Ruch ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

Transkrypt

1 Ruch DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI

2 Zjawisko ruchu a mięśnie jako możliwość przemieszczania przestrzennego mięśnie szkieletowe jako podstawa do utrzymywania czynności życiowych mięśnie gładkie pompa mięsień sercowy

3 Mięśnie szkieletowe Komórki długie, cylindryczne, wielojądrzaste, widoczne prążkowanie Ruchy zależne od naszej woli, przemieszczanie się Przyłączone do kości lub rzadko do skóry

4 Mięsień sercowy Komórki długie, rozgałęzione, jednojądrzaste, prążkowane, ściśle ze sobą połączone Wprowadzają krew w ruch, funkcja pompy Ściany serca

5 Mięśnie gładkie Wrzecionowate komórki, bez prążkowania, połączone ze sobą Generują ruch płynów i gazów w organizmie; nie podlegają świadomej kontroli Rury i zbiorniki w organizmie

6 Układ ruchu motoneurony mięśnie zmysły ośrodkowy UN układ krwionośny szkielet układ oddechowy naczynia krwionośne układ pokarmowy układ szkieleto - mięśniowo Przykład współpracy wielu układów

7 Szkielet kręgowców Szkielet wewnętrzny: szkielet znajdujący się wewnątrz ciała, otoczony innymi tkankami. U kręgowców składa się z kości i chrząstek. Kości pojawiają się w tych miejscach, w których jest potrzebna sztywność i wytrzymałość na obciążenia, a chrząstki tam gdzie jest potrzebna sprężystość.

8 Szkielet człowieka kości szkielet osiowy szkielet kończyn chrząstki szkliste sprężysta włóknista

9 Typy kości płaskie długie różnokształtne krótkie

10 chrząstka stawowa nasada trzon kość gąbczasta chrząstka nasadowa okostna kość zbita jama szpikowa kość zbita szpik żółty kość zbita okostna nasada

11 kość zbita kość gąbczasta kanał Haversa osteon koncentryczne blaszki blaszki naczynia okostnej okostna

12 Osteon podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna tkanki kostnej zbitej nerw żyła tętnica kanaliki osteocyty w jamkach blaszki kanał Haversa jamki

13 Typy komórek kostnych komórka macierzysta osteoblast osteocyt osteoklast

14 Mięsień szkieletowy

15 Hierarchiczna budowy PĘCZKI K. MIĘŚNIOWE, WŁÓKNA MIOFIBRYLE MIOFILAMENTY

16 Hierarchiczna budowy

17 Mięsień szkieletowy ŚCIĘGNA Tkanka łączna, mięśnie płaskie przymocowane blaszkami zwane rozcięgnami

18 Mięsień szkieletowy pęczek omięsna wewnętrzna powięź

19 Pęczek komórek mięśniowych jądro włókno mięśniowe omięsna wewnętrzna pęczek omięsna zewnętrzna

20 Komórka mięśniowa siateczka sarkoplazmatyczna kanalik T jądro miofibrylla mitochondrium sarkolemma cysterny końcowe

21 sarkomer MIOFIBRYLA płytka Z MIOFILAMENTY płytka Z

22 prążek I prążek A prążek A prążek I f. cienkie płytka Z nebulina titina płytka Z tropomodulina f. grube sarkomer

23 Miofilament gruby miozyna główka miozyny

24 Miofilament cienki Troponina TnC TnI TnR Tropomiozyna Aktyna miejsce wiązania miozyny

25 Mechanizm skurczu ze ślizgowej teorii skurczu

26 Regulacja skurczu jednostka motoryczna rdzeń kręgowy jednostka motoryczna 1 jednostka motoryczna 2 zakończenia aksonu na płytce neuromotorycznej rozgałęzienia aksonu na jednostce motorycznej nerw ciało komórkowe motoneuronu akson motoneuronu mięsień włókna mięśniowe

27 Rekrutacja jednostek motorycznych 3 i 4 z rekrutacji mięśni

28 Synapsa płytki neuromotorycznej pęcherzyki synaptyczne z acetylocholiną zakończenie aksonu w płytce neuromotorycznej szczelina synaptyczna fala depolaryzacji

29 Komórka mięśniowa raz jeszcze

30 Skurcz 14 z Płytki neuromotorycznej

31 Obieg Ca 2+ w komórkach mięśniowych DHPR receptory dihydropyridynowe (zależne od napięcia kanały Ca 2+ typu L) RyR receptory rianodynowe (kanały Ca 2+ w siateczce sarkoplazmatycznej) NaCaX wymiennik sodowo-wapniowy SERCA pompa wapniowa w siateczce sarkoplazmatycznej

32 Obieg Ca 2+ w komórkach mięśni szkieletowych

33 Synteza ATP (ENERGIA!)

34 Rodzaje włókien mięśniowych włókna białe włókna czerwone Białe: szerokie mało mioglobiny mało mitochondriów nieliczne naczynia dużo glikogenu źródło ATP - glikoliza Czerwone: węższe dużo mioglobiny sporo mitochondriów otoczone naczyniami mało glikogenu źródło ATP cykl Krebsa i fosforylacja oksydacyjna

35 Rodzaje włókien mięśniowych

36 Mięśnie antagonistyczne mięsień dwugłowy mięsień trójgłowy

37 Mięsień sercowy

38 Serce 2 żebro mostek przepona koniuszek

39 Serce żyła główna górna pień płucny aorta opłucna ścienna lewe płuco osierdzie koniuszek serca przepona

40 Serce górna żyła główna tętnica płucna prawa pień płucny PRAWY PRZEDSIONEK żyły płucne prawe PRAWY KOMORA aorta tętnica płucna lewa LEWY PRZEDSIONEK żyły płucne lewe LEWA KOMORA prawa komora przegroda lewa komora dolna żyła główna

41 1 Rozkurcz komór Ciśnienie w przedsionkach przewyższa ciśnienie w komorach otwierają się zastawki i krew napływa do komór. Cykl pracy serca 2 Skurcz przedsionków Więcej krwi wpompowywane jest do komór. 5 Rozkurcz komór Ciśnienie krwi w przedsionkach przewyższa ciśnienie w komorach zamykają się zastawki. 3 Skurcz komór (izowolumetryczny) Kurczące się ściany komór zamykają zastawki i zwiększa się ciśnienie w komorach. ventricle komora atrium przedsionek diastole rozkurcz systole skurcz 4 Skurcz komór (wyrzut krwi) Ciśnienie krwi otwiera zastawki półksiężycowate i krew zostaje wyrzucona z komór.

42 połączenie szczelinowe (koneksony) desmosomy komórka mięśniowa wstawka mitochondrium jądro mitochondrium kanalik T retikulum płytka Z jądro sarkolemma prążek I prążek A prążek I

43 Układ bodźcotwórczy węzeł zatokowo-przedsionkowy węzeł przedsionkowo-komorowy

44 Układ bodźcoprzewodzący ścieżka międzywęzłowa pęczki Hisa włókna Purkiniego

45 potencjał błonowy (mv) węzeł zat.-przed. (SA) przedsionek węzeł przed.-kom. (AV) pęczek Hisa komora Rozchodzenie się potencjału czas (ms)

46 EKG zespół QRS depolaryzacja przedsionków depolaryzacja komór repolaryzacja komór węzeł SA węzeł AV odstęp PQ odcinek ST odstęp QT

47 nerw błędny obniża tętno ośrodek pobudzający zwój współczu lny ośrodek hamujący rdzeń przedłużony Unerwienie mięśnia sercowego nerw współczulny wzrost tętna i siły skurczu rdzeń kręgowy (odcinek piersiowy) pień współczulny SA node węzeł zatokowo przedsionkowy AV node węzeł przedsionkowo komorowy włókna przywspółczulne włókna współczulne interneuron

48 Mięśnie gładkie

49 Mięśnie gładkie 1) Naczynia krwionośne 2) Układ oddechowy 3) Układ pokarmowy 4) Układ moczowy 5) Układ rozrodczy 6) Oko (soczewka i źrenica)

50 Budowa mięśni gładkich

51 Budowa mięśni gładkich

52 Budowa mięśni gładkich

53 Regulacja skurczu mięśni gładkich Miogeniczna reakcja na rozciągnięcie Metaboliczna stan fizjologiczny tkanki (zawartość O 2 i CO 2, czynniki pochodzące z uszkodzonego nabłonka) Nerwowa autonomiczny układ nerwowy Hormonalna

54 Mięśniówka gładka jelito naczynia krwionośne

55 Komórki rozrusznikowe Rozproszone komórki rozrusznikowe Perystaltyka jelit

56 Jelito królika

57 żyły tętnice Budowa naczyń krwionośnych naczynia włosowate

58 Pojemność naczyń obwodowe tętnice i tętniczki 15% naczynia płucne 12% serce 8% kapilary 5% obwodowe żyły i żyłki 60%

59 Autoregulacja mięśniowa Mechanizm sprzężenia zwrotnego pozwalającego zachować przepływ krwi do tkanek na stałym poziomie

60 Naczynia włosowate Podstawową funkcją naczyń włosowatych jest wymiana związków chemicznych między krwią a płynem tkankowym!

61 Budowa naczyń włosowatych śródbłonek ciągły mięśnie, ścięgna, krezka, jądra, jajniki, skóra, ośrodkowy ukł. nerwowy, płuca, nerki śródbłonek okienkowy błona śluzowa jamy ustnej i nosowej, trzustka, gruczoły wydzielania wewnętrznego, jelita śródbłonek o budowie nieciągłej zatoki szpiku kostnego, śledziona, wątroba

62 Naczynia żylne Krew płynąca w żyłach podlega: ciśnieniu hydrostatycznemu, malejącemu wraz z oddalaniem się od naczyń włosowatych działanie od tyłu siłom ssącym klatki piersiowej (w czasie wdechów) i serca działanie od przodu siłom uciskającym mięśni szkieletowych działanie z boku

63 Układ krążenia tętnice płucne żyły czcze Krążenie płucne łożysko płucne żyły płucne aorta Krążenie obwodowe łożysko naczyniowe

64 Dziękuję