Systemy sterowania robotów przemysłowych
|
|
- Michalina Stachowiak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WYDZIA ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA RiSM Systemy sterowania robotów przemysłowych Dr inż. Mariusz Dąbkowski
2 Sterowanie robota przemysłowego powinno zapewniać: współdziałanie wszystkich jego zespołów konstrukcyjnych (układów napędowych, sensorycznych, efektora), programowanie pracy i niezawodne wykonywanie zaprogramowanych czynności.
3 1) Reagowanie na działalność operatora. 2) Sterowanie w osiach dyskretnych. 3) Sterowanie w osiach pozycjonowanych płynnie lub numerycznie. 4) Sterowanie i koordynacja podsystemów składowych stanowiska pracy robota. 5) Rozgałęzienia programu (ustalanie kolejności dalszego działania).
4 Programowanie robota przemysłowego polega na nauczeniu go cyklu pracy, jaki ma później wykonywać. Znaczna część programu jest przeznaczona na opis trajektorii ruchu, wzdłuż której robot ma przemieszczać przedmioty lub narzędzia z jednego punktu w przestrzeni roboczej do drugiego.
5 Jednak są także inne części programu, które nie opisują ruchu robota: interpretacja danych pochodzących od czujników uruchamianie efektora wysyłanie sygnałów do innych elementów wyposażenia stanowiska pracy odbieranie danych od innych urządzeń oraz prowadzenie obliczeń
6
7 Metody programowania robotów przemysłowych On-line (na stanowisku pracy robota) Off-line (poza stanowiskiem pracy robota) Programowanie ręczne Programowanie przez nauczanie Programowanie za pomocą tekstowych języków programowania Programowanie dyskretne Programowanie ciągłe
8 Zadawanie wartości poszczególnych elementarnych przemieszczeń robota programowanego ręcznie może być realizowane: Bezpośrednio w układzie robota (poprzez przestawienie mechanicznych ograniczników ruchu (zderzaków) dla każdego nowego programu lub w przypadku układu o wielu zderzakach). Pośrednio w układzie sterowania (w którym wartości przemieszczeń będą nastawione ręcznie za pomocą zadajników wartości).
9 Układy sterowania programowane przez nauczanie wymagają od programisty ręcznego lub mechanicznego przemieszczania manipulatora wzdłuż żądanego toru i wprowadzenia go do pamięci układu sterowania (teach-in lub teach-byshowing). Podczas programowania robota metodą uczenia jest on przemieszczany wzdłuż zadanej trajektorii w celu zapisania jej do pamięci układu sterowania. Można tu wyróżnić: Programowanie ciągłe Programowanie dyskretne
10 Programowanie ciągłe Programowanie ciągłe (CP - continuous path) jest stosowane tam, gdzie są wymagane płynne ruchy ramienia robota wzdłuż toru będącego skomplikowaną krzywą. Programowanie dyskretne Podczas programowania dyskretnego wykorzystuje się sterownik ręczny (TP - teach pendant) do sterowania silnikami wykonawczymi robota, w celu mechanicznego prowadzenia robota przez szereg punktów w przestrzeni. Programowanie dyskretne używane jest przy programowaniu przemieszczeń manipulatora z punktu do punktu (PTP point to point).
11 2. Sterowanie w osiach dyskretnych Włączanie i wyłączanie napędów dwustanowych, szczególnie dwustanowych zespołów ruchu oraz chwytaków. Grupa urządzeń dwustanowych obejmuje: pozycjonowane za pomocą zderzaków zespołu ruchu jednostki kinematycznej robota większość stosowanych obecnie chwytaków sygnalizatory stanu pracy robota część urządzeń zewnętrznych, stanowiących elementy obsługiwane przez robota (pod względem układu sterowania analogiczne do urządzeń dwustanowych)
12 3. Sterowanie w osiach pozycjonowanych płynnie Sterowanie zespołami ruchu pozycjonowanymi w całym zakresie przemieszczeń jest bardziej złożone niż sterowanie napędów dwustanowych. Układy napędowe tych zespołów muszą zapewnić możliwość osiągania stabilnych położeń w dowolnych punktach całego zakresu przemieszczeń. Napędy te to serwonapędy (układy programowej lub nadążnej regulacji położenia).
13 Urządzenia tej klasy mają możliwość takiego kształtowania ruchu, że prędkość przemieszczania jest funkcją ciągłą różnicy położeń: aktualnego i zadanego. Ze względu na charakter zmian wartości zadanej wyróżnia się dwa rodzaje regulacji położenia: Przestawianie Nadążanie
14 Przestawianie Charakteryzuje się ono wymuszaniem następnej wartości zadanej dopiero po uzyskaniu, z określoną dokładnością poprzedniej wartości zadanej.
15 Rys. 1. Regulacja położenia w zadaniu przestawiania; 1 z przeregulowaniem, 2 bez przeregulowania, Δx z skok zadanej wartości położenia, x(t) zmiany położenia, t r1, t r2 czasy regulacji ε S odchyłka statyczna regulacji położenia
16 W konwencjonalnych zastosowaniach wymaga się, aby dla dowolnych skokowych zmian wartości zadanej x z z zakresu dopuszczalnego, po czasie t r zwanym czasem regulacji, różnica między aktualną wartością a zadaną x z nie przekraczała co do wartości bezwzględnej pewnej ustalonej wartości ε s, zwanej odchyłką statyczną regulacji położenia.
17 Nadążanie Nadążanie cechuje się ciągłymi zmianami zadanej pozycji. Jego parametrami są: dopuszczalna wartość odchyłki dynamicznej ε d, oraz dopuszczalna prędkość zmian wartości zadanej. Oznacza to, że dla dowolnych dopuszczalnych zmian wartości zadanych różnica ε(t) między położeniem istniejącym x i (t) a zadanym x z (t) nie może przekraczać wartości ε d (rys. 2.).
18 Rys. 2. Regulacja położenia w przypadku nadążania; x Z (t) położenie zadane, x i (t) położenie istniejące, ε(t) odchyłka regulacji.
19 Ponieważ robot wykonuje ruchy w kilku osiach połączonych ze sobą, uzyskanie zadanej drogi w przestrzeni wymaga, aby robot przemieszczał swoje ramiona przez różne położenia przegubów. Dla robota o sześciu stopniach swobody każdy punkt toru jest opisany za pomocą sześciu wartości współrzędnych.
20 Każda wartość odpowiada położeniu jednego przegubu. Jeżeli punkt w przestrzeni w programie robota jest położeniem efektora, to istnieje zwykle więcej niż jeden układ ramion robota umożliwiający osiągnięcie tego punktu.
21 Specyfikacja punktu w przestrzeni nie definiuje jednoznacznie współrzędnych przegubów robota. Odwrotnie jednak, specyfikacja współrzędnych przegubów robota określa tylko jeden punkt w przestrzeni, który odpowiada temu zespołowi wartości współrzędnych.
22 Sterowanie robota można określić jako sekwencję współrzędnych (położeń) przegubów, której efektem jest droga w przestrzeni. Określanie sekwencji punktów w przestrzeni. Rys. 3. Przestrzeń robocza robota kartezjańskiego o dwóch osiach i dwóch zaprogramowanych punktach na każdej osi.
23 Na rys. 3 pokazano możliwe do osiągnięcia punkty w prostokątnej przestrzeni roboczej robota (dla uproszczenia jest to robot w układzie kartezjańskim). Należy określić jak zaprogramować drogę pomiędzy punktami 1 i 2
24 Są różne możliwości: W danym czasie ruch będzie się odbywać tylko w jednej osi i efektor będzie przemieszczał się po bokach a', b' prostokąta przez punkt 1,2.
25 W danym czasie ruch będzie się odbywać tylko w jednej osi i efektor będzie przemieszczał się po bokach b", a" prostokąta przez punkt 2,1.
26 Ruch w obu osiach będzie się zaczynać jednocześnie z jednakową prędkością w każdej osi i wtedy efektor będzie przemieszczał się po linii łamanej c-d, której odcinek c jest pochylony pod kątem 45.
27 Ruch w obu osiach będzie się odbywać jednocześnie w jednakowym czasie i efektor będzie przemieszczał się po linii prostej - przekątnej e.
28 Ruch w obu osiach będzie się odbywać jednocześnie w jednakowym czasie i efektor będzie przemieszczał się po torze będącym fragmentem okręgu koła f.
29 Ruch w obu osiach będzie się odbywać jednocześnie w jednakowym czasie i efektor będzie przemieszczał się po dowolnym torze g.
30 Pytanie, którą drogę wybrać nie jest wcale trywialne, gdyż tor ruchu jest istotny ze względu na zadanie realizowane przez robota lub pomiędzy punktami 1 i 2 mogą znajdować się przeszkody.
31 Interpolacja proces generowania drogi Możliwe są interpolacje: 1) Przegubowa 2) Prostoliniowa 3) Kołowa 4) Typu Spline
32 Interpolacja przegubowa Układ sterowania oblicza, jaką drogę musi przebyć każdy przegub w celu przemieszczenia robota z jednego punktu zdefiniowanego w programie do drugiego. Bazując na znajomości czasu ruchu i wartości przemieszczeń wymaganych dla innych osi, układ sterowania dzieli ruch na mniejsze inkrementy w ten sposób, że ruch we wszystkich osiach zaczyna i kończy się jednocześnie.
33 Interpolacja prostoliniowa Układ sterowania konstruuje hipotetycznie idealny tor między dwoma punktami określonymi w programie (co odpowiada prostej e) i następnie generuje wewnętrzne punkty tak blisko tego toru, jak to jest tylko możliwe. Tor wynikowy jest aproksymacją linii prostej. Dokładność aproksymacji zależy od liczby punktów.
34 Interpolacja kołowa Wymaga od programisty zdefiniowania okręgu w przestrzeni roboczej robota. Wykonywane jest to najczęściej przez specyfikację trzech punktów leżących na obwodzie tego okręgu. Układ sterowania następnie tworzy aproksymację tego okręgu przez wybranie szeregu punktów adresowalnych, leżących najbliżej zdefiniowanego okręgu. Gdy siatka punktów adresowalnych jest odpowiednio gęsta, liniowa aproksymacja wygląda jak by to był fragment okręgu f.
35 Interpolacja typu Spline Umożliwia uzyskanie bardzo gładkiego przebiegu krzywej, nie występują duże wartości przyspieszeń, gdy dysponuje się opisem tylko niektórych punków pomocniczych w zadanym konturze. Punkty pomocnicze łączone są wielomianem od 1 do 3 stopnia. Interpolacja Spline umożliwia istotne zmniejszenie liczby bloków programowych.
36 Rozróżniamy trzy typy interpolacji typu Spline: A-Spline tworzy krzywą przechodzącą po stycznej przez zaprogramowane punkty pomocnicze (wielomian trzeciego stopnia). B-Spline Zaprogramowane punkty nie są punktami pomocniczymi, lecz tylko punktami kontrolnymi. Powstała krzywa nie przechodzi przez punkty kontrolne, lecz w ich pobliżu (odpowiednio wielomian 1., 2. lub 3. stopnia). C-Spline jest najbardziej znaną i najczęściej stosowaną interpolacją typu Spline. Przebiegi przez punkty pomocnicze przechodzą po stycznej lub w sposób łukowy. Stosowane są wielomiany 3 stopnia.
37 4. Sterowanie wyjść i wejść technologicznych W przypadkach, gdy zadania manipulacyjne nie mogą być wykonywane w układzie otwartym musi istnieć kontrola efektów oddziaływania układu sterowania na poszczególne zespoły jednostki kinematycznej robota oraz synchronizacja z działaniem współpracujących maszyn i przebiegiem obsługiwanego procesu. Decyzja o kontynuowaniu albo zakończeniu aktualnie wymuszonego stanu pracy jest podejmowana najczęściej na podstawie wartości pojedynczych logicznych sygnałów stanu samego robota lub stanu procesu czy stanu maszyny.
38 Kontroli wymagają także pewne wielkości, na które robot nie ma bezpośredniego wpływu. W takich sytuacjach oczekiwanie na spełnienie warunku może być odrębnym zadaniem układu sterowania. Wykonanie następuje w chwili, gdy warunek - wskazany dla danego stanu pracy robota, czy obsługiwanej maszyny - osiągnie założoną wartość.
39 5. Ustalanie kolejności dalszego działania Ze względu na sposób wymuszania poszczególnych stanów pracy wyróżnia się dwa typy programów działania robotów przemysłowych: programy liniowe, w których obowiązuje stały porządek następowania po sobie poszczególnych stanów programy rozgałęzione, w których o kolejności wykonywania poszczególnych stanów decydują wartości warunków (najczęściej binarnych), wynikających np. ze stanu i parametrów procesu.
40 Większość układów sterowania robotów przemysłowych umożliwia podzielenie programu robota na jedną lub więcej gałęzi. Gałąź może być traktowana jako podprogram, który jest wywoływany jeden lub więcej razy podczas wykonywania programu.
41 Większość sterowników umożliwia użytkownikowi określenie czy sygnał powinien przerwać aktualnie wykonywaną gałąź programu, czy czekać dopóki wykonywanie tej gałęzi się nie zakończy. Zdolność przerywania jest wykorzystywana głównie w gałęziach błędów. Gałąź błędów jest wywoływana, gdy sygnał wejściowy wskazuje, że nastąpiło nienormalne działanie.
42 6. Klasyfikacja układów sterowania Oto klasyfikacja układów sterowania robotów przemysłowych wraz z możliwościami realizacji wymienionych wcześniej zadań i sposobów programowania.
43 Obsługa Programowanie Sterowanie teleoperatorów Układy sterowania robotów Sterowanie sekwencyjne Sterowanie numeryczne Przekaźnikowe PLC Hardwarowe Mikroprocesorowe Obsługa ręczna Programowanie ręczne Programowanie PTP Programowanie CP Zadania Sterowanie Sterowanie w osiach dyskretnych Pozycjonowanie w osiach serwonapędowych Koordynacja pracy serwonapędów Sprawdzanie stanu wejść technologicznych Sterowanie wyjściami technologicznymi Możliwości rozgałęzień programu pracy
44 7. Układy sterowania teleoperatorów Układy sterowania teleoperatorów, gdzie człowiek stanowi jeden z elementów procesu sterowania, ze względu na sposób realizacji zamierzeń operatora można sklasyfikować na: przyciskowe, kopiujące zadawaną pozycję, kopiujące zadawaną pozycję z siłowym sprzężeniem zwrotnym, bioelektryczne.
45 W sterowaniu przyciskowym teleoperatorów ruchy organu roboczego są śledzone przez człowieka, a korekcji tego ruchu dokonuje się stosownie do istniejącej sytuacji.
46 Sterowanie kopiujące zadawaną pozycję jest dużo łatwiejsze w obsłudze niż sterowanie przyciskowe. Urządzeniem sterującym (zwanym także fantomem) jest kinematycznie podobny układ ramion, jaki ma teleoperator (kopia organu roboczego w pewnej podziałce) lub w nowszych rozwiązaniach joystick.
47 Operator, obserwując położenie i zachowanie się części wykonawczej, kształtuje" ramiona urządzenia sterującego bądź odpowiednio manipuluje joystickiem. Ruchy te są następnie kopiowane przez układ wykonawczy teleoperatora.
48 Sterowanie kopiujące zadawaną pozycję z siłowym sprzężeniem zwrotnym jest znacznym udoskonaleniem. Informacja zwrotna o siłach i momentach w układzie wykonawczym, powstających jako reakcje od wykonywanej pracy, jest przekształcana na wyczuwane przez operatora siły na elementach sterownika. W medycynie jest to niezwykle ważne.
49 8. Programowalne sterowniki logiczne PLC Programowalne sterowniki logiczne PLC (ang. programmable logic controller) są przeznaczone głównie do sterowania dwupołożeniowych urządzeń wykonawczych, których stan jest opisany przez funkcje logiczne zmiennych procesowych, sygnalizowanych przez łączniki drogowe. Struktura sterowników PLC umożliwia połączenie ich z systemem sterowania stanowiska pracy, a programowalność łatwe przystosowanie do każdego nowego zadania.
50 Komputer centralny Układ sterowania numerycznego Inne PLC Interfejs komunikacyjny Procesor logiczny Instrukcje Pamięć programu Krok Struktura sterownika PLC: Interfejs programowania Programator PLC Moduł wyjść analogowych zmiennoprądowych Moduł wejść analogowych zmiennoprądowych = Moduł wyjść analogowych stałoprądowych Magistrala systemowa Moduł wejść analogowych stałoprądowych = CD Moduł wyjść cyfrowych Moduł wejść cyfrowych CD Silniki skokowe Moduł sterowania silnikami skokowymi
51 System PLC zawiera: jednostkę centralną (procesor z układami sterującymi i logicznymi) centralną pamięć programu, z której system pobiera program sterowania zapisany przez użytkownika moduły wejściowe i wyjściowe, moduły funkcji dodatkowych.
52 Ciągły rozwój mikroelektroniki ugruntowuje dwa kierunki rozwoju układów PLC: Z jednej strony coraz tańsze elementy umożliwiają budowę małych, tanich układów o niewielkiej liczbie wejść/wyjść. Z drugiej zaś rozwój techniki mikroprocesorowej umożliwia budowę układów o bardziej złożonych funkcjach, przypisywanych dotychczas komputerom, przy zachowanej zasadzie programowania w języku zorientowanym na realizację sterowań logicznych.
53 Sterownik GE Fanuc VersaMax Nano Sterownik GE Fanuc VersaMax
54 9. Układy sterowania numerycznego komputerowego Najnowocześniejszymi numerycznymi systemami sterowania robotów są układy sterowania o strukturze komputerowej CNC (ang. computer numerical control). Do budowy sterowań CNC wykorzystano układy mikroprocesorowe.
55 Zalety mikroprocesorowego sterowania robotów: Łatwe i szybkie wprowadzanie, poprawianie, wymienianie i przechowywanie programów pracy robota. To samo oprogramowanie może być stosowane do różnych układów sterowania. Dla tego samego układu sterowania można zrealizować różne warianty sterowań CNC za pomocą różnych programów (np. różne roboty mogą mieć ten sam układ sterowania, a realizować mogą różne warianty strategii sterowania). Istnieje wiele możliwości wprowadzania i wyprowadzania danych, jak: za pomocą taśmy magnetycznej, dyskietek, dysku twardego, sieci komputerowych.
56 Architektura wielomikroprocesorowych układów sterowania robotów przemysłowych: Procesor centralny Pamięć RAM-EPRAM Pakiet kontroli Sterownik pamięci dyskowych Interfejs komunikacji z innymi komputerami lub układami sterowania Procesor PLC Interfejs programowania Sterownik ręczny - Panel programatora C E N T R A L N A S Y S T E M O W A M A G I S T R A L A Pakiety wejść i wyjść dwustanowych Pakiety -- wejść i wyjść analogowych V =10V Pakiety --wejść i wyjść cyfrowych Procesor sterowania ruchami w osiach pozycjonowanych płynnie (interpolator) Sterowniki serwonapędów Sterowniki -- napędów -- z silnikami skokowymi
57 Podstawowym elementem architektonicznym układu jest centralna magistrala systemowa, która realizuje połączenie między modułami. Zespoły komunikują się między sobą za pośrednictwem trzech grup linii sygnałowych tworzących: Szynę adresową, Szynę danych, Szynę sterującą.
58 10. Programowanie robotów przez nauczanie Jeśli robot ma wykonywać czynności na konkretnym stanowisku pracy, trzeba utworzyć program opisujący kolejność czynności, które gwarantują wymagane jego działanie i współpracujących z nim urządzeń peryferyjnych.
59 Zakładając, że ruchy robota są programowane metodą uczenia, to za pomocą przycisków do naprowadzania robota w wymagane położenie, można uruchomić ruch w płynnie sterowanych osiach w przestrzeni roboczej robota i sterować położeniem chwytaka. Przez przyciśnięcie przycisku wpisuje się do pamięci układu sterowania odpowiednią instrukcję, której częścią są dane o pozycjach w poszczególnych osiach robota w danym punkcie.
60 Zestaw instrukcji można podzielić na dwie grupy: Instrukcje z argumentem. Instrukcje z argumentem to takie, które wymagają określenia parametru cyfrowego (argumentu) wraz z zaprogramowaniem instrukcji. Instrukcje bez argumentu. Instrukcje bez argumentu programuje się tylko przez wciśnięcie przycisku instrukcyjnego.
61 11. Opis instrukcji Instrukcje można podzielić na trzy grupy: Instrukcje ruchowe Instrukcje sterowania programem Instrukcje do łączności systemu z otoczeniem i synchronizacji czynności robota z urządzeniami peryferyjnymi
62 Instrukcje ruchowe: Instrukcja DOKŁADNIE - Przejdź z pozycji, w której jesteś, na pozycję zaprogramowaną (zapisaną w instrukcji) z zaprogramowaną prędkością. Nieważny jest kształt drogi. Kolejną instrukcję wykonaj dopiero po osiągnięciu zaprogramowanego punktu". Instrukcja ZGRUBNIE - Przejdź z pozycji, w której jesteś, na zaprogramowaną pozycję z zaprogramowaną prędkością. Nieważny jest kształt drogi. W chwili kiedy w ostatniej poruszającej się osi rozpocznie się hamowanie, zacznij wykonywać następną instrukcję".
63 Instrukcja LINIOWO - Przejdź z pozycji, w której jesteś, na zaprogramowaną pozycję w linii prostej w czasie określonym w argumencie instrukcji. W chwili kiedy w ostatniej poruszającej się osi rozpocznie się hamowanie, zacznij wykonywać następną instrukcję". Instrukcja CHWYTAK - Zajmij położenie w dyskretnie sterowanej osi (zapisane w instrukcji) i czekaj przez czas określony w argumencie instrukcji".
64 Instrukcje sterowania programem: Instrukcja SKOK - Kontynuuj instrukcję, której numer jest określony w argumencie instrukcji". Instrukcje CYKL - Zapamiętaj numer następnej instrukcji i nastaw licznik cykli na wartość określoną przez argument instrukcji" i KONIEC CYKLU - Jeśli wartość licznika cykli równa się jeden, kontynuuj wykonywanie programu kolejną instrukcją. W innym przypadku obniż wartość licznika o jeden i skocz do instrukcji, której numer został zapamiętany podczas wykonywania instrukcji CYKL".!! Programowanie cyklu w instrukcji CYKLU nie jest dozwolone!
65 Instrukcje WEZWIJ PODPROGRAM - Zapamiętaj numer następnej instrukcji i skocz na początek programu (do instrukcji, której numer jest podany w argumencie instrukcji)"/ KONIEC PODPROGRAMU - Przeprowadź powrót z podprogramu, tzn. skocz do instrukcji, której numer był zapamiętany podczas wykonywania instrukcji WEZWIJ PODPROGRAM". Instrukcja KONIEC - Jest to koniec programu, skocz na początek kolej-nego programu pamięci".
66 Instrukcje do łączności systemu z otoczeniem i synchronizacji czynności robota z urządzeniami peryferyjnymi: Instrukcje WYJŚCIE WŁĄCZ/WYJŚCIE WYŁĄCZ - Włącz wyjście, określone przez argument instrukcji"/,,wyłącz wyjście, określone przez argument instrukcji". Instrukcja TEST CZEKAJ Czekaj, dopóki nie włączy się wejście, określone przez argument instrukcji". Instrukcja TEST KONIEC - Kontynuuj kolejną instrukcję programu, jeśli wejście (określone przez argument) jest włączone. W przypadku przeciwnym skocz na początek kolejnego włączonego programu".
67 Instrukcja TEST SKOK jest używana do testowania: wejść, położenia zespołów w dyskretnie sterowanych osiach, flag i rejestrów wewnętrznych. Instrukcja CZEKAJ - Czekaj przez czas określony przez argument instrukcji".
68 12. Sterowanie autonomicznych robotów mobilnych Sterowanie autonomicznych robotów mobilnych sprowadza się przede wszystkim do ich prowadzenia po wymaganym torze po powierzchni hali produkcyjnej. Można wyróżnić techniki prowadzenia: z pasywną linią prowadzącą aktywną linią prowadzącą bez linii prowadzącej.
69 Technika prowadzenia autonomicznych robotów mobilnych. Techniki prowadzenia Linia prowadząca pasywna Detekcja fotooptyczna Metoda Littona Detekcja metalu Linia prowadząca aktywna Prowadzenie indukcyjne Bez linii prowadzącej Nawigacja wirtualna w połączeniu z lokalizacją: -przyrostową -optyczną i laserową -podczerwoną -ultradźwiękową -żyroskopową
70 Techniki pasywne Wymagają użycia namalowanych albo przyklejonych na podłodze hali produkcyjnej barwnych pasków lub taśm stalowych, wytyczających tor ruchu pojazdu. Śledzenie toru ruchu jest oparte na zasadach fotooptycznych lub wykrywania metalu.
71 Metoda fotooptyczna stosowane są fotokomórki lub fotodiody, umieszczone w mechanizmie koła kierunku jazdy (koła skrętnego), reagujące na natężenie światła odbitego od namalowanej linii. Metoda Littona jej istotą jest pobudzenie ultrafioletem cząstek znajdujących się na pasku umieszczonym na powierzchni podłogi, które emitują światło o widmie niespotykanym w otoczeniu. Metoda detekcji metalu - pojazd jest wyposażony w detektory metalu i podąża za stalową taśmą ułożoną na lub pod podłogą hali.
72 Techniki aktywne Prowadzenie indukcyjne - Jest to technika aktywnego śledzenia drogi, która wymaga użycia przewodu prowadzącego, zasilanego prądem elektrycznym o niskim napięciu i natężeniu oraz wysokiej częstotliwości. Autonomiczne roboty mobilne poruszają się wówczas torami wyznaczonymi przez przewody elektryczne zagłębione pod podłogą hali o przebiegu odzwierciedlającym kształt potrzebnej sieci dróg transportowych. Przewód ten po zasileniu napięciem wytwarza zmienne pole elektromagnetyczne, indukujące napięcia w cewkach wózka.
73 Wymienione techniki prowadzenia autonomicznych robotów mobilnych nie zapewniają niestety dokładnego pozycjonowania pojazdu w krytycznych punktach. W tych punktach (miejscach) umieszcza się w związku z tym specjalne znaczniki" (elektroniczne nadajniki impulsów), które ułatwiają pojazdowi określenie jego rzeczywistej pozycji i po porównaniu z zapamiętaną w pamięci komputera pozycją zadaną dokonują odpowiedniej korekty położenia.
74 Innym rozwiązaniem jest umieszczenie wzdłuż drogi znaków terenowych, utworzonych po obu stronach linii prowadzącej z bocznych kresek. Pojazd czyta i interpretuje binarny kod tych kresek: Znaczniki binarne na drodze robota: a) Znacznik punktu zatrzymania b) Kod funkcji c) Kod położenia
75 Techniki sterowania bez ścieżki prowadzącej Nawigacja wirtualna - to rodzaj techniki sterowania bez ścieżki prowadzącej. W pamięci procesora pokładowego pojazdu jest zapamiętana dwuwymiarowa mapa bitowa świata zewnętrznego, tzn. hali fabrycznej z zaznaczonymi wszystkimi stałymi obiektami (przeszkodami). Komputer pojazdu generuje trajektorię ruchu od punktu startowego do celu, a następnie według niej prowadzi wózek, sterując mechanizmami kierowania i napędu.
76 Nawigacja wirtualna musi być łączona z innymi metodami, umożliwiającymi lokalizację położenia pojazdu w hali i wykrywanie przeszkód: Przyrostowa lokalizacja położenia metoda polega na wykorzystaniu sygnałów z przetworników obrotowoimpulsowych, zainstalowanych na kołach jezdnych i kołach skrętnych. Znając liczbę impulsów wygenerowanych przez każde koło, komputer sterujący może zgrubnie określić przemieszczenie wózka w dwóch osiach współrzędnych, czyli w konsekwencji jego położenie. Metoda lokalizacji optycznej w metodzie tej stosuje się kamerę CCD zainstalowaną pod sufitem hali oraz naniesione znaki optyczne na górnej powierzchni wózka.
77 Lokalizacja na podczerwień i ultradźwiękowa - pojazd jest wyposażony w nadajnik światła podczerwonego lub ultradźwięków i odbiornik sygnałów odbitych. Autonomiczny robot mobilny określa swoje położenie wzglądem stałych przeszkód, zapamiętanych w mapie bitowej. Lokalizacja za pomocą skanera laserowego metoda polega na omiataniu" przestrzeni wokół pojazdu promieniem laserowym w zakresie 180 lub 360 z zadaną rozdzielczością, np. 0,5. Lokalizacja żyroskopowa - robot ma zainstalowany żyroskop pokładowy, który umożliwia orientowanie się w aktualnej pozycji podczas ruchu.
78 Generowanie trajektorii ruchu robota jest najważniejszym zadaniem nawigacji wirtualnej. W zależności od zakresu dostępnej informacji o otoczeniu robota podczas planowania ruchu metody planowania dzieli się na: globalne lokalne
79 W metodach globalnych zakłada się znajomość rozkładu wszystkich przeszkód przed przystąpieniem do planowania. Do metod globalnych zaliczamy: propagację fali, diagramy Woronoia, graf widoczności.
80 Metody lokalne zapewniają głównie bezkolizyjność ruchu z ewentualną optymalizacją lokalnej jakości ruchu. Do metod lokalnych zaliczamy metody: pól potencjałowych, elastycznej wstęgi.
81 Metoda propagacji fali W metodzie tej zakłada się, że robot mobilny porusza się na płaszczyźnie w dowolnym kierunku z jednakową łatwością, a więc jest holonomiczny. Metoda polega na podziale dwuwymiarowej przestrzeni konfiguracyjnej robota na elementarne komórki, zwykle tworzące jednorodną siatkę. Planowanie odbywa się przez przypisanie każdej komórce znacznika oraz wagi. Zastosowanie metody propagacji fal jest ograniczone do środowisk stacjonarnych i zamkniętych.
82 Metoda diagramu Woronoia Metoda diagramu Woronoia jest metodą planowania skrajnie bezpiecznych torów robotów mobilnych poruszających się na płaszczyźnie. Zwykle bywa wykorzystywana w środowisku o niezbyt licznych przeszkodach stacjonarnych. Na podstawie mapy otoczenia robota, w której znajdują się przeszkody, nanosi się krzywe równoległe do przeszkód. Główną zaletą metody diagramu Woronoia jest bezpieczeństwo wynikowego toru ruchu. Do wad metody należy zaliczyć trudność w uwzględnieniu zmian środowiska, np. w wyniku ruchu przeszkód.
83 Graf widoczności Tym sposobem planuje się efektywnie optymalny tor ruchu robota mobilnego na płaszczyźnie, na której znajdują się jedynie przeszkody w kształcie wieloboków wypukłych. Tworzony graf konfiguracji powstaje przez łączenie wierzchołków, których incydencja jest określona na podstawie kryterium widoczności. Metoda ta jest na tyle efektywna czasowo, że może być stosowana nawet w trybie czasu rzeczywistego z ruchomymi przeszkodami, o ile tylko mapa otoczenia robota jest uaktualniana odpowiednio często.
84 Metoda pól potencjałowych Jest to metoda lokalna, niewrażliwa na kształt przeszkód. Zakłada się w niej, że ruch robota jest wypadkową działających nań sił. Siły pochodzące od przeszkód odpychają robota, natomiast siły pochodzące od punktu docelowego przyciągają. Metoda ma jeden podstawowy mankament - problem z minimami lokalnymi.
85 Metoda elastycznej wstęgi Kolejna metoda planowania toru robota mobilnego traktowanego jako punkt materialny. Metoda łączy dwa podejścia: metodę ciągłej deformacji i metodę pól potencjałowych. Dopuszcza ona do wielu inwencji w projekcie konkretnego planera ruchu.
86 SINAS system nawigacyjny dla automatycznych robotów serwisowych Firma SIEMENS, przodująca w dziedzinie sterowań numerycznych, oferuje system nawigacyjny SIN AS dla niezależnych, mobilnych robotów serwisowych. Jest to system o budowie modułowej. Pakiet nawigacyjny składa się z następujących komponentów: sterownika z instalacją, pakietu oprogramowania, skanera laserowego, optycznego żyroskopu, systemu sensorów ultradźwiękowych.
87
88 Omawiając sterowanie robotów, należy pamiętać, że stanowią one tylko jeden z podsystemów zautomatyzowanego stanowiska, gniazda lub systemu produkcyjnego, które mogą zawierać jeden lub kilka robotów, obrabiarek, przenośników itp. Na wyższym poziomie stanowiska czy systemu mogą, być połączone w sieci produkcyjne obejmujące całą fabrykę w taki sposób, żeby komputer centralny mógł sterować całym przebiegiem produkcji danego zakładu. Stąd sterowanie robotów przemysłowych jest często związane z szerszym problemem współpracy wielu połączonych ze sobą maszyn i urządzeń w zautomatyzowanym zakładzie produkcyjnym.
I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU
I. KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: ROBOTYKA 3 2. Kod przedmiotu: Ro3 3. Jednostka prowadząca: Wydział Mechaniczno-Elektryczny 4. Kierunek: Automatyka i Robotyka 5. Specjalność: Informatyka Stosowana
Bardziej szczegółowoKinematyka manipulatora równoległego typu DELTA 106 Kinematyka manipulatora równoległego hexapod 110 Kinematyka robotów mobilnych 113
Spis treści Wstęp 11 1. Rozwój robotyki 15 Rys historyczny rozwoju robotyki 15 Dane statystyczne ilustrujące rozwój robotyki przemysłowej 18 Czynniki stymulujące rozwój robotyki 23 Zakres i problematyka
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska. Gdańsk, 2016
Politechnika Gdańska Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Katedra Systemów Geoinformatycznych Aplikacje Systemów Wbudowanych Programowalne Sterowniki Logiczne (PLC) Krzysztof Bikonis Gdańsk,
Bardziej szczegółowoUkłady sterowania robotów przemysłowych. Warstwa programowania trajektorii ruchu. Warstwa wyznaczania trajektorii ruchu.
WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA RiSM Układy sterowania robotów przemysłowych. Warstwa programowania trajektorii ruchu. Warstwa wyznaczania trajektorii ruchu. Dr inż. Mariusz Dąbkowski Zadaniem
Bardziej szczegółowoJĘZYKI PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW
JĘZYKI PROGRAMOWANIA STEROWNIKÓW dr inż. Wiesław Madej Wstęp Języki programowania sterowników 15 h wykład 15 h dwiczenia Konsultacje: - pokój 325A - środa 11 14 - piątek 11-14 Literatura Tadeusz Legierski,
Bardziej szczegółowoProgramowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści
Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, 2017 Spis treści Przedmowa 11 ROZDZIAŁ 1 Wstęp 13 1.1. Rys historyczny 14 1.2. Norma IEC 61131 19 1.2.1. Cele i
Bardziej szczegółowoLEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera.
LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera. 1. Ogólna budowa komputera Rys. Ogólna budowa komputera. 2. Komputer składa się z czterech głównych składników: procesor (jednostka centralna, CPU) steruje działaniem
Bardziej szczegółowoPodstawy PLC. Programowalny sterownik logiczny PLC to mikroprocesorowy układ sterowania stosowany do automatyzacji procesów i urządzeń.
Podstawy PLC Programowalny sterownik logiczny PLC to mikroprocesorowy układ sterowania stosowany do automatyzacji procesów i urządzeń. WEJŚCIA styki mechaniczne, przełączniki zbliżeniowe STEROWNIK Program
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA AUTOMATYKI. Robot do pokrycia powierzchni terenu
WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA AUTOMATYKI Robot do pokrycia powierzchni terenu Zadania robota Zadanie całkowitego pokrycia powierzchni na podstawie danych sensorycznych Zadanie unikania przeszkód
Bardziej szczegółowoStruktura manipulatorów
Temat: Struktura manipulatorów Warianty struktury manipulatorów otrzymamy tworząc łańcuch kinematyczny o kolejnych osiach par kinematycznych usytuowanych pod kątem prostym. W ten sposób w zależności od
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoDziałanie i charakterystyka sterownika GE FANUC VersaMaxNano
Działanie i charakterystyka sterownika GE FANUC VersaMaxNano Sterownik wykonuje cyklicznie program sterujący. Oprócz wykonywania programu sterującego, sterownik regularnie gromadzi dane z urządzeń wejściowych,
Bardziej szczegółowoOpracował: Jan Front
Opracował: Jan Front Sterownik PLC PLC (Programowalny Sterownik Logiczny) (ang. Programmable Logic Controller) mikroprocesorowe urządzenie sterujące układami automatyki. PLC wykonuje w sposób cykliczny
Bardziej szczegółowoRoboty przemysłowe. Cz. II
Roboty przemysłowe Cz. II Klasyfikacja robotów Ze względu na rodzaj napędu: - hydrauliczny (duże obciążenia) - pneumatyczny - elektryczny - mieszany Obecnie roboty przemysłowe bardzo często posiadają napędy
Bardziej szczegółowoPROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE
PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE I. Wprowadzenie Klasyczna synteza kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterowania stosowana do automatyzacji dyskretnych procesów produkcyjnych polega na zaprojektowaniu
Bardziej szczegółowoSterowanie napędów maszyn i robotów
Sterowanie napędów maszyn i robotów dr inż. Jakub Możaryn Wykład 1 Instytut Automatyki i Robotyki Wydział Mechatroniki Politechnika Warszawska, 2014 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach
Bardziej szczegółowoKalibracja robotów przemysłowych
Kalibracja robotów przemysłowych Rzeszów 27.07.2013 Kalibracja robotów przemysłowych 1. Układy współrzędnych w robotyce... 3 2 Deklaracja globalnego układu współrzędnych.. 5 3 Deklaracja układu współrzędnych
Bardziej szczegółowoProgramowanie sterowników PLC wprowadzenie
Programowanie sterowników PLC wprowadzenie Zakład Teorii Maszyn i Automatyki Katedra Podstaw Techniki Felin p.110 http://ztmia.ar.lublin.pl/sips waldemar.samociuk@up.lublin,pl Sterowniki programowalne
Bardziej szczegółowoT13 Modelowanie zautomatyzowanych procesów wytwórczych, programowanie maszyn CNC
T13 Modelowanie zautomatyzowanych procesów wytwórczych, programowanie maszyn CNC 1. Wstęp Wg normy ISO ITR 8373, robot przemysłowy jest automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową maszyną manipulacyjną
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:
Bardziej szczegółowoMechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych
Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych 1 Sterowanie procesem oparte na jego modelu u 1 (t) System rzeczywisty x(t) y(t) Tworzenie
Bardziej szczegółowoZestaw 1 1. Rodzaje ruchu punktu materialnego i metody ich opisu. 2. Mikrokontrolery architektura, zastosowania. 3. Silniki krokowe budowa, zasada działania, sterowanie pracą. Zestaw 2 1. Na czym polega
Bardziej szczegółowoSterowniki Programowalne (SP)
Sterowniki Programowalne (SP) Wybrane aspekty procesu tworzenia oprogramowania dla sterownika PLC Podstawy języka funkcjonalnych schematów blokowych (FBD) Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i
Bardziej szczegółowoRoboty przemysłowe - wybrane pojęcia, budowa, zastosowania, przykłady
Roboty przemysłowe - wybrane pojęcia, budowa, zastosowania, przykłady dr inż. Wojciech Muszyński Zakład Podstaw Cybernetyki i Robotyki wojciech.muszynski@pwr.wroc.pl Mechanizacja, Automatyzacja, Robotyzacja
Bardziej szczegółowoKonfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy
Ćwiczenie V LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Zał.1 - Działanie i charakterystyka sterownika PLC
Bardziej szczegółowoZwory na płycie z łączem szeregowym ustawienie zworek dla programowania.
I. OPIS STANOWISKA DO BADANIA SILNIKÓW KROKOWYCH LINIOWYCH Pracą silnika można sterować za pomocą sterownika lub przez łącze szeregowe RS485/232 z komputera. Rysunek przedstawiający sposób podłączenia
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Napęd Robotów
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH Laboratorium z Napęd Robotów Robot precyzyjny typu SCARA Prowadzący: mgr inŝ. Waldemar Kanior Sala 101, budynek
Bardziej szczegółowoObiekt. Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany).
SWB - Systemy wbudowane w układach sterowania - wykład 13 asz 1 Obiekt sterowania Wejście Obiekt Wyjście Obiekt sterowania obiekt, który realizuje proces (zaplanowany). Fizyczny obiekt (proces, urządzenie)
Bardziej szczegółowoModułowy programowalny przekaźnik czasowy firmy Aniro.
Modułowy programowalny przekaźnik czasowy firmy Aniro. Rynek sterowników programowalnych Sterowniki programowalne PLC od wielu lat są podstawowymi systemami stosowanymi w praktyce przemysłowej i stały
Bardziej szczegółowoAdresowanie obiektów. Adresowanie bitów. Adresowanie bajtów i słów. Adresowanie bajtów i słów. Adresowanie timerów i liczników. Adresowanie timerów
Adresowanie obiektów Bit - stan pojedynczego sygnału - wejście lub wyjście dyskretne, bit pamięci Bajt - 8 bitów - wartość od -128 do +127 Słowo - 16 bitów - wartość od -32768 do 32767 -wejście lub wyjście
Bardziej szczegółowoUrządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu
Urządzenia automatyki przemysłowej - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Urządzenia automatyki przemysłowej Kod przedmiotu 06.0-WE-AiRP-UAP Wydział Kierunek Wydział Informatyki, Elektrotechniki
Bardziej szczegółowoROBOTY PRZEMYSŁOWE LABORATORIUM FANUC S-420F
ROBOTY PRZEMYSŁOWE LABORATORIUM FANUC S-420F Wstęp Roboty przemysłowe FANUC Robotics przeznaczone są dla szerokiej gamy zastosowań, takich jak spawanie ( Spawanie to jedno z najczęstszych zastosowań robotów.
Bardziej szczegółowoMOŻLIWOŚCI PROGRAMOWE MIKROPROCESORÓW
MOŻLIWOŚCI PROGRAMOWE MIKROPROCESORÓW Projektowanie urządzeń cyfrowych przy użyciu układów TTL polegało na opracowaniu algorytmu i odpowiednim doborze i zestawieniu układów realizujących różnorodne funkcje
Bardziej szczegółowoPrzykład programowania PLC w języku drabinkowym - ćwiczenie 6
Przykład programowania PLC w języku drabinkowym - ćwiczenie 6 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podstawowymi elementami języka drabinkowego i zasadami programowania Programowalnych Sterowników Logicznych
Bardziej szczegółowoAnalogowy sterownik silnika krokowego oparty na układzie avt 1314
Katedra Energoelektroniki i Automatyki Systemów Przetwarzania Energii 51 Konferencja Studenckich Kół Naukowych Bartłomiej Dąbek Adrian Durak - Elektrotechnika 3 rok - Elektrotechnika 3 rok Analogowy sterownik
Bardziej szczegółowoUrządzenia zewnętrzne
Urządzenia zewnętrzne SZYNA ADRESOWA SZYNA DANYCH SZYNA STEROWANIA ZEGAR PROCESOR PAMIĘC UKŁADY WE/WY Centralna jednostka przetw arzająca (CPU) DANE PROGRAMY WYNIKI... URZ. ZEWN. MO NITORY, DRUKARKI, CZYTNIKI,...
Bardziej szczegółowoMateriały pomocnicze do ćwiczeń laboratoryjnych
Materiały pomocnicze do ćwiczeń laboratoryjnych Badanie napędów elektrycznych z luzownikami w robocie Kawasaki FA006E wersja próbna Literatura uzupełniająca do ćwiczenia: 1. Cegielski P. Elementy programowania
Bardziej szczegółowoSterowanie procesem wiercenia otworów w elemencie na linii produkcyjnej przy pomocy sterownika PLC
Ćwiczenie 3 Sterowanie procesem wiercenia otworów w elemencie na linii produkcyjnej przy pomocy sterownika PLC 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest napisanie i uruchomienie programu do sterowania sekwencyjnego
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 12 - Układy przekaźnikowe. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, 2015. Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 12 - Układy przekaźnikowe Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Projektowanie układów kombinacyjnych Układy kombinacyjne są realizowane: w technice stykowo - przekaźnikowej, z elementów
Bardziej szczegółowo1. Wstęp. dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 4!!!
Laboratorium nr3 Temat: Sterowanie sekwencyjne półautomatyczne i automatyczne. 1. Wstęp Od maszyn technologicznych wymaga się zapewnienia ściśle określonych kolejności (sekwencji) działania. Dotyczy to
Bardziej szczegółowoWARIATOR USTAWIENIA Białystok, Plażowa 49/1, Poland,
WARIATOR USTAWIENIA 1. Podłączyć wariator do instalacji pojazdu według schematu. 2. Wybrać typ czujnika czujnika z paska Halotronowy lub Indukcyjny 2.1. Niezałączony czujnik Halla ewentualnie optyczny
Bardziej szczegółowoPL 203749 B1. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica,Kraków,PL 17.10.2005 BUP 21/05. Bogdan Sapiński,Kraków,PL Sławomir Bydoń,Kraków,PL
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203749 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 367146 (51) Int.Cl. B25J 9/10 (2006.01) G05G 15/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery
WPROWADZENIE Mikrosterownik (cyfrowy) jest to moduł elektroniczny zawierający wszystkie środki niezbędne do realizacji wymaganych procedur sterowania przy pomocy metod komputerowych. Platformy budowy mikrosterowników:
Bardziej szczegółowoManipulatory i roboty mobilne AR S1 semestr 5
Manipulatory i roboty mobilne AR S semestr 5 Konrad Słodowicz MN: Zadanie proste kinematyki manipulatora szeregowego - DOF Położenie manipulatora opisać można dwojako w przestrzeni kartezjańskiej lub zmiennych
Bardziej szczegółowoRoboty manipulacyjne i mobilne. Roboty przemysłowe zadania i elementy
Roboty manipulacyjne i mobilne Wykład II zadania i elementy Janusz Jakubiak IIAiR Politechnika Wrocławska Informacja o prawach autorskich Materiały pochodzą z książek: J. Honczarenko.. Budowa i zastosowanie.
Bardziej szczegółowoRoboty przemysłowe. Wprowadzenie
Roboty przemysłowe Wprowadzenie Pojęcia podstawowe Manipulator jest to mechanizm cybernetyczny przeznaczony do realizacji niektórych funkcji kończyny górnej człowieka. Należy wyróżnić dwa rodzaje funkcji
Bardziej szczegółowoInstrukcja z przedmiotu Napęd robotów
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH Instrukcja z przedmiotu Napęd robotów Wieloosiowy liniowy napęd pozycjonujący robot ramieniowy RV-2AJ CEL ĆWICZENIA
Bardziej szczegółowoSymulacja działania sterownika dla robota dwuosiowego typu SCARA w środowisku Matlab/Simulink.
Symulacja działania sterownika dla robota dwuosiowego typu SCARA w środowisku Matlab/Simulink. Celem ćwiczenia jest symulacja działania (w środowisku Matlab/Simulink) sterownika dla dwuosiowego robota
Bardziej szczegółowoAutomatyka i sterowania
Automatyka i sterowania Układy regulacji Regulacja i sterowanie Przykłady regulacji i sterowania Funkcje realizowane przez automatykę: regulacja sterowanie zabezpieczenie optymalizacja Automatyka i sterowanie
Bardziej szczegółowoMechanika Robotów. Wojciech Lisowski. 5 Planowanie trajektorii ruchu efektora w przestrzeni roboczej
Katedra Robotyki i Mechatroniki Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie Mechanika Robotów Wojciech Lisowski 5 Planowanie trajektorii ruchu efektora w przestrzeni roboczej Mechanika Robotów KRiM, WIMIR, AGH
Bardziej szczegółowoPR242012 23 kwietnia 2012 Mechanika Strona 1 z 5. XTS (extended Transport System) Rozszerzony System Transportowy: nowatorska technologia napędów
Mechanika Strona 1 z 5 XTS (extended Transport System) Rozszerzony System Transportowy: nowatorska technologia napędów Odwrócona zasada: liniowy silnik ruch obrotowy System napędowy XTS firmy Beckhoff
Bardziej szczegółowo1 Zasady bezpieczeństwa
1 Zasady bezpieczeństwa W trakcie trwania zajęć laboratoryjnych ze względów bezpieczeństwa nie należy przebywać w strefie działania robota, która oddzielona jest od pozostałej części laboratorium barierkami.
Bardziej szczegółowoFunkcje: wejściowe, wyjściowe i logiczne. Konfigurowanie zabezpieczeń.
Funkcje: wejściowe, wyjściowe i logiczne. Konfigurowanie zabezpieczeń. 1. ZASADA DZIAŁANIA...2 2. FUNKCJE WEJŚCIOWE...5 3. FUNKCJE WYJŚCIOWE...6 4. FUNKCJE LOGICZNE...9 Zabezpieczenie : ZSN 5U od: v. 1.0
Bardziej szczegółowoProjekt prostego układu sekwencyjnego Ćwiczenia Audytoryjne Podstawy Automatyki i Automatyzacji
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA im. Jarosława Dąbrowskiego Projekt prostego układu sekwencyjnego Ćwiczenia Audytoryjne Podstawy Automatyki i Automatyzacji mgr inż. Paulina Mazurek Warszawa 2013 1 Wstęp Układ
Bardziej szczegółowoLaboratorium Sterowania Robotów Sprawozdanie
Instytut Automatyki Politechniki Łódzkiej FTIMS, Informatyka wtorek 10:15 12:00 Laboratorium Sterowania Robotów Sprawozdanie Skład grupy laboratoryjnej: Krzysztof Łosiewski 127260 Łukasz Nowak 127279 Kacper
Bardziej szczegółowoDEMERO Automation Systems
Programowanie wektorowych przetwornic częstotliwości serii POSIDRIVE FDS5000 / MDS5000 i serwonapędów POSIDRIVE MDS5000 / POSIDYN SDS5000 firmy Stober Antriebstechnik Konfiguracja parametrów w programie
Bardziej szczegółowoArchitektura komputerów
Architektura komputerów Tydzień 11 Wejście - wyjście Urządzenia zewnętrzne Wyjściowe monitor drukarka Wejściowe klawiatura, mysz dyski, skanery Komunikacyjne karta sieciowa, modem Urządzenie zewnętrzne
Bardziej szczegółowoAdaptacyjne sterowanie robotem IRb-6 instrukcja nr 508
Adaptacyjne sterowanie robotem IRb-6 instrukcja nr 508 1 Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie sie z programowaniem robota przemysłowego IRb-6 wyposażonego w czujnik zbliżeniowy z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowo1. Podstawowe wiadomości...9. 2. Możliwości sprzętowe... 17. 3. Połączenia elektryczne... 25. 4. Elementy funkcjonalne programów...
Spis treści 3 1. Podstawowe wiadomości...9 1.1. Sterowniki podstawowe wiadomości...10 1.2. Do czego służy LOGO!?...12 1.3. Czym wyróżnia się LOGO!?...12 1.4. Pierwszy program w 5 minut...13 Oświetlenie
Bardziej szczegółowoSterowanie, uczenie i symulacja robotów przemysłowych Kawasaki
Ćwiczenie VIII LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Sterowanie, uczenie i symulacja robotów przemysłowych Kawasaki Zał.1 - Roboty przemysłowe i mobilne. Roboty Kawasaki - charakterystyka Zał.2 - Oprogramowanie
Bardziej szczegółowoProjektowanie systemów zrobotyzowanych
ZAKŁAD PROJEKTOWANIA TECHNOLOGII Laboratorium Projektowanie systemów zrobotyzowanych Instrukcja 4 Temat: Programowanie trajektorii ruchu Opracował: mgr inż. Arkadiusz Pietrowiak mgr inż. Marcin Wiśniewski
Bardziej szczegółowoSterowniki Programowalne Sem. V, AiR
Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Sterowniki Programowalne Sem. V, AiR Opis stanowiska sterowania prędkością silnika 3-fazowego Opracował: mgr inż. Arkadiusz Cimiński Data: październik, 2016 r. Opis
Bardziej szczegółowoSTEROWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ I. Laboratorium. 4. Przekaźniki czasowe
STEROWANIE MASZYN I URZĄDZEŃ I Laboratorium 4. Przekaźniki czasowe Opracował: dr hab. inż. Cezary Orlikowski Instytut Politechniczny W tym ćwiczeniu będą realizowane programy sterujące zawierające elementy
Bardziej szczegółowo1. Wykorzystanie sterownika Modicon Micro (03) do sterowania transportem i segregacją półfabrykatów
1. Wykorzystanie sterownika Modicon Micro 61200 (03) do sterowania transportem i segregacją półfabrykatów procesu technologicznego 1.1. Wprowadzenie W ćwiczeniu tym obiektem poddanym sterowaniu będzie
Bardziej szczegółowoStruktura i funkcjonowanie komputera pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna. System operacyjny. Zarządzanie procesami
Rok akademicki 2015/2016, Wykład nr 6 2/21 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2015/2016
Bardziej szczegółowoAsynchroniczne statyczne układy sekwencyjne
Asynchroniczne statyczne układy sekwencyjne Układem sekwencyjnym nazywany jest układ przełączający, posiadający przynajmniej jeden taki stan wejścia, któremu odpowiadają, zależnie od sygnałów wejściowych
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA ENERGOELEKTRYKI LABORATORIUM INTELIGENTNYCH INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA ENERGOELEKTRYKI LABORATORIUM INTELIGENTNYCH INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH Wprowadzenie do oprogramowania firmowego Eaton RF-System (na podstawie dokumentacji
Bardziej szczegółowoPRODUCT INFORMATION INTERROLL CONVEYORCONTROL NOWY WYMIAR W BEZDOTYKOWEJ AKUMULACJI TOWARU (ZPA)
PRODUCT INFORMATION INTERROLL CONVEYORCONTROL NOWY WYMIAR W BEZDOTYKOWEJ AKUMULACJI TOWARU (ZPA) INTERROLL CONVEYORCONTROL: STEROWANIA DLA SZYBKA INSTALACJA, ELASTYCZNA KONFIGURACJA I STOPIEŃ OCHRONY IP54
Bardziej szczegółowoSerwomechanizm - zamknięty układ sterowania przemieszczeniem, o strukturze typowego układu regulacji. Wartość wzorcowa porównywana jest z
serwomechanizmy Serwomechanizm - zamknięty układ sterowania przemieszczeniem, o strukturze typowego układu regulacji. Wartość wzorcowa porównywana jest z przetworzonym przez przetwornik bieżącym sygnałem
Bardziej szczegółowoKurs STARTER S5. Spis treści. Dzień 1. III Budowa wewnętrzna, działanie i obsługa sterownika (wersja 0504)
I Dlaczego sterownik? (wersja 0504) Spis treści Dzień 1 I-3 Wady i zalety poszczególnych rodzajów układów sterowania I-4 Charakterystyka rodziny S5 I-5 II Podłączenie sterownika do obiektu (wersja 0504)
Bardziej szczegółowoAdaptacja sterownika PLC do obiektu sterowania. Synteza algorytmu procesu i sterowania metodą GRAFCET i SFC
Adaptacja sterownika PLC do obiektu sterowania. Synteza algorytmu procesu i sterowania metodą GRAFCET i SFC Proces technologiczny (etap procesu produkcyjnego/przemysłowego) podstawa współczesnych systemów
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki
Wykład 6 - Miejsce i rola regulatora w układzie regulacji Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2015 Regulacja zadajnik regulator sygnał sterujący (sterowanie) zespół wykonawczy przetwornik pomiarowy
Bardziej szczegółowoSTEROWNIKI PROGRAMOWALNE PLC
STEROWNIKI PROGRAMOWALNE PLC SPIS TREŚCI PROGRAMOWALNE UKŁADY AUTOMATYKI ZADANIA STEROWNIKÓW PLC CECHY STEROWNIKÓW PLC RODZAJE STEROWNIKÓW PLC OBSZARY ZASTOSOWAŃ STEROWNIKÓW PLC BUDOWA STEROWNIKÓW PLC
Bardziej szczegółowoSzybkie prototypowanie w projektowaniu mechatronicznym
Szybkie prototypowanie w projektowaniu mechatronicznym Systemy wbudowane (Embedded Systems) Systemy wbudowane (ang. Embedded Systems) są to dedykowane architektury komputerowe, które są integralną częścią
Bardziej szczegółowoSpecjalność: Komputerowe systemy sterowania i diagnostyki
Specjalność: Komputerowe systemy sterowania i diagnostyki Rozkład zajęć w sem. (godz. w tygodniu) Lp Nazwa przedmiotu ECTS sem. 1 sem. 2 sem. 3 sem. 4 sem. 5 sem. 6 sem. 7 w c l p w c l p w c l p w c l
Bardziej szczegółowo3RS SZYNOWO-DROGOWY WÓZEK MANEWROWY
3RS SZYNOWO-DROGOWY WÓZEK MANEWROWY GŁÓWNE PARAMETRY TECHNICZNE Maksymalna masa pojazdu do przetaczania: Maks. prędkość jazdy szynowej z obciążeniem / bez obciążenia: 350 t 3 / 6 km/h 3RS 1 / 5 PRZEZNACZENIE
Bardziej szczegółowourządzenie elektroniczne służące do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr albo sygnału ciągłego.
Komputer (z ang. computer od łac. computare obliczać, dawne nazwy używane w Polsce: mózg elektronowy, elektroniczna maszyna cyfrowa, maszyna matematyczna) urządzenie elektroniczne służące do przetwarzania
Bardziej szczegółowoSzkoła programisty PLC : sterowniki przemysłowe / Gilewski Tomasz. Gliwice, cop Spis treści
Szkoła programisty PLC : sterowniki przemysłowe / Gilewski Tomasz. Gliwice, cop. 2017 Spis treści O autorze 9 Wprowadzenie 11 Rozdział 1. Sterownik przemysłowy 15 Sterownik S7-1200 15 Budowa zewnętrzna
Bardziej szczegółowoMetody pozycjonowania i programowania
Metody pozycjonowania Metody pozycjonowania i programowania 1. Pozycjonowanie zderzakowe: dochodzenie do zadanej pozycji wyznaczonej przez zderzaki; brak wpływu na kształt trajektorii 2. Pozycjonowanie
Bardziej szczegółowoSterowniki PLC. Elektrotechnika II stopień Ogólno akademicki. przedmiot kierunkowy. Obieralny. Polski. semestr 1
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu E-E2T-09-s2 Nazwa modułu Sterowniki PLC Nazwa modułu w języku angielskim Programmable Logic
Bardziej szczegółowoLaboratorium Maszyny CNC. Nr 3
1 Politechnika Poznańska Instytut Technologii Mechanicznej Laboratorium Maszyny CNC Nr 3 Przekładnia elektroniczna Opracował Dr inż. Wojciech Ptaszyński Poznań, 18 kwietnia 016 1. Cel pracy Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoElastyczne systemy wytwarzania
ZAKŁAD PROJEKTOWANIA TECHNOLOGII Laboratorium: Elastyczne systemy wytwarzania Załącznik do instrukcji nr 1 Opracował: Jakub Zawrotniak Poniżej przedstawiono sposób tworzenia nowego projektu/programu: a)
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera
Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Definicja systemu operacyjnego (1) Miejsce,
Bardziej szczegółowoMETODYKA BADAŃ DOKŁADNOŚCI I POWTARZALNOŚCI ODWZOROWANIA TRAJEKTORII ROBOTA PRZEMYSŁOWEGO FANUC M-16iB
METODYKA BADAŃ DOKŁADNOŚCI I POWTARZALNOŚCI ODWZOROWANIA TRAJEKTORII ROBOTA PRZEMYSŁOWEGO FANUC M-16iB Marcin WIŚNIEWSKI Jan ŻUREK Olaf CISZAK Streszczenie W pracy omówiono szczegółowo metodykę pomiaru
Bardziej szczegółowoPodstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Dr inż.
Bardziej szczegółowoLaboratorium Napędu Robotów
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH Laboratorium Napędu Robotów Wieloosiowy liniowy napęd pozycjonujący robot ramieniowy RV-2AJ CEL ĆWICZENIA Celem
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera
Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego
Bardziej szczegółowodr inż. Konrad Sobolewski Politechnika Warszawska Informatyka 1
dr inż. Konrad Sobolewski Politechnika Warszawska Informatyka 1 Cel wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działanie systemu operacyjnego
Bardziej szczegółowoSystemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak
Wprowadzenie Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Systemów Wytwarzania. Instrukcja do ćw. nr 5
Interpolacja Termin ten wszedł juŝ na stałe do naszego codziennego uŝytku. Spotykamy się z nim w wielu dziedzinach przetwarzania informacji. Bez interpolacji, mielibyśmy problem z zapisem informacji o
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNEJ
POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY INSTYTUT TECHNOLOGII MECHANICZNEJ Andrzej Jardzioch Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Uruchomienie i sprawdzenie programów sterowania robota dla zadanych
Bardziej szczegółowoPRODUCT INFORMATION INTERROLL ROLLERDRIVE EC310 SYNONIM INTELIGENTNEJ LOGISTYKI
PRODUCT INFORMATION z INTERROLL ROLLERDRIVE EC310 SYNONIM INTELIGENTNEJ LOGISTYKI SYSTEMY TRANSPORTU NA CAŁYM NOWA TECHNOLOGIA INTERROLL ROLLERDRIVE EC310 Zalety elektrorolki RollerDrive EC310 są w porównaniu
Bardziej szczegółowoOptymalizacja konstrukcji
Optymalizacja konstrukcji Optymalizacja konstrukcji to bardzo ważny temat, który ma istotne znaczenie praktyczne. Standardowy proces projektowy wykorzystuje możliwości optymalizacji w niewielkim stopniu.
Bardziej szczegółowoZastosowania mikrokontrolerów w przemyśle. Cezary MAJ Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych
Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Cezary MAJ Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Budowa sterownika PLC Moduł jednostka centralna Zasilacz Moduły wejść/wyjść Moduły komunikacyjne
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Robotyki I Ćwiczenie Khepera dwukołowy robot mobilny
Laboratorium Podstaw Robotyki I Ćwiczenie Khepera dwukołowy robot mobilny 16 listopada 2006 1 Wstęp Robot Khepera to dwukołowy robot mobilny zaprojektowany do celów badawczych i edukacyjnych. Szczegółowe
Bardziej szczegółowoAutomatyzacja wytwarzania
Automatyzacja wytwarzania ESP, CAD, CAM, CIM,... 1/1 Plan wykładu Automatyzacja wytwarzania: NC/CNC Automatyzacja procesów pomocniczych: FMS Automatyzacja technicznego przygotowania produkcji: CAD/CAP
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 05/13. PIOTR WOLSZCZAK, Lublin, PL WUP 05/16. rzecz. pat.
PL 221679 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221679 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 396076 (51) Int.Cl. G08B 29/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoP O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH
P O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH Badanie siłowników INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO ŁÓDŹ 2011
Bardziej szczegółowoStan/zdarzenie Nexo. Zmienne wirtualne. Zdarzenia wirtualne
WARUNKI WARUNKI I I ZDARZENIA ZDARZENIA Określają czy pewna zależność logiczna związana ze stanem systemu jest w danej chwili spełniona lub czy zaszło w systemie określone zdarzenie. STAN SYSTEMU: stan
Bardziej szczegółowoDodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych
Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych B.1. Dostęp do urządzeń komunikacyjnych Sterowniki urządzeń zewnętrznych widziane są przez procesor jako zestawy rejestrów
Bardziej szczegółowo