Niezależnie robimy swoje!

Transkrypt

1 34/2015 Bezpłatny dwumiesięcznik SKOK PIAST i Towarzystwa Edukacji Finansowej Niezależnie robimy swoje! Wybory parlamentarne już 25 października. Czy temat SKOK-ów głośno dyskutowany w mediach na początku roku będzie obecny również na ostatniej prostej kampanii wyborczej? Czy może jednak politycy i media zajmą się sprawami istotnymi dla kraju. Na jednym z zebrań grupy członkowskiej w czerwcu 2015 roku miała miejsce dyskusja na temat nagonki na kasy spółdzielcze. Media wrzucają wszystkie SKOK-i do jednego worka, a odpowiedzialność za nieprawidłowości w kilku kasach zrzucają na cały sektor. Nieliczni dziennikarze wiedzą, że każda z Kas jest niezależna, a nieprawidłowości w jednej z nich nie mogą rzutować na sytuację innych. Co gorsza politycy PO (p. Mucha, p. Święcicki) i dziennikarze, którzy wiedzą, że problem dotyczy jednej fundacji, a nie żadnej z Kas wypowiadają się z mocą o aferach w SKOK-ach. Zamiast merytorycznej dyskusji mamy do czynienia z polityczną manipulacją i wykorzystywaniem sektora SKOK do zrobienia szumu przed wyborami parlamentarnymi. Pozostaje mieć nadzieję, że po wyborach temat Kas straci podłoże polityczne, które zostanie zastąpione dyskusją wynikającą z rzetelnej oceny rzeczywistości. Wracając do zebrania grupy członkowskiej jeden z członków naszej Kasy w dwóch słowach uchwycił sedno sprawy. Ubrał w słowa to, co w zasadzie SKOK PIAST mimo wszelkich przeciwności, niezmienne robi: róbmy swoje. Działamy jak dotychczas, zachowując najwyższe standardy, ograniczając ryzyko, dostosowując się do wysokich wymagań nadzorców. Robimy swoje SKOK PIAST prowadzi własną politykę sprzedażową, ma własne cele i jest niezależna od innych Kas. Może pochwalić się dobrymi wynikami finansowymi oraz odpowiednim poziomem wymaganych przez prawo wskaźników w obszarach decydujących o stabilności Kasy. Oferta Kasy jest dostosowana do potrzeb i możliwości jej członków. Proponujemy im uczciwe kredyty i lokaty na dobrych warunkach. Depozyty są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny zatem oszczędności w Kasie są bezpieczne. To, co nas wyróżnia to ludzie pracownicy Kasy wiedzą, że to, co robią, służy wspólnemu dobru wszystkich jej członków, wiedzą, że pracują na wspólny sukces i robią to z przyjemnością. Ludzie pomagają ludziom Kasy spółdzielcze w Polsce, których światowym odpowiednikiem są unie kredytowe, mają wspólny cel oferować przystępne cenowo usługi finansowe dla wszystkich swoich członków. Unie kredytowe są wyjątkowe, gdyż działają nie dla zysku, są demokratycznie kontrolowane a każdy członek jest też właścicielem. Ludzie zrzeszają się dla dobra innych ludzi - dla wspólnego dobra. Na całym świecie w taki sposób pomaga sobie prawie 217 milionów członków zrzeszonych w uniach kredytowych w 105 krajach. Co roku przypominają o idei samopomocy i budowaniu finansowej stabilności podczas Międzynarodowego Dnia Unii Kredytowych. Najbliższa okazja do świętowania już 15 października Z tej okazji życzymy sobie i wszystkim członkom Kas, abyśmy mimo wszelkich przeciwności zawsze mogli robić swoje. Łucja Sawicka Bezpłatne konto Oszczędzajmy! Skimming Złoty polski Ministerstwo Finansów przygotowuje zmianę w związku z unijną dyrektywą. Ustawa ma gwarantować obywatelom dostęp do darmowego konta, które ma mieć w ofercie każdy SKOK i bank. Czytaj całość str. 3 O tym, czy ktoś jeszcze trzyma pieniądze w skarpecie, o wyższości lokaty nad skarbonką, o tym jak oszczędzać, a przede wszystkim dlaczego warto to robić. Czytaj całość str. 4 i 5 Postęp technologiczny to wygoda. Płatność kartą również. Jednak co może się stać jeśli z postępu technicznego korzystają przestępcy? Czym jest skimming i jak się przed nim bronić? Czytaj całość str. 7 Pierwszą polską monetą był denar. Po reformie monetarnej z 1338 roku został zastąpiony przez grosz krakowski. Kiedy wprowadzono złoty polski? Czytaj całość str. 12

2 2 Komentarz zadzwoń Od redakcji Od jutra będę ćwiczyć, przejdę na dietę, zapiszę się na kurs tańca, umyję okna. Ale nie dziś, jutro. Kto z nas nie odkładał spraw na później czy to z nadmiaru innych obowiązków, czy po prostu z lenistwa? Przysłowie hiszpańskie mówi, że jutro to najbardziej zajęty dzień roku. Ba! Odkładanie spraw na później doczekało się fachowej nazwy. Jeśli więc nieustannie przekładamy czynności na jutro, to inaczej mówiąc mamy skłonność do prokrastynacji. Przyznaję, że jeśli chodzi o mycie okien to znajduję milion wymówek, aby sprawę odłożyć na później, szczególnie, że mycie okien na dziesiątym piętrze przez osobę z lękiem wysokości nie jest niczym przyjemnym. Jednak w sprawach, które nie wymagają w zasadzie żadnego wysiłku działam natychmiast. Przychodzi mail z fakturą za telefon już robię przelew. Widzę plakat reklamujący występ ulubionego zespołu natychmiast zamawiam bilety online. Współpracownik prosi o zestawienie załatwiam sprawę bezzwłocznie. Tak samo z dnia na dzień podjęłam decyzję o oszczędzaniu. Zaczęło się niewinnie od wrzucania do skarbonki wszystkich pięciozłotówek jakie zostawały w portfelu (o metodach oszczędzania Polaków piszemy na str. 4). Dziś przelewam część wynagrodzenia na rachunek systematycznego oszczędzania (o produktach służących oszczędzaniu przeczytasz na str. 5), gdyż mam nadzieję, że systematyczność pozwoli mi na zakup wymarzonego samochodu (cel jest bardzo ważny, ale nie najważniejszy, przeczytasz o tym na str. 4). Choć to październik jest miesiącem oszczędzania, nie czekaj do jutra. Już dziś wysupłaj z portfela wszystkie drobne i wrzuć do skarbonki. Załóż specjalny rachunek oszczędnościowy, gdzie co miesiąc wpłynie określona kwota. Jestem przekonana, że skoro mi się udało, Tobie również się powiedzie. Natomiast ja umyję dziś okna. Nawet jeśli będzie padał deszcz. Marta Nowakowicz-Jankowiak Redaktor naczelna Bezpłatny dwumiesięcznik SKOK PIAST i Towarzystwa Edukacji Finansowej Wydanie: 34/2015 Numer zamknięto: Nakład: egzemplarzy Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skrótu redakcyjnego i opracowania tekstów przyjętych do druku. Wrześniowe rocznice czyli historia spoza podręcznika Niedawno rozpoczął się nowy rok szkolny a na lekcjach historii młodzi ludzie usłyszeli o obchodach kolejnej rocznicy wybuchu II Wojny Światowej; agresji III Rzeszy na tereny II Rzeczypospolitej i wkroczenia armii sowieckiej 17 września na wschodnie tereny naszego kraju. Zazwyczaj są to jedyne wydarzenia z historii Polski, które zapadają w pamięć każdemu z nas. Lecz w bogatej przeszłości naszej ojczyzny możemy zauważyć jeszcze co najmniej kilkanaście ciekawych i ważnych z punktu widzenia Polski i nas Polaków kwestii historycznych, których rocznice obchodzilibyśmy właśnie we wrześniu. Oto kilka z nich. Kontynuując wątek szkolnictwa warto przypomnieć, że 3 września 1901 roku, podczas gdy zachodnie tereny Rzeczypospolitej znajdowały się pod zaborem pruskim, miał miejsce strajk uczniów we Wrześni. Uczniowie zaprotestowali przeciwko germanizacji w szkołach, a ich rodzice przeciwko karom cielesnym stosowanym przez niemieckich nauczycieli. Uczniowie odmawiali podczas lekcji odpowiedzi po niemiecku, nie uczestniczyli także w lekcjach religii, gdyż były one prowadzone w języku niemieckim. Konsekwencją dla protestujących wychowanków były kary cielesne głównie chłosty a rodzice opornych uczniów byli internowani. Po jakimś czasie strajk rozprzestrzenił się na inne szkoły w zaborze pruskim - w pewnym momencie protestowało ponad 70 tysięcy uczniów. Poświęcenie tych dzieci powinno dać do myślenia współczesnemu pokoleniu. Jak już wspomniałem we wrześniu roku 1939 w Polsce rozpoczęła się II Wojna Światowa znamy wiele bitew z tego okresu. Jedną z mniej popularnych w podręcznikach do historii, jest bitwa nazywana polskimi Termopilami. Wydarzenie miało miejsce pod wsią Wizna w dniach od 7 do 10 września 1939 r. Fenomenem tej bitwy była bohaterska walka żołnierzy polskich ze znacznie silniejszymi siłami niemieckimi. Dowódcą strony polskiej był Władysław Raginis. Podczas walk Polacy w liczbie 720 żołnierzy dysponowali dwoma karabinami przeciwpancernymi, pięcioma armatami i kilkudziesięcioma karabinami CKM i RKM. Naprzeciw Niemcy w liczbie 43 tysięcy posiadali 450 czołgów i kilkaset dział oraz moździerz. Mimo tak ogromnej przewagi Polacy zdołali zatrzymać niemiecki pochód przez 3 dni, dając bezcenny czas polskiej armii na przygotowanie się do obrony w centrum kraju. Gdy zbliżała się nieuchronna klęska Polaków dowódca Raginis, który nie chciał zostać pojmany do niemieckiej niewoli popełnił samobójstwo, a jego ciało zostało pochowane na miejscu tej bohaterskiej bitwy. Wojna na całym świecie trwała jeszcze 6 lat. Tutaj kolejna przełomowa data w dziejach świata. Japonia aż do lata 1945 roku mimo iż została pokonana militarnie nie chciała podpisać swej kapitulacji. Działania zbrojne Związku Radzieckiego w Mandżurii oraz katastrofalne w skutkach ataki nuklearne na Nagasaki i Hiroszimę zmusiły cesarza Japonii do ustąpienia. Efektem czego 2 września 1945 roku na pokładzie amerykańskiego pancernika doszło do podpisania aktu bezwarunkowej kapitulacji Japonii. Tego dnia zakończył się jeden z najbardziej krwawych okresów w dziejach. Komu zawdzięczamy to, że możemy w szkole, w domu czy w plenerze poczytać ciekawą lub dostarczającą nam bezcenną wiedzę książkę? Otóż bardzo ważne wydarzenie dla ludzkości, które popchnęło naszą cywilizację ku znacznie szybszemu rozwojowi miało miejsce 30 września 1452 roku. Tego dnia wynalazca Jan Gutenberg wydał pierwszy egzemplarz drukowanej książki, a był nią egzemplarz Pisma Świętego. Wydarzenia opisane powyżej są niewielką częścią wydarzeń w Polsce i na świecie. Wybrałem te, które według mnie mogą nas nauczyć postawy obywatelskiej, poświęcenia dla narodu, jakie pokazali żołnierze - bohaterowie z bitwy pod Wizną oraz dzieci chcące zachować swą polskość. Natomiast wynalezienie druku odcisnęło wpływ na każdego z nas, a zakończenie II Wojny Światowej i cała jej historia była smutną, lecz potrzebną nauka dla świata. Więc mam nadzieję czytelniku, że od dziś Twoja znajomość historii jest jeszcze lepsza, a cytując jedną z moich ulubionych współczesnych amerykańskich pisarek Elizabeth Kostovą, która pisze: Studiowanie historii przygotowuje raczej do rozumienia teraźniejszości niż do uciekania od niej w zamierzchłą przeszłość będziesz mógł lepiej zrozumieć otaczający nas świat. Piotr Sarmat Skład redakcyjny: Redaktor naczelna: Zespół redakcyjny: Marta Nowakowicz-Jankowiak Alicja Nagi, Ewelina Markowska, Jakub Homan, Magdalena Urbańczyk, Martyna Dryja, Michał Staniek, Paweł Bartela, Wsparcie: Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarności Finansowej z Brzeszcz Adres redakcji: Adres Skład i produkcja: Skokowicz, ul. Nowokościelna 35, Tychy redakcja@skokpiast.pl ARF design,

3 3 Senator Bierecki o frankowiczach: banki nie powinny dostać nic! Opowiada nam się bajki o tym, że banki miały franki, że banki coś stracą W programie Polski punkt wi- ci frankowcy toczą w wielu sądach wanie musi być związane ze szczegól- dzenia, wyemitowanym w śro- przekonywał Bierecki. Senator nym wyjaśnianiem konsekwencji tego dę na antenie TV Trwam, senator zwrócił także uwagę na bardzo istot- produktu, to tak zwani frankowicze Grzegorz Bierecki stanowczo pod- ną sprawę, która jednak ma miejsce znajdą się w bardzo korzystnej sytu- kreślił, że proponowany przez PO nie w Polsce, ale przed Europejskim acji. Te umowy będą nieważne pod- projekt ustawy dotyczący kredy- Trybunałem Sprawiedliwości w Luk- kreślił Senator, który mówił również tów udzielanych w obcej walucie, semburgu. o tzw. stratach banków. jest projektem pozornym, który Otóż, jak twierdzi, zadaniem usta- Opowiada nam się bajki o tym, że ma rozwiązać nieistniejący pro- wy o frankowiczach w kształcie banki miały franki, że banki coś stra- blem, ponieważ nie było w Polsce proponowanym przez PO jest także cą. Banki, jeśli przyjąć kurs spłaty kredytów walutowych. stworzenie chaosu prawnego, który z dnia wypłaty tego kredytu, mogą wyjdzie naprzeciw interesom ban- ewentualnie nie uzyskać tych zy- Mówimy tutaj o przewalutowaniu ków w przypadku pozytywnego dla sków, których się spodziewały. Stra- kredytów frankowych, walutowych, frankowiczów rozstrzygnięcia Eu- cić? Nie stracą, ponieważ one tych ale przecież ich nie było. [ ] W rzeczy- ropejskiego Trybunału Sprawiedli- franków nie zaciągały. Zresztą na wistości ta ustawa nie przynosi zmian, wości z wniosku rządu węgierskiego, posiedzeniu komisji potwierdził to Bierecki w sprawie podziału kosz- winien być po kursie, który bank nawet jest groźna dla tych ludzi, któ- który dotyczy sposobu kwalifikowa- prezes NBP, który powiedział, że tów przewalutowania kredytów na przyjął dla kosztu wyliczenia tego rzy mają te kredyty, ponieważ może doprowadzić do ustawowego usank- nia tego produktu finansowego. Jeśli ETS uzna, że to nie były kredy- w przypadku przyjęcia tej regulacji, pozwalającej przewalutować kredy- kredytobiorców i banki również dobitnie wskazał: produktu w momencie udzielania tego kredytu. cjonowania, czyli przyjęcia twier- ty hipoteczne, tylko skomplikowany ty po kursie dnia wypały, banki mu- Ja uważam, i takie poprawki będę dzenia, że to były kredyty walutowe instrument finansowy, który podlega siałyby nabyć franki. To znaczy, że składał, że te banki nie powinny do- Zespół wpolityce.pl co jest istotne dla procesów, które pod regulacje unijne i którego ofero- ich nie miały zaznaczył. Grzegorz stać nic. Koszt przewalutowania po- Zdjęcie: Kasa Krajowa Źródło: dostęp z dnia Bezpłatne konto podstawowe zachęca do korzystania z bezpłatnych porad Zapraszamy osoby, które chcą dowiedzieć się, na co należy zwrócić uwagę przy zawieraniu umów kredytowych oraz jak porównać koszt kredytu, a także osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej w związku z nadmiernym zadłużeniem i chcą podjąć starania w celu poprawienia swojej sytuacji. Osoby zainteresowane mogą wysłać zapytanie na adres: tef@tefin.pl. Bezpłatne konto podstawowe to jak sama nazwa wskazuje bezpłatny rachunek wraz z limitem darmowych operacji, które właściciel konta będzie mógł wykonać. Najpóźniej do września 2017 roku każdy SKOK oraz bank będzie zobowiązany na wprowadzenie do swej oferty takiego rodzaju usługi. Wszystko za sprawą unijnej dyrektywy, którą należy zaimplementować do prawa polskiego. Dyrektywa unijna wprowadza ograniczenie możliwości pobierania opłat za konto osobiste przez banki i SKOK-i. Celem takich działań jest zachęcenie części społeczeństwa Unii do założenia swego pierwszego rachunku bankowego tudzież płatności bezgotówkowych, a to co przyciągnie klienta to fakt, że konto będzie darmowe. W Ministerstwie Finansów opracowywana jest ustawa, która ma wprowadzić do prawa polskiego zapisy unijnej dyrektywy (czyli implementować ją). Konto bez opłaty Ustawa ma zwierać wytyczne mówiące o tym, iż właściciel darmowego konta będzie mógł wykonać określoną liczbę bezpłatnych transakcji prawdopodobnie około 10-ciu na miesiąc, po przekroczeniu limitu darmowych transakcji kolejne będą płatne. Za pomocą bezpłatnego konta podstawowego będzie można dokonywać poleceń przelewu, złożyć stałe zlecenie, dokonywać wpłat środków pieniężnych na posiadany rachunek. Dostępne będą też usługi płatności kartą przypisaną do rachunku czy możliwość płacenia w Internecie. Z rachunku będzie można wybrać gotówkę poprzez bankomat lub w placówce SKOK-u czy banku. i bez profitów Jednak na tym lista udogodnień się kończy, gdyż instytucje finansowe nie będą mogły oferować dodatkowych usług w ramach bezpłatnego konta podstawowego a w szczególności powiązać taki rachunek z kredytem. W koncie podstawowym nie będzie możliwości skorzystania z debetu czy limitu kredytowego. Bezpłatne konta podstawowe są skierowane głownie dla osób mniej zamożnych stąd ograniczenia w zakresie dostępnych funkcji. Wszystko po to by zapobiec możliwości zadłużenia mogącego prowadzić do niewypłacalności takich osób. Wprowadzenie takiego rodzaju bezpłatnych kont ma zapewnić w dużej mierze możliwość wpływu otrzymywanych świadczeń na rachunek i dać pretekst do częstszego wykonywania przez jego właściciela podstawowych operacji płatniczych. Ustawa jest cięgle w przygotowaniu przez Ministerstwo Finansów, zatem będziemy musieli jeszcze poczekać na ostateczne zapisy i na to, by skorzystać z bezpłatnego konta podstawowego. Piotr Sarmat

4 4 Porady SKOK PIAST zadzwoń Oszczędzanie po polsku Z badania zleconego przez Związek Banków Polskich wynika, że wśród Polaków panuje przekonanie, że warto oszczędzać. Aż 81% ankietowanych stwierdziło, że oszczędzanie daje poczucie bezpieczeństwa i satysfakcję, gdy uzbieramy środki na zaplanowany cel. Niestety opinie na temat oszczędzania to jedno, a praktyka to drugie, bowiem z tych samych badań wynika, że choć ponad połowa Polaków oszczędza to tylko 18% robi to regularnie. Natomiast prawie 60% decyduje się odłożyć na czarną godzinę tylko w sytuacji, gdy nie wiąże się to z wyrzeczeniami. Można więc uznać, że dla większości Polaków oszczędzanie to wyłącznie pozostałość po procesie bieżącej konsumpcji, a nie działanie celowe i związane z jakimkolwiek wyrzeczeniem. Niestety przy takim podejściu i niskich zarobkach, zaoszczędzenie większej kwoty staje się praktycznie niewykonalne. Z kolei 30% społeczeństwa uważa, że zawsze należy odkładać pewną część dochodów, niezależnie od tego czy zarabia się mało czy dużo. Rodziny, które nie mają wysokich dochodów, kierować powinny się metodą małych kroków i odkładać nawet niewielkie kwoty, ale robić to trzeba systematycznie i najlepiej od razu po otrzymaniu wynagrodzenia. W takim wypadku, dobrze sprawdzają się rachunki systematycznego oszczędzania. Niestety badania pokazują, że aż 12% Polaków uważa oszczędzanie za całkowicie pozbawione sensu. Od czego zależy skłonność do oszczędzania? Największy wpływ na tendencje oszczędzania w polskich rodzinach mają czynniki ekonomiczne takie jak wysokość wydatków oraz jednocześnie wysokość zarobków, co w badaniach wskazuje odpowiednio 65% i 64% Polaków. Z kolei 21% rodaków dodatkowo wskazało, że na ich skłonność do oszczędzania wpływają nawyki, które zaszczepili w nich rodzice. Z powyższego wynika, że świnka skarbonka, wykształciła u 1/5 społeczeństwa skłonność do oszczędzania. Ponadto, aż 15% ankietowanych wskazało, że wpływ na ich oszczędzanie ma wiedza o zarządzaniu budżetem domowym, co wskazuje że lepsza edukacja finansowa mogłaby pozytywnie wpłynąć na stan oszczędności Polaków. Natomiast 14% Polaków stwierdziło, że na ich skłonność do oszczędzania wpływają jasno określone cele. Na co przeznaczamy oszczędności? Z badań wynika, że Polacy oszczędzają, aby móc rozdysponować środki w celu realizacji zakupów w najbliższym czasie. Drugim motywatorem jest chęć oszczędzania na czarną godzinę, co ma zapewnić bezpieczeństwo rodzinie na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń w przyszłości. Po zapewnieniu sobie względnego bezpieczeństwa, kolejne środki Polacy zaczynają odkładać na cele wymagające większego nakładu finansowego np. zakup samochodu. Jako ostatni został wskazany cel inwestowania pieniędzy dla osiągnięcia zysku. Z powyższego wynika, że chętniej oszczędzamy krótkoterminowo niż długoterminowo. Jak lokujemy nasze oszczędności? Najczęściej ankietowani, bo aż 17%, pozostawia swoje oszczędności na zwykłym rachunku bankowym, który nie jest oprocentowany. Z kolei 13% Polaków nadal trzyma gotówkę w przysłowiowej skarpecie. Na specjalne konto oszczędnościowe, przelewa swoje oszczędności 10% Polaków. Natomiast na terminową lokatę bankową odkłada tylko 6%. Warto zadać sobie pytanie dlaczego dwa razy więcej Polaków trzyma nadal gotówkę w domu niż na lokacie, skoro te same badania pokazały, że Polacy uważają właśnie lokatę na najbezpieczniejszą oraz najbardziej zyskowną formę lokowania środków. Magdalena Urbańczyk Grosz do grosza czyli dlaczego uważam, że warto oszczędzać Uważam, że warto oszczędzać i podejrzewam, że wielu Czytelników przyzna mi rację. Oszczędności podnoszą nasze bezpieczeństwo oraz pozwalają budować niezależność finansową. Jednak jak to zwykle bywa łatwo powiedzieć, trudniej wykonać. Bo i jak można oszczędzać, ponosząc każdego miesiąca tak wiele różnych, niemałych przecież wydatków? Jeżeli i Czytelnik myśli podobnie gorąco zachęcam do lektury całego artykułu, w którym postaram się opisać istotę oszczędzania, a także wskazać konkretne produkty finansowe, które oszczędzanie mogą uczynić bardziej efektywnym. Najważniejszy jest cel Niemal wszystkie aktywności w życiu podejmujemy po to, aby zrealizować postawiony wcześniej cel. Dobrze określony cel jest podstawą naszego działania, determinuje środki oraz metody służące do jego osiągnięcia. Nie inaczej jest w przypadku oszczędzania. Decydując się na założenie produktu depozytowego, warto sprecyzować na co przeznaczymy zgromadzone na nim środki. Celem może być dowolna rzecz lub usługa, którą zamierzamy nabyć w przyszłości. Możemy oszczędzać z myślą o przyszłej konsumpcji (np. oszczędności emerytalne) lub (i w tym miejscu pozwolę sobie na małą sprzeczność wobec wcześniejszego wywodu) oszczędzać bez jasno określonego celu ot tworzyć oszczędności tak na wszelki wypadek, co samo w sobie także może być celem. Cele oszczędzania mogą być różne. Jedne są bardziej odległe w czasie, wymagają systematyczności, inne mogą być realizowane bardziej spontanicznie i wymagają aby zgromadzone środki w każdym czasie mogły pozostać do naszej dyspozycji. nie mniej ważny odpowiedni produkt Na rynku dostępnych jest wiele produktów przeznaczonych dla osób pragnących gromadzić i pomnażać oszczędności. Wciąż najpopularniejsze i najpowszechniej dostępne są lokaty terminowe. Zasada ich działania jest prosta oszczędzający przekazuje instytucji finansowej określoną kwotę pieniędzy, a ta zobowiązuje się zwrócić tę kwotę oszczędzającemu wraz z należnymi odsetkami po upływie określonego terminu. To rozwiązanie jest bardzo dobre dla osób, które mają zgromadzone fundusze, które obecnie nie są im potrzebne. Dla osób, które dopiero zamierzają rozpocząć gromadzenie środków, lepszym rozwiązaniem będzie wybór produktu, który w trakcie oszczędzania pozwala na dokonywanie dodatkowych wpłat. W ten sposób możemy stale budować kapitał, od którego cyklicznie naliczane są odsetki. Przykładem takiego produktu jest dostępny w SKOK PIAST Rachunek Systematycznego Oszczędzania. Oszczędzanie na wszelki wypadek to nic innego jak przezorność. Każdemu zdarzają się nieplanowane wydatki. Naprawa samochodu czy nagła potrzeba kupienia nowych butów. Często nie jesteśmy przygotowani na takie sytuacje. A przecież wystarczyłoby z każdej pensji, renty czy emerytury odkładać niewielkie kwoty, aby w razie zaistnienia opisanej sytuacji cieszyć się pewną rezerwą finansową. Zdarzenia nieplanowane charakteryzują się tym, że nie możemy przewidzieć tego czy oraz kiedy one wystąpią, dlatego gromadzone na ten cel środki finansowe powinny być zawsze dostępne. Dobrym miejscem do ich gromadzenia jest np. dostępny w SKOK PIAST rachunek IKS Plus. Celem budowania rezerwy każdego miesiąca wystarczy pozostawiać na rachunku określoną kwotę pieniędzy, a w przypadku zaistnienia konieczności swobodnie możemy zgromadzone na nim środki podjąć. W tym krótkim artykule starałem się Czytelnikowi przedstawić najważniejsze aspekty związane z oszczędzaniem pieniędzy. Wyjaśniłem, jak ważny jest jasno sprecyzowany cel oraz wskazałem jakie narzędzia finansowe można wykorzystać do jego osiągnięcia. Samo oszczędzanie, choć niewątpliwie stanowi istotny elementy finansowej strony życia wielu z nas, powinno być jednak rozpatrywane w szerszym kontekście planowania osobistego budżetu. Tym tematem zajmiemy się jednak na łamach jednego z najbliższych numerów naszej gazety. Paweł Bartela

5 O wyższości lokaty nad skarbonką Porady SKOK PIAST 5 Wielu naszych rodaków woli swoje pieniądze trzymać w domu niż na koncie w SKOK-u czy banku. Są też osoby, które nadal otrzymują swoje wynagrodzenie do ręki, gdyż nie są przekonani do bezgotówkowych form obrotu pieniądzem, jakimi są na przykład konta osobiste. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie, co nam oferują konta osobiste? Co zyskujemy, oszczędzając na lokacie? Co może nas spotkać, gdy pieniądze trzymamy w domu? Może nam się wydawać, że trzymanie pieniędzy w domu jest bezpieczne, bo przecież pieniądze schowaliśmy tam, gdzie nikt ich nie znajdzie a zamków w drzwiach nie da się sforsować. Jednak nie ma nic bardziej mylnego. Możemy tak przechowywane oszczędności stracić w bardzo łatwy sposób. Na przykład w wyniku kradzieży czy pożaru. Jeśli potencjalny złodziej dowie się, że trzymamy pieniądze w domu narażamy nie tylko siebie samych ale i najbliższych na utratę zdrowia a nawet życia. Zatem trzymanie oszczędności w przysłowiowej skarpecie nie jest dobrym pomysłem. Co w takim razie najlepiej zrobić, aby chronić nie tylko swoje oszczędności, ale siebie i swoich bliskich? Zabezpieczyć skarbonkę Zamiast trzymać gotówkę w domu, lepiej powierzyć ją profesjonalistom. Co może nas przekonać do tego? Przede wszystkim trzeba wiedzieć, że pieniądze leżące w domu tracą na swojej wartości na przykład z powodu inflacji. Powierzając pieniądze fachowcom, nie tylko możemy dodatkowo zarobić, ale i możemy mieć pewność, że nasze środki są tam bezpieczne. Banki w Polsce muszą mieć zezwolenie na prowadzenie swojej działalności wydawane przez Komisję Nadzoru Finansowego. KNF jest centralnym organem administracji państwowej sprawującym nadzór nad rynkiem finansowym w Polsce. Organ ten przeprowadza regularne kontrole nad działalnością instytucji finansowych. Dodatkowo oszczędności zgromadzone na lokatach są objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. BFG ma za zadanie gwarantowanie środków pieniężnych zgromadzonych w SKOK-ach i bankach do wysokości określonej ustawą. Obecnie rynek finansowy oferuje nam szeroki wachlarz produktów służących przechowywaniu pieniędzy: lokaty, rachunki oszczędnościowe i konta. Jednak co wybrać? Konto osobiste Najlepiej i najbezpieczniej jest, gdy nasze wynagrodzenie wpływa na konto. Nie musimy wtedy w dzień wypłaty podróżować z walizką pełną pieniędzy z pracy do domu. Przelew wynagrodzenia na konto praktycznie całkowicie eliminuje ryzyko utraty środków w wyniku kradzieży. Korzystając z konta osobistego w SKOK-u, mamy możliwość na przykład płacenia w sklepach kartą czy opłacania rachunków przez Internet. Unikamy wtedy sytuacji, w której nosimy przy sobie znaczną gotówkę, co może wiązać się z ryzykiem napadu rabunkowego. Osoby znające dobrze potrzeby swoje i swojego gospodarstwa domowego mogą część wynagrodzenia wpłacić na lokatę czy konto oszczędnościowe tak, by środki te pracowały dla nas. Najlepiej gdyby na koncie rozrachunkowym zostały te środki, które będziemy na bieżąco wydawać w przeciągu całego miesiąca. Lokata Gdy mamy tak zwaną wolną kwotę najlepiej będzie ją ulokować na korzystnej lokacie. Dzięki dobrze oprocentowanej lokacie nasze środki mogą dla nas zarobić. Zaletą oszczędzania na lokatach jest przede wszystkim to, że już niewielka kwota wystarczy, aby taką lokatę otworzyć. Jeśli lokata ma stałe oprocentowanie, możemy być pewni co do zysku z tejże lokaty. W takim przypadku nie musimy śledzić sytuacji na rynku finansowym a w szczególności czynników, które mogą wpłynąć na oprocentowanie naszej lokaty. Najistotniejszymi czynnikami, jakie wpływają na wielkość zysku z lokaty są między innymi: kwota jaką zdeponujemy na lokacie, okres jej trwania oraz oprocentowanie. Jednak należy pamiętać o ograniczeniach lokata jest zakładana na określony czas. Jeśli więc będziemy chcieli skorzystać wcześniej ze zgromadzonych środków możemy pożegnać się z odsetkami czyli dodatkowym zyskiem z lokaty. Ponadto lokata wymaga posiadania pewnej ilości gotówki. Zatem co zrobić, jeśli nasze oszczędności są małe albo chcemy swobodnie korzystać ze środków? Systematyczne oszczędzanie Osoby, które chcą oszczędzać stopniowo, mogą skorzystać z oferty tak zwanych Rachunków Systematycznego Oszczędzania czy Skarbonek. Działają one na zasadzie wpłacaj kiedy chcesz, wpłacaj ile chcesz. Na przykład gdy, w danym miesiącu mamy więcej bieżących wydatków, na nasz Rachunek Systematycznego Oszczędzania wpłacamy mniejszą kwotę, a gdy możemy pozwolić sobie na odłożenie większej kwoty, to taką wpłacamy na rachunek. W perspektywie na przykład dwunastu miesięcy możemy zaoszczędzić bardzo atrakcyjną kwotę. Oczywiście rachunki tego typu są również oprocentowane choć zdecydowanie niżej niż lokaty. Za to możemy elastycznie korzystać ze zgromadzonych pieniędzy. Podsumowując trzymanie pieniędzy w skarpecie, nie przyniesie nam żadnych zysków a może jedynie sprowadzić na nas same nieszczęścia. Deponując pieniądze w banku możemy być pewni, że są one tam w pełni bezpieczne, a także możemy liczyć na dodatkowy zysk. Ewelina Markowska reklama

6 6 Reklama SKOK Ubezpieczenia zadzwoń

7 7 Co to jest skimming? Jak się przed nim bronić? W dobie XXI wieku nowoczesność i rozwój technologiczny wykorzystywany jest dla zwiększenia komfortu życia i ułatwienia codziennych czynności. Dzięki postępowi możemy dokonywać płatności bezgotówkowych przy użyciu różnego rodzaju kart bankowych, ciesząc się lekkim portfelem i wygodą. Ten sam postęp wykorzystywany jest również przez zorganizowane grupy przestępcze, dlatego musimy być świadomi zagrożeń, jakie niesie za sobą korzystanie z wygodnej dla nas formy płatności. Obco brzmiący termin skimming wywodzi się z języka angielskiego i oznacza działalność przestępczą przy wykorzystaniu kart płatniczych. Cały proceder polega na skopiowaniu danych zawartych w pasku magnetycznym karty (kredytowej, debetowej itp.) w celu wytworzenia jej duplikatu i korzystania ze środków pieniężnych jej prawowitego właściciela. Ze względu na rodzaj przestępstwa wyróżnia się dwa rodzaje skimming u: skimming w placówce handlowo-usługowej, skimming w bankomacie. Aby wejść w posiadanie danych z kart płatniczych, oszuści korzystają z różnych sposobów i specjalistycznych urządzeń. Poniżej przedstawione zostaną najczęściej wykorzystywane sposoby kradzieży danych z kart bankowych: podmiana terminali POS w punktach handlowo-usługowych na urządzenia posiadające wbudowane czytniki pasków magnetycznych oraz kodów PIN, instalowanie na bankomatach skanerów, mikrokamer lub fałszywych klawiatur, wykorzystanie mikroskanerów przez kieszonkowców, włamania do instytucji gromadzących dane o kartach płatniczych (np. banki). Z uwagi na to, że w większości przypadków do kradzieży danych wykorzystywane są specjalistyczne, zminiaturyzowane urządzenia, które są bardzo dobrze zamaskowane (łudząco przypominają oryginalny sprzęt), skimming jest przestępstwem, który ciężko jest wykryć. Najbardziej zaawansowana forma tego procederu stosowana jest w bankomatach. Większość z nas uważa te urządzenia za godne zaufania. Są one bowiem całkowicie zautomatyzowane, mają wbudowane kamery, dzięki którym czujemy się bezpiecznie podczas wypłaty naszych pieniędzy. Tę właśnie rutynę i pewność wykorzystują chętnie przestępcy instalując na bankomatach urządzenia służące do przechwytywania danych z naszych kart. Przykładem tego jest instalowanie skanerów na miejsce, w którym w bankomacie wkładamy kartę (tzw. wlot) przestępcy nakładają zminiaturyzowane skanery, które podczas wypłaty gotówki z bankomatu zapisują dane znajdujące się na pasku karty. Tym sposobem przestępca wchodzi w posiadanie naszych podstawowych danych. Do pełni sukcesu brakuje mu jeszcze naszego kodu PIN. Może go zdobyć na kilka sposobów: przez obserwację podczas obsługi przy bankomacie to postępowanie dość ryzykowne, ponieważ przestępca może wyjawić swoją obecność, przy użyciu mikrokamery urządzenie to instalowane jest na listwie, którą mocuje się na górnej części bankomatu oko kamery skierowane jest na klawiaturę, wykorzystując nakładkę na klawiaturę urządzenie to zapamiętuje wpisany przez nas kod PIN i przesyła go do przestępcy. Gdy przestępca wejdzie w posiadanie niezbędnych danych oraz kodu PIN wytwarza kopię naszej karty, na podstawie której może dowolnie korzystać ze środków znajdujących się na naszym rachunku konto czyszczone jest poprzez wypłatę środków w bankomacie, a jeśli trafimy na bardziej zuchwałego oszusta, możemy nawet spodziewać się, że przestępca będzie płacić za swoje zakupy podrobioną kartą. Mimo, iż ta forma działalności przestępczej jest dość młoda, w Polsce ukształtowała się bowiem w latach 90. XX wieku, z roku na rok przybywa coraz więcej poszkodowanych osób. W II półroczu 2014 r. wg danych publikowanych przez Narodowy Bank Polski w Polsce dokonano oszustw przy użyciu kart płatniczych. Warto więc wiedzieć w jaki sposób możemy bronić się przed tym przestępstwem. Korzystając z karty pamiętaj, aby: nigdy nie tracić karty płatniczej z pola widzenia gdy dokonujesz płatności kartą np. w restauracji nie podawaj karty kelnerowi, który dokona płatności bez Twojego udziału każdy uczciwy sprzedawca nie będzie miał nic przeciwko temu jeśli poprosi się o to, aby dokonać płatności osobiście, po każdych zakupach sprawdzaj, czy masz wszystkie karty płatnicze w portfelu, niszcz kopie potwierdzeń transakcji, biletów lotniczych, tras podróży i innych dokumentów, na których widnieją numery Twoich kart, zapamiętaj swój numer PIN (nie zapisuj go na karcie płatniczej, kartkach czy innych przedmiotach noszonych ze sobą), staraj się nie wypłacać gotówki w bankomatach usytuowanych w odludnych miejscach, przed włożeniem karty do bankomatu sprawdź czy nie zainstalowano na nim żadnych urządzeń (skaner, kamera, nakładka na klawiaturę). O każdym nietypowym wyglądzie bankomatu informuj niezwłocznie bank lub policję, w momencie wpisywania numeru PIN, zasłoń drugą ręką klawiaturę. To zminimalizuje prawdopodobieństwo podejrzenia przez nieznajomych tego numeru, nie korzystaj z pomocy obcych osób przy wypłacie gotówki z bankomatu, jeśli utraciłeś kartę jak najszybciej dokonaj zastrzeżenia. Kartę możesz zastrzec telefonicznie bądź osobiście w dowolnym banku, dokonuj okresowych weryfikacji operacji na rachunku o każdej wykrytej nieprawidłowości informuj niezwłocznie bank, ustalaj w banku dzienne limity wypłat i płatności kartą. Ofiarą skimmingu możemy paść w sklepie, restauracji, na stacji benzynowej, przy bankomacie. W zasadzie w każdym punkcie, w którym możliwa jest płatność kartą lub wypłata gotówki przy użyciu karty. Ta mnogość możliwości sprawia, że każdy z nas powinien wiedzieć na czym polega skimming i jak się przed nim bronić. Pamiętaj, że bezpieczeństwo Twoich pieniędzy w głównej mierze zależy od Twojej ostrożności. Opracowanie M.D.