National Field Research Report. Country: Polska. Author: Michał Długosz. Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości

Transkrypt

1 RESPONS Zarządzanie małymi hotelami i restauracjami doskonalenie umiejętności kadry kierowniczej i właścicieli LLP BG-LEONARDO-LMP National Field Research Report Country: Polska Author: Michał Długosz Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości Foundation for Promotion of Entrepreneurship

2 Rozdział 1. Badanie W ramach projektu RESPONS, w badaniu przeprowadzonym przez Fundację Rozwoju Przedsiębiorczości wzięło udział 20 przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw z branży hotelarskiej i gastronomicznej. Wszystkie przedsiębiorstwa znajdują się na terenie miasta Łódź. Badanie zostało wykonane drogą mailową (rozsyłanie kwestionariuszy) oraz podczas indywidualnych spotkań z menedżerami. W ten sposób otrzymano 20 wypełnionych kwestionariuszy 10 od menedżerów hoteli i hosteli oraz 10 od menedżerów z branży gastronomicznej (w tym jedna firma cateringowa). Kwestionariusz użyty w badaniu składał się z 5 sekcji. Pierwsza sekcja zawiera informacje dotyczące ankietowanych przedsiębiorstw (nazwa firmy, lokalizacja, adres strony internetowej oraz mailowy). Sekcja 2 dotyczyła branży, w której przedsiębiorstwo działa, jego rodzaju, średniego rocznego zatrudnienia. Ponadto w tej sekcji zawarte zostało pytanie czy firma jest rodzinna. Jedynie 30 procent przebadanych przedsiębiorstw to firmy rodzinne (3 z 10 w obu branżach) liczba HOTEL HOSTEL KLASYCZNA SPECJALISTYCZNA BAR/FAST FOOD CATERING Zakwaterowanie Restauracje

3 Wykres 1 Rodzaj działalności. Jak widać na wykresie, wśród ankietowanych z sektora hotelarskiego, nie było przedstawicieli pensjonatów, moteli i willi. W sektorze gastronomicznym zabrakło restauracji z programem artystycznym. Grupą docelową były małe i średnie przedsiębiorstwa, jednak, co widoczne jest szczególnie w branży gastronomicznej, przeważają firmy zatrudniające mniej niż 10 pracowników. Tylko 3 z 10 ankietowanych restauratorów zatrudnia większą liczbę pracowników. 6 5 liczba Hotele Restauracje 1 0 > Wykres 2 Średnie zatrudnienie w roku. Rozdział 2. Znaczenie aspektów wpływających na działalność małych I średnich przedsiębiorstw z branży HORECA Metodyka analizy danych (opracowana przez prof. Andrzeja Boczkowskiego, 2010, EU-GRAD: Krajowa analiza przypadku Polska, numer referencyjny projektu: LLP ES-ERASMUS-ECUE) W badaniu wykorzystany został jeden kwestionariusz zawierający pytania adekwatne zarówno dla branży hotelarskiej jak i gastronomicznej. Spójny obraz stanu świadomości reprezentantów firm z obu branż w zakresie aspektów wpływających na działanie przedsiębiorstw i potrzeb szkoleniowych uzyskano poprzez dokonanie

4 pewnych zabiegów standaryzacyjnych umożliwiających wiarygodną i miarodajną interpretację zgromadzonych danych. Każdej /ocenie zamieszczonej przez respondenta w kwestionariuszu przypisane zostały punkty będące w istocie liczbowymi symbolami poszczególnych pozycji na skali ocen. I tak w kwestionariuszu Nieważne oznaczony został jako 0, dość ważne 1, ważne 2, bardzo ważne 3. W przypadku na każde pytanie obliczona została średnia arytmetyczna, zaś dla umożliwienia ewentualnych porównań między opiniami przedstawicieli hoteli i restauracji oraz dla ułatwienia interpretacji obliczony został zestandaryzowany wskaźnik wysokości ocen ukazujący stopień w jakim dany czynnik może stanowić w zbiorowej opinii reprezentantów obu badanych środowisk barierę dla mobilności absolwentów. Wskaźnik ten jest ilorazem średniej ocen i oceny maksymalnej. Zawiera się pomiędzy zerem a jednością. Im wyższy wskaźnik, tym silniejsze przekonanie badanej zbiorowości, że dany aspekt ma wpływ na funkcjonalność przedsiębiorstwa. Hotele 3.1 WEB 2.0 0,8 3.8 Bezpieczne warunki pracy 0,8 3.9 Równe warunki pracy 0, Odpowiedzialny pracodawca 0,8 3.7 Rozwój zasobów ludzkich 0,7 3.2 Usługi online 0,6 3.3 Zindywidualizowana oferta hotelowa 0, Inicjatywy społeczne 0, Ekologiczne miejsca i menu 0, Ekologiczne miejsce pracy 0, Zdrowa żywność I styl życia 0,4 3.5 Oferta wellness 0,23 Dla menedżerów hoteli najważniejszymi aspektami wpływającymi na działanie hoteli są bezpieczne i równe warunki pracy. Ponadto ważna jest alność pracodawcy, Web 2.0 i rozwój zasobów ludzkich. Najmniej istotnymi aspektami są zdrowa żywność i styl życia oraz oferta wellness. Restauracje 3.9 Równe warunki pracy 0, Usługi online 0, WEB 2.0 0,8 3.8 Bezpieczne warunki pracy 0,73

5 3.10 Odpowiedzialny pracodawca 0, Rozwój zasobów ludzkich 0, Zindywidualizowane menu 0, Inicjatywy społeczne 0, Ekologiczne miejsce pracy 0,4 3.6 Zdrowa żywność I styl życia 0,3 3.4 Ekologiczne miejsca i menu 0, Oferta wellness 0,2 Menedżerowie restauracji cenią sobie innowacyjne aspekty, takie jak WEB 2.0 i usługi online. Równe i bezpieczne warunki pracy oraz alność pracodawcy są także pośród najczęściej wybieranych aspektów, uzyskując współczynnik powyżej 0,7. Najmniej ważne aspekty to ekologiczne miejsca i menu oraz oferta wellness.

6 Inicjatywa społeczna Ekologiczne miejsce pracy Odpowiedzialny pracodawca Równe warunki pracy Oferta Wellness Zdrowa żywność i zdrowy styl życia Rozwój zasobów ludzkich Bezpieczne warunki pracy Ekologiczne miejsca i menu Zindywidualizowana oferta hotuelowa/menu Usługi Online WEB ,8 0,6 0,4 0,2 0 Usługi, problemy i luki w wiedzy - znaczenie Hotele Restauracje

7 Rozdział 3. Aspekty wymagające treningu Potrzeby treningowe pracowników sektora HORECA zostały zmierzone w taki sam sposób jak aspekty w rozdziale 2. Im większy wskaźnik, tym większe doświadczenie firmy, tj. mniejsza potrzeba szkolenia. Hotele 3.9 Równe warunki pracy 0, Odpowiedzialny pracodawca 0, Bezpieczne warunki pracy 0, WEB 2.0 0,5 3.3 Zindywidualizowana oferta hotelowa 0, Ekologiczne miejsca i menu 0, Usługi online 0, Inicjatywy społeczne 0,3 3.7 Rozwój zasobów ludzkich 0, Ekologiczne miejsce pracy 0, Oferta wellness 0,1 3.6 Zdrowa żywność I styl życia 0,1 Jak wynika z przeprowadzonego badania, pracownicy hoteli i hosteli są doświadczeni w kwestii równych i bezpiecznych warunków pracy oraz alności pracodawcy. Aspekty ekologiczne, oferta wellness i rozwój zasobów ludzkich zdecydowanie wymagają polepszenia. Restauracje 3.8 Bezpieczne warunki pracy 0, WEB 2.0 0, Usługi online 0,6 3.9 Równe warunki pracy 0, Rozwój zasobów ludzkich 0, Odpowiedzialny pracodawca 0, Inicjatywy społeczne 0, Ekologiczne miejsce pracy 0, Zindywidualizowane menu 0,3 3.6 Zdrowa żywność i styl życia 0, Ekologiczne miejsca i menu 0, Oferta wellness 0,17 Pracownicy restauracji i barów posiadają doświadczenie w obszarach systemów rezerwacji online i promocji w mediach społecznościowych. Wymagają natomiast podniesienia kwalifikacji w zakresie zdrowej żywności i ekologicznych miejsc i menu.

8 Inicjatywa społeczna Ekologiczne miejsce pracy Odpowiedzialny pracodawca Usługi, problemy i luki w wiedzy - doświadczenenie Oferta Wellness Zdrowa żywność i zdrowy styl życia Rozwój zasobów ludzkich Bezpieczne warunki pracy Równe warunki pracy Hotele Restauracje Ekologiczne miejsca i menu Zindywidualizowana oferta hotuelowa/menu Usługi Online 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 WEB 2.0

9 Rozdział 4. Innowacyjne umiejętności Sekcja 4 kwestionariusza wymienia niektóre innowacyjne umiejętności, które mogą posiadać menedżerowie sektora HORECA. Zastosowana została ta sama metodyka, co w poprzednich rozdziałach. Im większy wskaźnik, tym większa samoocena menedżerów, Hotele 4.3 Umiejętność pracy w zespole 0,8 4.2 Znajomość języków obcych 0, Adaptowanie się do zmian 0, Rozwiązywanie problemów 0, Zarządzanie międzykulturowe 0,6 4.7 Komputer/ICT 0,6 4.8 Dostosowanie do nowej sytuacji pracy 0,6 4.4 Innowacyjność 0,53 Mendżerowie hoteli i hosteli czują się doświadczeni w kwestii pracy w zespole. Pozostałe umiejętności zostały sklasyfikowane bardzo wąsko. Wskaźnik wahał się między 0,53 a 0,63. Restauracje 4.3 Umiejętność pracy w zespole 0, Znajomość języków obcych 0, Komputer/ICT 0, Rozwiązywanie problemów 0,7 4.4 Innowacyjność 0,7 4.1 Zarządzanie międzykulturowe 0, Dostosowanie do nowej sytuacji pracy 0, Adaptowanie się do zmian 0,5 Właściciele/menedżerowie restauracji i barów czują się doświadczeni w kwestii innowacyjnych umiejętności. Jedynie zdolność adaptowania się do zmian w środowisku biznesowym wymaga dodatkowego treningu.

10 Rozdział 5. Nauka i Szkolenia Celem sekcji 5 kwestionariusza było zidentyfikowanie trudności i barier w kwestii szkoleń i rozwoju. W tym pytaniu ankietowani mieli możliwość zaznaczenia wielu. Niestety, w dostarczonym kwestionariusza brakowało jednego pytania dotyczącego preferowanych form treningu/szkolenia (było ono dostępne tylko w kwestionariuszu online). Jednak biorąc pod uwagę takie trudności jak brak motywacji i czasu, szkolenia online wydają się najłatwiej dostępną i najwygodniejszą formą szkolenia liczba Brak motywacji Harmonogram programów szkoleniowych Dopasowanie dostępnych programów szkoleniowych do potrzeb organizacji Koszt szkolenia Hotele Restauracje Czas potrzebny na szkolenie brak informacji o programach szkoleniowych Wykres 5. Samoocena umiejętności menedżerów HORECA Brak miejsca do przeprowadzenia szkolenia Analiza danych wykazała, że najczęstszą przeszkodą w rozwoju pracowników są koszty szkoleń (opcja ta została wybrana przez 6 z 10 menedżerów branży hotelarskiej i 9 z 10 z branży gastronomicznej). Innymi, widocznymi barierami są: brak informacji na temat dostępnych programów szkoleniowych (12 ), ich jakość i dopasowanie do potrzeb firm (13 ) oraz brak czasu na przeprowadzenie szkoleń (10 ).

11 Rozdział 6. Podsumowanie Wyniki badania przeprowadzonego wśród menedżerów hoteli, hosteli, restauracji i barów w Łodzi wykazują, że obecnie dostępne programy szkoleniowe są niespójne, niedostosowane do potrzeb w/w przedsiębiorstw. W obu sektorach, menedżerowie napotykają wiele przeszkód, które blokują zarówno ich, jak i ich pracowników przed rozwojem. Ponadto czują się niepewnie w ciągle zmieniającym się środowisku biznesowym i wymagają podniesienia kompetencji w kwestii umiejętności innowacyjnych. Analizując aspekty z sekcji 2 i 3 kwestionariusza, rozwój zasobów ludzkich wydaje się najbardziej zaniedbany (wysoka ważność danego aspektu, przy jednoczesnym niskim doświadczeniu). Ponadto, menedżerowie w obu sektorach nie zwracają uwagi na kwestie ekologii, co powinno zostać uwzględnione przy przygotowywaniu programów szkoleniowych.

12 Aneks 1. Tabele Tabela 1. Usługi, problemy i luki w wiedzy znaczenie HOTELE Nieważne Dość ważne Ważne Bardzo ważne Liczba Sekcja Pytanie W W W W RESTAURACJE Sekcja Pytanie 3 Nieważne Dość ważne Ważne Bardzo ważne Liczba

13 Tabela 2. Usługi, problemy i luki w wiedzy - doświadczenie HOTELE Brak doświadczenia Początkujący Kompetentny Doświadczony Sekcja Pytanie Liczba RESTAURACJE Brak doświadczenia Początkujący Kompetentny Doświadczony Liczba Sekcja Pytanie

14 Tabela 3. Samoocena umiejętności HOTELE Sekcja Pytanie 4 Brak doświadczenia Początkujący Kompetentny Doświadczony Ilość ospowiedzi RESTAURACJE Sekcja Pytanie 4 Brak doświadczenia Początkujący Kompetentny Doświadczony Ilość ospowiedzi