Mięśnie owadów - rodzaje
|
|
- Franciszek Pawłowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 owadów - rodzaje Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Ogólny plan budowy podobny jak w poprzecznie prążkowanych mięśniach kręgowców 2 MIĘŚNIE OWADÓW - RUCH owadów - rodzaje owadów - rodzaje Ogólny plan budowy podobny jak w poprzecznie prążkowanych mięśniach kręgowców Typy budowy mięśni owadów: o niewyraźnym poprzecznym prążkowaniu z mocno upakowanymi wiązkami miofibryli o wyraźnym poprzecznym prążkowaniu 3 sarkolema włókienka jądro mitochondria sarkoplazma sarkolema włókienka sarkoplazma mitochondria jądro 4 owadów - rodzaje owadów - rodzaje Ogólny plan budowy podobny jak w poprzecznie prążkowanych mięśniach kręgowców Typy budowy mięśni owadów: o niewyraźnym poprzecznym prążkowaniu z mocno upakowanymi wiązkami miofibryli o wyraźnym poprzecznym prążkowaniu cewkowate 5 sarkolema włókienka jądro mitochondria sarkoplazma sarkolema włókienka sarkoplazma mitochondria jądro 6 1
2 owadów - rodzaje owadów - rodzaje Ogólny plan budowy podobny jak w poprzecznie prążkowanych mięśniach kręgowców Typy budowy mięśni owadów: Wiązki fibryli o niewyraźnym prążkowaniu o wyraźnym poprzecznym prążkowaniu cewkowate fibrylarne 7 sarkolema włókienka jądro mitochondria sarkoplazma sarkolema włókienka sarkoplazma mitochondria jądro 8 owadów - rodzaje owadów - Budowa Struktura mięśni dostosowana do funkcji pełnionej w organizmie owada: trzewne Połączenia między sąsiednimi włóknami Jedno jądro w komórce Nieregularne położenie kanalików T Nieregularne ułożenie prążków H i Z Stosunek aktyny do miozyny 12:1 Unerwiane przez neurony układu stomatogastrycznego lub ze zwojów pnia brzusznego. Niektóre brak własnego unerwienia uczestniczące w poruszaniu i utrzymywaniu postawy ciała Odnóża: Włókna mięśniowe cewkowate Tułów i odwłok Włókna mięśniowe fibrylarne mięśnie poruszające skrzydłami Pozostałe typy budowy włókien 9 uczestniczące w poruszaniu się i utrzymywaniu postawy ciała: Zbudowane z licznych wielojądrzastych włókien mięśniowych biegnących wzdłuż głównej osi. Każda komórka mięśniowa otoczona jest sarkolemą utworzoną z błony podstawnej i błony sarkoplazmatycznej. Retikulum sarkoplazmatyczne - część cytoplazmy niezwiązana z błoną cytoplazmatyczną - wpukla się do wnętrza włókna tworząc regularne kanały położone między prążkiem Z i H. 10 owadów - rodzaje owadów - Budowa Struktura mięśni dostosowana do funkcji pełnionej w organizmie owada: trzewne Połączenia między sąsiednimi włóknami Jedno jądro w komórce Nieregularne położenie kanalików T Nieregularne ułożenie prążków H i Z Stosunek aktyny do miozyny 12:1 Unerwiane przez neurony układu stomatogastrycznego lub ze zwojów pnia brzusznego. Niektóre brak własnego unerwienia uczestniczące w poruszaniu i utrzymywaniu postawy ciała Odnóża: Włókna mięśniowe cewkowate Tułów i odwłok Włókna mięśniowe fibrylarne mięśnie poruszające skrzydłami Pozostałe typy budowy włókien 11 lotu: Średnica 30 µm 1,8 mm Długie włókna Mało sarkolemy Wyraźne kanaliki T, z którymi wiążą się cysterny SR Bardzo liczne mitochondria 12 2
3 owadów - Budowa owadów - Budowa Prążek A Prążek I Linia Z Strefa H owadów - Budowa owadów - Budowa Tropomiozyna Cząsteczki Prążek A G aktyny F aktyna Miofilament aktyny (cienki) Nić Cząsteczka miozyny Głowy Troponina Miejsce aktywne Miofilament miozyny (gruby) Charakterystyczne cechy mięśni owadów w odróżnieniu od mięśni kręgowców: 7-krotnie mniej troponiny i tropomiozyny Występowanie dodatkowych białek charakterystycznych dla poszczególnych grup mięśni: Asynchroniczne mięśnie lotu filamenty C = projektyna białka łączące o dużej masie cząsteczkowej połączenie miozyny z prążkiem Z Każde włókien mięśniowych jednostka mięśnia otoczona błoną z tracheolami dochpdzą tu zakończenia motoneuronów jednostka motoryczna owadów - Unerwienie 17 synchroniczne i asynchroniczne 18 synchroniczne częstotliwość pobudzeń w motoneuronach i skurczów mięśnia taka sama asynchroniczne częstotliwość pobudzeń w motoneuronach mniejsza niż skurczów mięśnia 3
4 owadów - Pobudzenie owadów - Skurcz (1) (2) (3) Aktywacja elementów kurczliwych owadów - Skurcz Potencjał czynnościowy w motoneuronach pobudzenie błony postsynaptycznej depolaryzacja błony komórki mięśniowej uwolnienie jonów wapnia z siateczki endoplazmatycznej. Miozyna ATPaza aktywowaną przez jony wapnia i hamowaną przez jony magnezu. Energia uzyskana z rozkładu ATP przekształcenie cząsteczki miozyny przesunięcie się miofilamentów względem siebie. owadów - Skurcz 23 Kompleks miozyny Nić aktyny Z Aktywn. ATP-azy Tropomiozyna Troponina 4
5 Budowa skrzydła owada Coleoptera podstawa brzeg przedni wierzchołek zgięcie jarzmowe zgięcie analne brzeg tylny zgięcie obojczykowe brzeg zewnętrzny Coleoptera Hymenoptera Hymenoptera Lepidoptera Linia zgięcia skrzydła Połączenie skrzydeł 5
6 Lepidoptera Diptera Żyłka ramienna Diptera Diptera Jak powstaje siła nośna skrzydeł? 36 Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Wykład VIII Sposoby poruszania się lot Jak powstaje siła nośna skrzydeł? 6
7 Jak powstaje siła nośna skrzydeł? Jak powstaje siła nośna skrzydeł? Rodzaje lotu Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Sposoby poruszania się lot Rodzaje lotu 1. Lot ślizgowy: A. Konieczna duża powierzchnia skrzydeł w stosunku do masy ciała a. Faza unoszenia siła skierowana pionowo przezwyciężenie masy ciała, b. Przesunięcie do przodu siła skierowana poziomo pokonanie oporów powietrza c. Dodatkowy nakład energii na korygowanie kierunku 2. Lot trzepoczący: A. Dwie pary skrzydeł bija w odwrotnej fazie a. Skrzydła cały czas zaangażowane w przemieszczanie owada w przestrzeni b. Mniej albo nie ma okresów szybowania 3. Lot kosztowny energetycznie koszt utrzymania owada w powietrzu - >90% całkowitej energii wydatkowanej w czasie lotu 1. Pokonanie siły ciążenia składowa aerodynamiczna 2. Nadanie skrzydłom przyśpieszenia na początku każdego uderzenia składowa bezwładnościowa 40 Ważki lot trzepoczący Ważki
8 Pełne uderzenie skrzydeł ważki Aeschna juncea 43 Trzepoczący ruch pojedynczego uderzenia skrzydeł 44 Szarańcza Chrząszcz Motyl Lot ważki Ewolucja lotu Składanie skrzydeł przez Nemoura cinerea (Nieszczeta żółtonoga) Skrzydła: 1. Blaszki (nadmuchane przez tchawki) małe klapy (praskrzydła) wykonywanie długich skoków (rozrastały się) kontrolowany lot nurkowy, skakanie, lot trzepoczący 2. Osiągnięcie ewolucyjne zdolność do zwijania skrzydeł w spoczynku: 1. Ważki pozbawione tej zdolności skrzydła narażone na zniszczenie 2. Jętki osiągnęły tę zdolność 3. Chrząszcze jedna para utwardzona chroni drugą parę skrzydeł błoniastych 48 Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Wykład VIII podnoszące skrzydła Sposoby poruszania się lot Rozmieszczenie i funkcjonowanie mięśni lotu opuszczające skrzydła 8
9 49 50 podnoszące skrzydła opuszczające skrzydła podnoszące skrzydła opuszczające skrzydła podnoszące skrzydła opuszczające skrzydła 9
10 55 56 podnoszące skrzydła opuszczające skrzydła podnoszące skrzydła opuszczające skrzydła podłużne Grzbietowobrzuszne podłużne Grzbietowobrzuszne 10
11 61 62 podłużne podłużne podłużne Grzbietowobrzuszne Grzbietowobrzuszne Grzbietowobrzuszne 11
12 67 68 podłużne podłużne Grzbietowobrzuszne Grzbietowobrzuszne Nerwowa kontrola lotu Bardzo wysoka częstotliwość uderzeń skrzydeł (do 1000 Hz, zwykle 200 Hz) 2.Synchronizacja łatwiej osiągana Prawidłowy lot jest wynikiem: Precyzyjnego sterowania przez układ nerwowy Funkcjonowanie mięśni poruszających skrzydła Funkcjonowanie mięśni utrzymujących pozycję ciała w locie Ciała komórkowe neuronów unerwiających mięśnie lotu : 3 skupiska po obu stronach zwoju unerwiającego dany segment tułowia W każdym skupisku Neurony pobudzające Neurony hamujące Niektóre struktury ośrodkowego układu nerwowego zdolne do spontanicznej czynności Toniczne i fazowe wejścia czuciowe Mechanoreceptory u podstawy skrzydeł utrzymanie częstości uderzeń, koordynacja obu par skrzydeł, kontrola stabilności lotu Proprioreceptory na skrzydłach informacja o położeniu skrzydeł Narząd Johnstona i czułki, włoski na głowie sensille wrażliwe na ruch powietrza Wzrok orientacja przestrzenna, zawracanie przed przeszkodą Włoski czuciowe na stopach przy kontakcie z podłożem hamowanie lotu 12
13 Ruchy owada w przestrzeni 73 Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Wykład VIII Sposoby poruszania się pełzanie, chodzenie i bieganie Pełzanie Chodzenie i bieganie Owady o miękkich powłokach, larwy owadów Fala skurczu mięśni przesuwa przednią część ciała do przodu, następnie podciąga do niej pozostałą część ciała Gąsienica koordynacja działalności mięśni ścian ciała (utrzymanie kształtu) i mięśni poruszających kończyny Larwy muchówek perystaltyczne skurcze ścian ciała, kołyszące się ruch na boki, tarcie skierowanych ku tyłowi szczecinek o podłoże Możliwe dzięki połączeniom stawowym w trzech parach nóg, sztywności kutikuli i mechanicznym sprzężeniom między poruszającymi się odnóżami Poruszający się owad opiera się na trójkącie utworzonym przez: Przednie i tylne odnóże z jednej strony Środkowe odnóże z drugiej strony Pozostałe trzy odnóża przenoszone są ku przodowi Chodzenie Punkty podparcia podczas kroczenia karaczana Chodzenie i bieganie Poruszający się owad opiera się na trójkącie utworzonym przez: Przednie i tylne odnóże z jednej strony Środkowe odnóże z drugiej strony Pozostałe trzy odnóża przenoszone są ku przodowi Możliwe dzięki połączeniom stawowym w trzech parach nóg, sztywności kutikuli i mechanicznym sprzężeniom między poruszającymi się odnóżami Poruszający się owad opiera się na trójkącie utworzonym przez: Przednie i tylne odnóże z jednej strony Środkowe odnóże z drugiej strony Pozostałe trzy odnóża przenoszone są ku przodowi Przednie odnóże działa jak ciągnik Środkowe odnóże podtrzymuje ciało Tylne odnóże popycha ciało do przodu utrzymując je w pozycji poziomej Kierunek ruchu - zygzakowaty Odchylenia od powyższego schematu: O podłoże opiera się 3, 4 lub 5 nóg Kierunek ruchu - prostoliniowy 13
14 Chodzenie i bieganie Metachroniczny chód owada Metachroniczny sposób przesuwania odnóży - od tyłu do przodu: W tym samym czasie nogi danej pary poruszają się w przeciwnym kierunku Noga bardziej z przodu nie wykona ruchu zanim noga z tyłu nie zakończy ruchu do przodu Fala metachroniczna Chód owada Chodzenie i bieganie Czas kontaktu nogi z podłożem zależy od szybkości poruszania Szybkość poruszania może przekraczać 20 kroków na sekundę Karaluch rozwija prędkość około 8 kilometrów na godzinę w przeliczeniu na wielkość dużego ssaka 115 kilometrów na godzinę Nerwowa kontrola chodzenia Chodzenie po różnych powierzchniach Wzorzec chodzenia ośrodkowy układ nerwowy generuje przesunięte czasowo impulsy przesyłając je do mięśni prostowników i zginaczy każdej nogi Koordynacja międzysegmentalna zgranie interakcji między odnóżami działanie międzysegmentalnych neuronów pośredniczących Start, zatrzymywanie, zawracanie i zmiany szybkości neurony mózgu i zwoju podprzełykowego Usunięcie lokalnych receptorów niewielki wpływ na czynność ruchową odnóży nie zmienia centralnie funkcjonującego wzorca ruchu Usunięcie całego odnóża fazowe przesunięcie umieszczania pozostałych nóg na podłożu Szorstkie pazurki przyczepiające się do podłoża Gładkie przylgi rozszerzenia na stopach i specjalne poduszeczki włoski, których zakończenia zwilżane są lepką wydzieliną wchodzącą w kontakt z podłożem utrzymywanie przy powierzchni przez siły molekularne 14
15 Chodzenie po różnych powierzchniach - pazurki Chodzenie po różnych powierzchniach Szorstkie pazurki przyczepiające się do podłoża Gładkie przylgi rozszerzenia na stopach i specjalne poduszeczki włoski, których zakończenia zwilżane są lepką wydzieliną wchodzącą w kontakt z podłożem utrzymywanie przy powierzchni przez siły molekularne Chodzenie po różnych powierzchniach - przylgi Pływanie, skakanie, grzebanie Przystosowanie strukturalne jednej lub dwu par odnóży. Rytm ruchu różni się od pozostałych odnóży krocznych inny system regulacji przez OUN Odnóża skoczne szarańczaków Pływanie, skakanie, grzebanie 91 Przystosowanie strukturalne jednej lub dwu par odnóży. Rytm ruchu różni się od pozostałych odnóży krocznych inny system regulacji przez OUN Odnóża skoczne szarańczaków Odnóża chwytne modliszek 15
16 Pływanie, skakanie, grzebanie 93 Przystosowanie strukturalne jednej lub dwu par odnóży. Rytm ruchu różni się od pozostałych odnóży krocznych inny system regulacji przez OUN Odnóża skoczne szarańczaków Odnóża chwytne modliszek U owadów pływających lub poruszających się po powierzchni wody czy po dnie zbiornika specyficznie przekształcone odnóża tylne przesunięte bardziej do tyłu, silnie owłosione, spłaszczone Pływanie, skakanie, grzebanie 95 Przystosowanie tylnej pary odnóży do wykonywania skoków działanie silnych mięśni zginaczy uda. U owadów pozbawionych skrzydeł skoki nie korygowane pod względem kierunku i długości Owady skaczące uskrzydlone korekcja kierunku i miejsca lądowania przy pomocy skrzydeł Przydatki odwłoka: Widełki skokowe furca Hamowidełko retinaculum Skoki mogą się odbywać dzięki energii skurczów mięśni albo dzięki specyficznym przystosowaniom strukturalnym: Wykorzystanie energii skurczu izometrycznego oraz napinanych elementów szkieletu zewnętrznego Widełki skokowe - furca Hamowidło - zaszczepka Rząd: Skoczogonki Collembola Isotoma anglicana Lubbock, 1873; Rząd: Skoczogonki Collembola 16
17 Owady skaczące Owady skaczące Sminthurus viridis Pulex irritans Owady skaczące 100 Skoki mogą się odbywać dzięki energii skurczów mięśni Ctenolepisma z rzędu rybików Ctenolepisma sp hg autorstwa Hannes Grobe 23:27, 16 December 2006 (UTC) - Praca własna. Licencja CC BY-SA 2.5 na podstawie Wikimedia Commons - dia/file:ctenolepisma_sp_hg.jpg 17
Rodzaje lotu. Ważki. Ważki lot trzepoczący 2015-04-22. Pełne uderzenie skrzydeł ważki Aeschna juncea. Trzepoczący ruch pojedynczego uderzenia skrzydeł
Wybrane Zagadnienia z Fizjologii Owadów Wykład VIII Wybrane zagadnienia z Fizjologii owadów Wykład VIII Sposoby poruszania się lot Jak powstaje siła nośna skrzydeł? Jak powstaje siła nośna skrzydeł? Jak
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoMIĘŚNIE Czynności i fizjologia mięśni
Biomechanika sportu MIĘŚNIE Czynności i fizjologia mięśni CZYNNOŚCI MIĘŚNIA W opisie czynności mięśnia i siły przez niego wyzwolonej odwołujemy się do towarzyszącej temu zmianie jego długości. Zmiana długości
Bardziej szczegółowoRuch i mięśnie. dr Magdalena Markowska
Ruch i mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu Przykład współpracy wielu układów Szkielet Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa
Bardziej szczegółowoMięśnie. dr Magdalena Markowska
Mięśnie dr Magdalena Markowska Zjawisko ruchu 1) Jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie poprzecznie prążkowane 2) Pompa serce 3) Jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej w zależności od budowy i lokalizacji w organizmie Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana poprzecznie prążkowana serca gładka Tkanka mięśniowa Podstawową własnością
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające)
Tkanka nerwowa neurony (pobudliwe) odbieranie i przekazywanie sygnałów komórki glejowe (wspomagające) Sygnalizacja w komórkach nerwowych 100 tys. wejść informacyjnych przyjmowanie sygnału przewodzenie
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 2 :
Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 2 : 15.10.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ I gr 08:30 10:00 II gr 10:15 11:45 III gr 12:00 13:30
Bardziej szczegółowo6.1. MI ånie POPRZECZNIE PR ØKOWANE SZKIELETOWE
TKANKA MI åniowa 6 Wywodzi się z mezodermy zorganizowanej w miotomy. Proces różnicowania polega przede wszystkim na tworzeniu wydłużonych komórek zdolnych do wytwarzania białek kurczliwych. Na podstawie
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) białka pomocnicze łańcuchy lekkie miozyna 2 miozyna 2 pobudliwość kurczliwość
Bardziej szczegółowoBudowa i funkcje komórek nerwowych
Budowa i funkcje komórek nerwowych Fizjologia Komórki nerwowe neurony w organizmie człowieka około 30 mld w większości skupione w ośrodkowym układzie nerwowym podstawowa funkcja przekazywanie informacji
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie ( główki miozyny kroczą po aktynie)
Tkanka mięśniowa Aparat kuczliwy: miofilamenty cienkie (aktyna i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) pobudliwość kurczliwość Miofilamenty nie kurczą się, lecz przesuwają względem siebie (
Bardziej szczegółowoBudowa i rola części czynnej układu ruchu
Budowa i rola części czynnej układu ruchu Układ ruchu Ze względu na budowę i właściwości układ ruchu można podzielić na: część czynną układ mięśniowy część bierną układ szkieletowy Dzięki współdziałaniu
Bardziej szczegółowoPodstawowe zagadnienia z zakresu fizjologii wysiłku.
Podstawowe zagadnienia z zakresu fizjologii wysiłku. Budowa mięśni szkieletowych: Tkanka mięśniowa szkieletowa nazywana także poprzecznie prążkowaną zbudowana jest z brzuśca, w którego skład wchodzą włókna
Bardziej szczegółowoUKŁAD RUCHU (UKŁAD KOSTNY, UKŁAD MIĘŚNIOWY)
Zadanie 1. (2 pkt). Na rysunku przedstawiono szkielet kończyny dolnej (wraz z częścią kości miednicznej) i kość krzyżową człowieka. a) Uzupełnij opis rysunku ( ) o nazwy wskazanych kości. b) Wybierz z
Bardziej szczegółowoMECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY
MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ KOŃCZYNY GÓRNEJ Kończyna górna jest połączona ze szkieletem tułowia za pomocą obręczy. W tym połączeniu znajdują się trzy
Bardziej szczegółowoTemat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej. Tkanka mięśniowa. Poprzecznie prążkowana
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej Włókna mięśniowe Tkanka mięśniowa Komórki Komórki Poprzecznie prążkowana Gładka Szkieletowa Sercowa Szkieletowe Mięsień sercowy Mięśnie gładkie Cytoplazma z miofibryllami
Bardziej szczegółowoPodział tkanki mięśniowej. Tkanka mięśniowa. Poprzecznie prążkowana
Tkanka mięśniowa Podział tkanki mięśniowej Tkanka mięśniowa Poprzecznie prążkowana Gładka Szkieletowa Sercowa Szkieletowe Mięsień sercowy Mięśnie gładkie Cytoplazma z miofibryllami sarkoplazma SER siateczka
Bardziej szczegółowoBiegi krótkie: technika, trening: nowe spojrzenie- perspektywy i problemy
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu Wydział Wychowania Fizycznego Biegi krótkie: technika, trening: nowe spojrzenie- perspektywy i problemy Dr hab. Krzysztof Maćkała AWF Wrocław 2 Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoUkład ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.
Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka. Podaj nazwy odcinków kręgosłupa oznaczonych na schemacie literami A, B, C i D. Zadanie 2. (1 pkt) Na rysunku przedstawiono
Bardziej szczegółowoUkład ruchu Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.
Układ ruchu Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka. Podaj nazwy odcinków kręgosłupa oznaczonych na schemacie literami A, B, C i D. Zadanie 2. (1 pkt) Na rysunku przedstawiono
Bardziej szczegółowobiologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY
biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa
Bardziej szczegółowofizjologia zwierząt - GIBE 2. mięśnie, równowaga, odruchy seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
fizjologia zwierząt - GIBE 2. mięśnie, równowaga, odruchy seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) białka pomocnicze łańcuchy lekkie miozyna 2 miozyna 2 pobudliwość kurczliwość
Bardziej szczegółowoPotencjał spoczynkowy i czynnościowy
Potencjał spoczynkowy i czynnościowy Marcin Koculak Biologiczne mechanizmy zachowania https://backyardbrains.com/ Powtórka budowy komórki 2 Istota prądu Prąd jest uporządkowanym ruchem cząstek posiadających
Bardziej szczegółowoCo to są wzorce rytmów?
Sieci neuropodobne XII, Centralne generatory wzorców 1 Co to są wzorce rytmów? Centralne generatory rytmów są układami neuronowymi powodujących cykliczną aktywację odpowiednich mięśni, mogą działać w pewnym
Bardziej szczegółowoTkanka nerwowa. Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie
Komórki: komórki nerwowe (neurony) sygnalizacja komórki neurogleju (glejowe) ochrona, wspomaganie Tkanka nerwowa Substancja międzykomórkowa: prawie nieobecna (blaszki podstawne) pobudliwość przewodnictwo
Bardziej szczegółowoBudowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu
Budowa i zróżnicowanie neuronów - elektrofizjologia neuronu Neuron jest podstawową jednostką przetwarzania informacji w mózgu. Sygnał biegnie w nim w kierunku od dendrytów, poprzez akson, do synaps. Neuron
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. pobudliwość kurczliwość
Aparat kurczliwy: miofilamenty cienkie ( i białka pomocnicze) miofilamenty grube (miozyna 2) Tkanka mięśniowa troponina tropomiozyna troponina lub kaldesmon i kalponina łańcuchy lekkie miozyna 2 pobudliwość
Bardziej szczegółowo1. Jeśli częstotliwość drgań ciała wynosi 10 Hz, to jego okres jest równy: 20 s, 10 s, 5 s, 0,1 s.
1. Jeśli częstotliwość drgań ciała wynosi 10 Hz, to jego okres jest równy: 20 s, 10 s, 5 s, 0,1 s. 2. Dwie kulki, zawieszone na niciach o jednakowej długości, wychylono o niewielkie kąty tak, jak pokazuje
Bardziej szczegółowo3 zasada dynamiki Newtona
Siła a Reakcji Podłoża Ground Reaction Force (GRF) 3 zasada dynamiki Newtona Cięż ężar pudełka generuje w podłożu u siłę reakcji, która jest równa r cięż ężarowi co do wartości, ale ma przeciwny zwrot.
Bardziej szczegółowoDr inż. Marta Kamińska
Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Układ nerwowy Układ nerwowy zapewnia łączność organizmu ze światem zewnętrznym, zezpala układy w jedną całość, zprawując jednocześnie nad
Bardziej szczegółowoPOWSTAWANIE KOMÓREK M. SZKIELETOWEGO ORAZ KOMÓREK SATELITOWYCH
Tkanka mięśniowa Pre-mioblasty POWSTAWANIE KOMÓREK M. SZKIELETOWEGO ORAZ KOMÓREK SATELITOWYCH 1. Komórki mezenchymalne miotomów różnicują się w wydłużone pre-mioblasty. - powstają miotubule 5. Różnicują
Bardziej szczegółowoTkanka mięśniowa. Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. 7 listopada 2014 Biofizyka 1
Wykład 5 Tkanka mięśniowa Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 7 listopada 2014 Biofizyka 1 Trzy typy mięśni Mięśnie szkieletowe (Poprzecznie prążkowane)
Bardziej szczegółowoŹródła energii dla mięśni. mgr. Joanna Misiorowska
Źródła energii dla mięśni mgr. Joanna Misiorowska Skąd ta energia? Skurcz włókna mięśniowego wymaga nakładu energii w postaci ATP W zależności od czasu pracy mięśni, ATP może być uzyskiwany z różnych źródeł
Bardziej szczegółowoSlajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU Mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy: - warstwę bardziej powierzchowną stanowią mięśnie związane ze szkieletem kończyny górnej - do warstwy głębokiej
Bardziej szczegółowoChód fizjologiczny mgr Ewa Żak Physiotherapy&Medicine
Chód fizjologiczny mgr Ewa Żak Physiotherapy&Medicine www.pandm.org e.zak@pandm.org Definicja chodu "Rytmiczne gubienie i odzyskiwanie równowagi w zmieniających się na przemian fazach podporu i przenoszenia"
Bardziej szczegółowoDroga impulsu nerwowego w organizmie człowieka
Droga impulsu nerwowego w organizmie człowieka Impuls nerwowy Impuls nerwowy jest zjawiskiem elektrycznym zachodzącym na powierzchni komórki nerwowej i pełni podstawową rolę w przekazywaniu informacji
Bardziej szczegółowoFizjologia zwierząt i człowieka
Fizjologia zwierząt i człowieka Udział w wykładach 30 godz. Udział w ćwiczeniach 30 godz. Liczba punktów ECTS 5 mgr Agnieszka Wądołowska wadolowska.agnieszka@gmail.com Pracowania Neurobiologii konsultacje:
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoWybrane zagadnienia z fizjologii owadów
Wybrane zagadnienia z fizjologii Wykład I Rozmaitość funkcji w niezbyt skomplikowanej strukturze czyli anatomia funkcjonalna ośrodkowego układu nerwowego. Rozproszenie decentralizacja. Najważniejsze formy
Bardziej szczegółowoBłona komórkowa grubość od 50 do 100 A. Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne
Błona komórkowa grubość od 50 do 100 A Istnieje pewna różnica potencjałów, po obu stronach błony, czyli na błonie panuje pewne napięcie elektryczne, zwane napięciem na błonie. Różnica potencjałów to ok.
Bardziej szczegółowoFizjologia zwierząt i człowieka
Fizjologia zwierząt i człowieka Udział w wykładach 30 godz. Udział w ćwiczeniach 30 godz. Liczba punktów ECTS 5 mgr Agnieszka Stankiewicz (Wądołowska) wadolowska.agnieszka@gmail.com Pracowania Neurobiologii
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. komórki bogata macierz
Tkanka łączna komórki bogata macierz (przenosi siły mechaniczne) Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom, ochrania wraŝliwe części organizmu transport substancji odŝywczych i produktów
Bardziej szczegółowoBiologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. zajecia 6 :
Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia zajecia 6 : 12.11.15 Kontakt: michaladammichalowski@gmail.com https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/ I gr 08:30 10:00 (s. Cybulskiego; 08.10. 19.11.) II gr
Bardziej szczegółowoCYTOSZKIELET CYTOSZKIELET
CYTOSZKIELET Sieć włókienek białkowych; struktura wysoce dynamiczna Filamenty aktynowe Filamenty pośrednie Mikrotubule Fibroblast CYTOSZKIELET 1 CYTOSZKIELET 7nm 10nm 25nm Filamenty pośrednie ich średnica
Bardziej szczegółowoPOŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ POŁĄCZENIE Z TUŁOWIEM Kończyna górna jest połączona z kośćcem tułowia za pomocą obręczy złożonej z obojczyka i łopatki. W tym połączeniu znajdują się
Bardziej szczegółowoRuch ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI
Ruch DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI Zjawisko ruchu a mięśnie jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie szkieletowe
Bardziej szczegółowoBudowa i rodzaje tkanek zwierzęcych
Budowa i rodzaje tkanek zwierzęcych 1.WskaŜ prawidłową kolejność ukazującą stopniowe komplikowanie się budowy organizmów. A. komórka tkanka organizm narząd B. organizm narząd komórka tkanka C. komórka
Bardziej szczegółowoII KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK
II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Prawy przedsionek odbiera krew z krążenia wielkiego Zastawka trójdzielna między prawym przedsionkiem a prawą komorą Prawa komora pompuje krew do krążenia płucnego Zastawka
Bardziej szczegółowoDZIAŁ I. Zalecane źródła informacji Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny. Red. Stanisław J. Konturek, Elservier Urban&Partner 2007
DZIAŁ I. PODSTAWY REGULACJI I KONTROLI CZYNNOŚCI ORGANIZMU. TKANKI POBUDLIWE. Ćw. 1. Fizjologia jako nauka o homeostazie. (1-2 X 2012) 1. Wprowadzenie do przedmiotu. 2. Fizjologia i jej znaczenie w naukach
Bardziej szczegółowoTransport przez błony
Transport przez błony Transport bierny Nie wymaga nakładu energii Transport aktywny Wymaga nakładu energii Dyfuzja prosta Dyfuzja ułatwiona Przenośniki Kanały jonowe Transport przez pory w błonie jądrowej
Bardziej szczegółowoRecenzja pracy. BIOLOGIA poziom podstawowy. pieczątka/nazwa szkoły. klasa 1 LO PK nr 1 semestr I /2011/2012
pieczątka/nazwa szkoły BIOLOGIA poziom podstawowy klasa 1 LO PK nr 1 semestr I /2011/2012 Uwaga! Strona tytułowa stanowi integralną część pracy kontrolnej. Wypełnij wszystkie pola czytelnie drukowanymi
Bardziej szczegółowoTkanka łączna. komórki bogata macierz
Tkanka łączna komórki bogata macierz (przenosi siły mechaniczne) Funkcje spaja róŝne typy innych tkanek zapewnia podporę narządom, ochrania wraŝliwe części organizmu transport substancji odŝywczych i produktów
Bardziej szczegółowoFal podłużna. Polaryzacja fali podłużnej
Fala dźwiękowa Podział fal Fala oznacza energię wypełniającą pewien obszar w przestrzeni. Wyróżniamy trzy główne rodzaje fal: Mechaniczne najbardziej znane, typowe przykłady to fale na wodzie czy fale
Bardziej szczegółowoANATOMIA. mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus
ANATOMIA mgr Małgorzata Wiśniewska Łowigus Wśród nauk biologicznych, zajmujących się wszelkimi formami życia, wyróżnia się dwa podstawowe działy: morfologię, fizjologię. MORFOLOGIA - zajmuje się poznaniem
Bardziej szczegółowoKinezjologiczna analiza łucznictwa
Treść Schemat mięśni szkieletowych Kinezjologiczna analiza łucznictwa Neuromuskularne podstawy ruchów ciała Anatomia górnych części ciała Mięśnie zaangażowane w łucznictwie Mięśnie podczas pracy 1 UTRZYMYWANIE
Bardziej szczegółowoTkanka nabłonkowa. (budowa)
Tkanka nabłonkowa (budowa) Komórki tkanki nabłonkowej tworzą zwarte warstwy, zwane nabłonkami. Są układem ściśle upakowanych komórek tworzących błony. 1) główną masę tkanki stanowią komórki. 2) istota
Bardziej szczegółowoZdolności KOMPLEKSOWE ZWINNOŚĆ
Zdolności KOMPLEKSOWE Zwinność i Szybkość ZWINNOŚĆ umożliwia wykonywanie złożonych pod względem koordynacyjnym aktów ruchowych, szybkie przestawianie się z jednych ściśle skoordynowanych ruchów na inne
Bardziej szczegółowoSlajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY Do tej grupy należą mięśnie działające na staw biodrowy jako: zginacze, prostowniki, odwodziciele, przywodziciele oraz rotatory uda. Otaczają one
Bardziej szczegółowoMIĘŚNIE GOLENI. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3. Powięzie goleni. Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy.
Slajd Slajd Slajd MIĘŚNIE GOLENI Na goleni wyróżnia się trzy grupy mięśni działających głównie na staw skokowogoleniowy. Część z nich bierze udział w ruchach stawu kolanowego, ponieważ ich przyczepy położone
Bardziej szczegółowoZmysł słuchu i równowagi
Zmysł słuchu i równowagi Ucho Jest narządem słuchu i równowagi. Składa się zasadniczo z trzech części: ucha zewnętrznego (1), środkowego (2) i wewnętrznego (3). Ucho zewnętrzne Składa się z małżowiny usznej
Bardziej szczegółowobiologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski
biologiczne mechanizmy zachowania seminarium + laboratorium M.Eng. Michal Adam Michalowski michal.michalowski@uwr.edu.pl michaladamichalowski@gmail.com michal.michalowski@uwr.edu.pl https://mmichalowskiuwr.wordpress.com/
Bardziej szczegółowoĆwiczenia w autokorektorze
Ćwiczenia w autokorektorze W proponowanej metodyce terapii uwzględniliśmy wytyczne i zalecenia opracowane przez SOSORT. 1 - najważniejszym elementem kinezyterapii skolioz są ćwiczenia czynne prowadzące
Bardziej szczegółowoTransportowane cząsteczki CO O, 2, NO, H O, etanol, mocznik... Zgodnie z gradientem: stężenia elektrochemicznym gradient stężeń
Transportowane cząsteczki Transport przez błony Transport bierny szybkość transportu gradien t stężeń kanał nośnik Transport z udziałem nośnika: dyfuzja prosta dyfuzja prosta CO 2, O 2, NO,, H 2 O, etanol,
Bardziej szczegółowoNARZĄD WZROKU
NARZĄD WZROKU Oko można porównać do kamery cyfrowej, wyposażonej w: system soczewek (rogówka, soczewka, ciało szkliste) automatyczną regulację ostrości obrazu (akomodacja) automatyczną regulację przesłony
Bardziej szczegółowoZasady dynamiki Newtona
Zasady dynamiki Newtona 1. Znajdź masę ciała (poruszającego się po prostej), które pod działaniem siły o wartości F = 30 N w czasie t= 5s zmienia swą szybkość z v 1 = 15 m/s na v 2 = 30 m/s. 2. Znajdź
Bardziej szczegółowoStaw skroniowo-żuchwowy - ewolucja, neurofizjologia, tensegracja. Dr n. med. Małgorzata Chochowska
Staw skroniowo-żuchwowy - ewolucja, neurofizjologia, tensegracja Dr n. med. Małgorzata Chochowska Staw skroniowo-żuchwowy długa droga ewolucji Ewolucja i specjalizacja układu ruchu Ewolucja ruchu w trzech
Bardziej szczegółowoKREW. Składniki osocza. Elementy morfotyczne krwi. Hematokryt. Krew jest tkanką płynną, gdyŝ jej substancja międzykomórkowa - osocze - jest płynna
KREW Funkcje krwi: Krew jest tkanką płynną, gdyŝ jej substancja międzykomórkowa - osocze - jest płynna transport tlenu i substancji odŝywczych do komórek transport CO 2 i metabolitów wydalanych przez komórki
Bardziej szczegółowoROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI
ROLA WAPNIA W FIZJOLOGII KOMÓRKI Michał M. Dyzma PLAN REFERATU Historia badań nad wapniem Domeny białek wiążące wapń Homeostaza wapniowa w komórce Komórkowe rezerwuary wapnia Białka buforujące Pompy wapniowe
Bardziej szczegółowoWłaściwości błony komórkowej
Właściwości błony komórkowej płynność asymetria selektywna przepuszczalność Transport przez błony Współczynnik przepuszczalności [cm/s] RóŜnice składu jonowego między wnętrzem komórki ssaka a otoczeniem
Bardziej szczegółowoSIECI NEURONOWE Liniowe i nieliniowe sieci neuronowe
SIECI NEURONOWE Liniowe i nieliniowe sieci neuronowe JOANNA GRABSKA-CHRZĄSTOWSKA Wykłady w dużej mierze przygotowane w oparciu o materiały i pomysły PROF. RYSZARDA TADEUSIEWICZA BUDOWA RZECZYWISTEGO NEURONU
Bardziej szczegółowoOBUDŹ W SOBIE MYŚL TECHNICZNĄ KATOWICE 2013R.
OBUDŹ W SOBIE MYŚL TECHNICZNĄ KATOWICE 2013R. Pytania mogą posłużyć do rozegrania I etapu konkursu rozgrywającego się w macierzystej szkole gimnazjalistów - kandydatów. Matematyka Zad. 1 Ze wzoru wynika,
Bardziej szczegółowoFilamenty aktynowe ORGANIZACJA CYTOPLAZMY. komórki CHO (Chinese hamster ovary cells ) Hoechst jądra, BOPIPY TR-X phallacidin filamenty aktynowe
Filamenty aktynowe ORGANIZACJA CYTOPLAZMY komórki CHO (Chinese hamster ovary cells ) Hoechst jądra, BOPIPY TR-X phallacidin filamenty aktynowe Cytoszkielet aktynowy G-aktyna 370 aminokwasów 42 43 kda izoformy:
Bardziej szczegółowo1. Funkcje układu mięśniowego:
1. Funkcje układu mięśniowego: Organizm człowieka buduje około 600 mięśni. Stanowią one prawie połowę ciężaru ciała. Do najważniejszych funkcji mięśni należą: przemieszczanie kości, co powoduje wykonywanie
Bardziej szczegółowoTemat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach.
Temat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach. Stawonogi to najliczniejsza gatunkowo grupa zwierząt występujących na Ziemi. Organizmy te żyją w wodach słodkich i słonych oraz niemal we wszystkich
Bardziej szczegółowoMultimedial Unit of Dept. of Anatomy JU
Multimedial Unit of Dept. of Anatomy JU Ośrodkowy układ nerwowy zaczyna się rozwijać na początku 3. tygodnia w postaci płytki nerwowej, położonej w pośrodkowo-grzbietowej okolicy, ku przodowi od węzła
Bardziej szczegółowoUKŁAD MIĘŚNIOWY. Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA BUDOWA MIĘŚNIA
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 MIOLOGIA OGÓLNA UKŁAD MIĘŚNIOWY Mięśnie tworzą czynny narząd ruchu. Zbudowane są z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej sterowanej przez ośrodkowy układ nerwowy. Ze względu
Bardziej szczegółowoTenis charakterystyka dyscypliny i urazowość. Krzysztof Guzowski, PT, MSc
Tenis charakterystyka dyscypliny i urazowość Krzysztof Guzowski, PT, MSc Popularność tenisa zawodowego i amatorskiego w Polsce zawodnicy PZT (Polski Związek Tenisowy)- 2300 licencji, amatorzy ATP (Amatorski
Bardziej szczegółowoFizjologia człowieka
Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra: Promocji Zdrowia Zakład: Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski
Bardziej szczegółowoĆwiczenia w chorobie. zwyrodnieniowej. stawów. Rekomendowane przez prof. dr. hab. n. med. Janusza Płomińskiego
Ćwiczenia w chorobie zwyrodnieniowej stawów Rekomendowane przez prof. dr. hab. n. med. Janusza Płomińskiego choroby zwyrodnieniowej kolana Ćwiczenia wspomagają utrzymanie w dobrym stanie stawów i mięśni.
Bardziej szczegółowoBiomechanika kliniczna
Dariusz Wiesław B Jaszczyk Biomechanika kliniczna podręcznik d la studentów m edycyny i fizjoterapii Dr hab. n. biol. Janusz Wiesław B łas lc Zyk liomechanika kliniczna podręcznik dla studentów m edycyny
Bardziej szczegółowoCzynność rdzenia kręgowego Odruch
Czynność rdzenia kręgowego Odruch Bodziec za słaby nie wywołuje rozchodzącego się impulsu, ale tylko zmiany miejscowe bodziec podprogowy. Najsłabszy bodziec wywołujący już impuls bodziec progowy. Każdy
Bardziej szczegółowo2. Zwiększa siłę mięśni, w szczególności mięśni brzucha, dolnej części pleców, bioder i pośladków
Pilates pochodzi od twórcy Josepha Pilatesa, który stworzył tę metodę wzorując się na technikach wschodu i łącząc je z technikami zachodu. Istotą ćwiczeń Pilatesa jest rozciąganie, spinanie i rozluźnianie
Bardziej szczegółowo5.1. Powstawanie i rozchodzenie się fal mechanicznych.
5. Fale mechaniczne 5.1. Powstawanie i rozchodzenie się fal mechanicznych. Ruch falowy jest zjawiskiem bardzo rozpowszechnionym w przyrodzie. Spotkałeś się z pewnością w życiu codziennym z takimi pojęciami
Bardziej szczegółowoWspieranie ogólnego rozwoju młodzieży poprzez dobór ćwiczeń
Wspieranie ogólnego rozwoju młodzieży poprzez dobór ćwiczeń Konferencja metodyczno-szkoleniowa Wielkopolskiego Stowarzyszenia Sportowego i Zakładu Teorii Sportu AWF Poznań dr hab. Adam Kawczyński Ogólny
Bardziej szczegółowoFunkcjonowanie narządu ruchu. Kinga Matczak
Funkcjonowanie narządu ruchu Kinga Matczak Narząd ruchu zapewnia człowiekowi utrzymanie prawidłowej postawy ciała, dowolne zmiany pozycji i przemieszczanie się w przestrzeni. Ze względu na budowę i właściwości
Bardziej szczegółowoOŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu
OŚRODKI UKŁADU POZAPIRAMIDOWEGO: podkorowego układu ruchu 1. Nadrzędne dne ośrodki o układu pozapiramidowego; jądra kresomózgowia (jj podstawy mózgu, jj podstawne) - corpus striatum: jądro ogoniaste, skorupa
Bardziej szczegółowoDział II. TKANKI POBUDLIWE. UKŁAD NERWOWY. FIZJOLOGIA NARZĄDÓW ZMYSŁÓW.
Dział II. TKANKI POBUDLIWE. UKŁAD NERWOWY. FIZJOLOGIA NARZĄDÓW ZMYSŁÓW. Ćw. 1. Pobudliwość, pobudzenie. Tkanki pobudliwe. Tkanka nerwowa. (13-16 XI 2018) 1. Doświadczenia z wykorzystaniem animacji i symulacji
Bardziej szczegółowoOdpowiedzi na pytania FM1G3
Odpowiedzi na pytania FM1G3 23 czerwca 2011 2 Spis treści 1 Fizjologia ogólna 7 1.1 Na czym polega konflikt matczyno-płodowy w układzie Rh?......................... 7 1.2 Granulocyty, ich podział i rola
Bardziej szczegółowoKONKURS BIOLOGICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 24 lutego 2007 r. zawody III stopnia (finał)
KOD UCZNIA... Suma punktów... KONKURS BIOLOGICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego 24 lutego 2007 r. zawody III stopnia (finał) Przed Tobą test, który składa się z zadań otwartych. Udzielaj
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103
ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku
Bardziej szczegółowoPodczas wykonywania skipu A podnosimy ręce r tak, aby po szybkim ruchu prawa ręka była a wyprostowana stawiając nogę wymachową,, przed odbiciem.
Podczas wykonywania skipu A podnosimy ręce r do założenia tyczki tak, aby po szybkim ruchu prawa ręka była a wyprostowana stawiając nogę wymachową,, przed odbiciem. Bieg z tyczka i założenie Przejazd w
Bardziej szczegółowo