FINANSE SEKTORA PUBLICZNEGO. Temat numeru Trzynastki zasady obliczania i wypłacania w 2016 roku MARZEC/2016. Str. 20

Transkrypt

1 MARZEC/2016 FINANSE SEKTORA PUBLICZNEGO rzetelne księgi rachunkowe bezbłędne sprawozdania efektywne zarządzanie finansami Temat numeru Trzynastki zasady obliczania i wypłacania w 2016 roku Dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. trzynastka, przewidziane jest dla części osób zatrudnionych w jednostkach sektora publicznego. Świadczenie to nie ma charakteru powszechnego, ale dla tych grup, które wskazuje ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników sfery budżetowej, ma za to charakter obligatoryjny. Str. 20 ISSN: AKB 89 ZNAMY PROJEKT USTAWY REGULUJĄCEJ KWESTIE ZWIĄZANE Z CENTRALIZACJĄ ROZLICZEŃ VAT Ministerstwo finansów opublikowało projekt ustawy, który określa zasady, na jakich jednostki samorządu terytorialnego przechodzić mają na scentralizowany model rozliczania VAT. Wskazany projekt ma wejść w życie 1 marca 2016 roku. Str. 2 ZWOLNIENIE Z PRACY W CELU OPIEKI NAD DZIECKIEM W 2016 ROKU NOWY WZÓR WNIOSKU W 2016 roku pracownikowi jednostki przysługują dwa dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym z tytułu wychowywania dziecka w wieku do 14 lat. Nowością jest możliwość wykorzystania tego zwolnienia także w godzinach (16 godzin). Str. 4

2 LIST OD REDAKCJI Jak ustalić zasady obliczania proporcji VAT dla poszczególnych jednostek Lidia Pogodzińska redaktor prowadząca W dniu 14 stycznia 2016 r. opublikowany został projekt ustawy o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy o fi nansach publicznych. Projekt ten określa zasady, na jakich jednostki samorządu terytorialnego przechodzić mają na scentralizowany model rozliczania VAT. Warto przypomnieć, że wskazany projekt jest konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14. W wyroku tym Trybunał orzekł, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania głównego, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w tym przepisie. Z projektowanych przepisów wynika, że podobnie jak w przypadku stosowania obowiązujących od 1 stycznia 2016 r. przepisów proporcja VAT będzie określana odrębnie dla poszczególnych jednostek organizacyjnych JST. Życzę miłej lektury Lidia Pogodzińska prawnik, specjalista ds. finansów publicznych TYLKO DLA PRENUMERATORÓW Kolejny e-book z serii to: 10 najczęściej zadawanych pytań w zakresie wypłaty trzynastek w 2016 roku Już dziś wejdź na i pobierz bezpłatny e-book

3 W numerze SPIS TREŚ CI Aktualności Znamy projekt ustawy regulującej kwestie związane z centralizacją rozliczeń VAT przez samorządy... 2 Zwolnienie z pracy w celu opieki nad dzieckiem w 2016 roku nowy wzór wniosku... 4 W lutym nowe zasady zawierania umów o pracę... 5 Kwota subwencji niższa dla uczniów uczących się poza szkołą... 6 Od 22 lutego 2016 r. nowy wzór umowy o pracę... 6 Wymiar czasu pracy w 2016 roku... 8 Urlop rodzicielski nowe zasady od stycznia 2016 roku Zmiany w PIT 2016: Prezesi spółek Skarbu Państwa i samorządowych zapłacą 70% PIT Nie ma wymogu podawania na fakturze kwoty do zapłaty wyrażonej słownie SN: Informacja o reorganizacji zatrudnienia musi być wyczerpująca dla pracownika powracającego do pracy po długim urlopie...12 Opinie RIO TK: W uzasadnionych przypadkach można przeglądać e pracowników Zwrot dotacji na uczniów pobranej przez szkołę w nadmiernej wysokości Prowadzenie odrębnej ewidencji środków z dotacji Rachunkowość, klasyfikacja i sprawozdawczość Ujęcie nieodpłatnego otrzymania przez gminę zlikwidowanego środka trwałego Prawidłowe zaksięgowanie wydatku na dystrybucję energii W paragrafie 427 ujmuje się wyłącznie wydatki na zakup usług, a nie na zakup materiałów Właściwe zakwalifikowanie wydatków na oprogramowanie komputerowe Zakup aparatu do mierzenia ciśnienia oraz łóżka rehabilitacyjne należy ująć w paragrafie Gmina nie może ze środków funduszu sołeckiego budować ścieżki rowerowej przy drogach powiatowych...18 Jak zewidencjonować w jednostce budżetowej wpływy ze sprzedaży złomu Kadry i płace Trzynastki zasady obliczania i wypłacania w 2016 roku...20 Pracownikowi zatrudnionemu na podstawie powołania należy wypłacić trzynastkę za 2015 rok...30 Wynagrodzenie urlopowe po urlopie bezpłatnym...30 Skutki błędnego ustalenia podstawy zasiłku Zwolnienie na szkolenie pożarnicze to nieobecność usprawiedliwiona Wymiar urlopu i odprawa emerytalna...32 Dyrektor musi wyrazić zgodę na udział w szkoleniu pracownika na zwolnieniu...32 Nowe zasady wystawiania świadectw pracy obowiązujące w 2016 roku...33 Czy nowe przepisy dotyczące limitów umów na czas określony dotyczą nauczycieli...34 Gdy płaca niższa niż minimalna, trzeba wypłacić dodatek za pracę w porze nocnej...35 W podstawie zasiłku chorobowego uwzględnia się faktycznie wypłacone wynagrodzenie w ciągu roku...36 Skrócenie urlopu rodzicielskiego przez matkę...36 Przechowywanie akt kopie czy oryginały? Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe bądź zasiłek za wszystkie dni zwolnienia lekarskiego...37 Wskaźniki i stawki...38 Kalendarium...42 Redaktor prowadząca: Lidia Pogodzińska Wydawca: Katarzyna Bednarska Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Skład i łamanie: IGAWA Ireneusz Gawliński Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Drukarnia: Miller ISSN: Nakład łączny: 1500 egz. Prenumerata: Finanse Sektora Publicznego Centrum Obsługi Klienta tel.: cok@wip.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: kb@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, Warszawa NIP: Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: zł Publikacja Finanse Sektora Publicznego chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Finansach Sektora Publicznego wskazówek, przykładów informacji itp. do konkretnych przypadków. Zdjęcia w numerze: finanse sektora publicznego luty

4 AKTUALNOŚ CI Znamy projekt ustawy regulującej kwestie związane z centralizacją rozliczeń VAT przez samorządy Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy, który określa zasady, na jakich jednostki samorządu terytorialnego mają przechodzić na scentralizowany model rozliczania VAT. Zgodnie bowiem z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 września 2015 r. samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe nie są odrębnymi od jednostek samorządu terytorialnego podatnikami VAT. Wskazany projekt ma wejść w życie 1 marca 2016 r. Jest on konsekwencją wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej nazywanego wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości). W wyroku tym Trybunał orzekł, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe będące przedmiotem postępowania głównego, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności przewidzianego w tym przepisie. Tym samym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził prawidłowość stanowiska zajętego ponad 2 lata temu przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13). Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej obowiązuje wstecz. Oznacza to, że już od wielu lat samorządowe jednostki budżetowe (należy bowiem zauważyć, że wskazany wyrok oraz uchwała mają odpowiednie zastosowanie również do powiatowych oraz wojewódzkich jednostek budżetowych) oraz samorządowe zakłady budżetowe (co wynika z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 października 2015 r. sygn. I FPS 4/15) nie są odrębnymi od JST podatnikami VAT. Dotychczasowa praktyka była jednak inna, w związku z czym Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że do końca 2016 r. (pierwotnie miało to być tylko do połowy 2016 r.) nie będzie kwestionować samodzielnego rozliczania podatku VAT przez samorządowe jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe. Ministerstwo Finansów zapowiedziało również akt prawny regulujący zasady przechodzenia przez JST na scentralizowany model rozliczania VAT. Aktem tym będzie wskazany na wstępie projekt ustawy. Zmiany od 1 marca 2016 r. Z projektu tego wynika, że JST, których jednostki organizacyjne (tj. utworzone przez te JST samorządowe jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe zob. art. 2 pkt 1 lit. a projektu) rozliczały VAT jako odrębni podatnicy, wstąpią z dniem wejścia w życie projektowanej ustawy (ma to być 1 marca 2016 r. zob. art. 18 projektu) we wszelkie prawa i obowiązki tych jednostek w zakresie podatku VAT. Dotyczyć to będzie również rozliczeń za okresy przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy. Okres przejściowy Nie oznacza to jednak, że z dniem wejścia w życie projektowanej ustawy JST będą obowiązane przejść na scentralizowany model rozliczania VAT. Z art. 4 ust. 1 projektu wynika, że do okresu rozliczeniowego upływającego 31 grudnia 2016 r. JST oraz ich jednostki organizacyjne będą mogły rozliczać VAT na dotychczasowych zasadach (chyba że scentralizowany model rozliczania VAT był przez JST stosowany na dzień 29 września 2015 r., tj. na dzień wydania wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14). Warunkiem tego ma być złożenie przez JST w terminie dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy stosownego oświadczenia (zob. art. 4 ust. 2 projektu). W art. 5 omawianego projektu wskazane są zasady, na jakich JST będą po przejściu na model scentralizowany obowiązane do stosowania przepisów o odliczeniach proporcjonalnych, o których mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT. Z przepisów tych wynika, że podobnie jak w przypadku stosowania obowiązujących od 1 stycznia 2016 r. przepisów o preproporcji (zob. rozporządzenie ministra finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników Dz.U. z 2015 r. poz. 2193) proporcja na potrzeby stosowania tych przepisów będzie określana odrębnie dla poszczególnych jednostek organizacyjnych JST (zob. art. 5 ust. 1 projektu). Z kolei przepisy art. 6 omawianego projektu regulują kwestie związane z obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób prywatnych za pomocą kas rejestrujących. Z przepisów tych wynika, że: 1) kasy rejestrujące, których fiskalizacji dokonały jednostki organizacyjne JST, będą mogły być nadal używane przez JST, nie dłużej jednak niż do końca 2018 roku (zob. art. 6 ust. 1 projektu), 2) w zakresie czynności wykonywanych przez jednostki organizacyjne JST, które na dzień poprzedzający dzień podjęcia wspólnego rozliczania korzystały ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, JST będą zwolnione z obowiązku ewidencjonowania do końca 2016 roku (zob. art. 6 ust. 2 projektu), 3) w stosunku do kas rejestrujących zakupionych do końca marca 2017 roku JST będą mogły skorzystać z ulgi na zakup kas (zob. art. 6 ust. 3 projektu). VAT od wydatków kwalifikowanych Bardzo ważna jest treść art. 8 omawianego projektu. Przepisy tego artykułu dotyczą kwot podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług, finansowanych ze środków europejskich, uznanych za wydatek kwalifikowany, którego kwalifikowalność uległa zmianie w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości. Z art. 8 omawianego projektu wynika, 2 finanse sektora publicznego marzec 2016

5 że JST ani ich jednostkom organizacyjnym nie przysługuje prawo do odliczenia (również w drodze korekty) od takich wydatków, chyba że przed dniem wejścia w życie projektowanej ustawy (czyli jak jest planowane do końca lutego 2016 roku) nie dokonała zwrotu środków europejskich w części związanej ze zmianą kwalifikowalności. Przepis ten jest wbrew pozorom korzystny dla JST. Dzięki jego wprowadzeniu nie wystąpi bowiem ryzyko (a przynajmniej ryzyko to zostanie istotnie zmniejszone) zakwestionowania uznania kwot podatku naliczonego, o których mowa, za wydatki kwalifikowane. Zwrot środków europejskich Powyższemu towarzyszyć będzie określenie w art. 14 projektu zasad dokonywania przez JST zwrotu środków europejskich uzyskanych na realizację zadań w przypadku zmiany kwalifikowalności wydatków w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości (zob. art. 14 ust. 1 projektu). Zasada ta będzie jednak obowiązywać, jeżeli spełnione będą warunki określone w art. 14 ust. 2 projektu, w tym jednostka złoży stosowne oświadczenie (w terminie dwóch miesięcy, licząc od projektowanego dnia wejścia w życie ustawy, tj. zważywszy, że dzień 1 maja jest dniem wolnym od pracy do 2 maja 2016 r.). Korekta rozliczeń w VAT Omawiany projekt zawiera również przepisy określające zasady dokonywania przez JST korekt rozliczeń w podatku VAT za okresy rozliczeniowe upływające przed dniem podjęcia przez nie rozliczania tego podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi. Z przepisów tych wynika, że o ile w przypadkach, gdy korekty nie są związane z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości, istnieć będą tylko dwa warunki ich dokonywania (zob. art. 9 pkt 1 projektu), w przypadku korekt związanych z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości warunków będzie aż osiem (zob. art. 9 pkt 2 projektu), a korekty niespełniające tych warunków nie będą wywoływać skutków prawnych (zob. art. 10 projektu). Korekty związane z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości mają mieć przy tym szczególną moc. Otóż jak wynika z art. 11 ust. 1 projektu zastępować one będą wszystkie rozliczenia do celów VAT JST oraz ich jednostek organizacyjnych objęte deklaracjami oraz decyzjami organów podatkowych. Dotyczyć to będzie również decyzji ostatecznych, których wygaśnięcie będzie stwierdzał naczelnik urzędu skarbowego (zob. art. 11 ust. 2 projektu). JST zamierzające dokonywać korekt związanych z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości muszą jednak wiedzieć, że towarzyszyć temu ma konieczność wypełnienia wielu obowiązków, zwłaszcza uwzględnienia podstawy opodatkowania oraz kwot podatku należnego z tytułu sprzedaży dokonywanej przez wszystkie jednostki organizacyjne (zob. art. 12 ust. 1 projektu). Powoduje to, że dla wielu JST dokonywanie korekt, o których mowa, nie będzie opłacalne. Z art. 18 projektu wynika, że ustawa, o której mowa, ma wejść w życie 1 marca 2016 r. Na dzień dzisiejszy trudno stwierdzić, czy terminu tego uda się dotrzymać. Źródło: projekt z 14 stycznia 2016 r. ustawy o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy o finansach publicznych. Tomasz Krywan doradca podatkowy Zachęcamy do korzystania z darmowego archiwum miesięcznika dostępnego na stronie W SKRÓCIE Od 1 lipca 2016 r. 12 zł za godzinę na zleceniu Co najmniej 12 zł za godzinę pracy dla zleceniobiorcy i wykonawcy dzieła będzie trzeba zapłacić już od 1 lipca 2016 r. Natomiast od 1 stycznia 2017 r. ma zacząć obowiązywać przepis, zgodnie z którym pracownik w pierwszym roku pracy otrzyma 100 proc. minimalnego wynagrodzenia. Zwiększą się również uprawnienia PIP. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przekazało do konsultacji społecznych projekt nowelizacji ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Projekt przewiduje szereg zmian w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę m.in. dodanie art. 8a-8c. Zgodnie z nimi w przypadku umów zleceń i o dzieło wysokość wynagrodzenia dla: osoby fizycznej przyjmującej zlecenie lub świadczącej usługi albo osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, która przyjęte zlecenie lub usługi wykonuje osobiście na rzecz przedsiębiorcy albo na rzecz innej jednostki organizacyjnej w ramach prowadzonej przez te podmioty działalności za każdą godzinę pracy nie będzie mogła być niższa niż 12 zł. Wysokość wynagrodzenia będzie ustalana na podstawie ewidencji godzin pracy zleceniobiorcy lub wykonawcy dzieło, prowadzonej przez zleceniodawcę i potwierdzanej przez osobę wykonującą umowę. Jeśli ze względu na miejsce prowadzenia działalności prowadzenie takiej ewidencji nie będzie możliwe liczbę godzin pracy będzie wskazywała osoba wykonująca prace w pisemnej informacji. Za wypłacanie wynagrodzenia niższego niż 12 zł za godzinę lub nieprowadzenie ewidencji godzin pracy, zleceniobiorca lub zlecający wykonanie dzieła, będą podlegali karze grzywny od do zł. Kontrolę w zakresie wypłaty wynagrodzenia zleceniobiorcom i wykonawcom dzieła oraz prowadzenia ewidencji godzin pracy będzie prowadziła inspekcja pracy. Inspektorzy PIP będą mogli nakazać podmiotowi zlecającemu prace na podstawie umowy zlecenia lub o dzieło wypłatę wynagrodzenia w wysokości ustalonej w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, tj. co najmniej 12 zł za godzinę. Natomiast nieco później wejść ma przepis uchylający ograniczenie minimalnego wynagrodzenia za pracę w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy. Obecnie, zgodnie z przepisami, taki pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy nie może zarabiać mniej niż 80 proc. płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2017 r. ograniczenie to zniknie i już w pierwszym roku pracy płaca minimalna będzie wynosiła 100 proc. Projekt ustawy trafił właśnie do konsultacji społecznych. finanse sektora publicznego marzec