RUCH IPO. Raport analityczny

Transkrypt

1 GPW: - REUTERS: - BLOOMBERG: DOM MAKLERSKI PKO BP Raport analityczny IPO Dane podstaw ow e (po em isji)* cena emisyjna (z³)** 12,00 w ycena DCF (z³) 12,00 w ycena porów naw cza (z³)*** 13,6-16,5 w art. nieruchom. na akcjê (z³)**** 1,70 kapitalizacja (mln z³) 677,88 EV (mln z³) 451,53 liczba akcji (tys. szt.) free float 28% free float (mln z³) 186,62 Akcjonariat (przed em isj¹) % akcji i g³osów Skarb Pañstw a 100,0% Akcjonariat (po em isji) % akcji i g³osów Skarb Pañstw a 72,5% Pozostali 27,5% * emisja maksymalna tj. 15,55 mln akcji ** cena emisyjna na podstawie modelu DCF *** P/E dla polskich spó³ek dystrybuc. na lata **** wart. rynkowa netto bez uwzgl. premii czy dyskonta Przedmiot dzia³alnoœci prowadzi dzia³alnoœæ hurtow¹ i detaliczn¹ na rynkach dystrybucji prasy oraz FMCG. Spó³ka obecnie posiada oko³o 44% udzia³ w rynku kolporta u prasy. W sprzeda y hurtowej artyku³ów FMCG jego udzia³ rynkowy szacowany jest na oko³o 1,4%. obecnie dostarcza prasê i towary FMCG do oko³o 33 tys. punktów w ca³ym kraju i jako jedyny kolporter jest w stanie dostarczaæ towary do wszystkich na rynku (ponad 70 tys.) punktów sprzeda y prasy. W³asna sieæ detaliczna -u liczy ponad 9 tys. czynnych punktów, co równie daje mu pozycjê lidera (najwiêksza liczba punktów skupionych pod jedn¹ mark¹). Strategia rozwoju zamierza utrzymaæ pozycjê lidera i zwiêkszyæ udzia³ w segmencie kolporta u do 50%, umocniæ swoj¹ pozycjê na konkurencyjnym rynku dystrybucji FMCG oraz zmodernizowaæ i powiêkszyæ zarz¹dzan¹ przez siebie sieæ dystrybucji detalicznej. W tym celu spó³ka zamierza zainwestowaæ w okresie IV kwarta³ oko³o 572 mln z³. Nak³ady zostan¹ sfinansowane ze œrodków pozyskanych z emisji akcji (do 250 mln z³), œrodków w³asnych wypracowanych przez spó³kê oraz kredytów bankowych. Ponadto rozpocz¹³ ju proces restrukturyzacji obejmuj¹cy wszystkie g³ówne obszary dzia³alnoœci, a wiêc: zakupy, sieæ sprzeda y oraz logistykê i kolporta. Zidentyfikowanych zosta³o oko³o 50 inicjatyw restrukturyzacyjnych poprawiaj¹cych sposób funkcjonowania i rentownoœæ spó³ki. Zwiêkszenie zysku netto w zwi¹zku z prowadzonymi inicjatywami w porównaniu do wyniku, jaki uzyska³aby spó³ka bez ich przeprowadzenia, wynieœæ ma odpowiednio 24 mln z³ w roku bie ¹cym oraz 51 mln z³ w roku przysz³ym. Wycena Wycenê akcji -u przeprowadziliœmy za pomoc¹ modelu DCF oraz porównania do zagranicznych oraz polskich spó³ek. Wartoœæ 1 akcji spó³ki na podstawie modelu DCF oszacowaliœmy na poziomie 12,0 z³. Taki te poziom przyjêliœmy w naszych prognozach przy uwzglêdnianiu wp³ywów z emisji, przy czym iloœæ akcji nowej emisji za³o yliœmy na maksymalnym poziomie, tj. 15,55 mln akcji. Wycena porównawcza (œrednia dla wskaÿników P/E oraz EV/EBITDA dla lat ) w odniesieniu do zagranicznych spó³ek o zbli onym profilu dzia³alnoœci daje wartoœæ 1 akcji na poziomie oko³o 8,9 z³, natomiast w odniesieniu do polskich dystrybutorów jest znacznie wy sza: 16,4 z³. Podane wyceny nie uwzglêdniaj¹ rynkowej wartoœci nieruchomoœci, które nie s¹ niezbêdne do prowadzenia dzia³alnoœci operacyjnej, i która netto wg ocen spó³ki wynosi 1,70 z³ na 1 akcjê. Poziom ten nale y skorygowaæ o odpowiedni¹ premiê (z tytu³u wzrostu wartoœci rynkowej w ostatnim czasie) lub dyskonto (spó³ka mo e nie sprzedaæ nieruchomoœci po zak³adanych cenach równych wartoœci rynkowej, poza tym mog¹ one wymagaæ wy szych ni uwzglêdniamy inwestycji). W naszej wycenie nie chcemy przes¹dzaæ o poziomie premii/dyskonta i pozostawiamy go do indywidualnej oceny przez ka dego z inwestorów. Dom Maklerski PKO BP S.A. ul. Pu³awska Warszawa tel. (0-22) Analityk: Hanna Kêdziora tel. (0-22) hanna.kedziora@pkobp.pl Informacje na temat powi¹zañ pomiêdzy DM PKOBP a spó³k¹ znajduj¹ siê na ostatniej stronie niniejszego opracowania Jednostkowe dane finansowe mln z³ p 2007p 2008p Sprzeda 3 742, , , , , ,67 EBITDA 43,84 61,92-28,11 54,07 90,08 124,84 EBIT 17,06 36,92-53,34 29,46 56,41 73,80 Zysk netto 9,49 24,54-46,32 20,98 48,35 60,51 EPS (z³) 0,23 0,60-1,13 0,37 0,86 1,07 DPS (z³) 0,13 0,07 0,09 0,00 0,00 0,00 CEPS (z³) 0,23 0,60-1,13 0,37 0,86 1,07 P/E 51,8 20,0-32,3 14,0 11,2 P/BV 1,81 1,66 2,02 1,51 1,37 1,22 EV/EBITDA 10,3 7,3-8,4 5,0 3,6 p - prognoza DM PKO BP, wskaÿniki policzone dla ceny emisyjnej równej 12 z³

2 Spis treœci Przedstawienie -u i rynków, na których dzia³a spó³ka... 3 Emisja i oferta akcji... 6 Struktura akcjonariatu... 6 Emisja nowych akcji... 6 Cele emisji... 6 Charakterystyka rynków, na których funkcjonuje spó³ka... 8 Rynek prasy w Polsce... 8 Rynek kolporta u prasy... 9 Hurtowy rynek dystrybucji towarów pozaprasowych Detaliczny rynek dystrybucji towarów pozaprasowych Pozycja konkurencyjna spó³ki Charakterystyka spó³ki Historia spó³ki Zarz¹d i Rada Nadzorcza spó³ki Struktura organizacyjna i biznesowa spó³ki Struktura sprzeda y -u Struktura geograficzna sprzeda y Kana³y, systemy i sieæ dystrybucji -u Realizowany program restrukturyzacji Strategia i plany rozwoju Podstawowe za³o enia strategii Kolporta prasy Sprzeda detaliczna Sprzeda hurtowa FMCG Akwizycje Deweloperka Inwestycje Wyniki i prognozy finansowe Wstêp Przychody ze sprzeda y Sezonowoœæ sprzeda y Sieæ sprzeda y Koszty rodzajowe Mar e Wyniki Pozosta³e informacje Kapita³ obrotowy Prognozy DM PKO BP na tle prognoz zarz¹du Wycena Podstawowe za³o enia Model DCF Wycena porównawcza Nieruchomoœci Podsumowanie Czynniki ryzyka Dane finansowe

3 Przedstawienie -u i rynków, na których dzia³a spó³ka bêdzie pierwszym kolporterem notowanym na GPW (w zasadzie ze wzglêdu na charakter dzia³alnoœci spó³ka jest jak najbardziej porównywalna do innych dystrybutorów: leków czy FMCG). Jedynym akcjonariuszem -u jest obecnie Skarb Pañstwa. Oferta akcji na GPW obejmuje tylko now¹ emisjê akcji; po emisji nowi akcjonariusze bêd¹ posiadali 22,5-27,5% udzia³ w kapitale akcyjnym spó³ki. Skarb Pañstwa zachowa pakiet kontrolny, s¹dzimy, e jest mo liwe, e w ci¹gu 1-3 lat zdecyduje siê na jego czêœciowe zbycie. Prawo do nieodp³atnego nabycia akcji zyskaj¹ wówczas pracownicy spó³ki. prowadzi dzia³alnoœæ hurtow¹ i detaliczn¹ na rynkach dystrybucji prasy oraz FMCG. W kolporta u dochodem spó³ki jest wynegocjowany rabat/mar a w relacji do ceny zakupu/ sprzeda y z wydawcami/odbiorcami. Cena prasy jest taka sama we wszystkich punktach jej sprzeda y. nabywa wiêc prasê z dyskontem, które jest ustalane z wydawcami indywidualnie dla ka dego tytu³u, a nastêpnie sprzedaje w cenach detalicznych poprzez w³asn¹ sieæ sprzeda y lub z dyskontem w hurcie. Kolporter z podmiotami prowadz¹cymi punkty sprzeda y dzieli siê zwykle po po³owie rabatem uzyskanym od wydawcy. W dystrybucji towarów FMCG dzia³a ten sam mechanizm, czyli kup tanio, sprzedaj drogo, w tym przypadku konkurencyjnoœæ pomiêdzy podmiotami na rynku jest wy sza, mar e i rabaty mog¹ znacz¹co od siebie odbiegaæ w zale noœci od asortymentu czy wolumenu zakupu, a ceny sprzeda y detalicznej zwykle nie s¹ okreœlone. Wartoœæ rynku prasy zale y od liczby nak³adów i ceny egzemplarzowej. Za 2005 rok wynios³a ona oko³o 6,5 mld z³. W ostatnich latach oba te czynniki odznacza³y siê tendencj¹ spadkow¹. Po znacz¹cych obni kach cen w roku bie ¹cym (uruchomienie przez Axela Springera Dziennika ) nale y siê spodziewaæ, e tendencja ta zostanie zachowana. Tym niemniej w naszej ocenie dalszy potencja³ spadku cen jest ograniczony, poza tym ostatnie dane pokazuj¹ wzrosty czytelnictwa, tak wiêc s¹dzimy, e wartoœæ rynku prasy w najbli szych latach mo e nieco wzrosn¹æ lub co najmniej pozostaæ stabilna. Piêciu najwiêkszych kolporterów posiada ponad 90% udzia³ w rynku (dwóch najwiêkszych -78%), sprzeda ¹ detaliczn¹ prasy zajmuje siê oko³o 70 tys. punktów. Wartoœæ rynku FMCG w Polsce w cenach detalicznych w 2005 roku wynios³a oko³o 135,5 mld z³. Dystrybucja na tym rynku odznacza siê bardzo wysok¹ konkurencyjnoœci¹. Sprzeda ¹ hurtow¹ zajmuje siê w Polsce oko³o 6 tys., zaœ detaliczn¹ oko³o 400 tys. podmiotów. Towary FMCG oferowane s¹ praktycznie we wszystkich punktach sprzeda y (sieci hiper- i supermarketów, sklepy osiedlowe, dyskontowe, kioski itp.). Na najbli sze lata prognozowany jest œrednioroczny oko³o 3%-owy wzrost rynku FMCG., niegdyœ monopolista w obszarze kolporta u w Polsce, obecnie posiada oko³o 44% udzia³ w rynku. W sprzeda y hurtowej artyku³ów FMCG jego udzia³ rynkowy szacowany jest na oko³o 1,4%. obecnie dostarcza prasê i towary FMCG do oko³o 33 tys. punktów w ca³ym kraju i jako jedyny kolporter jest w stanie dostarczaæ towary do wszystkich na rynku (ponad 70 tys.) punktów sprzeda y prasy. W³asna sieæ detaliczna -u liczy ponad 9 tys. czynnych punktów, co równie daje mu pozycjê lidera (najwiêksza liczba punktów skupionych pod jedn¹ mark¹). Sprzeda ¹ hurtow¹ w -u zajmuje siê w segmencie prasy Oddzia³ Krajowej Dystrybucji Prasy oraz 58 ekspedycji prasy, a w towarach pozaprasowych 30 magazynów, 170 hurtowni FMCG oraz 14 hurtowni farmaceutycznych. Wszystkie te jednostki (z wyj¹tkiem OKDP, który jest hurtowym oddzia³em) podlegaj¹ oddzia³om, których jest 14. Struktura ta jest rozbudowana, ka dy oddzia³ posiada w³asne komórki, dotycz¹ce sieci, kolporta u, handlu, finansów itp. Co wiêcej, stosowane przez poszczególne oddzia³y oprogramowanie czy standardy ksiêgowoœci równie mog¹ od siebie odbiegaæ.dodatkowo ka dy oddzia³ mia³ dotychczas du ¹ swobodê w kszta³towaniu polityki dystrybucyjno-handlowej w zakresie artyku³ów pozaprasowych, tj. podejmowa³ decyzje dotycz¹ce tego, jaki asortyment i po jakich cenach bêdzie sprzedawany przez poszczególne jednostki (faktycznie jednostki te równie wystêpowa³y jako samodzielne podmioty i strony umów). Efekt by³ taki, e niejednokrotnie u tego samego producenta zaopatrywa³o siê wiêcej ni jedna jednostka -u, czêsto negocjuj¹c ró ne ceny i nie wykorzystuj¹c dyskonta z tytu³u wiêkszego wolumenu zakupów. Tymczasem 100 z 2 tys. dostawców -u odpowiada za 95% obrotu spó³ki towarami FMCG. Zarz¹d -u zidentyfikowa³ szereg dzia³añ, które pozwol¹ na poprawienie pozycji spó³ki na rynku hurtowym. Sieæ ekspedycji zostanie zmniejszona nawet do poni ej 30, a magazynów i hurtowni sprzeda y do oko³o 30. Tam, gdzie bêdzie to mo liwe i uzasadnione ekonomicznie, punkty dystrybucji prasy i artyku³ów pozaprasowych bêd¹ siê pokrywa³y. Ujednolicone zostan¹ 3

4 procedury ksiêgowe, zakupy scentralizowane, a zapasy na bie ¹co kontrolowane. Pozyskaniem klientów i przedstawianiem oferty zajm¹ siê przedstawiciele handlowi (obecnie jest ich oko³o 200, liczba ta zostanie co najmniej podwojona). Badania spó³ki wykaza³y, e najlepiej sprawdza siê model biznesowy tylko dostawa i dlatego zrezygnuje z prowadzenia hurtowni samoobs³ugowych (wielkoœæ utraconych z tego powodu przychodów nie bêdzie znacz¹ca). Kluczowe dla -u bêdzie równie uatrakcyjnienie oferty, w szczególnoœci w artyku³ach pozaprasowych. Spó³ka lepiej dopasuje asortyment do potrzeb kiosków i ma³ych sklepów, które s¹ jej g³ównymi odbiorcami, renegocjacja warunków zakupu u producentów spowoduje poprawê konkurencyjnoœci cenowej oferty (jak wykazuj¹ badania, wœród odbiorców -u kluczowym czynnikiem zakupu jest cena), a zamówione artyku³y w ci¹gu 24 godzin bêd¹ dostarczane do punktu odbioru. Dodatkowo spó³ka przedstawi odbiorcom konkurencyjne warunki p³atnoœci i przejrzysty system rabatów. W³asna sieæ czynnych punktów sprzeda y -u liczy na chwilê obecn¹ ponad 9 tys. placówek, z czego 3,2 tys. znajduje siê pod kontrol¹ operacyjn¹ spó³ki, a blisko 6 tys. jest wynajmowane stronom trzecim. W sprzeda y detalicznej spó³ki uwzglêdnione jest tylko te 3,2 tys. punktów, na które wp³ywa ona bezpoœrednio (kszta³tuje asortyment oraz ceny). Zwykle s¹ one prowadzone przez ajentów, jedynie w 8 przypadkach przez pracowników spó³ki. Struktura zaopatrzenia punktów w³asnych kontrolowanych oraz w³asnych wynajmowanych znacznie od siebie odbiega: sprzeda prasy w punktach w³asnych stanowi 27% dostaw z -u, w wynajmowanych 45%. Oznacza to, e m.in. ze wzglêdu na nieatrakcyjn¹ ofertê artyku³ów pozaprasowych, partnerzy spó³ki zaopatruj¹ siê u innych ni dostawców. Proporcje te powinna zmieniæ poprawa oferty. Ponadto planowane zwiêkszenie udzia³u liczby punktów w³asnych kosztem punktów wynajmowanych (docelowo, wg zarz¹du -u udzia³ punktów w³asnych wzroœnie do 50%) zwiêkszy przychody -u w segmencie detalicznym. Obecna sieæ sprzeda y -u w porównaniu do konkurencyjnych sieci jest mniej nowoczesna (tylko niespe³na 9% wszystkich punktów to kioski/salony z wejœciem do œrodka, ciesz¹ce siê wiêksz¹ popularnoœci¹ ni tradycyjne kioski z okienkiem) i gorzej zlokalizowana (tylko 26% punktów jest zlokalizowane blisko centrum handlowego, dworca lub lotniska). Z jednej strony to zasz³oœæ historyczna z czasów, kiedy nie odczuwa³ konkurencji innych sieci, z drugiej efekt niedoinwestowania. Wiêkszoœæ kiosków spó³ki jest w pe³ni zamortyzowana, a w poprzednich latach ³¹czne nak³ady na aktywa trwa³e i wartoœci niematerialne i prawne w spó³ce wynosi³y zaledwie 20 mln z³. Teraz w ci¹gu trzech lat spó³ka zamierza przeznaczyæ 240 mln z³ tylko na rozwój i modernizacjê sieci. Pozwoli to na zmiany bry³ i modernizacje oko³o 3 tys. punktów (co przeciêtnie zwiêkszy przychody takiego punktu o kilkanaœcie procent) oraz postawienie oko³o 400 punktów w nowych lokalizacjach. Aczkolwiek ze wzglêdu na liczebnoœæ sieci, jej przeciêtne lokalizacje zapewne bêd¹ gorsze ni w sieci licz¹cej kilkadziesi¹t punktów, ale jako ca³oœæ sieæ ta bêdzie nie do pobicia przez inne. Potencja³ tkwi¹cy w sieci sprzeda y mo e byæ bardzo wysoki i niedoszacowany w naszym raporcie. Dwa podstawowe kana³y sprzeda y, hurtowy i detaliczny, stanowi¹ odpowiednio oko³o 66% i 30% przychodów ze sprzeda y -u. Planowane dzia³ania powinny zwiêkszyæ ogóln¹ wartoœæ przychodów i udzia³ przychodów realizowanych w detalu. W naszej ocenie prze³o y siê to na zwiêkszenie mar y realizowanej przez spó³kê. W 2005 roku zrealizowa³ stratê netto na poziomie 46 mln z³. Negatywny wynik to efekt utworzonych rezerw na przysz³e zobowi¹zania i straty spó³ki (70 mln z³), przy czym najistotniejsz¹ pozycjê stanowi³a rezerwa na zobowi¹zania pracowników (48 mln z³). Rezerwa ta czêœciowo zostanie wykorzystana na redukcje zatrudnienia w spó³ce. Obecny zarz¹d, powo³any w lutym 2006 roku, rozpocz¹³ proces restrukturyzacji obejmuj¹cy wszystkie g³ówne obszary dzia³alnoœci -u, a wiêc: zakupy, sieæ sprzeda y oraz logistykê i kolporta. Spó³ka rozpoczê³a budowê profesjonalnego zespo³u zarz¹dzaj¹cego oraz wdro y³a mechanizmy kontrolne obowi¹zuj¹cych umów i procedur. Zidentyfikowanych zosta³o oko³o 50 inicjatyw restrukturyzacyjnych poprawiaj¹cych sposób funkcjonowania i rentownoœæ spó³ki. Zwiêkszenie zysku netto w zwi¹zku z prowadzonymi inicjatywami w porównaniu do wyniku, jaki uzyska³aby spó³ka bez ich przeprowadzenia, wynieœæ ma odpowiednio 24 mln z³ w roku bie ¹cym oraz 51 mln z³ w roku przysz³ym. Zarz¹d przedstawi³ na lata prognozê wyników zak³adaj¹c¹ uzyskanie odpowiednio i mln z³ przychodów oraz 19,1 i 49,3 mln z³ zysku netto. Prognozy 4

5 uwzglêdniaj¹ opisywany wy ej rozwój oraz restrukturyzacjê spó³ki. Po trzech kwarta³ach 2006 roku spó³ka zanotowa³a zysk netto w wysokoœci 20,5 mln z³ i w naszej ocenie s¹ du e szanse, e prognoza na rok bie ¹cy bêdzie przekroczona. Wg naszych za³o eñ, opisywanych w dalszej czêœci raportu, w przysz³ym roku zrealizuje 48,3 mln z³ zysku netto. Prognoza jest zbie na z prognoz¹ zarz¹du. Akcje spó³ki wyceniamy metod¹ DCF oraz porównawcz¹. Wartoœæ 1 akcji -u na podstawie modelu DCF oszacowaliœmy na poziomie 12,0 z³. Wycena porównawcza w odniesieniu do polskich spó³ek na rok bie ¹cy daje wartoœæ 1 akcji w wysokoœci oko³o 6,7 z³, a na przysz³y - 13,6 z³ (wg wskaÿnika P/E). Do tych poziomów nale y z odpowiednim dyskontem/premi¹ dodaæ wartoœæ nieruchomoœci, która w pe³nej wartoœci w przeliczeniu na 1 akcjê spó³ki wynosi 1,75 z³ brutto (netto 1,70 z³). chce byæ znacz¹cym graczem na polskim rynku nieruchomoœci. Spó³ka wyodrêbni³a ju nieruchomoœci nieoperacyjne, których wartoœæ rynkowa, po poniesieniu nak³adów adaptacyjnych rzêdu 37,6 mln z³, wyniesie oko³o 136,2 mln z³. Ponadto zarz¹d spó³ki podj¹³ decyzjê o uruchomieniu przetargu na opracowanie planu zagospodarowania 26 nieruchomoœci o najwiêkszej wartoœci (³¹cznie 50% wartoœci nieruchomoœci spó³ki), dodatkowo og³oszony zostanie przetarg na doradztwo w zakresie okreœlenia docelowego modelu organizacyjnegoprawnego dla zarz¹dzania nieruchomoœciami. 5

6 Emisja i oferta akcji Oferta pierwotna -u bêdzie obejmowa³a od 11,9 do 15,55 akcji nowej emisji. W podwy szonym kapitale akcyjnym bêd¹ one stanowi³y oko³o 25% udzia³. Debiut akcji spó³ki na GPW jest spodziewany jeszcze do koñca br. Struktura akcjonariatu Obecnie jedynym akcjonariuszem spó³ki jest Skarb Pañstwa, który posiada 40,94 mln akcji -u. Po przeprowadzeniu oferty publicznej, co jest równoznaczne z emisj¹ nowych akcji, udzia³ Skarbu Pañstwa w kapitale akcyjnym -u spadnie, w zale noœci od wielkoœci emisji, do 72,47-77,48%. Ministerstwo zachowa wiêc pakiet kontrolny i spodziewamy siê, e w perspektywie 1-3 lat zaoferuje udzia³y w spó³ce inwestorowi strategicznemu lub wprowadzi kolejne akcje na GPW. Oficjalne stanowisko Skarbu Pañstwo wzglêdem pozostaj¹cych w jego posiadaniu akcji -u nie zosta³o przedstawione. W momencie sprzeda y akcji spó³ki przez Skarb Pañstwa, pakiet 15% akcji obliczanych od liczby akcji przed podwy szeniem kapita³u akcyjnego (czyli 10,9-11,6% po podwy szeniu) bêd¹ mogli równie obj¹æ pracownicy spó³ki. Emisja akcji W ramach oferty pierwotnej do inwestorów kierowanych jest 15,55 mln akcji zwyk³ych na okaziciela serii E. Dolny próg wielkoœci emisji nowych akcji wynosi 11,9 mln sztuk. Przedzia³ cenowy oferowanych akcji zostanie ustalony przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie przed rozpoczêciem book-buildingu. Struktura akcjonariatu przy za³o eniu minimalnej liczby akcji serii E pozostali 22,52% Struktura akcjonariatu przy za³o eniu maksymalnej liczby akcji serii E pozostali 27,53% Skarb Pañstw a 77,48% Skarb Pañstw a 72,47% ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Cele emisji Ruch szacuje, e z emisji nowych akcji pozyska do 250 mln z³. Gdyby tak by³o, to w przypadku emisji maksymalnej okreœlonej liczby akcji, cena emisyjna wyniesie do 16,08 z³ (przy za³o eniu minimalnej emisji by³oby to 21,01 z³ za akcjê). Strukturê wykorzystania œrodków z emisji przedstawia poni sza tabela. Inwestycje w mln z³ do kwoty Modernizacja i rozwój sieci sprzeda y 115 Informatyzacja funkcji wsparcia 62 Modernizacja funkcji logistycznych 73 RAZEM 250 ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Inwestycje w obszarze modernizacji i rozwoju sieci sprzeda y, na które przeznaczone zostanie do 115 mln z³, zosta³y uszeregowane wed³ug wa noœci i obejmuj¹ g³ównie inwestycje w punkty sprzeda y detalicznej: 1) inwestycje w obecnie zajmowane punkty sprzeda y detalicznej, czyli ca³kowit¹ wymianê bry³ punktów sprzeda y i wymianê zewnêtrznych czêœci punktów sprzeda y, 6

7 2) nowe lokalizacje, a wiêc w akwizycje nowych punktów sprzeda y stawianych w dotychczas nie zajmowanych lokalizacjach. W ten sposób chce pozyskaæ oko³o nowych punktów w wybranych, atrakcyjnych lokalizacjach, 3) nowe formaty sklepów, tj. otwarcie oko³o 100 nowych punktów sprzeda y detalicznej o niewielkiej powierzchni (w porównaniu do tradycyjnych kiosków bêdzie ona 2-4 razy wiêksza), 4) zmiana wizerunku sieci -u, zwi¹zana g³ównie z rewitalizacj¹ wybranych punktów sprzeda y detalicznej. Obecna sieæ sprzeda y -u jest w wiêkszoœci zamortyzowana. Zarz¹d spó³ki ocenia, e inwestycje w punkty sprzeda y detalicznej wraz z popraw¹ efektywnoœci zarz¹dzania sieci¹ powinny doprowadziæ do znacznego wzrostu przychodów ze sprzeda y prasy i FMCG w sieci detalicznej. Sieæ detaliczna to kluczowy obszar inwestycji -u. W przypadku pozyskania niewystarczaj¹cych œrodków do realizacji powy szych celów poprzez emisjê nowych akcji, spó³ka bêdzie je finansowaæ ze œrodków w³asnych lub z zewnêtrznych Ÿróde³ finansowania, szczególnie z kredytów bankowych. W skrajnym przypadku inwestycje w nowe formaty sklepów oraz zmianê wizerunku sieci -u mog¹ zostaæ ograniczone. Kolejnym obszarem inwestycji -u jest informatyzacja funkcji wsparcia. Wydatki na ten cel wynios¹ do oko³o 62 mln z³. Inwestycje obejmowaæ bêd¹ m.in.: nowy system finansowo ksiêgowy, zakup nowoczesnych kas fiskalnych i terminali, nowy system nadzia³u (tj. przygotowywania, w oparciu o algorytmy bior¹ce pod uwagê historiê sprzeda y, pakietów prasy przeznaczonych dla poszczególnych punktów sprzeda y) i prenumeraty prasy, modernizacjê obecnie u ytkowanego systemu WAN, nowy system sprzeda owo-handlowy. Inwestycje te s¹ niezbêdne, gdy na chwilê obecn¹ posiada du ¹ liczbê rozproszonych, niezale nie budowanych i utrzymywanych aplikacji informatycznych. Ich restrukturyzacja, integracja, czy po prostu zmiana umo liwi efektywniejsze zarz¹dzanie sprzeda ¹ oraz kontrolê kosztów w spó³ce. Inicjatywy w tym obszarze, ponownie uszeregowane wed³ug wa noœci, obejmuj¹: 1) wdro enie systemów, których celem jest bezpoœrednia redukcja kosztów lub zwiêkszenie przychodów, 2) zakoñczenie projektów i inicjatyw, ju rozpoczêtych przez spó³kê 3) inwestycje, których przeprowadzenie wymagane jest przepisami zewnêtrznymi b¹dÿ wewnêtrznymi regulacjami przyjêtymi przez spó³kê, 4) projekty techniczne, które polegaj¹ na budowie i utrzymaniu odpowiedniej infrastruktury niezbêdnej do funkcjonowania systemów informatycznych w spó³ce. Ostatnim obszarem inwestycji -u s¹ inwestycje w modernizacjê funkcji logistycznych, które poch³on¹ do oko³o 73 mln z³ pozyskanych z emisji œrodków. Obecna struktura logistyczna -u jest ma³o efektywna, przez co spó³ka ponosi zwiêkszone koszty zw³aszcza w hurcie prasowym oraz w dystrybucji FMCG, a tak e nie pozwala w sposób optymalny wykorzystywaæ posiadanych przez zasobów, szczególnie w obszarze nieruchomoœci. Inwestycje w modernizacjê, poczynaj¹c od najwa niejszego, zwi¹zane s¹ z: 1) budow¹ zintegrowanego magazynu centralnego prasy i FMCG, który przejmie funkcje magazynowo-logistyczne magazynów i oddzia³ów spó³ki w centralnej Polsce, 2) modernizacj¹ obecnych i budow¹ nowych, skonsolidowanych ekspedycji regionalnych prasy (ekspedycje podlegaj¹ oddzia³om i s¹ jednostkami odpowiedzialnymi za nadzia³ i zwroty prasy), które docelowo maj¹ byæ zintegrowane z magazynami FMCG, 3) budow¹ centrum zagospodarowania zwrotów centralnej jednostki zajmuj¹cej siê dekompletacj¹ zwrotów, profesjonalnym niszczeniem i przygotowaniem makulatury do sprzeda y oraz us³ugami magazynowymi dla wydawców. Po przeprowadzeniu tych inwestycji spó³ka zredukuje kapita³ obrotowy, uzyska mo liwoœæ wynegocjowania lepszych warunków dostaw z producentami, a tak e bêdzie mog³a sprzedaæ lub wynaj¹æ powierzchnie magazynowo-biurowe uwolnione w wyniku realizacji inwestycji. 7

8 Charakterystyka rynków, na których funkcjonuje spó³ka Dla dzia³alnoœci -u podstawowe znaczenie ma rynek prasy, której zakupy czêsto s¹ bodÿcem do dokonania dodatkowych zakupów w punkcie sprzeda y, oraz rynek artyku³ów FMCG. Wartoœæ rynku prasy szacowana jest na oko³o 6,5 mld z³, przy czym ze wzglêdu na trwaj¹c¹ walkê konkurencyjn¹ o miejsce na rynku, ceny prasy w ostatnim czasie wykazuj¹ tendencjê spadkow¹ i wydaje siê, e minimalny wzrost nak³adów ogó³em wynikaj¹cy z pojawienia siê na rynku nowych tytu³ów nie jest wystarczaj¹cy, aby rynek ten by³ wzrostowy. Z kolei rynek FMCG odznacza siê bardzo wysok¹ konkurencyjnoœci¹. Artyku³y FMCG sprzedawane s¹ w Polsce w blisko 400 tys. punktów, przy czym w oko³o 70 tys. punktów oferowana jest równie prasa. jest liderem na rynku kolporta u, ponadto posiada najliczniejsz¹ w Polsce sieæ sprzeda y skupion¹ pod jedn¹ mark¹. Rynek prasy w Polsce Szacuje siê, e w Polsce w ci¹gu roku wydawanych jest oko³o 2,5 mld egzemplarzy wydawnictw o ³¹cznej wartoœci oko³o 6,5 mld z³. Zarówno pod wzglêdem wielkoœci, jak i wartoœci rynku kluczowe miejsce stanowi¹ dzienniki i tygodniki, które ³¹cznie odpowiadaj¹ za oko³o 2/3 wartoœci rynku. Rynek prasy odznacza siê u ¹ koncentracj¹. W ostatnim roku trzech najwiêkszych wydawców (Agora, Polskapresse i AxelSpringer) mia³o ³¹cznie 45% udzia³u w rynku w liczbie sprzedanych egzemplarzy. Udzia³ ten w najbli szych latach najprawdopodobniej nadal bêdzie rós³. Struktura wolumenowa rynku prasy Pozosta³e Miesiêczniki 5% 8% Dw utygodniki 4% Dzienniki 52% Miesiêczniki 18% Struktura w artoœciow a rynku prasy Pozosta³e 12% Dzienniki 33% Tygodniki 31% Dw utygodniki 6% Tygodniki 31% z wy³¹czeniem gazet bezp³atnych ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u i publikacji na stronach internetowych W sprzeda y czasopism ³¹cznie ujmowany jest segment serii wydawniczych i tytu³ów z dodatkami, którego wartoœæ szacowana jest na oko³o 15-20% rynku. Tytu³y z dodatkami i serie wydawnicze znacz¹co zwiêkszaj¹ sprzeda (zwykle o kilkanaœcie-kilkadziesi¹t procent, ale zdarzaj¹ siê wzrosty nawet 2-3 krotne, jak np. w przypadku sprzeda y Dziennika z filmem Kill Bill, kiedy sprzeda nak³adu w porównaniu do œrednich z tego samego miesi¹ca wzros³a prawie 3-krotnie) lub/i cenê (tu ró nice mog¹ byæ nawet wiêksze) jednego egzemplarza prasy. Wydawcy, nie mog¹c ju dalej obni aæ ceny egzemplarzowej, przeœcigaj¹ siê w pozyskaniu od producenta, który w ten sposób reklamuje swój wyrób, lub dodaniu w³asnym kosztem, gad etów które maj¹ przyci¹gaæ klienta skuteczniej ni cena. O ile serie wydawnicze mog¹ w d³ugim okresie cieszyæ siê popularnoœci¹ wœród okreœlonych grup odbiorców, o tyle wydaje siê, e s¹ oni zmêczeni kolejnymi pojedynczymi dodatkami do pism (w tym przypadku g³ównie magazynów), które czytaj¹. Wydawcy coraz bardziej promuj¹ czêœæ nak³adu, ukazuj¹c¹ siê bez dodatków i jak siê okazuje, w³aœnie wolumen nak³adu bez dodatków roœnie najszybciej. Jest jeszcze za wczeœnie, aby twierdziæ, e sprzeda prasy z dodatkami bêdzie spadaæ, ale wydaje siê, e dalszy dynamiczny wzrost tego segmentu jest ograniczony. W ostatnich latach obserwowany jest wzrost segmentacji, czy te rozdrobnienia rynku wydawniczego: w 2004 roku by³o prawie o po³owê wiêcej tytu³ów ni w roku 1995, ale w tym samym czasie œrednioroczny nak³ad zmala³ o oko³o 37%. W latach w najwa niejszym na rynku segmencie dzienników wprowadzono trzy nowe tytu³y, z których jeden zosta³ nastêpnie wycofany. Zaostrzenie konkurencji wp³ynê³o na obni enie cen dzienników przy niewielkim wzroœcie ich ³¹cznego nak³adu. Sumarycznie w ostatnich 10 latach zanotowany zosta³ œredni spadek nak³adów dzienników o oko³o 2% rocznie, zaœ czasopism o 1-2% rocznie. Spadkom tym 8

9 towarzyszy³y obni ki cen. W samym I pó³roczu 2006 roku w porównaniu z analogicznym okresem 2005 roku œrednie ceny czasopism spad³y o 3,3%, a dzienników a o 4%. Spadek ten bêdzie jeszcze bardziej widoczny w II pó³roczu, kiedy wp³yw obni onych w kwietniu o ponad 30% cen Gazety Wyborczej bêdzie wystêpowa³ w ca³ym tym okresie. Spadek cen prasy ma negatywny wp³yw na mar e realizowane przez dystrybutorów prasy. Ceny detaliczne poszczególnych egzemplarzy s¹ z góry okreœlone, dystrybutor nabywa je z pewnym dyskontem procentowym (i którym musi podzieliæ siê z punktem sprzeda y detalicznej). Zmniejszenie cen, o ile nie towarzyszy mu wzrost sprzeda y egzemplarzowej, co zwykle nie ma miejsca w d³u szym terminie, przek³ada siê wiêc na spadek obrotów i zysków dystrybutorów Sprzeda i dystybucja dzienników w Polsce w mln szt. rocznie gazety p³atne (l.s) gazety bezp³atne (l.s.) ³¹cznie (p.s.) ród³o: DM PKO BP na podstawie Izby Wydawców Prasy W przypadku dzienników warto równie zwróciæ uwagê na dzienniki bezp³atne. Szacuje siê, e obecnie co pi¹ty rozpowszechniany na rynku dziennik jest gazet¹ bezp³atn¹. Wydawcy gazet bezp³atnych prze ywaj¹ okres ekspansji, wkraczaj¹c ze swoimi gazetami do kolejnych miast. W ostatnim roku nak³ady gazet bezp³atnych wzros³y ponad dwukrotnie. W tym samym okresie sprzeda gazet p³atnych by³a o ponad 4% ni sza, przy czym spadki sprzeda y dotknê³y g³ównie dzienniki lokalne i regionalne, bardziej wra liwe na now¹ konkurencjê. Wydaje siê, e w d³ugim terminie ze wzglêdu na ró ny zakres informacji oraz sposoby ich przedstawiania, wp³yw czasopism bezp³atnych na nak³ady czasopism p³atnych, w szczególnoœci ogólnopolskich, bêdzie ograniczony. Potwierdzaj¹ to wyniki dystrybucji prasy w krajach europejskich. Ograniczony wydaje siê równie wp³yw na dystrybucjê prasy rozwoju mediów elektronicznych. Na rynkach zachodnioeuropejskich, gdzie media elektroniczne s¹ bardziej rozwiniête ni w Polsce, nak³ady prasy malej¹ bardzo powoli lub s¹ stabilne. Znaczenie tego czynnika mo e jednak rosn¹æ w przysz³oœci. W naszej ocenie walka cenowa pomiêdzy wydawcami gazet równie zbli a siê ku koñcowi. Nie mo na co prawda wykluczyæ, e na rynku mog¹ staraæ siê zaistnieæ lub poszerzyæ segment dzia³alnoœci kolejne podmioty, ale ceny dzienników s¹ ju prawie symboliczne (zreszt¹ sondowanie przez Axel Springer czy jest mo liwe podniesienie ceny Dziennika wskazuje, e w tym segmencie walka konkurencyjna nie bêdzie odbywa³a siê tylko w oparciu o cenê; a przecie to w³aœnie wejœcie na rynek tego dziennika spowodowa³o obni enie ceny przez lidera rynku Gazetê Wyborcz¹ ), a w segmencie czasopism pomiêdzy I pó³roczem 2005 roku a I pó³roczem 2006 roku ceny tygodników i dwutygodników wzros³y odpowiednio o 4,7% i 2,6%. Zgodnie z tendencjami zaobserwowanymi w Europie Zachodniej, wraz ze wzrostem dochodów rozporz¹dzalnych gospodarstw domowych, rosn¹æ powinny w Polsce wydatki na rozrywkê i kulturê, rozumianych równie jako czytelnictwo prasy. Wydawcy powinni wykorzystaæ okres ten do podwy szenia cen swoich produktów. Rynek kolporta u prasy Kolporta polega na przyjêciu nadzia³ów ka dego numeru wydawnictwa od wydawcy, dostarczeniu egzemplarzy do sieci sprzeda y, wycofaniu niesprzedanych egzemplarzy z sieci po zakoñczeniu sprzeda y (gdy pojawia siê nowy numer gazety czy magazynu), rozliczeniu tej sprzeda y z punktami sprzeda y i z wydawc¹ oraz dokonaniu analizy sprzeda y w celu pozyskania 9

10 informacji niezbêdnej do wprowadzenia nastêpnych numerów do kolporta u. Zwroty gazet i czasopism s¹ nieod³¹cznym elementem kolporta u ze wzglêdu na mobilnoœæ odbiorców, ka da placówka sprzeda y detalicznej powinna mieæ raczej o 1 egzemplarz za du o ni o 1 za ma³o, bo zwiêksza to zarówno wyniki sprzeda owe wydawców jak i dystrybutorów. Wydawca decyduje, jaka bêdzie wielkoœæ nak³adu danej gazety czy czasopisma oraz na podstawie danych o sprzeda y i zwrotach u poszczególnych kolporterów, jak nadk³ad ten pomiêdzy nimi rozdzieliæ. Poniewa cena prasy jest taka sama we wszystkich punktach sprzeda y, decyduj¹ce dla wydawcy przy nadziale nak³adu jest to do ilu oraz do jakich punktów sprzeda y prasê dostarcza dany kolporter. Ten z kolei dokonuje nadzia³u otrzymanych od wydawcy egzemplarzy na poszczególne punkty/sieci sprzeda y detalicznej. Rozliczenie pomiêdzy nimi nastêpuje po zakoñczeniu ca³ego procesu sprzeda y i zwrotów i dotyczy tylko faktycznie sprzedanej liczby egzemplarzy. Oko³o 3/4 prasy dystrybuowanej na polskim rynku sprzedawane jest poprzez sieæ kiosków, g³ównie w pobli u miejsca zamieszkania lub pracy/nauki odbiorcy. Szybko roœnie jednak rola sieci handlowych oraz sklepików osiedlowych w detalicznej dystrybucji prasy. Ich udzia³ obecnie szacowany jest odpowiednio na oko³o 10-12% i 6-7% i nadal roœnie. Dystrybucja do sieci handlowych jest ni ej mar owa ni do punktów detalicznych, gdy ¹daj¹ one wysokich rabatów oraz op³at marketingowych. Hurtowy rynek kolporta u prasy Wartoœæ rynku prasy w Polsce, mierzona jako wielkoœæ nak³adów oraz cena detaliczna egzemplarzy wynosi 6,5 mld z³ (z VAT-em). Wartoœæ hurtowego rynku kolporta u prasy, bior¹c pod uwagê zwroty prasy oraz rabaty dla dystrybutorów, szacujemy na oko³o 2,5 mld z³ (bez VAT-u). Najwiêkszymi kolporterami na naszym rynku s¹ oraz Kolporter, które kontroluj¹ ³¹cznie blisko 80% rynku. Szacowane udzia³y w rynku kolporta u (wolumenowo) FRANPRESS 3,2% Garmond- Press 5,5% HDS 6,8% pozostali 6,5% 44,0% Kolporter 34,0% ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Poni ej przedstawiamy charakterystykê kolporterów prowadz¹cych dzia³alnoœæ w Polsce. Pomijamy tu, który w dalszej czêœci analizy bêdzie szczegó³owo opisany. Kolporter S.A., drugi pod wzglêdem udzia³ów w rynku (34%) dystrybutor w Polsce. Spó³ka zajmuje siê dystrybucj¹ prasy i ksi¹ ek na terenie ca³ego kraju. Posiada 20 oddzia³ów terenowych i 10 filii, dostarcza prasê do blisko 28,5 tysi¹ca punktów sprzeda y detalicznej oraz do ponad 13 tysiêcy prenumeratorów. Rozwija w³asn¹ sieæ dystrybucji, która liczy obecnie poni ej 1 tys. punktów, ale docelowo ma osi¹gn¹æ 3 tys. punktów sprzeda y. Zatrudnia poni ej 1 tys. osób. W 2004 roku wypracowa³a oko³o 18 mln z³ zysku netto, co przy przychodach nieco przekraczaj¹cych 1 mld z³, da³o spó³ce mar ê netto wynosz¹c¹ 1,8%. HDS Polska S.A. posiada oko³o 6,8% udzia³u w rynku. Obszar dzia³ania firmy obejmuje przede wszystkim województwa: ³ódzkie, pomorskie, mazowieckie i zachodniopomorskie, obs³uguje wg ró nych Ÿróde³ od 2,2 do 3,8 tys. punktów sprzeda y detalicznej. Firma prowadzi tak e sieæ saloników prasowych - ponad 100 salonów prasowych INMEDIO (g³ównie w centrach handlowych) oraz prawie 110 salonów RELAY (na dworcach PKP i lotniskach na terenie Polski) oraz posiada ponad 100 kiosków. Najprawdopodobniej spó³ka w najbli szym roku wejdzie 10

11 agresywniej w rynek; obecnie rozbudowuje w³asny kolporta, ale wci¹ do czêœci jej placówek detalicznych dostarczaj¹ inni kolporterzy (). Istnieje du e ryzyko, e przychody z tego tytu³u wkrótce straci. Garmond-Press S.A. dzia³a przede wszystkim na terenie Polski po³udniowej (oddzia³y w Krakowie, Rzeszowie, Katowicach i Wroc³awiu, ale tak e w Warszawie), dostarcza prasê do oko³o 5 tys. punktów sprzeda y. Rynkowy udzia³ tej spó³ki to oko³o 5,5%. FRANPRESS Sp. z o.o. obs³uguje obecnie oko³o 3,4-3,8 tys. punktów sprzeda y w wiêkszoœci województw po³udniowo-zachodniej i centralnej Polski (województwa: dolnoœl¹skie, opolskie, œl¹skie, mazowieckie i warmiñsko-mazurskie). Firma ma piêæ oddzia³ów regionalnych (Wroc³aw, Opole, Legnica, Warszawa i Katowice). Szacowany udzia³ w rynku prasowym w Polsce wynosi 3,2%. EuroPress Polska Sp. z o.o., w ofercie której znajduje siê oko³o 1000 tytu³ów prasowych z ca³ego œwiata (na yczenie EuroPress dostarcza tak e tytu³y spoza tej oferty). EuroPress importuje codziennie oko³o 50 tytu³ów najpopularniejszych dzienników. W Warszawie dostarcza je w dniu wydania na adres odbiorcy lub do punktów sprzeda y detalicznej w hotelach, salonach EMPiK i na lotnisku. Internews Sj. jest importerem i dystrybutorem czasopism i ksi¹ ek obcojêzycznych, dzia³aj¹cym na polskim rynku od 15 lat. W ofercie posiada ponad 1800 tytu³ów, g³ównie z Anglii, USA, Francji, Niemiec, W³och, Rosji i Hiszpanii. Jest bezpoœrednim importerem ponad 70% czasopism anglojêzycznych dostêpnych na polskim rynku. Najwiêksi odbiorcy spó³ki to:, Kolporter, EMPiK, Traffic Club i ksiêgarnie na terenie ca³ego kraju. Firma posiada ponadto bogat¹ ofertê ksi¹ ek obcojêzycznych m.in. z zakresu literatury piêknej, historii, polityki, oraz nauki jêzyków obcych. Od 2002 roku oferuje us³ugê press-on-demand, czyli drukowania zagranicznych dzienników na indywidualne zamówienie klienta. Internews jest cz³onkiem miêdzynarodowego Stowarzyszenia Dystrybutorów Prasy DISTRIPRESS. Dwóch ostatnich dystrybutorów specjalizuje siê g³ównie w prenumeracie prasy zagranicznej. Dodatkowo jako dystrybutor prasy w prenumeracie na rynku polskim dzia³a Poczta Polska. Detaliczny rynek kolporta u prasy Detaliczny rynek kolporta u prasy jest rozumiany jako sprzeda egzemplarzowa w punktach sprzeda y oraz sprzeda w prenumeracie, która stanowi nieco ponad 20% sprzeda y detalicznej prasy w Polsce. W stosunku do innych krajów europejskich poziom sprzeda y w prenumeracie jest ni szy (na zachodzie sprzeda w prenumeracie stanowi oko³o po³owy ca³ej sprzeda y prasy), a odbiorcami prenumeraty s¹ przede wszystkim podmioty gospodarcze. Historycznie podstawow¹ barier¹ rozwoju rynku prenumeraty by³y stosunkowo niskie ceny prasy w Polsce przy wysokich kosztach zorganizowania dostaw prasy do odbiorców indywidualnych. Dodatkowo rozbudowana sieæ sprzeda y detalicznej prasy sprawi³a, e odbiorcy indywidualni nie widzieli koniecznoœci prenumerowania prasy. 100% Struktura sprzeda y egzemplarzowej prasy 3,7 mld z³ 71 tys. punktów 80% 60% 22% 34% 16% 40% 40% 20% 44% 48% 0% sprzeda egzemplarzow a liczba punktów sprzeda y prasy Kolporter pozostali ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u i publikacji na stronach internetowych 11

12 Obecnie w Polsce sprzeda prasy prowadzi ponad 70 tys. detalicznych punktów sprzeda y. Wiêkszoœæ z nich stanowi¹ wyspecjalizowane kioski, w których prasê kupuje oko³o 75% Polaków. Poni ej przedstawiamy zestawienie g³ównych sieci specjalizuj¹cych siê w dystrybucji prasy. nazwa kiosków/salonów prasowych nazwa operatora liczba placówek powierzchnia placówek l.pozycji tytu³ów prasowych l.pozosta³ych pozycji asortym. S.A * 6-8 m Kolporter Inmedio Eurokiosk/Euro- Salon Prasowy Relay forma prowadzenia dzia³alnoœci placówki w³asne - ajencja i najem Kolporter Sieci Handlowe m system partnerski HDS Polska Sp. z o.o. 235 œr. 24 m2 b.d. b.d. ajencja Eurokiosk Sp. z o.o m franszyza HDS Polska Sp. z o.o. 112 œr. 22 m2 b.d. b.d. ajencja *czynnych ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u i publikacji na stronach internetowych lokalizacja placówek wszêdzie g³. dworce, centra handlowe, przystanki centra handlowe, kluczowe punkty miast dworce, galerie handlowe, markety, przystanki dworce, lotniska, stacje metra W ostatnich latach roœnie znaczenie innych ni kioski kana³ów dystrybucji prasy, takich jak sklepy osiedlowe, samoobs³ugowe salony prasowe, hiper- i supermarkety i inne. Hurtowy rynek towarów pozaprasowych Artyku³y pozaprasowe, które to okreœlenie przyjêliœmy dla potrzeb analizy spó³ki to towary FMCG, oferowane obok prasy w punktach sprzeda y detalicznej. Wartoœæ ca³ego rynku FMCG w Polsce w 2005 roku szacowana jest na 135,5 mld z³ (w cenach detalicznych). Kwota ta wydaje siê du a, ale nie nale y zapominaæ, e dystrybucja na rynku FMCG odznacza siê wysok¹ konkurencj¹. Towary FMCG oferowane s¹ praktycznie we wszystkich punktach sprzeda y (sieci hiper- i supermarketów, sklepy osiedlowe, dyskontowe, kioski itp.). Tradycyjnie ju wy sze mar e uzyskuje siê w handlu detalicznym, gdzie s¹ one zwykle 2-3 -krotnie wy sze ni w sprzeda y hurtowej. W najbli szych latach czeka nas systematyczny, kilkuprocentowy w ujêciu rocznym, wzrost rynku FMCG. Bior¹c pod uwagê fakt, e jego wartoœæ w 2010 roku szacowana jest na ponad 157 mld z³, to œrednioroczny wzrost w najbli szych latach bêdzie wynosi³ 3%. Podobnie jak na rynku prasy, równie w dystrybucji towarów pozaprasowych mo emy wyró niæ segment sprzeda y hurtowej oraz detalicznej. Wg danych GUS wartoœæ rynku hurtowego FMCG w Polsce przekracza 100 mld z³. mld z³ Rynek hurtu FMCG rynek hurtowy FMCG zmiana sprzeda y ywnoœci zmiana sprzeda y wyrobów tytoniowych % 0-10 ród³o: DM PKO BP na podstawie danych GUS-u Sprzeda ¹ hurtow¹ zajmuje siê w Polsce oko³o 6 tys. podmiotów. Liczba ta systematycznie spada i wydaje siê, e w miarê dalszej koncentracji oraz specjalizacji hurtowni, umo liwiaj¹cych kluczowe dla sukcesu w tym segmencie uzyskanie lepszych warunków negocjacyjnych, trend ten zostanie zachowany. Obecnie szacuje siê, e 10 najwiêkszych hurtowników kontroluje oko³o 1/5 rynku. Typowym zjawiskiem w handlu hurtowym jest te coraz szersze wejœcie hurtowników na rynek dystrybucji detalicznej. 12

13 W ostatnim roku towarami odnotowuj¹cym najwy sz¹ dynamikê wzrostu obrotów w Polsce by³y karty telefoniczne (17,7%) i wyroby tytoniowe (13,2%). Dla porównania w innych, wartoœciowo wiêkszych segmentach FMCG, takich jak artyku³y ywnoœciowe czy kosmetyki i wyroby farmaceutyczne, wzrost wyniós³ odpowiednio 6,7% i 3,8%. Detaliczny rynek towarów pozaprasowych Jak ju wspominaliœmy, wartoœæ rynku FMCG w 2005 roku wynios³a oko³o 135,5 mld z³ (tj. o 3% wiêcej w porównaniu do roku poprzedniego). Wiêkszoœæ dystrybucji detalicznej FMCG (oko³o 80%) odbywa siê poprzez podstawowe kana³y dystrybucji, do których zaliczamy sklepy ma³o i wielko-formatowe, natomiast pozosta³¹ czêœæ stanowi¹ kana³y alternatywne, do których nale ¹ kioski, stacje benzynowe, punkty gastronomiczne itp. Z uwagi na oferowany szeroki zakres towarów oraz koniecznoœæ zapewnienia ich bie ¹cej dostêpnoœci w Polsce dzia³a oko³o 400 tys. punktów sprzeda y detalicznej, z czego jedynie 21% sklepów przynale y do sieci lub organizacji zakupowej. Oko³o 30% wszystkich punktów sprzeda y stanowi¹ sklepy ogólnospo ywcze. Liczba punktów zaliczaj¹cych siê do kana³ów alternatywnych sprzeda y detalicznej szacowana jest na oko³o 92 tys. Najbardziej dynamicznie rozwijaj¹cymi siê formatami w segmencie sklepów spo ywczych s¹ sklepy wielkopowierzchniowe oraz dyskontowe, które nadal stanowi¹ jednak poni ej 2,5% ³¹cznej liczby punktów sprzeda y detalicznej. W formacie kana³ów alternatywnych najwiêkszy relatywny rozwój odnotowa³y sklepy znajduj¹ce siê przy stacjach benzynowych. Sieci detaliczne (reprezentowane przez hipermarkety, supermarkety i dyskonty) realizuj¹ œrednio oko³o 41-42% sprzeda y artyku³ów FMCG przechodz¹cej przez podstawowe kana³y sprzeda y (bez kana³ów alternatywnych). Pozycja handlu tradycyjnego systematycznie co roku traci kilka punktów procentowych w wartoœciowych udzia³ach w sprzeda y. Szacuje siê, e udzia³ sieci w sprzeda y detalicznej FMCG bêdzie nadal rós³ i w niedalekiej przysz³oœci przekroczy poziom 50%. Tym niemniej g³ównie ze wzglêdu na fakt, e oko³o 1/3 ludnoœci Polski mieszka na wsi i w ma³ych miastach, udzia³ tradycyjnej sprzeda y nadal pozostanie istotny. Na tle innych krajów polski handel detaliczny FMCG jest mocno rozdrobniony. W Polsce 10 najwiêkszych detalistów ma oko³o 25% udzia³ w sprzeda y produktów FMCG, w innych krajach europejskich poziom tego wskaÿnika jest znacznie wy szy. Na rynkach zachodnioeuropejskich przekracza on 80%, a w krajach s¹siaduj¹cych z Polsk¹ np. w Czechach i S³owacji wynosi odpowiednio ponad 60% i blisko 40%. Pozycja konkurencyjna spó³ki Prasa jest najwiêkszym kolporterem prasy w Polsce. Jego udzia³ w kolporta u prasy w Polsce szacowany jest na oko³o 44%, przy czym w rynku sprzeda y dzienników wynosi oko³o 46-47%, a w sprzeda y czasopism 42-43%. Niestety, udzia³y rynkowe -u systematycznie spadaj¹ (w po³owie lat 90-tych by³o to oko³o 60%, w roku 2000 jeszcze powy ej 50%) g³ównie na rzecz kieleckiego Kolportera. Kolporter jest prywatn¹ spó³k¹ zajmuj¹ca siê od 16 lat dystrybucj¹ prasy na rynku polskim. Udzia³y w rynku Kolportera szacowane przez i Zwi¹zek Dystrybucji Prasy to oko³o 34%. Sam Kolporter ocenia je na oko³o 40%. Liczba punktów sprzeda y prasy w Polsce ogó³em siêga oko³o 70 tys. punktów. jest jedynym dystrybutorem prasy w kraju, który jest w stanie dostarczyæ prasê do ka dego z tych punktów. Zarz¹d spó³ki szacuje, e dostarcza ona prasê do oko³o 33 tys. punktów sprzeda y detalicznej, zarówno w³asnych jak i zewnêtrznych, co oznacza, e obs³uguje blisko 50% punktów w kraju. Dla porównania Kolporter obs³uguje oko³o 28,5 tys. punktów sprzeda y detalicznej (40%). Przewag¹ Kolportera jest natomiast obs³uga wszystkich licz¹cych siê na rynku du ych sieci handlowych (Auchan, Carrefour, Geant, Real, Tesco), w których praktycznie nie jest obecny. Ponadto sieæ placówek w³asnych -u ma mniej atrakcyjne lokalizacje i osi¹ga gorsze wyniki sprzeda y, zw³aszcza w segmencie dro szych czasopism. Jest to zwi¹zane z historycznymi uwarunkowaniami -u. Z okresu, kiedy by³ jedynym dystrybutorem prasy na rynku polskim, w spó³ce pozosta³a dystrybucja do punktów zlokalizowanych w miejscach o ma³ym natê eniu ruchu i sprzeda y, np. na wsiach, które pozostawa³y w³asnoœci¹ spó³ki lub po prostu nie by³y atrakcyjne do przejêcia do obs³ugi przez innych kolporterów. 13

14 W prenumeracie zbierane s¹ zamówienia i przedp³aty (lub op³aty z góry za ca³y okres trwania prenumeraty) od abonentów na wskazane przez nich tytu³y, a nastêpnie zamówione wydawnictwa s¹ dostarczane w okreœlone miejsce, przy gwarancji dostawy ka dego numeru i niezmiennoœci ceny w okresie prenumeraty. Odbiorcy instytucjonalni czêsto wybieraj¹ kolportera na podstawie przetargu, a prasa op³acana jest z do³u w umówionych terminach. obs³uguje oko³o 70 tys. odbiorców, g³ównie instytucjonalnych, co wg szacunków spó³ki daje jej oko³o 30-32% udzia³ w rynku prenumeraty. Kolporter, wg danych ze swojej strony internetowej, dostarcza prasê do 13 tys. prenumeratorów (6% udzia³ w rynku). Ponadto znacz¹cy udzia³ w rynku prenumeraty maj¹ sami wydawcy, którzy przyjmuj¹ zamówienia od odbiorców i wysy³aj¹ je na wskazany adres. Ich udzia³ w rynku mo e byæ nawet dwukrotnie wy szy od udzia³ów -u, a wiêc wynosi oko³o 60%. Wa nym podmiotem na rynku dystrybucji prasy w prenumeracie jest te Poczta Polska (jako podmiot przyjmuj¹cy zamówienia na prenumeratê, a nie tylko poœrednicz¹cy w dostawie), niestety nie mamy danych dotycz¹cych jej udzia³u w rynku. 60 Udzia³y rynkowe -u na tle g³ównego konkurenta (%) kolporta obs³ugiwane punkty detaliczne Kolporter rynek prenumeraty ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u i publikacji na stronach internetowych Towary szybkozbywalne FMCG (dalej w analizie nazywane artyku³ami pozaprasowymi APP) Do podstawowych grup asortymentowych towarów pozaprasowych oferowanych przez nale ¹: wyroby tytoniowe, bilety komunikacji miejskiej i znaczki pocztowe, karty telefoniczne (g³ównie karty zdrapki do telefonów komórkowych pre-paidowych), pozosta³e artyku³y: chemiczne, kosmetyczne, farmaceutyczne (OTC dopuszczone do obrotu pozaaptecznego), higieniczno-sanitarne, spo ywcze, papiernicze i biurowoszkolne oraz inne. prowadzi sprzeda artyku³ów pozaprasowych poprzez kana³ detaliczny i hurtowy, przy czym kana³ detaliczny stanowi 37%, a kana³ hurtowy 63% wartoœci sprzeda y artyku³ów pozaprasowych. ¹czne ujêcie sprzeda y hurtowej i detalicznej artyku³ów pozaprasowych u wskazuje, e jest on jednym z dziesiêciu najwiêkszych hurtowników FMCG w Polsce z udzia³em rynkowym na poziomie oko³o 1,4% (hurtownia zajmuj¹ca 10 miejsce w tym zestawieniu realizuje roczne przychody na poziomie oko³o 1 mld z³, podczas gdy w -u przychody te dla APP ³¹cznie w hurcie i detalu, po zdjêciu mar y detalicznej, wynosz¹ oko³o 2 mld z³). Bior¹c pod uwagê szacowan¹ przez GfK Polonia wartoœæ rynku handlu detalicznego towarami FMCG na 135,5 mld z³, otrzymujemy udzia³ -u w tym segmencie rynku na poziomie oko³o 0,58%. Rynek ten w g³ównej mierze stanowi¹ jednak artyku³y spo ywcze. Poni ej przedstawiamy szacowane przez spó³kê udzia³y rynkowe w wybranych kategoriach towarów APP. 14

15 25 Szacowany udzia³ rynkowy -u w wybranych APP (%) bilety i znaczki karty telefoniczne art.farmac.otc prezerwatywy wyroby tytoniowe kosmetyki art.chemiczne art.sanitarne ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Konkurencja na rynku sprzeda y detalicznej artyku³ów pozaprasowych jest wysoka. Wystarczy przytoczyæ tu liczbê wszystkich punktów sprzeda y detalicznej w Polsce szacowan¹ na oko³o 400 tys. konkuruje ze sklepami osiedlowymi, punktami sieci sprzeda y detalicznej prowadzonej przez konkurencyjnych kolporterów oraz innymi sieciami sprzeda y impulsowej, takimi jak np. stacje benzynowe. Us³ugi Us³ugi stanowi¹ nieco poni ej 3% przychodów ze sprzeda y spó³ki. Ponad po³owê tych przychodów uzyskuje ze œwiadczenia us³ug ekspozycyjno-informacyjnych oraz promocji i dystrybucji. Druga pod wzglêdem wartoœci pozycja us³ug to najem i dzier awa kiosków oraz innych obiektów, natomiast pozosta³e us³ugi to metkowanie, wk³adkowanie, transport i spedycja. We wszystkich tych us³ugach konkurencyjnoœæ jest wysoka, jednak przychody -u nie s¹ zagro one, gdy ze wzglêdu na prowadzon¹ dzia³alnoœæ odbiorcy czêœæ z us³ug s¹ zmuszeni realizowaæ w spó³ce jednoczeœnie z zakupem od niej towarów. Ponadto w swojej sieci wprowadza szereg nowych us³ug, jak np. do³adowania prepaidowych kart telefonicznych, których dynamika szybko roœnie. 15

16 Charakterystyka spó³ki zajmuje siê dystrybucj¹ hurtow¹ i detaliczn¹ prasy oraz towarów szybkozbywalnych FMCG (APP), które stanowi¹ odpowiednio 39% i 58% jego przychodów. Jest liderem na rynku kolporta u prasy w Polsce (44% udzia³), ponadto posiada w³asn¹ sieæ detaliczn¹ licz¹c¹ ponad 9 tys. czynnych punktów sprzeda y, co równie daje mu pozycjê lidera. Dwa podstawowe kana³y sprzeda y, hurtowy i detaliczny (obejmuj¹cy tylko przychody realizowane w punktach detalicznych posiadanych i zarz¹dzanych przez ), odpowiadaj¹ za oko³o 96% przychodów ze sprzeda y spó³ki. Mniej istotnym Ÿród³em przychodów jest sprzeda prasy w prenumeracie. System dystrybucji prasy -u obejmuje sieæ 58 Ekspedycji Prasy rozmieszczonych w 14 Oddzia³ach oraz Oddzia³ Krajowej Dystrybucji Prasy. Dystrybucja artyku³ów pozaprasowych prowadzona jest przez sieæ 170 hurtowni FMCG i 14 specjalistycznych hurtowni farmaceutycznych. Spó³ka dostarcza towary do oko³o 33 tys. detalicznych punktów sprzeda y, w tym ponad 9 tys. punktów sprzeda y sieci w³asnej i oko³o 23,8 tys. punktów sieci partnerskiej. Historia spó³ki zosta³ za³o ony 17 grudnia 1918 roku pod nazw¹: Polskie Towarzystwo Ksiêgarni Kolejowych przez ksiêgarzy: Stanis³awa Gebethnera i Jakuba Mortkowicza. Spó³ka od pocz¹tku dzia³alnoœci opiera³a siê na formacie trafików - kiosków oferuj¹cych prasê, tytoñ i inne drobne artyku³y na dworcach. Pierwszy kiosk -u zosta³ otwarty w styczniu 1919 roku na peronie dworca kolei wiedeñskiej w Warszawie. W niespe³na pó³ roku po zawi¹zaniu Towarzystwa funkcjonowa³o ju ponad 60 kiosków i ksiêgarñ. W 1935 roku by³ jedyn¹ ogólnopolsk¹ sieci¹ sprzeda y prasy i posiada³ 700 punktów sprzeda y: kiosków, stoisk oraz sklepów. W 1950 roku utworzono w miejsce -u now¹ firmê zajmuj¹c¹ siê kolporta em wydawnictw prasowych pod nazw¹: Pañstwowe Przedsiêbiorstwo Kolporta u. W sk³ad -u wesz³o kilka spó³dzielni wydawniczych utworzonych po 1945 roku. posiada³ wówczas prawo wy³¹cznoœci na prenumeratê oraz kolporta dzienników i czasopism. Po kilku po³¹czeniach i przekszta³ceniach, obecny kszta³t spó³ka pozyska³a w I po³owie 1992 roku. Stworzono wówczas 26 oddzia³ów oraz 188 jednostek organizacyjnych ni szego szczebla, które dzieli³y siê na zespo³y i delegatury, obs³uguj¹ce sieæ hurtow¹ i detaliczn¹. Obecnie liczba oddzia³ów zosta³a zredukowana do 15, a liczba ekspedycji prasy wynosi 58. Dodatkowo spó³ka posiada 170 hurtowni FMCG i 14 hurtowni farmaceutycznych, dostarczaj¹cych artyku³y pozaprasowe. Zarz¹d i Rada Nadzorcza spó³ki Zgodnie ze statutem zarz¹d -u sk³ada siê z 1 do 6 osób. Cz³onków zarz¹du lub ca³y zarz¹d powo³uje i odwo³uje rada nadzorcza. Ona te okreœla liczbê cz³onków zarz¹du. Cz³onek zarz¹du mo e byæ odwo³any lub zawieszony w czynnoœciach równie przez Walne Zgromadzenie. Kadencja indywidualna ka dego z cz³onków zarz¹du trwa trzy lata. Statut stanowi, e cz³onek zarz¹du powinien posiadaæ wy sze wykszta³cenie i co najmniej piêcioletni sta pracy. Do czasu, gdy Skarb Pañstwa pozostawa³ bêdzie akcjonariuszem -u i spó³ka bêdzie zatrudnia³a œredniorocznie powy ej 500 pracowników, w sk³ad zarz¹du bêdzie wchodziæ jedna osoba wybrana przez pracowników (podczas przeprowadzanych wyborów ma ona uzyskaæ wiêkszoœæ oddanych przez pracowników g³osów; wynik g³osowania jest wi¹ ¹cy dla Walnego Zgromadzenia pod warunkiem udzia³u w nim co najmniej 50% wszystkich pracowników), równie na okres trzyletniej indywidualnej kadencji. Rada nadzorcza -u, zgodnie ze statutem, sk³ada siê z 5 do 12 cz³onków, powo³ywanych przez Walne Zgromadzenie na okres wspólnej trzyletniej kadencji, przy czym cz³onek rady nadzorczej mo e byæ odwo³any przez Walne Zgromadzenie w ka dym czasie. Skarb Pañstwa bêdzie uprawniony do powo³ywania i odwo³ywania 1 cz³onka rady nadzorczej, tak d³ugo jak d³ugo pozostanie akcjonariuszem spó³ki. Ponadto do czasu, gdy Skarb Pañstwa jest jedynym akcjonariuszem spó³ki, dwie pi¹te sk³adu rady nadzorczej powo³ywane jest spoœród osób wybranych przez pracowników spó³ki. Od chwili, w której Skarb Pañstwa przestanie byæ jedynym akcjonariuszem, pracownicy bêd¹ mieli prawo wyboru 2 cz³onków w radzie licz¹cej do 6 cz³onków, 3 osób w radzie licz¹cej od 7 do 10 cz³onków oraz 4 osób - w radzie licz¹cej cz³onków. Zgodnie ze statutem co najmniej 1 osoba z rady nadzorczej powinna mieæ status cz³onka niezale nego. Obecnie w sk³ad zarz¹du spó³ki wchodzi 5 osób, zaœ w sk³ad rady nadzorczej 10 osób. 16

17 Struktura organizacyjna i biznesowa spó³ki jest jednoosobow¹ spó³k¹ Skarbu Pañstwa. Posiada jedn¹ spó³kê zale n¹ Internet, która nie ma obecnie istotnego znaczenia dla dzia³alnoœci i wyników finansowych spó³kimatki. Kluczowe obszary dzia³alnoœci spó³ki Obszar Kolporta Sieæ Detaliczna Hurt APP/FMCG Nieruchomoœci Lider rynku z udzia³em szacowanym na 44% Lider wœród sklepów detalicznych ma³ego formatu, oferuj¹cy prasê i artyku³y FMCG Znacz¹cy hurtownik artyku³ów FMCG (oko³o 1,4% rynku co przy znacznym rozdrobnieniu daje mu miejsce w pierwszej 10 Wartoœæ bilansowa nieruchomoœci wynosi oko³o 205 mln z³; nie wszystkie s¹ w pe³ni zagospodarowane ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Struktura organizacyjna -u ma charakter zdecentralizowany, a oddzia³y spó³ki maj¹ du ¹ niezale noœæ decyzyjn¹. System dystrybucji prasy obejmuje sieæ 58 Ekspedycji Prasy rozmieszczonych w 14 Oddzia³ach oraz Oddzia³ Krajowej Dystrybucji Prasy (OKDP). Dystrybucja artyku³ów pozaprasowych jest prowadzona przez sieæ 172 hurtowni FMCG i 14 specjalistycznych hurtowni farmaceutycznych. Asortyment towarów w poszczególnych hurtowniach, jak równie ceny i standard obs³ugi, mog¹ znacz¹co od siebie odbiegaæ, gdy ka da z nich w zasadzie mo e wystêpowaæ jako oddzielny podmiot zakupowy. Towary s¹ dostarczane od producentów do magazynów, a nastêpnie do hurtowni, lub bezpoœrednio od producentów do hurtowni. Hurtownie lub magazyny organizuj¹ dystrybucjê towarów pozaprasowych do w³asnej sieci detalicznej oraz prowadz¹ sprzeda towarów podmiotom zewnêtrznym. Schemat przep³ywu towarów od dostawcy przez sieæ -u do koñcowego odbiorcy dostawca magazyny (30) hurtownie FMCG (170) sieæ w³asna (9,1 tys.) zarz¹dzana bezpoœrednio i wynajmowana odbiorca hurtownie farmaceutyczne (14) sieæ zewnêtrzna (23,8 tys.) kioski oraz sklepy ród³o: DM PKO BP Struktura sprzeda y -u W strukturze sprzeda y -u najwiêksze znaczenie ma kolporta prasy oraz towarów szybkozbywalnych FMCG. ¹cznie stanowi¹ one prawie 97% sprzeda y spó³ki. Dystrybucja hurtowa i detaliczna prasy odpowiada za oko³o 40% przychodów, towary pozaprasowe stanowi¹ 17

18 obecnie blisko 60% przychodów -u. Sprzeda us³ug to oko³o 3% ca³oœci sprzeda y. Struktura ta w ostatnich czterech latach nie ulega³a wiêkszym zmianom. Struktura asortymentowa przychodów ze sprzeda y -u Sprzeda materia³ów Sprzeda us³ug 2,9% 0,3% Kolporta prasy 39,0% Sprzeda towarów pozapras. 57,8% ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Kolporta prasy prowadzony jest jako sprzeda egzemplarzowa (ryzyko sprzeda y spoczywa na wydawcy) oraz w prenumeracie, na podstawie umów o kolporta z wydawcami. W ci¹gu roku sprzedaje ponad 700 mln egzemplarzy wydawnictw, z czego oko³o 92% sprzeda y przypada na sprzeda egzemplarzow¹, a jedynie 8% na sprzeda w prenumeracie. Sprzeda egzemplarzow¹ prasy spó³ka dzieli na sprzeda detaliczn¹, czyli poprzez punkty, którymi spó³ka zarz¹dza bezpoœrednio (3,2 tys.) oraz hurtow¹ - przez punkty w³asne wynajmowane, prowadzone przez osoby/podmioty trzecie (oko³o 6 tys.) i sieæ partnersk¹ (23,8 tys. punktów). Sprzeda hurtowa obejmuje tak e sprzeda drobnym, lokalnym kolporterom. Poni ej przedstawiamy podzia³ sprzeda y -u ze wzglêdu na strukturê odbiorców. Dominuje tu sprzeda hurtowa, która stanowi ona oko³o 2/3 ca³oœci sprzeda y -u. Sprzeda detaliczna ma oko³o 30% udzia³ w ca³oœci sprzeda y. Sprzeda prasy w prenumeracie zosta³a zakwalifikowana jako odrêbny kana³ dystrybucji i stanowi oko³o 4% ca³oœci sprzeda y spó³ki. Struktura przychodów ze sprzeda y -u ze wzglêdu na kana³ dystrybucji Sprzeda detaliczna APP 20% Sprzeda prasy w prenumeracie 4% Sprzeda hurtowa prasy 28% Sprzeda detaliczna prasy 10% Sprzeda hurtowa APP 38% ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Struktura geograficzna sprzeda y koncentruje siê na sprzeda y krajowej. Sprzeda eksportowa stanowi zaledwie 0,05% przychodów ze sprzeda y i wynika g³ównie z zagranicznej prenumeraty prasy. Oddzia³y -u prowadz¹ sprzeda na terenie ca³ego kraju. Najwiêkszy udzia³ w strukturze sprzeda y maj¹ regiony o najwiêkszej liczbie mieszkañców, a wiêc region katowicki (oko³o 18,5% udzia³ w ca³oœci sprzeda y) oraz warszawski (oko³o 10%). 18

19 Kana³y, systemy i sieæ dystrybucji -u Dystrybucja prasy Roczne obroty -u na dystrybucji prasy siêgaj¹ oko³o 1,6 mld z³ i stanowi¹ oko³o 40% sprzeda y. Najwiêkszy udzia³ w dystrybucji prasy ma sprzeda hurtowa, która stanowi 70-73% sprzeda y prasy i 27-31% sprzeda y ogó³em. Mar a brutto na sprzeda y hurtowej prasy jest szacowana na ponad 30%. Sprzeda y detaliczna prasy stanowi do 20% sprzeda y prasy. Najmniejszym Ÿród³em przychodów ze sprzeda y prasy jest prenumerata (oko³o 8%). 1,8 Struktura sprzeda y prasy przez (mld z³) 1,5 1,2 0,9 0,6 0, H2006 prasa detal prasa hurt prenumerata ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u W segmencie hurtu nadzia³em otrzymanych od wydawcy egzemplarzy zajmuje siê sieæ 58 Ekspedycji Prasy rozmieszczonych w 14 Oddzia³ach Spó³ki oraz Oddzia³ Krajowej Dystrybucji Prasy (OKDP). Prasa drukowana centralnie (g³ównie czasopisma ogólnokrajowe) trafia do OKDP, sk¹d rozsy³ana jest do ekspedycji w ca³ym kraju. Prasa drukowana regionalnie (g³ówne dzienniki, prasa regionalna) kierowana jest poprzez ekspedycje pe³ni¹ce rolê hurtowników regionalnych do ekspedycji pe³ni¹cych rolê hurtowników lokalnych. Ekspedycje, obok nadzia³u prasy, odpowiedzialne s¹ za zwrot niesprzedanej prasy. W zale noœci od umowy z wydawc¹, niesprzedana prasa po przeliczeniu jest do niego odsy³ana z powrotem lub jest przez sprzedawana jako makulatura. W ci¹gu najbli szych kilku lat w ramach restrukturyzacji kolporta u zredukuje liczbê ekspedycji. Docelowo mo e byæ ich nawet poni ej 30. Dla porównaniu w obs³uguj¹cym oko³o 20% mniej punktów detalicznych Kolporterze liczba ekspedycji wynosi 20. Zasiêg dzia³ania Kolportera jest jednak nieco mniejszy. Poza dostarczaniem prasy do w³asnej i partnerskiej sieci dystrybucji, spó³ka obs³uguje mniejszych dystrybutorów prasy, których rynkowy udzia³ nie przekracza kilku procent. Najwa niejszym jest tu HDS, z którym realizuje roczne obroty rzêdu 60 mln z³. Wœród odbiorców sieciowych klientami -u s¹ m.in. EMPiK czy sieæ stacji Lotos. W przysz³oœci zarz¹d u chce podj¹æ dzia³ania zmierzaj¹ce do pozyskania kolejnych dostawców sieciowych, g³ównie kosztem Kolportera, który zaopatruje obecnie oko³o 80% dostaw do nowoczesnych kana³ów dystrybucji (12% rynku). W segmencie detalicznym sprzeda ¹ prasy zajmuje siê 3,2 tys. punktów (tzw. agencji sprzeda y - UAS) spó³ki. Sprzeda prasy w prenumeracie w wiêkszoœci obs³ugiwana jest przez ekspedycje równolegle z dystrybucj¹ prasy do punktów sprzeda y prasy. Dystrybucja artyku³ów pozaprasowych Roczna wartoœæ sprzeda y APP wynosi oko³o 2,2 mld z³ (55-58% ca³oœci sprzeda y). Wiêkszoœæ dokonywanych przez ostatecznych klientów zakupów APP stanowi¹ towary, które s¹ niezbêdne z danym momencie lub których zakup dokonywany jest pod wp³ywem impulsu przy okazji innych zakupów. 19

20 2,5 Struktura sprzeda y APP przez (mld z³) 2 1,5 1 0, H2006 APP detal APP hurt ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Dystrybucj¹ APP w hurcie zajmuje siê sieæ 170 hurtowni FMCG i 14 specjalistycznych hurtowni farmaceutycznych (zgodnie z polskimi przepisami hurtowym obrotem preparatami farmaceutycznymi mo e zajmowaæ siê specjalnie w tym celu powo³ana jednostka, tak wiêc obrót ten nie mo e byæ obs³ugiwany przez zwyk³e hurtownie -u). W zale noœci od typu towaru oraz podpisanych umów z dostawcami, a w zasadzie ka da z hurtowni mo e podpisywaæ w³asne umowy, towary s¹ dostarczane do magazynów, a nastêpnie do hurtowni, lub bezpoœrednio do hurtowni. Hurtownie oraz magazyny prowadz¹ dalej dystrybucjê towarów pozaprasowych do sieci detalicznej, jak równie prowadz¹ sprzeda na rzecz podmiotów zewnêtrznych (instytucji, osób prowadz¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ oraz osób prywatnych). W zakresie sprzeda y hurtowej planowana jest centralizacja zakupów, jak równie zmniejszenie liczby funkcjonuj¹cych hurtowni o oko³o po³owê, co powinno przyczyniæ siê do wzrostu mar realizowanych w tym segmencie. Wg oceny zarz¹du zmniejszenie liczby hurtowni mo e wp³yn¹æ na oko³o 5% spadek obrotów w stosunku do realizowanych obecnie. Wiêkszoœæ klientów pozostanie prawdopodobnie z -em, gdy i tak oczekuj¹ oni zakupu z dostaw¹ na miejsce i ich obecnoœæ w hurtowni nie jest niezbêdna, a w dokonaniu przez nich zakupów poœredniczyæ bêd¹ dodatkowo akwizytorzy. Oczekuje siê, e restrukturyzacja sieci sprzeda y hurtowej i zatrudnienie kolejnych akwizytorów przyci¹gnie nowych klientów i przyczyni siê do wzrostu obrotów. Sprzeda detaliczna APP, podobnie jak w przypadku prasy, to ta czêœæ sprzeda y która realizowana jest przez agencje sprzeda y, nale ¹ce i zarz¹dzane przez spó³kê. Struktura sprzeda y APP w hurcie Struktura sprzeda y APP w detalu pozosta³e 14% wyroby tytoniowe 36% karty telefoniczne 18% bilety i znaczki 32% karty telefoniczne 17% bilety i znaczki 14% pozosta³e 15% wyroby tytoniowe 54% ród³o: DM PKO BP na podstawie danych -u Najwa niejsze kategorie towarów pozaprasowych to wyroby tytoniowe, bilety komunikacji miejskiej oraz karty do³adowawcze do telefonów na kartê. Poniewa stanowi¹ one ³¹cznie oko³o 85% sprzeda y APP przez, przyjrzyjmy siê tym towarom z osobna. 20