INFORMACJA Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o stanie środowiska na terenie miasta Białystok

Transkrypt

1 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku Białystok, ul. Ciołkowskiego 2/3 tel faks sekretariat@wios.bialystok.pl INFORMACJA Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o stanie środowiska na terenie miasta Białystok WIOŚ BIAŁYSTOK, grudzień 2011

2

3 spis treści WSTĘP... 5 PODSTAWOWE INFORMACJE O POWIECIE... 5 DZIAŁALNOŚD INSPEKCYJNO KONTROLNA I BADAWCZA... 5 POWIETRZE... 6 PRESJE EMISJA ZANIECZYSZCZEO DO POWIETRZA... 6 STAN OCENA JAKOŚCI POWIETRZA... 8 PRZECIWDZIAŁANIA DZIAŁALNOŚD KONTROLNA... 8 STAN CZYSTOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH PRESJE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEO WÓD STAN OCENA JAKOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH PRZECIWDZIAŁANIA DZIAŁALNOŚD KONTROLNA WODY PODZIEMNE PRESJE STAN - OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH GOSPODARKA ODPADAMI PRESJE STAN PRZECIWDZIAŁANIA KONTROLE SKŁADOWISK I ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH HAŁAS KOMUNIKACYJNY I PRZEMYSŁOWY PRESJE ŹRÓDŁA HAŁASU STAN POMIARY HAŁASU PRZECIWDZIAŁANIA POLA ELEKTROMAGNETYCZNE PRESJE ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA ELEKTROMAGNETYCZNEGO STAN POMIARY MONITORINGOWE OCHRONA ŚRODOWISKA PRZED AWARIAMI NIEBEZPIECZNE SUBSTANCJE CHEMICZNE W ZAKŁADACH PRZEMYSŁOWYCH TRANSPORT

4 spis treści 4

5 WSTĘP PODSTAWOWE INFORMACJE O POWIECIE Położenie Powiat grodzki Białystok jest położony na Nizinie Podlaskiej, w makroregionie Wysoczyzny Białostockiej, nad rzeką Białą - lewym dopływem Supraśli, w centrum Województwa Podlaskiego. Białystok jest stolicą województwa. Z przyległymi gminami tworzy aglomerację białostocką. Pełni funkcję administracyjnego, gospodarczego, naukowego i kulturalnego centrum regionu. Struktura administracyjna i ludnośd Białystok jest zamieszkiwany przez ponad 295 tys. osób (GUS 2010) Wśród miast wojewódzkich Polski, jest drugim pod względem gęstości zaludnienia (2891 osób/km 2 ), jedenastym pod względem ludności i trzynastym pod względem powierzchni (102,3 km 2 ). Gospodarka W Białymstoku pod koniec 2010 roku zarejestrowanych było 31,2 tys. podmiotów gospodarczych. Dominują podmioty z grup: handel, naprawa pojazdów samochodowych (29%), budownictwo (11%), transport i gospodarka magazynowa (9%), przemysł (7%). Ponad 95% podmiotów to podmioty małe (zatrudniające do 9 osób). Walory przyrodnicze Około 32% powierzchni miasta zajmują tereny zielone, w tym prawnie chronione stanowią 1,02% (rezerwat Las Zwierzyniecki i Antoniuk ). Aglomeracja bialostocka sąsiaduje z kompleksem leśnym Puszczy Knyszyoskiej i Narwiaoskim Parkiem Narodowym. Tereny te są objęte siecią Natura DZIAŁALNOŚD INSPEKCYJNO KONTROLNA I BADAWCZA Prawne podstawy funkcjonowania Inspekcji Ochrony Środowiska określono w ustawie z dnia 20 lipca 1991 r., która nałożyła na nią obowiązek: kontrolowania przestrzegania przepisów prawa o ochronie środowiska przez podmioty gospodarcze, prowadzenia badania stanu środowiska, informowania społeczeostwa o wynikach tych badao. Cele działalności inspekcyjno kontrolnej WIOŚ są corocznie ustalane w planach pracy, tworzonych na podstawie wytycznych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, analizy wyników dotychczasowej działalności, propozycji przekazanych przez Marszałka, Wojewodę, organy samorządowe i inne instytucje. ZAKRES DZIAŁALNOŚCI INSPEKCYJNO-KONTROLNEJ Podstawowym celem kontroli jest wymuszenie na jednostkach organizacyjnych podejmowania działao, które w konsekwencji mają spowodowad zmniejszenie ich negatywnego wpływu na środowisko. Inspekcja Ochrony Środowiska, zgodnie z przysługującymi kompetencjami, może zastosowad różnego rodzaju środki dyscyplinujące, między innymi: wydad zarządzenia pokontrolne, 5

6 wydad decyzję wyznaczającą termin usunięcia zaniedbao, a w przypadku stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia, a także znacznych szkód w środowisku, w porozumieniu z Wojewodą, wydad decyzję wstrzymującą działalnośd zakładu, wymierzyd karę pieniężną za naruszanie warunków korzystania ze środowiska, skierowad wystąpienia do innych organów administracji paostwowej, rządowej i samorządu terytorialnego z wnioskiem o podjęcie działao związanych z ich właściwością, zastosowad karę grzywny (mandat karny), skierowad wniosek do sądu i organów ścigania. W tym miejscu należy zwrócid uwagę na możliwości prawnych działao własnych samorządów, zbieżnych z kompetencjami lub celami działao przypisanymi Inspekcji Ochrony Środowiska, które pozwalają przeciwdziaład negatywnemu oddziaływaniu na środowisko, a także minimalizowad problemy środowiskowe. W niniejszej informacji o stanie środowiska na terenie powiatu w okresie od II sierpnia 2010 r. (termin opracowania poprzedniej informacji o stanie środowiska na terenie powiatu) do października 2011 r., przeprowadzono łącznie 151 kontroli w najbardziej uciążliwych podmiotach i obiektach. W wyniku przeprowadzonych kontroli, w przypadkach stwierdzanych przekroczeo warunków dopuszczalnych korzystania ze środowiska określanych w decyzjach, wymierzono kary pieniężne za ich naruszenie. MONITORING ŚRODOWISKA W ramach działalności badawczej, główny zakres prac prowadzony jest w oparciu o Program Paostwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ), którego koordynatorem jest Główny Inspektor Ochrony Środowiska. PMŚ składa się z 3 podstawowych bloków - zagadnieo: emisje, jakośd środowiska oraz oceny i prognozy. Jest realizowany głównie przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska, którym przypisano funkcję pełnienia wojewódzkiej bazy informacji o stanie środowiska. Program badawczy PMŚ realizowany przez WIOŚ obejmuje następujące komponenty środowiska: monitoring powierza atmosferycznego, monitoring wód powierzchniowych płynących i stojących, monitoring wód podziemnych, monitoring hałasu, monitoring pól elektromagnetycznych, monitoring odpadów niebezpiecznych. W każdym podsystemie, na potrzeby wykonywanych ocen, wyszczególniono 3 elementy: presje, stan i przeciwdziałanie. Aktualne wyniki kontroli i badao stanu środowiska na terenie powiatu przedstawiono poniżej. POWIETRZE PRESJE EMISJA ZANIECZYSZCZEO DO POWIETRZA Głównymi źródłami zanieczyszczeo atmosfery na terenie powiatu miasta Białystok są rozproszone źródła emisji z sektora komunalno bytowego, a także zanieczyszczenia komunikacyjne związane z ruchem pojazdów, na drogach nr 8, 19 i 65 oraz innych trasach wojewódzkich przebiegających przez aglomerację białostocką. Substancjami zanieczyszczającymi, mającymi największy udział w emisji, pochodzącymi głównie z procesów spalania energetycznego są: tlenki azotu (NO-NO 2 ), dwutlenek siarki (SO 2 ), tlenek węgla (CO) i pyły. Od środków transportu największy udział w emisji zanieczyszczeo mają: tlenek węgla (CO), tlenki azotu (NO-NO 2 ) i benzen (C 6 H 6 ). Emisja zanieczyszczeo powietrza pochodzi także z energetyki cieplnej oraz innych dużych zakładów zlokalizowanych na terenie powiatu. 6

7 Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2010 r. emisja zanieczyszczeo pyłowych ogółem z terenu powiatu m. Białystok wyniosła 178 ton. Do 2004 r. notowano wzrost emisji, a w następnych latach nastąpił jej wyraźny spadek. Emisja zanieczyszczeo gazowych ogółem w 2010 r. wynosiła ton. Od 2003 roku notuje się niewielki spadek emisji, chod nadal utrzymuje się ona na wysokim poziomie. Emisję z powiatu na tle województwa przedstawiono w tabeli. EMISJA ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA Z ZAKŁADÓW SZCZEGÓLNIE UCIĄŻLIWYCH J. m Emisja zanieczyszczeń pyłowych woj. podlaskie ogółem t/r powiat m.białystok ogółem t/r ze spalania paliw t/r węglowo-grafitowe, sadza t/r Emisja zanieczyszczeń gazowych woj.podlaskie ogółem t/r powiat m.białystok ogółem t/r ogółem (bez CO2) t/r dwutlenek siarki t/r tlenki azotu t/r tlenek węgla t/r dwutlenek węgla t/r ZANIECZYSZCZENIA ZATRZYMANE LUB ZNEUTRALIZOWANE W URZĄDZENIACH DO REDUKCJI woj.podlaskie pyłowe t/r powiat m.białystok pyłowe t/r dane: GUS 7

8 STAN OCENA JAKOŚCI POWIETRZA Ocena stopnia zanieczyszczenia powietrza na terenie woj. podlaskiego dokonywana jest w oparciu o pomiary kontrolne głównych zanieczyszczeo bezpośrednio emitowanych do atmosfery (emisja) oraz badania monitoringowe substancji powstających w atmosferze (imisja). Na terenie aglomeracji białostockiej oceny jakości powietrza dokonano na podstawie danych z pomiarów wykonywanych na stacjach pomiarowych zlokalizowanych na terenie strefy oraz szacowania emisji (z bazy opłatowej Urzędu Marszałkowskiego). Zgodnie z przepisami, aglomeracja jako strefa wymaga dokładniejszego, poszerzonego zakresu pomiarowego. W związku z tym w Białymstoku pomiary są prowadzone na trzech stacjach (obsługiwanych przez WIOŚ). Wykonywana corocznie (zgodnie art. 89 Ustawy Prawo ochrony środowiska) Ocena poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref województwa podlaskiego w 2010 roku nie wykazała przekroczeo norm dopuszczalnych zanieczyszczeo powietrza w aglomeracji białostockiej. Do oceny jakości powietrza na terenie całego województwa (oprócz pomiarów na stacjach miejskich w Białymstoku, Łomży i Suwałkach) służą również badania prowadzone na stacji tła wiejskiego, która znajduje się w nadleśnictwie Borsukowizna (gm. Szudziałowo). Wykonywany jest tam pomiar automatyczny dwutlenku siarki, tlenków azotu i ozonu. Na podstawie badao w 2010 r. stwierdzono przekroczenia poziomów celów długoterminowych dla ozonu (zarówno dla kryteriów: ochrony zdrowia i ochrona roślin), co potwierdzają wyniki badao prowadzone w latach poprzednich (od 2004 r.). Należy podkreślid, że zakres badao, w związku z wejściem w życie Dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy, uległ poszerzeniu m.in. o pomiary pyłu PM2,5, które uruchomiono w aglomeracji białostockiej oraz strefie podlaskiej (obejmuje wszystkie pozostałe powiaty województwa podlaskiego). PRZECIWDZIAŁANIA DZIAŁALNOŚD KONTROLNA Wyniki ostatnich kontroli obiektów z terenu powiatu m. Białystok przedstawiono poniżej. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im K. Dłuskiego (kontrola: wrzesieo/październik 2010 r.) Źródłami emisji zanieczyszczeo są: spalarnia odpadów medycznych; 2 kotły o wydajności cieplnej 1,310 MW każdy oraz 1 kocioł o wydajności cieplnej 0,89 MW. Kontrolowany podmiot posiada decyzję, ustalającą rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z eksploatowanych kotłów oraz spalarni odpadów medycznych. Szpital nie realizuje obowiązku wykonywania ciągłych i okresowych pomiarów emisji do powietrza z instalacji spalania odpadów. Ostatnie pomiary okresowe zostały wykonane w maju 2005 r. Pismem z dnia r. Szpital zlecił firmie wykonanie pomiarów emisji z eksploatowanej spalarni odpadów medycznych (w zakresie: pył, NO x, SO 2, CO, TOC, HCl, dioksyny, furany oraz metale ciężkie). Termin wykonania pomiarów jest uzależniony od daty zakooczenia prowadzonych obecnie prac remontowych w spalarni. W czasie kontroli, instalacja termicznego unieszkodliwiania odpadów nie była eksploatowana w związku z czym nie było możliwości przeprowadzenie pomiarów emisji zanieczyszczeo. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące wykonanie pomiarów emisji i przekazanie wyników do WIOŚ. Salon samochodowy ASW WOJCIULA (kontrola: marzec/kwiecieo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy nominalnej 63 kw oraz kabina lakierniczo-suszarnicza przeznaczona do lakierowania karoserii samochodowych. Podczas kontroli ustalono, że zakład nie posiada uregulowanego stanu formalno prawnego w zakresie wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza z prowadzonych procesów technologicznych. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie stwierdzonych nieprawidłowości. Wystąpiono również do Urzędu Miejskiego o doprecyzowanie czy instalacja wymaga pozwolenia czy podlega zgłoszeniu organowi ochrony środowiska. BLACHARSTWO LAKIERNICTWO HOLOWANIE POJAZDOWE Bogusław Andrysewicz (kontrola: sierpieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest eksploatowana na potrzeby technologiczne strefa przygoto- 8

9 wawcza oraz kabina lakierniczo-susząca. Kotłownia zakładu jest wyposażona w kocioł produkcji rzemieślniczej o niewielkiej mocy grzewczej opalany biomasą. Kocioł pracuje tylko w sezonie grzewczym na potrzeby centralnego ogrzewania. Niska moc nominalna pozwala na zakwalifikowanie go jako źródła emisji zwolnionego z ustawowego obowiązku posiadania pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Kontrola wykazała, że zakład nie posiada decyzji określającej ilości i rodzaje zanieczyszczeo dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z prowadzonych procesów technologicznych ani nie zgłosił instalacji. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie stwierdzonej nieprawidłowości. Zakład BLACHARSTWO LAKIERNICTWO, MECHANIKA POJAZDOWA Marian Buzun (kontrola: maj/czerwiec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są procesy technologiczne (kabina lakiernicza o max. mocny 260 kw) oraz kocioł o mocy cieplnej 40 kw. Moc nominalna kotła pozwala na zakwalifikowanie go jako źródła emisji zwolnionego z obowiązku posiadania pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Kontrola wykazała, że zakład nie posiada decyzji określającej ilości i rodzaje zanieczyszczeo dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z prowadzonych procesów technologicznych ani nie zgłosił instalacji. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie nieprawidłowości. POL MOT Auto Sp. z o.o. Oddział Zakład Blacharsko Lakierniczy (kontrola: czerwiec/lipiec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kabina lakiernicza oraz dwie strefy przygotowawcze. Kontrola wykazała, że zakład nie posiada decyzji określającej ilości i rodzaje zanieczyszczeo dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z prowadzonych procesów technologicznych. Dokonano zgłoszenia instalacji, jednakże w wyniku zwiększenia zakresu napraw, wzrosło roczne zużycie materiałów lakierniczych, co nakłada obowiązek ponownego zgłoszenia. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie nieprawidłowości. CAR SERVICE Lakiernictwo Mechanika Pojazdowa (kontrola: grudzieo 2010 r./styczeo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są eksploatowane na potrzeby technologiczne dwie kabiny lakiernicze (o max. mocny cieplnej 166 kw i 142 KW). Na potrzeby c.o. zakładu wykorzystywana jest pompa ciepła - brak emisji zanieczyszczeo do powietrza. Podczas kontroli ustalono, że zakład nie posiada decyzji określającej ilości i rodzaje zanieczyszczeo dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z prowadzonych procesów technologicznych ani nie dokonano zgłoszenia instalacji. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie nieprawidłowości. Usługi cynkowania Marta Stankiewicz (kontrola: wrzesieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy 30 kw (podczas kontroli kocioł wygaszony) oraz proces galwanizacji. Moc nominalna kotła pozwala na zakwalifikowanie go jako źródła zwolnionego z ustawowego obowiązku posiadania decyzji o emisji dopuszczalnej. Podczas kontroli stwierdzono, że zakład nie naliczał opłat za korzystanie ze środowiska. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie nieprawidłowości. Zakłady Przemysłu Sklejek BIAFORM S.A. (kontrola: grudzieo 2010 r./luty 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są trzy kotły o łącznej mocy 9,12 MW oraz procesy technologiczne. Zakład posiadaja decyzję, ustalającą rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza z kotłowni i prowadzonych w zakładzie procesów technologicznych. W dniu r. dokonano na zlecenie BIAFORM S.A. okresowych pomiarów emisji zanieczyszczeo z eksploatowanej instalacji spalania paliw. Badania nie wykazały przekroczeo wartości dopuszczalnych. W czasie kontroli pouczono o obowiązku przekazywania do WIOŚ w Białymstoku, wyników okresowych pomiarów wielkości emisji. PROVIMI POLSKA Sp. z o.o. (kontrola: maj/czerwiec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są linie granulacji mieszanek paszowych oraz źródła energetyczne tj. dwa kotły o łącznej mocy 1,49 MWt. Zakład ma obowiązek wykonywania okresowych pomiarów emisji zanieczyszczeo wprowadzanych do powietrza z emitora instalacji energetycznej. Podczas trwania kontroli przedłożono raporty z badao. Pomiary nie wykazały przekroczeo emisji określonych w pozwoleniu zintegrowanym. Podczas kontroli pouczono o konieczności przekazywania wyników pomiarów emisji (obowiązek taki został nałożony pozwoleniem zintegrowanym). W 2011 roku uruchomiono kolejne źródło emisji zanieczyszczeo w postaci mlewnika zbożowego stosowanego do mielenia surowców zbożowych. Pouczono o konieczności ujęcia przedmiotowego źródła emisji w pozwoleniu zintegrowanym. SILIKATY BIAŁYSTOK Sp. z o.o. (kontrola: listopad/grudzieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo do powietrza są 2 kotły o łącznej mocy cieplnej 7,634 MWt oraz instalacja technologiczna do produkcji wapna hydratyzowanego. Zakład posiada pozwolenie na odprowadzanie gazów i pyłów z instalacji. Wywiązuje się z obowiązku okresowego prowadzenia pomiarów. Wyniki badao przekazywane są do WIOŚ (ostanie pomiary nie wykazały przekroczeo norm dopuszczalnych). Podczas kontroli stwierdzono nieszczelności w instalacji odprowadzajacej gazy odlotowe z eksploatowanych kotłów oraz nieprawidłowo wykonane stano- 9

10 wisko do prowadzenia pomiarów zanieczyszczeo z instalacji energetycznej. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie stwierdzonej nieprawidłowości. ENERGO TECH Sp. z o.o. (kontrola: listopad/grudzieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo do powietrza jest kotłownia wyposażona w 2 kotły o łącznej mocy 16 MW t oraz ektrociepłownia (eksploatowana w sytuacjach awaryjnych) wyposażona w 3 kotły o łącznej moc cieplnej 49,77 MW t. Firma posiada pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji energetycznego spalania paliw. W trakcie kontroli (w dniu r.) przeprowadzono kontrolne pomiary emisji zanieczyszczeo z eksploatowanego w tym czasie kotła. Podczas kontroli ustalono, że zakład nie wywiązuje się z obowiązku okresowego prowadzenia (2x w roku) pomiaru emisji. W dniu r. wykonano pomiar kontrolny emisji zanieczyszczeo (realizacja obowiązku wykonania pomiaru w sezonie zimowym), który nie wykazał przekroczeo w stosunku do wartości dopuszczalnych. Wydano zarządzenie pokontrolne nakazujące uregulowanie nieprawidłowości. SUPON Sp. z o.o. (kontrola: listopad/grudzieo 2010 r.) Źródłami emisji zanieczyszczeo są procesy technologiczne: topienia i odlewania (odlewnia), cynkowania, anodowania czernienia, trawienia i odtłuszczania (galwanizernia), szlifiernia i spawalnia (wydział obróbki skrawaniem), elektrodrążarka (narzędziownia), naprawa motopomp (dział usług), próby silników motopomp (stacja prób). Zakład posiada pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów z instalacji technologicznych. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Mostostal Białystok Sp. z o.o. (kontrola: wrzesieo/październik 2010 r.) Źródłami emisji zanieczyszczeo są procesy technologiczne: malowania, spawania, cięcia plazmowego, śrutowania. Zakład posiada pozwolenie na wprowadzanie pyłów lub gazów do powietrza z instalacji technologicznych. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o., Ciepłownia ZACHÓD (kontrola: listopad 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo do powietrza jest 5 kotłów o łącznej mocy ok. 183 MW t. Zakład posiada pozwolenie zintegrowane na prowadzenie instalacji w przemyśle energetycznym do spalania paliw o mocy nominalnej ponad 50 MWt w Ciepłowni Zachód. Wywiązuje się z obowiązku prowadzenia, co najmniej dwukrotnie w ciągu roku kalendarzowego, pomiarów emisji z Ciepłowni Zachód. Pomiary wykonane w 2010 r. nie wykazały przekroczeo wartości dopuszczalnych. W trakcie kontroli (w dniu r.) dokonano kontrolnych pomiarów emisji z eksploatowanych w tym czasie kotłów. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. BIONAR Sp. z o.o. (kontrola: luty/marzec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są procesy technologiczne: nanoszenie napisów na gotowe elementy oraz mieszanie farb. Zakład dokonał zgłoszenia instalacji z uwagi na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Na terenie zakładu znajduje się wyposażenie techniczne do wykonywania działalności związanej z substancjami kontrolowanymi. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Przedsiębiorstwo Eksploatacji ulic i Mostów Sp. z o.o. (kontrola: sierpieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest wytwórnia mas bitumicznych znajdująca się na terenie zakładu w Białymstoku. W jej skład wchodzi suszarka o wydajności 13,4 MW oraz nagrzewnica bitumu o wydajności 0,325 MW. Zakład posiada pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów z wytwórni. Podczas kontroli wykonano pomiar emisji zanieczyszczeo z instalacji nie stwierdzono przekroczeo wartości określonych w pozwoleniu. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Browar Doilidy Sp. z o.o. (kontrola: sierpieo/ wrzesieo 2010 r.) Źródłami emisji zanieczyszczeo są: aspiracja układów transportu słodu; tankofermentory; Instalacja chłodnicza. Potrzeby grzewcze oraz technologiczne zakładu realizowane są z sieci ciepłowniczej, na podstawie umowy zawartej z Energoinwest Białystok S.A. w Białymstoku. Energoinwest zarządza również zainstalowanym w Browarze i eksploatowanym sporadycznie kotłemo mocy nominalnej 6,5 MW. Zakład wywiązuje się z obowiązku okresowego (co 2 lata) prowadzenia pomiarów stężeo substancji zanieczyszczających w gazach odlotowych z prowadzonych procesów technologicznych. Pomiary wykonane w lipcu 2010 r. nie wykazały przekroczeo wartości określonych w pozwoleniu zintegrowanym. Na terenie zakładu znajduje się wyposażenie techniczne do wykonywania działalności związanej z substancjami kontrolowanymi. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Elektrociepłownia Białystok S.A. (kontrola: listopad/grudzieo 2010 r., lipiec/sierpieo 2011 r.) Głównym źródłem emisji zanieczyszczeo do powietrza jest zespół kotłów (wodnych i parowych) o łącznej mocy ok. 667 MW t oraz urządzenia pomocnicze. Podmiot posiada pozwolenie zintegrowane na eksploatację instalacji energetycznego spalania paliw o mocy cieplnej nominalnej > 50 MW wraz z urządzeniami pomocniczymi. Zakład wywiązuje się z obowiązku prowadzenia ciągłych pomiarów emisji zanieczyszczeo z eksploatowanych kotłów i przesyłania wyników do WIOŚ. Kontrole nie wykazały nieprawidłowości. 10

11 PMB Spółka Akcyjna (kontrola: grudzieo 2010 r./ styczeo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest zespół 18 komór wędzarniczo-parzelniczych. Zakład posiada pozwolenie zintegrowane dla instalacji instalacji do uboju zwierząt o zdolności przetwarzania ponad 50 ton masy ubojowej na dobę oraz do produkcji lub przetwórstwa produktów spożywczych z surowych produktów pochodzenia zwierzęcego o zdolności produkcyjnej ponad 75 ton wyrobów gotowych na dobę. Na terenie zakładu znajduje się wyposażenie techniczne do wykonywania działalności związanej z substancjami kontrolowanymi. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Chłodnictwo Kilmatyzacja MIGRA (kontrola: czerwiec 2011 r.) Na terenie zakładu znajduje się wyposażenie techniczne do wykonywania działalności związanej z substancjami kontrolowanymi. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. INSTAL BIAŁYSTOK S.A. (kontrola: czerwiec/lipiec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest: pomieszczenie malarni; oczyszczalnia komorowa; hala produkcyjna. Zakład posiada pozwolenie na wprowadzanie pyłów lub gazów do powietrza z instalacji technologicznych. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Zakład Odzieżowy ANGELA (kontrola: grudzieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy cieplnej 35 kw. Kontrola dotyczyła uciążliwości jaką stwarzał wydobywający się śmierdzący i duszący dym (spalanie odpadów). Ustalono, że w kotle nie ma możliwości spalania odpadów. JANTOM Druk Wielkoformatowy (kontrola: wrzesieo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest instalacja drukarni. Właściciel dokonał jej zgłoszenia do odpowiednich organów ochrony środowiska. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. Pozostałe podmioty (wymienione poniżej) posiadały źródła emisji o małych mocach, zwolnionych z obowiązku ustawowego posiadania pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, a przeprowadzone w nich kontrole nie wykazały nieprawidłowości. Kontrolami objęto: P.U.H.P MOTOZBYT Sp. z o.o. (kontrola: kwiecieo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są 2 kotły (o mocy 260 kw oraz 380 kw zasilane gazem z sieci miejskiej). Profit Jakub Siemieoski w Wałczu; obiekt zlokalizowany w Białymstoku (kontrola: lipiec 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy cieplnej kw. BARTOSZ Sp. J. (kontrola: lipiec 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są 2kotły (łącznie < 5 MW). MISPOL S.A. Zakład Produkcyjny nr 5 (kontrola: sierpieo 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są 2 kotły (o wydajności pary 5 t/h i mocy 3,016 MW). ESKIMOS FUH S.C. (kontrola: wrzesieo 2011 r.) Na terenie zakładu znajduje się wyposażenie techniczne do wykonywania działalności związanej z substancjami kontrolowanymi. Przedsiębiorstwo Robót Elektrycznych i Budowlanych MIPA (kontrola: maj/czerwiec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest 5 kotłów (o łącznej mocy ok. 420 kw). AUTO PARK Czarnik i spółka (kontrola: marzec 2011 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo są 2kotły (o łącznej mocy 310 kw). ZPUH KROMET ; galwanizernia przy ul. Elewatorskiej (kontrola: październik 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy 55 kw oraz 2 piece (80 kw, kw). Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe CLARIN (kontrola: sierpieo 2010 r.) Źródłem emisji zanieczyszczeo jest kocioł o mocy ok. 50 kw. Przedsiębiorstwo POLMOS Białystok Spółka Akcyjna (kontrola: wrzesieo 2010 r.) Źródłami emisji zanieczyszczeo są: 2 kotły o łącznej mocy cieplnej 3,9 MW, 1 kocioł o mocy 6,5 MW i jeden o mocy 160 kw. STAN CZYSTOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH PRESJE ŹRÓDŁA ZANIECZYSZCZEO WÓD Wielkośd presji na wody prezentuje stopieo wyposażenia w infrastrukturę obsługującą gospodarkę wodnościekową. Aktualnie ponad 97% ludności powiatu korzysta z sieci wodociągowej. Długośd czynnej sieci wodociągowej w 2010 roku wynosiła 468,1 km. Zmiany tego wskaźnika w poprzednich latach zaprezentowano w tabeli poniżej. Korzystający z sieci wodociągowej w % ogółu ludności Jednostka terytorialna Powiat m. Białystok ,8 96,8 96,9 97,0 97,0 97,1 97,1 97,1 97,1 dane: GUS 11

12 Ponad 95% ludności powiatu korzysta z sieci kanalizacyjnej. Jej długośd w 2010 roku wynosiła 353,8 km. Zmiany tego wskaźnika w poprzednich latach zaprezentowano w tabeli poniżej. Korzystający z sieci kanalizacyjnej w % ogółu ludności Jednostka terytorialna Powiat m. Białystok ,8 93,8 94,0 94,2 94,2 94,3 95,2 95,3 95,4 dane: GUS Na terenie powiatu funkcjonowały 3 oczyszczalnie ścieków. Oczyszczalnia miejska wyposażona była w system podwyższanego usuwania biogenów. Komunalne i przemysłowe oczyszczalnie ścieków - ogółem ilośd obiektów Jednostka terytorialna Powiat m. Białystok komunalne oczyszczalnie przemysłowe oczyszczalnie dane: GUS W 2009 roku ponad 96% mieszkaoców miasta korzystało z oczyszczalni ścieków. Ludnośd korzystająca z oczyszczalni ścieków w % ogólnej liczby ludności Jednostka terytorialna Powiat m. Białystok ,98 99,69 99,71 99,89 99,10 96,57 96,42 96,58 96,6 Ogólna liczba mieszkaoców obsługiwana przez oczyszczalnie ścieków - dane GUS Jednostka terytorialna Powiat m. Białystok dane: GUS STAN OCENA JAKOŚCI WÓD POWIERZCHNIOWYCH Zasady monitoringu wód, objętych systemem Paostwowego Monitoringu Środowiska, polegają na ich badaniu i ocenie w sposób odpowiedni do celów użytkowania i prowadzonej działalności na obszarze zlewni. Badania obejmują: monitoring dla celów ogólnej oceny jakości wody, w tym stopnia eutrofizacji komunalnej i ze źródeł rolniczych;. monitoring do oceny wód przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków w warunkach naturalnych, monitoring do oceny wód do zaopatrzenia ludnośd w wodę do spożycia zbiorników wód śródlądowych prowadzony w ujęciach oraz ich strefach ochronnych, monitoring jakości wód granicznych. KLASYFIKACJE WÓD Ogólna ocena jakości wód stan wód 1. Punkty monitoringowe zlokalizowane są na zamknięciach zlewni tzw. jednolitych części wód (JCW). Monitoring prowadzi się w sposób umożliwiający ocenę ich stanu oraz ilościowe ujęcie czasowej i przestrzennej zmienności parametrów biologicznych, hydromorfologicznych, fizykochemicznych i chemicznych. Stan wód dla wód naturalnych określa się, porównując wyniki klasyfikacji cząstkowych tj.: oceny stanu ekologicznego z wynikami stanu chemicznego. 1 Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008). Rozporządzenie określa sposób klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych w ciekach naturalnych, jeziorach lub innych zbiornikach naturalnych, wodach przejściowych i przybrzeżnych oraz sztucznych jednolitych części wód powierzchniowych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych. 12

13 Stan wód sztucznych i silnie zmienionych określa się, porównując wyniki klasyfikacji cząstkowych tj.: ocenę potencjału ekologicznego z wynikami stanu chemicznego. W zależności od stanu ekologicznego/potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego stan wód naturalnych, sztucznych i silnie zmienionych może byd: dobry lub zły. Ocena przydatności do bytowania ryb. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagao, jakim powinny odpowiadad wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. Nr 176, poz. 1455). Ocena przydatności wody do spożycia. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagao, jakim powinny odpowiadad wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. Nr 204 poz. 1728). Ocena wrażliwości wód na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych i podatności na eutrofizację. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. Nr 241 poz. 2093). OMÓWIENIE WYNIKÓW BADAO RZEK Na terenie powiatu m. Białystok programem monitoringu rzek jest objęta rzeka Biała. Biała jest lewobrzeżnym dopływem Supraśli o długości 29,9 km i powierzchni zlewni 119 km 2. Bierze swój początek w okolicy m. Protasy i uchodzi do Supraśli poniżej m. Nowe Aleksandrowo. Płynie w kierunku północno zachodnim. Przeciętny spadek koryta wynosi 2,1. W zlewni znajduje się cała aglomeracja białostocka, a sama rzeka przepływa przez Białystok i jest odbiornikiem oczyszczonych ścieków komunalnych oraz wód opadowych z terenu miasta. Stan czystości rzeki jest kontrolowany systematycznie (corocznie) w profilu ujściowym w m. Nowe Aleksandrowo. Ocena jakości wód rzeki Białej w 2010 roku ujście w m. Nowe Aleksandrowo Ocena stanu chemicznego jcw wskazała stan poniżej dobrego ze względu na stężenia sumy benzo (g,h,i) perylenu i indeno(1,2,3-cd)pirenu. Ocena podatności na eutrofizację. Wody podlegały procesowi eutrofizacji ze względu na ponadnormatywne stężenia BZT 5, azotu Kjeldahla, azotu azotanowego, azotu ogólnego, fosforanów oraz przekroczoną wartośd wskaźnika okrzemkowego (IO). PRZECIWDZIAŁANIA DZIAŁALNOŚD KONTROLNA Poniżej omówiono rezultaty ostatnich kontroli podmiotów z zakresu gospodarki wodno ściekowej. Większośd z nich odprowadza ścieki do kanalizacji miejskiej, obsługiwanej przez oczyszczalnię miejską (wyniki ostatniej kontroli oczyszczalni przedstawiono w poprzedniej informacji). Do rzeki Białej odprowadzane są ścieki po oczyszczeniu na własnych oczyszczalniach z 2 kontrolowanych podmiotów: PPH-U EKTO oraz Elektrociepłowni Białystok S.A. Browar Dojlidy Sp. z o.o., (kontrola: sierpieo 2010 r.). Firma pobiera wodę z wodociągu miejskiego na potrzeby: warzenia piwa, do celów socjalnych, sanitarnych (mycie posadzek) oraz do chłodzenia skraplaczy. Ścieki technologiczne oraz socjalno-bytowe odprowadzane są do miejskiej kanalizacji sanitarnej. Browar realizuje obowiązek prowadzenia badao jakości ścieków i przedstawiania wyników do Wodociągów Białostockich, zgodnie z wymogami określonymi w umowie. Ścieki opadowe i roztopowe z terenu zakładu odprowadzane są poprzez rów melioracyjny do rzeki Białej. Separator ścieków opadowych czyszczony jest raz w roku. Podmiot, zgodnie z pozwoleniem zintegrowanym, ma obowiązek przeprowadzania 2x w roku, (w okresie wiosennym i jesiennym) badao kontrolnych wód opadowych i roztopowych. Nie stwierdzono przekroczeo. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. CLARIN Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe Krystyna Żukowska (kontrola: sierpieo 2010 r.). Woda na potrzeby firmy pobierana jest z własnego ujęcia i wykorzystywana jest do celów socjalnobytowych oraz produkcyjnych. Stan formalno-prawny na eksploatację urządzeo i pobór wody został uregulowany. Ilośd pobieranej wody jest rejestrowana. Ścieki socjalno-bytowe oraz ścieki poprodukcyjne (z my- 13

14 cia próżnych pojemników, mieszalników, posadzek na halach magazynowych i produkcyjnych), odprowadzane są do miejskiej kanalizacji sanitarnej, po przejściu przez neutralizator. Wody opadowe z części terenu zakładu, gdzie znajdują się podjazdy do magazynów oraz składowane są różne opakowania odprowadzane są do miejskiej kanalizacji sanitarnej. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Przedsiębiorstwo POLMOS Białystok S.A. (kontrola: wrzesieo 2010 r.). Woda na cele technologiczne pobierana jest z ujęcia wód podziemnych, natomiast na cele socjalno-bytowe z wodociągu miejskiego. Ujęcie posiada wyznaczoną strefę ochrony bezpośredniej i ogrodzenie. Woda jest uzdatniana w zakładowej stacji uzdatniania. Ilośd pobranej wody jest kontrolowana. Na terenie zakładu powstają ścieki przemysłowe. Największa ilośd ścieków z procesów produkcji wytwarzana jest w trakcie mycia butelek roztworem ługu. Ścieki przed odprowadzeniem do kanalizacji miejskiej są poddawane procesowi neutralizacji (z zastosowaniem dwutlenku węgla). Stan formalno-prawny w zakresie gospodarki wodno-ściekowej jest uregulowany. Przedsiębiorstwo posiada umowę na odprowadzanie ścieków zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego do kanalizacji miejskiej. Ścieki zawierające wody opadowe z terenu zakładu, po oczyszczeniu w separatorach, są odprowadzane do miejskiej kanalizacji deszczowej, a następnie do rzeki Horodnianki. W pozwoleniu wodnoprawnym zobowiązano przedsiębiorstwo do prowadzenia 2 x w roku badao ilości i jakości ścieków. Wyniki nie wykazały przekroczeo warunków pozwolenia wodnoprawnego. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. K. Dłuskiego, ul. Żurawia 14 (kontrola: wrzesieo-październik 2010 r.). Szpital posiada własne ujęcie wody, stanowiące podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę przeznaczoną na cele socjalno-bytowe i gospodarcze. Stan formalno-prawny w zakresie ujęcia jest uregulowany. Pobór wody jest rejestrowany. Dodatkowym źródłem zaopatrzenia jest woda pobierana z wodociągu miejskiego. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o. w Białymstoku, Ciepłownia ZACHÓD (kontrola: październik-listopad 2010 r.). Podmiot korzysta z własnych ujęd wód podziemnych (na cele technologiczne: uzupełnianie strat wody w sieci cieplnej, chłodzenie urządzeo, na potrzeby instalacji odsiarczania spalin i stacji uzdatniania wody) oraz z wody wodociągowej (cele socjalno-bytowe, cele p.poż.). W wyniku działalności wytwarzane są ścieki przemysłowe, socjalno-bytowe i wody opadowe. Ścieki przemysłowe, powstające podczas regeneracji wymienników jonitowych i odżelaziaczy w stacji uzdatniania oraz podczas płukania wymienników ciepła z węzłów cieplnych (w sezonie letnim), są odprowadzane poprzez wewnętrzny układ kanalizacji do miejskiej sieci kanalizacyjnej. Przed wprowadzeniem trafiają do komór neutralizatora ze złożem dolomitowym. Ścieki socjalno-bytowe są odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacji sanitarnej. Wody opadowe pochodzące z dachów budynków, placów składowych i dróg komunikacyjnych są kierowane do zbiornika retencyjnego, następnie poprzez separator, odprowadzane do miejskiej kanalizacji deszczowej. Ścieki z obiegu chłodzącego w układzie otwartym odprowadzane są do miejskiej sieci kanalizacji deszczowej. Ścieki z obiegu chłodzącego w układzie zamkniętym (pompy obiegowe, mieszające, stabilizujące, wentylatory podmuchu, dozowniki miału, narzutniki miału) są gromadzone w zbiorniku przejściowym, a następnie zawracane do zbiorników retencyjnych wody surowej. Stan formalno- prawny w zakresie poboru wód z własnego ujęcia jest uregulowany. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. PRONAR Spółka z o.o. terminal kolejowy na ul. Hetmaoskiej w Białymstoku (kontrola: listopad 2010 r.). Woda na cele socjalno-bytowe i ppoż. pobierana jest z sieci wodociągowej. Wody opadowe z zadaszenia stanowiska nalewu autocystern, dróg i terenu (nie zanieczyszczone produktami ropopochodnymi) są odprowadzane na tereny nieutwardzone. Ścieki opadowe zanieczyszczone produktami ropopochodnymi tj. z tacy rozładunkowej cystern kolejowych oraz ze stanowiska nalewczego autocystern i pompowni odprowadzane są poprzez wpusty punktowe do separatora, następnie do sieci ogólnospławnej na terenie zakładu, a w dalszej kolejności do kolektora sanitarnego na ul. Hetmaoskiej. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. SUPON Sp. z o.o. w Białymstoku (kontrola: listopad-grudzieo 2010 r.) Woda jest pobierana jest z wodociągu miejskiego i zużywana do celów przemysłowych i socjalno- bytowych. Powstające ścieki socjalne i technologiczne odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. Podmiot posiada pozwolenie wodno- prawne na wprowadzanie ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego wytwarzane w galwanizerni do kanalizacji sanitarnej. Przedstawione podczas kontroli analizy ostatnich badao ścieków technologicznych nie wykazały przekroczeo stężeo dopuszczalnych. Wody opadowej i roztopowe zbierane są wpustami punktowymi, a następnie oczyszczane w osadniku i separatorze 14

15 substancji ropopochodnych, a nastepnie odprowadzane do miejskiej kanalizacji deszczowej. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. PMB Spółka Akcyjna, ul. Pozioma 2 (kontrola: grudzieo 2010 r.- styczeo 2011 r.). Zakład pobiera wodę z wodociągu miejskiego, a ścieki po podczyszczeniu na własnej oczyszczalni mechaniczno-chemicznej odprowadza do kolektora kanalizacji miejskiej. Wody opadowe z terenu zakładu odprowadzane są do miejskich kolektorów burzowych. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodnościekowej. Przedsiębiorstwo Robót Elektrycznych i Budowlanych MIPA, Leon Stankiewicz (kontrola: maj 2011 r.). Zakład pobiera wodę z wodociągu miejskiego i zużywana na potrzeby socjalno-bytowe. Odprowadzanie ścieków odbywa się do szamba. Podmiot ma podpisaną umowę z firmą asenizacyjną na wywóz ścieków. Podczas kontroli przedstawiono faktury. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. PROVIMI POLSKA Sp. z o.o. Wytwórnia Pasz w Białymstoku (kontrola: maj-czerwiec 2011 r.). Woda na potrzeby zakładu pobierana jest w 90% z własnego ujęcia oraz z wodociągu miejskiego. Pobierana z ujęcia woda jest uzdatniana za pomocą odżelaziaczy i używana na cele technologiczne (do wytwarzania pary technologicznej i do procesu granulowania) oraz na cele socjalno- bytowe. Pobór wody jest kontrolowany. Raz w roku są wykonywane badania jakości wody pobieranej z ujęcia oraz prowadzone są pomiary zwierciadła wody i wydajności studni. W wyniku działalności wytwórni pasz powstają ścieki bytowe, ścieki z płukania odżelaziaczy oraz ścieki deszczowe i roztopowe. Ścieki bytowe oraz ścieki z uzdatniania wody pobieranej z własnej studni są odprowadzane do kanalizacji miejskiej. Ścieki deszczowe i roztopowe są odprowadzane do miejskiej sieci kanalizacji deszczowej. W wyniku kontroli stwierdzono nieprawidłowości w postaci niewywiązania się z obowiązku przekazywania do WIOŚ wyników pomiarów ilości pobieranej wody z ujęcia (obowiązek nałożony pozwoleniem zintegrowanym). Wydano zarządzenie pokontrolne. Elektrociepłownia Białystok S.A. (kontrola: lipiec-sierpieo 2011 r.). Woda na cele technologiczne pobierana jest z własnych ujęd głębinowych oraz z wodociągu miejskiego. Woda pobierana jest z przeznaczeniem na cele produkcyjne i technologiczne zakładu oraz socjalno-bytowe. Większośd wody pobieranej z własnych ujęd tłoczona jest do stacji uzdatniania wody - SUW-2, w której następuje uzdatnianie do potrzeb bloków energetycznych, do uzupełniania strat w obiegach wodno-parowych, uzupełniania strat w sieci cieplnej oraz strat w obiegu wody chłodniczej. Proces uzdatniania polega na dekarbonizacji wody wapnem z jednoczesną koagulacją i flokulacji, filtrowaniu, dekationizacji, desorpcji CO 2 i dejonizacji. Pozostała częśd wody z ujęd własnych kierowana jest do stacji uzdatniania SUW-1, w której znajduje się instalacja zagospodarowania odsolin z układu chłodni wentylatorowej. Urządzeniem oczyszczającym wody opadowe z placu składowego biomasy (gospodarka biomasy) jest lamelowy separator oleju. Urządzeniem oczyszczającym wody opadowe z placu składowego węgla jest separator żaluzjowy do oddzielania produktów ropopochodnych z wód opadowych. Odbiornikiem ścieków deszczowo-przemysłowych, które są oczyszczane na osadniku dwukomorowym, oraz ścieków z placu składowego biomasy i węgla jest rzeka Biała. Stan formalnoprawny w zakresie: poboru wody z własnego ujęcia i odprowadzania ścieków jest uregulowany. Podmiot realizuje obowiązek prowadzenia (raz na dwa miesiące) pomiarów ilości i jakości ścieków. Wyniki badao nie wykazały przekroczeo stężeo dopuszczalnych. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. Benmar Sp. z o.o., Białystok (kontrola: wrzesieo 2011 r.). Kontrola została przeprowadzona w wyniku zgłoszenia uciążliwości związanych z odprowadzanie wód opadowych. Przeprowadzono wizję lokalną, podczas której stwierdzono, iż wody opadowe spływają z terenu posesji na ulicy Serwisowej na drogę żwirową, którą inni mieszkaocy dojeżdżają do swych posesji, co powoduje podmywanie drogi. Zgodnie z kompetencjami sprawę przekazano do Urzędu Miejskiego w Białymstoku. Pozostałe skontrolowane zakłady, pobierające wodę z wodociągu miejskiego i odprowadzające ścieki do kanalizacji miejskiej, w których nie stwierdzono nieprawidłowości to: PROFIT Jakub Siemieoski - punkt na ul. Kopernika w Białymstoku (kontrola: lipiec 2010 r.), BARTOSZ Sp. J. (kontrola: lipiec 2010 r.), Inwest-Klima Sp. J. (kontrola: sierpieo 2010 r.), Towarzystwo Handlu Zagranicznego INCORSA Sp. z o.o.- punkt na ul. Grunwaldzkiej w Białymstoku (kontrola: listopad 2010 r.), Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. - Zakład Gazu Bezprzewodowego w Białymstoku (kontrola: grudzieo 2010 r.), ARGO Sp. z o.o., (kontrola: grudzieo 2010 r.), PPUH BOOK HOUSE DRUKARNIA s.c. (kontrola: styczeo 2011 r.), AUTO-PARK Czarnik i s-ka, Sp. J. (kontrola: marzec 2011 r.), P.H.U.P MOTOZBYT Sp. z o.o., (kontrola: kwiecieo 2011 r.), NAPIÓRKOWSKI RYSZARD, KRZYSZTOF i EDMUND S.C. (kontrola: kwiecieo-maj 2011 r.), MS-Kompleks Marek Sac (kontrola: czerwiec 2011 r.), INSTAL BIAŁYSTOK S.A. (kontrola: czerwiec-lipiec 2011r.). 15

16 WODY PODZIEMNE PRESJE Wody podziemne należące do zasobów naturalnych, coraz bardziej zagrożone są zanieczyszczeniami z powierzchni ziemi. Konieczna jest ich szczególna ochrona, gdyż są to zasoby nieodnawialne. W szczególności niezbędna jest ochrona znacznych obszarów, pod którymi znajdują się Główne Zbiorniki Wód Podziemnych. W Polsce jest ich około 180, a obszar obejmuje ponad 52 % powierzchni naszego kraju. Wody podziemne zanieczyszczone są rozmaitymi substancjami chemicznymi, najczęściej są to: azotany, fosforany, substancje ropopochodne, chlorki, siarczany i inne. Najpowszechniej występującymi przyczynami zanieczyszczeo wód podziemnych są wycieki z nieizolowanych wysypisk odpadów, z baz paliwowych i stacji sprzedaży paliw do pojazdów samochodowych. Zanieczyszczenia siarczanami występują przede wszystkim na terenach uprzemysłowionych, azotanami i fosforanami na terenach rolniczych (są one często przyczyną degradacji zbiorników wodnych). STAN - OCENA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH KLASYFIKACJA WÓD PODZIEMNYCH Klasyfikacja elementów fizykochemicznych stanu wód podziemnych obejmuje pięd klas jakości: Klasa I wody bardzo dobrej jakości, w których: a) wartości elementów fizykochemicznych są kształtowane wyłącznie w efekcie naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych i mieszczą się w zakresie wartości stężeo charakterystycznych dla badanych wód podziemnych ( tła hydrogeochemicznego) b)wartości elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka Klasa II wody dobrej jakości, w których: a) wartości niektórych elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych b) wartości elementów fizykochemicznych nie wskazują na wpływ działalności człowieka albo jest to wpływ bardzo słaby Klasa III wody zadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych lub słabego wpływu działalności człowieka Klasa IV wody niezadowalającej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych są podwyższone w wyniku naturalnych procesów zachodzących w wodach podziemnych oraz wyraźnego wpływu działalności człowieka Klasa V wody złej jakości, w których wartości elementów fizykochemicznych potwierdzają znaczący wpływ działalności człowieka Na terenie powiatu m. Białystok badania wód podziemnych w systemie PMŚ prowadzono w 2 studniach należących do krajowej sieci monitoringu wód podziemnych, które były opomiarowane przez Paostwowy Instytut Geologiczny. Od 2008 roku w wyniku przeprowadzonych prac nad modernizacją sieci zoptymalizowano liczbę badanych studni. Wyniki badao wykonanych w latach na terenie powiatu przedstawiono poniżej. 16

17 Głębokośd stropu (m) Użytkowanie terenu Wody Informacja o stanie środowiska na terenie powiatu grodzkiego m. Białystok Jakośd wód podziemnych w latach Nr Miejscowośd / Gmina Klasa wód / przekroczone wskaźniki Białystok Jurowce 6c/ Białystok [sw.6c] 4,8 5 G 738 Białystok/ Białystok [p] 3,3 7 G źródło:pig II/ ChZT Ia/ ChZT OBJAŚNIENIA DO TABELI Rodzaj studni: [sw]-studnia wiercona [sk]-studnia kopana [p] - piezometr Rodzaj wód: G gruntowe wody płytkiego krążenia o swobodnym zwierciadle wody - III/ Mn Ia/ II/ bp bp III/ Mn II/ bp III/ Mn II/ bp IV/ N NO2 II/ bp III/ NO 3, K, Ca Użytkowanie terenu dominujący sposób użytkowania w promieniu 500 m 5 nieużytki naturalne 7 obszary zabudowane bp brak przekroczeo wskaźników - - nie prowadzono badao. Jakośd wód w studni nr 736 (ujęcie w Jurowcach studnia 6c) należy uznad za niską (w 2007 r. wody niezadowalającej jakości). Stwierdzono przekroczenia norm azotynów (2000, 2001, 2007), co świadczy o przeniknięciu do warstwy wodonośnej zanieczyszczeo pochodzenia antropogenicznego. Jakośd wód w studni nr 738 odpowiadała od 2004 roku wodom dobrej jakości (we wcześniejszych latach jakośd wody była bardzo dobrej jakości). Natomiast w 2010 roku wodę zakwalifikowano do III klasy wód zadowalającej jakości ze względu na przekroczone stężenia NO 3, K i Ca.. Należy podkreślid, że przedstawiona klasyfikacja wód podziemnych skierowana jest na ocenę stopnia zanieczyszczenia wód i nie obejmuje oceny stanu sanitarnego oraz badao pod kątem przydatności wody do picia (po uzdatnieniu). Oceny te wykonuje Paostwowa Inspekcja Sanitarna. GOSPODARKA ODPADAMI PRESJE ODPADY PRZEMYSŁOWE Według danych uzyskanych z Głównego Urzędu Statystycznego ilośd odpadów wytworzonych (z wyłączeniem odpadów komunalnych), na terenie Białegostoku w 2010 r. wyniosła 125,8 tys. Mg co stanowiło 18% odpadów wytworzonych na terenie całego województwa podlaskiego. Odpady wytworzone (z wyłączeniem odpadów komunalnych) w ciągu roku źródło: GUS Jednostka terytorialna [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] [tys. Mg] powiat m. Białystok 164,2 157,3 165,4 136,3 149,0 161,9 167,4 177,2 122,2 125,8 woj. podlaskie 744,6 807,1 927,5 887,4 927,9 957,4 1057,2 838,3 737,9 713,5 17

18 lośd odpadóów komunalnych [tys. Mq] Ilośd odpadów przemysłowych [tys. Mg] Informacja o stanie środowiska na terenie powiatu grodzkiego m. Białystok W 2010 r. ilośd odpadów przemysłowych poddanych procesom odzysku wyniosła 70% źródło: GUS ODPADY KOMUNALNE Głównymi źródłami wytwarzania odpadów komunalnych są gospodarstwa domowe, obiekty handlowo- usługowe, szkoły, przedszkola, obiekty turystyczne i targowiska. W latach roczna ilośd zebranych zmieszanych odpadów komunalnych na terenie miasta uległa wyraźnemu zmniejszeniu. W 2010 r. zebrano 83002,35 Mg odpadów, co w przeliczeniu na jednego mieszkaoca wyniosło 281 kg/mieszkaoca/rok 2. Ilośd zmieszanych odpadów komunalnych zebranych na terenie miasta Białystok w latach rok źródło: GUS Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest ich składowanie na składowiskach. Problemem w gospodarce odpadami komunalnymi na terenie województwa, a także powiatu, jest aktualnie bardzo niski poziom recyklingu. Większą uwagę w działaniach należy zwrócid na segregację odpadów u źródła i możliwości ich dalszego wykorzystania jako surowce wtórne, źródło energii czy nawóz 2 Masa odpadów w przeliczeniu na mieszkaoca zależy od poziomu życia, struktury zabudowy, poziomu obsługi oraz sposobu ogrzewania budynków 18

19 STAN Na terenie Białegostoku, istniejące systemy gromadzenia odpadów komunalnych podzielono na 3 grupy 3 : tradycyjnego gromadzenia odpadów (zbierane do pojemników na zmieszane odpady komunalne), selektywnego gromadzenia odpadów, gromadzenie odpadów wielkogabarytowych i poremontowych. Do największych podmiotów zajmujących się odbiorem odpadów działających na terenie miasta należą: Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe MPO sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Usługowo-Asenizacyjne ASTWA sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Przemysłowo Usługowo-Handlowe CZYŚCIOCH sp. z o.o. i Spółdzielnia Mieszkaniowa ZACHĘTA. Selektywna zbiórka odpadów prowadzona jest przez przedsiębiorstwa: MPO Sp. z o.o., PUA ASTWA Sp. z o.o., PPUH Czyścioch Sp. z o.o., Spółdzielnia Mieszkaniowa Zachęta, MOP Jarosław Tarachoo s. k., Ekopartner Leszek Mentel i wspólnicy, MPK Sp. z o.o. Odpady wielkogabarytowe z terenu miasta odbierane są przez wyspecjalizowane firmy wywozowe świadczące usługi odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Odpady komunalne i przemysłowe inne niż niebezpieczne z terenu miasta kierowane są do Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach k/białegostoku. Jest to jeden z największych tego typu zakładów w Polsce. Na składowisko trafia rocznie ok. 120 tys. Mg odpadów. Zakład koncentruje się na segregacji i przekazywaniu do dalszej utylizacji odpadów oraz produkcji kompostu. Wyposażony jest w nowoczesną sortownię, kompostownię, posiada system zbierania odcieków. W sortowni ze strumienia odpadów komunalnych oddzielane są odpady opakowaniowe, które przekazywane są firmom posiadającym zezwolenia w zakresie zagospodarowania (odzysku) odpadów. 4 października 2011 r. Podpisano umowę o dofinansowaniu przez NFOŚiGW projektu pn. ZINTEGROWANY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI DLA AGLOMERACJI BIAŁOSTOCKIEJ. Realizowanego przez P.U.H.P. "LECH" Spółka z o. o. w Białymstoku. Inwestycja podzielona została na 3 podstawowe kontrakty w ramach których przewidziano rozbudowę, modernizację ZUOK w Hryniewiczach oraz budowę Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Białymstoku. Docelowo z nowych, zmodernizowanych i rozbudowanych w ramach Projektu instalacji korzystad będzie prawie 400 tys. osób z Białegostoku oraz 9 sąsiednich gmin (Czarna Białostocka, Choroszcz, Dobrzyniewo Duże, Gródek, Juchnowiec Kościelny, Michałowo, Supraśl, Wasilków i Zabłudów). Zakłada się, że dzięki przetworzeniu i wykorzystaniu w ZUOK w Białymstoku 120 tys. ton odpadów rocznie, udział odpadów komunalnych trafiających na składowisko zmaleje z 94% do 12%. Z odpadów wytwarzana będzie również energia elektryczna w ilości ponad 15 MWh rocznie oraz cieplna do 360 tys. GJ w sezonie grzewczym. Projekt przyczyni się również do ograniczenia negatywnych skutków składowania i zagospodarowania odpadów dla środowiska oraz dla zdrowia ludzi. Realizacja przedsięwzięcia wpłynie także na osiągnięcie standardów obowiązujących w krajach członkowskich UE, w szczególności dotyczących osiągnięcia poziomów odzysku ograniczenia składowania odpadów oraz wykorzystania odpadów jako źródła zielonej energii 4. ODPADY NIEBEZPIECZNE W 2010 r. w bazie WSO zgromadzono informacje o 838 producentach odpadów niebezpiecznych. Pod względem ilości wytworzonych odpadów do największych wytwórców należały: UNIMARK Sp. z o.o. 658,6370 Mg Separator Service Sp. z o.o. 518,3070 Mg Przedsiębiorstwo Budowlane BUD-SYSTEM 154,4000 Mg Uniwersytecki Szpital Kliniczny 149,4930 Mg 3 źródło: Aktualizacja PGO dla miasta Białegostoku na lata

20 PLUS Romaniuk, Borowik-Kuprel Sp. J. 121,5000 Mg Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. K. Dłuskiego 101,9720 Mg Wojewódzki Szpital Zespolony im. J. Śniadeckiego 98,4810 Mg Komunalny Zakład Komunikacyjny Sp. z o.o. 81,7400 Mg Na terenie powiatu wytworzono 3565,4595 Mg odpadów niebezpiecznych, zebrano 4996,9903 Mg, odzyskano w instalacjach 939,4000 Mg, a unieszkodliwiono 101,5250 Mg. 2 przedsiębiorstwa: MPO Sp. z o.o. oraz ASTWA Sp. z o.o odebrały 36,0200 Mg niebezpiecznych odpadów komunalnych, a 0,1890 Mg przekazano osobie fizycznej do wykorzystania. Zbieraniem zajmowało się 53 specjalistycznych firm posiadających odpowiednie zezwolenia, 3 przedsiębiorstwa ( Auto-Szrot A. Gromioski, D. Gromioska; Centrum Recyklingu Samochodowego R. Ptaszyoki, K. Tymoszuk; MIRPOL Sp. z o.o.) zajmowały się odzyskiem odpadów w instalacjach, a unieszkodliwieniem Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. K. Dłuskiego. Największą grupę odpadów niebezpiecznych stanowiły odpady pochodzące z odwadniania olejów w separatorach. Znaczącą ilośd odpadów niebezpiecznych stanowiły odpady z diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej; mineralne oleje silnikowe, przekładniowe, smarowe; zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne; odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania oraz usuwania farb i lakierów; zużyte pojazdy; baterie I akumulatory oraz sorbenty, materiały filtracyjne. Dużą grupą odpadów były również materiały konstrukcyjne zawierające azbest. Z uwagi na fakt, iż wyroby azbestowe należy usunąd z terenu kraju do kooca 2032 roku szacuje się, że powstająca ilośd będzie sukcesywnie wzrastad w następnych latach. PRZECIWDZIAŁANIA KONTROLE SKŁADOWISK I ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH W ramach nadzoru i przeciwdziałania nieprawidłowościom z zakresu gospodarki odpadami, Inspektorat przeprowadził kontrole w następujących podmiotach, które są wytwórcami odpadów: Mechanika Pojazdowa Auto Premier Wojciech Horosz (kontrola: lipiec 2010). Firma prowadzi działalnośd gospodarczą polegającą na naprawie i konserwacji samochodów osobowych. W trakcie oględzin nieruchomości stwierdzono zaleganie 6 sztuk niekompletnych pojazdów. W wyniku podjętych czynności kontrolnych ustalono, że w/w pojazdy wycofane z eksploatacji zostały zakupione od osób fizycznych na terenie Polski, w celu demontażu. Właściciel nie posiadał dowodów zakupu 4 pojazdów. W trakcie kontroli stwierdzono brak uregulowanego stanu formalno-prawnego zezwalającego na prowadzenie stacji demontażu - demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji odbywał się poza nią. Odpady magazynowano w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym. W wyniku w/w nieprawidłowości pouczono kontrolowanego, wydano zarządzenie pokontrolne oraz nałożono administracyjną karę pieniężną. PROFIT Jakub Siemieoski (kontrola: lipiec 2010). W trakcie prowadzonej działalności gospodarczej, w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym, powstają niewielkie ilości odpadów komunalnych oraz różnego rodzaju odpady elektryczne i elektroniczne, wytworzone w trakcie demontażu ze środków transportu. Obowiązkiem podmiotu jest stosowanie segregacji odpadów i przekazywanie wyspecjalizowanym jednostkom posiadającym stosowne zezwolenia na odbiór. Stan formalno-prawny w zakresie gospodarki odpadami nie został uregulowany nie złożono stosownych dokumentów do Prezydenta Miasta Białegostoku. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości wydano zarządzenie pokontrolne mające na celu wyeliminowania naruszeo. BLACHARSTWO-LAKIERNICTWO-HOLOWANIE POJAZDOWE Bogusław Andrysewicz (kontrola: sierpieo 2010). Stan formalno-prawny w zakresie gospodarki odpadami nie został uregulowany. W czasie kontroli podmiot wystąpił do Prezydenta Miasta Białegostoku z wnioskiem o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Do dnia zakooczenia kontroli decyzja nie została wydana. Firma sporządziła zbiorcze zestawienie danych o wytworzonych odpadach i sposobach gospodarowania nimi za rok 2009, które przedłożyła nieterminowo do Marszałka Województwa Podlaskiego. Ilościową i jakościową ewidencja odpadów prowadzono prawidłowo. W wyniku stwierdzonych nieprawidłowości pouczono kontrolowanego. 20