Kaponiera 2016 SPOŁECZNY PROJEKT. Kaponiera odnowa. 8 podstawowych informacji

Transkrypt

1 Kaponiera 2016 SPOŁECZNY PROJEKT Kaponiera odnowa 8 podstawowych informacji 1. Realizowany obecnie projekt nigdy nie był konsultowany z mieszkańcami. Eksperci mają do niego szereg zastrzeżeń. W analizach zamówionych przez Miasto Poznań wypadał gorzej od innych rozwiązań. 2. Najgorzej wypada ocena projektu z perspektywy rowerzystów. W większości relacji utrudniono im przejazd przez Kaponierę. Rowerzyści jadący na wprost lub w lewo nigdy nie pokonają skrzyżowania bez zatrzymywania się! 3. Pozornie priorytetem była komunikacja zbiorowa. Ale na północnym wylocie zlikidowano osobny pas dla tramwajów, co stwarza realne zagrożenie korków tramwajowych od południa. Jednocześnie według realizowanego projektu pasażerowie nie będą mogli legalnie przejść w na Kaponierze w poziomie nawet między przystankami stojącymi obok siebie dla dokonania przesiadki! 4. W procesie projektowania i realizacji popełniano wiele podstawowych błędów. Zmieniano zakres inwestycji, projekt, łamano standardy przyjęte dla tego typu inwestycji. 5. Wielka inwestycja miejska jest w istocie straconą szansą na modernizacje. Przy tworzeniu wielu koncepcji, jak też przy projektowaniu, nie uwzględniono dokonań współczesnej urbanistyki odtwarzając obiekt sprzed 40 lat. To kolejny odbudowany zabytek Stara Kaponiera? A może Stare Rondo Mikołaja Kopernika? 6. Społeczny projekt Kaponiera 2016 przewiduje szereg korzystnych zmian dla wszystkich użytkowników ruchu pasażerów MPK, pieszych, kierowców samochodów i rowerzystów. Przygotowany został jednak przy założeniu ograniczania kosztów i czasu realizacji.. 7. Społeczny projekt zakłada wprowadzenie przejść dla pieszych w poziomie jezdni wokół całej Kaponiery oraz przejść dla pieszych między przystankami MPK po obu ich stronach. 8. Społeczny projekt poprawi przejazd samochodów i rowerów względem realizowanego projektu. Skończymy z betonem! Poprzednie władze forsowały swoje przestarzałe wizje, nie słuchając ani mieszkańców, ani ekspertów. Obecnie mamy dylemat uruchomić Kaponierę w szkodliwej wersji, czy choćby zmieniając wykończenie Kaponiery tchnąć nową jakość w serce Poznania. Niekomfortowa sytuacja i wizja zwiększonych kosztów, rozumiemy to. Ale odpowiedzialne władze miasta nie mogą pozwolić, by duchowy beton bezsensownie zalał centrum Poznania.

2 1. Stracona szansa dla Kaponiery? Kluczowe zarzuty wobec obecnego projektu przebudowy 1.1. W XXI wieku realizujemy marzenia z lat 70. XX? Realizowany projekt jest z duchem wizji modernistycznych, w które wierzono pół wieku temu. Idealnie pasuje do niego hasło Wylaliśmy tony betonu! Zabetonowane poglądy nie pozwoliły dopuścić do głosu mieszkańców i stworzyć w tym kluczowym dla miasta miejscu przestrzeni funkcjonalnej i przyjaznej dla wszystkich. Choć przyznać trzeba, że skonsultowany w 2010 roku projekt był jako lekka modernizacja (schody ruchome i drogi rowerowe wokół ronda) poprawny Na złość rowerzystom? Kazimierz Skałecki - były wiceprezes Poznańskich Inwestycji Miejskich, do niedawna kierujący przebudową Kaponiery, a co więcej nieformalnie formułujący koncepcję jej przebudowy - stwierdził niedawno, że rowerzyści, którzy nie będą czuli na Kaponierze komfortowo, zawsze mogą przeprowadzić rowery przez przejścia podziemne. Rowerzystom nie tylko nie zaproponowano ułatwienia przejazdu przez Kaponierę, ale wręcz go utrudniono w większości relacji! Rowerzysta jadący na wprost lub w lewo nigdy nie pokonają skrzyżowania na zielonym świetle i bez zatrzymywania się! Za każdym razem musi on najpierw zjechać na drogę rowerową, poczekać na dodatkowych światłach na powrót na jezdnię, by potem móc pojechać w następnym cyklu razem z samochodami nawet na szczególnie niebezpiecznych lewoskrętach. Usunięcie przejazdów rowerowych to kluczowa zmiana projektu Kaponiery w porównaniu do wersji, którą konsultowano na początku przebudowy. Nowe rozwiązanie jest kategorycznie odrzucane przez środowisko rowerowe. Nie było też zalecane w przeprowadzonych na zlecenie ZDM analizach specjalistów Piesi wtłoczeni pod ziemię Tak bardzo nie chciano dopuścić do tego, żeby piesi mogli przejść po powierzchni ronda, że zlikwidowano pasy rowerowe, obok których mogliby próbować skorzystać z krótszej drogi. To nic, że przejścia dla pieszych można było wytyczyć bez obniżenia przepustowości. Kaponiera to kolejny w mieście przykład szalonej wizji wtłaczania pieszych na siłę pod ziemię. Nie pozwolono pieszym na skrócenie drogi na przystanki. Cierpią na tym zwłaszcza osoby o ograniczonej sprawności, osoby z dużymi bagażami czy rodzice z dziećmi w wózkach, dla których każda zmiana wysokości, nawet z wykorzystaniem wind, jest dużą uciążliwością. Czasy przesiadek pasażerów MPK też mogą być lepsze, a przejścia wygodniejsze Priorytet dla komunikacji? Nie do końca Piesi poruszający się po Kaponierze to w dużej mierze osoby przesiadające się między różnymi środkami transportu. W realizowanym projekcie nie mają one nawet możliwości legalnego przejścia w poziomie między stojącymi obok siebie przystankami. Projekt, w którym pozornie priorytetem jest komunikacja zbiorowa, spowodował zlikwidowanie wydzielonego prawoskrętu dla tramwajów jadących od Kaponiery w stronę Fredry.

3 1.5. Zyskują kierowcy? Wcale nie Trzy-cztery pasy na każdym wlocie na Kaponierze to miłe dla oka projektowane miraże. Tymczasem samochody jadące za rowerzystami akurat w miejscu tak ruchliwym to nie jest dobry pomysł. Nadto przepustowość dróg przed i za Kaponierą jest znacznie mniejsza. Być może dlatego właśnie pozwolono sobie zredukować przepustowość dla samochodów o 30%. Śluzy rowerowe wymuszą na skrzyżowaniu z intensywnym ruchem tramwajowym odczuwalne dla kierowców i rowerzystów dłuższe postoje na skrzyżowaniu. Ale w takim razie po co te stracone pieniądze na szerokie i nieefektywne skrzyżowanie? Wygląda to wszystko na świadome irytowanie kierowców przez rowerzystów i rowerzystów przez kierowców. A jedyne wyjaśnienie jakie usłyszeliśmy to magiczne zaklęcie bezpieczeństwo. I byłoby to słuszne, gdyby nie złe doświadczenia z jego fałszywym wykorzystywaniem w wielu miejscach np. przy Poznań City Center. 2. Kalendarium wydarzeń wokół Kaponiery Na początku inwestycja miała na początku kosztować 120 mln zł. Obecnie wiadomo, że przekroczy 300 mln. Pierwotnie planowano, że zakończy się jeszcze w 2012 roku. Ostatnio oswajamy się z terminem w 2016 roku. Projekt, który jest realizowany, nigdy nie był konsultowany z mieszkańcami. Rok 2015 może być jednak przełomowy. Maj 2010 Publikacja koncepcji przebudowy ronda przez ZDM na stronie internetowej. Różniła się ona od obecnie realizowanej. Mieszkańcy i organizacje składające uwagi do projektu nigdy nie doczekały się odpowiedzi! Nie było też konsultacji prowadzonych inną drogą. Wrzesień 2012 Rozpoczęcie prac na Kaponierze Zlecenie przez ZDM dwóch analiz dotyczących ruchu na Kaponierze. W żadnej z nich eksperci nie rekomendowali projektu, który zdecydowano się przyjąć. Czerwiec lipiec 2014 Starania Stowarzyszenia Inwestycje dla Poznania o uzyskanie informacji o ostatecznym projekcie przebudowy Ronda Kaponiera. Sierpień 2014 Publikacja nowego, obecnie realizowanego projektu Kaponiery przez Stowarzyszenie Inwestycje dla Poznania Czerwiec - sierpień 2015 Prace nad społecznym projektem zmian na Kaponierze Spodziewany po wielu przesunięciach termin zakończenia prac na Kaponierze. Kaponierze, której nie powstydziliby się projektanci w roku rok to może być jednak również rok oddania do użytku Kaponiery odpowiadającej ludziom z pierwszej połowy XXI wieku. Przyjaznej dla pieszych, rowerzystów i użytkowników komunikacji zbiorowej.

4 3. Kaponiera odnowa! Społeczny projekt 3.1 Wstęp Za późno na rewolucyjne zmiany w projekcie. Poznaniacy nie mogą doczekać się, aż znów będą mogli korzystać z Kaponiery. Na realizowany projekt poszły już przecież setki milionów naszych złotych. Wiemy o tym i w naszym projekcie bazujemy na powstałej już infrastrukturze. Proponowane zmiany nie naruszają zbudowanej struktury konstrukcji Kaponiery i nie powinny w znaczący sposób wpłynąć na czas realizacji projektu ani podnieść kosztów. Nie powinno stanowić wielkiego problemu ze strony inżynieryjnej i kosztowej wykucie kanalików kablowych, nowe maszty, okablowanie, oprogramowanie, sterowanie dla pieszych i rowerzystów od Bałtyku jadących na północ wymagałoby nowych sygnalizatorów, co najwyżej te nowe na Moście będą musiały być nieeleganckie, przytwierdzane od góry śrubami (ze względu na konstrukcję mostu i jej izolacje). Znacząco jednak zmienią komfort poruszania się po Kaponierze i w jej otoczeniu niezależnie od tego jak się po niej poruszamy. 3.2 Założenia społecznego projektu Jesteśmy świadomi stopnia zaawansowania przebudowy oraz innych czynników, które należy uwzględnić. Dlatego podczas prac przyjęliśmy następujące założenia: Zmiany nie powinny się wiązać ze znaczącymi kosztami w skali inwestycji; Przepustowość dla ruchu samochodowego na wlocie z ulicy Zwierzynieckiej powinna być nie mniejsza niż przepustowość doprowadzającej do niego ruch ulicy Bukowskiej; Zmiany powinny uwzględniać większy ruch samochodowy w ramach I ramy. 3.3 Rozwiązania proponowane w społecznym projekcie wg użytkowników i. Zmiany w ruchu pieszym Wprowadzenie przejść dla pieszych w poziomie jezdni wokół całego ronda. Przejścia po stronie południowej i zachodniej będą poprowadzone wzdłuż ciągów rowerowych, blisko tarczy ronda. Przejścia po stronie północnej i wschodniej na wysokości wylotów z tuneli. Dodatkowe przejście dla pieszych wraz z przejazdem rowerowym na Moście Uniwersyteckim po wschodniej stronie przystanków (od strony centrum). Przejścia dla pieszych na przystankach tramwajowych po obu stronach. Przejście dla pieszych i przejazd rowerowy przez ulicę Święty Marcin na wprost ulicy Wieniawskiego. Poza tym zachowana będzie cała dotychczas zaplanowana infrastruktura dla pieszych. ii. Zmiany w ruchu rowerowym Odseparowanie ruchu rowerowego od samochodowego na Rondzie Kaponiera. Przejazd przez Kaponierę z wykorzystaniem pasów i dróg rowerowych. Manewr skrętu w lewo na całej Kaponierze w oparciu o śluzy typu 2: rowerzyści jadą pasem na wprost, by potem na wysokości wlotu poprzecznej ulicy zjechać na wyznaczone miejsce po prawej stronie, na którym czekają na zmianę świateł. Po zmianie świateł w taki sam sposób, oddzielonym pasem pokonują rondo na wprost.

5 Skręt w prawo w każdym narożniku w oparciu o zaplanowane drogi rowerowe, pozostaje niekolizyjny z ruchem samochodowym. Przejazd przez zachodnią część Kaponiery, ze względu na szerokie zastosowanie w ruchu lokalnym, możliwy będzie z wykorzystaniem dwukierunkowej drogi rowerowej. Dwukierunkowa droga rowerowa od południowo-wschodniego narożnika ronda do przejścia dla pieszych przez ulicę Święty Marcin za wlotem ulicy Dworcowej. Ułatwi ona dojazd rowerzystów ze wszystkich kierunków w stronę Dworca PKP, a także przejazd w relacji Roosevelta-Wieniawskiego. Przejazd rowerów od południa na północ po wschodniej stronie Roosevelta - jezdnią rowerową, zbudowanym zjazdem na Roosevelta, krótki fragment pasem samochodowym do skrętu w prawo (skręcające samochody mają kierunkową sygnalizację i zatrzymują się wcześniej), pasem rowerowym przez Kaponierę i realizowanym wjazdem na jezdnię rowerową za skrzyżowaniem. Przejazd rowerów ze wschodu na zachód - jezdnią rowerową, zbudowanym zjazdem na jezdnię samochodową na Moście Uniwersyteckim, krótki fragment pasem samochodowym do skrętu w prawo (skręcające samochody mają kierunkową sygnalizację i zatrzymują się wcześniej), pasem rowerowym przez Kaponierę, na Zwierzynieckiej pas rowerowy wzdłuż pasa dla samochodów aż do wlotu w ulicę Zeylanda. Przejazd rowerów z zachodu na wschód - pasem rowerowym kosztem prawego pasa na wprost. Przecięcie prawoskrętu samochodów przez drogę rowerową ok. 100 metrów przed Kaponierą. Za rondem zjazd na dwukierunkową drogę rowerową prowadzącą aż do przejścia dla pieszych i przejazdu rowerowego za ulicą Dworcową. Na dalszym odcinku jazda pasem rowerowym przy prawej krawędzi jezdni. Rekomendujemy wprowadzenie zielonej nawierzchni na drogach i pasach rowerowych wokół Kaponiery, a także upowszechnienie tego standardu w skali miasta jako oznakowania nowej, poznańskiej jakości. iii. Zmiany na jezdni Nie będzie śluz rowerowych na pasach jezdni ogólnej. Wlot od strony Zwierzynieckiej: pas do lewoskrętu, pas do jazdy na wprost, pas rowerowy, pas do prawoskrętu. Ruch rowerowy w prawo po wybudowanej już drodze rowerowej. Wylot od strony Zwierzynieckiej: jeden pas, obok pas rowerowy aż do ulicy Zeylanda, miejsce na przystanek autobusowy na wysokości hotelu Merkury. Wlot od strony ulicy Święty Marcin: pas do lewoskrętu, pas do jazdy w lewo i na wprost, pas rowerowy, pas do prawoskrętu. Na wcześniejszym odcinku dwa pasy w kierunku ronda. Ruch rowerowy w prawo po wybudowanej już drodze rowerowej. Brak większych zmian na wlotach i wylotach na ulicy Roosevelta. Drogi rowerowe wzdłuż jezdni. Droga rowerowa po zachodniej stronie Roosevelta dwukierunkowa od przejazdu przez Bukowską do Dąbrowskiego, a po stronie wschodniej od wylotu Bukowskiej do Kaponiery i po Moście Uniwersyteckim od Kaponiery do przejazdu rowerowego przez wschodni kraniec przystanków tramwajowych.

6 Zaleca się wytyczenie pasa rowerowego na ulicy Roosevelta od ulicy Bukowskiej w kierunku Mostu Dworcowego, zakończonego śluzami rowerowymi oraz pasa rowerowego z Głogowskiej prowadzącego do drogi pieszo-rowerowej na wschodniej Roosevelta. 3.4 Zalety społecznego projektu i. Szerokie poparcie dla projektu Pierwszy projekt Kaponiery, który zdobył tak szerokie poparcie Projekt stworzony przez samych poznaniaków, z uwzględnieniem ich potrzeb i dążeń W przygotowanie projektu zaangażowani byli specjaliści ds. transportu, społecznicy i przedstawiciele lokalnych organizacji ii. Szereg ułatwień dla pieszych Szybsze dojście na przystanki Wybór między bezpiecznym i niewrażliwym na niepogodę przejściem podziemnym, a wygodnym przejściem po powierzchni skrzyżowania Duże ułatwienie dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej, rodziców z wózkami czy osób z bagażami iii. Kaponiera przyjazna dla rowerzystów Szybszy i bezpieczniejszy przejazd rowerem przez Kaponierę Uwzględnienie głównych kierunków ruchu rowerowego, w tym w relacjach dotychczas ignorowanych Rozwiązania przyjazne zarówno dla doświadczonych, jak i początkujących rowerzystów Przestrzeń przygotowana na wzrost popularności roweru jako środka transportu iv. Kaponiera przyjazna dla kierowców samochodów W dużej mierze odseparowanie ruchu samochodowego i rowerowego, co na skrzyżowaniu o tak intensywnym ruchu umożliwi bardziej płynny przejazd; Przepustowość wlotów i wylotów odpowiada realnym przewidywanym potrzebom ruchu samochodowego związanym z przepustowością wcześniejszych i następnych skrzyżowań; Poprawa przepustowości względem realizowanego wariantu. 4. Kontekst miejski Rondo Kaponiera stało się na 40 lat przestrzenią nieprzyjazną mieszkańcom i dobremu miastu, jak je dzisiaj postrzega nowoczesna urbanistyka. Niestety za setki milionów nie zmieniliśmy tego stanu rzeczy. Teraz zabiegamy o 2 rzeczy: o doraźne zmiany zgodne z regułami zrównoważonego transportu, które uczynią korzystanie z Ronda Kaponiera przyjaznym o trwałe otwarcie oczu na miasto, jego przestrzeń i jego ludzi, czyli o refleksję jak inaczej w duchu Karty Lipskiej mogłaby być zorganizowana Kaponiera, by mieć na względzie niezbędne jej przemiany w przyszłości. A przecież otoczenie można zmieniać. 4.1 Kaponiera i Most Uniwersytecki to brama do Centrum Nie sposób rewitalizować centrum i ul. Św. Marcin bez zmiany tego odcinka na Moście Uniwersyteckim. Już teraz czas rozpocząć dyskusje nad tym wyzwaniem i zmodyfikować remont Kaponiery tak, by takie zmiany na Marcinie zostały ułatwione.

7 4.2 Kaponiera to brama do Jeżyc Z drugiej strony Kaponiery, przy ul. Zwierzynieckiej mamy pozostałości po dawnych wyburzeniach tkanki śródmiejskiej. Nie planujemy już dalej wyburzać kamienic dla tworzenia szerokiej trasy samochodowej równoległej do Bukowskiej, więc odbudowa Kaponiery wg starego projektu po stronie Zwierzynieckiej (8 pasów ruchu) to czyste marnotrawstwo. Już dzisiaj można rozważyć stworzenie w przyszłości skrzyżowania Bukowskiej i Grunwaldzkiej oraz zamknięcie przejazdu ogólnego przez Zeylanda. Wówczas zachodni wlot Kaponiery stanie się placem, który doskonale wpisze się w monumentalną zabudowę Jowity i Merkurego oraz nadającego nowy ton tej przestrzeni Bałtyk. Bez uczłowieczenia zachodniej Kaponiery, jej zazielenienia, wyeliminowania przelotowego ruchu samochodowego, będzie ona w całości wciąż miejscem odczuwanym jako nieprzyjazne. Przygotowali i konsultowali Michał Beim inspiracje, rozwiązania, konsultacje Jakub Chrzanowski grafika, konsultacje Joanna Gabiś grafika Paweł Głogowski inspiracje, konsultacje Tadeusz Mirski konsultacje, rozwiązania, redakcja Włodzimierz Nowak inspiracje, rozwiązania, redakcja, koordynacja Jeremi Rychlewski inspiracje, rozwiązania, konsultacje Mateusz Wróbel grafika (model Bałtyku) Kontakt: Włodzimierz Nowak, tel klak@gmx.ch