W długim terminie dolar ma świetlaną w przyszłość, w krótkim coraz bliżej jest mu do korekty.

Transkrypt

1 raport tygodniowy RYNKI WALUTOWE I ZAGRANICZNE Indeksy Surowce Waluty W raporcie: Waluty (Marek Rogalski): FED coraz bliżej normalizacji polityki W długim terminie dolar ma świetlaną w przyszłość, w krótkim coraz bliżej jest mu do korekty. Rynki akcji (Adam Stańczak): Spadek niepewności owocuje rekordami Dwa niepokojące inwestorów scenariusze, które skoncentrowały uwagę rynków w połowie września, nie przerodziły się w realne wydarzenia. Owocem jest wymarsz Wall Street na nowe rekordy wszech czasów. 21 Towary (Dorota Sierakowska): OPEC coraz mniej ważny na rynku ropy? Chociaż znaczenie kartelu OPEC na globalnym rynku ropy naftowej wciąż jest duże, to na globalnym rynku ropy naftowej zaczęły liczyć się także kraje niezrzeszone w tej organizacji. a także: - podsumowanie wydarzeń makroekonomicznych - kluczowe wydarzenia kolejnego tygodnia Największe wzrosty/spadki ostatniego tygodnia (bossa.fx) Waluty Rynki akcji Towary CADJPY 2,86% FJP225 2,27% FNATGAS 1,62% CADCHF 2,04% FDE30 1,65% - GBPJPY 1,76% FUS30 1,22% - USDCAD 1,32% FHK45 1,09% PALLADIUM 2,91% EURCAD 2,17% FCN40 1,88% SILVER 4,08% AUDCAD 2,56% - FWHEAT 5,70% Prezentowany raport został przygotowany w Wydziale Doradztwa i Analiz Rynkowych Domu Maklerskiego Banku Ochrony Środowiska S.A. z siedzibą w Warszawie tylko i wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi analizy inwestycyjnej, ani analizy finansowej ani rekomendacji w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005r. (Dz.U. 2005, poz. 206 nr 1715) oraz Ustawy z dnia 29 lipca 2005r. (Dz.U. 2005, Nr 183, poz z późn. zm.). Przedstawiony raport jest wyłącznie wyrazem wiedzy i poglądów autora według stanu na dzień sporządzenia i w żadnym wypadku nie może być podstawą działań inwestycyjnych Klienta. Przy sporządzaniu raportu DM BOŚ SA działał z należytą starannością oraz rzetelnością. DM BOŚ SA i jego pracownicy nie ponoszą jednak odpowiedzialności za działania lub zaniechania Klienta podjęte na podstawie niniejszego raportu ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych. Niniejszy raport adresowany jest do nieograniczonego kręgu odbiorców. Został sporządzony na potrzeby klientów DM BOŚ S.A. oraz innych osób zainteresowanych. Nadzór nad DM BOŚ SA sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego. Regulaminy doradztwa inwestycyjnego i sporządzania analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych oraz instrumentów bazowych instrumentów pochodnych znajdują się na stronie internetowej bossa.pl w dziale Dokumenty. 1

2 raport tygodniowy RYNKI WALUTOWE I ZAGRANICZNE Makro-podsumowanie minionego tygodnia Poniedziałek, 15 września: POLSKA: Inflacja CPI -0,4% m/m -0.3% r/r (Oczek. 0,4% m/m, -0,3% r/r, Poprz. -0,2% m/m -0,2% r/r), sierpień USA: Indeks NY Empire State 27,54 (Oczek. 16, Poprz. 14,69), wrzesień USA: Produkcja przemysłowa -0,1% m/m (Oczek. 0,3% m/m, Poprz. 0,2% m/m), sierpień USA: Wykorzystanie mocy produkcyjnych 78,8% (Oczek. 79,3%, Poprz. 79,1%), sierpień Wtorek, 16 września: UKRAINA: Parlament przyjął ustawę o stowarzyszeniu z Unią Europejską, ale pod pewnymi warunkami, które w pewnym sensie odraczają ten proces. Zgodzono się też na przyznanie większej autonomii dla okręgów ługańskiego i donieckiego, które są opanowane przez separatystów CZECHY: Inflacja PPI 0,0% m/m 0,0% r/r (Oczek. 0,0% m/m 0,0% r/r, Poprz. 0,3% m/m -0,1% r/r), sierpień NIEMCY: Indeks instytutu ZEW 6,9 (Oczek. 4,8, Poprz. 8,6), wrzesień WIELKA BRYTANIA: Inflacja RPI 0,4% m/m 2,4% r/r (Oczek. 0,4% m/m 2,4% r/r, Poprz. -0,1% m/m 2,5% r/r), sierpień WIELKA BRYTANIA: Inflacja CPI 0,4% m/m 1,5% r/r (Oczek. 0,4% m/m 1,5% r/r, Poprz. -0,3% m/m 1,6% r/r), sierpień WIELKA BRYTANIA: Inflacja PPI -0,1% m/m -0,3% r/r (Oczek. -0,1% m/m -0,2% r/r, Poprz. -0,1% m/m -0,1% r/r), sierpień WIELKA BRYTANIA: Inflacja bazowa CPI 0,5% m/m 1,9% r/r (Oczek. 0,4% m/m 1,8% r/r, Poprz. -0,4% m/m 1,8% r/r), sierpień WIELKA BRYTANIA: Inflacja bazowa PPI 0,1% m/m 0,9% r/r (Oczek. 0,0% m/m 0,9% r/r, Poprz. 0,0% m/m 0,9% r/r), sierpień USA: Inflacja bazowa PPI 0,1% m/m 1,8% r/r (Oczek. 0,1% m/m 1,8% r/r, Poprz. 0,2% m/m 1,6% r/r), sierpień USA: Inflacja PPI 0,0% m/m 1,8% r/r (Oczek. 0,0% m/m 1,8% r/r, Poprz. 0,1% m/m 1,7% r/r), sierpień POLSKA: Wynagrodzenie 3,5% r/r (Oczek. 3,8% r/r, Poprz. 3,5% r/r), sierpień POLSKA: Zatrudnienie 0,7% r/r (Oczek. 0,8% r/r, Poprz. 0,8% r/r), sierpień POLSKA: Inflacja bez cen żywności i energii 0,5% r/r (Oczek. 0,4% r/r, Poprz. 0,4% r/r), sierpień Środa, 17 września: USA: FED zredukował miesięczną skalę zakupów w ramach QE3 o 10 mld USD do 15 mld USD. Wykres oczekiwań stóp procentowych wskazał na dalszy wzrost przyszłej krzywej w latach , co zostało natychmiast podchwycone przez rynki finansowe. W komunikacie pozostało kluczowe zdaniem considerable time odnośnie okresu niskich stóp po wygaszeniu QE3 w październiku, ale Janet Yellen próbowała bardziej przenosić akcenty w stronę bieżących danych makro. Innymi słowy okres normalizacji stóp procentowych jest coraz bliżej NOWA ZELANDIA: Saldo rachunku bieżącego -1,07 mld NZD (Oczek. -0,95 mld NZD, Poprz. 1,41 mld NZD), II kw. POLSKA: Wskaźnik Dobrobytu wg BIEC 97,7 (Poprz. 97,9), wrzesień EUROLAND: Inflacja bazowa HICP 0,3% m/m 0,9% r/r (Oczek. 0,3% m/m 0,9% r/r, Poprz. -0,7% m/m 0,8% r/r), sierpień EUROLAND: Inflacja HICP 0,1% m/m 0,4% r/r (Oczek. 0,1% m/m 0,3% r/r, Poprz. -0,7% m/m 0,4% r/r), sierpień WIELKA BRYTANIA: Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych -37,2 tys. (Oczek. -30,0 tys., Poprz. -33,6 tys.), sierpień WIELKA BRYTANIA: Stopa bezrobocia 6,2% (Oczek. 6,3%, Poprz. 6,4%), lipiec POLSKA: Produkcja przemysłowa s.a. 0,7% r/r (Poprz. 2,2% r/r), sierpień POLSKA: Produkcja budowlano-montażowa -3,6% r/r (Poprz. 1,1% r/r), sierpień POLSKA: Produkcja przemysłowa -8,5% m/m -1,9% r/r (Oczek. -5,4% m/m 0,7% r/r, Poprz. 2,0% m/m 2,3% r/r), sierpień POLSKA: Produkcja budowlano-montażowa s.a. 1,0% r/r (Poprz. 1,8% r/r), sierpień USA: Inflacja CPI -0,2% m/m 1,7% r/r (Oczek. 0,0% m/m 1,9% r/r, Poprz. 0,1% m/m 2,0% r/r), sierpień USA: Inflacja bazowa CPI 0,0% m/m 1,7% r/r (Oczek. 0,2% m/m 1,9% r/r, Poprz. 0,1% m/m 1,9% r/r), sierpień Czwartek, 18 września: SZWAJCARIA: SNB nie zmienił stóp procentowych i potwierdził swoją determinację do obrony tzw. capa EUR/CHF na 1,20. W późniejszym wywiadzie prasowym szef SNB nie wykluczył jednak możliwości wprowadzenia ujemnych stóp procentowych w przyszłości NOWA ZELANDIA: PKB s.a. 0,7% k/k 3,9% r/r (Oczek. 0,6% k/k 3,8% r/r, Poprz. 1,0% k/k 3,8% r/r), II kw. JAPONIA: Import -1,5% r/r (Oczek. -1,2%, Poprz. r/r 2,3% r/r), sierpień JAPONIA: Eksport -1,3% r/r (Oczek. -2,6% r/r, Poprz. 3,9% r/r), sierpień JAPONIA: Bilans handlu zagranicznego -948,5 mld JPY (Oczek mld JPY, Poprz. -964,0 mld JPY), sierpień SZWAJCARIA: Bilans handlu zagranicznego 1,386 mld CHF (Oczek. 2,56 mld CHF, Poprz, 3,901 mld CHF), sierpień WIELKA BRYTANIA: Sprzedaż detaliczna 0,4% m/m 3,9% r/r (Oczek. 0,4% m/m 4,1% r/r, Poprz. 0,0% m/m 2,5% r/r), sierpień USA: Pozwolenia na budowę domów 998 tys. (Oczek tys., Poprz tys.), sierpień USA: Rozpoczęte budowy domów 956 tys. (Oczek tys., Poprz tys.) sierpień USA: Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 280 tys. (Oczek. 305 tys., Poprz. 316 tys.), tydzień USA: Indeks Fed z Filadelfii 22,5 (Oczek. 23, Poprz. 28), wrzesień Piątek, 19 września: SZKOCJA: Wyniki referendum pokazały, że Szkoci nie chcą odłączenia od Wielkiej Brytanii POLSKA: Premier Kopacz zaprezentowała skład nowego rządu obsada resortów gospodarczych bez zmian NIEMCY: Inflacja PPI -0,1% m/m -0,8% r/r (Oczek. -0,1% m/m -0,8% r/r, Poprz. -0,1% m/m -0,8% r/r), sierpień KANADA: Inflacja CPI 0,0% m/m 2,1% r/r (Oczek. 0,0% m/m 2,1% r/r, Poprz. -0,2% m/m 2,1% r/r), sierpień KANADA: Inflacja bazowa CPI 0,5% m/m 2,1% r/r (Oczek. 0,2% m/m 1,8% r/r, Poprz. -0,1% m/m 1,7% r/r), sierpień KANADA: Sprzedaż hurtowników -0,3% m/m (Oczek. 0,5% m/m, Poprz. 0,6% m/m), lipiec USA: Indeks wskaźników wyprzedzających - Conference Board 0,2% (Oczek. 0,4%, Poprz. 0,9%), sierpień 2

3 raport tygodniowy RYNKI WALUTOWE I ZAGRANICZNE Makro-kalendarz nowego tygodnia Poniedziałek, 22 września: W nocy w Nowej Zelandii opublikowany zostanie indeks zaufania konsumentów. W Polsce po południu pojawią się dane dotyczące koniunktury gospodarczej, natomiast później w USA informacje o sprzedaży domów na rynku wtórnym. Wtorek, 23 września: Tego dnia pojawi się szereg wstępnych odczytów indeksów PMI dla przemysłu (m.in. Chiny, Francja, Niemcy, euroland, USA) oraz dla usług (m.in. Francja, Niemcy, euroland). Ponadto rano pojawią się dane makro we Francji (finalny PKB za II kw., indeks zaufania biznesu) i w Polsce (sprzedaż detaliczna, stopa bezrobocia). Później bank centralny Węgier podejmie decyzję ws. stóp procentowych, w Kanadzie pojawią się wyniki sprzedaży detalicznej, a w USA m.in. indeks cen nieruchomości FHFA, indeks Fed z Richmond. Środa, 24 września: W nocy w Nowej Zelandii pojawią się dane dotyczące bilansu handlu zagranicznego, w Australii indeks wskaźników wyprzedzających Conference Board, a w Japonii indeks PMI dla przemysłu. Później w Niemczech opublikowany zostanie indeks instytutu Ifo, a w USA wnioski o kredyt hipoteczny, dane dotyczące sprzedaży nowych domów, a także tygodniowa zmiana zapasów paliw. Czwartek, 25 września: Tego dnia banki centralne Czech i Turcji podejmą decyzje ws. stóp procentowych. W strefie euro opublikowana zostanie podaż pieniądza M3, a we Włoszech i w Wielkiej Brytanii wyniki sprzedaży detalicznej. Później dominować będą dane z USA, w tym zamówienia na dobra trwałego użytku, wnioski o zasiłek dla bezrobotnych oraz indeks PMI dla usług. Piątek, 26 września: W nocy w Japonii opublikowane zostaną dane dotyczące inflacji konsumenckiej. Do południa dane makro pojawią się m.in. w Niemczech (indeks zaufania konsumentów GfK), Francji (indeks zaufania gospodarstw domowych) oraz w Polsce (Wskaźnik Wyprzedzający Koniunktury wg BIEC). Po południu w USA pojawi się finalny odczyt PKB za II kwartał br., a także indeks Uniwersytetu Michigan. NIEMCY: Indeks Ifo Źródło: ifo.de 3

4 raport tygodniowy WALUTY W skrócie: Złoty: Nadal wygląda słabo, co widać po wykresie BOSSA PLN. Po słabym odczycie produkcji przemysłowej wzrosło prawdopodobieństwo cięcia stóp o 50 p.b. w październiku. Zbliżający się okres normalizacji polityki pieniężnej w USA nie sprzyja naszej walucie. Informacje nt. referendum w Szkocji i składu rządu Ewy Kopacz w piątek nie dały pozytywnego impulsu, który mógłby zmienić układ sił. W nowym tygodniu warto będzie zerkać na dane nt. sprzedaży detalicznej i bezrobocia we wtorek, oraz w strefie euro: szacunkowych PMI też we wtorek i indeksu IFO z Niemiec w środę Euro: Dalej ciągnie w dół. Niskie zainteresowanie pożyczkami T-LTRO zwiększa prawdopodobieństwo uruchomienia skupu aktywów w większej skali, w tym też klasycznego QE na obligacjach rządowych. Dolar: Nadal jest na fali wznoszącej, chociaż koniec tygodnia przyniósł próbę korekty. Komunikat FED został odebrany pozytywnie, chociaż nie dał nowych wskazówek co do terminu podwyżki stóp w 2015 r. Jen: Wyraźnie tracił na wartości. Motorem były wypowiedzi szefa BOJ wskazujące, że luźna polityka będzie jeszcze długo kontynuowana, a także sugestie możliwego uspokojenia się sytuacji na Ukrainie Frank: SNB nic nowego nie przedstawił, stąd też frank ponownie zbliżył się w okolice swoich maksimów. Warto jednak zaznaczyć, że SNB nadal nie odrzuca możliwości wprowadzenia ujemnych stóp w przyszłości. To w połączeniu z sygnałami z Ukrainy sugeruje, że przestrzeń do dalszego umocnienia się franka może być ograniczona Funt: Wyraźnie zyskiwał na wartości i to jeszcze przed referendum rynek słusznie zakładał, że do separacji Szkocji nie dojdzie. W efekcie po publikacji wyników w piątek, zobaczyliśmy realizację zysków. Funt ma jednak szanse dalej zyskiwać, jeżeli weźmiemy pod uwagę oczekiwania związane z podwyżką stóp przez BOE w lutym Waluty surowcowe: Wciąż słabo AUD widać, że ciążą słabsze dane z Chin, a także słowa jednego z przedstawicieli RBA krytyczne wobec kursu AUD/USD. Z kolei na parach NZD widać, że złapały już swoje dno. Najlepiej wyglądał CAD, którego wsparły też lepsze dane nt. inflacji CPI w piątek Waluty skandynawskie: Wygranym tygodnia jest korona norweska, która wyraźnie umocniła się po tym, jak Norges Bank dał wyraźnie do zrozumienia, że szanse na cięcie stóp w 2015 są niewielkie. W ślad za tym poszła korona szwedzka, chociaż tutaj fundamenty są słabsze FED coraz bliżej normalizacji polityki (Marek Rogalski) Komunikat FED, jaki poznaliśmy w środę pokazał, że pewna era pomału się kończy. Mowa tu o okresie niskich stóp procentowych i ultra luźnej polityki, której elementem były programy skupu aktywów. QE3 został zredukowany do poziomu 15 mld USD i zostanie wygaszony w październiku. Tym samym uwaga przesuwa się teraz w stronę terminu pierwszej podwyżki stóp procentowych, oraz skali tych ruchów w najbliższych latach. Opublikowany w środę wykres dot-chart sugeruje dalszy wzrost oczekiwań wśród członków FED, co do poziomu stóp procentowych. To teoretycznie oznaczałoby jeszcze bardziej stromą krzywą w latach Co ciekawe w ślad za tym nie idzie wyraźna zmiana retoryki Rezerwy Federalnej. Magiczne słowa considerable time pozostały we wrześniowym komunikacie. Jednocześnie swój oficjalny sprzeciw zgłosiło dwóch jastrzębi Plosser i Fischer. Podczas konferencji prasowej szefowa FED odcięła się od dotchart, ale starała się przesuwać akcenty w stronę wpływu danych makroekonomicznych na przyszłą politykę. Teoretycznie FED w środę zadowolił wszystkich. W górę poszły giełdy, bo uznano, że FED nie będzie się spieszył z podwyżkami, ale zyskał też dolar, bo przecież podwyżek może więcej być w latach Pytanie, co zobaczymy w październiku, kiedy to pytań o termin pierwszego zacieśnienia będzie więcej. 4

5 raport tygodniowy WALUTY - WYKRESY eurusd gbpusd usdjpy usdchf top3(1) top-3(1) top3(2) top-3(2) top3(3) top-3(3) źródło: bossafx 5

6 raport tygodniowy RYNKI AKCJI W skrócie: USA: wygaszenie obaw, iż Fed będzie spieszył się z podwyżkami ceny kredytu i negatywny wynik referendum niepodległościowego w Szkocji dały mieszankę, na której Wall Street zbudowała nowe rekordy w trendach. DJIA zyska 1,7 procent a S&P500 1,2 procent. USA: mimo imponującego debiutu chińskiej spółki Alibaba to nie był tydzień spółek technologicznych. Sektor należał do najsłabszych na rynku i efekty widać po wyniku Nasdaqa Composite, który wzrósł o skromne 0,3 procent. Europa: gołębi w sumie sygnał ze strony amerykańskiej Rezerwy Federalnej, zwyżki na Wall Street i przegrana secesjonistów w Szkocji przełożyły się na wzrosty w regionie. DAX zyskał 1,5 procent a CAC wzrósł o 0,4 procent. Równie dobrze zaprezentował się rynek w Londynie, który był największym beneficjentem wyniki szkockiego referendum. Azja: radykalne osłabienie jena przełożyło się na mocną zwyżkę Nikkei, który zyskał 2,3 procent i znalazł się na poziomie najwyższym od 2007 roku. Skromnie zaprezentowały się giełdy chińskie. Hang Seng oddał przeszło 1 procent, gdy B-Share zanotował kosmetyczną zwyżkę. Spadek niepewności owocuje rekordami (Adam Stańczak) Zakończony tydzień na globalnych rynkach akcji został zdominowany przez oczekiwanie i reakcje na sygnał z Rezerwy Federalnej i wynik szkockiego referendum niepodległościowego. Ułożenie oczekiwanych wydarzeń w kalendarzu spowodowało, iż kluczowymi sesjami tygodnia były końcowe i to właśnie czwartek oraz piątek przesądziły o całości obrazu. W krótkookresowym układzie do zapamiętania są głównie nowe rekordy w trendach na Wall Street, gdzie DJIA uporał się z lipcowym szczytem i wymaszerował nad poziom pkt. W szerszej perspektywie najważniejszym wydarzeniem jest jednak sygnał ze strony Rezerwy Federalnej, która mimo skupienia rynku na marginalnym dla przyszłej polityki monetarnej układzie kropek projektujących ścieżkę wzrostu stóp procentowych kolejny raz podkreśliła, iż zmiany w cenie kredytu w największych stopniu będą zależały od kondycji gospodarki. W istocie Fed i Janet Yellen wprost dali do zrozumienia, iż przyszła polityka monetarna w będzie kształtowana przez dane makro i kondycję rynku pracy oraz inflację a nie przez autopilota, jaką chcą to widzieć rynki. Na dziś żaden z elementów co dobrze podkreśliły zeszłotygodniowe odczyty inflacji, ale też ostatnie dane z rynku pracy nie wskazuje na to, by Fed musiał spieszyć się z podwyżkami stóp procentowych. Rynek pracy nie eksploduje fajerwerkami nowych etatów a spadek stopy bezrobocia również wyhamował. Inflacja notuje wartości, które nawet obóz jastrzębi musi uznawać za umiarkowane. W efekcie zasadnym wydaje się założenie, iż problem podwyżki ceny kredytu w USA w pierwszym kwartale 2015 roku zdaje się odchodzić w cień a na agendę wraca scenariusz z końcówką drugiego kwartału. Konsekwencje dla rynków akcji zdają się być oczywistością. Do końca roku giełdy, zwłaszcza amerykańskie, ale również europejskie, będą mogły dalej koncentrować się na kondycji spółek i spokojnie spoglądać na dane makro bez obaw, iż w perspektywie sześciu miesięcy zderzą się z zaskoczeniem ze strony Fed. Zasadnym jest zatem założenie, iż w perspektywie kolejnego miesiąca najważniejszym wydarzeniem na rynkach będzie październikowy sezon wyników kwartalnych, w którym inwestorzy będą szukali potwierdzenia ostatnich rekordów oraz bazy do rozegrania końcowego kwartału. Przeglądając układ sił na poszczególnych rynkach z punktu widzenia strategii inwestycyjnych, ważnymi wydarzeniami ostatnich sesji było wspomniane już wcześniej wyjście DJIA nad lipcowy szczyt, które kieruje uwagę na psychologiczne opory innych już nie ma - z pkt. na czele. Godne uwagi się nowe rekordy S&P500 i coraz śmielsze wyprawy byków nad 2000 pkt. Również Nasdaq Composite, szybujący nad 4600 pkt., zaprasza do spoglądania w rejon 5000 pkt. i niewiele wyżej położonego szczytu, który pozostaje niepokonany od czasów pęknięcie bańki spekulacyjnej zapamiętanej pod nazwą dotcom bubble. W przypadku niemieckiego DAX-a trzeba odnotować spotkanie indeksu z 9900 pkt., które w perspektywie kilku sesji staje się zaproszeniem do całkowitego zniesienia lipcowej, 10-procentowej fali spadkowej i kolejnej próby pokonania psychologicznej bariery pkt. W przypadku rynku londyńskiego najważniejszym wydarzeniem ostatnich dni jest oczywiście przegrana szkockich secesjonistów, która już w minionym tygodniu przyniosła mocne wzrosty indeksów. Tu jednak warto pamiętać o rosnącej niepewności, co do bliskich działań angielskiego banku centralnego, który ostatnio był zajęty raczej Szkocją niż podwyżką ceny kredytu. 6

7 raport tygodniowy RYNKI AKCJI - WYKRESY FUS500 FUS30 FUS100 FDE30 FGB100 FFR40 FEU50 FCH20 fcn40 fhk45 źródło: bossafx 7

8 raport tygodniowy TOWARY W skrócie: Ropa naftowa: Ceny ropy naftowej WTI i Brent mocno wzrosły na początku tygodnia, jednak już od środy notowania tych surowców dynamicznie zawróciły w dół. Miedź: Miedź wyraźnie podrożała we wtorek, jednak w kolejnych dniach ten ruch wzrostowy został zniwelowany. Metale szlachetne: Notowania złota, srebra, platyny i palladu rozpoczęły tydzień relatywnie dobrze, jednak ostatecznie cały tydzień zakończyły na minusie. Zboża: Kukurydza i soja delikatnie podrożały na początku tygodnia, jednak później wróciły do spadków. Z kolei cena pszenicy znajdowała się pod presją podaży praktycznie przez cały miniony tydzień. OPEC coraz mniej ważny na rynku ropy? (Dorota Sierakowska) W minionym tygodniu oczy inwestorów na rynku ropy były zwrócone na OPEC po tym, jak Sekretarz Generalny kartelu, Abdullah al- Badri, zasugerował możliwość cięcia oficjalnego limitu produkcji ropy naftowej w OPEC. Jego słowa poskutkowały dynamicznym, aczkolwiek krótkotrwałym wzrostem cen ropy naftowej na globalnych rynkach. Niemniej jednak, nie ulega wątpliwości, że chociaż rola OPEC na światowym rynku ropy naftowej jest duża, to znacząco zmalała ona w ostatnich latach. OPEC (The Organization of the Petroleum ExportingCountries) to instytucja, która powstała w 1960 r. na konferencji w Bagdadzie na skutek porozumienia pomiędzy krajami założycielskimi: Iranem, Irakiem, Kuwejtem, Arabią Saudyjską oraz Wenezuelą. W późniejszych latach do kartelu dołączyło jeszcze kilka państw, a obecnie OPEC liczy sobie 12 państw członkowskich. Przez pierwsze 5 lat istnienia organizacji jej siedzibą była szwajcarska Genewa, natomiast od 1965 r. siedzibą OPEC jest Wiedeń. OPEC powstała jako przeciwwaga dla Siedmiu Sióstr - gigantycznych spółek wydobywczych, które zdominowały globalny rynek naftowy w pierwszej połowie XX wieku. Jednak kartel mocno zyskał na znaczeniu dopiero w latach 70. XX w., kiedy to kraje OPEC nałożyły embargo na handel ropą naftową ze Stanami Zjednoczonymi po wybuchu wojny arabsko-izraelskiej w 1973 r. Rezultatem tej decyzji był czterokrotny wzrost cen ropy naftowej na globalnym rynku (z 3 USD do 12 USD za baryłkę). Od tego czasu OPEC utrzymywał silną pozycję na światowym rynku naftowym, aczkolwiek w ostatnich latach rola kartelu w kształtowaniu się cen ropy mimo wszystko zmalała. Wpłynęło na to kilka czynników. Najważniejszym z nich jest wzrost produkcji ropy naftowej w krajach niezrzeszonych w kartelu. W światowej czołówce pod względem wydobycia wciąż znajduje się Rosja, rejon Morza Północnego, a w ostatnich latach także Stany Zjednoczone, gdzie produkcja ropy naftowej silnie wzrosła na skutek łupkowej rewolucji. Kolejną kwestią wartą poruszenia jest fakt, że kraje zrzeszone w OPEC to na ogół kraje niestabilne politycznie. Wybuchające co jakiś czas konflikty i niepokoje polityczne w tych państwach kartelu w coraz mniejszym stopniu dyktują ceny surowca. Można to zauważyć np. w przypadku Libii. O ile jeszcze kilka lat temu gwałtowny spadek produkcji ropy naftowej w tym kraju wywoływał silne zwyżki cen ropy, to obecnie doniesienia z Libii są traktowane przez inwestorów z dystansem. Warto zaznaczyć, że zmniejszenie znaczenia OPEC na globalnym rynku ropy naftowej to także rezultat niekonsekwencji kartelu w działaniu. Kraje zrzeszone w OPEC w ostatnich notorycznie przekraczały narzucone wewnętrznie limity produkcji ropy naftowej w kartelu. Zresztą, o niespójności poglądów w OPEC mogą świadczyć reakcje przedstawicieli niektórych krajów kartelu na słowa Abdullaha al-badri. Wielu z nich zaznaczyło bowiem, że cięcie limitów produkcji ropy naftowej w OPEC może okazać się zupełnie niepotrzebne do tego, by ceny tego surowca wzrosły. 8

9 raport tygodniowy TOWARY - WYKRESY gold silver foil fcopper fcorn fwheat fsoy platinum palladium fnatgas źródło: bossafx 9