Railway Gazette International 4/2004

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Railway Gazette International 4/2004"

Transkrypt

1 Rozpoczęcie budowy linii dużej prędkości Barcelona granica francuska Na początku marca 2004 r. rozpoczęto prace przy budowie linii dużej prędkości między Barceloną a granicą francuską. Z tej okazji r. budowę odwiedził hiszpański minister rozwoju Francisco Alvarez-Cascos. Wizytował on odcinek między Sils a Riudellots, gdzie pracują firmy Sacyr i Scrinser, które mają zbudować w 19 miesięcy odcinek długości 7,3 km, za 24,1 mln euro. Na odcinek Barcelona Girona zostały już podpisane z wykonawcami umowy na prace inżynierskie na odcinkach między La Roca Llinars, długości 9,6 km (44 mln euro), Sant Celoni Riells, długości 7,5 km (38 mln euro) i Riells Massanes, długości 9 km (34,5 mln euro) r. rząd hiszpański dał zgodę na rozpoczęcie przetargów na trzy dalsze odcinki. Oczekuje się, że prace na odcinku Llinars Sant Celoni, długości 4,8 km, potrwają ok. 22 miesięcy i będą kosztowały 55,3 mln euro, natomiast budowa odcinka Massanes Macanet, długości 5,2 km, ma trwać 21 miesięcy (koszt 44,6 mln euro). Budowa odcinka Maçanet Sils, długości 5,7 km, ma trwać 20 miesięcy i kosztować 36,5 mln euro. W ten sposób odcinek Barcelona Girona, który ma 94,9 km, został już na długości 49,1 km podzielony między wykonawców lub trwają przetargi na roboty. Modernizacja 40-letnich lokomotyw spalinowych we Francji r. na stacji Tours, na linii Paryż Bordeaux, odbyła się uroczystość przekazania kolejom SNCF pierwszej zmodernizowanej przez firmę Socofer spalinowej lokomotywy manewrowej serii W uroczystości wziął udział prezes Socofer Pierre Halle oraz prezes spółki Fret SNCF Philippe Pierwsza zmodernizowana lokomotywa serii Pociąg Pendolino typu ETR 470 w barwach spółki Cisalpino Billiet. Lokomotywa została wyposażona w nowy silnik spalinowy firmy MTU, Niemcy, typu 12V4000 R41, o mocy 1040 kw, która jest uzyskiwana przy 1500 obr./min. Firma Socofer wykonuje obecnie przebudowę dwóch dalszych prototypów tej lokomotywy, a następnie, po sprawdzeniu w eksploatacji zastosowanych rozwiązań, przystąpi do seryjnej modernizacji 50 lokomotyw. Istnieje też opcja na przebudowę dalszych 150 lokomotyw tej serii. SNCF posiadają ogółem 352 lokomotywy serii Przebudowa przedłuży życie tych lokomotyw, które mają już 40 lat, o dalszych 20 lat. ze świata Fot. Alstom Spółka Cisalpino chce przejąć cały ruch ekspresowy między Włochami a Szwajcarią Spółka Cisalpino, która należy w stosunku 50:50 do Szwajcarskich Kolei Federalnych (SBB) i kolei włoskich TrenItalia, zamierza rozszerzyć swoje usługi. Ma to nastąpić od 2007 r., po otwarciu głębokiego tunelu Lötschberg pod Alpami, który leży na linii Mediolan Bern. Umożliwi on znaczne skróce- nie czasów przejazdu między Włochami a Szwajcarią. Spółka Cisalpino eksploatuje obecnie 9 dwunapięciowych pociągów Pendolino serii ETR 470 z przechylnym nadwoziem r. zostało potwierdzone zarówno przez Trenitalia, jak i SBB, zamówienie na 14 dalszych zespołów dużej prędkości z przechylnym nadwoziem za 450 mln SFr. Będą to 7-wagonowe, klimatyzowane zespoły oznaczone CIS-2, o prędkości maksymalnej 250 km/h. Obecnie eksploatowane są 9-wagonowe zespoły ETR 470 o prędkości maksymalnej 200 km/h. Nowe zespoły będą miały 130 miejsc w klasie pierwszej i 299 w klasie drugiej oraz 18-miejscowy wagon restauracyjny. Nowe zespoły mają być zbudowane w zakładach Alstom w Savigliano koło Turynu (dawna fabryka Fiat Rerroviaria). Dostawy nowego taboru są przewidziane między lutym a październikiem 2007 r. Docelowo Cisalpino chce przejąć cały pasażerski ruch dzienny między Włochami a Szwajcarią. Obecnie kursuje między tymi krajami 7 par pociągów Cisalpino i 16 par pociągów konwencjonalnych dziennie. Nowe pociągi Cisalpino mają być wprowadzone w trzech etapach. Otwarcie głębokiego tunelu Lötschberg umożliwi skrócenie czasów jazdy średnio o 40 min, a pociągów relacji Mediolan Bazylea o 50 min. Przewiduje się, że od 2008 r. będzie kursowało 6 par pociągów dziennie relacji Mediolan Bazylea, 5 par relacji Mediolan Genewa, 1 para Mediolan Lucerna oraz 8 par Mediolan Zürich. Niektóre z tych pociągów będą miały relacje wydłużone do Stuttgartu, La Spezia, Wenecji, a także Rzymu. Dalsze skrócenie czasów jazdy przez Alpy przewiduje się od połowy przyszłej dekady, po otwarciu głębokiego tunelu pod Gothardem. Jak przewidują SBB, ze względu na zwiększoną prędkość w ciągu 4 godz. jazdy pociągi CIS-2 będą mogły osiągać znacznie większe odległości i zaczną konkurować z samolotami. Przewiduje się, że wówczas stacjami docelowymi pociągów Cisalpino, które będą pokonywały Alpy z północy na południe, mogą zostać miasta Frankfurt nad Menem w Niemczech, czy Turyn we Włoszech. 5/2004 3

2 aktualności Bombardier chce zamknąć siedem fabryk r. prezes i dyrektor generalny koncernu Bombardier Paul Tellier ogłosił zamiar redukcji 6600 stanowisk pracy w dziale kolejowym, po tym, jak zanotowano niezgodne z oczekiwaniami wyniki finansowe koncernu w ostatnim kwartale 2003 r. i dalej do r. Redukcje zatrudnienia będą osiągnięte przez zamknięcie siedmiu fabryk w pięciu krajach w ciągu dwóch najbliższych lat. Spośród zwolnionych 37% mają stanowić białe kołnierzyki, czyli pracownicy umysłowi. Bombardier Transportation ma obecnie 37 fabryk, co według Telliera jest znacznie więcej niż mają jego główni konkurenci. Największa nadwyżka mocy produkcyjnych jest w Europie i tu zostaną dokonane największe redukcje zatrudnienia 86% wszystkich zwalnianych. Fabryki, które mają być zamknięte w 2004 r., to: Amadora w Portugalii oraz Doncaster i Derby Pride Park w Wielkiej Brytanii. Pozostanie natomiast w tym ostatnim kraju fabryka w Derby Litchurch Lane. W 2005 r. mają być zamknięte fabryki w Pratteln (Szwajcaria), Ammendorf (Niemcy), Kalmar (Szwecja) i Wakefield (Wielka Brytania). Jak powiedział prezes Tellier, żadna z tych siedmiu fabryk..nie ma zamówień na lata po 2005 r.. Jednocześnie Bombardier wytypował pięć fabryk, które w pierwszym rzędzie mają poprawić swoją wydajność. Są to: Crespin (Francja), Aachen i Siegen (Niemcy), Brugge (Belgia) i Crewe (Wielka Brytania). Bombardier chce usprawnić ich proces produkcyjny przez zmniejszenie liczby dostawców, zwiększenie liczby części znormalizowanych oraz scentralizowanie rozmów w sprawach zamówień dla obniżenia kosztów. Dawne lokomotywy serii EU11 we Włoszech W styczniu 2004 r. koleje włoskie Trenitalia Cargo wprowadziły do eksploatacji na trasie Włochy Niemcy przez przełęcz Brenner 42 lokomotywy serii 405, o mocy 6000 kw i prędkości 200 km/h. Zostały one zbudowane swego czasu przez Bombardier Transportation dla PKP, które jednak ich nie wykupiły. Piwo Guinnesa już nie jest transportowane pociągami r. został skasowany, ze względów oszczędnościowych, pociąg towarowy kursujący między stolicą Republiki Irlandii, Dublinem, a Belfastem w Irlandii Północnej. Był to jedyny pociąg towarowy, jaki kursował w Irlandii Północnej, która należy do Wielkiej Brytanii. Z pociągu tego korzystał tradycyjnie słynny irlandzki producent piwa Guinness, który transportował nim codziennie beczki z piwem do Belfastu. Obecnie beczki są przewożone tańszym transportem samochodowym. Po rezygnacji Guinnessa koleje irlandzkie (IE), które transportowały tym pociągiem kontenery, zlikwidowały to towarowe połączenie. International Railway Journal 4/2004 Korzystny dla Eurotrain wyrok Izby Handlowej r. Międzynarodowa Izba Handlowa z siedzibą w Nowym Jorku wydała orzeczenie w sprawie sporu, jaki zaistniał pomiędzy Korporacją Linii Dużej Prędkości na Tajwanie (THSRC) a konsorcjum Eurotrain, złożonym z firm Alstom i Siemens. Zgodnie z tym orzeczeniem THSRC powinna zapłacić konsorcjum Eurotrain odszkodowanie w wysokości 73 mln USD za zerwanie umowy na zakup taboru dla linii dużej prędkości na Tajwanie. W 1997 r. konsorcjum Eurotrain zostało uznane za wybranego oferenta robót elek- trycznych i mechanicznych, co jednak nie zostało potwierdzone formalną umową. Tymczasem w 1999 r. THSRC zmieniło zdanie i ogłosiło, że jako głównego partnera na dostawę wyposażenia elektrycznego i mechanicznego, wartości 95 mld dolarów, NT uznaje Taiwan Shinkansen Consortium popierane przez Japonię. W zakres tych robót wchodził tabor. Po tej zmianie Eurotrain r. wystąpiło do sądu okręgowego w Taipei przeciwko THSRC o odszkodowanie, jednak sąd pozew odrzucił. Eurotrain zwróciło się więc do sądu najwyższego w Taipei, który z kolei skierował sprawę na arbitraż. Pierwsze posiedzenie komisji arbitrażowej odbyło się w Singapurze a drugie właśnie w Nowym Jorku. Jak powiedział gazecie Taipei Times wiceprezes THSRC Edward Lin..wciąż prowadzimy rozmowy z naszymi obrońcami czy powinniśmy zaakceptować orzeczenie, czy odwoływać się od niego? Tak czy inaczej, orzeczenie nie wpłynie na budowę linii między Taipei a Kaohsiung, długości 345 km, a próby ruchowe na niej powinny się rozpocząć już we wrześniu 2004 r. Próby czeskiego Pendolino Koleje czeskie (ČD) planują rozpoczęcie w kwietniu 2004 r. prób odbiorczych pierwszego czeskiego zespołu Pendolino. Mają one być przeprowadzone z prędkościami do 250 km/h na odcinku Vranovice Breclav, długości 34 km, leżącym na I Korytarzu Transportowym. Wprowadzenie pierwszych pociągów Pendolino do normalnej eksploatacji jest planowane na wrzesień 2004 r., a wszystkie siedem zespołów powinno być gotowych do eksploatacji od nowego rozkładu jazdy 2004/2005. Lokomotywa serii 405a Pendolino Fot. Alstom 4 5/2004

3 ze świata Korea uruchamia linię dużej prędkości Seul Taegu (Pusan) W kwietniu 2004 r. Południowa Korea wstąpi do ekskluzywnego klubu kolei eksploatujących pociągi o prędkości 300 km/h. Do eksploatacji wejdzie 46 zespołów trakcyjnych TGV, które zmienią warunki podróżowania na pierwszej linii InterCity Korail między Seulem a Pusan. Pierwsze, promocyjne jazdy pociągów dużej prędkości, które w Korei noszą nazwę KTX, na linii Seul Taegu, długości 223,6 km, z pasażerami i za opłatą były możliwe już w dniach marca 2004 r. Jednak spółka Korail uruchamiła regularną komunikacje na linii Seul Pusan dopiero od r. Na linii tej mają kursować aż 92 pary pociągów na dobę. Plany budowy linii kolejowej dużej prędkości między Seulem a Pusan pojawiły się już w latach 80. Jednak dopiero w 1994 r. podpisano umowę (17 mld USD) między Korean Railways (kolejami koreańskimi) a Korea TGV Consortium, które składało się z 13 przedsiębiorstw pod przewodnictwem Alstom oraz jego filii Eukorail. Korea TGV Consorcium skupiało firmy odpowiedzialne za tabor, zasilanie elektryczne i sygnalizację. W skład konsorcjum wchodzą: Alstom, Eukorail, CSEE Transport, Rotem, Hyungai, Hanjin, Daewoo, Samsung, SDS, Samsung Electronics, Iijin Electronic, Hyundai, LG Industrial Systems i LG Cable. Prace ziemne i inżynierskie zostały powierzone firmom miejscowym. Szacuje się, że przewozy na linii Seul Pusan mogą osiągnąć nawet 120 mln pasażerów rocznie, a zatem byłaby to druga, po linii Tokio Osaka, najbardziej obciążona linia pasażerska na świecie. Pociągi mogą odjeżdżać w odstępach nawet co 3 min. Jak powiedział wiceprezes i dyrektor projektu Eukorail Vincent Fertin, Południowi Koreańczycy są nałogowymi podróżnikami i uruchomienie pociągów KTX zmieni wielu ludziom przyzwyczajenie do podróżowania samolotem przesiądą się oni do pociągu. Obecnie sze- rokokadłubowe samoloty latają między Seulem a Pusanem co 10 min, jednak najtrudniejsze jest dojechanie do lotniska. Podróż ekspresem KTX między Seulem a Pusanem, z dwoma postojami po drodze, ma trwać 2 godz. 40 min, w porównaniu do obecnych 4 godz. 10 min pociągiem konwencjonalnym o nazwie Saemaul. Zastosowany tabor jest pochodną pociągów TGV Réseau, natomiast sygnalizacja TVM 430 oraz sieć trakcyjna są kopiami tych urządzeń, zastosowanych na linii TGV Nord we Francji. Odnośnie taboru jest wiele znacznych różnic między zespołami KTX a TGV Réseau, najbardziej widoczną z nich jest liczba wagonów dwukrotnie większa w taborze koreańskim niż we francuskim Zespół koreański ma aż 935 miejsc do siedzenia. Ponadto zespół KTX zasilany jest napięciem 25 kv 60 Hz, a TGV Réseau 25 kv 50 Hz i 1,5 kv DC, KTX ma hamowanie odzyskowe, a TGV Réseau nie, napięcie zasilania urządzeń pokładowych w KTX wynosi 570 V, a w TGV Réseau 525 V. Różne są również kształty nosów tych pojazdów. Filia Alstom w Korei Eukorail zatrudnia ok. 330 osób, z czego połowę miejscowych, co jest przydatne przy współpracy z firmami koreańskimi. Jak mówi Fertin: atmosfera budowy była bardzo napięta. tym bardziej, że Korea przechodziła wówczas azjatycki kryzys finansowy i baliśmy się, że projekt zostanie zatrzyma- 5/2004 5

4 aktualności ny. Dalej przyznał, że jest pod wrażeniem tego, w jaki sposób Koreańczycy dali sobie radę z kryzysem, w czasie którego sytuacja była podobna do tej z okresu podpisywania umowy w latach Projekt zdołano jednak uratować, zapewniając mu status projektu państwowego. W czasie trwania budowy nastąpiło wiele zmian organizacyjnych w przemyśle koreańskim. Alstom i jego francuscy poddostawcy nie przewidzieli fuzji zakładów budowy taboru Daewoo, Hyundai i Hanjin, które w lipcu 1999 r. utworzyły spółkę Koros. W 2002 r. spółka ta została przemianowana na Rotem. W pewnym momencie, w czasie tych zmian, przesył technologii z Francji do Korei był w stanie zawieszenia, ale zostało to rozwiązane przez jeden z wielu aneksów do pierwotnej umowy. Prezes Fertin powiedział, że francuscy poddostawcy domagali się kompensacji za te zakłócenia i chociaż nie było to oficjalne żądanie lub spór, powstała sytuacja, którą rozwiązano dopiero po jakimś czasie w pozytywny sposób. Górzysty teren Korei, a jednocześnie konieczność poprowadzenia linii jak najbardziej prosto, ponieważ jest zaprojektowana na prędkość maksymalną 350 km/h, spowodowały konieczność wybudowania długich odcinków linii na wiaduktach lub w tunelach. Prawie cała linia ma tory wykonane na tradycyjnej podsypce, chociaż na niektórych stacjach są też bez podsypki. Na całej trasie zastosowano szyny o masie 60 kg/m i przytwierdzenie sprężyste Pandrol. Zabudowano też czujniki do celów bezpieczeństwa ruchu, mianowicie: wskaźniki temperatury szyn, mierniki prędkości wiatru, wykrywacze śniegu i silnych opadów deszczu, czujniki zagrzanych łożysk i ciągnięcia się czegoś pod pociągiem oraz czujki wejścia osób postronnych do tuneli. W 1999 r. wprowadzono poważną zmianę do umowy z 1994 r., przesuwając budowę odcinka Taegu Pusan dopiero na lata Nie zmieni to umów na roboty inżynierskie i torowe na tej części trasy, które będą wykonywane przez firmy koreańskie i sześć takich umów zostało już podpisanych. Cztery inne umowy są przygotowywane i prace we wszystkich dziesięciu lokalizacjach powinny rozpocząć się jeszcze tym roku. Ustalenia na temat szczegółów budowy, jak np. konstrukcji toru, są w trakcie rozmów, a umowy będą podpisane w przyszłym roku. Odcinek Taegu Pusan ma mieć w przeważającej części tor bez podsypki. W celu umożliwienia dojeżdżania pociągów KTX do stacji Pusan, zanim odcinek Ta- 6 5/2004

5 egu Pusan będzie gotowy, postanowiono zelektryfikować napięciem 25 kv 60 Hz obecną linię konwencjonalną przez Kyongju, długości 118 km. Praca ta została zakończona dopiero w jesieni 2003 r. i pierwszy pociąg KTX dojechał r. do Pusan. W 2003 r. zdecydowano także, że pociągi KTX powinny dojeżdżać również do portowego miasta Mokpo, na południowo-zachodnim krańcu kraju, linią z Taejon przez Honam. Dlatego linia ta została również zelektryfikowana napięciem 25 kv 60 Hz i ten sam zespół KTX dojechał wcześniej r. do Mokpo. W grudniu 2003 r. wszystkie zespoły zarówno produkcji Alstom, jak i Rotem zostały dostarczone KRNA i włączono napięcie w sieci trakcyjnej. W tym samym czasie zainstalowano i przebadano sygnalizację oraz system TVM 430. Przewiduje się uruchamianie między Seulem a Pusan pociągów KTX dziennie w każdym kierunku oraz kolejnych do Mokpo. Podróż z Seulu do Mokpo będzie trwała 2 godz. 58 min. Dla uniknięcia zagęszczenia na dworcu głównym w Seulu, niektóre pociągi do Mokpo będą kończyły i rozpoczynały bieg na stacji Yongsan. Wspomniana liczba pociągów będzie wymagała 35 zespołów czynnych, spośród 46 na stanie. Dotychczasowe ekspresy, kursujące na obu trasach Saemaul i Mugunghwa, będą skierowane na inne trasy tak, aby dowoziły i odwoziły pasażerów do stacji, przez które będą przejeżdżały i zatrzymywały się ekspresy KTX. Taryfy na ekspresy KTX będą prawie o 50% wyższe niż na konwencjonalne pociągi, ale wciąż niższe od taryf lotniczych. Wśród wielu zmian w pierwotnym projekcie nowej linii Seul Pusan, ze względu na kryzys finansowy, jest odroczenie budowy tej linii przez miasta Taejon i Taegu. Obecnie bowiem nowe odcinki tej linii nie wchodzą do centrów tych miast, ale kończą się na przedmieściach. Odcinek Seul Taejon kończy się na stacji rozrządowej w Taejon na północy miasta i stamtąd jazda odbywa się z małą prędkością po torach konwencjonalnych do dworca centralnego. Decyzja, aby odroczyć budowę tego odcinka, spowodowała czasowo znaczne zmniejszenie kosztów inwestycji. Według Korea Rail Network Authority nie podjęto jeszcze decyzji czy brakujący odcinek ma być budowany jako podziemny, w poziomie ulic, czy na estakadzie. Incydentem, który zakłócił prace przy budowie linii, był pożar metra w Taegu r. Koreańska opinia publiczna zainteresowała się, co może stać się w tunelach linii Seul Pusan, których ma być na linii ok. 190 km, w przypadku powstania pożaru w pociągu? Jak powiedział prezes Fertin musieliśmy pokazać ludziom, że wnętrze pociągu KTX jest niepalne. Zorganizowaliśmy pokaz, filmowany przez telewizję, w którym człowiek z pochodnią chodził po pociągu i próbował podpalić wnętrze jednego z wagonów. Oczywiście to mu się nie udało. Prezes Fertin podkreślił, że zespoły KTX są budowane według tych samych norm palności i toksyczności, co wagony pociągu Eurostar we Francji. Konsorcjum Korea TGV musiało także pracować w czasie zmian organizacyjnych, jakie następowały na koreańskich kolejach. ze świata Jego partner Korea High Speed Rail Corp. został z dniem r. przemianowany na Korea Rail Network Authority (KRNA), a umowa musiała być przeniesiona na operatora Korail. Wszystkie rozliczenia i zobowiązania finansowe z dniem r. zmieniły właściciela. Lokomotywownie do konserwacji i napraw pociągów KTX zostały wybudowane w Seulu i Pusan. Lokomotywownia w Seulu jest zlokalizowana na przedmieściu Goyang, 20 km na północ od głównego dworca. Wśród zainstalowanych urządzeń znajduje się zespół podnośników firmy Neuero, zdolnych podnieść cały, 20-wagonowy skład pociągu, myjnia pociągowa firmy Washtec oraz tokarki podtorowe do zestawów kołowych firmy Hegenscheidt MFD. Także w lokomotywowni w Pusan ma być zainstalowana tokarka podtorowa. Na wyposażeniu będzie też nowy układ smarowania obrzeży zestawów kołowych podczas przejeżdżania pociągów po ostrych łukach na konwencjonalnych odcinkach linii. Lokomotywownia w Goyang ma prawie 32 km torów, a w tym 2,2 km toru próbnego. Jej budowa jednak nie budzi zachwytu okolicznych mieszkańców ze względu na zakłócenie spokoju tej okolicy. Aby to zrekompensować, na koszt kolei zbudowanowokół lokomotywowni nowe urządzenia sportowe. Jednak największą rekompensatą była budowa małej stacji pociągów KTX, specjalnie dla mieszkańców Goyang. Liczba pociągów, jaka ma tu się zatrzymywać nie została jeszcze określona. Fot. Alstom Czołowe brytyjskie firmy sektora kolejowego z wizytą w Polsce, 1 3 czerwca 2004 r. Brytyjskie Stowarzyszenie Przemysłu Kolejowego, przy współudziale UK Trade & Investment, organizuje wizytę w Polsce delegacji złożonej z przedstawicieli wiodących firm z sektora infrastruktury kolejowej. Głównym celem przyjazdu do Polski jest wizyta na targach Kolej InterRail, które odbywają się w Pałacu Kultury i Nauki w dniach 2 4 czerwca 2004 r. W skład brytyjskiej delegacji wchodzą takie firmy jak: Amec-Spie, Balfour Beatty Rail, Carillion, Corus, First Engineering, Jarvis Rail, LPA Channel Electric, Tritech i Vossloh Information Technologies. Misja jest częścią długofalowego procesu rozwijania współpracy handlowej pomiędzy polskimi i brytyjskimi spółkami branży kolejowej. Liderem misji jest Jeremy Candfield, Dyrektor Generalny Stowarzyszenia Przemysłu Kolejowego, które jest organizacją skupiającą wśród swoich członków producentów, konsultantów, zakłady budowy i naprawy, firmy leasingowe i usługowe. Szczegółowe informcjie na temat działalności Stowarzyszenia można znaleźć na stronie: UK Trade & Investment jest organizacją rządową, wspierającą zarówno firmy brytyjskie poszukujace kontaktów hadlowych poza granicami Wielkiej Brytanii, jak i firmy zagraniczne, poszukujące partnerów na terenie Królestwa. Aby uzyskać szczegółowe informacje na temat misji handlowej prosimy o kontakt z: David Wells Business Affairs Manager Railway Industry Association 22 Headfort Place London SW1X 7RY Wielka Brytania tel , fax: ria@riagb.org.uk Iwona Bogacz Starszy Specjalista d/s Handlu i Inwestycji Ambasada Brytyjska Sekcja Handlowa Warsaw Corporate Centre ul. E Plater Warszawa tel. (22) , fax (22) , iwona.bogacz@fco.gov.uk 5/2004 7

NAJNOWSZE TRENDY W BUDOWIE LINII DUŻYCH PRĘDKOŚCI W EUROPIE. dr inż. Andrzej Massel Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa

NAJNOWSZE TRENDY W BUDOWIE LINII DUŻYCH PRĘDKOŚCI W EUROPIE. dr inż. Andrzej Massel Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa NAJNOWSZE TRENDY W BUDOWIE LINII DUŻYCH PRĘDKOŚCI W EUROPIE dr inż. Andrzej Massel Centrum Naukowo-Techniczne Kolejnictwa Linie dużych prędkości 43 lata od uruchomienia pierwszej linii dużych prędkości:

Bardziej szczegółowo

KOLEJ DUŻYCH PRĘDKOŚCI RZECZ ZWYKŁA CZY NIEZWYKŁA?

KOLEJ DUŻYCH PRĘDKOŚCI RZECZ ZWYKŁA CZY NIEZWYKŁA? KOLEJ DUŻYCH PRĘDKOŚCI RZECZ ZWYKŁA CZY NIEZWYKŁA? Dr hab. Jan Anuszczyk, prof. PŁ KOLEJ DUŻYCH PRĘDKOŚCI (KDP) Kolej Dużych Prędkości (KDP) - to system kolejowego transportu publicznego pozwalającego

Bardziej szczegółowo

Pociągi dużej prędkości KTX w Korei Południowej

Pociągi dużej prędkości KTX w Korei Południowej Marek Graff Pociągi dużej prędkości KTX w Korei Południowej Korea Południowa to jeden z czterech dalekowschodnich tygrysów ekonomicznych. Szybko rozwijająca się gospodarka oraz wzrastający poziom życia

Bardziej szczegółowo

KOLEJE DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE. Prof. Juliusz Engelhardt Uniwersytet Szczeciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług

KOLEJE DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE. Prof. Juliusz Engelhardt Uniwersytet Szczeciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług KOLEJE DUŻYCH PRĘDKOŚCI W POLSCE Prof. Juliusz Engelhardt Uniwersytet Szczeciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług 2 Długość linii kolejowych dużych prędkości eksploatowanych w krajach Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Adam Szeląg Electric Traction Division Institute of Electrical Machines Warsaw University of Technology

Adam Szeląg Electric Traction Division Institute of Electrical Machines Warsaw University of Technology High Speed Railways (HSR) in the world, with particular reference to Europe and Poland Koleje duŝych prędkości (KDP) w świecie ze szczególnym odniesieniem do Europy i Polski Adam Szeląg Electric Traction

Bardziej szczegółowo

Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego

Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego Departament Infrastruktury i Komunikacji Wydział Transportu i Infrastruktury Zielona

Bardziej szczegółowo

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO TTS TRANSPORTU SZYNOWEGO 2012 7 Z Unii Europejskiej 12 Z kraju SPIS TREŚCI nr 1/2 15 10 mitów o kolejach dużej prędkości 22 Strategia rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej 29 Dostęp do miejskiej

Bardziej szczegółowo

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO TTS TRANSPORTU SZYNOWEGO 2011 2 Ze świata 12 Z Unii Europejskiej 14 Z kraju SPIS TREŚCI nr 1/2 17 Mocne i słabe strony ustawy o publicznym transporcie zbiorowym 24 Uwarunkowania rozwoju kolejowego transportu

Bardziej szczegółowo

Zmiany w Grupie PKP w latach 2012 2015

Zmiany w Grupie PKP w latach 2012 2015 Zmiany w Grupie PKP w latach 2012 2015 Warszawa, maj 2015 SPIS TREŚCI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 GRUPA PKP W LICZBACH STRUKTURA I OTOCZENIE STRUKTURA RYNKU KOLEJOWEGO W POLSCE INWESTYCJE GRUPY PKP INFRASTRUKTURA

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Systemami Transportowymi wykład 05 dla 2 sem. TO i ZBwTM (II stopień)

Zarządzanie Systemami Transportowymi wykład 05 dla 2 sem. TO i ZBwTM (II stopień) dr Adam Salomon Zarządzanie Systemami Transportowymi wykład 05 dla 2 sem. TO i ZBwTM (II stopień) ZARZĄDZANIE SYSTEMAMI TRANSPORTOWYMI program wykładu 05. Transport kolejowy. Koleje Dużych Prędkości (KDP).

Bardziej szczegółowo

Koleje dużych prędkości Pendolino w Polsce Jolanta Konkel Logistyka Międzynarodowa WSB Gdańsk

Koleje dużych prędkości Pendolino w Polsce Jolanta Konkel Logistyka Międzynarodowa WSB Gdańsk Koleje dużych prędkości Pendolino w Polsce Jolanta Konkel Logistyka Międzynarodowa WSB Gdańsk Historia kolei sięga bardzo odległych czasów. Pierwsze wzmianki o transporcie posiadającym znamiona transportu

Bardziej szczegółowo

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Konrad Gawłowski Zastępca Dyrektora Centrum Kolei Dużych Prędkości Olkusz, 17.03.2011 r. Historia linii dużych prędkości na świecie. Przykłady pierwszych

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie modelu partnerstwa publiczno-prywatnego w kolejowych projektach

Zastosowanie modelu partnerstwa publiczno-prywatnego w kolejowych projektach Zastosowanie modelu partnerstwa publiczno-prywatnego w kolejowych projektach infrastrukturalnych w wybranych krajach UE Robert Frey, Magdalena Cholewa Łódź, 30-03-2011 Plan prezentacji 1. Wyzwania w obszarze

Bardziej szczegółowo

PKP Intercity ogłosiło trzy przetargi na zakup i modernizację pociągów

PKP Intercity ogłosiło trzy przetargi na zakup i modernizację pociągów PKP Intercity ogłosiło trzy przetargi na zakup i modernizację pociągów W ramach wartej ponad 7 mld zł strategii taborowej na lata 2016-2020, z perspektywą do 2023 roku, PKP Intercity rozpoczęło postępowanie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa 11

Spis treści. Przedmowa 11 Koleje dużych prędkości w Polsce : monografia / pod red. nauk. Mirosława Siergiejczyka ; autorzy: Marek Pawlik [i dwudziestu pozostałych]. Warszawa, 2015 Spis treści Przedmowa 11 1. Europejskie wymagania

Bardziej szczegółowo

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Konrad Gawłowski Z-ca Dyrektora PKP PLK S.A. Centrum Kolei Dużych Prędkości Warszawa, 4 marca 2011 r. Historia linii dużych prędkości na świecie. Przykłady

Bardziej szczegółowo

PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru

PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru PKP Intercity zaktualizowało strategię taborową na lata 2016-2020 z perspektywą do 2023 roku. Spółka przeznaczy ponad 7 mld zł na modernizację i zakup

Bardziej szczegółowo

PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru

PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru PKP Intercity. 7 mld zł na modernizację i zakup taboru PKP Intercity zaktualizowało strategię taborową na lata 2016-2020 z perspektywą do 2023 roku. Spółka przeznaczy ponad 7 mld zł na modernizację i zakup

Bardziej szczegółowo

PKP LHS NA NOWYCH SZLAKACH

PKP LHS NA NOWYCH SZLAKACH PKP LHS NA NOWYCH SZLAKACH PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. rozpoczęła działalność 1 lipca 2001 r. i należy do Grupy PKP. Linia LHS ma ten sam prześwit szyn jaki występuje w krajach WNP tj.

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE PROJEKTU POMORSKIEJ KOLEI METROPOLITALNEJ DLA TRANSPORTU W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM

ZNACZENIE PROJEKTU POMORSKIEJ KOLEI METROPOLITALNEJ DLA TRANSPORTU W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM ZNACZENIE PROJEKTU POMORSKIEJ KOLEI METROPOLITALNEJ DLA TRANSPORTU W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Piotr Jurewicz 1 1 Politechnika Gdańska, Koło Naukowe Inżynierii Drogowej i Kolejowej KoDiK Pomorska Kolej Metropolitalna

Bardziej szczegółowo

kolejowej nr 358 na odcinku Zbąszynek Czerwieńsk wraz

kolejowej nr 358 na odcinku Zbąszynek Czerwieńsk wraz V Projekt RPLB.01.01.00-08-038/09 00 08 038/09 Modernizacja linii ii kolejowej nr 358 na odcinku Zbąszynek Czerwieńsk wraz budową łącznicy kolejowej Pomorsko Przylep etap I Projekt ten, współfinansowany

Bardziej szczegółowo

Kolej Dużych Prędkości w Polsce Marek Pawlik Wiceprezes Zarządu - Dyrektor ds. strategii i rozwoju PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

Kolej Dużych Prędkości w Polsce Marek Pawlik Wiceprezes Zarządu - Dyrektor ds. strategii i rozwoju PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. KDP Kolej Dużych Prędkości w Polsce Marek Pawlik Wiceprezes Zarządu - Dyrektor ds. strategii i rozwoju PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Warszawa, 30.08.2011 r. Nowe linie kolejowe o wysokich parametrach

Bardziej szczegółowo

Restrukturyzacja Łódzkiego Węzła Kolejowego

Restrukturyzacja Łódzkiego Węzła Kolejowego Restrukturyzacja Łódzkiego Węzła Kolejowego Waldemar Węgrzyn Dyrektor Projektu Centrum Kolei Dużych Prędkości. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Warszawa, 30.11.2010 Wstęp Mimo że sieć kolejowa na terenie

Bardziej szczegółowo

Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach. Załącznik nr 10

Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach. Załącznik nr 10 Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach Załącznik nr 10 do umowy UM-BPT-.. 2 z 7 Spis treści Rozdział I Ustalenia wstępne.3 1 Warunki odbywania próbnych jazd.5 2 Organizacja próbnej jazdy.6 Rozdział

Bardziej szczegółowo

euro na EURO Podpisanie Umów o dofinansowanie projektów realizowanych w ramach PROGRAMU OPERACYJNEGO INFRASTRUKTURA i ŚRODOWISKO Warszawa, r Finansowanie projektów infrastrukturalnych w ramach PO IiŚ (mln

Bardziej szczegółowo

Program budowy linii dużych prędkości w Polsce

Program budowy linii dużych prędkości w Polsce Program budowy linii dużych prędkości w Polsce Poznań, 11.06.2010 r. Budowa nowych linii kolejowych o wysokich parametrach technicznych (prędkość maksymalna powyżej 300 km/h) jest dominującą tendencją

Bardziej szczegółowo

KOLEJE W CHINACH DYNAMIKA I NOWOCZESNOŚĆ

KOLEJE W CHINACH DYNAMIKA I NOWOCZESNOŚĆ KOLEJE W CHINACH DYNAMIKA I NOWOCZESNOŚĆ ŻUREK, Z. H. 1 LIU, Zhi-ming 2 XU, Yu-gong 2 ROCKSTROH, Bernd 3 SEITZ, Reinhold 4 1 Silesian University of Technology, Faculty of Transport 2 School of Mech. &

Bardziej szczegółowo

B I U L E T Y N. PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Spółka Akcyjna UCHWAŁY ZARZĄDU PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A.

B I U L E T Y N. PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Spółka Akcyjna UCHWAŁY ZARZĄDU PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. B I U L E T Y N PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Spółka Akcyjna Warszawa, dnia 16 października 2018 r. Nr 6 UCHWAŁY ZARZĄDU PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. str. Poz. 12 - uchwała Nr 762/2018 Zarządu PKP

Bardziej szczegółowo

Modernizacja 7 elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57.

Modernizacja 7 elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57. Modernizacja 7 elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57 www.pesa.pl Modernizacja 7 elektrycznych zespołów trakcyjnych serii EN57 dla Województwa Zachodniopomorskiego PESA Bydgoszcz SA 1851 - Wraz

Bardziej szczegółowo

TGV Méditerranée pi¹ta linia du ej prêdkoœci we Francji

TGV Méditerranée pi¹ta linia du ej prêdkoœci we Francji 14 systemy Jan Raczyñski TGV Méditerranée pi¹ta linia du ej prêdkoœci we Francji 26 maja br. poci¹g TGV Reseau nr 531 ustanowi³ nowy rekord w jeÿdzie non-stop na licz¹cej 1067 km trasie z Calais do Marsylii

Bardziej szczegółowo

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce

Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Kierunki rozwoju kolei dużych prędkości w Polsce Konrad Gawłowski Zastępca Dyrektora Centrum Kolei Dużych Prędkości Katowice, 16.03.2011 r. Historia linii dużych prędkości na świecie. Przykłady pierwszych

Bardziej szczegółowo

na trasie Łódź Kaliska - Kutno

na trasie Łódź Kaliska - Kutno Łódzka Kolej Aglomeracyjna na trasie Łódź Kaliska - Kutno Łódź, 5 maja 2015 r. Od 14 czerwca 2015 r. Łódzka Kolej Aglomeracyjna sp. z o.o. rozpoczyna działalność przewozową na linii komunikacyjnej Łódź

Bardziej szczegółowo

Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego

Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego Rozwój transgranicznych przewozów kolejowych w kierunku Berlina i Brandenburgii z punktu widzenia Województwa Lubuskiego Departament Infrastruktury i Komunikacji Wydział Transportu i Infrastruktury Zielona

Bardziej szczegółowo

Rodzaje trakcji w Europie Żółty: 25kV, 50Hz

Rodzaje trakcji w Europie Żółty: 25kV, 50Hz http://www.eurotrib.com/story/2009/7/4/62819/62696. Rodzaje trakcji w Europie Żółty: 25kV, 50Hz Czerwony: 15kV, 16.7Hz Fiolet: 11kV, 16.7Hz (1000mm) Zielony: 3kV stały Niebieski: 1.5kV stały Szary: spalinowe

Bardziej szczegółowo

Modernizacja linii Wrocław - Poznań zmienia tory, przystanki, mosty, przejazdy

Modernizacja linii Wrocław - Poznań zmienia tory, przystanki, mosty, przejazdy Źródło: http://pasazer.utk.gov.pl/pas/aktualnosci/4142,modernizacja-linii-wroclaw-poznan-zmienia-tory-przystanki-mosty-przej azdy.html Wygenerowano: Poniedziałek, 1 lutego 2016, 11:32 Wtorek, 04 marca

Bardziej szczegółowo

Modernizacje i rewitalizacje linii kolejowych pomiędzy miastamigospodarzami

Modernizacje i rewitalizacje linii kolejowych pomiędzy miastamigospodarzami Raport fot. Scanrail - fotolia.com Modernizacje i rewitalizacje linii kolejowych pomiędzy miastamigospodarzami UEFA EURO 2012 mgr inż. Maciej Kaczorek, Biuro Strategii, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.

Bardziej szczegółowo

Rozwój współpracy gospodarczej między Polską i Niemcami w kontekście wzrostu znaczenia kolei

Rozwój współpracy gospodarczej między Polską i Niemcami w kontekście wzrostu znaczenia kolei Podsekretarz stanu Zbigniew Klepacki Rozwój współpracy gospodarczej między Polską i Niemcami w kontekście wzrostu znaczenia kolei www.mir.gov.pl Berlin, dn. 22.09.2014 r. INNOTRANS MIĘDZYNARODOWE TARGI

Bardziej szczegółowo

Warunki rozwoju przewozów kolejowych

Warunki rozwoju przewozów kolejowych Warunki rozwoju przewozów kolejowych Andrzej Massel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Warszawa, kwiecień 2012 r. Kilka wielkości Przewozy towarowe koleją ponad

Bardziej szczegółowo

Rozwój SkarŜyska-Kamiennej a dostępność komunikacyjna. www.skarŝysko.pl

Rozwój SkarŜyska-Kamiennej a dostępność komunikacyjna. www.skarŝysko.pl Rozwój SkarŜyska-Kamiennej a dostępność komunikacyjna SkarŜysko-Kamienna, początek. miastotwórczy wpływ powstania pierwszej linii kolejowej - 1883 r. węzeł kolejowy w Kamiennej 80-te lata XIX wieku - pierwsze

Bardziej szczegółowo

Kluczowe działania zrealizowane w 2016 roku. inwestycje. Priorytety 2017

Kluczowe działania zrealizowane w 2016 roku. inwestycje. Priorytety 2017 Kluczowe działania zrealizowane w 2016 roku ZARZĄDZANIE inwestycje KLIENCI Priorytety 2017 ZARZĄDZANIE Organizacja przewozów podczas Światowych Dni Młodzieży 2500 pociągów rejsowych 400 pociągów specjalnych

Bardziej szczegółowo

modernizacja analiza potrzeb rozwój rozwój Jaka jest rola organizacji ymiana wymiana finansowanie finansowanie

modernizacja analiza potrzeb rozwój rozwój Jaka jest rola organizacji ymiana wymiana finansowanie finansowanie modernizacja rozwój analiza potrzeb analiza potrzeb podejmowanie decyzji zaufanie wymiana ymiana modernizacja finansowanie rozwój Jaka jest rola organizacji STIF finansowanie Organizacja STIF projektuje,

Bardziej szczegółowo

PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.

PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o. Szerokie perspektywy biznesu Linia PKP LHS (tzw. szeroki tor) to najdłuższa w Polsce kolejowa linia szerokotorowa (1520 mm), po której realizowany jest transport

Bardziej szczegółowo

System ERTMS/ETCS na pojazdach trakcyjnych w odniesieniu do doświadczeń kolei europejskich

System ERTMS/ETCS na pojazdach trakcyjnych w odniesieniu do doświadczeń kolei europejskich Jacek Kukulski System ERTMS/ETCS na pojazdach trakcyjnych w odniesieniu do doświadczeń kolei europejskich Systemy sterowania ruchem kolejowym w różnych krajach europejskich nie są kompatybilne ze sobą

Bardziej szczegółowo

Program budowy kolei dużych prędkości w Polsce lipiec 2011 r.

Program budowy kolei dużych prędkości w Polsce lipiec 2011 r. Program budowy kolei dużych prędkości w Polsce lipiec 2011 r. 2008 Uchwała Rady Ministrów 276/2008 o przyjęciu strategii ponadregionalnej w sprawie budowy i uruchomienia przewozów kolejami dużych prędkości

Bardziej szczegółowo

Przyczyny modyfikacji rozkładu jazdy w województwie śląskim

Przyczyny modyfikacji rozkładu jazdy w województwie śląskim Przyczyny modyfikacji rozkładu jazdy w województwie śląskim Katowice, marzec 2011 Organizator czy na pewno? Zawarcie umowy jest jednym z ustawowych obowiązków Urzędu Marszałkowskiego Urząd Marszałkowski

Bardziej szczegółowo

Lokalizacja projektu

Lokalizacja projektu Lokalizacja projektu ERTMS Europejski System Sterowania Pociągiem Przełomowa technologia na polskich torach ETCS + GSM-R = ERTMS ETCS Europejski System Sterowania Pociągiem: pozwala na przekazywanie bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH

POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH POLSKA AGENCJA INFORMACJI I INWESTYCJI ZAGRANICZNYCH Przemysł motoryzacyjny w Polsce inwestycje, trendy i kierunki rozwoju Anna Polak - Kocińska Wiceprezes PAIiIZ S.A. Zawiercie, 28-29.05.2014 Średnie

Bardziej szczegółowo

Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach. Załącznik nr 20 do Umowy UM.

Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach. Załącznik nr 20 do Umowy UM. Zasady wykonywania próbnych jazd po naprawach Załącznik nr 20 do Umowy UM. 2 z 8 Spis treści Rozdział I Ustalenia wstępne.3 1 Warunki odbywania próbnych jazd.5 2 Organizacja próbnej jazdy.6 Rozdział II

Bardziej szczegółowo

Rozwój transportu kolejowego w Województwie Pomorskim

Rozwój transportu kolejowego w Województwie Pomorskim Rozwój transportu kolejowego w Województwie Pomorskim Ryszard Świlski Członek Zarządu Województwa Pomorskiego Kraków, 12 czerwca 2012 r. Zadania Samorządu Województwa Pomorskiego Organizowanie kolejowych

Bardziej szczegółowo

Kolej miejska w Kopenhadze

Kolej miejska w Kopenhadze Marek Graff Kolej miejska w Kopenhadze Zespół serii SA jako pociąg linii E na dwupoziomowej stacji Ny Ellebjerg widoczny jest górny poziom (30.04.2010 r.) Kolej miejska w stolicy Danii ma około 170 km

Bardziej szczegółowo

Program budowy linii dużych prędkości

Program budowy linii dużych prędkości Program budowy linii dużych prędkości zachodnia część województwa łódzkiego Jan Raczyński Dyrektor Centrum Kolei Dużych Prędkości PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Warta, 12.11.2010 Program budowy linii

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z KONSULTACJI projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw

RAPORT Z KONSULTACJI projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw RAPORT Z KONSULTACJI projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw 1. Omówienie wyników przeprowadzanych konsultacji publicznych i opiniowania. W dniu 2 lutego 2016

Bardziej szczegółowo

350 km linii kolejowej dużej prędkości w 6 lat. dr inż. Tomasz Pietraszek

350 km linii kolejowej dużej prędkości w 6 lat. dr inż. Tomasz Pietraszek 24 maja 2011 r. w sali konferencyjnej IBDiM-LTK przy ul. Instytutowej 1 Oddział Warszawski ZMRP zorganizował seminarium, na którym dr inż. Tomasz Pietraszek przedstawił: Obiekty inżynierskie dla superszybkich

Bardziej szczegółowo

NOWOCZESNE SZYNOBUSY ORAZ NOWY PARKING PARKUJ I JEDŹ W BŁONIU [1]

NOWOCZESNE SZYNOBUSY ORAZ NOWY PARKING PARKUJ I JEDŹ W BŁONIU [1] NOWOCZESNE SZYNOBUSY ORAZ NOWY PARKING PARKUJ I JEDŹ W BŁONIU [1] wt., 10/07/2012-15:50 Już w grudniu na mazowieckie tory wyjadą kolejne dwa nowoczesne szynobusy w barwach Kolei Mazowieckich. Dziś w urzędzie

Bardziej szczegółowo

SKM i PKM w Trójmieście

SKM i PKM w Trójmieście SKM i PKM w Trójmieście Powstanie SKM Podczas odbudowygdańskaigdynize zniszczeńwojennych, podjęto decyzję o stworzeniu linii kolei miejskiej. Do Polski dostarczono z Niemiec elektryczne wagonyberlińskiej

Bardziej szczegółowo

Wsparcie projektów w zakresie transportu kolejowego w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w województwie lubuskim

Wsparcie projektów w zakresie transportu kolejowego w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w województwie lubuskim Wsparcie projektów w zakresie transportu kolejowego w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 w województwie lubuskim Realizacja projektów kolejowych Priorytet I. Rozwój

Bardziej szczegółowo

NOWE ROZWIĄZANIA TECHNICZNO ORGANIZACYJNE W ŁÓDZKIEJ KOLEI AGLOMERACYJNEJ

NOWE ROZWIĄZANIA TECHNICZNO ORGANIZACYJNE W ŁÓDZKIEJ KOLEI AGLOMERACYJNEJ NOWE ROZWIĄZANIA TECHNICZNO ORGANIZACYJNE W ŁÓDZKIEJ KOLEI AGLOMERACYJNEJ Dąbrowa Górnicza, 7 września 2017 r. Linie na których Łódzka Kolej Aglomeracyjna obsługuje pasażerów Wysoki standard obsługi pasażerów

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIE Z ZAKRESU RATOWNICTWA TECHNICZNEGO DLA STRAŻAKÓW RATOWNIKÓW OSP. TEMAT 7 Postępowanie ratownicze w czasie innych akcji komunikacyjnych

SZKOLENIE Z ZAKRESU RATOWNICTWA TECHNICZNEGO DLA STRAŻAKÓW RATOWNIKÓW OSP. TEMAT 7 Postępowanie ratownicze w czasie innych akcji komunikacyjnych SZKOLENIE Z ZAKRESU RATOWNICTWA TECHNICZNEGO DLA STRAŻAKÓW RATOWNIKÓW OSP TEMAT 7 Postępowanie ratownicze w czasie innych akcji komunikacyjnych Ratownictwo kolejowe - podstawowe definicje Pociągiem - nazywamy

Bardziej szczegółowo

Koleje podstawy. Wykład 7 Koleje dużych prędkości. dr hab. inż. Danuta Bryja, prof. nadzw. PWr

Koleje podstawy. Wykład 7 Koleje dużych prędkości. dr hab. inż. Danuta Bryja, prof. nadzw. PWr Koleje podstawy Wykład 7 Koleje dużych prędkości dr hab. inż. Danuta Bryja, prof. nadzw. PWr Koleje dużych prędkości KOLEJE KLASYCZNE DWUSZYNOWE koleje konwencjonalne koleje dużych prędkości koleje miejskie

Bardziej szczegółowo

INWESTYCJE KOLEJOWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM

INWESTYCJE KOLEJOWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM INWESTYCJE KOLEJOWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM Zielona Góra, 1 marca 2018 r. Piotr Tykwiński Zastępca Dyrektora Departamentu Infrastruktury i Komunikacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej

Bardziej szczegółowo

Naszą misją jest. spełnianie obecnych i przyszłych oczekiwań. krajowych i zagranicznych właścicieli taboru szynowego. poprzez

Naszą misją jest. spełnianie obecnych i przyszłych oczekiwań. krajowych i zagranicznych właścicieli taboru szynowego. poprzez Lokomotywy Naszą misją jest spełnianie obecnych i przyszłych oczekiwań krajowych i zagranicznych właścicieli taboru szynowego poprzez budowę, unowocześnianie oraz naprawę taboru, przy zapewnieniu dobrej

Bardziej szczegółowo

Forum Inwestycyjne Polska-Hiszpania, listopad 2008. Projekty Public-Private Private Partnership (PPP) w budownictwie drogowym w Polsce "

Forum Inwestycyjne Polska-Hiszpania, listopad 2008. Projekty Public-Private Private Partnership (PPP) w budownictwie drogowym w Polsce Forum Inwestycyjne Polska-Hiszpania, listopad 2008 Projekty Public-Private Private Partnership (PPP) w budownictwie drogowym w Polsce " budownictwie drogowym w Polsce Autostrada A-2A Pierwsze trzy koncesje

Bardziej szczegółowo

Konsultacje w sprawie transportu i komunikacji dla Powiatu Pabianickiego

Konsultacje w sprawie transportu i komunikacji dla Powiatu Pabianickiego Konsultacje w sprawie transportu i komunikacji dla Powiatu Pabianickiego Inicjatywy Województwa Łódzkiego związane z rozwojem kolei i infrastruktury na terenie Powiatu Pabianickiego Teresa Woźniak, Dyrektor

Bardziej szczegółowo

Zakres programu budowy linii dużych prędkości w Polsce

Zakres programu budowy linii dużych prędkości w Polsce Zakres programu budowy linii dużych prędkości w Polsce Jan Raczyński Agata Pomykała Seminarium Możliwości wykorzystania linii dużych prędkości dla przewozów regionalnych, 13.09.2016 Warszawa Podstawa prawna

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE ZASADY LICENCYJNE INSTRUKCJI WEWNETRZNYCH PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Określenie warunków umowy poprzez:

PODSTAWOWE ZASADY LICENCYJNE INSTRUKCJI WEWNETRZNYCH PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Określenie warunków umowy poprzez: PODSTAWOWE ZASADY LICENCYJNE INSTRUKCJI WEWNETRZNYCH PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. Wniosek podmiotu zainteresowanego zawarciem umowy licencyjnej (np. użytkownika bocznicy, przewoźnika kolejowego,etc.)

Bardziej szczegółowo

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej PROJEKT (w.2) CENNIK STAWEK JEDNOSTKOWYCH OPŁAT ZA KORZYSTANIE Z INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ ZARZĄDZANEJ PRZEZ PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. OBOWIĄZUJĄCY OD 15 GRUDNIA 2013 R. I. Stawki jednostkowe opłaty

Bardziej szczegółowo

rok na plusie PKP Intercity S.A. w 2016 r.

rok na plusie PKP Intercity S.A. w 2016 r. 2016 - rok na plusie PKP Intercity S.A. w 2016 r. Zwiększa się liczba pasażerów Agenda 1 Wyniki finansowe Zrealizowane działania Zwiększa się liczba pasażerów Plany Przychody na 2016 -6,5-76,8-136,2-72,8

Bardziej szczegółowo

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej CENNIK STAWEK JEDNOSTKOWYCH OPŁAT ZA KORZYSTANIE Z INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ ZARZĄDZANEJ PRZEZ PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. OBOWIĄZUJĄCY OD 14 GRUDNIA 2014 R. I. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej

Bardziej szczegółowo

Obsługa przewozów kontenerów z Chin przez PKP Cargo Connect

Obsługa przewozów kontenerów z Chin przez PKP Cargo Connect Obsługa przewozów kontenerów z Chin przez PKP Cargo Connect Tragi Intermodal 2017, Warsaw Ptak Expo Anna Różalska Kierownik Rozwoju Biznesu - PKP Cargo Connect www.pkp-cargo.eu Grupa PKP CARGO to wiodący

Bardziej szczegółowo

Nowe rozwiązania techniczno organizacyjne w Spółce Koleje Mazowieckie KM sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza, r.

Nowe rozwiązania techniczno organizacyjne w Spółce Koleje Mazowieckie KM sp. z o.o. Dąbrowa Górnicza, r. Nowe rozwiązania techniczno organizacyjne w Spółce Koleje Mazowieckie KM sp. z o.o Dąbrowa Górnicza, 7.09.2017 r. 1 PLAN PREZENTACJI 1. Informacje o Spółce Koleje Mazowieckie KM 2. Posiadane pojazdy kolejowe

Bardziej szczegółowo

Znaczenie połączenia Gorzów Wielkopolski Berlin w planach infrastruktury kolejowej w Polsce

Znaczenie połączenia Gorzów Wielkopolski Berlin w planach infrastruktury kolejowej w Polsce ODDZIAŁ REGIONALNY w SZCZECINIE 70-211 Szczecin, ul. Korzeniowskiego 1, tel.: (091) 471-33 - 00 Temat: Znaczenie połączenia Gorzów Wielkopolski Berlin w planach infrastruktury kolejowej w Polsce Rys historyczny

Bardziej szczegółowo

Metrem czy tramwajem po Krakowie?

Metrem czy tramwajem po Krakowie? Metrem czy tramwajem po Krakowie? Dr inż. Marek Bauer Politechnika Krakowska Katedra Systemów Komunikacyjnych mbauer@pk.edu.pl CO KORZYSTNIEJSZE DLA KRAKOWA? WIELE ASPEKTÓW OCENY: zdolność przewozowa (warunki

Bardziej szczegółowo

Nowe TSI dla całej europejskiej sieci kolejowej TRAKO Gdańsk,

Nowe TSI dla całej europejskiej sieci kolejowej TRAKO Gdańsk, Nowe TSI dla całej europejskiej sieci kolejowej TRAKO Gdańsk, 26.09.2013 Andrzej Harassek szef sektora instalacji stałych Zespół Interoperacyjności Nowe podejście i interoperacyjność Trwały dobrobyt Ochrona

Bardziej szczegółowo

Wyzwania rozwoju infrastruktury transportowej w Polsce do roku 2020. Dr Marcin Pawęska Prezes CILT (UK) - Polska

Wyzwania rozwoju infrastruktury transportowej w Polsce do roku 2020. Dr Marcin Pawęska Prezes CILT (UK) - Polska Wyzwania rozwoju infrastruktury transportowej w Polsce do roku 2020 Dr Marcin Pawęska Prezes CILT (UK) - Polska Warszawa, 24.06.2013 Warszawa, 24.06.2013 Agenda Wyzwania rozwoju infrastruktury transportowej

Bardziej szczegółowo

Struktura japońskiego rynku kolejowego :56:25

Struktura japońskiego rynku kolejowego :56:25 Struktura japońskiego rynku kolejowego 2015-04-09 02:56:25 2 Struktura japońskiego rynku kolejowego W Japonii istnieją 203 firmy kolejowe, spośród ktorych te największe są firmami prywatnymi: - 7 firm

Bardziej szczegółowo

Regionalny Port Lotniczy Kielce

Regionalny Port Lotniczy Kielce Regionalny Port Lotniczy Kielce Koncepcja skomunikowania lotniska z regionem i miastem Kielce z wykorzystaniem kolejowych przewozów pasażerskich. ADAM MŁODAWSKI PR KIELCE Strona 1 2013-01-10 I. Cel i zakres

Bardziej szczegółowo

Symulatory do szkolenia maszynistów historia, stan bieżący i projekty w toku. Zbigniew Szafrański

Symulatory do szkolenia maszynistów historia, stan bieżący i projekty w toku. Zbigniew Szafrański Symulatory do szkolenia maszynistów historia, stan bieżący i projekty w toku Zbigniew Szafrański Dlaczego kolej na symulatory? Obecnie na kolei w Polsce pracuje ok. 17.500 maszynistów, z których w najbliższych

Bardziej szczegółowo

Perspektywy rozwoju wysokiej jakości połączeń intercity w Polsce. 16 listopada 2011 r.

Perspektywy rozwoju wysokiej jakości połączeń intercity w Polsce. 16 listopada 2011 r. Perspektywy rozwoju wysokiej jakości połączeń intercity w Polsce 16 listopada 2011 r. Wyzwania dla przewozów intercity Dla sprostania wymaganiom pasażera konieczne są: Radykalna poprawa jakości oferty

Bardziej szczegółowo

Wpływ kolei dużych prędkości na podział międzygałęziowy w transporcie pasażerskim

Wpływ kolei dużych prędkości na podział międzygałęziowy w transporcie pasażerskim Wpływ kolei dużych prędkości na podział międzygałęziowy w transporcie pasażerskim Jan Raczyński Warszawa, 21.06.2007 Koleje dużych prędkości generują wzrost przewozów Pociągi dużych prędkości mają obecnie

Bardziej szczegółowo

Aktualny stan prac w zakresie budowy sieci Kolei Dużych Prędkości w Polsce

Aktualny stan prac w zakresie budowy sieci Kolei Dużych Prędkości w Polsce Aktualny stan prac w zakresie budowy sieci Kolei Dużych Prędkości w Polsce Zbigniew Ciemny Dyrektor PKP PLK S.A. Centrum Kolei Dużych Prędkości Warszawa 15.06.2011 r. 2008 Uchwała Rady Ministrów 276/2008

Bardziej szczegółowo

Transgraniczne połączenia kolejowe Województwa Zachodniopomorskiego - stan obecny oraz perspektywy rozwoju. Szczecin, maj 2011 r.

Transgraniczne połączenia kolejowe Województwa Zachodniopomorskiego - stan obecny oraz perspektywy rozwoju. Szczecin, maj 2011 r. Transgraniczne połączenia kolejowe Województwa Zachodniopomorskiego - stan obecny oraz perspektywy rozwoju Szczecin, maj 2011 r. Szczecin Główny / Stettin Hauptbahnhof 1912 Na obszarze Województwa Zachodniopomorskiego

Bardziej szczegółowo

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO 2014

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO 2014 TTS TRANSPORTU SZYNOWEGO 2014 2 Ze Świata 8 Z Unii Europejskiej 11 Z kraju SPIS TREŚCI nr 1/2 15 Poprawa stanu infrastruktury kolejowej w Polsce 23 Możliwości rozwoju transportu towarowego w korytarzu

Bardziej szczegółowo

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej

CENNIK. 1. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej za minimalny dostęp do infrastruktury kolejowej CENNIK STAWEK JEDNOSTKOWYCH OPŁAT ZA KORZYSTANIE Z INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ ZARZĄDZANEJ PRZEZ PKP POLSKIE LINIE KOLEJOWE S.A. OBOWIĄZUJĄCY OD 14 GRUDNIA 2014 R. I. Stawki jednostkowe opłaty podstawowej

Bardziej szczegółowo

Dla rozwoju infrastruktury i środowiska. Warszawa, 6 grudnia 2011 r.

Dla rozwoju infrastruktury i środowiska. Warszawa, 6 grudnia 2011 r. Konferencja prasowa przedstawiająca realizację prac w 2011 r. na projekcie POIiŚ 7.1-30 Modernizacja linii kolejowej E30/C-E30, odcinek Kraków Rzeszów, etap III Warszawa, 6 grudnia 2011 r. Dla rozwoju

Bardziej szczegółowo

Tabor Szynowy Opole S.A.

Tabor Szynowy Opole S.A. Strona 1/11 TARYFA TOWAROWA Tabor Szynowy Opole S.A. Obowiązuje od 01.03.2011r. 1 Strona 2/11 Spis treści 1 Zakres i podstawa świadczonych usług... 3 2 Zakres zastosowania Taryfy Towarowej Tabor Szynowy

Bardziej szczegółowo

Techniczna Specyfikacja Interoperacyjności Hałas

Techniczna Specyfikacja Interoperacyjności Hałas Techniczna Specyfikacja Interoperacyjności Hałas Mgr inż. Krzysztof Bracha Laboratorium Badań Taboru 1 Cele TSI - Hałas: Ustalenie dopuszczalnych wartości emisji hałasu od taboru kolejowego Określenie

Bardziej szczegółowo

SRT TSI CR Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych. Wprowadzenie do normy. Jolanta Maria Radziszewska-Wolińska

SRT TSI CR Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych. Wprowadzenie do normy. Jolanta Maria Radziszewska-Wolińska SRT TSI CR Bezpieczeństwo w tunelach kolejowych. Wprowadzenie do normy pr EN 45 545 Jolanta Maria Radziszewska-Wolińska 1 ZAKRES SRT TSI CR 2 1. Definiuje spójny pakiet środków obejmujących podsystemy:

Bardziej szczegółowo

Rozwój infrastruktury kolejowej w województwie Zachodniopomorskim.

Rozwój infrastruktury kolejowej w województwie Zachodniopomorskim. Rozwój infrastruktury kolejowej w województwie Zachodniopomorskim. Szczecin, 12 grudnia 2012 r. Projekty zrealizowane w ostatnich latach Berlin-Szczecin Kosztem 17,4 mln PLN ze środków budżetu państwa

Bardziej szczegółowo

Transport kolejowy z ITL Polska. Twój towar w dobrych rękach

Transport kolejowy z ITL Polska. Twój towar w dobrych rękach Transport kolejowy z ITL Polska Twój towar w dobrych rękach 2 Agenda Historia i struktura właścicielska Grupa Captrain w holdingu SNCF ITL Polska w liczbach Klienci i kierunki rozwoju Spółki Kontakt 3

Bardziej szczegółowo

Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu RP

Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu RP MINISTER INFRASTRUKTURY Warszawa, dnia 01 sierpnia 2008 r. TK1 0701 9/08 Na pismo Nr SPS-024-2123/08 z dnia 16 lipca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu RP Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Zestawienie informacji

Zestawienie informacji Zestawienie informacji WYKAZ INFORMACJI Tytu³: ÓD : WSPÓLNY BILET AGLOMERACYJNY - JEST DECYZJA RADY MIEJSKIEJ... 3 ród³o: www.rynek-kolejowy.pl Data wydania: 2014-05-22 Tytu³: ZMIANY W ROZK ADZIE KOLEI

Bardziej szczegółowo

Urząd Transportu Kolejowego. Perspektywy rozwoju transportu intermodalnego

Urząd Transportu Kolejowego. Perspektywy rozwoju transportu intermodalnego Urząd Transportu Kolejowego Perspektywy rozwoju transportu intermodalnego dr Jakub Majewski Wiceprezes ds. Regulacji Rynku Kolejowego Warszawa, 27 listopada 2013 r. Agenda Wielkość i dynamika przewozów

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie roku praca przewozowa i wynik finansowy; Prognozy na kolejne lata. Śniadanie prasowe Warszawa 9 lutego 2012

Podsumowanie roku praca przewozowa i wynik finansowy; Prognozy na kolejne lata. Śniadanie prasowe Warszawa 9 lutego 2012 Podsumowanie roku 211 - praca przewozowa i wynik finansowy; Prognozy na kolejne lata Śniadanie prasowe Warszawa 9 lutego 212 Plan prezentacji Otoczenie rynkowe najważniejsze zagadnienia Priorytety 211

Bardziej szczegółowo

1 PODSTAWOWE INFORMACJE... 2. Amtrak Acela Express - Pociąg szybkobieżny... 2 2 TABOR KOLEJOWY... 3

1 PODSTAWOWE INFORMACJE... 2. Amtrak Acela Express - Pociąg szybkobieżny... 2 2 TABOR KOLEJOWY... 3 Amtrak Acela Express 1 PODSTAWOWE INFORMACJE... 2 Amtrak Acela Express - Pociąg szybkobieżny... 2 2 TABOR KOLEJOWY... 3 2.1 Acela - Lokomotywa... 3 2.2 Acela - Wagon Pierwszej Klasy... 3 2.3 Acela - Wagon

Bardziej szczegółowo

Metro i SKM w Warszawie. Autor: Michał Pulikowski

Metro i SKM w Warszawie. Autor: Michał Pulikowski Metro i SKM w Warszawie Autor: Michał Pulikowski Metro w Warszawie I lina II linia Długość [km] 23,1 6,1 Liczba stacji 21 7 Liczba pasażerów [mln/rok] 147,5 36,2 Liczba pociągów 36 12 Częstość kursowania

Bardziej szczegółowo

Linia dużej prędkości Warszawa Łódź Wrocław/Poznań wyniki studium wykonalności

Linia dużej prędkości Warszawa Łódź Wrocław/Poznań wyniki studium wykonalności Linia dużej prędkości Warszawa Łódź Wrocław/Poznań wyniki studium wykonalności Piotr Malepszak, PKP PLK S.A. Gdańsk, TRAKO, wrzesień 2013 r. Umowa na Studium Wykonalności 16 września 2010 r. w Warszawie

Bardziej szczegółowo

TARYFA TOWAROWA Warszawa, 2013

TARYFA TOWAROWA Warszawa, 2013 TARYFA TOWAROWA Warszawa, 2013 SPIS TREŚCI 1 ZAKRES I PODSTAWY ŚWIADCZONYCH USŁUG... 3 2 ZAKRES STOSOWANIA TARYFY KOLEJE CZESKIE Sp. z o.o... 3 3 ZASADY USTALANIA OPŁAT PRZEWOŹNEGO I OPŁAT DODATKOWYCH...

Bardziej szczegółowo

Społeczny aspekt przygotowań do budowy linii dużych prędkości w Polsce

Społeczny aspekt przygotowań do budowy linii dużych prędkości w Polsce Społeczny aspekt przygotowań do budowy linii dużych prędkości w Polsce Zbigniew Ciemny Dyrektor Centrum Kolei Dużych Prędkości PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Gdańsk, 13.10.2011 r. www.plk-sa.pl 1/20 Rozwój

Bardziej szczegółowo

Ostatnia korekta rozkładu jazdy pociągów

Ostatnia korekta rozkładu jazdy pociągów Ostatnia korekta rozkładu jazdy pociągów W niedzielę, 12 października wchodzi w życie ostatnia korekta rozkładu jazdy pociągów. Prace na głównych liniach wchodzą w końcowy etap. Po ich zakończeniu, już

Bardziej szczegółowo