Historia myśli naukowej. Ewolucja poglądów związanych z budową Wszechświata. dr inż. Romuald Kędzierski

Transkrypt

1 Historia myśli naukowej Ewolucja poglądów związanych z budową Wszechświata dr inż. Romuald Kędzierski

2 Wszechświat według uczonych starożytnych Starożytny Babilon -Ziemia jest nieruchomą półkulą, która jest przykryta kloszem sklepienia niebieskiego, - w ciągu dnia Słońce wędrowało po sklepieniu niebieskim, natomiast w ciągu nocy przebywało w pałacu zmarłych, - podczas wschodu Słońce wychodziło przez wrota wschodu, zaś wieczorem znikało za wrotami zachodu,

3 Wszechświat według uczonych starożytnych Szkoła pitagorejska: - odkrycie kulistości Ziemi, Cywilizacja Grecka Tales z Miletu VII/VI wiek p.n.e. - centrum Wszechświata stanowi Ziemia, - w ogromnym oceanie pływa Ziemia, która miała być okrągłą płytą, - wszystkie inne ciała niebieskie, tzn. Słońce, Księżyc, planety i gwiazdy miały dokonywać każdego dnia obrotu wokół Ziemi, przechodząc przy tym przez ocean, który otaczał Ziemię. - Ziemię otacza osiem sfer, na ostatniej znajdują się gwiazdy. Pitagoras ok p.n.e.

4 Wszechświat według uczonych starożytnych Arystarch z Samos ok p.n.e. - twierdził, że Ziemia wykonuje dwa ruchy, tzn. krąży wokół Słońca i obraca się wokół własnej osi, Prekursor teorii heliocentrycznej! - podał sposób pomiaru odległości Słońca i Księżyca od Ziemi.

5 Wszechświat według uczonych starożytnych Klaudiusz Ptolemeusz Dzieło Almagest: - 13 ksiąg, ok n.e. - zebranie ówczesnej wiedzy astronomicznej, - matematyczny wykład teorii geocentrycznej. Stanowiła oficjalny pogląd na budowę Wszechświata, aż do czasów Mikołaja Kopernika! Tj. około 1500 lat!

6 Mikołaj Kopernik 19 lutego maja 1543 Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię W swojej pracy "De revolutionibus orbium coelestium" ( O obrotach sfer niebieskich ; wydanej drukiem w Norymberdze w 1543 r.) dowodził, że wszystkie planety Układu Słonecznego krążą wokół Słońca. Dzieło to w roku 1616 zostało wciągnięte na indeks ksiąg zakazanych. Zdjęte z tego indeksu zostało dopiero w roku w 1828! Jego obserwacje astronomiczne potwierdzały słuszność tzw. teorii heliocentrycznej.

7 Johannes Kepler Na podstawie zebranych danych obserwacyjnych (m.in. swojego nauczyciela Tycho Brache) sformułował trzy prawa dotyczące ruchu planet w Układzie Słonecznym. I. Planety poruszają się wokół Słońca po torach zamkniętych będących elipsami, natomiast Słońce znajduje się w jednym z tzw. ognisk tej elipsy, wspólnym dla wszystkich planet. II. W tych samych przedziałach czasu, tzw. promień wodzący planety zakreśla takie same pola. Jeżeli odległość planety od Słońca maleje, to wartość jej prędkości względem Słońca rośnie i na odwrót. III. Kwadrat okresu obiegu planety wokół Słońca jest wprost proporcjonalny do sześcianu jej średniej odległości od Słońca.

8 Issac Newton Sformułował prawo powszechnego ciążenia To samo prawo opisuje zachowanie się ciał na Ziemi, jak i w kosmosie! Równania Newtona opisujące ruch ciał umożliwiały przewidywanie położenia ciał w Układzie Słonecznym. Uran: 13 marca 1781 Neptun 23 września 1846 Pluton 18 lutego 1930 Odkrycie Urana i Neptuna.

9 Astronomia współczesna Obserwacje astronomiczne poczynione przy użyciu największego wtedy teleskopu Hookera Hubble udowodnił, że zaobserwowane już wcześniej obiekty określane mianem mgławic nie znajdują się jak dotychczas sądzono w obrębie naszej galaktyki Edwin Hubble Mały Obłok Magellana Wielki Obłok Magellana Swoje odkrycie opublikował 30 grudnia 1924 roku Stanowią one odrębne galaktyki znajdujące się poza Drogą Mleczną

10 Teoria Wielkiego Wybuchu

11 Co wydarzyło się przed Wielkim Wybuchem? Jeszcze niedawno pytania: "co było przed Wielkim Wybuchem?" i "czy istnieją inne wszechświaty?" lokowały się poza obszarem zainteresowań kosmologii. Magiczną granicą nauki o Wszechświecie była era Plancka, s, niewyobrażalnie krótki okres, jaki upłynął od Wielkiego Wybuchu do momentu, kiedy materia tworząca nasz kosmos zaczęła zachowywać się w sposób, który potrafimy zrozumieć dzięki znanym nam prawom fizyki. Między erą Plancka a Wielkim Wybuchem rozciągała się tajemnicza kraina, gdzie nie obowiązywała ani teoria grawitacji Einsteina, ani mechanika kwantowa; spotkanie makro- i mikroświata w bardzo młodym, gęstym i gorącym Wszechświecie wymagało nowej teorii: kwantowej grawitacji. Próby jej stworzenia - podejmowane od pewnego czasu przez fizyków - doprowadziły do powstania kilku niezwykłych idei, które nie tylko pozwoliły snuć domysły o pierwszych chwilach istnienia Wszechświata, lecz również otworzyły drzwi do świata wielowymiarowych przestrzeni, wypełnionych niezliczoną liczbą innych wszechświatów. Czy idee te są na tyle niezwykłe, by okazały się prawdziwe? Czas pokaże. Mamy nadzieję, że prezentowane tu artykuły dwóch fizyków, którzy prowadzą obecnie badania nad kosmologią kwantową - Michio Kaku, autora wydanej niedawno w Polsce Hiperprzestrzeni, i Mariusza Dąbrowskiego, fizyka z Uniwersytetu Szczecińskiego - pozwolą czytelnikom "Wiedzy i Życia" choć trochę zbliżyć się do granic poznania fizyki współczesnej. Andrzej Gorzym

12 Żadna liczba eksperymentów nie może dowieść, że mam rację.. jeden eksperyment może pokazać, że jej nie mam! Albert Einstein