zarządzanie kapitałem Struktura zatrudnienia Wynagrodzenie biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowcych Zdarzenia następujące po dniu bilansowym... 91

5 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW za rok zakończony 31 grudnia 2009 Rok zakończony 31 grudnia 2009 Rok zakończony 31 grudnia 2008 Przychody ze sprzedaży Koszt własny sprzedaży 10.2 (84 853) ( ) Zysk brutto ze sprzedaży Pozostałe przychody Koszty sprzedaży 10.7 (5 065) (5 186) Koszty ogólnego zarządu 10.7 (9 792) (7 118) Pozostałe koszty 10.4 (276) (8 596) Przychody finansowe Koszty finansowe 10.6 (10 077) (17 836) Zysk brutto Podatek dochodowy Nota 11 (2 342) (6 675) Zysk netto Inne całkowite dochody / (straty) netto za okres - - Całkowity dochód netto za okres Przypadający: Akcjonariuszom jednostki dominującej Akcjonariuszom mniejszościowym (92) (1 172) Zysk netto na jedną akcję (w PLN na akcję): 12 podstawowy z zysku za rok obrotowy przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej podstawowy z zysku z działalności kontynuowanej za rok obrotowy przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej rozwodniony z zysku za rok obrotowy przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej rozwodniony z zysku z działalności kontynuowanej za rok obrotowy przypadającego akcjonariuszom jednostki dominującej 0,03 0,09 0,03 0,09 0,03 0,09 0,03 0,09 do skonsolidowanego sprawozdania finansowego załączone na stronach od 10 do 89 stanowią jego integralną część. 5

6 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ na dzień 31 grudnia 2009 Nota 31 grudnia grudnia 2008 AKTYWA Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe Nieruchomości inwestycyjne Wartość firmy Inne wartości niematerialne Aktywa finansowe Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Grunty przeznaczone pod zabudowę Aktywa obrotowe Zapasy Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności Należności z tytułu podatku dochodowego Rozliczenia międzyokresowe Środki pieniężne i ich ekwiwalenty SUMA AKTYWÓW PASYWA Kapitał własny (przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej) 23 Kapitał zakładowy Nadwyżka z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej Zyski zatrzymane Kapitały akcjonariuszy mniejszościowych Kapitał własny ogółem Zobowiązania długoterminowe Oprocentowane kredyty i pożyczki Pozostałe zobowiązania Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego Zobowiązania krótkoterminowe Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania Oprocentowane kredyty i pożyczki Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego Rozliczenia międzyokresowe Zaliczki otrzymane od klientów Rezerwy Zobowiązania razem SUMA PASYWÓW do skonsolidowanego sprawozdania finansowego załączone na stronach od 10 do 89 stanowią jego integralną część. 6

7 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH za rok zakończony 31 grudnia 2009 Noty Rok zakończony 31 grudnia 2009 Rok zakończony 31 grudnia 2008 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk brutto Korekty o pozycje: Amortyzacja Odpis z tytułu utraty wartości firmy Wycena nieruchomości inwestycyjnych 16 (672) (15 855) Zysk z rozliczenia zobowiązań wynikających z zakupu udziałów w ROBYG Zarządzanie Sp. z o.o (4 344) - Zmniejszenie stanu należności Zmniejszenie/(zwiększenie) stanu zapasów (1 674) Zmniejszenie stanu zobowiązań z wyjątkiem kredytów i pożyczek (4 481) (52 419) Przychody z tytułu odsetek (1 107) (390) Koszty z tytułu odsetek (Zysk)/strata netto z tytułu różnic kursowych (7 665) Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych oraz zaliczek otrzymanych od klientów (54 703) Zmiana stanu rezerw Podatek dochodowy zapłacony (2 998) (12 054) Pozostałe (814) Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej (44 424) Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych (337) (625) Nabycie jednostek zależnych po potrąceniu przejętych środków 18 pieniężnych Wpływy z należności w ramach postępowania egzekucyjnego 64 - Zapłata zobowiązań z tytułu zakupu udziałów w ROBYG Zarządzanie Sp. z o.o. (9 550) - Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (9 823) Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego (206) (175) Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów i pożyczek Spłata kredytów i pożyczek (98 128) ( ) Płatności z tytułu nabycia udziału mniejszościowego 18 (164) - Odsetki zapłacone (27 502) (18 642) Wpłata/(zwrot) kaucji bankowej stanowiącej zabezpieczenie spłaty kredytu 295 (384) Środki pieniężne netto z działalności finansowej (2 935) Zwiększenie stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów netto Różnice kursowe netto Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu, w tym: o ograniczonej możliwości dysponowania do skonsolidowanego sprawozdania finansowego załączone na stronach od 10 do 89 stanowią jego integralną część. 7

8 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM za rok zakończony 31 grudnia 2009 Nota Przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał zakładowy Nadwyżka z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej Zyski zatrzymane Razem Kapitały akcjonariuszy mniejszościo wych Kapitał własny razem Na dzień 1 stycznia Zysk/(strata) za rok (92) Całkowite dochody za okres (92) Nabycie udziałów mniejszościowych (172) (172) Na dzień 31 grudnia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego załączone na stronach od 10 do 89 stanowią jego integralną część. 8

9 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31grudnia 2009 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM za rok zakończony 31 grudnia 2008 Nota Przypadający akcjonariuszom jednostki dominującej Kapitał zakładowy Nadwyżka z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej Zyski zatrzymane Razem Kapitały akcjonariuszy mniejszościo wych Kapitał własny razem Na dzień 1 stycznia Zysk/(strata) za rok (1 172) Całkowite dochody za okres (1 172) Efekt wniesienia aportów oraz nabycia spółek zależnych (6 081) Nabycie udziałów mniejszościowych - (4 750) - (4 750) (150) (4 900) Na dzień 31 grudnia do skonsolidowanego sprawozdania finansowego załączone na stronach od 10 do 89 stanowią jego integralną część. 9

10 ZASADY (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE NOTY OBJAŚNIAJĄCE 1. INFORMACJE OGÓLNE 1.1. Informacje dotyczące Spółki Grupę Kapitałową ROBYG S.A. ( Grupa ) tworzy ROBYG Development Sp. z o.o., ROBYG S.A. ( Spółka ) i jej spółki zależne ( Spółki Zależne ) wymienione w Nocie 1.2 poniżej. Grupa powstała w kwietniu 2008 w wyniku reorganizacji obejmującej wniesienie aportem kilku podmiotów do spółki ROBYG S.A., jak również nabycie lub utworzenie niektórych podmiotów przez ROBYG S.A. Szczegółowe informacje dotyczące tego procesu zostały opisane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy ROBYG S.A. za rok zakończony 31 grudnia Grupa obecnie prowadzi działalność głównie w branży deweloperskiej i zajmuje się budową oraz sprzedażą nieruchomości. Podstawowe informacje o ROBYG S.A. są następujące: ROBYG S.A. ma zarejestrowaną siedzibę w Polsce, w Warszawie (00-052), ul. Świętokrzyska 18. ROBYG S.A. została założona na podstawie statutu z dnia 14 marca ROBYG S.A. została wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS ROBYG S.A. nadano numer statystyczny REGON Skład Grupy Szczegółowe informacje na temat podmiotów wchodzących w skład Grupy na dzień 31 grudnia 2009 przedstawia poniższa tabela: Nazwa spółki Siedziba Zakres działalności ROBYG S.A. ROBYG Development Sp. z o.o. MZM Properties Sp. z o.o. ROBYG Park Sp. z o.o. ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska Działalność holdingowa i finansowa. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność holdingowa i finansowa. Działalność deweloperska i sprzedaż Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia 2009 n/a Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia 2008 n/a 100,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % (*) 99,00 % (*) 10

11 Nazwa spółki Siedziba Zakres działalności ROBYG Morena Sp. z o.o. Piekarnicza Sp. z o.o. w likwidacji ROBYG City Apartments Sp. z o.o. ROBYG Marina Tower Sp. z o.o. ROBYG Wilanów II Sp. z o.o. Jagodno Estates Sp. z o.o. ROBYG Wrocław I Sp. z o.o. ROBYG Wrocław II Sp. z o.o. ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia 2009 Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia ,00 % 100,00 % 100,00 %(**) 100,00 %(**) 75,00 % 75,00 % 100,00 % 100,00 % 85,00 % 85,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % 11

12 Nazwa spółki Siedziba Zakres działalności ROBYG Jabłoniowa Sp. z o.o. ROBYG Zarządzanie Sp. z o.o. ul. Świętokrzyska Warszawa Polska ul. Świętokrzyska Warszawa Polska własnym. Działalność deweloperska i sprzedaż mieszkań w imieniu własnym. Zarządzanie projektami i usługi pomocnicze. Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia 2009 Udział procentowy Grupy w kapitale zakładowym spółek zależnych na dzień 31 grudnia ,00 % 100,00 % 100,00 % 100,00 % ROBYG Construction Sp. z o.o. ul. Świętokrzyska Warszawa Polska (*) udział pośrednio poprzez MZM Properties Sp. z o.o. (**) udział pośrednio poprzez ROBYG Morena Sp. z o.o. Działalność budowlana. 100,00 % - Na dzień 31 grudnia 2009 (oraz na dzień 31 grudnia 2008 ) udział w ogólnej liczbie głosów posiadany przez Grupę w spółkach zależnych odpowiada jej udziałowi w kapitale zakładowym tych podmiotów. ROBYG Development Sp. z o.o., ROBYG Park Sp. z o.o., ROBYG Morena Sp. z o.o., Piekarnicza Sp. z o.o. w likwidacji, ROBYG City Apartments Sp. z o.o., ROBYG Marina Tower Sp. z o.o., ROBYG Wilanów II Sp. z o.o., Jagodno Estates Sp. z o.o., ROBYG Wrocław I Sp. z o.o., ROBYG Wrocław II Sp. z o.o., ROBYG Jabłoniowa Sp. z o.o. są wszystkie spółkami celowymi (ang. Special Purpose Vehicle, dalej: SPV ), zawiązanymi w celu realizacji projektów deweloperskich w Polsce. Każda SPV została utworzona w celu realizacji odrębnego projektu deweloperskiego. MZM Properties Sp. z o.o. jest spółką holdingową, posiadającą 100% udział w kapitale zakładowym ROBYG Park Sp. z o.o. ROBYG Zarządzanie Sp. z o.o. jest spółką zarządzającą, świadczącą usługi zarządzania projektami, sprzedaży mieszkań oraz inne usługi pomocnicze na rzecz wszystkich SPV tworzących Grupę ROBYG S.A. oraz na rzecz innych podmiotów. ROBYG Construction Sp. z o.o. (spółka założona przez ROBYG S.A. dnia 20 kwietnia 2009 ) jest spółką, świadczącą usługi budowlane na rzecz spółek celowych wchodzących w skład Grupy ROBYG S.A. Wszystkie podmioty wchodzące w skład Grupy zostały zawiązane na czas nieoznaczony. Opis akcjonariuszy Grupy ROBYG S.A. zawiera Nota 30.2 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 2. SKŁAD ZARZĄDU ROBYG S.A. Na dzień 31 grudnia 2009 w skład Zarządu Spółki ROBYG S.A. wchodziły następujące osoby: 12

13 Zbigniew Wojciech Okoński Prezes Zarządu; Eyal Keltsh Wiceprezes Zarządu; Artur Ceglarz Wiceprezes Zarządu. W okresie od 31 grudnia 2008 do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w składzie Zarządu ROBYG S.A. nastąpiły następujące zmiany: w dniu 26 marca 2009 Pan Leon Gurwicz zrezygnował z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu; w dniu 26 marca 2009 Pan Eyal Keltsh został powołany przez Radę Nadzorczą ROBYG S.A. na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ROBYG S.A. ze skutkiem od dnia 1 maja ZATWIERDZENIE SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd w dniu 23 marca ISTOTNE WARTOŚCI OPARTE NA PROFESJONALNYM OSĄDZIE I SZACUNKACH 4.1. Profesjonalny osąd W procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości wobec zagadnień podanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa, dotyczący poniższych kwestii: Klasyfikacja umów leasingowych Grupa dokonuje klasyfikacji leasingu jako operacyjnego lub finansowego w oparciu o ocenę, w jakim zakresie ryzyko i korzyści z tytułu posiadania przedmiotu leasingu zostały przeniesione z leasingodawcy na leasingobiorcę. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej transakcji Szacunki i założenia Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła niepewności występujące na dzień bilansowy, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w następnym finansowym. Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione. Wartość godziwa instrumentów finansowych Wartość godziwą instrumentów finansowych, dla których nie istnieje aktywny rynek wycenia się wykorzystując odpowiednie techniki wyceny. Przy wyborze odpowiednich metod i założeń Grupa kieruje się profesjonalnym osądem. Sposób ustalenia wartości godziwej poszczególnych instrumentów finansowych został przedstawiony w Nocie 32 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 13

14 Wartość godziwa nieruchomości inwestycyjnych Wartość godziwa nieruchomości inwestycyjnych podlega wycenie przez niezależnego rzeczoznawcę przy zastosowaniu metody transakcji porównywalnych (opartej o analizę aktualnych cen występujących w podobnych transakcjach na rynku). Stawki amortyzacyjne Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu ekonomicznej użyteczności składników rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych. Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej użyteczności na podstawie bieżących szacunków. Podział zobowiązań z tytułu pożyczek i kredytów na część długo- i krótkoterminową Harmonogramy spłat części kredytów bankowych zaciągniętych przez Grupę powiązane są z planowanym harmonogramem zakończenia poszczególnych faz projektu finansowanych z danego kredytu. Tym samym podziału zobowiązań z tytułu tych kredytów bankowych na część długo- i krótkoterminową dokonuje się w oparciu o planowany harmonogram zakończenia konkretnego etapu projektu, z uwzględnieniem daty ostatecznej spłaty kredytu, określonej w umowie. Zmiany w wyżej wymienionych harmonogramach mogą skutkować zmianą podziału wspomnianych zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek na część krótkoterminową i długoterminową. Podział gruntów pod zabudowę na aktywa obrotowe i aktywa trwałe Grupa dzieli grunty przeznaczone pod zabudowę na aktywa obrotowe i aktywa trwałe. Podział oparty jest o szacowaną długość cyklu operacyjnego. Grupa szacuje długość cyklu operacyjnego na około 4 lata. Cykl operacyjny podzielony jest na dwa etapy: (i) etap przygotowawczy przed rozpoczęciem budowy, trwający około 2 lat (uzyskanie niezbędnych pozwoleń, decyzji środowiskowych, pozwoleń na budowę, sporządzenie projektu) oraz (ii) etap budowy, trwający również około 2 lat. W związku z powyższym, Grupa dzieli posiadany zasób gruntów na grunty zaklasyfikowane do aktywów trwałych (jeżeli w okresie 2 lat od dnia bilansowego nie jest planowane rozpoczęcie etapu budowy) oraz grunty zaklasyfikowane do aktywów obrotowych (jeżeli w okresie do 2 lat od dnia bilansowego jest planowane rozpoczęcie etapu budowy). Szczegółowe informacje dotyczące podziału posiadanych przez Grupę zasobów gruntów opisane sa w Nocie 8.14 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Utrata wartości aktywów trwałych i analiza możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto zapasów Grupa przeprowadza testy na utratę wartości środków trwałych i gruntów zaklasyfikowanych do aktywów trwałych w przypadku zaistnienia czynników wskazujących na możliwą utratę wartości. Testy na utratę wartości firmy nabytej w drodze połączeń jednostek gospodarczych przeprowadza się na koniec każdego obrotowego. Analizę możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto w przypadku wyrobów gotowych (ukończonych lokali mieszkalnych) przeprowadza się porównując ich wartość księgową z obecnymi rynkowymi cenami sprzedaży lokali dla danego etapu inwestycji realizowanej przez Grupę. Analizę możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto w przypadku produkcji w toku (lokali mieszkalnych w trakcie budowy) przeprowadza się porównując wartość księgową netto produkcji w toku powiększoną o oczekiwane koszty ukończenia budowy lokali z aktualnymi rynkowymi cenami sprzedaży ukończonych lokali dla danego etapu inwestycji realizowanej przez Grupę. W przypadku gruntów analizę przeprowadza się poprzez porównanie ich wartości bilansowych 14

15 do cen sprzedaży gruntów w danej okolicy lub poprzez porównanie wartości gruntu powiększonego o oczekiwane koszty budowy z oczekiwanymi cenami sprzedaży gotowych mieszkań w danej okolicy. Testy na utratę wartości firmy wymagają oszacowania wartości użytkowej ośrodka generującego środki pieniężne, do którego przypisana jest wartość firmy. Szacunki wartości użytkowej przeprowadza się w oparciu o ustalenie przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez dany ośrodek i wymagają one określenia stopy dyskontowej, w celu obliczenia aktualnej wartości tych przepływów pieniężnych. Na podstawie wyżej opisanych analiz, kierownictwo Grupy ustala, czy są podstawy do rozpoznania odpisów aktualizujących wartość środków trwałych, gruntów zaklasyfikowanych do aktywów trwałych oraz wartości firmy a także czy istnieją podstawy do obniżenia wartości zapasów do możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto. Szczegółowe informacje dotyczące testu na utratę wartości firmy opisane sa w Nocie 17.1 niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Rezerwy Grupa utworzyła rezerwy dla wszystkich istotnych postępowań sądowych toczących się z udziałem podmiotów wchodzących w skład Grupy, uwzględniając potencjalne negatywne skutki tych postępowań dla podmiotów wchodzących w skład Grupy. Szczegółowe informacje dotyczące utworzonych rezerw znajdują się w Nocie 26 do niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 5. PODSTAWA SPORZĄDZENIA SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnych wycenianych w wartości godziwej oraz instrumentów finansowych, wycenianych zgodnie z zasadami przedstawionymi w Notach od 8.10 do Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych ( PLN ), a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, zaokrąglane są do tysięcy PLN. Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez spółki wchodzące w skład Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Zarząd ROBYG S.A. nie stwierdza istnienia okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuacji działalności przez spółki wchodzące w skład Grupy, z wyjątkiem spółki Piekarnicza Sp. z o.o. w likwidacji, o której mowa w zdaniu następnym. Spółka Piekarnicza Sp. z o.o. w likwidacji jest w stanie likwidacji w celu uproszczenia struktury Grupy. Spółka ta nie prowadzi działalności operacyjnej, a aktywa spółki Piekarnicza Sp. z.o.o. w likwidacji zostaną przejęte przez spółkę ROBYG Morena Sp. z o.o Oświadczenie o zgodności Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej ( MSSF ), w szczególności z MSSF zatwierdzonymi przez Unię Europejską. Na dzień zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF stosowanymi przez Grupę, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE. MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości ( RMSR ) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej ( KIMSF ). 15

16 Jednostki należące do Grupy prowadzą księgi rachunkowe zgodnie z zasadami rachunkowości określonymi przez Ustawę z dnia 29 września 1994 o rachunkowości ( Ustawa o Rachunkowości ) wraz z późniejszymi zmianami i wydanymi na jej podstawie przepisami (łącznie: Polskie Standardy Rachunkowości ). Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera korekty nie zawarte w księgach rachunkowych jednostek należących do Grupy, wprowadzone w celu doprowadzenia danych finansowych tych jednostek do zgodności z MSSF Waluta pomiaru i waluta sprawozdania finansowego Walutą pomiaru Spółki i innych jednostek objętych niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym oraz walutą sprawozdawczą niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest złoty polski (PLN). 6. ZMIANY ZASAD RACHUNKOWOŚCI SPOWODOWANE NOWYMI LUB ZMIENIONYMI STANDARDAMI I INTERPRETACJAMI W bieżącym okresie sprawozdawczym Grupa przyjęła następujące nowe i zmienione regulacje MSSF i interpretacje KIMSF: MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji Zmiany do tego standardu wprowadzają wymóg dodatkowych ujawnień dotyczących wyceny według wartości godziwej oraz ryzyka płynności. Wycena według wartości godziwej wymaga klasyfikacji instrumentów finansowych hierarchicznie, zgodnie z trzema głównymi poziomami wyceny. Ponadto, wymagane są uzgodnienia między bilansem otwarcia i zamknięcia dla wyceny według wartości godziwej 3 poziomu oraz dla istotnych przesunięć między wyceną na poziomach 1 i 2. Zmiany ponadto precyzują wymogi dotyczące ujawnień związanych z ryzykiem płynności. Zmiany te nie miały wpływu na ujawnienia dotyczące wyceny według wartości godziwej oraz ryzyka płynności przedstawione w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy. MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych Standard ten wprowadza rozróżnienie między zmianami w kapitale własnym, które wynikają z transakcji z akcjonariuszami i zmianami, które wynikają z innych transakcji. W związku z tym zestawienie zmian w kapitale własnym zawiera jedynie szczegóły transakcji z akcjonariuszami, podczas gdy wszystkie inne zmiany w kapitale własnym są prezentowane w jednej linii. Dodatkowo standard wprowadza sprawozdanie z całkowitych dochodów, które obejmuje wszystkie pozycje przychodów i kosztów ujmowanych w zysku lub stracie oraz wszystkie inne pozycje rozpoznanych dochodów i kosztów, przy czym możliwe jest prezentowanie wszystkich tych pozycji razem w jednym sprawozdaniu lub też prezentowanie dwóch powiązanych ze sobą sprawozdań. Grupa postanowiła przedstawić jedno zestawienie. MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego Zmiany do tego standardu wprowadzają wymóg kapitalizacji kosztów finansowania zewnętrznego dla określonych aktywów. Z uwagi na fakt, że Grupa już wcześniej stosowała politykę kapitalizacji kosztów finansowania zewnętrznego dla określonych aktywów, zmiana standardu nie miała wpływu na zasady rachunkowości Grupy. MSR 32 Instrumenty finansowe: Prezentacja oraz MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych. Instrumenty finansowe z opcją wykupu oraz zobowiązania wynikające z likwidacji Zmiany standardów wprowadzają wyjątek o ograniczonej możliwości zastosowania dla instrumentów finansowych z opcją wykupu, pozwalający na klasyfikację ich jako elementu kapitału 16

17 własnego po spełnieniu szeregu określonych kryteriów. Wprowadzenie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy z uwagi na to, że Grupa nie emitowała takich instrumentów. KIMSF 13 Programy lojalnościowe Interpretacja ta wymaga ujmowania punktów promocyjnych uzyskanych w programach lojalnościowych jako oddzielny element transakcji sprzedaży, z której wynikają. Część wartości godziwej otrzymanej zapłaty jest alokowana do przyznanych punktów promocyjnych, a rozpoznanie przychodu odroczone do momentu przyznania nagród. Przyjęcie tej interpretacji nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy z uwagi na to, że Grupa nie prowadzi programów lojalnościowych. KIMSF 15 Umowy o budowę nieruchomości Z uwagi na to, że Grupa stosowała już wcześniej postanowienia tej interpretacji, przyjęcie tej interpretacji nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy. KIMSF 16 Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto podmiotu zagranic znego Z uwagi na to, że Grupa nie zabezpiecza inwestycji netto w jednostkach zagranicznych, przyjęcie tej interpretacji nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy. KIMSF 18 Aktywa otrzymane od klientów Ze względu na fakt, że Grupa nie otrzymuje żadnych aktywów od klientów, przyjęcie tej interpretacji nie miało wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy. Zmiany do KIMSF 9 oraz MSR 39 Wbudowane instrumenty pochodne Ze względu na fakt, że Grupa nie posiada żadnych wbudowanych instrumentów pochodnych, przyjęcie tej interpretacji nie miało wpływu na wyniki finansowe Grupy. Zmiany wynikające z corocznego przeglądu MSSF W maju 2008, RMSR wydała zbiór poprawek do standardów rachunkowości, głownie w celu usunięcia niespójności i doprecyzowania brzmienia standardów. Dla każdego ze standardów przewidziano przepisy przejściowe. Przyjęcie poniższych poprawek skutkowało wprowadzeniem szeregu zmian do zasad rachunkowości, które nie miały jednak wpływu na sytuację finansową ani na wyniki Grupy. o o MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych: Aktywa i zobowiązania sklasyfikowane jako przeznaczone do obrotu zgodnie z MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena nie podlegają automatycznie klasyfikacji jako aktywa/zobowiązania krótkoterminowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Grupa wprowadziła odpowiednie zmiany w stosowanych zasadach rachunkowości i dokonała analizy tego, czy założony przez Zarząd okres realizacji aktywów i zobowiązań finansowych różni się od klasyfikacji danego instrumentu. Na skutek tego nie dokonano reklasyfikacji żadnego z instrumentów finansowych między pozycjami krótko- i długoterminowymi w sprawozdaniu finansowym. MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe: Termin cena sprzedaży netto zastąpiono terminem wartość godziwa pomniejszona o koszty sprzedaży. Grupa wprowadziła odpowiednie zmiany w stosowanych zasadach rachunkowości, które nie spowodowały zmiany jej sytuacji finansowej. 17

18 o GRUPA ROBYG S.A. MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego: Zmianie uległa definicja kosztów finansowania zewnętrznego, która obecnie łączy dwa rodzaje pozycji uważanych za elementy kosztów finansowania zewnętrznego w jedną kategorię koszt odsetkowy obliczany przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej obliczonej zgodnie z MSR 39. Grupa wprowadziła odpowiednie zmiany w stosowanych zasadach rachunkowości, które nie spowodowały zmiany jej sytuacji finansowej. Zmiany poniższych standardów nie miały wpływu na zasady rachunkowości, sytuację finansową lub wyniki Grupy: o o o o o o o o o o o o o o o o o o o MSSF 1 i MSR 27 Koszt inwestycji w jednostki zależne, współzależne oraz stowarzyszone MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji MSR 8 Zasady rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i błędy MSR 10 Zdarzenia po dniu bilansowym MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe MSR 18 Przychody MSR 19 Świadczenia pracownicze MSR 20 Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji MSR 31 Sprawozdawczość finansowa dotycząca udziałów we wspólnych przedsięwzięciach MSR 34 Śródroczna sprawozdawczość finansowa MSR 36 Trwała utrata wartości aktywów MSR 38 Wartości niematerialne MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne MSR 41 Rolnictwo 7. NOWE LUB ZMIENIONE STANDARDY I INTERPRETACJE, KTÓRE NIE WESZŁY JESZCZE W ŻYCIE Poniżej zostały przedstawione nowe standardy i interpretacje wydane przez RMSR lub KIMSF, które nie weszły w życie do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego: MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych (zmieniony w styczniu 2008 ) mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2009 lub po tej dacie, 18

19 MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe (zmiana w styczniu 2008 ) mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2009 lub po tej dacie, MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy (zmieniony w listopadzie 2008 ) - mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2009 lub po tej dacie, KIMSF 17 Przekazanie aktywów niegotówkowych właścicielom - mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2009 lub po tej dacie, Zmiany do MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena: Kryteria uznania za pozycję zabezpieczaną (wydane w lipcu 2008 ) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2009 lub po tej dacie, Zmiany wynikające z corocznego przeglądu MSSF (wydane w kwietniu 2009 ) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w różnych terminach, najwcześniej 1 lipca 2009 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zostały zatwierdzone przez UE, Zmiany do MSSF 2 Płatności w formie akcji: grupowe transakcje płatności w formie akcji rozliczane w środkach pieniężnych (wydane 18 czerwca 2009 ) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2010 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zostały zatwierdzone przez UE, Zmiany do MSSF 1 Dodatkowe zwolnienia dla podmiotów stosujących standardy po raz pierwszy (wydane 23 lipca 2009 ) - mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2010 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zostały zatwierdzone przez UE. Zmiany do MSR 32 Klasyfikacja praw poboru (wydane w październiku 2009 ) mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lutego 2010 lub później, MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych (znowelizowany w listopadzie 2009 ) mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2011 lub później - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE. MSSF 9 Instrumenty finansowe (wydany w listopadzie 2009 ) mający zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2013 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE. Zmiany do KIMSF 14 MSR 19 Limit wyceny aktywów z tytułu określonych świadczeń, minimalne wymogi finansowania oraz ich wzajemne zależności: przedpłaty minimalnych wymogów finansowania (wydany w listopadzie 2009 ) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2011 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE KIMSF 19 Konwersja zobowiązań finansowych na instrumenty kapitałowe (wydany w listopadzie 2009 ) - mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 19

20 1 lipca 2010 lub po tej dacie- do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE, Zmiany do MSSF 1 Ograniczone zwolnienia dla podmiotów stosujących standardy po raz pierwszy w zakresie prezentacji danych porównywalnych wynikających z wymogów MSSF 7 (wydany w styczniu 2010 ) - mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 lipca 2010 lub po tej dacie - do dnia zatwierdzenia niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie zostały zatwierdzone przez UE. Zarząd bada wpływ wprowadzenia powyższych nowych standardów, zmian istniejących standardów i interpretacji na zasady rachunkowości stosowane przez Grupę. 8. ISTOTNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI 8.1. Podstawa konsolidacji Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe ROBYG S.A. oraz sprawozdania finansowe jej jednostek zależnych sporządzone za rok zakończony dnia 31 grudnia 2009, jak to opisano w Nocie 1 do niniejszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Sprawozdania finansowe jednostek zależnych sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki dominującej, przy wykorzystaniu spójnych zasad rachunkowości, w oparciu o jednolite zasady rachunkowości zastosowane dla transakcji i zdarzeń gospodarczych o podobnym charakterze. W celu eliminacji jakichkolwiek rozbieżności w stosowanych zasadach rachunkowości wprowadza się korekty. Wszystkie salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski wynikające z transakcji w ramach Grupy, zostały w całości wyeliminowane. Niezrealizowane straty są eliminowane, chyba że dowodzą wystąpienia utraty wartości. Jednostki zależne podlegają konsolidacji w okresie od dnia objęcia nad nimi kontroli przez Grupę, a przestają być konsolidowane od dnia ustania kontroli. Sprawowanie kontroli przez jednostkę dominującą ma miejsce wtedy, gdy posiada ona bezpośrednio lub pośrednio, poprzez swoje jednostki zależne, więcej niż połowę liczby głosów w danej spółce, chyba że możliwe jest do udowodnienia, że taka własność nie stanowi o sprawowaniu kontroli. Sprawowanie kontroli ma miejsce również wtedy, gdy Spółka ma możliwość kierowania polityką finansową i operacyjną danej jednostki w celu osiągania korzyści ekonomicznych z jej działalności. Transakcje z akcjonariuszami mniejszościowymi traktowane są jak transakcje ze stronami trzecimi. Sprzedaż na rzecz akcjonariuszy mniejszościowych powoduje zysk lub stratę wykazywaną w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów oraz proporcjonalne zmniejszenie wartości firmy. Nabycie udziałów mniejszości po koszcie przewyższającym wartość bilansową nabywanych aktywów netto odnosi się na wartość firmy Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji. Na dzień bilansowy aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski. Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji przychodów (kosztów) finansowych lub, w przypadkach określonych zasadami (polityką) rachunkowości, kapitalizowane w 20

21 wartości aktywów. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej są wykazywane po kursie historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny do wartości godziwej. Następujące kursy zostały przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej: 31 grudzień grudzień 2008 USD 2,8503 2,9618 EUR 4,1082 4, Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do używania. W skład kosztu wchodzi również koszt wymiany części składowych maszyn i urządzeń w momencie jego poniesienia, jeśli spełnione są kryteria rozpoznania. Dalsze koszty poniesione po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw, obciążają skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów w momencie ich poniesienia. Środki trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące pozycjami o istotnej wartości, do których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej użyteczności. Częścią składową są również koszty generalnych remontów. Dla pozostałych środków trwałych, amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego składnika aktywów, wynoszący: Typ Okres Sprzęt i pozostałe aktywa (większość składników tej pozycji odnosi się do budynków biur sprzedaży) Pojazdy 2-5 lat 5 lat Wartość końcową, okres użytkowania oraz metodę amortyzacji składników aktywów weryfikuje się corocznie, i w razie konieczności koryguje z efektem od początku właśnie zakończonego obrotowego. Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej po dokonaniu jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia danego składnika aktywów ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej (obliczone jako różnica pomiędzy ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto a 21

22 wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie, w którym dokonano takiego usunięcia. Środki trwałe w budowie dotyczą środków trwałych będących w toku budowy lub montażu i są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do używania Nieruchomości inwestycyjne Początkowe ujęcie nieruchomości inwestycyjnych następuje według ceny nabycia z uwzględnieniem kosztów transakcji. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjne są wykazywane według wartości godziwej. Wszelkie zyski lub straty wynikające ze zmian wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w okresie, w którym powstały. Nieruchomości inwestycyjne są usuwane ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej w przypadku ich zbycia lub w przypadku stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania, gdy nie są spodziewane żadne przyszłe korzyści z jej sprzedaży. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia nieruchomości inwestycyjnej ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w tym okresie, w którym dokonano takiego usunięcia. Przeniesienia aktywów do nieruchomości inwestycyjnych dokonywane są tylko wówczas, gdy następuje zmiana sposobu ich użytkowania w szczególności potwierdzona przez zakończenie użytkowania nieruchomości przez jej właściciela lub oddanie nieruchomości stronie trzeciej w leasing operacyjny. Jeżeli składnik aktywów wykorzystywany przez właściciela - Grupę staje się nieruchomością inwestycyjną, Grupa stosuje zasady opisane w części Rzeczowe aktywa trwałe aż do dnia zmiany sposobu użytkowania tej nieruchomości. W przypadku przeniesienia nieruchomości z zapasów do nieruchomości inwestycyjnych, różnica między wartością godziwą nieruchomości ustaloną na dzień przeniesienia a jej poprzednią wartością bilansową ujmowana jest w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów. Przeniesienia nieruchomości inwestycyjnej do zapasów dokonywane są tylko wówczas, gdy następuje zmiana sposobu ich użytkowania potwierdzona przez rozpoczęcie dostosowywania danej działki do budowy i sprzedaży mieszkań. W przypadku przeniesienia nieruchomości inwestycyjnej do aktywów wykorzystanych przez właściciela lub do zapasów, domniemany koszt takiego składnika aktywów, który zostanie przyjęty dla celów jego ujęcia równy wartości godziwej nieruchomości ustalonej na dzień zmiany sposobu jej użytkowania. Grunty, których przyszłe przeznaczenie pozostaje na dany dzień bilansowy nieokreślone są klasyfikowane przez Grupę jako nieruchomości inwestycyjne Wartości niematerialne Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji lub wytworzone (jeżeli spełniają kryteria rozpoznania dla kosztów prac badawczych i rozwojowych) wycenia się przy początkowym ujęciu odpowiednio w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Cena nabycia wartości niematerialnych nabytych w transakcji połączenia jednostek gospodarczych jest równa ich wartości godziwej na dzień połączenia. Po początkowym ujęciu, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia lub 22

23 koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Nakłady poniesione na wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie, z wyjątkiem aktywowanych nakładów poniesionych na prace rozwojowe, nie są aktywowane i są ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione. Grupa ustala, czy okres użytkowania wartości niematerialnych jest ograniczony czy nieokreślony. Wartości niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania są amortyzowane przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Okres i metoda amortyzacji wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec każdego obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji, i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania ujmuje się w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w ciężar tej kategorii, która odpowiada funkcji danego składnika wartości niematerialnych. Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane, są corocznie poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne. Okresy użytkowania są poddawane corocznej weryfikacji, a w razie potrzeby, korygowane z efektem od początku właśnie zakończonego obrotowego. Zyski lub straty wynikające z usunięcia wartości niematerialnych ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej są wyceniane według różnicy pomiędzy wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danego składnika aktywów i są ujmowane w skonsolidowanym sprawozdaniu z całkowitych dochodów w momencie ich usunięcia ze skonsolidowanego sprawozdania z sytuacji finansowej. Podsumowanie zasad polityki stosowanych w odniesieniu do wartości niematerialnych Grupy przedstawia się następująco: Znak towarowy Okres użytkowania Określony. Określony. Wykorzystywana metoda amortyzacji Przez 7 lat z wykorzystywaniem metody liniowej Oprogramowanie Przez 2 lata z wykorzystywaniem metody liniowej Wewnętrznie wytworzone czy nabyte Weryfikacja pod kątem utraty wartości Nabyty Coroczna ocena mająca na celu ustalenie czy wystąpiły przesłanki świadczące o wystąpieniu utraty wartości. Nabyte Coroczna ocena mająca na celu ustalenie czy wystąpiły przesłanki świadczące o wystąpieniu utraty wartości Połączenia jednostek gospodarczych i wartość firmy Wartość firmy z tytułu przejęcia jednostki gospodarczej jest początkowo ujmowana według ceny nabycia stanowiącej nadwyżkę kosztów połączenia jednostek gospodarczych nad udziałem jednostki przejmującej w wartości godziwej netto możliwych do zidentyfikowania aktywów, zobowiązań i 23