Terroryzm. Co jest terroryzmem: K³opoty z okre leniem co jest, a co nie jest terroryzmem, wynikaj± w du ej mierze

Transkrypt

1 Terroryzm Co to jest terroryzm: Terroryzm - jest najczê ciej definiowany jako u ycie si³y lub przemocy przeciwko osobom lub w³asno ci z pogwa³ceniem prawa, maj±ce na celu zastraszenie i w ten sposób wymuszenie na danej grupie ludzi realizacji okre lonych celów. Dzia³ania terrorystyczne mog± dotyczyæ ca³ej populacji, jednak najczê ciej s± one uderzeniem w jej niewielk± czê æ, aby pozosta³ych zmusiæ do odpowiednich zachowañ. Termin "terroryzm" wywodzi siê od jêzyka greckiego τρ ω/tero - dr eæ, baæ siê ; stchórzyæ, uciec oraz ³aciñskiego terror, -oris - strach, trwoga, przera enie ; straszne s³owo, straszna wie æ i pochodnego czasownika ³aciñskiego terreo - wywo³ywaæ przera enie, straszyæ. Na tej podstawie mo na bardzo ogólnie zdefiniowaæ terroryzm jako sianie strachu i grozy. Bardziej szczegó³owo terroryzm niepañstwowy mo na zdefiniowaæ roboczo jako nieuzasadnione lub bezprawne u ycie si³y b±d¼ przemocy wobec osób lub mienia, aby zastraszyæ lub wywrzeæ przymus na rz±d, ludno æ cywiln± lub ich czê æ, co zmierza do promocji celów politycznych, spo³ecznych lub finansowych. Istot± terroryzmu jest to, e przedmiotem dzia³ania terrorystycznego s± osoby, które nie maj± bezpo redniego wp³ywu na realizacjê celów jakie chc± osi±gn±æ organizacje terrorystyczne. Zatem dzia³ania terrorystyczne musz± siê charakteryzowaæ znacznym efektem psychologicznym i potencjalnie du ym efektem spo³ecznym i medialnym, aby mog³y byæ skuteczne. Jednak tego typu definicje s± zbyt ogólnikowe i w aden sposób nie pozwalaj± autorytatywnie stwierdziæ co jest, a co nie jest terroryzmem i kogo mo emy okre liæ terroryst±. S± one niewystarczaj±ce do uchwycenia niezwykle z³o onego zjawiska, jakim jest terroryzm. Brak ogólnie przyjêtej definicji terroryzmu jest powa nym utrudnieniem natury prawnej w miêdzynarodowej wspó³pracy instytucjonalnej w zakresie zwalczania terroryzmu oraz osadzania i przekazywania schwytanych organizatorów i sprawców zamachów terrorystycznych. Co jest terroryzmem: K³opoty z okre leniem co jest, a co nie jest terroryzmem, wynikaj± w du ej mierze z silnych zwi±zków tej tematyki z polityk±. Wci± nie s± rozstrzygniête (i zapewne nigdy nie bêd±) nastêpuj±ce pytania: czy terroryzmem jest atakowanie polityków, skrytobójcze ataki na funkcjonariuszy policji, czy w niektórych sytuacjach terroryzm mo e byæ usprawiedliwiony, czy mo na mówiæ o terroryzmie stosowanym przez pañstwo? Opinie wyra ane w tych kwestiach s± zawsze uzale nione od przekonañ moralnych oraz pogl±dów politycznych. Przyk³adem mo e byæ baskijska ETA. Dla niektórych Basków jest to organizacja narodowowyzwoleñcza, która walczy z rz±dem hiszpañskim o wolno æ Kraju Basków. Natomiast dla zwolenników dwóch najwiêkszych partii hiszpañskich (Partia Ludowa, Hiszpañska Socjalistyczna Partia Robotnicza) jest to organizacja terrorystyczna, która zajmuje siê g³ównie mordowaniem i wymuszaniem pieniêdzy. Pogl±dy zwolenników rz±dz±cej Krajem Basków Baskijskiej Partii Nacjonalistycznej i wielu innych ugrupowañ politycznych mieszcz± siê gdzie po rodku. Podzia³y te wp³ywaj± oczywi cie na ocenê dzia³alno ci ETA i samego pojêcia terroryzmu. Dla zwolenników ETA zabicie lokalnego polityka rz±dz±cego Hiszpani± ugrupowania jest usprawiedliwionym dzia³aniem w ramach prowadzonej walki o niepodleg³o æ. Dla wiêkszo ci Hiszpanów jest to jednak niczym nieusprawiedliwiony mord. Jedni mówi± o walce o wolno æ, drudzy o terroryzmie. W sposób oczywisty uniemo liwia to stworzenie zadowalaj±cej wszystkich definicji terroryzmu. Jeszcze ostrzej widaæ problem na przyk³adzie Izraela. Dla wielu osób dzia³ania Hamasu i D ihadu s± terroryzmem. Dla innych s± nim dzia³ania armii izraelskiej, ale nie dzia³ania palestyñskich grup zbrojnych. Ale s± te ludzie, którzy uwa aj±, e postêpowanie obu stron konfliktu mo na okre liæ jako terroryzm. Dla jednych terroryzmem bêdzie wysadzenie kawiarni pe³nej cywilów, ale nie atak na autobus wioz±cych o³nierzy. Inni uznaj± atak na ów autobus terroryzmem, podobnie jak atak na kawiarniê. Jeszcze inni stwierdz±, e aden z tych czynów nie jest terroryzmem, ale jest nim burzenie palestyñskich domów przez izraelskie spychacze. Kolejny problem powstaje na arenie miêdzynarodowej. Czy na przyk³ad naloty powietrzne s± terroryzmem? Wiele osób uznaje za ataki terrorystyczne nalot na Drezno w 1945 roku, albo naloty na Jugos³awiê w roku Inni stwierdz±, e s± to zwyk³e dzia³ania wojenne. Trudno wierzyæ, e kiedy uda siê tutaj zbudowaæ zadowalaj±c± wszystkich granicê. Terroryzm to akt agresji mniejszy ni wojna. Jeszcze jeden problem z terroryzmem pojawi³ siê po rozpoczêciu przez USA wojny z terrorem. Mnóstwo osób uwa a obecnie, e oskar enie o terroryzm jest wytrychem do realizacji swoich celów (np. opanowania z³ó ropy, likwidacji opozycji, itd.). Oskar enie o terroryzm jest czêsto stosowane dla zdyskredytowania wroga. Na przyk³ad rz±d chiñski notorycznie oskar a dysydentów oraz Falun Gong o terroryzm, mimo e nie maj± oni nawet broni. Z powodów trudno ci w stworzeniu obiektywnej definicji terroryzmu omawiaj±c zjawisko terroryzmu bêdziemy mówiæ o zbrojnych organizacjach uznawanych za terrorystyczne, a nie o "organizacjach terrorystycznych".

2 Podzia³ terroryzmu: Znawcy przedmiotu dziel± terroryzm na: - polityczny, - kryminalny - oraz na indywidualny i zbiorowy. Wiêkszo æ z powszechnie znanych organizacji zajmuj±cych siê terroryzmem, uprawia³a i uprawia terroryzm polityczny. Ma on na celu zmianê ekipy rz±dz±cej, zmianê systemu politycznego, wymuszenie wprowadzenia pewnych rozwi±zañ prawnych, b±d¼ oderwanie czê ci terytorium od danego pañstwa i za³o enie nowego pañstwa lub przy³±czenie go do ju istniej±cego. Cech± charakterystyczn± terroryzmu kryminalnego jest natomiast fakt, i terrorysta dzia³a z pobudek "ni szych", najczê ciej materialnych. Do podstawowego zestawu tego typu dzia³añ nale ± porwania dla okupu, niszczenie mienia, sabota oraz szanta. Grupy uprawiaj±ce terroryzm polityczny bardzo czêsto zajmuj± siê równie terroryzmem kryminalnym, dochodami z którego finansuj± dzia³alno æ polityczn±. Niektóre z tych grup przechodz± coraz wyra¼niej od terroryzmu politycznego ku kryminalnemu, ewoluuj±c w zwyk³± zorganizowan± grupê przestêpcz±. Podzia³ na terroryzm indywidualny i zbiorowy s³u y okre leniu, czy przedmiotem ataku terrorystycznego staje siê konkretna osoba, czy te przypadkowa zbiorowo æ. W wypadku zabójstwa konkretnego polityka czy porwania biznesmena mówimy o terroryzmie indywidualnym, którego ofiara jest ci le okre lona. Jednak wiêkszo æ ataków terrorystycznych motywowanych politycznie jest przejawem terroryzmu zbiorowego, którego ofiarami padaj± przypadkowe osoby. Historia terroryzmu: Rzut oka na historiê terroryzmu pozwala zauwa yæ, i coraz wiêcej aktów terroru to przyk³ady terroryzmu zbiorowego. Przyczyna tkwi zapewne zarówno w rozwoju techniki (jeden zamachowiec mo e obecnie zabiæ wiele osób) jak i w tym, e w coraz wiêkszej liczbie krajów system rz±dów opiera siê na demokracji przedstawicielskiej, co oznacza, i zabicie nawet kilku funkcjonariuszy pañstwowych nie powoduje wiêkszych perturbacji w funkcjonowaniu ca³ego aparatu w³adzy. Terroryzm jako metoda walki politycznej prze ywa³ swój rozkwit w XIX wieku i wtedy te zaczêto pracowaæ nad teoretycznym uzasadnieniem jego stosowania. Jednak ju du o wcze niej pojawia³y siê rozwa ania na ten temat. By³ on u ywany (oczywi cie nie pod t± nazw±) od pocz±tków historii ludzko ci. O stosowaniu terroryzmu mo na mówiæ np. w przypadku antycznej Grecji. Zabójca tyrana w staro ytnej Grecji cieszy³ siê mianem bohatera. Wtedy te Platon, Arystoteles i inni my liciele pisali na temat terroryzmu. Rz±dy tyranów nazywali przestêpstwami, a ich zabójstwo uznawali za usprawiedliwione. Seneka wprost stwierdzi³, i dla bogów nie ma milszej ofiary, ni krew tyrana. W okresie od XI do XIII wieku na Bliskim Wschodzie przera enie wywo³ywali asasyni - doskonale zorganizowana szyicka sekta specjalizuj±ca siê w skrytobójczych zamachach. Ca³y wiat islamski i wielu Europejczyków y³o w strachu przed tymi zamachowcami. W redniowieczu powszechna by³a akceptacja zabójstwa z³ego w³adcy. Nawet w krêgach katolickich zdarzali siê zwolennicy takich rozwi±zañ. Jednym z nich by³ Tomasz z Akwinu, który dzieli³ rz±dz±cych na tyranów legalnych i nielegalnych. Tych drugich móg³ zabiæ ka dy, pierwszych mo na by³o zg³adziæ jedynie na podstawie wyroku s±dowego. Z kolei Jan z Salisbury stworzy³ pierwsz± redniowieczn± teoriê uzasadniaj±c± zabójstwo tyrana. Pogl±d ten ewoluowa³, a w XVI wieku zosta³ zaakceptowany równie przez krêgi ko cielne z zastrze eniem, i zabiæ mo na w³adcê, którego rz±dy sprzeczne s± z prawem boskim. Podczas rewolucji francuskiej najstraszliwszy okres rz±dów Komitetu Bezpieczeñstwa Publicznego, zosta³ nazwany "Terrorem", a zasiadaj±cych w komitecie jakobinów zwano terrorystami. Zamachowcy z XIX wieku podczas prób dokonania zamachów brali pod uwagê postronne ofiary. W³a nie z obawy przed zabiciem lub zranieniem osób niewinnych rosyjscy radyka³owie kilka razy odwo³ali zamachy na cara Aleksandra II (ostatecznie zgin±³ w zamachu w 1881 roku). Jednak z czasem celem terrorystów przestali byæ indywidualni politycy, a sta³o siê nim spo³eczeñstwo lub okre lone jego grupy (urzêdnicy pañstwowi, kapitali ci, itp.). Celem ataków na spo³eczeñstwo mia³o byæ wywo³anie niechêci do rz±du. Prze³om XIX/XX wieku to okres, w którym jeszcze prym wiedli zamachowcy celuj±cy w g³owy pañstwa. W 1903 roku anarchista zastrzeli³ prezydenta USA McKinleya. Zamach na ycie nastêpcy tronu Austro-Wêgier arcyksiêcia Franciszka Ferdynanda sta³ siê bezpo rednim powodem wybuchu I wojny wiatowej. W trakcie jej trwania powsta³a te najstarsza z organizacji okre lanych wspó³cze nie jako terrorystyczne - IRA Lata 30. i 40. XX wieku to okres rozwoju pañstw, które s± najczê ciej przytaczane jako kraje, w których rz±dzono terrorem: hitlerowskie Niemcy i stalinowski ZSRR. Po II wojnie wiatowej zjawisko terroryzmu zaczê³o osi±gaæ kszta³ty obecne. W roku 1959 powsta³a ETA. W latach 60. pojawi³o siê zjawisko okre lane mianem

3 islamskiego terroryzmu. Dnia 5 wrze nia 1972 roku podczas olimpiady w Monachium dosz³o do jednego z najg³o niejszych ataków okre lanych jako terrorystyczne. Grupa uzbrojonych Palestyñczyków z organizacji "Czarny Wrzesieñ", uprowadzi³a sportowców ekipy Izraela. Podczas nieudolnej próby odbicia, zak³adnicy zginêli. Lata 70. i 80. to rozwój skrajnie lewicowych organizacji w Europie Zachodniej (RAF, Baader-Meinhoff, Czerwone Brygady. Intensyfikacji uleg³a dzia³alno æ ETA i IRA. W tym okresie pojawi³o siê te zjawisko sponsorowania terroryzmu przez niektóre pañstwa, jako swego rodzaju ersatz (zastêpnik) wojny. W latach 80. pojawi³ siê nowy rodzaj zamachowców - samobójcy (podobnie dzia³ali asasyni, ale pó¼niej by³a d³uga przerwa). Ich ataki w Bejrucie i na Sri Lance wstrz±snê³y wiatem. Na pocz±tku lat 90. przez krótki czas wydawa³o siê, e terroryzm jest w odwrocie. Jednak intensyfikacja konfliktu palestyñsko-izraelskiego oraz rozpoczêcie przez Al Kaidê walki przeciwko USA rozbi³o te z³udzenia. Dnia 11 wrze nia 2001 roku dosz³o do okre lonego najwiêkszym w dziejach ataku terrorystycznego - zamachu na World Trade Center i Pentagon. Jednym z najbardziej tragicznych w skutkach ataków by³ atak terrorystyczny w Bies³anie, w Pó³nocnej Osetii, 1 wrze nia 2004 roku, który zosta³ przeprowadzony przez komando czeczeñskich i (prawdopodobnie) arabskich terrorystów. Zwalczanie terroryzmu: Walkê z terroryzmem mo na podzieliæ na dwa rodzaje - pierwszy, to walka dora¼na - walka z terrorystami, oraz organizacjami terrorystycznymi. Jest to sposób ma³o skuteczny - wszystkich terrorystów nie da siê zwalczyæ, w ka dej chwili do organizacji mog± przecie do³±czyæ nowi ochotnicy. Porównaæ to mo na do zwalczania efektów choroby bez usuwania przyczyn. Drugim - skuteczniejszym sposobem jest likwidowanie przyczyn terroryzmu - przyczyn± jest zwykle niezadowolenie spo³eczne po³±czone z przekonaniem, e terroryzm jest najlepsz±, a czêsto nawet jedyn± drog± do poprawienia sytuacji. Likwidowaæ przyczyny mo na poprzez poprawianie sytuacji ekonomicznej ludzi w obszarach, gdzie terroryzm jest najwiêkszy; zaspokajanie ich innych potrzeb (wolno æ - religijna, wiatopogl±dowa, akceptowalny system polityczny) ³±czone z edukacj±, która tworzy dojrza³e spo³eczeñstwo bêd±ce w stanie zmieniaæ swoj± sytuacjê za pomoc± innych rodków ni terror, spo³eczeñstwo nie poddaj±ce siê ³atwo manipulacjom prowadz±cym do stosowania przemocy. Atak terrorystyczny Ostatnie wydarzenia u wiadamiaj± nam dodatkowe zagro enie, które, niestety, i nas mo e spotkaæ, przebywaj±c gdziekolwiek na wiecie. Oto gar æ informacji, jak postêpowaæ w takiej sytuacji. Na co dzieñ: zachowaj czujno æ i ostro no æ, rozgl±daj siê wokó³, czy nie dzieje siê co dziwnego, przejaw trochê dociekliwo ci, nie pij w rodkach komunikacji miejskiej w czasie jazdy do pracy czy szko³y, w przypadku nietypowego zachowania siê osoby lub osób, zauwa enia porzuconej torby lub pakunku, powiadom najbli szego funkcjonariusza lub s³u by ochrony i odejd¼ z tego miejsca, bêd±c w pracy lub w szkole rozejrzyj siê gdzie znajduj± siê drogi ewakuacyjne, wiedza na ten temat przyda siê nawet w przypadku po aru. W czasie ataku terrorystycznego: padnij na ziemiê lub pod³ogê, najlepiej za jak± os³on±, która ochroni przed od³amkami lub nastêpn± eksplozj±, je li to mo liwe ewakuuj siê z tego miejsca, nie b±d¼ gapiem, odsuñ innych od miejsca zdarzenia, opanuj parali uj±cy strach, ch³odno zanalizuj sytuacjê, pamiêtaj, e Polacy to wyj±tkowo niesubordynowany i przekorny naród - zamiast uciekaæ lub pa æ na ziemiê w trakcie strzelaniny, t³umnie pobiegnie na miejsce zdarzenia, st³um objawy paniki, wydawaj innym stanowcze polecenia, ogarniêci parali uj±cym strachem ludzie postêpuj± bardzo nieracjonalnie, podporz±dkuj siê poleceniom odpowiednich s³u b (policja, stra, lekarze), nie blokuj im dostêpu do miejsca zdarzenia, gdy jeste zak³adnikiem podporz±dkuj siê poleceniom zamachowców i cierpliwie czekaj, w przypadku akcji s³u b specjalnych padnij na ziemiê za jak±kolwiek zas³on± i czekaj, w wysokich budynkach unikaj wind, gdy czêsto blokuj± siê, je li s± ranni, a potrafisz udzieliæ pierwszej pomocy, pomó im pamiêtaj±c o w³asnym bezpieczeñstwie.

4 Wa niejsze Zamachy Terrorystyczne w latach Data Miejsce zdarzenia Opis wydarzenia Liczba ofiar 22 VII 1946 Palestyna Zamach terrorystyczny na Hotel Króla Dawida (Hotel King David), w którym mie ci³o siê dowództwo brytyjskich wojsk. Zginê³o 91 osób, 45 zosta³o rannych. 5 VI 1972 Monachium Organizacja Czarny Wrzesieñ podczas olimpiady uprowadzi³a i zamordowa³a 11 izraelskich sportowców. Zginê³o 11 osób. 27 VI 1976 Pary, Entebbe, Uganda Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny oraz Baader-Meinhof porwa³y francuski samolot z 258 osobami.

5 Zginê³o 58 osób, 35 zosta³o rannych. 21 XII 1988 Wielka Brytania, (Lockerbie)Szkocja Wybuch bomby pod³o onej przez agentów libijskiego wywiadu na pok³adzie Boeinga 747 linii lotniczych Pan American World Airways. Zginê³o 270 osób. 26 II 1993 Nowy Jork (USA) Wybuch bomby w gara ach World Trade Center. Zginê³o 6 osób, rannych ponad VII 1994 Buenos Aires (Argentyna) Wybuch bomby w Jewish Community Center. Zginê³o 96 osób. 19 IV 1995 Oklahoma City (USA) Wybuch bomby w samochodzie przy budynku federalnym. Za atak zostali skazani dwaj amerykañscy ekstremi ci. Zginê³o 168 osób.

6 25 VII 1995 Pary (Francja ) Wybuch w metrze; odpowiedzialni za atak byli algierscy ekstremi ci. Zginê³o 8 osób, rannych XI 1995 Rijad (Arabia Saudyjska) Wybuch samochodu pu³apki w pobli u amerykañskiej bazy wojskowej. Zginê³o 7 osób, rannych I 1996 Colombo, Sri Lanka Wybuch w Central Banku. Zginê³o 90 osób. 9 II 1996 Londyn (Wielka Brytania) Wybuch w londyñskich dokach. Zginê³y 2 osoby, 100 rannych. 25 II 1996

7 Jerozolima (Izrael) Eksplozja autobusu w pobli u dworca autobusowego. Zginê³o 26 osób. 25 VI 1996 Al-Khobar, Arabia Saudyjska Wybuch cysterny z benzyn± i 2,5 ton ³adunku wybuchowego w miêdzynarodowej bazie wojskowej. Zginê³o 19 osób, rannych VII 1996 Colombo, Sri Lanka Eksplozja bomb w poci±gu. Zginê³o 78 osób, rannych VII 1996 Atlanta (USA) Wybuch bomby podczas Igrzysk Olimpijskich w parku Stulecia. Zginê³y 2 osoby, rannych ponad XI 1996 Komory

8 Porwany "Boeing 767" etiopskich linii lotniczych spad³ do morza w pobli u Komorów. Zginê³o 125 osób na pok³adzie. 30 XII 1996 Indie Zbombardowanie poci±gu przez separatystów z ugrupowania Bodo. Zginê³o 300 osób. 7 VIII 1998 Nairobi, Kenia; Dar es-saalam, Tanzania Wybuchy bomb w amerykañskich ambasadach. Zginê³o ponad 250 osób, ponad 1000 rannych. 15 VIII 1998 Omagh, Irlandia Wybuch bomby. Do zamachu przyzna³a siê IRA. Zginê³o 29 osób. 19 III 1999 W³adywostok (Rosja) Wybuch bomby. Zginê³o 50 osób.

9 4 IX 1999 Dagestan Wybuch bomby w samochodzie pu³apce. Zginê³y 94 osoby, rannych IX 1999 Moskwa Wybuch bomby w bloku. Zginê³y 94 osoby, rannych zosta³o rannych. 13 IX 1999 Moskwa Bomba zniszczy³a o miopiêtrowy budynek w Moskwie. Zginê³o 118 osób. 21 X 1999 Plac w Groznem (Czeczenia) Atak rakietowy na zat³oczony plac targowy. Ponad 110 osób zginê³o, a oko³o 400 zosta³o rannych. 25 II 2000 Ozamis (Fillipiny) Eksplozja w autobusie na promie p³yn±cym do Ozamis.

10 Zginê³o 45 osób. 12 X 2000 Wybrze e Jemenu Wybuch na amerykañskim niszczycielu. Zginê³o 17 marynarzy. 1 VI 2001 Tel Awiwa (Izrael) Zamach w nocnym klubie. Zginê³y 22 osoby. 9 VIII 2001 Jerozolima (Izarael) Zamach w pizerri. Zginê³o 15 osób, 90 zosta³o rannych. 10 VIII 2001 Luand Zamach w poci±gu pasa erskim Zginê³y 252 osoby. 11 IX 2001

11 Nowy Jork (USA) Zamach na World Trade Center i Pentagon. Zginê³o ok osób. 12 X 2002 Bali (Indonezja) Zamach islamskich terrorystów w kurorcie Kuta. Zginê³o ok. 200 osób X 2002 Dubrowca (Moskwa) Atak na Centrum Teatralne. 27 XII 2002 Grozny (Czeczenia) Zamach bombowy na siedzibê prorosyjskiego rz±du. Zginê³o ok 120 osób. 5 I 2003 Tel Awiwa (Izrael) Dwa wybuchy bombowe.

12 16 V 2003 Casablanca (Maroco) Piêæ zamachów bombowych miêdzy godzin± 21.40, a Detonacje mia³y miejsce:na placu klubu towarzyskiego Casa de Espana, w Hotelu Farah, przed restauracj± Positano, Centrum Zjednoczenia ydowskiego i w obszarze cmentarza ydowskiego. Zginê³y 42 osoby, 100 zosta³o rannych. 11 VI 2003 Jerozolima (Izrael) Wybuch bomby pod³o onej przez Hamas w pobli u bazaru. 1 VIII 2003 Mozdok (Pó³nocna Osetia) Eksplozja ciê arówki z materia³em wybuchowym na dziedziñcu szpitala. 19 VIII 2003 Jerozolima (Izrael) Samobójczy atak na autobus. 19 VIII 2003

13 Bagdad (Irak) Eksplozja ciê arówki przed siedzib± ONZ 12 XI 2003 Nasyria (Irak) Zamach na kwaterê w³oskiej policji. 15 XI 2003 Stambul (Turcja) Zamach na dwie synagogi. 18 I 2004 Bagdad (Irak) Eksplozja samochodu pu³apki. Zginê³y 24 osoby, a 120 zosta³o rannych. 6 II 2004 Moskwa (Rosja) Eksplozja w metrze. Zginê³o 39 osób, a 122 zosta³y ranne.

14 10 II 2004 Iskandaria (Irak) Wybuch samochodu pu³apki obok posterunku policji. Zginê³o 55 osób, a 60 zosta³o rannych. 11 II 2004 Bagdad (Irak) Zamach samobójczy przed o rodkiem rekrutacyjnym do armii irackiej. Zginê³o 47 osób, a ponad 50 zosta³o rannych. 2 III 2004 Bagdad, Karbalia (Irak) Seria wybuchów w czasie wiêta szyitów Aszura. Zginê³o 170 osób, ok.500 zosta³o rannych. 11 III 2004 Madryt (Hiszpania) Zamach bombowy w poci±gach pasa erskich. Zginê³o 191 osób, ponad 1800 zosta³o rannych. 21 IV 2004

15 Rijad (Arabia Saudyjska) Obok kwatery si³ bezpieczeñstwa w Rijadzie eksplodowa³ samochód prowadzony przez zamachowca-samobójcê. Zginê³y 4 osoby, a ponad 100 zosta³o rannych. 30 V 2004 Chobar (Arabia Saudyjska) Powi±zani z Al-Kaid± terrory ci zaatakowali kompleksy biurowo-mieszkalne firm naftowych i uwiêzili ponad 50 cudzoziemców. Zginê³y 22 osoby. 25 VIII 2004 Tu³a, Rostow(Rosja) Katastrofa dwóch rosyjskich samolotów liniowych, które rozbi³y siê pod i Rostowem nad Donem Zginê³o 90 osób. 1-3 IX 2004 Bies³an (Pó³nocna Osetia) Zamach na szko³ê przez napastników czeczeñskiego dowódcy Szamila Basajewa. Zginê³o 339 osób, oko³o 700 zosta³o rannych. 17 VII 2004