Program IV Konferencji Rada Nadzorcza

Transkrypt

1

2 Program IV Konferencji Rada Nadzorcza Przywitanie uczestników Perspektywy 2015, czyli co nas czeka już za chwilę /transmisja video/ (prof. Witold Orłowski) Rachunkowość kreatywna, czyli jak (nie dać się) oszukać" (Piotr Rybicki) Jak zatrudniać i opłacać członków organów spółek kapitałowych minimalizując obciążenia podatkowe (Zbigniew Błaszczyk) Jak wynagradzać członków zarządu trendy w motywacji" (Robert Kujoth) Panel dyskusyjny Miejsce właściciela w strukturze spółki zarząd, rada nadzorcza czy może inne miejsce" (uczestnicy: Zbigniew Błaszczyk, Andrzej Hołój. Michał Rogatko, moderator: Piotr Rybicki) Pytania, zakończenie Lunch

3 Rada Programowa IV Konferencji Rada Zbigniew Błaszczyk Doradca podatkowy, Tax-US, Przewodniczący Rady Nadzorczej BOMAR S.A. Tomasz Reinfuss Partner zarządzający biurem PwC w Katowicach Nadzorcza Piotr Rybicki pomysłodawca Konferencji Rada Nadzorcza, Członek Rady Nadzorczej INTROL S.A., właściciel portalu NadzórKorporacyjny.pl

4 Partnerzy merytoryczni Partnerzy medialni Obsługa Konferencji

5 Perspektywy 2015, czyli co nas czeka już za chwilę /transmisja video/ prof. Witold Orłowski Główny ekonomista PwC, w latach doradca ekonomiczny Prezydenta RP

6 Rachunkowość kreatywna, czyli jak (nie dać się) oszukać" Piotr Rybicki pomysłodawca Konferencji Rada Nadzorcza, Członek Rady Nadzorczej INTROL S.A., właściciel portalu NadzórKorporacyjny.pl

7 Zastrzeżenie Przedstawione przykłady prezentują autentyczne dane finansowe spółek giełdowych, jednakże nie należy ich traktować jako analizę konkretnego przypadku, lecz jako próbę pokazania jak czytać dane zawarte w sprawozdaniach finansowych na podstawie wyrywkowych danych. Omówione przykłady mają charakter edukacyjny i tak należy je traktować. Nie stanowią one również rekomendacji, ani oceny konkretnego podmiotu. Nie są również przykładami negatywnej rachunkowości kreatywnej. 7

8 Co to jest rachunkowość kreatywna?

9

10 Jednostki obowiązane są stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy (art. 4, ust. 1 ustawy o rachunkowości)

11 Gdybyśmy spotkali się

12

13

14 Boimy się łatki rachunkowości kreatywnej

15

16 Czy firmy stosują rachunkowość kreatywną?

17

18 Ale

19

20

21 Czy rachunkowość kreatywną to?

22

23

24 Czy zysk netto powinien być podstawą analizy? Przykład Dziś Dziś dokonuje transakcji a więc mam przychody, koszty oraz ZYSK

25 Następuje zdarzenie, które definitywnie oznacza stratę Strata Dziś Dziś dokonuje transakcji a więc mam przychody, koszty oraz ZYSK

26 Następuje zdarzenie, które definitywnie oznacza stratę Strata W którym momencie uznać stratę za stratę? Dziś Dziś dokonuje transakcji a więc mam przychody, koszty oraz ZYSK

27 Następuje zdarzenie, które definitywnie oznacza stratę A Strata B W którym momencie uznać stratę za stratę? C D E F G Dziś Dziś dokonuje transakcji a więc mam przychody, koszty oraz ZYSK

28 Następuje zdarzenie, które definitywnie oznacza stratę Dziś A Strata B W którym momencie uznać stratę za stratę? C D E F G NIGDY? Dziś dokonuje transakcji a więc mam przychody, koszty oraz ZYSK

29

30

31

32

33

34 4 płaszczyzny rachunkowości kreatywnej

35 Pierwsza płaszczyzna dotyczy pozytywnego przekazu jaki daje rachunkowość kreatywna, gdy jest to wybór rozwiązań, jakie dopuszcza ustawa o rachunkowości które mają na celu jak najbardziej obiektywne (tj. rzetelnie i jasno) zaprezentowanie liczb w sprawozdaniu finansowym. Zarząd dokonuje takich wyborów, aby odbiorca sprawozdania finansowego miał jak najbardziej prawdziwy obraz sytuacji finansowej i majątkowej. Takie postrzeganie rachunkowości kreatywnej jest wskazane i pożądane i absolutnie nie ma znamion nadużyć czy fałszowania danych. Bardziej w tym przypadku będziemy mówić o polityce rachunkowości niż rachunkowości kreatywnej.

36 Druga płaszczyzna wynika po części z pierwszej i dotyczy sytuacji kiedy celem sporządzającego sprawozdanie finansowe nie jest wybranie optymalnych rozwiązań, ale takich, które upiększą liczby. Z formalnego punktu widzenia oznacza to wybór takiego rozwiązania (dopuszczonego ustawą o rachunkowości), które będzie ukierunkowane na przekazanie określonej informacji odbiorcy. To rozwiązanie to klasyczna rachunkowość kreatywna.

37 Trzecia płaszczyzna to bardzo duża nadinterpretacja pojęcia rachunkowości kreatywnej i przypisywanie jako coś kreatywnego wszystkich nadużyć i przestępstw. Rachunkowość kreatywna jest tutaj rozumiana np. jako kradzież gotówki z kasy, ukrywanie lub zawyżanie pewnych wydatków lub kosztów, sporządzanie sprawozdania finansowego niezgodnie z przepisami. Jak łatwo zauważyć mamy tutaj do czynienia głównie z łamaniem prawa, a nie z typową rachunkowością kreatywną.

38 Czwarta płaszczyzna jest najtrudniejsza do uchwycenia, ale też i najtrudniejsza do zrealizowania. Otóż dotyczy ona przypadków, gdy jeszcze przed zakończeniem roku (np. w październiku czy listopadzie) zawiera się takie umowy, czy dokonuje takich działań, które mają na celu zaprezentowanie danych w sprawozdaniu finansowym w określony sposób. Przykładem takich działań może być świadome renegocjowanie umów, które ma na celu szybsze lub późniejsze poniesienie kosztów np. wynagrodzeń lub usług obcych. Trudno mówić w tym przypadku o przekroczeniu prawa, trudno też jednoznacznie określić czy to już rachunkowość kreatywna czy jeszcze rozwiązania wymuszone otoczeniem rynkowym.

39 Rachunkowość kreatywna to najczęściej

40

41

42

43

44

45 W prezentacji wykorzystano informacje dostępne na stronach

46 Dziękuję za uwagę Piotr Rybicki pomysłodawca Konferencji Rada Nadzorcza, Członek Rady Nadzorczej INTROL S.A., właściciel portalu NadzórKorporacyjny.pl

47 Jak zatrudniać i opłacać członków organów spółek kapitałowych minimalizując obciążenia podatkowe Zbigniew Błaszczyk Doradca podatkowy, Tax-US, Przewodniczący Rady Nadzorczej BOMAR S.A.

48 Sp. z o.o. Spółka akcyjna Podstawa prawna powstania spółki Art KSH Art KSH Art. 201 KSH Art. 368 KSH Zarząd Kodeks spółek handlowych pozostawia wiele swobody co do formy zatrudnienia członków zarządu takich spółek. Kodeks mówi jedynie o powołaniu zarządu ale nie określa w jakiej formie mają być zatrudnieni członkowie tego organu i czy w ogóle. Regulacja wynagrodzenia (ZUS, składka zdrowotna) Powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - członka zarządu (na podstawie art. 201 ksh) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne również nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Art. 213 KSH Art. 381 KSH Rada nadzorcza W niniejszej spółce rada nadzorcza jest obligatoryjnym organem (lub komisja rewizyjna) jeżeli kapitał spółki wynosi ponad zł, a wspólników jest więcej niż 25 Rada nadzorcza jest tutaj organem obligatoryjnym i w tej spółce nie występuje komisja rewizyjna, tzn.: Ksh nie przewiduje jej funkcjonowania Regulacja wynagrodzenia (ZUS, składka zdrowotna) Powołanie do rady nadzorczej nie stanowi tytułu do ubezpieczeń społecznych, natomiast ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega członek rady nadzorczej, który mieszka na obszarze Polski (art. 66 ust. 1 pkt 35 ustawy zdrowotnej).

49 Komisja rewizyjna Komisja rewizyjna jest periodycznym organem kontrolnym charakterystycznym dla ustroju spółki z o.o. Kontrolę odróżnia od nadzoru to, że polega ona na prawie wglądu w działalność danego podmiotu (spółki) z z możliwością żądania informacji i wyjaśnień bez prawa podejmowania decyzji.wiążących kontrolowanego. Art KSH W spółce niemającej rady nadzorczej umowa spółki może rozszerzyć obowiązki komisji rewizyjnej

50 Rada nadzorcza Zgodnie z wyrokiem NSA z 18 maja 1999 r. (sygn. I SA/Wr; publ. 1357/98 ONSA 2000/2/81) Członkowie rady nadzorczej mogą otrzymywać wynagrodzenie przyznawane wprost przez umowę spółki lub uchwałą wspólników, przy czym mogą również swoje funkcje pełnić honorowo " Wynagrodzenie członków rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, realizującej ustawowe zadania organu nadzorczego, mającego zapewnić prawidłowość funkcjonowania spółki, stanowią na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38a updop koszty uzyskania przychodu spółki. Podstawą wypłaty takiego wynagrodzenia, ustalonego w drodze uchwały zgromadzenia wspólników, jest wyłącznie członkostwo w radzie i żadna inna umowa cywilnoprawna w tym zakresie nie jest wymagana. Art. 214 par. 1 KSH Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej

51 Umowa o pracę Powołanie na członka zarządu nie jest powołaniem, o którym stanowi kodeks pracy, a co za tym idzie - nie powstaje wówczas stosunek pracy. Ze stosunkiem pracy w przypadku członków zarządu spółek prawa handlowego mamy do czynienia wyłącznie w przypadku zawarcia umowy o pracę. (Wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2001 r., sygn. akt I PKN 258/00, OSNP 2002, nr 23, poz. 565) Maksymalna roczna podstawa składek na ubezpieczenie społeczne w 2014 r zł. Należy pamiętać, że w przypadku wypowiedzenia umowę o pracę członkowi zarządu nie jest równoznacznie z jego odwołaniem z organu Podstawa obliczenia podatku w złotych Ponad 85'528 zł Bieżąca skala podatkowa Do 85'528 zł Podatek wynosi 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr 14'839 zł 02 gr plus 32% nadwyżki ponad 85'528 zł Jednak od pewnego czasu organy podatkowe kwestionują koszty uzyskania przychodu z tytułu tak wypłacanego wynagrodzenia, z racji podatkowej cechy stosunku pracy, jaką jest podległość służbowa pracownika w stosunku do pracodawcy. Brak takiej relacji jest szczególnie widoczny w Spółkach, w których członkowie zarządu są jednocześnie udziałowcami.

52 Kontrakt menadżerski W myśl art. 13 pkt 9 updof, przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - uważa się za przychody z działalności wykonywanej osobiście. Kontrakt menedżerski w płaszczyźnie podatkowej nie będzie się różnił od umowy o pracę. Jednak brak wprowadzanej relacji o charakterze podległości i nadrzędności skutkować będzie niemożnością zakwestionowania takiej umowy w spółkach, gdzie członek zarządu jest jednocześnie jej udziałowcem. Spółka co do zasady, jest obowiązana (jako płatnik), pobierać 18% zaliczkę na podatek dochodowy, obliczoną zgodnie z art. 41 ust. 1 i 1a updof.. Podstawę obliczenia zaliczki na podatek stanowi przychód uzyskany na podstawie kontraktu menedżerskiego (po wyłączeniu świadczeń zwolnionych od podatku na podstawie art. 21 updof), pomniejszony o: -zryczałtowane koszty uzyskania przychodu w wysokości 111,25 zł miesięcznie, -potrącone przez płatnika w danym miesiącu ze środków podatnika składki na ubezpieczenia społeczne (z wyjątkiem składek, których podstawę wymiaru stanowi przychód zwolniony od podatku).

53 Powołanie Wynagrodzenie z tytułu powołania objęte jest progresywną skalą podatkową i przez cały rok spółka pobiera zaliczki na podatek tylko w wysokości 18%, chyba że członek zarządu sam złoży wniosek o naliczaniu ich w wartościach wyższych. Powołanie występuję zawsze i nie jest równoznaczne z zawarciem dorozumianej umowy o pracę lub kontraktu menedżerskiego albo innej umowy o podobnym charakterze (patrz slajd umowa o prace ) Przy powołaniu koszty uzyskania przychodu z powołania wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż zł (art. 22 ust.9pkt 5 pdoof)

54 Prowadzenie działalności gospodarczej Członkowie zarządu spółek kapitałowych mogą także świadczyć usługi zarządcze w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej jednak jest to traktowane jak działalność wykonywana osobiście zarówno pod względem podatku dochodowego i VAT) Skutkiem samozatrudnienia jest opłacenie składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne

55 Czynności doradcze i zarządcze Prowadzenie działalności gospodarczej i w ramach niej świadczenie usług doradczych. Za tego rodzaju usługi przedsiębiorca może wystawiać faktury VAT co wiąże się z możliwością jego odliczenia Wykonywanie funkcji członka zarządu jedynie na podstawie aktu powołania Interpretacje indywidualne Prawidłowe IPPB1/ /11-2/IF Izba Skarbowa w Warszawie Nieprawidłowe ITPB1/ /14/MW Izba Skarbowa w Bydgoszczy ILPP1/ /08-4/AI Izba Skarbowa w Poznaniu

56 Prokurent Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców. Regulacja prawna KC Podstawę do wypłaty prokurentowi wynagrodzenie może stanowić wyłącznie akt powołania na podstawie jednomyślnej uchwały wszystkich członków zarządu. Akt powołania bez nawiązania odrębnego stosunku prawnego to wynagrodzenie należy zaliczyć do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o PDOF W takiej sytuacji na spółce nie będą ciążyły obowiązki płatnika w zakresie poboru miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia wypłacanego prokurentowi, takie stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej Izby Skarbowej w Poznaniu nr ILPB1/ /11-2/AMN Umowa o prace przychody ze stosunku pracy art.12.ust. 1 ustawy o PDOF Umowa zlecenie przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu art. 13 pkt 8 ustawy o PDOF

57 Dziękuję za uwagę Zbigniew Błaszczyk Doradca podatkowy, Tax-US, Przewodniczący Rady Nadzorczej BOMAR S.A.

58 Jak wynagradzać członków zarządu trendy w motywacji Robert Kujoth Menedżer HR Services PwC

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70

71

72

73 Dziękuję bardzo Robert Kujoth Menedżer HR Services PwC

74 Miejsce właściciela w strukturze spółki zarząd, rada nadzorcza czy może inne miejsce Zbigniew Błaszczyk Doradca podatkowy, Tax-US, Przewodniczący Rady Nadzorczej BOMAR S.A. Andrzej Hołój Przewodniczący Rady Nadzorczej FERRO S.A., współwłaściciel spółki Michał Rogatko Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej KOPEX S.A., Członek Rady Nadzorczej RAFAMET S.A. Piotr Rybicki pomysłodawca Konferencji Rada Nadzorcza, Członek Rady Nadzorczej INTROL S.A., właściciel portalu NadzórKorporacyjny.pl

75 Partnerzy merytoryczni Partnerzy medialni Obsługa Konferencji

76

77 Do zobaczenia za rok V Konferencja Rada Nadzorcza odbędzie się 6 listopada 2015

78