Spis treści Autorzy... Słowo wstępne... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Rozdział I. Zasada jawności i jej ograniczenia w demokratycznym państwie

Transkrypt

1 Autorzy... Słowo wstępne... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Rozdział I. Zasada jawności i jej ograniczenia w demokratycznym państwie prawnym w świetle standardów międzynarodowych Wprowadzenie Geografia i przegląd międzynarodowej regulacji zasady jawności i jej ograniczeń... 3 I. Uwagi wstępne... 3 II. Standardy międzyrządowe Standardy powszechne Standardy partykularne A. Europa B. Ameryki C. Afryka D. Wspólnota Narodów (Commonwealth of Nations) Standardy wypracowane przez podmioty różnych szczebli międzynarodowych III. Regulacje pozarządowe IV. Podsumowanie Materialne aspekty zasady jawności i jej ograniczeń I. Treść zasady jawności: prawo dostępu do informacji II. Zasady dostępu do informacji III. Ograniczenia w dostępie do informacji Instytucjonalne i proceduralne aspekty zasady jawności i jej ograniczeń I. Instytucje i procedury klasyfikacji informacji II. Instytucje i procedury dostępu do informacji. Środki wspierające dostęp III. Instytucje i procedury monitoringu prawa dostępu do informacji IV. Instytucjonalno-proceduralne aspekty kontroli sądowej XI XIII XV XIX V

2 V. Procedury związane z naruszeniem regulacji prawa dostępu do informacji Wnioski i zalecenia regulacyjne dla Polski I. Zalecenia dotyczące formy regulacji II. Zalecenia dotyczące treści regulacji Summary Rozdział II. Unijne modele regulacji jawności i jej ograniczeń oraz ich wpływ na systemy krajowe Wprowadzenie Model jawności politycznej I. Bazowa forma jawności politycznej II. Forma jawności politycznej w sprawach dotyczących środowiska naturalnego Model hybrydowy Model jawności gospodarczej I. Forma jawności rynkowej II. Forma jawności rynkowo-regulacyjnej III. Forma jawności regulacyjnej Podsumowanie Summary Rozdział III. Kategoria jawności i prawo do informacji z perspektywy orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka Uwagi wstępne Wolność otrzymywania informacji analiza treści normatywnej i orzecznictwa ETPC Ewolucja interpretacji wolności otrzymywania informacji w orzecznictwie ETPC I. Dostęp do danych agencji wywiadowczej dotyczących inwigilacji II. Guseva v. Bułgaria przełom w kierunku ugruntowania prawa dostępu do informacji? Jawność i dostęp do informacji w świetle prawa do poszanowania prywatności (art. 8 ust. 1 EKPC) Konkluzje znaczenie ewolucji orzecznictwa ETPC w sprawie dostępu do informacji publicznej dla polskiego ustawodawcy Summary Rozdział IV. Jawność i jej ograniczenia w prawie Republiki Federalnej Niemiec Gwarancje jawności ich podstawy i status prawny Konstytucyjne założenia dostępu do informacji Ewolucja rozwiązań ustawowych w zakresie dostępu do informacji 101 VI

3 4. Zakres dostępu do informacji Ograniczenia jawności Procedura udostępniania informacji Kwestie instytucjonalne Rekomendacje dla prawodawcy polskiego Summary Rozdział V. Analiza pojmowania i działania zasady jawności oraz jej ograniczeń z perspektywy prawa francuskiego Status prawny prawa do informacji i gwarancji jawności I. Ewolucja zasady jawności II. Transparency, openness, disclosure relacja pojęć w prawie francuskim Prawo do informacji w rozumieniu ustawy CADA I. Zakres, charakter i przedmiot prawa do informacji II. Ograniczenia dostępu do dokumentów administracyjnych Prawo do ponownego wykorzystania informacji publicznej I. Ograniczenia ustawowe prawa do ponownego wykorzystania informacji II. Nowelizacja dyrektywy 2003/98/WE a prawo francuskie Obowiązki organów administracyjnych (wymienionych w art. 1 ustawy) w świetle ustawy i dekretu, zmierzające do realizacji szerokiego dostępu do danych publicznych Komisja dostępu do dokumentów administracyjnych (CADA) I. Misja CADA II. Tryb i warunki złożenia wniosku do CADA Tryby szczególne dostępu do informacji (informacje o środowisku, dostęp do archiwów publicznych i do informacji o prawie) I. Dostęp do informacji o środowisku II. Ogólne zasady dostępu do archiwów publicznych III. Dostęp do informacji o prawie Ochrona danych osobowych w obliczu rozwoju informatyki ustawa z r. o informatyce, zbiorach danych i wolnościach. 165 I. Prawa osób związane z przetwarzaniem danych o charakterze osobowym II. Obowiązki administratorów danych osobowych III. Dane wrażliwe IV. Państwowa komisja do spraw informatyki i wolności (CNIL) Projekt open data ( données ouvertes ) Doświadczenia francuskie mogące stanowić wzór dla poprawy polskich regulacji w zakresie dostępu do informacji publicznej Summary VII

4 Rozdział VI. Analiza pojmowania i działania zasady jawności oraz jej ograniczeń z perspektywy prawa włoskiego Status prawny gwarancji jawności I. Ewolucja zasady jawności II. Unormowanie zasady jawności III. Treść zasady jawności i jej główne założenia IV. Najważniejsze definicje związane z dostępem do informacji Administracja publiczna Trzyletni program na rzecz jawności i integralności administracji publicznej Dokument Informatyka V. Wnioski Ograniczenia jawności dostępu do informacji I. Dostęp do informacji i jego najważniejsze ograniczenia II. Wnioski Kwestie instytucjonalne (organy ochrony jawności): organy administracyjne, w tym organy wyspecjalizowane w sprawach dostępu i ponownego wykorzystania informacji I. Komisja ds. Dostępu do Dokumentów Administracyjnych II. Inspektor ds. jawności (Responsabile per la trasparenza) i niezależne organy oceny (Organismi indipendente di valutazione OIV) III. Inspekcja Ochrony Danych Osobowych IV. Krajowy Urząd Antykorupcyjny (L Autorità nazionale anticorruzione ANAC) Kwestie instytucjonalne (specyficzne organy użytkownicy informacji): organy administracyjne, w tym służby specjalne Kwestie proceduralne dotyczące udostępniania i powtórnego wykorzystania informacji I. Dostęp do dokumentów administracji publicznej (accesso) II. Dostęp obywatelski (accesso civico) III. Powtórne wykorzystanie informacji (riutilizzo) Implementacja dyrektyw w sprawie dostępu do informacji i ponownego ich wykorzystania relacja pojęć dostępu do informacji i ponownego jej wykorzystania Regulacja krajowa w świetle standardów międzynarodowych Rekomendacje dla ustawodawcy polskiego Summary VIII

5 Rozdział VII. Analiza pojmowania i działania zasady jawności oraz jej ograniczeń z perspektywy prawa brytyjskiego Uwagi wstępne Status prawny dostępu do informacji Wyłączenia bezwzględne w dostępie do informacji Wyłączenia kwalifikowane w dostępie do informacji Efekt mozaikowy i efekt podobieństwa Wyłączenia proceduralne w dostępie do informacji Komisarz do spraw Informacji Podmioty udostępniające informację Procedura udostępnienia informacji Ponowne wykorzystanie informacji Podsumowanie Rekomendacje dla polskiego prawodawcy Summary Rozdział VIII. Analiza pojmowania i działania zasady jawności oraz jej ograniczeń z perspektywy prawa Stanów Zjednoczonych Ameryki Model regulacji jawności w Stanach Zjednoczonych Ameryki ogólna charakterystyka Regulacje dotyczące zasady jawności Ustawa dostępowa I. Podstawy aksjologiczne II. Zakres podmiotowy ustawy dostępowej Podmioty uprawnione Podmioty zobowiązane III. Zakres przedmiotowy ustawy dostępowej IV. Tryby udostępnienia dokumentów Tryb bezwnioskowy Tryb wnioskowy V. Procedura udostępnienia dokumentów i procedura odwoławcza Charakterystyka ogólna Zwykła procedura rozpatrywania wniosków Procedura przyspieszonego rozpatrywania wniosków Postępowania odwoławcze VI. Ograniczenia dostępu do informacji Charakterystyka ogólna Ograniczenia dostępu do informacji przykładowe rozwiązania Wewnętrzne przepisy i praktyki dotyczące personelu agencji (Exemption 2) IX

6 4. Informacje wyłączone na podstawie aktów prawnych innych niż ustawa dostępowa (Exemption 3) VII. Opłaty z tytułu przetwarzania wniosków o udostępnienie dokumentów Zasady ogólne Odpłatne udostępnianie dokumentów Udostępnianie nieodpłatne lub ograniczenie zakresu opłat VIII. Organy ochrony jawności Biuro ds. Rządowych Usług Informacyjnych Prokurator Generalny Inne organy i urzędnicy ds. ustawy dostępowej Dostęp do informacji w Stanach Zjednoczonych Ameryki rekomendacje dla władz publicznych Summary Komitet Praw Człowieka 102. Sesja Genewa, r. Komentarz ogólny Nr Zalecenie R (2002) 2 Komitetu Ministrów do państw członkowskich w sprawie dostępu do dokumentów urzędowych I. Definicje II. Zakres III. Zasada ogólna dostępu do dokumentów urzędowych IV. Możliwe ograniczenia w dostępie do dokumentów urzędowych V. Wnioski o udostępnianie dokumentów urzędowych VI. Rozpatrywanie wniosków o udostępnianie VII. Formy dostępu do dokumentów urzędowych VIII. Koszty udostępniania dokumentów urzędowych IX. Procedura odwoławcza X. Środki uzupełniające XI. Upublicznianie informacji z inicjatywy jednostek władzy publicznej Indeks rzeczowy X