ZARZĄDZANIE PROCESOWE zarządzanie wiedzą

Transkrypt

1 ZARZĄDZANIE PROCESOWE zarządzanie wiedzą Andrzej Blikle 25 października 2012 Niniejszy materiał by Andrzej Blikle is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-bez utworów zależnych 3.0 Unported License. Copyright by Andrzej Blikle. W ramach moich praw autorskich chronionych ustawą z dnia 4 lutego 1994 (z późniejszymi zmianami) Prawo autorskie i prawa pokrewne wyrażam zgodę na niekomercyjne rozpowszechnianie niniejszego materiału przez jego zwielokrotnianie bez ograniczeń co do liczby egzemplarzy (w formie elektronicznej), a także umieszczanie go na stronach internetowych, jednakże bez dokonywania jakichkolwiek zmian i skrótów. Wszelkie inne rozpowszechnianie niniejszego materiału, w tym w części, wymaga mojej zgody wyrażonej na piśmie. Dozwolone jest natomiast cytowanie materiału zgodnie z zasadami ustanowionym przez w.w. ustawę.

2 Cześć I Pojęcia podstawowe 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 2

3 Dwie rewolucje przemysłowe XX wieku Taylorowska rewolucja produktywności ( ) każdą operację prostą dokładnie opisać, ustalić kolejność ich wykonywania, jeden pracownik wykonuje jedną operację, ceniona jest dokładność wykonania, od innowacyjności i wiedzy jest kierownictwo Demingowska rewolucja jakości ( ). W latach krotny wzrost wydajności! Przedsiębiorstwa konkurują ze sobą wydajnością. doskonalimy wszyscy, wszystko i stale, podstawą wydajności i jakości jest harmonijna współpraca, osiągnięcie jakości wymaga głębokiej wiedzy i stałego uczenia się wszystkich wykonawców. Gospodarka oparta na wiedzy, zarządzanie wiedzą. Przedsiębiorstwa konkurują ze sobą jakością i wiedzą 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 3

4 Tylorowski hierarchiczny model zarządzania Zarządczy model Tylora został zbudowany na wzór wojskowego modelu dowodzenia armią W tym modelu podstawową relacją zachodzącą pomiędzy jego składowymi jest relacja podległości; rozkaz i kontrola wykonania 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 4

5 Zarządzanie wiedzą wiedza jest zasobem, którym należy zarządzać, wiedza ciągle się zmienia, wiedza jest potrzebna na każdym stanowisku pracy, każdy pracownik musi opanować kilka obszarów wiedzy w tym jeden główny, potrzebni są nauczyciele i trenerzy związani nie z zespołami, ale z obszarami wiedzy. narzędzia zarządzania jakością WIEDZA STANDARDY: - procedury, - instrukcje, - opisy produktów PROCESY dokumentacja formalizacja 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 5

6 Zarządzanie jakością jakość określa klient, wiedza o oczekiwaniach klienta musi docierać na każde stanowisko pracy, każde stanowisko pracy ma swojego klienta (zewnętrznego lub wewnętrznego) przepływ oczekiwań jakościowych procesy przepływ produktów 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 6

7 Proces to zbiór czynności tworzących produkty i odwołujących się do wspólnego obszaru wiedzy właściciel Atrybuty procesu wiedza wykonawcy dostawcy składników czynności i produkty odbiorcy produktów jakość składników jakość narzędzi dostawcy narzędzi jakość produktów 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 7

8 Demingowski procesowy model zarządzania wiedzą i jakością 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 8

9 Dostawca Odbiorca Przepływy pomiędzy dostawcą i odbiorcą produkt (narzędzie) norma jakości produktu ocena jakości produktu wiedza o produkcie (instrukcje użytkowania) norma jakości wiedzy o produkcie ocena jakości wiedzy o produkcie norma jakość zamówień ocena jakości zamówień zamówienia na produkt 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 9

10 normy dla surowców i narzędzi składniki i procedura temperatura i czas smażenia lepkość i temperatura lukru Przepływ informacji o standardzie jakości Dostawca surowców Wyrabianie ciasta Smażenie Lukrowanie Dostawca narzędzi W Y T W A R Z A N I E waga rozmiar lukier skórka ciasto Sprzedawanie Klient 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 10

11 Pełna mapa procesów firmy A.Blikle 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 11

12 Cześć II Produkty i ich normy jakości 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 12

13 Dokument Każdy wydrukowany lub elektroniczny tekst za wyjątkiem szyldów, etykiet produktów, plakatów, druków na opakowaniach itp. NORMA JAKOŚCI DLA DOKUMENTÓW 1. Poprawny merytorycznie: zgodny z rzeczywistością, której dotyczy, wiedzą, prawem, standardami, normami społecznymi, 2. Poprawny komunikacyjnie: zrozumiały, jednoznaczny i niesprzeczny wewnętrznie. 3. Poprawny co do formy: ortografia, interpunkcja, gramatyka, stylistyka, stosowność, słownictwo, układ redakcyjny, układ typograficzny. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 13

14 Narzędzia narzędzia materialne narzędzia intelektualne programy komputerowe standardy receptury, procedury, instrukcje, normy jakości, wiedza decyzje zarządcze 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 14

15 Kompleks produktowy produkt podstawowy opakowanie dokumentacja kompleks żywnościowy ślad, składniki, trwałość, produkt podstawowy opakowanie dokumentacja kompleks techniczny dane techniczne, instrukcja użytkownika 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 15

16 Dokumentacja produktu (zbiór dokumentów) produkty techniczne 1. podstawowe dane techniczne, 2. atest bezpieczeństwa, 3. atest żywnościowy (niekiedy), 4. instrukcja użytkowania, 5. informacja marketingowa, 6. warunki gwarancji i reklamacji produkty spożywcze 1. ślad produktu, 2. skład, obecność alergenów, atest, zalecenia żywieniowe, 3. warunki przechowywania i data przydatności do spożycia, 4. porady konsumpcyjne 5. informacja marketingowa, 6. warunki gwarancji i reklamacji NORMA JAKOŚCI DLA DOKUMENTACJI 1. Rzetelnie opisuje produkt, którego dotyczy (patrz książka) 2. Składające się na nią dokumenty spełniają normę jakości dla dokumentu 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 16

17 Kompleks żywnościowy ślad, składniki, trwałość produkt podstawowy opakowanie dokumentacja kompleks żywnościowy ŻYWNOŚCIOWA NORMA JAKOŚCI 1. odpowiadający mu produkt podstawowy jest zgodny ze swoją dokumentacją oraz spełnia: a. oczekiwania klienta zewnętrznego w zakresie cech organoleptycznych, wizualnych, gramaturowych i dokumentacyjnych, b. standardy wymagane przez klientów wewnętrznych (jeżeli na danym etapie jest przekazywany takiemu klientowi), c. standardy technologiczne i bezpieczeństwa żywności, 2. opakowanie spełnia normę dla kompleksów opakowaniowych, 3. dokumentacja spełnia normę poprawności dokumentacji, 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 17

18 Informatyczny kompleks narzędziowy produkt podstawowy opakowanie dokumentacja NORMA JAKOŚCI DLA NARZĘDZIA INFORMATYCZNEGO 1. będący jego elementem sprzęt spełnia techniczną normę jakości, 2. oprogramowanie zostało pozyskane bez naruszania zasad wymaganych przez jego twórcę lub twórców, nie zostało też zmienione z naruszeniem takich zasad, 3. narzędzie nadaje się realizacji zadań, do których zostało przeznaczone (jest sprawne), 4. jego dokumentacja spełnia normę poprawności dokumentacji. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 18

19 Baza danych NORMA JAKOŚCI DLA BAZY DANYCH zbiór danych (w tym dokumentów) elektronicznych mający strukturę wewnętrzną, która pozwala na określenie algorytmów umieszczania informacji w bazie oraz ich wyszukiwania. 1. umieszczanie i wyszukiwanie danych w bazie da się wykonywać w sposób pozwalający na wygodne i skuteczne posługiwanie się bazą danych przez jej użytkowników, 2. ochrona danych w bazie skutecznie chroni interes firmy, a w szczególności baza jest zaopatrzona w skuteczne narzędzia do archiwizacji danych, 3. spełnia wymogi prawne, jeżeli się do niej stosują, np. o ochronie danych osobowych lub pełności danych księgowych, 4. oprogramowanie bazy danych zostało pozyskane przez firmę z zachowaniem zasad wymaganych przez twórców oprogramowania, 5. dokumentacja bazy danych spełnia normę jakości dokumentacji. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 19

20 NORMA JAKOŚCI DLA KARTOTEKI Kartoteka zbiór dokumentów (papierowych lub podobnych) mający strukturę wewnętrzną, która pozwala na określenie skutecznych algorytmów umieszczania dokumentów w kartotece oraz ich wyszukiwania. 1. umieszczanie i wyszukiwanie dokumentów w kartotece da się wykonywać w sposób pozwalający na wygodne i skuteczne posługiwanie się kartoteką przez użytkowników, 2. ochrona dokumentów w kartotece skutecznie chroni interes firmy, 3. jeżeli kartoteka zawiera dane osobowe, to spełnia wymogi o ochronie danych osobowych, 4. dokumentacja kartoteki spełnia normę jakości dokumentacji. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 20

21 15 maja na godz.7:00 ranna zmiana usmaży 2000 pączków Decyzja operacyjna Decyzja operacyjna określa co, kto i kiedy ma zrobić. Decyzje operacyjne wydają kierownicy zespołów. czynności procesowe NORMA JAKOŚCI DLA DECYZJI ZARZĄDCZEJ 1. nie stoi w sprzeczności ze standardami firmowymi i prawem powszechnym, 2. nie stoi w sprzeczności z aktualnie obowiązującymi decyzjami, 3. jest jasna, jednoznaczna i zrozumiała dla jej wykonawców, 4. spełnia zasadę SMART, a więc jest: a. konkretna (Specific) jasno określa, co ma być zrobione, b. mierzalna (Measurable) da się powiedzieć, czy i w jakim stopniu została wykonana, c. osiągalna (Achievable) da się wykonać przy użyciu środków, narzędzi i wiedzy, którymi aktualnie dysponuje wykonawca, d. nastawiona na realizację zadań firmy (results-oriented) zrealizowanie decyzji przyczynia się do realizacji celów strategicznych i taktycznych firmy, e. ograniczona w czasie (Time-bound) ma określony termin realizacji. 5. związane z nią dokumenty (jeżeli takie są) spełniają normę jakości dla dokumentów. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 21

22 Dwa poziomy podejmowania decyzji DECYZJE OPERACYJNE (zarządzanie w strukturze) ustalenie dyspozycji produkcyjnej na dany dzień, ustalenia cennika detalicznego na dany okres, ułożenia grafika pracy pracowników, zakupu nowego komputera, zbudowanie nowej fabryki, przyjęcia programu szkolenia, przyjęcia regulaminu pracy, przyjęcia strategii cenowej firmy, przedłużenia czasu pieczenia danej partii produktów o 3 min DECYZJE SYSTEMOWE (zarządzanie strukturą) wprowadzenie zarządzania procesowego wprowadzenie nowych procesów likwidacja istniejących procesów wprowadzenie nowych czynności zmiany w relacji dostawca-odbiorca Decyzje dotyczą zmiany mapy procesów Decyzje dotyczą czynności procesowych w ramach danej mapy procesów 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 22

23 Stany rynku Stan rynku to każdy układ konkretnych wartości parametrów rynku. Wybór parametrów należy do właściciela procesu Standardy Marketingowe. Aktualne wartości parametrów mierzy się przy pomocy badań rynku. atrybut wartość atrybutu zakres geograficzny miasta powyżej mieszkańców rynku wysycenie rynku 20% w Warszawie, 10% w innych miastach, udział w rynku 3,5% znajomość marki 4 na skali od 0 do 10 opinia o marce 7 na skali od 0 do 10 znajomość produktów 3 na skali od 0 do 10 opinia o produktach 6 na skali od 0 do 10 opinia nie-klientów 7 na skali od 0 do 10 gotowość do zakupu 3 na skali od 0 do 10 NORMA JAKOŚCI DLA STANU RYNKU Spełnia oczekiwania sprzedawców 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 23

24 Drużyna Drużyna to grupa ludzi współpracujących ze sobą dla realizacji wspólnego zadania. NORMA JAKOŚCI DLA DRUŻYNY 1. członkowie drużyny dysponują wiedzą i umiejętnościami niezbędnymi do: 1. wykonywania powierzonych sobie zadań, 2. pracy w zespole, 3. podnoszenia jakości produktów i usług, 2. współpraca pomiędzy członkami drużyny przebiega w zgodzie z normami społecznymi i normami prawa, 3. członkowie zespołu zostali dopuszczeni do pracy przez lekarza zakładowego, 4. jeżeli miejsce i specyfika pracy tego wymagają, członkowie drużyny spełniają normy bezpieczeństwa żywności (książeczki zdrowia, czyste ubranie robocze, czapka itp.). 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 24

25 Produkt umiejscowiony Produkt umiejscowiony jest opisywany przez dwie grupy atrybutów: 1. atrybuty produktu właściwego (kompleksu produktowego) 2. atrybuty miejsca NORMA JAKOŚCI DLA PRODUKTU UMIEJSCOWIONEGO 1. norma jakości produktu właściwego 2. określenie miejsca 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 25

26 Cześć III Czynności procesowe 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 26

27 Typy czynności procesowych Typy czynności procesowych różnią się od siebie typem produktu, jaki tworzą: 1. czynności wytwórcze: przetwarzanie składników na produkty 2. zmiana stanu produktu: a. naprawa samochodu, b. aktualizacja bazy danych, c. zmiana stanu rynku, d. zmiana gotowości klienta do zakupu, 3. przemieszczanie: zmiana produktu umiejscowionego na inny, 4. czynności bez dostawcy: a. czynności związane z PR, b. naprawa/psucie środowiska ekologicznego, c. wytwarzanie energii w elektrowniach wiatrowych. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 27

28 Rodzaje czynności procesowych Rodzaje czynności procesowych różnią się od siebie przynależnością do procesu lub ich grupy: 1. czynności produkcyjne: wytwarzanie produktów 2. czynności sprzedażowe: a. negocjacyjne, zmiana gotowości klienta do zakupu b. uzupełniania (wyposażania) kompleksu produktowego, 3. czynności logistyczne: przygotowywanie produktu do wysyłki, tworzenie partii wysyłkowych, 4. czynności biurowe: tworzenie dokumentów, aktualizacja kartotek i baz danych, 5. czynności HR-owe: a. pozyskiwanie pracowników do firmy b. budowanie drużyny, c. aktualizacja bazy danych pracowników, d. tworzenie dokumentów, np. opinii o pracowniku. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 28

29 Procesowy atlas firmy Atlas procesowy określa procesową strukturę firmy i jej powiązania ze światem zewnętrznym 1. mapa lub mapy obejmujące procesy główne oraz powiązania pomiędzy nimi, 2. indywidualne opisy procesów głównych: a. określenie rodzaju produktów tworzonych w procesie, b. określenie rodzaju czynności wykonywanych w procesie, c. grafy czynności procesu (opcja), d. listę stanowisk pracy, na których jest realizowany proces, e. listę stanowisk pracy korzystających z produktów procesu, f. listę stanowisk pracy nierealizujących, ani niekorzystających z procesu, ale szkolonych w zakresie wiedzy danego procesu, np. szkolenie księgowych w zasadach marketingu, g. właściciel procesu, tj. osoba odpowiedzialna za proces 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 29

30 Poziom szczegółowości modelu procesowego Twórczy akt budowania mapy firmy o szczegółowości dostosowanej do poziomu zarządzania: 1. zarząd: procesy główne bez szczegółów, 2. właściciele procesów: podprocesy procesu, 3. podprocesowi pełnomocnicy właścicieli procesów: sieci czynności Modelem procesowym obejmujemy jedynie te czynności, które chcemy poddawać zarządzaniu jakością, np.: nie obejmujemy usuwania makulatury w firmie księgowej, obejmujemy usuwanie odpadów produkcyjnych w firmach przemysłowych, nie obejmujemy przemieszczanie się księgowych w biurze, obejmujemy przemieszczanie się kelnerów w kuchni. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 30

31 Cześć IV Zarządzanie procesowe 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 31

32 Interesariusze procesu 1. właściciel procesu wraz z pełnomocnikami, 2. wykonawcy procesu: główni i pomocniczy, 3. odbiorcy produktów: wykonawcy i właściciele procesówodbiorców, 4. dostawcy składników i narzędzi: wykonawcy i właściciele procesów-dostawców Właściciele procesów dbają o poziom wiedzy interesariuszy procesów; dla każdej grupy interesariuszy zakres tej wiedzy może być inny. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 32

33 Trzy rodzaje czynności wykonywanych przez wykonawców procesów Czynności procesowe przetwarzają składniki w produkty Czynności innych procesów Czynności okołoprocesowe doskonalenie jakości, podnoszenie wiedzy własnej, przekazywanie wiedzy klientom, logistyka procesu np. cukiernicy wytwarzają produkty cukiernicze np. cukiernicy czyszczą swoje narzędzia pracy; Proces Higiena np. cukiernicy doskonalą swoją pracę, podnoszą kwalifikacje i przekazują dostawcom swoje zamówienia i oczekiwania jakościowe 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 33

34 Okołoprocesowe obowiązki wykonawców procesu 1. Obowiązki wobec procesu własnego: 1. doskonalenie czynności i procedur dla podnoszenia: a. jakości produktów, b. wydajności pracy, c. jakości warunków pracy, 2. pozyskiwanie i doskonalenie własnej wiedzy w zakresie procesu. 2. Obowiązki wobec procesów-odbiorców: 1. odbieranie zamówień i dostarczanie produktów, określanie jakości zamówień, 2. dostarczanie wiedzy potrzebnej do posługiwania się dostarczanymi produktami; doradztwo w tym zakresie, 3. pozyskiwanie informacji na temat oczekiwanej przez odbiorców jakości produktów. 3. Obowiązki wobec procesów-dostawców: 1. przekazywanie informacji na temat aktualnej i oczekiwanej jakości otrzymywanych produktów, 2. stosowanie się do zaleceń dostawców w zakresie wykorzystywania otrzymywanych od nich produktów, 3. stosowanie się do oczekiwań dostawców dotyczących jakości zamówień 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 34

35 Dwa modele komunikacji i trzy źródła pozyskiwania wiedzy przełożeni polece nia właściciele procesów ŹRÓDŁA WIEDZY: 1. normy i procedury, 2. właściciele procesów 3. przełożeni zespołów podwładni wykonawcy procesów pytan ia HIERARCHIA PROCESY 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 35

36 Obowiązki właściciela procesu (1) zarządzanie w strukturze procesu 1. dbałość o odpowiedni poziom wiedzy wykonawców procesu, 2. dbałość o powstawanie i realizowanie procedur, instrukcji, norm itp. dotyczących zarówno produktów procesu, jak i narzędzi służących do tworzenia tych produktów, 3. dbałość o prawidłowy przepływ produktów od dostawcy do odbiorcy oraz oczekiwań jakościowych od odbiorcy do dostawcy; w szczególności ustalenie kryteriów jakości wewnątrz procesu, 4. dbałość o prawidłową realizację procesu. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 36

37 Obowiązki właściciela procesu (2) zarządzanie strukturą procesu 1. ustalenie w porozumieniu z właścicielami innych procesów, które czynności należą do danego procesu, a które nie, 2. przypisanie każdej czynności w procesie odpowiadającego jej zakresu wiedzy obejmującego zarówno wiedzę ogólną (np. technologia cukiernicza), jak też szczególną dla danej firmy - procedury, instrukcje, normy jakości, 3. przypisanie do każdej czynności odpowiednich stanowisk pracy, 4. ustalenie relacji dostawca-odbiorca pomiędzy czynnościami procesu (graf czynności), 5. ustalenie relacji dostawca-odbiorca między procesem własnym a pozostałymi procesami, 6. w miarę potrzeby dodawanie nowych czynności lub podprocesów i odpowiednio usuwanie niepotrzebnych elementów procesu. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 37

38 Uprawnienia właściciela procesu Podejmowanie suwerennych decyzji w zakresie: 1. sposobów wykonywania czynności w procesie (jak to robić), 2. definiowania norm jakości we współpracy z właścicielami procesówdostawców i procesów-odbiorców, 3. dbałości o jakość produktów i wiedzę w tym zakresie wykonawców procesu własnego oraz wykonawców procesów-odbiorców, 4. dbałości o wiedzę dostawców surowców i narzędzi w zakresie ich oczekiwanej jakości, 5. prowadzenia lub organizowanie szkoleń. Właściciel procesu nie ma prawa do wydawania poleceń zarządczych: kto, co i kiedy. Właściciel procesu ma prawo i obowiązek udzielania pouczeń: jak coś się robi oraz kogo i w jakim zakresie należy przeszkolić. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 38

39 Pełnomocnicy właściciela procesu 1. Pełnomocnik branżowy; na jakiś podproces 2. Pełnomocnik w zespole; na jakiś zespół 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 39

40 Zarządzanie tradycyjne a procesowe Pytanie Zarządzanie tradycyjne Zarządzanie procesowe Apele do pracowników, kij i Ustalenie norm jakości i marchewka. prowadzenie regularnych Co czyni się dla poprawienia jakości i wydajności pracy? Co jest przedmiotem doskonalenia jakości? Produkt końcowy, ten który trafia do klienta. pomiarów jakości. Wszystkie produkty ich składniki, narzędzia i procedury Kto dba o jakość? Komórka do spraw jakości. Wszyscy pracownicy, dostawcy, a nawet klient. Kto wyznacza normę jakości pracy? Bezpośredni przełożony. Bezpośredni odbiorca oraz właściciele procesów Kto określa zasady postępowania Bezpośredni przełożony Standardy tworzone z udziałem wykonawców Jaki jest stopień samodzielności pracownika? Wykonywania poleceń przełożonych. Udział w tworzeniu standardów. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 40

41 Hierarchia kierownicza Awans oznacza obejmowanie stanowisk kierowniczych, jest więc w zasadzie dostępny jedynie dla osób o zdolnościach kierowniczych. Modele kariery pracownika Struktura procesowa Awans oznacza obejmowanie stanowisk właścicieli procesów i podprocesów, a w tym kierowniczych (proces Drużyna), jest więc dostępny dla osób o różnorodnych zdolnościach. Stanowisk kierowniczych jest niewiele. Tworzą się naciski i grupy interesów. Awansując fachowca w swojej branży na stanowisko kierownicze, najczęściej obniżamy poziom wykorzystania go jako fachowca. Cofnięcie pracownika na niższe stanowisko kierownicze to degradacja, jest więc bardzo rzadko stosowane. Pracownik albo zostaje na swoim stanowisku (prawo Parkinsona), albo odchodzi z firmy. Trudno dokonać oceny zdolności kierowniczych na danym stanowisku przed awansem na to stanowisko. Stanowisk procesowych (z podprocesami) jest znacznie więcej. Można obdzielić wszystkich zainteresowanych. Awansując fachowca na odpowiadające mu stanowisko procesowe dajemy mu lepsze możliwości rozwoju w swoim fachu i zyskujemy nauczyciela dla innych. Przeniesienie pracownika na inne stanowisko procesowe nie jest degradacją, łatwo można więc korygować błędy w obsadzaniu stanowisk. Zdolności związanych z procesem jest łatwiej dokonać przed awansem na stanowisko właściciela procesu. 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 41

42 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 25 paź 2011 Andrzej Blikle, Zarządzanie procesowe 42