Anatomia kryzysu (Dlaczego nie tylko Allan Greenspan i Chińczycy) Andrzej Raczko

Transkrypt

1 Anatomia kryzysu (Dlaczego nie tylko Allan Greenspan i Chińczycy)

2 Globalny przepływ kapitału

3 Polityka pieniężna Stopy procentowe ECB i FED Lata ECB FED Stopa procentowa

4 Amerykański system kredytów hipotecznych Dwa poziomy systemu 1) Agenci udzieląjacy kredytu twórcy ryzyka kredytowego 2) Emitenci obligacji hipotecznych (MBS) finalne ryzyko kredytowe Tzw. Government-Sponsored Enterprises (GSE) (Fannie Mae, Ginnie Mae, Freddie Mac, Federal Home Loan Banks) Standaryzacja kredytów hipotecznych System scoringowy Wartość kredytu (wkład własny) Wartość kredytu do wartości nieruchomości (LTV) Historia kredytowa i dokumentacja Stopa procentowa i system rat kredytowych

5 Amerykański system kredytów hipotecznych Kredyty spełniające standardy GSE minimum punktów scoringowych (FICO) maksymalna wartość kredytu (USD ) maksymalny wskaźnik LTV odpowiednia dokumentacja Zarządzanie ryzykiem Pipe line risk (krótkoterminowe ryzyko agentów udzielających kredytu) Ryzyko kredytowe (ryzyko ponoszone przez - GSE) Brak ryzyka płynności

6 Przyczyna 1: mniejsza awersja do ryzyka Segmenty rynku 1) Prime mortgages Kredyty spełniające standardy GSE Jumbo mortgages (kredyty o dużej wartości) 2) Alt-A A mortgages Kredyty nie spełniające wymogów w zakresie: - kredytobiorcy - nieruchomości - kredytu 3) Sub-prime mortgages (jeden z warunków) słaba historia kredytowa mała zdolność kredytowa niekompletna dokumentacja

7 Przyczyna 1: mniejsza awersja do ryzyka Zmiany w systemie Strukturyzowane obligacje hipoteczne i ich emitenci - Special purpose vehicles (SPVs) (nabywcy portfeli kredytowych i emitenci asset-backed securities - ABS) - Emitenci collateralized debt obligation (CDO) (nabywcy ABS sprzedawcy CDO) - Asset-backed commercial papers conduits (ABCP) (nabywcy ABS and CDO finansujący się krótkoterminowymi commercial papers ) - Gwaranci (gwarancje dla ABS, transz CDOs, płynności SIVs) - Ostateczni inwestorzy (hedge funds, banki, fundusze)

8 Przyczyna 1: mniejsza awersja do ryzyka Struktura emisji MBS and ABS w USA Government-Sponsored Enterprises Inni emitenci % 24% % 7% Rynek papierów wartościowych Corporate equities Government debt Corporate bonds Asset-backed securities Residential mortgage-backed securities Sub-prime Alt-A (w bilionach USD)

9 Przyczyna 2: problem z identyfikacją skali ponoszonego ryzyka

10 Przyczyna 2: problem z identyfikacją skali ponoszonego ryzyka

11 Przyczyna 2: problem z identyfikacją skali ponoszonego ryzyka

12 Przyczyna 3: problemy z oceną ryzyka i wyceną złożonych instrumentów Collateralized Debt Obligation Podział portfela kredytowego wg. ryzyka kredytowego Przedziały ryzyka i podział na transze Projekcja braku obsługi kredytu na podstawie danych historycznych Wycena wrażliwa na efekty korelacji wartości aktywów Sprzężenie zwrotne wartość CDOs oceniana na bazie CDOs Credit Default Swap (CDS) jako element CDOs Wycena CDS zależna od gry menedżerów SIV Modele wyceny (Monte Carlo metoda) Złożony system wyceny CDOs doprowadził do nadmiernego zaufania do wycen dokonywanych przez agencje ratingowe

13 Przyczyna 4: ryzyko płynności Structured Investment Vehicle (SIV) (olbrzymie potencjalne ryzyko płynności) 1) Aktywa SIVs długoterminowe ABS 2) Pasywa SIVs krótkoterminowe commercial papers 3) Stand-by by-arrangements (gwarantowana( linia kredytowa) 4) Dynamiczna zmiana ryzyka zmiana wartości bilansu (open-ended vehicle) aktywne zarządzanie aktywami dla utrzymania efektu overcollateralization wycena mark-to-market

14 Przyczyna : duży lewar i pozycje pozabilansowe SIVs i conduits Instytucje do przechowywania sub-prime assets poza sektorem finansowym ściśle regulowanym pod względem ryzyka i kapitału (banki) Unikanie wymogów kapitałowych Niedopasowanie w zakresie terminów zapadalności i ryzyko rolowania Gwarantowane linie kredytowe przez banki (ryzyko reputacji) Wrażliwość na sentyment rynku (wycena aktywów mark-to-market) Mało płynne aktywa Wymuszona sprzedaż aktywów (spillover effect)

15 Rekomendacje Zarządzanie ryzykiem i regulacje ostrożno nościowe Agencje ratingowe Wycena aktywów w i standardy rachunkowości ci (nie tylko mark-to to-market) Przejrzystość i obieg informacji

16 Rekomendacje Polityka banku centralnego (instrumenty w zakresie płynnop ynności) Swap lub wykup toksycznych aktywów Przymusowa konsolidacja firm finansowych Wsparcie kapitałowe (rządu) dla firm finansowych Gwarancje rządowe (systemu lokat bankowych)

17 Mortgage Delinqencies by mortgage vintage year (in percent of original balance) October 2007 April 2008

18