SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 1 AKTUALNOŚCI TEMAT NUMERU NAUCZANIE MATEMATYKI MATERIAŁY ZOSTATNIEJŁAWKI. Dyplom dla Matematyki z plusem...

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI AKTUALNOŚCI Dyplom dla Matematyki z plusem... 3 TEMAT NUMERU Patryk Skrzynecki: Grupowe refleksje... 4 Zaczynamy pracę w grupach... 6 Dorota Szarek: Księgozbiór dziadka... 8 Maria Panz: Jaki masz rozmiar? Agnieszka Ciesielska: Lekcja powtórzeniowa Oceniamy pracę w grupach NAUCZANIE MATEMATYKI Zofia Zyzak: Nie dorzucaj szpilek do dropsów List od Czytelniczki Marzenna Grochowalska: Procent na rysunku Joanna Smorkowska: A podpowiedzi wiszą Jolanta Solipiwko: Działka Małgorzata Firsiof: Jesieńiliście Aneta Kmiecik: Bajka o wektorach Danuta Buniecka: Wierzchołek góry lodowej Agnieszka Piecewska-Łoś: Wanna, katapulty i plasterki Małgorzata Dziadosz: Ocenianie na matematyce Jacek Lech: Listy z Ameryki Mam pomysł MATERIAŁY Egzamin gimnazjalny ZOSTATNIEJŁAWKI Dialog o klasie A SPIS TREŚCI 1

3 Dorota Szarek Księgozbiór dziadka Zadanie na kartach pomaga uczyć się współpracy w grupie. Na lekcjach próbujemy rozwiązywać zadania tekstowe różnymi sposobami: metodą prób i błędów, działań odwrotnych, za pomocą rysunków pomocniczych, a także metodami algebraicznymi. Ciekawym sposobem jest również praca z zadaniami na kartach 1. Pozwala ona wyzwolić aktywność, wzbudzić zainteresowanie i zaangażowanie większej grupy uczniów, a także pomaga im uczyć się współpracy. Metoda ta polega na podzieleniu informacji z zadania na kawałki i zapisaniu ich na pojedynczych kartach. Do informacji rzeczywiście potrzebnych dodaje się zbędne, pozornie tylko związane z zadaniem. Jak przygotować karty Jako przykład wykorzystamy zadanie z podręcznika dla klasy piątej 2 : Pan Wojtek dostał w spadku po dziadku duży księgozbiór. Postanowił zostawić sobie dokładnie połowę wszystkich książek, a resztę przekazał dwóm szkołom. Biblioteka gimnazjum otrzymała od pana Wojtka 279 książek, a biblioteka szkoły podstawowej 542. Ile książek liczył księgozbiór dziadka? Najpierw ustalamy pytanie, na które oczekujemy odpowiedzi: Ile książek liczył księgozbiór dziadka pana Wojtka? Następnie dzielimy zadanie na zdania zawierające pojedyncze informacje: Pan Wojtek otrzymał w spadku po dziadku duży księgozbiór. Pan Wojtek postanowił pozostawić sobie dokładnie połowę wszystkich książek. Po głębokim namyśle pozostałe książki pan Wojtek przekazał dwóm szkołom. Biblioteka Gimnazjum nr 1 w Kłoskowie otrzymała od pana Wojtka 279 książek. Bibliotece Szkoły PodstawowejwJe- rzwałdzie pan Wojtek podarował pięćset czterdzieści dwie książki. Teraz trzeba jeszcze dodać trochę informacji zbędnych. Ważne, aby zawierały liczby; uczniowie często uważają za istotne te informacje, w których podajemy dane liczbowe. Pan Wojtek podczas wakacyjnych pobytów u dziadka przeczytał dokładnie 312 książek. Pan Wojtek był uczniem Szkoły Podstawowej w Jerzwałdzie. Dziadek pana Wojtka kolekcjonował dla wnuczka książki Zbigniewa Nienackiego. 8 TEMAT NUMERU

4 Spośród książek, które wybrał dla siebie pan Wojtek, znajdowało się 14 książek Zbigniewa Nienackiego z serii Pan Samochodzik i... Wszystkie książki z księgozbioru zostały opisane w katalogu alfabetycznym. Na wypadek, gdyby któraś grupa się nudziła, przygotowujemy karty z dodatkowym zadaniem. Pan Wojtek zakupił 3 nowe masywne regały. W każdym z nowo zakupionych regałów można umieścić około 270 książek. Czy panu Wojtkowi uda się umieścić nowe książki w zakupionych regałach? Musimy jeszcze opracować instrukcję dla grupy i już możemy przystąpić do pracy. Jak pracować z kartami Reguły pracy z zadaniami na kartach trzeba wypracować indywidualnie. Nie ma tu sztywnych zasad. W każdym razie klasę należy podzielić na grupy od 3 do 5 osób i zadbać o odpowiednie ustawienie stolików. Każdy zespół otrzymuje zestaw kart i instrukcję. Uczniowie czytają instrukcję, która wprowadza ich w klimat zadania. Karty zostają rozdane. Uczniowie w dyskusji podają informacje zapisane na swoich kartach, ale nie mogą wykładać kart na stół ani się nimi wymieniać. Tymczasem nauczyciel pracuje indywidualnie z poszczególnymi grupami: wyjaśnia wątpliwości, sprawdza rozwiązania. Jeśli jedna grupa rozwiąże swoje zadanie znacznie szybciej od innych, może otrzymać nowe zadanie. Po rozwiązaniu zadania i sprawdzeniu jego poprawności grupa przygotowuje się do prezentacji rozwiązania zadania na forum klasy. Dzięki kartom pracy uczniowie lepiej rozwiązują zadania tekstowe. Opracowane przez uczniów rozwiązania wielokrotnie zaskakują innym, ciekawym spojrzeniem na rozwiązywany problem. Karty do zadania omówionego w tym artykule mogą Państwo ściągnąć ze strony 1 A. Nowakowska, P. Piskorski, Sztuka dyplomacji czyli zadania na kartach, Warszawa Podręcznik dla klasy V Matematyka zplusem, zadanie 3, s. 22. INSTRUKCJA: W Jerzwałdzie, w starym drewnianym domu znajduje się biblioteka, zawierająca duży księgozbiór. Pan Wojtek, nowy właściciel księgozbioru, zasiada w starym fotelu Dziadka. Ile książek znajduje się w bibliotece... Zadaniem waszego zespołu będzie ustalenie, ile książek liczył księgozbiór dziadka pana Wojtka. Rozdajcie karty. Zapoznajcie się z informacjami zawartymi na otrzymanych kartach. Dyskutujcie. Róbcie notatki. Wykonujcie obliczenia. Nie wolno wam jednak pokazywać kart innym kolegom z grupy. TEMAT NUMERU 9

5 Jolanta Solipiwko Działka Lekcję rozpoczęliśmy od zadania, którego treść została podana w formie ogłoszeń prasowych. Uczniowie po zapoznaniu się z ich brzmieniem mieli obliczyć, zakup której działki jest bardziej korzystny. Następnie zadaniem kilku grup, na które podzieliłam klasę, było narysowanie na papierze milimetrowym planu wybranej działki rekreacyjnej w odpowiedniej skali i jej zagospodarowanie. Uczniowie wykazali się dużą pomysłowością. Zagospodarowali swoje działki tak, aby można było na nich przyjemnie odpoczywać. Na każdej znalazł się domek letniskowy, boisko do gry w piłkę, kącik do grillowania, oczko wodne. Rosły krzewy ozdobne, były też żywopłoty i skalniaki, a ścieżkę wyłożono kostką brukową. Papier milimetrowy potrzebny był po to, żeby uczniowie łatwo mogli odczytać wymiary działki i obliczyć powierzchnie umieszczonych na niej obiektów. Rozwiązywali także zadania: Trzeba ogrodzić działkę siatką. Bramę wjazdową i furtkę wykonano z elementów drewnianych. Ile rolek siatki należy kupić, jeżeli w jednej rolce jest jej 20 mb.? Ile będzie kosztowała siatka, jeśli jedna rolka kosztuje 89 zł? 1 metr kwadratowy kostki brukowej kosztuje 28,50 zł. Ile metrów kwadratowych kostki należy kupić na ułożenie chodnika na waszej działce? Ile trzeba będzie zapłacić za tę kostkę? Nasiona trawy można kupić w półkilogramowych opakowaniach w cenie 9 zł za paczkę. Według instrukcji widniejącej na opakowaniu na trawniki potrzeba 0,5kg ziaren na 25m 2, a na boiska 2,5 kg na 100 m 2. Obliczcie, ile opakowań trawy musicie kupić, aby ją posiać na zaplanowanym przez was trawniku i boisku oraz ile trzeba będzie za całość zapłacić. Krzewy na żywopłot, zgodnie z instrukcją, sadzi się co 0,25 m. Sadzenie zaczynamy 0,5 m od początku ogrodzenia i kończymy 0,5 m przed końcem ogrodzenia. Ile krzewów należy posadzić na waszej działce? Na lekcję ułożyłam także domino matematyczne pozwalające ćwiczyć zamianę jednostek długości i pól. Dzieci grały w parach. Uczniowie uznali tę lekcję za ciekawą. Widać było duże zaangażowanie z ich strony, tak że wielu z nich mogłam nagrodzić za aktywną pracę. Zarówno temat, jak i metoda pracy były dla nich atrakcyjne. Wykonane przez nich piękne rysunki działek powiesiliśmy na gazetce klasowej. Domino matematyczne dotyczące zamiany jednostek można odnaleźć na naszej stronie internetowej Zachęcamy wszystkich nauczycieli do drukowania go dla uczniów. PRAKTYCZNA MATEMATYKA 23

6 Konkursy W numerze czternastym na podstawie rysunków do zagadki Matematołka należało odgadnąć pojęcia matematyczne Stopa procentowa i Sumy algebraiczne. Nagrody wylosowały dwie panie: Katarzyna Adam z Wolsztyna i Bogusława Madejska ze Stegny, które otrzymują Astronomię DinahL.Moche.Serdecznie gratulujemy. Czyżby zagadka (nie)matematyczna z numeru piętnastego okazała się zbyt trudna? A może to wakacje nie pozwalały Państwu do nas pisać? Jak dotąd ani jednej poprawnej odpowiedzi... Wciąż czekamy! W tym numerze zagadka Matematołka znajduje się na stronie 29. Autorzy poprawnych odpowiedzi otrzymają Astronomię Dinah L. Moche. Odpowiedź na pytanie ze strony 29: Powiedzieliśmy, że 916 kg wody to 916 litrów. Skoro jednak nie mówimy o krach na stawie, ale o górach lodowych, powinniśmy wziąć pod uwagę wodę morską, słoną, której litr waży 1,03 kg (przy średnim zasoleniu wody). Matematyka w Szkole Czasopismo dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów Adres redakcji: Gdańsk, ul. Trzy Lipy 3, tel. (58) w. 180 fax (58) w. 111 Dział sprzedaży: tel Adres do korespondencji: Matematyka w Szkole Czasopismo dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów skr. poczt Gdańsk 52 gazetamws@gwo.pl Redaktor naczelny: Marcin Braun Wydawca: Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk, ul. Trzy Lipy 3 Redaguje kolegium: Marcin Braun Agnieszka Ciesielska Aleksandra Golecka Marcin Karpiński Joanna Kniter Jacek Lech Michał Stukow Projekt graficzny, okładka, ilustracje: Sławomir Kilian Skład: Maria Chojnicka Zdjęcie na okładce: Leszek Jakubowski Druk i oprawa: Stella Maris Nakład: 6000 egz. 48 TEMAT NASTĘPNEGO NUMERU: METODA PROJEKTU

7