Pompy ciepła a rozwój systemów elektroenergetycznych

Transkrypt

1 Pompy ciepła a rozwój systemów elektroenergetycznych Konferencja III Kongres PORT PC - Technologia jutra dostępna już dzisiaj Wojciech Lubczyński Ekspert PSE S.A. Warszawa, 23 września 2014 r.

2 Agenda 1. Potrzeby Krajowego Systemu Elektroenergetycznego 2. Potencjał wykorzystania pomp ciepła 3. Bariery wykorzystania potencjału 4. Realizowane inicjatywy 5. Projekty pilotażowe 6. Potencjalne modele biznesowe 7. Konieczne działania Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 2

3 Potrzeby KSE Krzywa zapotrzebowania Podstawowa potrzeba KSE wyrównanie krzywej zapotrzebowania Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 3

4 Potrzeby KSE Uporządkowany wykres mocy Cel - ograniczenie szczytowego zapotrzebowania na moc 0 0, , , , , , ,00 20,00 40,00 60,00 80,00 100,00 120,00 Rok Maks. zapotrz. 500 MW 1000 MW MW 43 h 118 h MW 24 h 62 h MW 19 h 127 h MW 6 h 33 h MW 10 h 49 h Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 4

5 Potrzeby KSE Zarządzanie stroną popytową sposobem ograniczania szczytowego zapotrzebowania Programy cenowe DR Efektywność energetyczna Taryfy dynamiczne wielostrefowe Taryfy dynamiczne czasu rzeczyw. Taryfy dynamiczne CPP, CPR CPP Critical peak pricing CPR Critical peak rebate lata sterowanie strategiczne miesiąc zarządzanie, planowanie operacyjne dzień poprzedni ekonomiczne planowanie dzień bieżacy ekonomiczy rodział obciążeń < 15 min dostawa (redukcja ) energii Rozdział obciążeń 2015 warunek SM Programy usług regulacyjnych Oferty strony popytowej Programy przeciwawaryjne Taryfy z wyłączeniem Bezpośrednie sterowanie odbiorem Bodźcowe programy DR Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 5

6 Potencjał wykorzystania pomp ciepła Źródło: Opracowanie Zespołu Roboczego PORT PC Wpływ zastosowania pomp ciepła na środowisko, korzyści wynikające z ich zastosowania i oraz znaczenie w Polsce do 2020 r. (październik 2013) Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 6

7 Potencjał wykorzystania pomp ciepła c.d. Szacunki mocy elektrycznej pomp ciepła w Polsce [MW] Źródło: prezentacja ze spotkania roboczego PSE i PORT PC (kwiecień 2014) Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 7

8 Bariery wykorzystania potencjału Brak inteligentnego opomiarowania odbiorców energii elektrycznej (w tym posiadających pompy ciepła) Brak dedykowanych taryf dla odbiorców energii elektrycznej posiadających pompy ciepła Brak prawnych regulacji ułatwiających świadczenie usług systemowych Brak sprawdzonych modeli biznesowych umożliwiających odbiorcom posiadającym pompy ciepła uczestniczenie w rynku energii elektrycznej, w tym świadczenie usług systemowych Brak upowszechnienia rozwiązań technicznych sprzyjających wykorzystaniu pomp ciepła Nieliczne podmioty agregujące usługi systemowe Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 8

9 Realizowane inicjatywy Prezes URE 15 lipca 2013r. opublikował Stanowisko ws. niezbędnych wymagań dotyczących jakości usług świadczonych z wykorzystaniem infrastruktury AMI oraz ram wymienności i interoperacyjności współpracujących ze sobą elementów sieci Smart Grid oraz elementów sieci domowych współpracujących z siecią Smart Grid. Link: w- sprawie-interoperacyjnosci-sieci-smart-grid.html Prezes URE przedstawił w marcu 2014 roku do dyskusji publicznej wzorcową specyfikację techniczną dla postępowań przetargowych na dostawę infrastruktury licznikowej dla systemów AMI. Link: Interfejs AMI HAN w trakcie opracowania Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 9

10 Realizowane inicjatywy c.d. Dyrektywa o efektywności energetycznej 2012/27/WE konieczność wdrożenia do 5 czerwca 2014 roku Projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej Obowiązek wdrożenia inteligentnego opomiarowania Utworzenie Operatora Informacji Pomiarowych Link: Projekt ustawy o efektywności energetycznej (obecna z 15 kwietnia 2011 roku obowiązuje do roku) Częściowe wdrożenie wytycznych określonych w dyrektywie 2012/27/WE (Art. 15) Link: Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 10

11 Projekt pilotażowy realizowany wspólnie z TAURON - CELE Ocena możliwości wpływania na popyt na energię elektryczną wśród klientów indywidualnych w określonych porach dnia poprzez politykę cenową oraz bodźce inne niż cenowe Poznanie elastyczności cenowej popytu na energię elektryczną w godzinach szczytu, tj. określenie korelacji między ceną w szczycie a wielkością zredukowanej energii elektrycznej w okresach szczytowych Zidentyfikowanie cech grup odbiorców w gospodarstwach domowych o szczególnej percepcji na bodźce cenowe i pozacenowe Ocena potencjału rynkowego w zakresie redukcji zapotrzebowania u odbiorców komunalnych Ocena możliwości wdrażania produktów DSM/DSR na szeroką skalę i ograniczania zużycia energii elektrycznej w godzinach szczytu Zbadanie satysfakcji klientów z korzystania z produktów DSM/DSR na podstawie jakościowego badania konsumenckiego Promocja Smart Meteringu jako rozwiązań technologicznych promujących poprawę efektywności wykorzystania energii elektrycznej i sposobu uzyskania korzyści przez odbiorców Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 11

12 Projekt SMART Pilotażowe wdrożenie mechanizmów DSM/DSR na terenie TAURON Projekt Wirtualny Cennik 2 Projekt Wirtualny Cennik 3 Projekt Eko-Sygnał Projekt Eko-Redukcja 3 koncepty produktowe pilotażu Produkt z ograniczeniem systemowym Eko-Redukcja Produkt z wezwaniem do redukcji mocy Eko-Sygnał Taryfy wielostrefowe Wirtualny Cennik Cele pilotażowego DSM/DSR Redukcja mocy w szczytowych okresach godzinowych w ciągu doby Określenie potencjału TS w roli agregatora mechanizmów DSM Badanie możliwości komercyjnego wdrożenia oferty produktowej PSE S.A. 12 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

13 Projekt Wirtualny Cennik PSE S.A. 13 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

14 Eko-Sygnał Liczba i struktura odbiorców uczestniczących w programie Eko-Sygnał % 79% 21% 69% 31% PSE S.A. 14 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

15 Eko-Sygnał Przykładowy profil zapotrzebowania wszystkich odbiorców uczestniczących w programie Eko-Sygnał ( r.) PSE S.A. 15 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

16 Eko-Sygnał WNIOSKI: Odbiorcy dokonali średniej redukcji zapotrzebowania w odniesieniu do profilu grupy kontrolnej o 30,4% (2013) i 17,5 (2014) Występuje zjawisko przenoszenia zapotrzebowania z godzin stref szczytowych na godziny poza tymi strefami. Efekt ten dotyczy w szczególności godzin następujących bezpośrednio po zakończeniu ostatniej godziny strefy szczytowej. Około 50% (2013) i około 40% (2014) odbiorców uczestniczących w programie zareagowało na wezwanie i dokonało redukcji zapotrzebowania PSE S.A. 16 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

17 Eko-Redukcja Liczba i struktura odbiorców uczestniczących w programie Eko-Redukcja % 69% 31% 62% 38% PSE S.A. 17 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

18 Eko-Redukcja Przykładowy profil zapotrzebowania wszystkich odbiorców uczestniczących w programie Eko-Redukcja ( r.) PSE S.A. 18 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

19 WNIOSKI: Eko-Redukcja Odbiorcy dokonali średniej redukcji zapotrzebowania w odniesieniu do profilu grupy kontrolnej o 37,9% (2013) i 27,9 (2014) Występuje zjawisko przenoszenia zapotrzebowania z godzin stref szczytowych na godziny poza tymi strefami. Efekt ten dotyczy w szczególności godzin następujących bezpośrednio po zakończeniu godzin stref szczytowych. Około 57% (2013) i około 52% (2014) odbiorców uczestniczących w programie zareagowało na wezwanie i dokonało redukcji zapotrzebowania U ok. 10% odbiorców zadziałał strażnik mocy w godzinach strefy szczytowej. Ustalona wartość mocy (socjalna) ustalona dla strażnika mocy na poziomie 1,0 kw dla odbiorców 1-f i 1,5 kw dla odbiorców 3-f jest zbyt duża Uzyskanie większej wielkości redukcji zapotrzebowania w programie Eko- Redukcja niż w programie Eko-Sygnał (zarówno względnej, jak i bezwzględnej w obu zdarzeniach), przy przeszacowanej wartości nastaw strażnika mocy i jego rzadkim zadziałaniu może świadczyć o większym zaangażowaniu odbiorców programu Eko-Redukcja. PSE S.A. 19 Departament Rozwoju i Analiz Zarządczych TAURON Sprzedaż sp. z o.o.

20 Potencjalne modele biznesowe Dedykowane taryfy Czynnik wpływu Taryfa OSD Taryfa/cennik sprzedawcy Oddziaływanie manualne Optymalne ustawienia instalacji Korzyści: Optymalizacja kosztów energii elektrycznej przy utrzymaniu komfortu Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 20

21 Potencjalne modele biznesowe Dedykowane taryfy i ESCO Czynnik wpływu Taryfa OSD Taryfy/cenniki sprzedawców Ceny energii na rynkach hurtowych Prognozy pogody Sterowanie Przedsiębiorstwo ESCO Korzyści: Obniżenie kosztów energii elektrycznej przy poprawie komfortu Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 21

22 Potencjalne modele biznesowe Udział w rynku usług systemowych Sygnały sterujące Podmiot agregujący usługi systemowe Sygnał DSM OSP Skutki: Praca urządzeń uwzględniająca potrzeby KSE Korzyści: Przychody z tytułu świadczenia usługi systemowej i/lub obniżka kosztów energii elektrycznej przy utrzymaniu komfortu Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 22

23 Potencjalne modele biznesowe Udział w rynku usług systemowych - VPP Taryfy OSD i cenniki Rynek en. el. i usług Sygnały sterujące Preferencje odbiorcy Podmiot zarządzający (działający jako wirtualna elektrownia (VPP) Sygnał DSM Prognozy pogody Korzyści: Przychody z tytułu świadczenia usługi systemowej i/lub obniżka kosztów energii elektrycznej przy poprawie komfortu OSP Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.

24 Konieczne działania Wprowadzenie prawnego obowiązku wdrożenia inteligentnego opomiarowania i utworzenia Operatora Informacji Pomiarowych Wdrożenie dyrektywy efektywnościowej 2012/27/WE, w szczególności w zakresie równoprawnego i niedyskryminacyjnego traktowania usług systemowych świadczonych przez odbiorców Wprowadzenie (przez OSD i sprzedawców) taryf wielostrefowych dedykowanych dla odbiorców wyposażonych w pompy ciepła Zapewnienie możliwości świadczenia usług systemowych przez grupy odbiorców wyposażonych w pompy ciepła Rozwój przedsiębiorstw ukierunkowanych na świadczenie usług energetycznych, w tym w zakresie zarządzania urządzaniami energochłonnymi Wprowadzenie programów wsparcia dla rozwoju pomp ciepła w formule Smart Grid Ready Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. 24

25 Dziękuję za uwagę