ANALIZA RYNKU CZEKOLADY W POLSCE

Transkrypt

1 ANALIZA RYNKU CZEKOLADY W POLSCE

2 Spis treści : 1. Wstęp 2. Charakterystyka rynku czekolady 3. Konkurencja dystrybucja wyrobów czekoladowych 4. Dostawcy 5. Odbiorcy 6. Prognozy rozwoju rynku czekolady 1. Wstęp W poniższym raporcie przedstawiono branżę czekolady pod kątem uwarunkowań rynkowych: jej profil ekonomiczny, strukturę konkurencji oraz czynniki dynamizujące. Jest to rynek obszerny, cieszący się dużym popytem wśród społeczeństwa. Przemysł czekoladowy to branża, której recesja nie szkodzi.znaczna część polskich konsumentów kupuje czekoladę z różnych powodów zapotrzebowanie dzieci i dorosłych na coś słodkiego, przepisy kulinarne z wykorzystaniem czekolady, prezenty okazjonalne, wiara w zbawienny wpływ czekolady na dobre samopoczucie w ciężkich i stresujących sytuacjach.produkty czekoladowe są w znacznej mierze produktami impulsowymi. Eksperci uważają, że 70% wszystkich kupowanych słodyczy to wynik działania impulsowego, a pozostała reszta to zakup wcześniej planowany. Produkty impulsowe mają to do siebie, że są pakowane w jednostkowe i małe opakowania. Poza tym ich ekspozycja jest przemyślana, aby zachęcić klienta do zakupu.społeczeństwo kupuje czekoladę niezależnie od stopnia zamożności i uwarunkowań ekonomicznych ani bez względu na region. Jest to proces niezależny od wahań koniunktury. Przede wszystkim w okresie świątecznym wzrasta zainteresowanie tymi dobrami. Czekolada towarzyszy nam od dawien dawna czyli od ok lat. Zatem nic dziwnego, że ludzie wciąż ją konsumują.firmy widząc te zainteresowanie wymyślają co raz to nowe kampanie reklamując swoje produkty, wymyślając nowe smaki i promocje aby przyciągnąć potencjalnych klientów.produkcja oraz konsumpcja czekolady nie tylko na świecie, ale również i w Polsce stale wzrasta. W 2000 r. osiągała ton w już w 2007 r ton

3 2. Charakterystyka rynku czekolady Czekolada (od słowa xocolatl pochodzącego z języka nahuatl, głównego języka Azteków używanego na terenach obecnego Meksyku gorzka woda ) to wyrób cukierniczy sporządzany z miazgi kakaowej, tłuszczu kakaowego (masło kakaowe) lub tłuszczu cukierniczego, środka słodzącego i innych dodatków. Wytwarzana najczęściej w postaci tabliczek. W niektórych krajach, głównie w Meksyku, powszechniejsza jest czekolada w postaci napoju na wodzie, mleku lub innym płynie. Rzadziej spotyka się czekoladę sproszkowaną lub w granulkach. Czekolada ma wysoką wartość energetyczną gramów tego wyrobu to( kcal). W wielu opracowaniach przedstawione są następujące rodzaje czekolad: Gorzka - składająca się z masła kakaowego, proszku kakaowego i cukru, czasem z niewielką domieszką wanilii. Zawiera przynajmniej 70% produktów z miazgi kakaowej i powinna być przygotowywana w temperaturze 31,1-32,7 C. Zawiera 2-5 razy więcej teobrominy niż mleczna. Mleczna - w jej skład wchodzi również mleko lub proszek mleczny i wanilia, a zawartość kakao nie przekracza 50%. Temperatura wytwarzania wynosi 28,9-30,5 C. Biała - bez zawartości proszku kakaowego. W najlepszych czekoladach tego rodzaju jest tylko do 33% masła kakaowego. Temperatura wytwarzania 27,9-30,5 C. Niektórzy smakosze uważają, że ten rodzaj czekolady to nie czekolada ze względu na

4 niską zawartość masła kakaowego. W dawnych czasach najczęściej czekoladę spożywano w formie pitnej. Obecnie zaś najpopularniejsze są tabliczki. Dzisiejsza czekolada może mieć wiele kolorów i smaków. Zwykle kojarzy się z dzieciństwem, poczuciem bezpieczeństwa, czymś wyjątkowo przyjemnym i troszkę zakazanym... Niesłabnąca moda na czekoladę przejawia się w kolorystyce strojów, makijażu, urządzaniu wnętrz - no i przede wszystkim w kuchni. Ze zwykłego smakołyku, czekolada staje się niezbędnym elementem zdrowej diety i stylu życia. a) Wielkość i wartość rynku czekolady Czekolada to bardzo popularny i często kupowany produkt wśród wszystkich produktów czekoladowych. Segment ten jest wart więcej niż 290 mln EUR, a dzięki nowym produktom uruchomiony cały czas, rejestruje on wyjątkowo dynamiczny wzrost sprzedaży. Jest wielu producentów na rynku czekolad, które zaopatrują konsumentów w ich produkty. Jednakże, kilka prowadzących spółek zdominowało i opanowało największą część rynku. Zgodnie ze specjalistami, Polacy są wciąż wierni słynnym i sprawdzonym smakom. Polski konsument najbardziej z pewnością woli czekoladę mleczną, ale konsumuje coraz więcej gorzkiej czekolady każdego roku. Przez ten czas, czekolada deserowa i gorzka są kupowane przez ludzi z wytwornym i wymagającym smakiem. W okresie od października 2008 do września 2009, czekolada wygrała 27,2% udziału w rynku, który pozwolił im być trzecim największym segmentem pod względem wartości handlowej. Wielkość sprzedaży tej grupy produktów wyniosły ton i czekolada była drugą najważniejszą grupą na rynku pod względem ilości sprzedaży (31,7%). b) Stopień koncentracji Do grupy wyrobów kakaowych i czekoladowych zaliczane są kakao, czekoladki (praliny) oraz kilkanaście gatunków czekolady, w tym również czekolada biała, sproszkowana, do picia i kremy czekoladowe. Większa część rynku czekolady w postaci tabliczek, bo aż prawie 3/4, należy do trzech największych firm: Kraft Foods Polska, Cadbury Wedel, oraz Goplany należącej od 1994 roku do szwajcarskiego koncernu Nestle. Do czasu wykupu wiosną 2002 firmy Stollwerck przez Kraft Foods Polska sytuacja na rynku czekolad wyglądała następująco: największy udział w rynku wg danych MEMBR posiadała firma Cadbury Wedel, powstała w styczniu 1999 roku, w wyniku połączenia Cadburry's Poland (należącego do międzynarodowego koncernu Cadburry's Schweppes) i warszawskiego Wedla. Firma ta ma 25% rynku w ujęciu ilościowym i 23% w ujęciu wartościowym. Kolejne miejsca zajmowały następujące firmy: Stollwerck - przed przejęciem przez Kraft Foods - (22% udziałów ilościowych i 21% udziałów wartościowych), Kraft Foods (odpowiednio16% i 18%), Goplana (Nestle) - 10% w ujęciu ilościowym i 8% w ujęciu wartościowym; dalsze miejsca zajmowały takie firmy, jak: Fazer, Terravita, Piasten, Wawel i Zakład Wyrobów Cukierniczych Milano z Przeźmierowa. (Wykres: Spontaniczna znajomość marek w kategorii tabliczek czekoladowych)

5

6 Rynek czekolady w tabliczkach można podzielić ze względu na cenę. Największa rywalizacja ma miejsce w sektorze drugim (wyroby o średniej cenie i dobrej jakości); na tym polu konkurują ze sobą następujące marki: Mleczna(Wedel Cadbury), Milka (Kraft Foods Polska), Alpen Gold (Kraft Foods Polska) oraz Goplana (Nestle). W trzecim segmencie (premium) rywalizują ze sobą najdroższe i najbardziej ekskluzywne marki, takie jak Lindt czy Dove. Warto w tym miejscu wspomnieć także o czekoladzie typu light. Produkt tego typu ma w swojej ofercie firma Wawel, wartość kaloryczna tej czekolady została obniżona do 466 kcal w przeliczeniu na 100 gram (tradycyjne czekolady zawierają zwykle około 556 kcal). Konsumenci najczęściej wybierają czekolady o tradycyjnej gramaturze 100 gram. Tabliczki o takiej wadze stanowią 79% rynku w ujęciu ilościowym i 75% w ujęciu wartościowym. Udział w rynku czekolad o większej wadze kształtuje się na poziomie odpowiednio 16% i 19%, natomiast czekolady o wadze mniejszej niż 100 gram stanowią odpowiednio 5% w ujęciu ilościowym i 7% w ujęciu wartościowym. Czekoladowe tabliczki stanowią 40% całego rynku wyrobów czekoladowych; obejmują one czekolady twarde/pełne, nadziewane oraz z dodatkami. Konsumenci najczęściej kupują czekolady pełne. Ich sprzedaż obejmuje 42% rynku tabliczek w ujęciu ilościowym. Spośród nich zdecydowanie najbardziej preferowana jest czekolada mleczna, która stanowi prawie 2/3 rynku (62% wszystkich kupowanych czekolad twardych). Sprzedaż czekolad nadziewanych i czekolad z dodatkami kształtuje się na podobnym poziomie. Wśród czekolad nadziewanych największą popularnością cieszą się następujące smaki nadzienia: truskawkowy (27%), toffi / karmel (11%), a także kokosowy (8% całkowitej sprzedaży czekolady nadziewanej). c) Popyt i podaż Globalna podaż kakao i popyt mogą być w roku zrównoważone. Produkcja i popyt mogą wynieść w roku zaczynającym się w październiku około 3,9 miliony ton, produkcja wyniosła w tym roku 4,025 miliony ton, a konsumpcja 3,8 miliony ton.

7 Ponad 93% polskich gospodarstw domowych kupuje czekoladę - tak wynika z najnowszego raportu firmy Claritas Polska dotyczącego rynku czekolad w Polsce. Co czwarty Polak deklaruje, że najbardziej smakują mu czekolady Wedla, niewiele mniej (24%) lubi Milkę. Na trzecim miejscu plasują się słodkości sprzedawane pod marką Alpen Gold. Konsumenci najczęściej wybierają czekolady o tradycyjnej gramaturze 100 gram. Tabliczki o takiej wadze stanowią 79% rynku w ujęciu ilościowym i 75% w ujęciu wartościowym. Udział w rynku czekolad o większej wadze kształtuje się na poziomie odpowiednio 16% i 19%, natomiast czekolady o wadze mniejszej niż 100 gram stanowią odpowiednio 5% w ujęciu ilościowym i 7% w ujęciu wartościowym. Ważnym czynnikiem, którym przy zakupie kierują się klienci jest przede wszystkim marka. Często artykuły te są układany na pólkach pod względem marki, a następnie według rodzaju, tzn. np. biała, nadziewana, smakowa, itd. Jeśli konsumentów podzielimy na grupy wiekowe, to okaże się, że tabliczki czekoladowe najczęściej kupują nastolatki. W grupie konsumentów z przedziału wiekowego od 15 do 19 lat czekoladą zajada się 97% respondentów. Niewiele mniejszy procent spożywających czekoladę jest w grupie osób pomiędzy 20 a 29 rokiem życia (92%) oraz w grupie wiekowej osób od 30 do 49 roku życia (ok. 90%). Stosunkowo najrzadziej czekoladę spożywają konsumenci powyżej 50 roku życia, wśród których spożycie tego produktu kształtuje się na poziomie 80% (według IQS and Quant Group, 2000). d) Segmentacja rynku Z punktu widzenia jakości i ceny, rynek czekolad w tabliczkach można podzielić na segment: luksusowy (Premium, wyroby o wysokiej cenie i doskonałej jakości); segment economic (tzw. średnia półka, wyroby o średniej cenie i dobrej jakości); segment marek własnych sieci handlowych (private label, wyroby o niskiej cenie i nie dość dobrej jakości). Segment premium adresowany jest przez producentów do wybranej grupy klientów. Premium to najlepszy wyrób z całej oferty, produkt flagowy producenta. Produkty tego segmentu charakteryzuje wyraźnie wyższa cena (o około proc. od tych oferowanych w średniej półce cenowej), ekskluzywne opakowanie i selektywna dystrybucja. W segmencie tym rywalizują ze sobą najdroższe i najbardziej ekskluzywne marki, takie jak Lindt czy Dove. Producenci rozszerzają lub wzmacniają swój portfel produktów premium. Sprzedaż luksusowych wyrobów czekoladowych, stanowiąca obecnie około 5% ogólnej sprzedaży czekolad w Polsce, rozwija się coraz szybciej. Ponadto coraz więcej producentów średniej półki aspiruje do tego segmentu, kreując nowy wizerunek (np. Cadbury Wedel). Segment wyrobów economic znajduje się obecnie w defensywie. Tutaj konkurują ze sobą takie marki, jak: Wedel Cadbury, Kraft Foods Polska oraz Nestle. Z jednej strony część społeczeństwa, która już odczuwa skutki ożywienia gospodarczego, wykazuje coraz większe zainteresowanie wyrobami luksusowymi, a z drugiej strony najliczniejsza, niezamożna część społeczeństwa kieruje się w stronę wyrobów private label. Ceny produktów marek własnych sieci handlowych są często dwukrotnie niższe od cen porównywalnych jakościowo i smakowo wyrobów markowych, dlatego jest to najdynamiczniej rozwijający się segment rynku.w segmencie czekolady, który zawiera kakao, utrzymujemy od wielu lat dodatnie saldo handlowe. Wraz ze

8 wzrostem eksportu, który w 1999 roku wyniósł tys. zł, a w 2003 roku aż tys. zł, zwiększa się jednak znacznie import (odpowiednio w analogicznych latach z tys. zł do tys.), dlatego notujemy od kilku lat saldo na podobnym poziomie. Warto jednak odnotować wzrost dodatniego salda w 2003 roku, również najświeższe dane za I kwartał 2004 roku pokazują, że w bieżącym roku możemy się spodziewać szybszego wzrostu eksportu (aż 48,3% w porównaniu z analogicznym okresem w 2003 roku) niż importu (wzrost o 21,8%). Polska czekolada i przetwory spożywcze zawierające kakao najczęściej eksportowane są do Niemiec, Rosji, Czech i Węgier, natomiast Polacy importują słodycze głównie z Niemiec, Słowacji, Niderlandów. Według danych GUS w 2003 roku konsumowaliśmy około 0,96 kg czekolady na statystycznego Polaka - tyle samo, co w 2002 roku. 3. Konkurencja dystrybucja wyrobów czekoladowych a) Postęp technologiczny Produkcja słodyczy, podobnie jak pozostałe branże przemysłu spożywczego, ulega ciągłym i szybkim zmianom w wyniku rozwoju nauki i postępu technicznego. Innowacyjne rozwiązania w zakresie techniki pozwalają na rozwój i doskonalenie technologii produkcji. Wysiłki konstruktorów oraz producentów maszyn i urządzeń do produkcji idą w kierunku: - poprawy jakości produktu; - umożliwienia wielowariantowości produktów; - obniżenia materiałów i energochłonności procesu produkcji; - poprawy wydajności produkcji poprzez mechanizację i automatyzację. W produkcji wyrobów czekoladowych tradycyjna technologia one-shot (system jednostrzałowy) jest aktualnie zastępowana technologią FrozenCone ( zimnego stempla ). Schłodzona matryca o kształcie produktu pomniejszonego o grubość skorupki rozprowadza czekoladę podaną do zagłębienia formy. Schłodzenie to powoduje zestalanie się czekolady na powierzchni przylegającej do matrycy.

9 b) Marketing Z sondażu przeprowadzonego przez Instytut PENTOR-Poznań wśród kierowników/właścicieli sklepów spożywczych i spożywczo-przemysłowych na temat najbardziej skutecznych działań marketingowych wspierających sprzedaż słodyczy wynika, że najlepszy efekt przynosi reklama w mediach (77% wskazań). Na drugim miejscu wśród najbardziej skutecznych działań została wymieniona promocja cenowa (56%). W dalszej kolejności wskazywano na polecenie słodyczy przez sprzedawcę (22%), promocje w postaci gratisu dołączonego do produktu (21%), degustacje/prezentacje produktu (14%) oraz konkursy i loterie (12%) Najmniej skuteczne w opinii handlowców okazały się takie działania wspierające sprzedaż słodyczy jak kupony promocyjne w prasie (4%) oraz programy lojalnościowe (nie wymienił ich żaden z respondentów). Specyfika przemysłu czekoladowego jest determinowana dwoma zjawiskami: sezonowością i innowacyjnością. Sezonowa sprzedaż słodyczy jest zjawiskiem wynikającym z ich właściwości. Latem, ze względu na wysokie temperatury, spada sprzedaż wyrobów czekoladowych, wiosną obserwuje się zwiększony poziom sprzedaży pieczywa cukierniczego. Sezonowość sprzedaży wyrobów cukierniczych przejawia się także w podwyższonym jej poziomie w okresie świąt. Wiele rodzajów słodyczy, przede wszystkim praliny i bomboniery, traktuje się jak artykuły luksusowe, spo-żywane przy specjalnych okazjach i często kupowane na prezenty. W opinii producentów, szczególnym powodzeniem cieszą się produkty bożonarodzeniowe i wielkanocne, a od kilku lat również komunijne i walentynkowe. Producenci słodyczy działają na bardzo konkurencyjnym rynku, a ponadto ich wyroby nie są dobrami pierwszej potrzeby. Zakupami konsumentów często kierują aktualne trendy, ponadto oczekują oni ciągłego unowocześniania produktów, wprowadzania nowych wariantów i odmian. Innowacyjność jest o tyle ważna, że obecnie trudno jest zwiększyć sprzedaż jedynie poprzez zwiększenie nakładów na reklamę. Efektywność tych nakładów jest bowiem znacznie niższa niż w latach 90., kiedy to wzrost wydatków reklamowych natychmiast i w dużym stopniu przekładał się na wzrost sprzedaży. Wydatki na reklamę wyrobów cukierniczych w środkach masowego przekazu przekraczają 0,5 mld złotych rocznie, co stanowi około 10 proc. krajowego rynku reklamy w tych mediach. Na szczególną uwagę zasługuje marketingowa funkcja opakowań słodyczy. Będąc środkiem kreowania wizerunku, odgrywa ono szczególną rolę w przypadku produktów z segmentu ekonomicznego, które sprzedają się głównie dzięki niskiej cenie i wzorzystym, kolorowym

10 opakowaniom oraz segmentu wyrobów luksusowych, gdzie sposób pakowania określa ich przydatność jako podarunku. c) Jakość i cena Z punktu widzenia jakości i ceny rynek cukierniczy można podzielić na segment luksusowy (premium), segment economic (tzw. średnia półka) oraz segment marek własnych sieci handlowych (private label). Segment premium adresowany jest przez producentów do wybranej grupy klientów. Premium to najlepszy wyrób z całej oferty, produkt flagowy producenta. Produkty tego segmentu charakteryzuje wyraźnie wyższa cena (o około proc. od tych oferowanych w średniej półce cenowej), ekskluzywne opakowanie i selektywna dystrybucja. Producenci rozszerzają lub wzmacniają swój portfel produktów premium. W porównaniu z ubiegłym rokiem, prawie dwukrotnie wzrosła liczba produktów, których cena jest wyższa niż średnia rynkowa. Sprzedaż luksusowych wyrobów cukierniczych, stanowiąca obecnie około 5 proc. ogólnej sprzedaży słodyczy w Polsce, rozwija się coraz szybciej. Ponadto coraz więcej producentów średniej półki aspiruje do tego segmentu, kreując nowy wizerunek (np. Cadbury Wedel). Segment wyrobów economic znajduje się obecnie w defensywie. Z jednej strony część społeczeństwa, która już odczuwa skutki ożywienia gospodarczego, wykazuje coraz większe zainteresowanie wyrobami luksusowymi, a z drugiej strony najliczniejsza, niezamożna część społeczeństwa kieruje się w stronę wyrobów private label. Ceny produktów marek własnych sieci handlowych są często dwukrotnie niższe od cen porównywalnych jakościowo i smakowo wyrobów markowych, dlatego jest to najdynamiczniej rozwijający się segment rynku. Od kilku lat obserwuje się stopniowy wzrost znaczenia handlu wielkopowierzchniowego oraz ograniczanie roli tradycyjnych hurtowni. Dzieje się tak, ponieważ sieci handlowe upowszechniły model bezpośrednich kontaktów z producentami. Sklepy spożywcze z kolei

11 coraz mniej chętnie zaopatrują się w hurtowniach, gdzie ceny są niejednokrotnie wyższe od cen detalicznych w supermarketach, natomiast producenci słodyczy stale rozbudowują sieci własnych handlowców, którzy nawiązują bezpośrednie kontakty ze sklepami. W najliczniejszej grupie małych i średnich sklepów spożywczych obserwuje się nasilenie ruchów konsolidacyjnych, mających na celu utworzenie grup lub sieci podmiotów wspólnie negocjujących warunki dostaw. Maleje także znaczenie korporacyjnych kanałów dystrybucji żywności sieci sklepów firmowych. Ze względu na lokalizację sprzedaży występuje wyraźny podział na kategorie. Pierwsza to artykuły impulsowe, takie jak cukierki, tabliczki czekolady, wafle w czekoladzie i batony. Zdecydowana większość ich sprzedaży generowana jest przez kanały tradycyjne. Dla kategorii familijnych (wyroby ciastkarskie, praliny i kremy czekoladowe) blisko połowa wartości sprzedaży pochodzi z handlu nowoczesnego (hiper- i supermarketów). Są to trendy wspólne dla wszystkich kategorii spożywczych. Najważniejszy z nich to wzrost znaczenia supermarketów (powierzchnia poniżej 2500 m2 ) przybywa placówek tego typu i rośnie sprzedaż generowana przez pojedynczy supermarket. Wiąże się to ze spadkiem znaczenia placówek tradycyjnych. Na tym tle wyróżnia się kategoria cukierków, dla której, ze względu na jej bardzo impulsowy charakter, ważniejsze są kanały tradycyjne. 4. Dostawcy Kraft Foods -światowy koncern produkujący produkty żywnościowe i napoje, jest drugą co do wielkości firmą w branży spożywczej na świecie. Główną siedzibą jest Northfield, w stanie Illinois w Stanach Zjednoczonych. Firma powstała w roku 1903, jej założycielem był James Kraft skąd też wzięła się nazwa firmy. Wśród polskich spółek firmy znaczące są: Olza, producent wafli "Prince Polo" i LU Polska, producent ciastek (np. Delicje, Biszkopty, Lu Petitki). Od stycznia 2010 r. do koncernu Kraft należy także spółka Cadbury, a wraz z nią polska marka słodyczy E. Wedel. Kraft w czerwcu 2010 roku sprzedał E. Wedel koreańsko-japońskiej sieci Lotte, produkującej m.in. produkty spożywcze. Sprzedaż była jednym z warunków, które postawiła Komisja Europejska, by zgodzić się na wielką fuzję na rynku spożywczym, w wyniku której amerykański Kraft Foods i brytyjskie Cadbury połączyły się w jeden wielki koncern. Kraft Foods Polska 1992: Powstanie oddziału firmy Kraft Foods w Polsce 1992: Wprowadzenie na rynek kawy Jacobs 1993: Połączenie Zakładów Przemysłu Cukierniczego Olza w Cieszynie (wafle Prince Polo) z Kraft Foods Polska 1993: Wprowadzenie na polski rynek czekolad Milka i kaw Maxwell House 1995: Odświeżenie wizerunku marki Prince Polo 2002: Połączenie firmy Stollwerck z Kraft Foods Polska (czekolady Alpen Gold) 2007: Zakup części ciastek od Grupy DANONE (LU Polska)

12 2009: Wprowadzenie kaw Carte Noire i czekolad Cote d Or 2010: Kraft Foods połączyło się z firmą Cadbury, zyskując tym samym nowe marki w swoim portfolio i rozpoczynając globalną integracje obu firm. W portfolio Kraft Foods Polska znajdują się tak popularne marki jak: batony: 3 BIT, ciastka: Delicje, LU GO!, LU Petitki i Petitki Lubisie, Pieguski, Złotokłose, Pierniczki Alpejskie, SAN i krakersy TUC. Zakłady Produkcyjne zlokalizowane są w: Cieszynie - gdzie produkujemy przede wszystkim wafle, znane wszystkim Prince Polo, Jankowicach k/poznania, gdzie produkujemy czekolady, m.in. Milka i Alpen Gold. Płońsku, gdzie produkowane są m.in. Delicje, Pieguski, Lubisie oraz Pierniczki Alpejskie Jarosławiu, gdzie produkowane są ciastka pod marką LU (jak LU GO! czy LU Petitki) oraz znane wszystkim od lat ciastka pod marką SAN. Produkty Kraft Foods Polska są nie tylko dystrybuowane w całej Polsce. Znaczna część naszej produkcji jest przeznaczona na eksport na inne rynki pod różnymi markami, np. fabryka w Cieszynie produkuje wafelki Gofree, dostarczane konsumentom w Turcji; fabryka w Jankowicach k/poznania produkuje Milkę Milkiniss i Milkę Luflee, które są dystrybuowane w całej Europie oraz Terry's Chocolate Orange sprzedawane przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie; fabryka w Płońsku - gdzie produkowane są m.in Delicje, Pieguski, Lubisie oraz Pierniczki Alpejskie produkuje dla Polski markę Delicje, która na Węgrzech znana jest jako Pilota, Lubisie sprzedawane w Rosji jako Barni a w Hiszpanii jako Osito LULU; fabryka w Jarosławiu produkuje wyroby cieszące się dużym uznaniem na rynkach Europy kontynentalnej, a najbardziej znane to Grany, LU Vita, Parowita, Chomonix. Lotte E.Wedel Pierwsza w Polsce fabryka czekolady. Firma i marka producenta wyrobów czekoladowych. Zakład produkcyjny znajduje się w Warszawie na Kamionku. W 1876 r. Karol Wedel podarował fabrykę swojemu synowi Emilowi Fryderykowi Wedel, jako prezent ślubny. Chcąc zabezpieczyć swe wyroby przed próbami podrobienia stworzono znany do dziś znak towarowy E. Wedel. Najsłynniejszy z polskich producentów słodyczy o przedwojennym rodowodzie spółka E. Wedel została przejęta przez PepsiCo. w 1991 r. Początkowo był to sztandarowy przykład prywatyzacji. Kilka lat później okazało się, że inwestorowi strategicznemu nie zależy na całej firmie, a jedynie na jej części produkującej słone przekąski. W rezultacie produkujący cukierki warszawski zakład Syrena PepsiCo sprzedano fińskiemu Leaf, część czekoladowa wpadła w ręce Cadbury, a fabryka ciasteczek (delicje, pieguski) w Płońsku - francuskiego Danone. PepsiCo. zatrzymało sobie tylko nową fabrykę chipsów Frito Lay w Grodzisku Mazowieckim. Znak towarowy E. Wedel został przy czekoladzie Cadbury i ten inwestor mógł tak nazwać swoją spółkę.w styczniu 2010 r. spółka Cadbury Wedel została kupiona przez amerykański koncern spożywczy Kraft Foods, Komisja Europejska nie chcąc dopuścić do

13 zmonopolizowania przez Krafta rynku czekolad w Polsce (a także w Rumunii), nakazała sprzedaż Wedla (logo, sklepów, sieci pijalni czekolady i fabryki w Warszawie). Przetarg trwał do końca czerwca 2010 r. - nowym właścicielem został japoński koncern wielobranżowy LOTTE Group. Ceny nie ujawniono, lecz szacunki wskazują na kwotę około 1 mld zł. 29 marca 2011 r. E. Wedel został pierwszym narodowym sponsorem Mistrzostw UEFA Euro września 2011r. firma przyjęła nazwę LOTTE Wedel sp. z o.o. Na aktualnie oferowany asortyment E.Wedel wchodzą dobrze znane: ptasie mleczko, torcik wedlowski, mieszanka wedlowska, sezamki, chałwa, wafle, lizaki, cukierki, żelki, czekolady, praliny, czekoladowe batoniki oraz kakao. Od 2004 r. powstawały i działają, wzorowane na przedwojennej tradycji pijalnie czekolady jest ich 5) i cukiernie E. Wedel. Nestlé Polska-Firma została założona w 1866 roku przez szwajcarskiego aptekarza, Henri Nestlé, w Vevey w Szwajcari. Główna siedziba firmy jest tam zlokalizowana do dnia dzisiejszego. Zatrudnia ona ponad osób, fabryki i centra operacyjne są zlokalizowane praktycznie w każdym zakątku świata. Wartość sprzedaży produktów Nestlé w 2010 roku wyniosła prawie 110 miliardów CHF. Nestlé rozpoczęła działalność w Polsce w 1993 r. Obecnie produkuje i sprzedaje produkty żywnościowe pod tak znanymi markami jak m.in. NESCAFÉ, Nestlé, GERBER czy WINIARY. Jedną z części biznesu jest dział Nestlé Professional, zajmujący się szeroko rozumianym segmentem out-of-home. Koncern posiada również udziały w firmach wytwarzających i dystrybuujących wodę mineralną (DAR NATURY, NAŁĘCZOWIANKA, NESTLÉ AQUAREL, PERRIER, VITTEL) oraz w przedsiębiorstwie Toruń-Pacific CPP, największym w kraju producencie płatków śniadaniowych. W połowie 2009 roku Nestlé zatrudnia w swoich polskich firmach łącznie ponad 5000 pracowników. Wartość sprzedaży wszystkich firm Nestlé w Polsce plasuje się na poziomie 1,9 mld. PLN. Spółka Nestlé Polska S.A. zanotowała na koniec czerwca 2009 przychody ze sprzedaży przekraczające 1,2 mld. PLN. Ten stabilny, 18% wzrost w stosunku do analogicznego okresu 2008 możliwy był m.in. dzięki dystrybucji produktów spółki Alima-Gerber S.A. (akwizycja jesień 2007).W 2011 roku roku Nestlé zatrudnia w swoich polskich firmach łącznie ponad 5100 pracowników. Wartość sprzedaży wszystkich firm Nestlé w Polsce plasuje się na poziomie 3,7mld. PLN. Spółka Nestlé Polska S.A. zanotowała na koniec 2011 roku przychody ze sprzedaży przekraczające 2,7 mld. PLN (w 2010 roku było to 2,6 mld PLN).Inwestycje w marki polskie i marki Nestlé, w tym również wprowadzanie nowych produktów, wzmocniły pozycje rynkowe poszczególnych marek. Kawa NESCAFÉ, majonez, zupy, przyprawa w płynie, desery marki WINIARY, to liderzy na rynku, a takie wyroby jak woda mineralna NAŁĘCZOWIANKA, dania instant WINIARY, odżywki dziecięce Nestlé i GERBER, batony KIT KAT i LION oraz lody, zajmują w swoich segmentach wiodące pozycje. Słodycze firmy Nestlé cenione są przez konsumentów za ich najwyższą jakość i wyjątkowe smaki idealnie wpisujące się w polskie gusta. W portfolio firmy znajdują się: wafle PRINCESSA oraz batony KIT KAT i LION, które od lat należą do grona liderów na polskim rynku. Pyszna

14 czekolada bąbelkowa AERO szybko znalazła swoich zwolenników. Najmłodszym konsumentom Nestlé oferuje żelki i pianki JOJO. Wyśmienite czekoladki AFTER EIGHT z wyjątkowym, miętowym nadzieniem znajdą uznanie najbardziej wymagających koneserów. Fabryka batonów LION i wafli PRINCESSA znajduje się w Kargowej k. Zielonej Góry. Nestlé jest, bądź była, właścicielem takich znanych w Polsce marek jak: Nestle Pacific - Płatki śniadaniowe i batony oparte na płatkach śniadaniowych takie jak: Corn Flakes, Gold Flakes, Nesquik, Chocapic, Cini Minis, Cheerios, Kangus (miodowe), Frutina (z rodzynkami i jabłkami), Fitness (dla osób na diecie), Cookie Crisp Infant Nutrition - Mleko NAN, Kaszki dla dzieci NESTLE. W 2008 Infant Nutrition przejęła firmę Gerber z siedzibą w Rzeszowie, producenta gotowych dań dla niemowląt Gerber, właściciela marki soków BOBO FRUT;Goplana (od 1994; sprzedana firmie Jutrzenka 13 października 2004) czekolada; Aero - czekolada lub batonik z bąbelkami ;Princessa - wafel pokryty mleczną, deserową lub białą czekoladą ;KitKat wafelek; KitKat ChunKy oryginalny; KitKat White - oblany białą czekoladą; KitKat Peanut Butter - masło orzechowe; KitKat Hazelnut - orzechowy (orzech laskowy); KitKat Carmel - z karmelem; KitKat Cappuccino - o smaku cappuccino.; KitKat 4Finger - 4 paluszki ; KitKat 3Finger - 3 paluszki ; KitKat Pop Choc - czekoladowe kulki; Nowy KitKat Ropogós - w postaci jajka; Lion - baton: ; Lion - oryginalny; Lion White - oblany białą czekoladą; Lion Peanut - z orzeszkami ziemnymi; JoJo - słodycze - żelki, pianki; Nestle, Platinium lody; Nałęczowianka - woda mineralna; Mazowszanka - woda mineralna; Dar Natury - woda; Nescafé - kawa rozpuszczalna; Nestea - mrożona herbata produkowana przez Coca Colę; Winiary (od 1995); Bon Pari - słodycze - cukierki landrynki i żelki. 5. Konsumenci czekolady Głównymi konsumentami czekolady są dzieci i młodzież do 26 roku życia. Osoby starsze spożywają wyroby czekoladowe rzadziej. Z badań polskiego instytuty TNS OBOP wynika, że osoby z wykształceniem średnim oraz wyższym spożywają więcej czekolady niż robią to osoby z wykształceniem podstawowym czy też zawodowym. Uwarunkowane jest to większym dochodem na jednego członka rodziny i przeznaczeniem większych środków pieniężnych na jedzenie. Średnie spożycie czekolady w Polsce na jednego głównego konsumenta plasuje się w granicach 24 gram dziennie gdzie zalecana dawka wynosi 30 gram czyli 3 małe kostki. Głównymi powodami kupowania czekolady w Polsce są: przejaw tradycji, reakcja na brak słodkości lub wiara w zdrowotny wpływ czekolady na nasze zdrowie oraz poprawa samopoczucia w trudnych i stresujących sytuacjach. PREFERENCJE KONSUMENTÓW Trzy główne czynniki decydujące o wyborze czekolady przez klienta:

15 1.Smak : Konsumenci w Polsce najczęściej kupują czekolady pełne, które stanowią 42 % rynku tabliczek w ujęciu ilościowym. Z pośród nich najczęściej sięgają po czekoladę mleczną stanowiącą 62 % wszystkich kupowanych czekolad twardych. Czekolady nadziewane oraz zawierające bakalie spożywane są rzadziej. Najmniej popularna wśród konsumentów jest czekolada o smaku gorzkim, jogurtowym tudzież miętowym. 2. Cena: w wyborze czekolady odgrywa jedną z kluczowy ról. Ku zaskoczeniu, czekolady tanie z tzw. sieciówek cieszą się bardzo małym uznaniem klientów. Uważają oni, że takie czekolady nie są smaczne i boją się, że mogą one zawierać szkodliwe konserwanty. Większość badanych konsumentów decyduję się na kupno tabliczki czekolady w cenie wąchającej się od 2,50 zł do 3,00 zł. 3. Marka : W spożywaniu czekolady występuje między konsumentami zasadnicza różnica pod względem preferowanych marek. Badania dotyczące zakupu poszczególnych marek tabliczek czekoladowych wskazują, że najwyższym wskaźnikiem świadomości spontanicznej cechuje się w Polsce marka Wedel. Marka ta została wymieniona na pierwszym miejscu przez 68,5% badanych. Alpen Gold uplasował się na drugim miejscu z wynikiem 62%, Milka na trzecim z wynikiem 55,5%, Goplana na czwartym z 11% wynikiem, a następnie kolejno czekolady sieciowe Tesco, Biedronka itp. 6. Prognozy rynku czekolady Według raportu KPMG "The chocolate of tomorrow" globalny rynek czekolady charakteryzuje się stabilnością i w ciągu najbliższych pięciu lat będzie wzrastać w tempie 2% rocznie. Producenci działający w tym sektorze muszą się jednak przygotować na rosnące zróżnicowanie gustów konsumenckich oraz zmienność rynków. W Polsce w ostatnich latach bardzo dynamicznie wzrósł popyt w segmencie pralin oraz batonów i wafli. Główne czynniki wzrostu to rosnąca siła nabywcza konsumentów i większa ilość atrakcyjnych innowacji produktowych. Nie bez znaczenia pozostaje także większa ilość promowanych marek. Trendy konsumenckie, które będą miały wpływ na kształtowanie rynku słodyczy w przyszłości, to poszukiwanie produktów zdrowszych, a tym samym lżejszych, i jednocześnie odznaczających się wysoką jakością, tak by dostarczały bardziej wyszukanych doznań smakowych. Fakt, że spędzamy coraz więcej czasu poza domem powoduje, że wybieramy produkty, które świetnie nadają się do konsumpcji w pracy, szkole, czy na ulicy. Dodatkowo na rynek słodyczy będzie miał wpływ dynamiczny rozwój sieci dyskontowych oraz rozwój marek własnych. Efektem tego będzie zwiększona oferta i silniejszy udział w rynku produktów tanich. Wykonali: M.Adamiak, A.Bober, E.Przybyła, Sz.Gutkowski, R.Sakowicz