PATOMECHANIZM UZALEŻNIENIA OD KOMPUTERA PSYCHOLOGICZNE STUDIUM PRZYPADKU

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "PATOMECHANIZM UZALEŻNIENIA OD KOMPUTERA PSYCHOLOGICZNE STUDIUM PRZYPADKU"

Jadwiga Matusiak
9 lat temu
Przeglądów:

1 PATOMECHANIZM UZALEŻNIENIA OD KOMPUTERA PSYCHOLOGICZNE STUDIUM PRZYPADKU Małgorzata Stolarska Psycholog Powiatowa Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Olsztynie

2 Kimberly Young z University of Pittsburgh (USA) stwierdziła, że osoby uzależnione spędzają przy komputerze średnio 35 godzin tygodniowo (poza obowiązkami wynikającymi z zatrudnienia). Wyróżniła pięć podtypów uzależnienia związanego z komputerem, tj.: erotomanię internetową (cybersexual addiction) np. oglądanie filmów i zdjęć o charakterze pornograficznym, uczestniczenie w czatach o tematyce seksualnej itp. (zob. Cyberseks), socjomanię internetową, czyli uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych (cyber-relationship addiction) np. korzystanie z chat-roomów i poczty elektronicznej, uczestniczenie w grupach dyskusyjnych, które zastępują kontakty z rodziną i przyjaciółmi, a nawet wirtualne zdrady, uzależnienie od sieci internetowej (net compulsions) np. uzależnienie od gier hazardowych (internetowy patologiczny hazard w kasynach sieciowych), od gier sieciowych (przeciwnik jest żywym człowiekiem, który również siedzi w tym momencie przy monitorze), od operacji giełdowych poprzez internet, od aukcji czy zakupów online, przeciążenie informacyjne czyli przymus pobierania informacji (information overload) np. poszukiwanie nowych informacji, przeszukiwanie baz danych, uzależnienie od komputera (computer addicion) np. uzależnienie od gier komputerowych. OBLICZA UZALEŻNIENIA

oglądanie filmów i zdjęć o charakterze pornograficznym, uczestniczenie w czatach o tematyce seksualnej itp. (zob.

3 Na rozwój uzależnienia od komputera mają wpływ czynniki biologiczne, psychologiczne, duchowe i społeczne. Wśród czynników biologicznych wyróżniamy: zbyt małe stężenie serotoniny i dopaminy w mózgu, które mają wpływ na układ motywacyjny, stany hiperaktywności, jak i hipoaktywności obszarów mózgu związanych z układem opioidowym (tzw. układ pozytywnego wzmocnienia, układ nagrody). PODŁOŻE

Wśród czynników biologicznych wyróżniamy: zbyt małe stężenie serotoniny i dopaminy w mózgu,

4 Wyniki badań Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego wskazują, że ok. 6% osób korzystających z Internetu jest od niego uzależnionych, natomiast ok. 30% traktuje go jako sposób na ucieczkę od rzeczywistości. Poprawa (2006), na podstawie wyników badań, którymi objął 4900 osób, wskazuje, że 23% osób w Polsce spełnia kryteria zagrożenia uzależnieniem od Internetu, a około 1% jest uzależnionych od sieci. CZĘSTOTLIWOŚĆ WYSTĘPOWANIA

30% traktuje go jako sposób na ucieczkę od rzeczywistości.

5 zetknięcie się i zafascynowanie Internetem/komputerem jako nowością, poznawanie jego możliwości, wejście w nową rzeczywistość, poczucie więzi z całym światem czy braku granic, zwrócenie uwagi na fakt, że korzystanie z Internetu/komputera ułatwia odprężenie się i pomaga w zredukowaniu dyskomfortu (napięcia psychicznego, poczucia samotności itp.), coraz bardziej regularne korzystanie z Internetu/komputera w celu unormowania swoich stanów emocjonalnych, postępujące ograniczanie kontaktów z bliskim otoczeniem (wycofywanie się ze świata realnego, zobojętnienie społeczne) na rzecz kontaktów wirtualnych i poświęcanie im coraz większej ilości czasu, poczucie dyskomfortu w sytuacjach ograniczonego dostępu do Internetu/komputera, pojawienie się problemów społecznych, zdrowotnych, finansowych itp. związanych z korzystaniem z Internetu/komputera. ETAPY WCHODZENIA W UZALEŻNIENIE

), coraz bardziej regularne korzystanie z Internetu/komputera w celu unormowania swoich stanów emocjonalnych, postępujące ograniczanie kontaktów z bliskim otoczeniem (wycofywanie się ze świata

6 Uzależnienie od Internetu/komputera rozpoznajemy, gdy w okresie ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech objawów z poniższej listy: silną potrzebę lub poczucie przymusu korzystania z Internetu lub komputera, subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem/komputerem, tj. upośledzenie kontroli nad powstrzymywaniem się od tej czynności oraz nad czasem, który się jej poświęca, występowanie, przy próbach przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu/komputera, niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do komputera, spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie/przy komputerze w celu uzyskania zadowolenia czy dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie, postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu/komputera, korzystanie z Internetu/komputera pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych) wywołanych tą czynnością. F 63.9 ZABURZENIE NAWYKÓW I POPĘDÓW, NIE OKREŚLONE

upośledzenie kontroli nad powstrzymywaniem się od tej czynności oraz nad czasem, który się jej poświęca, występowanie, przy próbach przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu/komputera,

7 ABY KOMPUTER MÓGŁ SPEŁNIAĆ POŻYTECZNĄ ROLĘ W ROZWOJU DZIECKA, NIE WOLNO PRZEGAPIĆ MOMENTU, KIEDY CIESZĄC SIĘ, ŻE DZIECKO WOLI SPĘDZAĆ CZAS W DOMU ZAMIAST Z KOLEGAMI NA PODWÓRKU, RODZICE NIE WIEDZĄ, ŻE ROBI TO NIE Z PRZYWIĄZANIA DO RODZINY, ALE DLATEGO, ŻEBY BYĆ BLIŻEJ KOMPUTERA. dr n. med. BOHDAN T. WORONOWICZ psychiatra i psychoterapeuta uzależnień

PODWÓRKU, RODZICE NIE WIEDZĄ, ŻE ROBI TO NIE Z PRZYWIĄZANIA DO RODZINY, ALE DLATEGO,

8 Pierwszy kontakt z Poradnią wiek: 13,3 lata I klasa Gimnazjum powód: niechęć do nauki i uczęszczania do szkoły, liczne absencje (53%) Mama została poinformowana o tym, że zachowanie dziecka wskazuje na uzależnienie od komputera/internetu. PRZYPADEK JANKA

absencje (53%) Mama została poinformowana o tym, że zachowanie

9 Drugi kontakt z Poradnią wiek: 14,6 lat I klasa Gimnazjum powód: zaburzenia zachowania i emocji, nauczanie indywidualne, zachowania agresywne Mama została poinformowana o konieczności leczenia uzależnienia chłopca, otrzymała adresy ośrodków specjalizujących się w terapii uzależnienia od komputera/internetu. PRZYPADEK JANKA

poinformowana o konieczności leczenia uzależnienia chłopca, otrzymała adresy

10 Trzeci kontakt z Poradnią wiek: 15,6 lat II klasa Gimnazjum powód: zaburzenia zachowania i emocji, nauczanie indywidualne Matka bagatelizuje złożoność problemów chłopca. PRZYPADEK JANKA

11 Dalsze losy wiek: 17,6 lat I klasa technikum powód: nauczanie indywidualne, depresja Z inicjatywy pedagoga szkolnego mama miała sprawę o odebranie praw rodzicielskich. Wygrała. PRZYPADEK JANKA

12 Należy też pamiętać, że bardziej zagrożone uzależnieniem od komputera lub od sieci będą osoby: młode, sfrustrowane i zagubione w świecie dorosłych, mające problem z bezpośrednim kontaktowaniem się z innymi, z poczuciem niskiej wartości, potrzebujące dowartościowania, z problemami emocjonalnymi czy zaburzeniami afektywnymi, poszukujące przyjaźni, romansu, z nieleczonymi dysfunkcjami seksualnymi, cierpiące na inne uzależnienia, które traktują Internet jako bezpieczną używkę.

potrzebujące dowartościowania, z problemami emocjonalnymi czy zaburzeniami afektywnymi, poszukujące przyjaźni, romansu,

13 Davis (2001) zaproponował, aby podczas leczenia stosować 10 wspomagających je zasad: usytuować komputer w miejscu uniemożliwiającym izolowanie się od otoczenia, korzystać z komputera w obecności innych osób, zmieniać pory korzystania z Internetu (komputera) oraz robić przerwy, odnotowywać codziennie swoje wszystkie aktywności (w tym czas spędzany przy komputerze), nie używać w sieci pseudonimów, rozmawiać o swoim problemie z bliskimi i znajomymi, wykonywać ćwiczenia fizyczne, robić stopniowo coraz dłuższe przerwy w korzystaniu z Internetu (komputera), starać się kontrolować swoje myśli dotyczące Internetu, stosować techniki relaksacyjne. WSPOMAGANIE LECZENIA

(w tym czas spędzany przy komputerze), nie używać w sieci pseudonimów, rozmawiać o swoim problemie z bliskimi i znajomymi, wykonywać ćwiczenia fizyczne, robić

14 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

Wpływ siedzącego trybu życia na zdrowie i kondycję dziecka. Monika Kowalska- Wojtysiak 20.11.2014

Wpływ siedzącego trybu życia na zdrowie i kondycję dziecka Monika Kowalska- Wojtysiak 20.11.2014 Internet Nie jest dobry ani zły Jest za to: sposobem komunikowania się źródłem wiedzy miejscem do zabawy