GIMNAZJALNE WIEŚCI GAZETKA SZKOLNA WYDAWANA W GIMNAZJUM NR 2 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W ŚWIECIU

Transkrypt

1 GIMNAZJALNE WIEŚCI GAZETKA SZKOLNA WYDAWANA W GIMNAZJUM NR 2 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W ŚWIECIU Ktoś tutaj był i był, a potem nagle zniknął i uporczywie go nie ma (W. Szymborska) W środę, 1 lutego wieczorem, po długiej chorobie zmarła w swoim domu w Krakowie Wisława Szymborska. Miała 89 lat. Przyjęliśmy tę wiadomość tak, jakbyśmy żegnali kogoś bliskiego. Kilka dni wcześniej na lekcjach języka polskiego czytaliśmy wiersze poetki, rozmawialiśmy o jej życiu, o poezji. Zapamiętamy Ją jako starszą, zawsze uśmiechniętą panią, nazywana wielką Damą Poezji, pozostającą przede wszystkim wielkim Człowiekiem. Wewnątrz numeru znajdziecie więcej informacji i teksty Poetki.

2 NASZE PRACE Kartka z pamiętnika Balladyny [ ] Dotarło to do mnie. Już wiem, jaka byłam nieludzka. Co za wstyd! Czuję odrazę do samej siebie. Nie wiem, dlaczego byłam taka głupia i zaślepiona. Ale cóż, jestem tylko człowiekiem i jak każdy popełniam błędy. Z tą różnicą, że moje są niewybaczalne Na szczęście coś otworzyło mi oczy. Spojrzałam na siebie z innej perspektywy, jakby z boku. Tak, jak powinni widzieć mnie Ci wszyscy nieświadomi i prawi ludzie. Oczami niewinnej osoby. Chyba dopiero teraz, po tylu latach życia, zaczęłam odróżniać dobro od zła. I chwała Panu za to! Nie wiem, ile krzywd wyrządziłabym jeszcze, aby dotrzeć do nędznego celu władzy. Ilość knutych pomysłów i planów w mojej chorej głowie była niezliczona. Aż boję się o nich przypominać! Może teraz boska siła zlitowała się nad moją skrzywdzoną przez los i własny umysł osobą, ale nie oznacza to, że wymazałam wszystko z pamięci. Boję się powrotu myślami do tamtego czasu. A jeżeli to jest coś, co jest mi teraz zakazane? Jeżeli nie oprę się żądzy, która zawładnęła moim życiem i znów wpadnę w bezduszny trans? Cóż za koszmar! Największe przekleństwo! Strach przed sobą! Z drugiej strony mam przeczucie, że aby dostać rozgrzeszenie przed samą sobą, muszę odświeżyć stare działania w pamięci i spokojnie przeanalizować każde z nich, tak, aby zrozumieć błędy, bezgranicznie je znienawidzić i uodpornić się na jakikolwiek następny szał. Nie zapominajmy także o rozgrzeszeniu od Boga i skrzywdzonych bliskich Muszę błagać o wybaczenie! Wszystkie niewinne dusze mają prawo mścić się na mnie za swoją śmierć. Mają prawo! A ja w największych udrękach konając, nie mam prawa przed ich prawem uciekać! To wszystko mi się należy. Wiem, ile dobra zwalczyłam na tym świecie. Teraz muszę je przywrócić. Nie zrzeknę się korony i tronu. Wykorzystam je do naprawienia krzywd, które wyrządziłam. Zaprowadzę ład, porządek

3 i zapewnię ludziom bezpieczeństwo. Już nikt nie będzie mógł bezkarnie zabić drugiego człowieka! A kiedy całe to moje życie dojdzie w końcu do porządku dnia codziennego, przekażę władzę osobie o najczystszym sercu, jakie poznam. Na samym końcu przyznam się do swoich win i opuszczę królestwo. Będę pałętać się po świecie w pokucie za swe czyny B.

4 SPOTKANIE Z... Październik był miesiącem rozważań na temat stereotypów oraz uprzedzeń w stosunku do ludzi innej narodowości czy wyznania. Analizując sytuację na świecie, stwierdzam, że większość ludzi ogranicza się do ogólnego poglądu społeczeństwa, panującego w owym czasie. Nawet połowy z was nie znam w połowie tak dobrze, jak bym chciał - mówi Bilbo Baggins w pierwszym tomie powieści Tolkiena Władca Pierścieni i myślę, że to stwierdzenie ma odzwierciedlenie w realnym świecie. W związku z tym tematem, dnia 27 października gościliśmy w naszej szkolnej bibliotece mieszkańca naszego miasta, pochodzenia żydowskiego, Joeja Chaima Nowickiego. Głównymi słuchaczami byli uczniowie klas pierwszych i ich opiekunowie oraz przedstawiciele aktywu bibliotecznego. Przez jedną godzinę przenieśliśmy się w rytuał judaizmu. I nie mówię tu tylko o wiedzy...(otorze, że pisze się jak i czyta od prawej strony do lewej, czy o fakcie, że wyznawcy tej religii mają już trzytysięczny-któryś rok) ale i o fizycznym doświadczeniu, jakiego doświadczył jeden z uczniów po przyodzianiu się w typowy strój żydowski, dzienny jak i ten do modlitwy(odmawianej 3 razy na dzień),składający się z długiej, czarnej szaty i charakterystycznej czarnej czapeczki z tyłu głowy. W świątecznym jadłospisie Żydów typowymi owocami są cytruse - owoce z wyglądu zbliżone do cytryny. Ciekawostką jest to, że ich cena osiąga wartość kilkudziesięciu dolarów. Bardzo się ucieszyliśmy, gdy nasz gość zaproponował nam skosztowanie tego oryginalnego specjału. Życie wyznawców judaizmu oparte jest tylko i wyłącznie na Starym Testamencie; codzienne czynności zbliżone są do czynności ludzi żyjących przed Chrystusem, prawo jest równie surowe, a w czasie święta pracą jest wszystko, nawet zapięcie paska, a to oczywiści jest zakazane, nie wolno włączać nawet światła. Ze zdziwieniem, ale i z wielkim zainteresowaniem poznawaliśmy nieznane nam dotąd obyczaje. Spotkanie i rozmowa z tym ciekawym człowiekiem, nie tylko pogłębiły naszą wiedzę o kulturze i obyczajach judaizmu, lecz utrzymuje nas w przekonaniu o wadach uprzedzeń wobec innych. Przypisywanie bezpodstawnie negatywnych cech jest dla ogółu krzywdzące. Można by się zastanawiać, co jest przyczyną haniebnych zachowań wielu ludzi...poczucie wyższości wobec

5 innych? Czy może przesadzone poczucie własnej wartości, wynikające z pochodzenia czy przynależności do danego narodu? W dzisiejszych realiach stosunki między ludźmi opierają się często na braku tolerancji, panuje rasizm i podział ludzi na kategorie, kiedy przecież w gruncie rzeczy wszyscy są sobie równi. Kończąc, posłużę się tu aforyzmem Hermanna Hesse, o wierze Nie najważniejsze jest to, w co człowiek wierzy, ale to, że w ogóle posiada jakąś wiarę. Patrycja

6 MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ JĘZYKA OJCZYSTEGO Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego (Międzynarodowy Dzień Dziedzictwa Językowego) coroczne święto obchodzone 21 lutego. Zostało ustanowione przez UNESCO17 listopada1999. Jego data upamiętnia wydarzenia w Bangladeszu, gdzie w 1952 roku zginęło pięciu studentów podczas demonstracji w której domagano się nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego. Według UNESCO, niemal połowa z 6000 języków świata jest zagrożona zanikiem w ciągu 2-3 pokoleń. Od 1950 r. zanikło 250 języków. Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ma w założeniu dopomóc w ochronie różnorodności językowej jako dziedzictwa kulturowego.(pl.wikipedia.org) Żyjemy w epoce wielkiego wymierania języków - alarmują językoznawcy. Obchodzony 21 lutego pod patronatem UNESCO Dzień Języka Ojczystego ma zwrócić uwagę świata na ten problem. Połowa spośród ponad 6 tys. języków, którymi mówi się na świecie, jest zagrożonych wyginięciem. Językoznawcy nie są optymistami. Czarny scenariusz przewiduje, że do końca XXI wieku przetrwa zaledwie jedna dziesiąta z obecnie używanych 6,5 tys. języków. Optymiści szacują, że pod koniec obecnego stulecia będzie w użyciu jeszcze połowa z nich. Prognozy te pochodzą z raportu UNESCO, które ustanowiło Dzień Języka Ojczystego 1999 roku dla podkreślenia bogactwa różnorodności językowej świata, a także w celu zwrócenia uwagi na liczbę języków zagrożonych i ginących. Wiodącym tematem tegorocznych obchodów Dnia są "Technologie informacyjne i komunikacyjne dla ochrony i promocji języków i różnorodności językowej". Obecnie na świecie używa się 6-7 tysięcy języków, jednak dokładne ustalenie tej liczby utrudnia brak zgody wśród językoznawców co do klasyfikacji niektórych dialektów jako odrębnych języków. Języki, którymi na co dzień posługuje się najwięcej osób, to: chiński (1170 mln użytkowników), angielski

7 (1135 mln), hiszpański (450 mln), hindi (400 mln) i arabski (350 mln) (wg publikacji "Języki świata" UNESCO z 2008 roku). Najbardziej udaną próbą przywrócenia życia językowi jest przypadek hebrajszczyzny. Oryginalny język Starego Testamentu nie był używany na co dzień od setek lat - poza liturgią żydowską. Poczynając od XIX w. hebrajski zaczął być używany w Palestynie wśród członków ruchu kierowanego przez Eliezera Ben-Jehudę ( ), którego syn był pierwszym użytkownikiem języka nowohebrajskiego. Po założeniu państwa Izrael w 1948 r. hebrajskiego uczono w izraelskich szkołach, a imigranci przechodzili na hebrajski, co niestety odbyło się kosztem innych języków tradycyjnie związanych z kulturą żydowską, jak germański jidysz lub romański ladino. UNESCO opracowało "Atlas Języków Zagrożonych", gdzie można znaleźć dane na temat 3 tys. języków. Z obszarem Polski związanych jest osiem z nich: kaszubski, białoruski, jidisz, rusiński, romski, poleski, wiliamowicki (pochodzący od wschodnioniemieckiego, którym mówi obecnie około 70 starszych mieszkańców miasteczka Wiliamowice koło Bielska Białej), a także słowiński, który od lat 60. XX wieku uważany jest za wymarły. (na podst. wiadomości PAP)

8 MÓWMY PO POLSKU Czym jest KULTURA JĘZYKA? Dlaczego ważne jest poprawne używanie języka polskiego? Międzynarodowy Dzień Języka ojczystego to dobry moment, żeby zastanowić się nad tym, dlaczego tak ważna jest kultura języka ojczystego. Radzimy, jak posługiwać się poprawną polszczyzną. Czym jest kultura języka? W definicji kultury języka zawiera się umiejętność poprawnego i sprawnego mówienia i pisania. "Poprawne" oznacza oczywiście zgodne z przyjętymi normami językowymi, a także wzorcami stylistycznymi. Kulturą języka określa się także używanie konstrukcji, form i wyrazów adekwatnych do konkretnej sytuacji oraz do tematu, który został poruszony. Podczas przekazywania komunikatu musimy też pamiętać o językowych możliwościach odbiorcy. Kultura języka jest więc w uproszczeniu świadomym (poprawnym) i celowym (nastawionym na cel) posługiwaniem się językiem we wszystkich możliwych sytuacjach komunikacyjnych. Zasady sprawnego i poprawnego posługiwania się językiem polskim Żeby sprawnie i poprawnie posługiwać się językiem polskim, każdy obywatel powinien posiadać minimalną wiedzę z zakresu: Poprawności językowej - powinien znać podstawowe zasady gramatyczne i normy językowe, tak żeby tekst był oczyszczony z usterek i błędów językowych. Polacy bardzo często łamią tę zasadę, mówiąc np. poszłemzamiast poszedłem, wziąśćzamiast wziąć, włanczamzamiast włączam, w każdym bądź razie zamiast w każdym razie lub bądź co bądź. Sprawność językowa polega na odpowiednim doborze środków językowych. Styl mówienia, którym się posługujemy, powinien być prosty (zrozumiały dla wszystkich) i zwięzły (eliminowanie niepotrzebnych

9 elementów językowych). Komunikat, któremu możemy przypisać wszystkie trzy wymienione cechy oraz taki, który dodatkowo wyraża to, co autor zamierza wyrazić, to tekst sprawny językowo. Etyka słowa dotyczy głównie naszego stosunku do odbiorcy komunikatu. W trakcie aktu komunikacji, czy to na piśmie, czy w mowie nie można zapominać o podmiotowym traktowaniu odbiorcy. Wbrew pozorom nie chodzi tu głównie o wulgaryzmy. Należy szanować poglądy odbiorcy i przekazywać komunikat w sposób uczciwy, rzetelny i przyjazny. Estetyka słowa - tekst estetyczny powinien dostarczać odbiorcy jedynie pozytywnych wrażeń estetycznych. Nie chodzi tu oczywiście o treść, ale jego formę. Komunikat powinien być harmonijny i ładny, co oznacza, że nie powinien zawierać wulgarnych wyrazów i zwrotów, a osoba posługująca się komunikatem powinna używać grzecznościowych form języka. Dlaczego kultura języka polskiego jest ważna? Powodów, dla których powinniśmy się starać mówić i pisać poprawnie, jest kilka. Nie wszystkie argumenty muszą mieć zastosowanie w każdym przypadku. Mamy jednak nadzieję, że choć jeden argument okaże się dla was przekonywający. Przede wszystkim posługiwanie się poprawną polszczyzną ułatwia komunikację. Dodatkowo, gdy mówimy poprawnie i jasno, wówczas mamy większe szanse na nawiązanie kontaktów z innymi ludźmi, szybciej zdobywamy informacje, a także - szybciej się uczymy! Każdy człowiek postrzegany jest na podstawie sposobu, w jaki mówi, jak dobiera słowa i konstrukcje zdań oraz jaki styl ma jego komunikacja. Język decyduje o tym, czy postrzegamy innego człowieka jako kulturalnego, czy raczej za osobę ubogą duchowo, taką która ma mocno zawężone horyzonty myślowe. Błędy językowe świadczą niestety o braku kultury, czyli osoba, która stale posługuje się niewłaściwymi zwrotami i popełnia mnóstwo błędów językowych, uważana jest za mniej inteligentną i, delikatnie mówiąc, mniej

10 bystrą. Oczywiście wulgaryzmy są tutaj skrajnym przypadkiem profanowania języka. Język jest więc sposobem wyrażania naszego sposobu myślenia i naszej kultury. Język, którym się posługujemy, świadczy o nas w dużo większym stopniu, niż byśmy się tego spodziewali, ale przede wszystkim niż byśmy sobie tego życzyli i właśnie dlatego warto posługiwać się poprawną polszczyzną. (Opracowano na podst. Pamiętajcie, że mówimy: tam jest napisane, a nie tam pisze proszę pani w wołaczu, a nie proszę panią w roku dwa tysiące dwunastym, a nie dwutysięcznym dwunastym półtora roku, a nie półtorej roku Proponujemy kilka prostych zdań, dzięki którym możecie poćwiczyć dykcję. Życzymy sukcesów i dobrej zabawy. Trening czyni mistrza! Chrząszcz brzmi w trzcinie, świerszcz strzyka za ścianą. Nie pieprz Pietrze wieprza pieprzem, bo przepieprzysz Pietrze pieprzem wieprza. Zmiażdż dżdżownicę. Przeleciały trzy pstre przepiórzyce przez trzy pstre kamienice. Tracz tarł tarcicę tak takt w takt, jak takt w takt tarcicę tarł tartak. Zgódź się do dworu za zarządzającego.

11 Koszt poczt w Tczewie. Szczebiot dzieci przeszkadzał Strzemboszowi w głośnych ćwiczeniach gry na skrzypcach. Czego trzeba strzelcowi do zestrzelenia cietrzewia, drzemiącego w dżdżysty dzień na drzewie. Zachęcamy Was do dbałości o nasz język ojczysty i jednocześnie zachęcamy do czujności i wyłapywania szczególnie rażących błędów. Na naszych łamach chętnie postaramy się wyjaśnić wszelkie wątpliwości. Zgłaszajcie, pytajcie, nie bądźcie obojętni! Redakcja

12 TRUDNY WYBÓR Niedawno zadaliśmy sporej grupie trzecioklasistów, którzy niebawem staną się absolwentami, pytania, dotyczące wyboru gimnazjum i tego, w jaki sposób dziś decydują o swojej przyszłej szkole. 1. Jakimi kryteriami kierowałeś/kierowałaś się przy wyborze gimnazjum? Oto najczęstsze odpowiedzi: Decydowały opinie rodzeństwa i kolegów, którzy ukończyli G2 Sugestia rodziców Szło tutaj wielu kolegów z klasy (ewentualnie: Możliwość odizolowania się od poprzedniego środowiska) Bliska odległość od domu/ Dobry dojazd Bogata oferta zajść pozalekcyjnych Możliwość wymiany międzynarodowej Kierowałam się przede wszystkim reputacją szkoły w mieście (Daria) Siostra mi proponowała tę szkołę. Świetni nauczyciele, fajni ludzie (Anita) Bardzo podobały mi się profile (Gabi) Zwracałam uwagę również na to, w której szkole najlepiej się czułam podczas drzwi otwartych (Tosia) reklama od znajomych, wyposażenie szkoły, ciekawa propozycja edukacyjna, propozycja rodzica, możliwość wyboru patrona. ( Łysy ) Mówili, że fajna szkoła (Natalia) 2. Czy żałujesz swojego wyboru? TAK/NIE uzasadnij swoją odpowiedź. Tylko jedna osoba odpowiedziała, że żałuje wyboru, dwie osoby miały zdania podzielone, natomiast reszta stwierdziła, że ich wybór był słuszny. Co na to wpłynęło? Jest fajna atmosfera ("Flinias ) Dobrze się tu czuję (Paulina)

13 Bardzo dobra szkoła, nauczyciele starają się jak najlepiej wykonywać swoją pracę (Klaudia Bardzo lubię tę szkołę, nauczyciele są w miarę spoko, otoczenie też OK (Tosia) Słysząc opinie znajomych z innych szkół na temat poziomu nauki, wydaje mi się, że w naszej szkole jest zadowalający (Aneta) Trafiłam do dobrej klasy i poznałam przyjaciół (Martyna) są tu nauczyciele, którzy potrafią nauczyć (J@kobs) uczestniczyłam w wymianie międzynarodowej ze szkoły, tu po raz pierwszy się zakochałam; nie jest oczywiście idealnie, ale jestem pewna, że jest fajniej niż w innych szkołach (Weronika) Znalazłam tu wspaniałych przyjaciół i przede wszystkim wiele się nauczyłam (Daria) Koledzy są śmieszni, ogólnie jest fajna atmosfera w klasie, rozwinąłem swoje umiejętności ( Fioletowyy ) 3. Czym kierujesz się przy wyborze szkoły ponadgimnazjalnej? Tutaj okazało się, że nadal bardzo duży wpływ na decyzje uczniów mają takie czynniki jak: rady rodziców i rodzeństwa, opinia o szkole, koleżanki i koledzy. Pojawiały się też argumenty: własne zainteresowania, zdawalność matury, wybór przyszłego zawodu. Życzymy wszystkim jak najlepszych wyborów i dostania się do wymarzonych szkół. Powodzenia na egzaminie!

14 WISŁAWA SZYMBORSKA ( ) Szymborska uchodzi za jedną z najwybitniejszych (obok Herberta i Miłosza) postaci w parnasie polskich poetów. Szczególna wartość jej poezji została podkreślona przez przyznanie jej w 1996 r. Nagrody Nobla. Czym charakteryzuje się poezja naszej noblistki? Wiersze Szymborskiej uchodzą za proste, ale jednocześnie przesiąknięte głębokim intelektualizmem. Poetka nie sili się na górnolotny język, nawiązuje bezpośredni kontakt z czytelnikiem. Jednocześnie porusza jednak sprawy ważne, filozoficzne, refleksje związane z egzystencją człowieka i jego miejscem w świecie ukazane z perspektywy biologicznej historycznej, politycznej. Szymborska nie opowiada się za żadną ideologią czy systemem filozoficznym, ale w konkretach życia codziennego szuka wielkich myśli, zadając poważne pytania. Uważamy, że zamiast przytaczać cały zestaw określeń, odnoszących się do wierszy Szymborskiej, które możecie znaleźć w podręcznikach, lepiej przypomnieć kilka Jej tekstów. Zapraszamy! Trzy słowa najdziwniejsze Kiedy wymawiam słowo Przyszłość, pierwsza sylaba odchodzi już do przeszłości. Kiedy wymawiam słowo Cisza, niszczę ją. Kiedy wymawiam słowo Nic, stwarzam coś, co nie mieści się w żadnym niebycie.

15 "Zdumienie" Czemu w zanadto jednej osobie? Tej a nie innej? I co tu robię? W dzień co jest wtorkiem? W domu nie gnieździe? W skórze nie łusce? Z twarzą nie liściem? Dlaczego tylko raz osobiście? Właśnie na ziemi? Przy małej gwieździe? Po tylu erach nieobecności? Za wszystkie czasy i wszystkie glony? Za jamochłony i nieboskłony? Akurat teraz? Do krwi i kości? Sama u siebie z sobą? Czemu nie obok ani sto mil stąd, nie wczoraj ani sto lat temu siedzę i patrzę w ciemny kąt - tak jak z wzniesionym nagle łbem patrzy warczące zwane psem? Liczba Pi Podziwu godna liczba Pi trzy koma jeden cztery jeden. Wszystkie jej dalsze cyfry też są początkowe pięć dziewięć dwa, ponieważ nigdy się nie kończy. Nie pozwala się objąć sześć pięć trzy pięć spojrzeniem, osiem dziewięć obliczeniem, siedem dziewięć wyobraźnią, a nawet trzy dwa trzy osiem żartem, czyli porównaniem cztery sześć do czegokolwiek dwa sześć cztery trzy na świecie. Najdłuższy ziemski wąż po kilkunastu metrach się urywa. Podobnie, choć trochę później, czynią węże bajeczne. Korowód cyfr składających się na liczbę Pi nie zatrzymuje się na brzegu kartki, potrafi ciągnąć się po stole, przez powietrze, przez mur, liść, gniazdo ptasie, chmury, prosto w niebo, przez całą nieba wzdętość i bezdenność. O, jak krótki, wprost mysi, jest warkocz komety! Jak wątły promień gwiazdy, że zakrzywia się w lada przestrzeni! A tu dwa trzy piętnaście trzysta dziewiętnaście mój numer telefonu twój numer koszuli rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty trzeci szóste piętro

16 ilość mieszkańców sześćdziesiąt pięć groszy obwód w biodrach dwa palce szarada i szyfr, w którym słowiczku mój a leć, a piej oraz uprasza się zachować spokój, a także ziemia i niebo przeminą, ale nie liczba Pi, co to nie, ona wciąż swoje niezłe jeszcze pięć, nie byle jakie osiem, nie ostatnie siedem, przynaglając, ach przynaglając gnuśną wieczność do trwania. Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono. Czemu ty się, zła godzino, z niepotrzebnym mieszasz lękiem? Jesteś - a więc musisz minąć. Miniesz - a więc to jest piękne. Niech ludzie nie znający miłości szczęśliwej twierdzą, że nigdzie nie ma miłości szczęśliwej. Z tą wiarą lżej im, będzie żyć i umierać. Żaden dzień się nie powtórzy, nie ma dwóch podobnych nocy, dwóch tych samych pocałunków, dwóch jednakich spojrzeń w oczy.