ZALEŻNOŚCI CENOWE W ŁAŃCUCHACH DOSTAW ŻYWNOŚCI NA PRZYKŁADZIE CEN MIĘSA
|
|
- Tadeusz Witek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Sudia Ekonomiczne. Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Ekonomicznego w Kaowicach ISSN Nr Uniwersye Oolski Wydział Ekonomiczny aluczak@uni.oole.l ZALEŻNOŚCI CENOWE W ŁAŃCUCHACH DOSTAW ŻYWNOŚCI NA PRZYKŁADZIE CEN MIĘSA Sreszczenie: Łańcuch dosaw żywności łączy działania, kórych odsawowym celem jes zaewnienie zadowolenia nabywców oraz zysku rzedsiębiorswom uczesniczącym w rzeływie roduków i usług ze sfery ierwonej rodukcji rolnej (rolnika) aż do konsumena. Łańcuch dosaw żywności charakeryzuje się dużą różnorodnością odmioów wchodzących w jego skład. Obejmuje on roducenów, dosawców, firmy ransorowe, magazyny, srzedawców hurowych i dealicznych, organizacje usługowe oraz konsumenów. Zmiany zachodzące na rynku żywności mają zazwyczaj charaker cykliczny. Poziom cen dealicznych na rynku żywności oraz zależności omiędzy ich oziomem w oszczególnych ogniwach łańcucha dosaw charakeryzują się również cyklicznością. Celem arykułu jes zbadanie na odsawie danych ochodzących z Głównego Urzędu Saysycznego wysęujących zależności omiędzy cenami na rynku mięsa w oszczególnych ogniwach łańcucha dosaw roduków mięsnych oraz usalenie ich kierunku. W badaniach wsomnianych zależności omocny będzie es rzyczynowości Grangera oraz modele VAR, rzy kórych konsrukcji nie wymaga się zgodności modelu z eorią ekonomii. Zakres czasowy analiz obejmuje laa Słowa kluczowe: ceny, rzyczynowość, rynek mięsa, es Grangera. Wrowadzenie Zmiana sysemu gosodarczego oraz oddanie rynków rolno-żywnościowych działaniu mechanizmu rynkowego sowodowały znaczące zmiany w rynkowych uwarunkowaniach rodukcji rolniczej. Po akcesji do UE nasąiło rzysieszenie dynamiki wzrosu cen dealicznych żywności. Wedy o od wływem dużych różnic cen między Polską a sarymi krajami członkowskimi w momencie włączenia do jednoliego rynku euroejskiego, szybko malejącego bezrobocia i szybszego wzrosu dochodów, a akże desabilizacji rynku świaowego i rekordowo wysokich cen zbóż i rzeworów mlecznych w 007 r. oy na żywność znacząco wzrósł zarówno ze srony krajowych konsumenów, jak i eksorerów. Badanie cen roduków ochodzenia rolniczego w łańcuchu żywnościowym jes zagadnieniem skomlikowanym ze względu na o, że surowce rolni-
2 86 cze z reguły odlegają rzewarzaniu i różnicowaniu w rocesie dososowań do wymagań konsumena [Morkis, Nosecka, Seremak-Bulge, 010]. Łańcuch dosaw żywności, rolnicwo, rzemysł rolno-sożywczy i dysrybucja sanowią onad 5% warości dodanej wywarzanej w Euroie i zaewniają 7% miejsc racy. Ponado sekory rolnicwa i rzemysłu sożywczego mają warość 1400 miliardów euro rocznie. Jes o więcej niż w rzyadku jakiegokolwiek innego sekora rodukcyjnego w UE [Piorowski, 013]. W Polsce sekor mięsny jes największym działem rzemysłu sożywczego, a mięso, odroby i rzewory mięsne są jednymi z głównych owarów eksorowych w gruie roduków rolno-sożywczych [Piwowar, 014]. Zakłady mięsne są świenie wyosażone, dososowane do najwyższych sandardów euroejskich, jak również osiadają ciekawe rozwiązania echnologiczne i receury [Filo-Zagraba, 014]. Przysąienie Polski do Unii Euroejskiej i włączenie do Jednoliego Rynku Euroejskiego sowodowało wzros wymiany handlowej w zakresie roduków ochodzenia zwierzęcego. Waro odkreślić, że branża mięsna odnoowuje relaywnie dobre wyniki w handlu zagranicznym na le innych sekorów rzemysłu sożywczego w okresie osłabienia koniunkury gosodarczej [Kowalski, 014]. Jakiekolwiek zakłócenia działania łańcucha dosaw żywności mogą mieć oważne skuki ekonomiczne i sołeczne dla rolników, sółdzielni i erenów wiejskich. Wahania cen w ciągu osanich la, zarówno ych łaconych rolnikom, jak i ych łaconych rzez konsumenów, dobinie okazały brak równowagi w łańcuchu. Sanowi o oważne zagrożenie dla rwałości sekora, zwłaszcza w rolnicwie. Głównymi rzyczynami ego zachwiania są wzmożona globalizacja i koncenracja, zwłaszcza w sekorze dealicznym. Dorowadziło o do obecnej syuacji, w kórej niewielu dealisów jes arnerami handlowymi 13,4 milionów rolników i 310 ysięcy rzedsiębiorsw sekora żywności w UE. Głównym skukiem ego braku równowagi jes bardzo silna resja na obniżanie cen łaconych rolnikom. Rolnicy nie są w sanie samodzielnie okryć koszów rodukcji ani nie mają ieniędzy na inwesycje, co rowadzi do zaniechania działalności oraz dużych oóźnień w inwesycjach i innowacjach. Osanie dane Eurosau doyczące dochodów rolników za 009 r. wykazują sadek o 11,6% na oziomie UE (WPR do 00). Ze względu na dużą złożoność sieci, w kórej działają odmioy worzące łańcuch dosaw żywności, oraz wysęujące w niej owiązania, ełne wykorzysanie oencjału łańcucha jes bardzo rudne. Uczesnikami łańcucha dosaw są bowiem jednocześnie bardzo duże, średnie oraz małe rzedsiębiorswa wysęujące w roli konkurenów, dosawców oraz klienów. Globalizacja i uworzenie jednoliego rynku euroejskiego wymuszają zmiany w oliyce logisycznej uczesników łańcucha dosaw żywności. Podmioy międzynarodowe sanowią bowiem coraz oważniejszą konkurencję w oszczególnych sekorach ego łańcucha [Moowidlak, Fajczak-Kowalska, 010]. 1. Meodologia Głównym celem badań była idenyfikacja związków rzyczynowych omiędzy cenami mięsa w oszczególnych ogniwach łańcucha dosaw. Wyodrębnione ogniwa o: (1) unky skuu oferujące roducenom rolnym cenę za żywiec rzeźny, kóry musi sełniać
3 Zależności cenowe w łańcuchach dosaw żywności określone warunki; () rzewórcy ego mięsa, kórzy nabywają mięso bezośrednio od rolników, ale w dużej mierze z unków skuu; (3) dealiczne unky srzedaży, kóre oferują klienom rzeworzony roduk. Dokonano analizy mechanizmu rzenoszenia się imulsów cenowych omiędzy oszczególnymi oziomami: skuu, rodukcji i handlu na rynku mięsa. Do weryfikacji hioezy o wysęowaniu związków rzyczynowych omiędzy zmiennymi zosał wykorzysany es rzyczynowości Grangera 1, kóry oiera się na modelach wekorowej auoregresji (VAR) [Kusideł, 000]. Aby zbadać wysęowanie rzyczynowości w sensie Grangera, należy oszacować aramery modeli [Kusideł, 000; Charemza, Deadman, 1997]: y = α 0 + α1y α y + ε (1) y = α 0 + α1y α y + β1x 1 + βx β x + η () gdzie: x realizacja zmiennej X; y realizacja zmiennej Y; rząd oóźnień zmiennych. Tesowane hioezy o wysęowaniu rzyczynowości srowadza się do orównania wariancji składników reszowych modeli 1 i : H 0 : σ ( ε ) = σ ( ); H 1 : σ ( ε ) σ ( ) η η a saysyka esowa w omawianym eście Grangera według kryerium Walda rzyjmuje osać [Tłuczak, 011]: ( s ( ε ) s ( η )) n F =. (3) s ( ε ) rzy rawdziwości hioezy zerowej saysyka a ma rozkład chi-kwadra χ ( ), gdzie α o rząd oóźnień. Przed zasosowaniem esu Grangera należy srowadzić (o ile o konieczne) zmienne do sacjonarności. Nieuwzględnienie sacjonarności owoduje, że moc esu Grangera dla zmiennych niesacjonarnych zachowana jes ylko w rzybliżeniu [Przekoa, Lisowska 013]. Sośród wielu roonowanych w lieraurze rzedmiou esów do badania sacjonarności wykorzysano oularny es ADF, czyli rozszerzony es Dickeya-Fullera 3. Tes en 1 3 Przyczynowość w sensie Grangera głosi, że zmienna x jes rzyczyną zmiennej y, jeśli bieżące warości zmiennej y można rognozować z większą dokładnością za omocą rzeszłych warości zmiennej x niż bez ich wykorzysania, z założeniem, że ozosała informacja jes niezmienna. Parz: [Tłuczak, 011, s. 17-7; Szewczyk, Widera, Parvi, 013, s ]. Koncecja rzyczynowości Grangera sama nie daje jednoznacznych dowodów rozsrzygających o charakerze rzyczynowości. Dosarcza ona jednak dodakowych argumenów naury saysycznej. Por. [Seremak-Bulge (red.), 006, s. 11 i nas.]. Hioeza zerowa sanowi swierdzenie, że X nie jes rzyczyną kszałowania warości oczekiwanej zmiennej Y. Brak sacjonarności zmiennych może rowadzić do obiecujących wyników, nawe jeśli regresja nie będzie miała sensu. Sacjonarność w węższym sensie, bo aką będziemy się ineresować na orzeby badań, oznacza sałość średniej oraz wariancji w czasie oraz niezależność kowariancji od czasu.
4 88 zakłada w hioezie zerowej, że badany szereg jes niesacjonarny z owodu wysęowania ierwiaska jednoskowego (H 0 : δ = 0). Hioeza alernaywna mówi o sacjonarności szeregu (H 1 : δ < 0). Do rzerowadzenia esu orzebna jes częso zmodyfikowana wersja esu (ADF) dana nasęującą relacją [Tłuczak, 011]: Δy k 1 δ i= 1 = μ + δy + Δy + e lub Δy = δ y + Δy + e (4) i k 1 δ i i= 1 i Decyzję o odrzuceniu bądź nie hioezy zerowej odejmuje się na odsawie saysyki DF liczonej za omocą ilorazu -Suden [Borzyszkowska, 011]: ˆ δ DF =. (5) S( ˆ) δ. Rynek mięsa rzyczyny i skuki Dane emiryczne wykorzysane w badaniach obejmują okres od sycznia 010 do grudnia 014 r. Są o średnie miesięczne nominalne ceny bydła w skuie (byd_sk), ceny roducena mięsa wołowego kością (wol_z_k_r) oraz ceny dealiczne mięsa wołowego z kością (wol_z_k_de ) w Polsce, wyrażone w złoych za kilogram. Dodakowo zbadano zależności na rynku mięsa wierzowego, a co za ym idzie średnie miesięczne nominalne ceny rzody chlewnej w skuie (rz_sk), ceny roducena mięsa wierzowego (wierz_r) oraz ceny dealiczne mięsa wierzowego z kością (wierz_de) w Polsce, wyrażone w złoych za kilogram. Dane zgromadzono na odsawie informacji udosęnianych rzez Główny Urząd Saysyczny (Ceny w gosodarce narodowej 014 oraz Biuleyny Saysyczne z la ). W ierwszym eaie badań wyznaczono logarymiczne rzyrosy cen oszczególnych kaegorii cen 4. Na rysunkach 1 i rzedsawiono kszałowanie się cen analizowanych mięs, zaś na odsawie logarymicznych rzyrosów zosały wyznaczone wybrane saysyki oisowe (ab. 1). Tabela 1. Saysyki oisowe logarymicznych rzyrosów cen mięs Zmienna Średnia Ws. zmienności Skośność Kuroza byd_sk 0,005 5,36 1,364 4,609 wol_z_k_r 0,007,34 3,564 17,601 wol_z_k_de 0,001 3,59-6,139 41,008 rz_sk 0,008 5,79 0,1 0,414 wierz_r 0,00 6, 0,547,170 wierz_de 0,000 36,16-1,675 5,793 szyn_wie_r 0,00,43 0,974 3,610 szyn_wie_de 0,001 11,4-3,034 17,760 Źródło: Na odsawie danych GUS. 4 Logarymiczne rzyrosy obliczono według formuły, gdzie P oznacza cenę w chwili, a P 1 o cena owaru w okresie orzednim. Jak wykazały liczne badania, dane charakeryzujące się dużą częsoliwością wykazują się dużą zmiennością, a szeregi rerezenujące ceny są niesacjonarne. Obliczenie logarymicznych rzyrosów cen owoduje, że rozważane szeregi sają się zazwyczaj szeregami sacjonarnymi, or. [Syczewska, 004].
5 Zależności cenowe w łańcuchach dosaw żywności W laach na rynku mięsa można zaobserwować endencję rosnącą zarówno cen w skuie, jak i cen roducena oraz cen dealicznych. Załamanie rynku widoczne jes doiero na ocząku 014 roku kiedy o można zaobserwować sadek cen, w szczególności zjawisko o doyczyło cen dealicznych mięsa oraz jego rzeworów (szynka wierzowa). Syuacja aka była konsekwencją ówczesnych urudnień w handlu zagranicznym, onado na olskim rynku ojawiła się dodakowa odaż mięsa. Skukiem ak rowadzonej oliyki handlu zagranicznego były zgromadzone nadwyżki mięsa, kóre wcześniej były lokowane na rynkach wschodnich. Należy eż mieć w ym miejscu na uwadze fak, że rodukcja mięsa wołowego i rzede wszyskim mięsa wierzowego charakeryzuje się cyklicznością. W rzyadku rynku mięsa wołowego cykl rwa 8-10 la, zaś w rzyadku rynku mięsa wierzowego ok. 3 laa. Zaem urudnienia w handlu zagranicznym, oraz nakładanie się różnych faz cyklu rodukcji mięsa mają znaczący wływ na kszałowanie się oziomu cen i na rzenoszenie imulsów cenowych omiędzy oszczególnymi ogniwami łańcucha dosaw żywności. Zesawiając ceny roducena mięsa wołowego z cenami skuu bydła, obserwujemy bardzo dużą zmienność. Niemniej jednak ceny roducena są średnio blisko czerokronie wyższe niż ceny w skuie, w kórym roducen rolny może odsrzedać żywiec rzeźny. Najmniej korzysna relacja ych cen dla roducena rolnego miała miejsce w licu 014, kiedy o za 5 kg żywca wołowego można było uzyskać 1 kg mięsa wołowego z kością o cenie roducena. Zdecydowanie inaczej wyglądają relacje cen dealicznych do cen roducena mięsa wołowego. Poza gwałownym sadkiem w drugiej ołowie 014 r. na korzyść cen roducena relacje e urzymywały się na względnie sałym oziomie. Na rynku mięsa wierzowego syuacja kszałuje się analogicznie. Przecięny sosunek cen roducena mięsa wierzowego do cen w skuie, jakie uzyskuje roducen rolny, o 3:1. Zdecydowanie gorzej dla rolnika wyglądają relacje cen dealicznych do cen w skuie średnio za jeden kilogram szynki wierzowej w srzedaży dealicznej można uzyskać blisko 5 kilogramów żywca wierzowego w skuie. Sosowanie esu rzyczynowości wymusza sacjonarność zmiennych. Uzyskane na osawie esu ADF warości saysyki esowej obliczonej według wzoru (5) ozwoliły na odrzucenie hioezy zerowej na korzyść hioezy alernaywnej, kóra głosi że rozarywany szereg czasowy jes sacjonarny 5. Zaem na oziomie isoności 0,05 rzyjęo hioezę, że zmienne rozarywane w badaniu są sacjonarne. 5 Obliczenia wykonano w rogramie GRETL.
6 90 byd_sk wol_z_k_r 7 6,5 6 5,5 5 4, wol_z_k_de Rys. 1. Kszałowanie się cen mięsa wołowego w laach Źródło: Na odsawie danych GUS. ch_sk wie_r ,5 14, ,5 4, ,5 1 3,5 11,5 wie_de 16, , , ,5 13 Rys.. Kszałowanie się cen mięsa wierzowego w laach Źródło: Na odsawie danych GUS.
7 Zależności cenowe w łańcuchach dosaw żywności Głównym celem badania było srawdzenie, czy omiędzy cenami mięsa w oszczególnych ogniwach łańcucha dosaw wysęują zależności rzyczynowe oraz jaki jes kierunek ych zależności. Pomocny w ym es Grangera, kóry ze względu na wrażliwość na liczbę oóźnień mających wływ na wysęowanie zależności, zosał rozarzony dla rzędu 1,, 3, 4 6. W rzyadku analizowanego rynku chodzi o określenie, czy imulsy cenowe biegną od cen skuu orzez ceny na oziomie zakładów rzewórczych aż do cen dealicznych, czy w odwronym kierunku, czy eż zależności mają charaker dwukierunkowy. Analiza orzymanych wyników ozwoliła na sformułowanie nasęujących wniosków: zmiany cen bydła w skuie są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen roducena mięsa wołowego z kością dla k =, 3, 4; zmiany cen roducena mięsa wołowego z kością są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen bydła w skuie dla k = 1,, 3, 4; zmiany cen roducena mięsa wołowego z kością są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen dealicznych mięsa wołowego z kością dla k = 1,, 3, 4; zmiany cen rzody w skuie są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen roducena mięsa wierzowego dla k = 3,4; zmiany cen roducena mięsa wierzowego są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen rzody chlewnej w skuie dla k = 4; zmiany cen roducena mięsa wierzowego są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen dealicznych mięsa wierzowego dla k =, 3. zmiany cen dealicznych mięsa wierzowego są rzyczyną w sensie Grangera zmian cen roducena mięsa wierzowego dla k = 1,, 4. W rzyadku cen bydła w skuie i cen roducena mięsa wołowego mamy do czynienia z rzyczynowością wzajemną. Co oznacza, że ceny bydła w skuie i ceny roducena mięsa wołowego są swoimi rzyczynami i skukami jednocześnie. W konsekwencji es rzyczynowości Grangera ozwolił na idenyfikację mechanizmu rzenoszenia się imulsów cenowych omiędzy oszczególnymi ogniwami łańcucha dosaw mięsa wołowego i wierzowego, oczynając od unków skuu rzez roducena a na dealicznych unkach srzedaży kończąc. Wyniki esu na rzyczynowość Grangera wskazują na dominację rzeływu imulsów cenowych w górę kanałów markeingowych. Wśród analizowanych kombinacji nie swierdzono jednokierunkowego rzeływu imulsów w dół, od cen dealicznych do cen roducena. Swierdzono naomias rzeływ imulsów od cen roducena do cen skuu. Wyraźnie widać również, że rzenoszenie się imulsów nasęuje z różnym oóźnieniem, od 1 do 4, nie zawsze reakcje rynku są naychmiasowe. W dalszym eaie należałoby oszacować modele wekorowej auoregresji (VAR), kóre ozwoliłyby na bardziej szczegółową analizę ransmisji cen oraz ilościową ocenę wielkości wływu imulsów na oszczególne kaegorie cen Rozarywanie wyższych rzędów oóźnień uznano za bezzasadne w niniejszej racy ze względu na długość cyklu bydlęcego, kóry w zależności od auora rowadzącego badania na en ema określany jes na okres 8-1 la. Parz [Mahews i in., 1999; Noron, 005; Zawadzka, 013, s ]. Analogiczne badania na rynku zbóż rzerowadził m.in. J. Rembeza, a wyniki ych badań rzesawione są w racy od redakcją J. Seremak-Bulge [006, s. 11 i nas.].
8 9 Podsumowanie Zmiany w kierunku działań łańcucha dosaw w gosodarce euroejskiej mają wływ na funkcjonowanie oszczególnych jego ogniw w Polsce. Syuacja rodukcyjno- -ekonomiczna sekorów wchodzących w skład łańcucha dosaw żywności w Polsce kszałuje się od wływem m.in. dużych wahań dynamiki rodukcji roślinnej i zwierzęcej w oszczególnych laach, sysemaycznego wzrosu cen środków rodukcji oraz zmiennej koniunkury na świaowych rynkach. Działanie czynników srukuralnych oraz rzejściowych owoduje sowolnienie dynamiki wzrosu rodukcji w jednoskach owiązanych z łańcuchem dosaw żywności w sosunku do ozosałych sekorów gosodarki [Moowidlak, Fajczak-Kowalska, 010]. Celem niniejszej racy była analiza rzyczynowości w sensie Grangera cen na rynku mięsa wołowego w Polsce. Dokonano charakerysyki szeregów czasowych, złożonych z cen bydła w skuie, cen roducena mięsa wołowego i cen dealicznych mięsa wołowego oraz ich logarymicznych rzyrosów. Aby odowiedzieć na yanie, czy zmiany cen danego zboża są rzyczyną w sensie Grangera, dla oszczególnych ar zmiennych budowano i esymowano odowiednie modele. Orzymane wyniki ujawniły wysęowanie zależności rzyczynowych w sensie Grangera na rynku mięsa wołowego w Polsce w laach Oznacza o, że rzyrosy oszczególnych kaegorii cen oszczególnych mogą być leiej rognozowane, gdy uwzględni się odowiednio oóźnione rzyrosy cen ozosałych kaegorii cen. Reakcja cen dealicznych na zmiany cen na oziomie zakładów rzewórczych była zróżnicowana w zależności od gaunku mięsa. Najszybszą i najsilniejszą reakcję obserwowano w rzyadku koszyka roduków wołowych. Wolniejszą reakcję obserwowano w rzyadku mięsa wierzowego. Jednym z możliwych wyłumaczeń jes owiązanie cen dealicznych wierzowiny oraz wołowiny z cenami innych gaunków mięsa, n. drobiowego. Lieraura Borzyszkowska M. (007), Analiza emiryczna wybranych zmiennych wchodzących w skład funkcji oyu na ieniądz [w:] Dynamiczne Modele Ekonomeryczne, X Ogólnoolskie Seminarium Naukowe, Uniwersye Mikołaja Koernika w Toruniu, h:// 007/borzyszkowska.df (dosę: ). Charemza W., Deadman D. (1997), Nowa ekonomeria, PWE, Warszawa. Filo-Zagraba A. (014), Czy na rynku jes jeszcze miejsce dla nowych roducenów?, Gazea Finansowa, 14-0 lisoada 014. Kowalski I. (014), Co czeka rynek mięsny w 015 roku?, Gazea Finansowa, 14-0 lisoada 014. Kusideł E. (000), Modele wekorowo-auoregresyjne VAR. Meodologia i zasosowania [w:] B. Suchecki (red.), Dane anelowe i modelowanie wielowymiarowe w badaniach ekonomicznych, Tom 3, Absolwen, Łódź. Mahews K.H. i in., (1999), U.S. Beef Indusry: Cale Cycles, Price Sreads and Packer Concenraion. Marke and Trade Economics Division, ERS/USDA, Technical Bullein, No Moowidlak U., Fajczak-Kowalska A. (010), Warość dodana w łańcuchu dosaw żywności, Problemy Rolnicwa Świaowego, om 10 (XXV), zeszy.
9 Zależności cenowe w łańcuchach dosaw żywności Noron M. (005), Facors Affecing Beef and Cale Producers Prices Movemens, Monhly Labor Review, Vol. 18, No. 5. Piorowski P. i in., (013), Analiza odmioów oraz owiązań kooeracyjnych w sekorze rolno- -sożywczym w konekście zarządzania regionalnym łańcuchem dosaw żywności, Raor końcowy z badania ogłębionego, h:// AnalizyRaoryPodsumowania/baza_rojekow_badawczych_efs/Documens/analiza_odmioow_oraz_owiazan_koo eracyjnych_sekor_rolno_sozywczy_ lubelskie_ df (dosę: ). Piwowar A. (014), Jaka jes skala eksoru olskiego mięsa?, Gazea Finansowa, 14-0 lisoada 014. Przekoa G., Lisowska A. (013), Powiązania kursu waluowego i wymiany handlowej Polski, Zeszyy Naukowe Uniwersyeu Przyrodniczo-Humanisycznego w Siedlcach. Seria: Adminisracja i Zarządzanie, nr 99. Seremak-Bulge J., red. (006), Ewolucja rynku zbożowego i jej wływ na roces ransmisji cen, IERiGŻ, Warszawa. Syczewska E. (004), Wływ agregacji danych na mierniki długiej amięci na rzykładzie kursów waluowych, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa. Szewczyk M., Widera K., Parvi R. (013), The Relaionshi Beween Unemloymen And Enerreneurshi, A Case Of Oolskie Voivodshi, ARSA 013, EDIS-Publishing Insiuion of he Universiy of Zlina. Tłuczak A. (011), Wływ cen skuu żywca na ceny dealiczne mięsa, Meody ilościowe w badaniach ekonomicznych, om XII/. Tłuczak A. (011), Wływ czynników ogodowych na wielkość i ceny skuu szenicy i żya w Polsce, Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie,. 11, z. 4 (36). WPR do 00 r.: srosać wyzwaniom rzyszłości związanym z żywnością, zasobami nauralnymi oraz asekami eryorialnymi, Komunika Komisji Do Parlamenu Euroejskiego, Rady Euroejskiego Komieu Ekonomiczno-Sołecznego I Komieu Regionów, Bruksela, dnia , KOM(010) 67. Zawadzka D. (013), Cykliczność rodukcji i cen wołowiny w Sanach Zjednoczonych, Zagadnienia Ekonomiki Rolnej", nr. CAUSAL RELATIONSHIPS IN FOOD SUPPLY CHAIN ON THE EXAMPLE OF MEAT MARKET Summary: The food suly chain connecs he aciviies whose rimary urose is o ensure he saisfacion of buyers and rofi comanies ariciaing in he movemen of goods and services from he shere of rimary agriculural roducion (farmer) o he consumer. The food suly chain is characerized by a large variey of eniies in is comosiion. I includes manufacurers, suliers, ransor comanies, warehouses, wholesalers and reailers, service organizaions, and consumers. Changes occurring in he food marke are usually cyclical. The level of reail rices in he food marke and he relaionshi beween heir level of individual suly chain are also characerized by cyclical. The aim of his aricle is o examine occurring he relaionshi beween he marke rices of mea in each suly chain of mea roducs and deermine heir direcion. In he sudies he Granger causaliy es will be helful. The ime horizon of he analysis covers he eriod Keywords: rices, causaliy, mea marke, Granger es.
ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA EXCEL AUTOR: MARTYNA KUPCZYK ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA EXCEL AUTOR: MARTYNA KUPCZYK
1 ANALIZA, PROGNOZOWANIE I SYMULACJA 2 POBRAĆ Z INTERNETU Plaforma WSL on-line Nazwisko prowadzącego Maryna Kupczyk Folder z nazwą przedmiou - Analiza, prognozowanie i symulacja Plik o nazwie Baza do ćwiczeń
Bardziej szczegółowoOSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356
OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia... 2004 roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356 w celu wszczęcia postępowania i zawarcia umowy opłacanej ze środków publicznych 1. Przedmiot zamówienia:
Bardziej szczegółowoTemat: Funkcje. Własności ogólne. A n n a R a j f u r a, M a t e m a t y k a s e m e s t r 1, W S Z i M w S o c h a c z e w i e 1
Temat: Funkcje. Własności ogólne A n n a R a j f u r a, M a t e m a t y k a s e m e s t r 1, W S Z i M w S o c h a c z e w i e 1 Kody kolorów: pojęcie zwraca uwagę * materiał nieobowiązkowy A n n a R a
Bardziej szczegółowoPowiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim
Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy Załącznik do Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim Trzebnica, wrzesień 2009 Opracowanie:
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
Bardziej szczegółowoEfektywna strategia sprzedaży
Efektywna strategia sprzedaży F irmy wciąż poszukują metod budowania przewagi rynkowej. Jednym z kluczowych obszarów takiej przewagi jest efektywne zarządzanie siłami sprzedaży. Jak pokazują wyniki badania
Bardziej szczegółowoEkonomika i Organizacja Logistyki 1 (1), 2016, 85 93
Agnieszka T uczak Uniwersytet Opolski Ekonomika i Organizacja Logistyki 1 (1), 2016, 85 93 Analiza zmian cen w a cuchach dostaw ywno ci na przyk adzie rynku mi sa wo owego w Polsce The analysis of price
Bardziej szczegółowoPostanowienia ogólne. Usługodawcy oraz prawa do Witryn internetowych lub Aplikacji internetowych
Wyciąg z Uchwały Rady Badania nr 455 z 21 listopada 2012 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Uchwała o poszerzeniu możliwości
Bardziej szczegółowoRegulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju
Regulamin Zarządu Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju Art.1. 1. Zarząd Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju, zwanego dalej Stowarzyszeniem, składa się z Prezesa, dwóch Wiceprezesów, Skarbnika, Sekretarza
Bardziej szczegółowoNa podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu.
Na podstawie art.4 ust.1 i art.20 lit. l) Statutu Walne Zebranie Stowarzyszenia uchwala niniejszy Regulamin Zarządu Regulamin Zarządu Stowarzyszenia Przyjazna Dolina Raby Art.1. 1. Zarząd Stowarzyszenia
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Bardziej szczegółowoZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r
ZAPYTANIE OFERTOWE z dnia 03.12.2015r 1. ZAMAWIAJĄCY HYDROPRESS Wojciech Górzny ul. Rawska 19B, 82-300 Elbląg 2. PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA Przedmiotem Zamówienia jest przeprowadzenie usługi indywidualnego audytu
Bardziej szczegółowoKLAUZULE ARBITRAŻOWE
KLAUZULE ARBITRAŻOWE KLAUZULE arbitrażowe ICC Zalecane jest, aby strony chcące w swych kontraktach zawrzeć odniesienie do arbitrażu ICC, skorzystały ze standardowych klauzul, wskazanych poniżej. Standardowa
Bardziej szczegółowoJakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości?
Jakie są te obowiązki wg MSR 41 i MSR 1, a jakie są w tym względzie wymagania ustawy o rachunkowości? Obowiązki sprawozdawcze według ustawy o rachunkowości i MSR 41 Przepisy ustawy o rachunkowości w zakresie
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw. Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r.
Materiał na konferencję prasową w dniu 28 stycznia 2010 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r. Wprowadzenie * Badanie grup przedsiębiorstw prowadzących działalność
Bardziej szczegółowoWarszawska Giełda Towarowa S.A.
KONTRAKT FUTURES Poprzez kontrakt futures rozumiemy umowę zawartą pomiędzy dwoma stronami transakcji. Jedna z nich zobowiązuje się do kupna, a przeciwna do sprzedaży, w ściśle określonym terminie w przyszłości
Bardziej szczegółowoNasz kochany drogi BIK Nasz kochany drogi BIK
https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/bankowosc/biuro-informacji-kredytowej-bik-koszty-za r Biznes Pulpit Debata Biuro Informacji Kredytowej jest jedyną w swoim rodzaju instytucją na polskim rynku
Bardziej szczegółowoart. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),
Istota umów wzajemnych Podstawa prawna: Księga trzecia. Zobowiązania. Dział III Wykonanie i skutki niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. art. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoOsoby pracujące na obszarze Starego Miasta w różnym wymiarze godzin stanowią 23% respondentów, 17% odbywa na Starówce spotkania biznesowe i służbowe.
Toruńska Starówka według jej mieszkańców i użytkowników podsumowanie wyników ankiety internetowej przeprowadzonej w ramach projektu rewitalizacji Starego Miasta w Toruniu RESTART. Przez kilka miesięcy
Bardziej szczegółowoHAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.
HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, 50-082 Wrocław tel. (71) 330 55 55 fax (71) 345 51 11 e-mail: kancelaria@mhbs.pl Wrocław, dnia 22.06.2015 r. OPINIA przedmiot data Praktyczne
Bardziej szczegółowoOgólna charakterystyka kontraktów terminowych
Jesteś tu: Bossa.pl Kurs giełdowy - Część 10 Ogólna charakterystyka kontraktów terminowych Kontrakt terminowy jest umową pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do nabycia a druga do
Bardziej szczegółowoWarunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą
Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą 1. 1. Opis Oferty 1.1. Oferta Usługi z ulgą (dalej Oferta ), dostępna będzie w okresie od 16.12.2015 r. do odwołania, jednak nie dłużej niż do dnia 31.03.2016 r.
Bardziej szczegółowo2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta
2010 W. W. Norton & Company, Inc. Nadwyżka Konsumenta Pieniężny Pomiar Korzyści z Handlu Możesz kupić tyle benzyny ile chcesz, po cenie 2zł za litr. Jaka jest najwyższa cena, jaką zapłacisz za 1 litr benzyny?
Bardziej szczegółowoTwoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI
Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI Co ma najwyższy potencjał zysku w średnim terminie? Typy inwestycyjne na 12 miesięcy Subfundusz UniStrategie Dynamiczny UniKorona Pieniężny
Bardziej szczegółowoMechanizm zawarty w warunkach zamówienia podstawowego. Nie wymaga aneksu do umowy albo udzielenia nowego zamówienia. -
Załącznik nr 1a Lista sprawdzająca dot. ustalenia stosowanego trybu zwiększenia wartości zamówień podstawowych na roboty budowlane INFORMACJE PODLEGAJĄCE SPRAWDZENIU Analiza ryzyka Działanie Uwagi Czy
Bardziej szczegółowoNumer ogłoszenia : 66016-2013 ; data zamieszczenia: 18.02.2013r. OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - DOSTAWY
Miejskie Przedszkole Nr 3 im. Misia Uszatka ul. Al. Niepodległości 29 65-042 Zielona Góra Zielona Góra, 18 lutego 2013 r Sprawa Nr MP3.D.230.1.2013 Zielona Góra: dostawa żywności do Miejskiego Przedszkola
Bardziej szczegółowoBiznesplan - Projekt "Gdyński Kupiec" SEKCJA A - DANE WNIOSKODAWCY- ŻYCIORYS ZAWODOWY WNIOSKODAWCY SEKCJA B - OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
Załącznik nr 5 do regulaminu Biznesplan - Projekt "Gdyński Kupiec" SEKCJA A - DANE WNIOSKODAWCY- ŻYCIORYS ZAWODOWY WNIOSKODAWCY SEKCJA B - OPIS PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA SEKCJA C - PLAN MARKETINGOWY/ANALIZA
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?
1 z 6 2013-10-03 14:58 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wup.pl/index.php?id=221 Szczecin: Usługa zorganizowania szkolenia specjalistycznego
Bardziej szczegółowoI. 1) NAZWA I ADRES: Muzeum Warszawy, Rynek Starego Miasta 28-42, 00-272 Warszawa, woj. mazowieckie, tel. +48 22 596 67 11, faks +48 22 596 67 20.
Warszawa: dostawa toreb i kubków papierowych z logo Muzeum Warszawy Numer ogłoszenia: 66360-2016; data zamieszczenia: 23.03.2016 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.
Bardziej szczegółowoDANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja V
DANE MAKROEKONOMICZNE (TraderTeam.pl: Rafa Jaworski, Marek Matuszek) Lekcja V Inflacja (CPI, PPI) Wszelkie prawa zastrze one. Kopiowanie i rozpowszechnianie ca ci lub fragmentu niniejszej publikacji w
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe nr 3
I. ZAMAWIAJĄCY STUDIUM JĘZYKÓW OBCYCH M. WAWRZONEK I SPÓŁKA s.c. ul. Kopernika 2 90-509 Łódź NIP: 727-104-57-16, REGON: 470944478 Zapytanie ofertowe nr 3 II. OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia
Bardziej szczegółowoRaport kwartalny z działalności emitenta
CSY S.A. Ul. Grunwaldzka 13 14-200 Iława Tel.: 89 648 21 31 Fax: 89 648 23 32 Email: csy@csy.ilawa.pl I kwartał 2013 Raport kwartalny z działalności emitenta Iława, 14 maja 2013 SPIS TREŚCI: I. Wybrane
Bardziej szczegółowoRegulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska
Załącznik nr 1 do Lokalnej Strategii Rozwoju na lata 2008-2015 Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska Przepisy ogólne 1 1. Walne Zebranie Członków
Bardziej szczegółowoSYSTEM FINANSOWANIA NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE
SYSTEM FINANSOWANIA NIERUCHOMOŚCI MIESZKANIOWYCH W POLSCE Wstęp Rozdział 1 przedstawia istotę mieszkania jako dobra ekonomicznego oraz jego rolę i funkcje na obecnym etapie rozwoju społecznego i ekonomicznego.
Bardziej szczegółowoKrótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42
Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42 Anna Salata 0 1. Zaproponowanie strategii zarządzania środkami pieniężnymi. Celem zarządzania środkami pieniężnymi jest wyznaczenie
Bardziej szczegółowoSatysfakcja pracowników 2006
Satysfakcja pracowników 2006 Raport z badania ilościowego Listopad 2006r. www.iibr.pl 1 Spis treści Cel i sposób realizacji badania...... 3 Podsumowanie wyników... 4 Wyniki badania... 7 1. Ogólny poziom
Bardziej szczegółowoCONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015
CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015 Najwyższy wzrost od Q2 2005 Poziom zadowolenia polskich konsumentów w Q3 15 wyniósł 80 punktów, tym samym wzrósł o 10 punktów względem
Bardziej szczegółowoPolityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową
Polityka informacyjna Niezależnego Domu Maklerskiego S.A. w zakresie upowszechniania informacji związanych z adekwatnością kapitałową Warszawa, 10 czerwca 2016 r. Niniejsza Polityka określa zasady i zakres
Bardziej szczegółowoProjekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe
Projekt MES Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe 1. Ugięcie wieszaka pod wpływem przyłożonego obciążenia 1.1. Wstęp Analizie poddane zostało ugięcie wieszaka na ubrania
Bardziej szczegółowoKomunikat 16 z dnia 2015-05-07 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej
Komunikat 16 z dnia 2015-05-07 dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej www.sad24.com Wszystkie poniższe informacje zostały przygotowane na podstawie obserwacji laboratoryjnych oraz lustracji wybranych
Bardziej szczegółowoDruk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.
Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Nadzwyczajna "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji NPP-020-51-2008 Pan Bronisław
Bardziej szczegółowoPolitechnika Warszawska Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych ul. Koszykowa 75, 00-662 Warszawa
Zamawiający: Wydział Matematyki i Nauk Informacyjnych Politechniki Warszawskiej 00-662 Warszawa, ul. Koszykowa 75 Przedmiot zamówienia: Produkcja Interaktywnej gry matematycznej Nr postępowania: WMiNI-39/44/AM/13
Bardziej szczegółowoZagregowany popyt i wielkość produktu
Zagregowany popyt i wielkość produktu Realny PKB Burda & Wyplosz MACROECONOMICS 4/e Fluktuacje cykliczne Rys.4.01 (+) odchylenie Trend długookresowy Faktyczny PKB (-) odchylenie 0 Czas Oxford University
Bardziej szczegółowoOlsztyn, dnia 30 lipca 2014 r. Poz. 2682 UCHWAŁA NR LIII/329/2014 RADY GMINY JONKOWO. z dnia 26 czerwca 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 30 lipca 2014 r. Poz. 2682 UCHWAŁA NR LIII/329/2014 RADY GMINY JONKOWO z dnia 26 czerwca 2014 r. w sprawie określenia zasad i trybu przeprowadzania
Bardziej szczegółowoSTATUT SOŁECTWA Grom Gmina Pasym woj. warmińsko - mazurskie
Załącznik Nr 11 do Uchwały Nr XX/136/2012 Rady Miejskiej w Pasymiu z dnia 25 września 2012 r. STATUT SOŁECTWA Grom Gmina Pasym woj. warmińsko - mazurskie ROZDZIAŁ I NAZWA I OBSZAR SOŁECTWA 1. Samorząd
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych
Zapytanie ofertowe dotyczące wyboru wykonawcy (biegłego rewidenta) usługi polegającej na przeprowadzeniu kompleksowego badania sprawozdań finansowych Data publikacji 2016-04-29 Rodzaj zamówienia Tryb zamówienia
Bardziej szczegółowoSEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.infish.com.pl/przetargi Olsztyn-Kortowo: Dostawa i montaż pompy ciepła wraz z wyposażeniem i
Bardziej szczegółowoMetody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych
Metody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych by Antoni Jeżowski, 2013 W celu kalkulacji kosztów realizacji zadania (poszczególnych działań i czynności) konieczne jest przeprowadzenie
Bardziej szczegółowoZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY
ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 1. ZMIANA GRUPY PRACOWNIKÓW LUB AWANS W przypadku zatrudnienia w danej grupie pracowników (naukowo-dydaktyczni, dydaktyczni, naukowi) przez okres poniżej 1 roku nie dokonuje
Bardziej szczegółowoUCHWAŁ A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
UCHWAŁ A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoMUP.PK.III.SG.371-74/08 Lublin, dnia 30.05.2008 r.
MUP.PK.III.SG.371-74/08 Lublin, dnia 30.05.2008 r. Zaproszenie do składania informacji dotyczących organizacji szkolenia Spawanie metodą 111 (ręczne spawanie łukowe) i spawanie metodą 311 (spawanie acetylenowo-tlenowe)
Bardziej szczegółowoU S T AWA. z dnia 2015 r. Art. 1.
Projekt U S T AWA z dnia 2015 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę Art. 1. W ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2002 r., Nr 200, poz.
Bardziej szczegółowoSkraplanie gazów metodą Joule-Thomsona. Wyznaczenie podstawowych parametrów procesu. Podstawy Kriotechniki. Laboratorium
Skralanie gazów metodą Joule-omsona. Wyznaczenie odstawowyc arametrów rocesu. Podstawy Kriotecniki Laboratorium Instytut ecniki Cielnej i Mecaniki Płynów Zakład Cłodnictwa i Kriotecniki 1. Skralarki (cłodziarki)
Bardziej szczegółowoPolska-Warszawa: Usługi skanowania 2016/S 090-161398
1 / 7 Niniejsze ogłoszenie w witrynie TED: http://ted.europa.eu/udl?uri=ted:notice:161398-2016:text:pl:html Polska-Warszawa: Usługi skanowania 2016/S 090-161398 Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy
Bardziej szczegółowoNumer ogłoszenia: 10132-2013; data zamieszczenia: 08.01.2013 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi
1 z 5 2013-01-08 09:04 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.aotm.gov.pl Warszawa: Usługa rezerwacji i sprzedaży biletów lotniczych
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wawer.warszawa.pl
Strona 1 z 5 Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.wawer.warszawa.pl Warszawa: Ochrona osób i mienia w obiektach Urzędu m. st. Warszawy
Bardziej szczegółowoDziałalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych. Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008
Działalność gospodarcza i działalność statutowa odpłatna organizacji pozarządowych Tadeusz Durczok, 8 grudnia 2008 Około 18% organizacji pozarządowych prowadziło w roku 2008 działalność gospodarczą lub
Bardziej szczegółowoPREFABRYKOWANE STUDNIE OPUSZCZANE Z ŻELBETU ŚREDNICACH NOMINALNYCH DN1500, DN2000, DN2500, DN3200 wg EN 1917 i DIN V 4034-1
PREFABRYKOWANE STUDNIE OPUSZCZANE Z ŻELBETU ŚREDNICACH NOMINALNYCH DN1500, DN2000, DN2500, DN3200 wg EN 1917 i DIN V 4034-1 DO UKŁADANIA RUROCIĄGÓW TECHNIKAMI BEZWYKOPOWYMI 1. Rodzaje konstrukcji 1.1.
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.bip.nauka.gov.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.bip.nauka.gov.pl Warszawa: Archiwizacja dokumentacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Bardziej szczegółowoZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH
Załącznik do uchwały KNF z dnia 2 października 2008 r. ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH Reklama i informacja reklamowa jest istotnym instrumentem komunikowania się z obecnymi jak i potencjalnymi klientami
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 5 kwietnia 2016 r. Poz. 31. INTERPRETACJA OGÓLNA Nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141 MINISTRA FINANSÓW. z dnia 1 kwietnia 2016 r.
Warszawa, dnia 5 kwietnia 2016 r. Poz. 31 INTERPRETACJA OGÓLNA Nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141 MINISTRA FINANSÓW z dnia 1 kwietnia 2016 r. w sprawie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
Bardziej szczegółowoPaweł Selera, Prawo do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego w VAT, Wolters Kluwer S.A., Warszawa 2014, ss. 372
Paweł Selera, Prawo do odliczenia i zwrotu podatku naliczonego w VAT, Wolters Kluwer S.A., Warszawa 2014, ss. 372 I Odliczenie i zwrot podatku naliczonego to podstawowe mechanizmy funkcjonowania podatku
Bardziej szczegółowoBezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec
Bezpieczna dzielnica - bezpieczny mieszkaniec Program realizowany w ramach Miejskiego Programu Zapobiegania Przestępczości oraz Ochrony Bezpieczeństwa Obywateli i Porządku Publicznego. Miejski Program
Bardziej szczegółowoZielona Góra: dostawa żywności do Miejskiego Przedszkola nr 19 w Zielonej Górze przy ul. Stefana Batorego 53 z podziałem na zadania - liczba zadań 11.
Miejskie Przedszkole Nr 19 ul. Stefana Batorego 53 65-735 Zielona Góra Zielona Góra, 10 grudnia 2012 r Sprawa Nr MP19-230-1-2012 Zielona Góra: dostawa żywności do Miejskiego Przedszkola nr 19 w Zielonej
Bardziej szczegółowoDANE UCZESTNIKÓW PROJEKTÓW (PRACOWNIKÓW INSTYTUCJI), KTÓRZY OTRZYMUJĄ WSPARCIE W RAMACH EFS
DANE UCZESTNIKÓW PROJEKTÓW (PRACOWNIKÓW INSTYTUCJI), KTÓRZY OTRZYMUJĄ WSPARCIE W RAMACH EFS Dane uczestników projektów, którzy otrzymują wsparcie w ramach EFS Dane uczestnika Lp. Nazwa Możliwe wartości
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIA DODATKOWE DO OGÓLNYCH WARUNKÓW GRUPOWEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE KREDYTOBIORCÓW Kod warunków: KBGP30 Kod zmiany: DPM0004 Wprowadza się następujące zmiany w ogólnych warunkach grupowego ubezpieczenia
Bardziej szczegółowo03-301 Warszawa, woj. mazowieckie, tel. 0-22 542 20 00, faks 0-22 698 31 57.
Warszawa: Dostawa urządzeń wielofunkcyjnych i drukarki do kart identyfikacyjnych dla Mazowieckiej Jednostki WdraŜania Programów Unijnych Numer ogłoszenia: 318210-2011; data zamieszczenia: 04.10.2011 OGŁOSZENIE
Bardziej szczegółowo13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych.
13. Subsydiowanie zatrudnienia jako alternatywy wobec zwolnień grupowych. Przyjęte w ustawie o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców rozwiązania uwzględniły fakt, że
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Warszawa, 15.05.2009 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS POGŁOWIE TRZODY CHLEWNEJ WEDŁUG STANU W KOŃCU MARCA 2009 ROKU 1 W
Bardziej szczegółowoZapytanie ofertowe dotyczy zamówienia publicznego o wartości nieprzekraczającej 30 000 euro.
Zaproszenie do złożenia oferty cenowej na Świadczenie usług w zakresie ochrony na terenie Pałacu Młodzieży w Warszawie w 2015 roku Zapytanie ofertowe dotyczy zamówienia publicznego o wartości nieprzekraczającej
Bardziej szczegółowoŁańcuch Krytyczny w Zarządzaniu Projektami
Łańcuch Krytyczny w Zarządzaniu Projektami Jerzy Stawicki Krzysztof Abramowski K.Abramowski & J.Stawicki: Łańcuch Krytyczny w zarządzaniu projektami, 04.06.2003 1 Agenda Projekt i realia projektowe Mechanizmy
Bardziej szczegółowo2.Prawo zachowania masy
2.Prawo zachowania masy Zdefiniujmy najpierw pewne podstawowe pojęcia: Układ - obszar przestrzeni o określonych granicach Ośrodek ciągły - obszar przestrzeni którego rozmiary charakterystyczne są wystarczająco
Bardziej szczegółowoFORUM ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH
L. dz. FZZ VIII 072/31/07/2015 Warszawa, dnia 31 lipca 2015 r. Szanowny Pan Marian Zembala Minister Zdrowia Dotyczy projektu ustawy z dnia 24 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsb.iq.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.zsb.iq.pl Braniewo: Pełnienie funkcji Koordynatora Projektu Priorytet: IX Rozwój wykształcenia
Bardziej szczegółowoOGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU- DOSTAWY
Numer ogłoszenia: 397380-2009; data zamieszczenia: 17.11.2009 OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU- DOSTAWY WdroŜenie systemu kolejkowego, informowania klienta i badania opinii Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.
Bardziej szczegółowodyfuzja w płynie nieruchomym (lub w ruchu laminarnym) prowadzi do wzrostu chmury zanieczyszczenia
6. Dyspersja i adwekcja w przepływie urbulennym podsumowanie własności laminarnej (molekularnej) dyfuzji: ciągły ruch molekuł (molekularne wymuszenie) prowadzi do losowego błądzenia cząsek zanieczyszczeń
Bardziej szczegółowoAutomatyczne przetwarzanie recenzji konsumenckich dla oceny użyteczności produktów i usług
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Wydział Informatyki i Gospodarki Elektronicznej Katedra Informatyki Ekonomicznej Streszczenie rozprawy doktorskiej Automatyczne przetwarzanie recenzji konsumenckich dla
Bardziej szczegółowoDE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15
DE-WZP.261.11.2015.JJ.3 Warszawa, 2015-06-15 Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia Dotyczy: postępowania prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na Usługę druku książek, nr postępowania
Bardziej szczegółowoStowarzyszenie na Rzecz Dzieci z Zaburzeniami Genetycznymi Urlop bezpłatny a prawo do zasiłków związanych z chorobą i macierzyństwem
Źródło: http://podatki.pl Co o urlopie bezpłatnym stanowi Kodeks pracy Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca może udzielić pracownikowi, na jego pisemny wniosek, urlopu bezpłatnego (art. 174 kp). Pracodawca,
Bardziej szczegółowoSzczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów
1 Autor: Aneta Para Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów Jak powiedział Günter Verheugen Członek Komisji Europejskiej, Komisarz ds. przedsiębiorstw i przemysłu Mikroprzedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoPolska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085
1/6 Niniejsze ogłoszenie w witrynie TED: http://ted.europa.eu/udl?uri=ted:notice:107085-2015:text:pl:html Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S 061-107085 Przewozy
Bardziej szczegółowoDZENIE RADY MINISTRÓW
Dz. U. 2007 Nr 210, poz. 1522 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 31 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis na uzyskanie certyfikatu wyrobu wymaganego na rynkach zagranicznych Na
Bardziej szczegółowoMaria Kościelna, Wroclaw University of Economics
Maria Kościelna, Wroclaw University of Economics Working paper Prognoza przychodów ze sprzedaży na podstawie przedsiębiorstwa z gastronomi. Słowa kluczowe: Przychody ze sprzedaży, koszt kapitału pracującego,
Bardziej szczegółowoU S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.
P r o j e k t z dnia U S T A W A o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1. W ustawie z dnia 18 września 2001 r. o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół (Dz.U. Nr 122, poz.
Bardziej szczegółowo2 Ocena operacji w zakresie zgodno ci z dzia aniami KSOW, celami KSOW, priorytetami PROW, celami SIR.
1 Ocena formalna. Prowadzona jest przez CDR/WODR i odpowiada na pytania: 1. Czy wniosek zosta z ony przez partnera SIR. Negatywna ocena tego punktu skutkuje odrzuceniem wniosku? 2. Czy wniosek zosta z
Bardziej szczegółowoREGULAMIN WALNEGO ZEBRANIA STOWARZYSZENIA POLSKA UNIA UBOCZNYCH PRODUKTÓW SPALANIA
REGULAMIN WALNEGO ZEBRANIA STOWARZYSZENIA POLSKA UNIA UBOCZNYCH PRODUKTÓW SPALANIA I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Regulamin Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Polska Unia Ubocznych Produktów Spalania
Bardziej szczegółowoI. 1) NAZWA I ADRES: Gmina Miasto Rzeszowa, Rynek 1, 35-064 Rzeszów, woj. podkarpackie, tel. 017 8754636, faks 017 8754634.
Rzeszów: Organizacja i przeprowadzenie szkoleń dla pracowników samorządowych Urzędu Miasta Rzeszowa w ramach projektu Nowoczesny Urzędnik - Kompetentny Urzędnik. Program szkoleniowy dla pracowników samorządowych
Bardziej szczegółowoAUTOR MAGDALENA LACH
PRZEMYSŁY KREATYWNE W POLSCE ANALIZA LICZEBNOŚCI AUTOR MAGDALENA LACH WARSZAWA, 2014 Wstęp Celem raportu jest przedstawienie zmian liczby podmiotów sektora kreatywnego na obszarze Polski w latach 2009
Bardziej szczegółowoJournal of Agribusiness and Rural Development KORZYSTANIE Z USŁUG W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE (NA PODSTAWIE DANYCH FADN) *
www.jard.edu.pl Journal of Agribusiness and Rural Development pissn 1899-5241 eissn 1899-5772 tłumaczenie KORZYSTANIE Z USŁUG W GOSPODARSTWACH ROLNYCH W POLSCE (NA PODSTAWIE DANYCH FADN) * Małgorzata Kołodziejczak
Bardziej szczegółowoREGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława ROZDZIAŁ I
Załącznik Nr 1 do zarządzenia Nr169/2011 Burmistrza Miasta Mława z dnia 2 listopada 2011 r. REGULAMIN przeprowadzania okresowych ocen pracowniczych w Urzędzie Miasta Mława Ilekroć w niniejszym regulaminie
Bardziej szczegółowoZabezpieczenie społeczne pracownika
Zabezpieczenie społeczne pracownika Swoboda przemieszczania się osób w obrębie Unii Europejskiej oraz możliwość podejmowania pracy w różnych państwach Wspólnoty wpłynęły na potrzebę skoordynowania systemów
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ZARZĄDU Stowarzyszenia Dolina Karpia
REGULAMIN ZARZĄDU Stowarzyszenia Dolina Karpia l. 1. Zarząd Stowarzyszenia jest organem wykonawczo zarządzającym Stowarzyszenia i działa na podstawie statutu, uchwał Walnego Zebrania Członków oraz niniejszego
Bardziej szczegółowoPRÓG RENTOWNOŚCI i PRÓG
PRÓG RENTOWNOŚCI i PRÓG WYPŁACALNOŚCI (MB) Próg rentowności (BP) i margines bezpieczeństwa Przychody Przychody Koszty Koszty całkowite Koszty stałe Koszty zmienne BP Q MB Produkcja gdzie: BP próg rentowności
Bardziej szczegółowoAdres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.przetargi.chcpio.pl
Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia: www.przetargi.chcpio.pl Chorzów: Wykonanie usług w zakresie wywozu i utylizacji odpadów medycznych
Bardziej szczegółowoTABELA ZGODNOŚCI. W aktualnym stanie prawnym pracodawca, który przez okres 36 miesięcy zatrudni osoby. l. Pornoc na rekompensatę dodatkowych
-...~.. TABELA ZGODNOŚCI Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz.
Bardziej szczegółowoZAPYTANIE OFERTOWE. MERAWEX Sp. z o.o. 44-122 Gliwice ul. Toruńska 8. ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTWA MERAWEX Sp. z o.o. POPRZEZ EKSPORT.
Gliwice, 07.12. 2012 r. ZAPYTANIE OFERTOWE Zakup usług doradczych w zakresie wyselekcjonowania, sprawdzenia wiarygodności grupy docelowej potencjalnych partnerów handlowych, przygotowania ofert współpracy
Bardziej szczegółowoInformacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r.
Informacja dotycząca adekwatności kapitałowej HSBC Bank Polska S.A. na 31 grudnia 2010 r. Spis treści: 1. Wstęp... 3 2. Fundusze własne... 4 2.1 Informacje podstawowe... 4 2.2 Struktura funduszy własnych....5
Bardziej szczegółowoOpole, dnia 30 marca 2015 r. Poz. 746 UCHWAŁA NR VIII/36/15 RADY GMINY STRZELECZKI. z dnia 26 marca 2015 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO Opole, dnia 30 marca 2015 r. Poz. 746 UCHWAŁA NR VIII/36/15 RADY GMINY STRZELECZKI z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie ustalenia regulaminu przyznawania uczniom stypendium
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI z dnia... 2016 r.
UCHWAŁA NR... RADY MIASTA GDYNI z dnia... 2016 r. w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Na podstawie art. 35a ust. 3 ustawy
Bardziej szczegółowo