Maria Barbara Sobczyk nauczyciel SP nr 5 w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach. Scenariusz lekcji dramy w klasie VI szkoły podstawowej

Transkrypt

1 Maria Barbara Sobczyk nauczyciel SP nr 5 w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach Scenariusz lekcji dramy w klasie VI szkoły podstawowej Czas trwania zajęć: 90 minut Temat: Ludziom potrzebna jest miłość, bo jednym pomaga, a drugich uszlachetnia. Tadeusz Różewicz Przepaść Cele uczeń umie: Pomoce dydaktyczne: - wysłuchać zuwagą nagrania wiersza; - wyjaśnić tytuł utworu; - odszukać symbole, przenośnie; - określić główną ideę utworu; - wypowiadać się na temat miłości, życzliwości uzasadniając swe zdanie; - wypowiadać się na temat ludzkiego cierpienia, niesienia pomocy innym; - rozpoznać cechy wiersza wolnego. Tekst wiersza, plansze z nazwami stanów emocjonalnych, lustro, laska, zdjęcie babci przyniesione przez każdego ucznia, latarki z czerwonym światłem lub serca wycięte z czerwonego papieru. 1. Przedstawiam sytuację: Ćwiczenia wstępne rozluźniające: Jest duże miasto, ulica, idą ludzie, nie znają się, niewidzą nikogo. Patrzą tylko na nogi innych ludzi, potem patrzą wyżej an kolana, biodra, ramiona, głowę,twarz,patrzą sobie w oczy, uśmiechają się do siebie, są wśród ludzi. 2. Człowiek do człowieka:

2 Uczniowie stoją parami, przodem do siebie i wykonują moje polecenie: ręka do ręki, czoło do czoła, biodro do biodra, gdy klasnę w dłonie, zmieniają pary i powtarzają ćwiczenie. 3. Uczniowie stoją w kole, na mój znak zamykają oczy i wchodzą do środka koła z wyciągniętą prawą dłonią, szukają pomocnej dłoni, poznają ją, badają ciepłotę ciała, sprawdzają jej kształt, długość palców. Po tych czynnościach wracają na swoje miejsce w kole. Na mój sygnał wszyscy ponownie wchodzą do koła. Szukają pomocnej dłoni, tej samej, którą poznali w pierwszej części ćwiczenia. 1. Niedokończone zdanie. LEKCJA WŁAŚCIWA Czym jest dla ciebie miłość? Dokończ zdanie: miłość to Każdy uczeń na kartce pisze swoje zdanie. Następnie omawiamy te wypowiedzi. 2. Jak można okazać miłość drugiej osobie, np. babci? Każdy z uczniów podaje swoje propozycje. 3. Zamknijcie oczy i przypomnijcie sobie zapach, który kojarzy się wam z waszą babcią. Określcie ten zapach jaki on jest? Jakie jest to dla was wspomnienie? (miłe, obojętne, wzruszające). Uczniowie określają ten zapach omawiamy ich wrażenia. 4. Pomyślcie przez chwilę i zastanówcie się, co moglibyście podarować swojej babci, aby sprawić jej przyjemność.niemożetobyć jednak prezent materialny, ale podarek duchowy. Dzieci podają swoje propozycje. 5. Uczniowie słuchają uważnie nagrania z kasety. Zastanawiają się,jaki prezent duchowy wymyślił Tadeusz Różewicz.

3 Dzieci określają i omawiają sytuację, która zaistniała w utworze. 6. Zwróćcie uwagę na wygląd i zachowanie babci nad przepaścią krawężnika jaką funkcję pełnią epitety i przenośnia. 7. Etiuda pantomimiczna. Do zadania tego potrzebne będą: duże lustro, laska. Każdy uczeń przyniesie zdjęcie swojej babci. Jeśli uczeń nie ma takiego zdjęcia, może wyobrazić sobie dowolne zdjęcie z gazety, powinna na nim być osoba, o której uczeń pomyśli, że mogłaby ona stać się jego babcią. Uczniowie stają w kole, każdy z nich ma umocowane po lewej stronie (strona serca, odpowiedzialna za uczucia) zdjęcie swojej babci. Ja również mam takie zdjęcie i wchodzę do koła podpierającsię laską (wchodzę wrolę). Następnie opuszczam koło i udaję się do lustra ustawionego w jakiejś części sali. Tam przyglądam się chwilę i zastanawiam (widzę siebie z lat 60), po czym wracam do koła, przekazuję laskę kolejnej osobie. Kiedy wszyscy uczniowie tego doświadczą oglądając w lustrze odbicie swojej babci, wymieniają się zdjęciami swoich babć. Potem podobnie powtarzają tę samą czynność. Po zakończeniu następuje rozmowa. 8. Rozmowa poza rolą. Co czułeś (- aś) widząc odbicie w lustrze? Nazwij to odczucie. Czy czułeś (- aś) tosamo,będącswoją iinną babcią? 9. Pokażcie w pozie, co wtedy poczuliście (smutek, żal, radość). 10. Ćwiczenia dramowe pokazanie babci i chłopca w stopklatkach (na podstawie wiersza). 11. Zastosowanie pytań dotyczących pięciu poziomów świadomości dramy.

4 Dzielę klasę na dwie grupy, podaję kolejno pytania. Dzieci zapisują krótkie odpowiedzi na kartkach. BABCIA: a) co robisz? b) dlaczego to robisz? c) co chcesz przez to osiągnąć? d) czym się kierujesz? skąd wiesz,żetaknależysię zachować? e) jak się teraz czujesz? a) co robisz? b) dlaczego to robisz? c) co chcesz przez to osiągnąć? d) czym się kierujesz? e) co czujesz teraz? 12. Wywiad. CHŁOPIEC: Dzielę klasę na dwie grupy (chłopiec, babcia). Wprowadzenie w rolę dzieci z grupy babci: Wyobraź sobie, żejesteś starą babcią, bolą cię twoje chore nogi, masz trudności z chodzeniem, nie możesz szybko przejść przez ulicę. Nie widzisz dobrze i nie wiesz, czy tam, daleko, nie jedzie samochód. Wprowadzenie w rolę dzieci z grupy chłopca: Stoisz, widzisz starszą kobietę, przyglądasz się jej. Gdy teraz wejdę będziesz dziennikarką z lokalnej gazety, która przypadkiem widziała całe to zdarzenie. Postanowiła zrobić wywiad z jego uczestnikami. (Dzieci w grupach udzielają wywiadu równocześnie). Pytania do babci Powiedz co czujesz? Czy się boisz? Co uratowałoby cię? Co by ci pomogło w tej sytuacji? Czy wiesz dlaczego on pomógł? Pytania do chłopca Co myślisz o tej pani? Czy zastanowiłeś się na co ona czeka przy ulicy? Czy zastanowiłeś się czy jej pomóc? A może zrobiłeś to

5 odruchowo, instynktownie, spontanicznie? Co czujesz po tym jak przeprowadziłeś ją przez ulicę? Czyjesteś z siebie zadowolony? 13. Spróbujmy odpowiedzieć sobie na pytanie dlaczego ludzie starsi tacy są (bezradni, osamotnieni). Zastanówmy się, co mogła przeżyć ta starsza pani 20 lat temu. Co sprawiło, że jest taka teraz? Zadaję pytania, dzieci zapisują odpowiedzi na kartkach, potem po kolei wszyscy czytają. 14. Rzeźba. - Co myślała jej głowa? - Co teręce kiedyś robiły (co zrobiły dobrego, złego)? - Gdzie te nogi chodziły? - Co jej uszy słyszały? - Co jej oczy widziały? Część uczniów wykonuje rzeźbę: bezradnej, zlęknionej babci; druga część otacza ją, ogląda, zapala czerwone latarki symbolizujące iskierkę miłości. 15. Wszyscy uczniowie stoją w kole: gestem, mimiką, ciałem przekazują jednej wybranej rzeźbie babci gest miłości. 16. Ta miłość do babci, miłość człowieka do człowieka jest tematem naszej dzisiejszej lekcji. Zapiszmy temat w zeszytach. 17. Odczytajmy jeszcze raz zakończenie wiersza: Rozstępują się ciemności nagromadzone nad światem przez złych ludzi kiedy w sercu małego chłopca świeci iskierka miłości 18. Czym dla was są straszliwe ciemności i iskierka miłości? Podajcie przykłady z waszego życia i otoczenia (choroba, śmierć, nieszczęście, uśmiech, każdy dobry uczynek).

6 19. Powiedzcie, które z wykonywanych przez was ćwiczeń w największym stopniu pomogło wam zrozumieć sens tego wiersza. Napiszcie w jednym, dwóch zdaniach, jak odczytacie ten wiersz po dzisiejszych zajęciach. Najlepszą wypowiedź zapisujemy w zeszytach. (Babcia i chłopiec są sobie potrzebni. Otaczają się wzajemnie życzliwością, dobrocią, miłością.jeśli są ludzie wrażliwi na zło, krzywdę iniosą potrzebującym pomoc to dobro na świecie na pewno zwycięży). 20. Ćwiczenia dramowe inscenizacje improwizowane pod hasłem Ja za 60 lat. Dyskusja nad propozycjami uczniów, refleksja nad przemijaniem życia, bezradnością wobec otoczenia i ludzi w starszym wieku. Praca domowa do wyboru: 1. Jaka jest moja babcia (dowolna forma wypowiedzi). 2. List do chłopca z wiersza. Maria Sobczyk