Integracja planu SEAP z systemem zarządzania energią zgodnym z normą ISO 50001

Transkrypt

1 Integracja planu SEAP z systemem zarządzania energią zgodnym z normą ISO Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités

2 PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE 50000&1 SEAPs Pełna nazwa: Wspierane samorządów lokalnych w opracowaniu SEAPów i ich integracji z Systemami Zarządzania Energią wg normy ISO Koordynator: SOGESCA (Włochy) Dofinansowanie: Budżet: Inteligentna Energia Europa (IEE) 1,62 mln euro Czas trwania: 36 miesięcy (marzec 2014 luty 2017) Partnerzy: 13 partnerów z 9 krajów UE Bułgaria Francja Grecja Hiszpania Łotwa Polska Niemcy Rumunia 2

3 PARTNERZY PROJEKTU SOGESCA (IT) Koordynator Europejskie Centrum Jakości (BG) Stowarzyszenie Gmin Rodopskich (BG) EKODOMA Ltd. (LV) AMORCE (FR) MT Partners Engineering (FR) Prowincja Ourense (ES) Albea Transenergy ltd. (ES) Stowarzyszenie Zarządzania Energią Okręgu Timis (RO) Denkstatt Romania ltd. (RO) STOWARZYSZENIE GMIN POLSKA SIEĆ ENERGIE CITÉS (PL) Centrum Odnawialnych Źródeł Energii i Oszczędzania Energii (EL) ICLEI Stowarzyszenie Samorządów Lokalnych na rzecz Zrównoważonego 3

4 CELE PROJEKTU Wprowadzenie jednolitego, wzorcowego podejścia do integracji planu SEAP z systemem zarządzania energią (SZE) wdrożonym w gminie - tzw. metodologii & 1 SEAPs, która będzie możliwa do zastosowania w różnych regionach Europy. Opracowanie, wdrożenie i monitorowanie realizacji planów SEAP zintegrowanych z SZE zgodnymi z normą ISO w 40 miastach i gminach pilotażowych z 8 krajów. Instytucjonalizacja planów SEAP i zapewnienie ich efektywnej realizacji podczas trwania projektu i po jego zakończeniu. Szerokie rozpowszechnienie rezultatów projektu oraz zwiększenie liczby samorządów lokalnych oraz Koordynatorów Porozumienia Burmistrzów i Organizacji Wspierających Porozumienie przeszkolonych w integracji SEAPów z SZE i stosujących metodologię & 1 4

5 PLANOWANE DZIAŁANIA Zebranie i udostępnienie istniejących materiałów i narzędzi dotyczących planowania energetycznego i zarządzania energią na szczeblu lokalnym, wdrażania systemów zarządzania energią itp. Organizacja cyklu szkoleń dla przedstawicieli samorządów lokalnych, Koordynatorów Porozumienia i Organizacji Wspierających Porozumienie poświęconych wyżej wymienionej tematyce Aktualizacja poradnika Jak opracować Plan działań na rzecz zrównoważonej energii zintegrowany z Systemem Zarządzania Energią zgodnym z normą ISO oraz broszury Dlaczego warto zintegrować Plan działań na rzecz zrównoważonej energii z Systemem Zarządzania Energią zgodnym z normą ISO Krok 1. 5

6 PLANOWANE DZIAŁANIA Wybór gmin, które w ramach projektu opracują SEAP zintegrowany z Systemem Zarządzania Energią zgodnym z normą ISO i pomoc w przystąpieniu do Porozumienia Burmistrzów Wspieranie wybranych miast i gmin w sporządzeniu bazowych inwentaryzacji emisji oraz w opracowaniu SEAPów zintegrowanych z SZE zgodnym z normą ISO Aktywne zaangażowanie mieszkańców i lokalnych interesariuszy w proces opracowania i wdrażania SEAPów (organizacja lokalnych forów energetycznych) Formalne przyjęcie opracowanych SEAPów i certyfikacja wdrożonych Systemów Zarządzania Energią Krok 2. Integracja SEAPu i 6

7 PLANOWANE DZIAŁANIA Wybór 3 działań zaplanowanych w SEAPie, które każda z gmin uczestniczących w projekcie zrealizuje w jego ramach (uwaga: działania te nie będą finansowane z budżetu projektu 50000&1 SEAPs) Wybór źródeł/narzędzi finansowania, które zostaną wykorzystane do realizacji wybranych działań Realizacja wybranych działań przy wykorzystaniu wybranych źródeł i narzędzi finansowania i przy wsparciu krajowego koordynatora projektu Wdrażanie w miastach i gminach Systemu Zarządzania Energią zgodnego z normą ISO Krok 3. Wdrażanie SEAPu i 7

8 PLANOWANE DZIAŁANIA Monitorowanie wdrażania Planów działań na rzecz zrównoważonej energii opracowanych w ramach projektu Monitorowanie wdrażania Systemów Zarządzania Energią zgodnych z normą ISO Analiza korzyści wynikających z integracji obu podejść Opracowanie rekomendacji dla decydentów krajowych i europejskich na postawie doświadczeń zdobytych podczas realizacji projektu Krok 4. Monitoring Autor: warszawianka; 8

9 SYSTEM ZARZĄDZANIA ENERGIĄ WG NORMY ISO Wdrożenie normy ISO lub innego standardu zarządzania energią pomoże miastom i gminom bardziej efektywnie wykorzystywać energię we wszystkich sektorach. Standardy te pokazują, w jaki sposób zaplanować, wprowadzić w życie, stosować i stale udoskonalać w organizacji (którą może być np. samorząd lokalny) system zarządzania energią, który umożliwi jej wprowadzanie ciągłych usprawnień w obszarze zarządzania energią, w tym zaspokojenie wszystkich potrzeb energetycznych i poprawę efektywności jej wykorzystania. Celem wprowadzenia systemu zarządzania energią w organizacji jest ograniczenie zużycia energii, kosztów energii oraz emisji gazów cieplarnianych związanych z tym zużyciem przy jednoczesnym osiągnięciu innych celów 9

10 SYSTEM ZARZĄDZANIA ENERGIĄ KROK PO KROKU Norma ISO zakłada ciągłe dążenie organizacji do doskonałości w zakresie zarządzania energią i opiera się na tzw. cyklu Deminga (PDCA), który składa się z czterech etapów: Zastosowanie (ACT) Planowanie (PLAN) Sprawdzenie (CHECK) Wykonanie 10

11 1. PLANOWANIE (PLAN) Zgodnie z normą na tym etapie organizacja powinna: opracować i zatwierdzić ogólną politykę energetyczną, wyznaczającą zakres i ramy systemu zarządzania energią. dokonać przeglądu i oceny aspektów energetycznych funkcjonowania organizacji i wybrać priorytetowe z nich; dokonać przeglądu aktualnych wymogów prawnych związanych z zarządzaniem energią; przyjąć mierzalne i weryfikowalne cele w zakresie ograniczenia zużycia energii i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych; zaplanować zadania i programy, których realizacja pozwoli na osiągnięcie ww. 11

12 2. WYKONANIE (DO) Zgodnie z normą na tym etapie organizacja powinna: przydzielić do realizacji zaplanowanych działań odpowiednie zasoby (ludzkie, rzeczowe, finansowe) oraz określić funkcje, obowiązki i uprawnienia poszczególnych zaangażowanych osób zorganizować szkolenia dla pracowników rozpowszechniać informacje na temat wdrażanego systemu i podejmowanych w związku z tym działań wewnątrz i na zewnątrz organizacji sporządzić dokumentacją związaną z systemem zarządzania energią (np. procedury i instrukcje techniczne, plany i projekty, materiały szkoleniowe, dokumenty określające obowiązki poszczególnych osób itp.) oraz regularnie ją sprawdzać i aktualizować; prowadzić bieżący nadzór nad dokumentacją i realizowanymi 12

13 3.SPRAWDZENIE (CHECK) Zgodnie z normą na tym etapie organizacja powinna: określić wymagania dotyczące monitorowania i pomiarów oraz audytów wewnętrznych; wprowadzić monitoring wdrażania systemu i jego rezultatów, uwzględniający pomiar odpowiednich parametrów; dokonywać okresowej oceny zgodności osiągniętych rezultatów z założonymi celami; wykonać audytu wewnętrzny, którego wyniki muszą zostać udokumentowane i przekazane najwyższemu kierownictwu; dokonać przeglądu systemu zarządzania energią przez najwyższe 13

14 4. ZASTOSOWANIE (ACT) Zgodnie z normą na tym etapie na podstawie wniosków wyciągniętych podczas sprawdzania, doskonali i modyfikuje się wprowadzony system zarządzania energią. CERTYFIKACJA SZE Ukoronowaniem wdrożenia systemu zarządzania energią jest uzyskanie certyfikatu potwierdzającego zgodność systemu z wymogami zapisanymi w normie EN 50001:2011, który wydawany jest przez uprawniony 14

15 DLACZEGO WARTO RÓWNOLEGLE REALIZOWAĆ SEAP I SZE? Dotychczasowe doświadczenia pokazały, iż samorządy lokalne opracowujące SEAPy/PGNy często mają problemy z włączeniem elementów tych planów do codziennego zarządzania gminą oraz właściwą organizacją i prowadzeniem monitoringu ich wdrażania przy użyciu mierzalnych wskaźników. Integracja SEAPu z SZE pomaga poradzić sobie z tym problemem, a konkretnie: pomaga w skutecznym i systematycznym wdrażaniu planu oraz efektywnym monitorowaniu jego rezultatów pomaga w ilościowej ocenie redukcji emisji CO2 osiągniętej w wyniku wdrożenia działań przewidzianych w SEAPie pomaga sprostać typowym trudnościom napotykanym w tym procesie, jak np. rotacje zaangażowanych w niego 15

16 Przygotowanie OPRACOWANIE SEAPu ZINTEGROWANEGO Z SZE W RAMACH PROJEKTU 50000&1 SEAPs W ramach projektu planowana jest realizacja następujących kroków umożliwiających równoległe opracowanie SEAPu i wdrożenie SZE zgodnego z normą ISO 16

17 Analiza i ocena sytuacji 17

18 18

19 Zatwierdzenie, wdrażanie i monitoring Uwaga: SEAPy/PGNy opracowywane w zgodnie z wytycznymi Porozumienia Burmistrzów ukierunkowane są na redukcję zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych zarówno w sektorze komunalnym jak i prywatnym. Oznacza to, że jeżeli miasto/gmina zamierza zintegrować SEAP z SZE, konieczna jest zmiana tradycyjnego zakresu działań przewidzianych w ramach SZE, jak również dostarczenie władzom lokalnym narzędzia monitoringowego obejmującego cały lokalny 19

20 KORZYŚCI Z INTEGRACJI SEAPu Z SZE opracowanie spójnej polityki na rzecz bardziej efektywnego wykorzystania energii i przyjęcie mierzalnych celów umożliwiających jej realizację określenie środków naprawczych i potencjalnych usprawnień na etapie opracowania planu SEAP pokazanie stronom trzecim, że SEAP jest wprowadzany w życie w sposób efektywny zaangażowanie w proces planowania energetycznego lokalnej społeczności, co pozwoli władzom lepiej zrozumieć potrzeby energetyczne mieszkańców oraz sprawniej komunikować się z nimi w kwestiach związanych z energią i ochroną 20

21 KORZYŚCI Z INTEGRACJI SEAPu Z SZE opracowanie metod pomagających monitorować długoterminowe cele przewidziane w planie usprawnienie kontroli postępów w realizacji planu i rewizji przewidzianych w nim działań i środków dokładne przeanalizowanie różnych aspektów energetycznych, w tym zużycia energii w obiektach i procesach, zużycia energii przez różnego rodzaju instalacje, zaangażowany personel, a także innych zmiennych mających potencjalny wpływ na sytuację energetyczną gminy przyjęcie właściwych wskaźników, które pomogą monitorować i ocenić efekt energetyczny podejmowanych działań stałe usprawnianie procesu zarządzania 21

22 DOBRY PRZYKŁAD DZIERŻONIOWA Dzierżoniów (woj. dolnośląskie) jako pierwsza gmina w Polsce zintegrował swój Plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP) z systemem zarządzania energią zgodnym z normą ISO Podejście przetestowane w ramach projektu ENERGY FOR MAYORS współfinansowanego z programu IEE SEAP przyjęty w 2011 r., a SZE certyfikowany w lipcu 2013 r. Inne systemy zarządzania: jakością, środowiskiem Nagroda doskonałości EFQM Liczna korzyści: redukcja kosztów, optymalizacja procesów, podniesienie bezpieczeństwa energetycznego, pozytywny 22

23 Dziękujemy za uwagę! Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie 23