System diagnozowania i prognozowania stanu środowiska zbiorników zaporowych działających w obszarach chronionych (OSO)

Transkrypt

1 System diagnozowania i prognozowania stanu środowiska zbiorników zaporowych działających w obszarach chronionych (OSO) Piotr Łaszczyca, Maria Augustyniak, Paweł Migula, Andrzej Woźnica Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii i Katedra Biochemii Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytet Śląski w Katowicach 1 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

2

3 Zespoły badawcze Katedra Fizjologii Zwierząt i Ekotoksykologii, WBiOŚ, UŚ lider Maria Augustyniak Katedra Biochemii, WBiOŚ, UŚ lider Andrzej Woźnica Katedra Mikrobiologii, WBiOŚ, UŚ Tomasz Płocińczak Katedra Genetyki, WBiOŚ, UŚ Mirosław Kwaśniewski Katedra Ekologii, WBiOŚ, UŚ Bernard Palowski Katedra Botaniki Systematycznej i Katedra Geobotaniki i Ochrony Przyrody, WBiOŚ, UŚ lider Andrzej Pasierbiński Katedra Hydrobiologii, WBiOŚ, UŚ lider Malgorzata Strzelec Katedra Zoologii, WBiOŚ, UŚ lider Jacek Gorczyca Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN lider Maciej Kostecki Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych liderzy Jacek Długosz i Czeslaw Kliś Instytut Ochrony Przyrody PAN liderzy Robert Gwiazda, Elżbieta Wilk-Woźniak Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej, Politechnika Krakowska liderzy: Elżbieta Nachlik, Antoni Bojarski NILU Polska lider Damian Panasiuk 2 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

4 ZiZOZap Natura 2000 PRZESŁANKI 3 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

5 Europejska polityka wodna - RDW RAMOWA DYREKTYWA WODNA - cele: osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu i potencjału wód oraz związanych z nimi ekosystemów, zaspokojenie potrzeb ludności w zakresie zaopatrzenia w wodę do picia i dla celów sanitarnych, zaspokojenie społecznie i ekonomiczne uzasadnionych potrzeb wodnych gospodarki (woda dla przemysłu i rolnictwa, transport wodny i energetyka wodna, rekreacja i inne) podniesienie skuteczności ochrony ludności i gospodarki w sytuacjach kryzysowych, zwłaszcza ochrona przed powodzią i skutkami suszy. Problem polskiej gospodarki wodnej jakie zasady i rozwiązania przyjąć aby realnie traktować te cele jako równoważne? Elżbieta Nachlik i zespól 4 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

6 Istotne problemy i konflikty identyfikacja DPSIR jakość wód zdrowie środowiskowe zasoby wody ochrona przeciwpowodziowa niżówki poziom piętrzenia środowisko przyrodnicze walory przyrodnicze użytkowanie turystyczne gospodarka Paweł Migula 5 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

7 ZiZOZap Natura 2000 CELE 6 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

8 Cele robocze Projektu Wieloaspektowy monitoring badawczy i operacyjny ZG Wdrożenie innowacyjnych metod monitoringu Stworzenie baz danych i integracja danych Opracowanie scenariuszy i modelu cyfrowego dla zjawisk w zbiorniku i wspomagania zarządzania zbiornikiem Implementacja modelu na zbiorniku testowym (ZG) Udostępnienie modelu dla innych zbiorników 7 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

9 Monitoring Zbiornika metody i wyniki ZNAJOMOŚĆ STANU WARUNKIEM SKUTECZNEGO ZARZĄDZANIA MONITORING 8 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

10 Wieloaspektowy monitoring Monitoring własny i instytucjonalny: WIOŚ, RDOŚ, GPW S.A. Batymetria, Hipsometria lidarowa, Hydrologia, Meteorologia, Hydrogeologia, Hydrochemia, Hydrobiologia, Geobotanika, Ochrona przyrody (dane sozologiczne), Ekotoksykologia, Ekonomia i użytkowanie terenu, Źródła archiwalne (od 1956) 9 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

11 Powiązanie monitoringu z wymogami modeli Kompatybilność wymogów prawa i modeli Statystyka analiz ZiZOZap/monitoring/CAEDYM MONITORING OPERACYJNY wymagany Rozp. MŚ z 2009 CAEDYM zmienne wsadowe ZiZOZap (w tym bloki ekotoks) Konieczne przeliczenia wyników Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

12 Monitoring Zbiornika metody i wyniki EKOTOKSYKOLOGIA ZASTOSOWANIE EKOBIOTESTÓW I BIOMARKERÓW STANU ŚRODOWISKA 11 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

13 Standaryzowane ekobiotesty - zalecane podejście bioindykacyjne - szybka metoda przesiewowa (screening) - aspekt systemu ostrzegawczego i aspekt kumulacji efektu - - Daphtox - dla zanieczyszczeń / toksyczności wody - Ostracodtox - dla zanieczyszczeń / toksyczności osadów - Algaltox - dla zanieczyszczeń / toksycznosci wody - MARA (Microbial Array for Toxicity Risk Assessment) dla zanieczyszczeń wód i osadów Materiał woda osady 8 stanowisk Z w toni Maria Augustyniak i zespól 7 stanowisk T brzegowych 12 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

14 MARA = Microbial Array for Toxicity Risk Assessment [NCIMB Ltd (Aberdeen, UK) / / Tigret Sp.z o.o. Pl.] H G F E D C B A Tabela 1. Szczepy bakteryjne w dołkach płytki Ne kolumna na płytce Zestaw I 1 Vibrio fluvalis JG 11 2 Aeromonas Hydrophila JG 50 3 Escherichia coli (MZ 480) JG 52 4 Enterococcus fecalis JG 53 5 Enterococcus sulfureus JG 59 6 Comamonas denitrificans 110 JG 61 7 Alcaligenes fecalis JG 62 8 Vibrio alginolyticus JG 66 9 Oban Fa JG Saccharomyces cerevisiae JG JG 63/119 JG Blank Blank Kontrola negatywna bez bakterii 4 h preinkubacji + 18 h inkubacji intensywność metabolizmu intensywność zabarwienia specyficzne hamowanie metabolizmu / barwy Bez próby medium podstawowe kontrola dodatnia Proby materiał badany lub próby roczieńczane seryjnie Macierzyste kultury testowych mikrorganizmów Maria Augustyniak i zespól 13 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

15 BADANIA EKOTOKSYKOLOGICZNE Monitoring ekotoksykologiczny zbiornika Materiał: małże i ryby z odłowu gospodarczego Skójka zaostrzona (Unio tumidus) Okoń karpie z hodowli klatkowej w toni zbiornika mezokosmy Szczeżuja pospolita (Anodonta piscinalis) Płoć Węgorz Krąp Karaś Leszcz Maria Augustyniak i zespól 14 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

16 Test kometowy Obrazy analiz komórek krwi okoni odłowionych w listopadzie Widoczny różny stopień uszkodzeń jąder, jest naturalnym skutkiem różnego wieku badanych komórek (rozkład powyżej) Maria Augustyniak i zespól 15 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

17 Monitoring Zbiornika metody i wyniki METAGENOMIKA i ANALIZA PROFILI FOSFOLIPIDOWYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH (PFLA) BADANIA ZRUPOWAŃ MIKROORGANIZMÓW ZBIORNIKA 16 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

18 Metagenomika i analiza Profili Fosfolipidowych Kwasów Tłuszczowych (PLFA) Analiza bioróżnorodności mikrobiologicznej Pobór prób wody ze stanowisk w Zbiorniku 16S rdna Izolacja DNA Filtrowanie PLFA Izolacja fosfolipidowych kwasów tłuszczowych Powielanie selektywne 16S rdna Sekwencjonowanie Rozdział chromatograficzny i ujawnienie Identyfikacja OTU Określenie grup ekologicznych przez analizy bioinformatyczne Andrzej Woźnica i zespól 17 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

19 Metagenomika - identyfikacja mikroorganizmów Wykorzystanie metagenomiki do badania zespołów mikroorganizmów i OTU - bioróżnorodność ok. 8 ton bakterii w Zbiorniku Kryptomonady, Zielenice Okrzemki Andrzej Woźnica i zespól Sinice na podstawie sekwencji 16S rdna identyfikacja nie tylko bakterii także DNA chloroplastów glonów 18 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

20 Monitoring Zbiornika HYDROLOGIA I HYDROCHEMIA Metody klasyczne i monitoring ciągły 19 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

21 Ciągły monitoring hydrochemiczny sondami zdalnymi Ciągły i okresowy monitoring hydrologiczny i hydrochemiczny Tlen rozpuszczony Chlorofil Odczyn Przejrzystość wody (NTU) Potencjał redox (ORP) Chlorki Azotany Przewodność Temp wody (12 punktów) Temperatura pow. Wilgotność pow. Prędkość wiatru Kierunek wiatru Maciej Kostecki i zespól oraz Damian Absalon zespół 20 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

22 Monitoring ciągły - fizykochemia wód stanowisko Z08 (upust) INSOLACJA ph O 2 D T o C Dwuletnia ( ) zmienność dobowego profilu własności wody w okolicy upustu ZG (Z08) mierzone automatyczną sondą (OTT) na żółtej boi NO 3 E Chl F a Skala barwna po prawej stronie wykresu Insolacja [W / m 2 ] O 2 rozp. % T C NO 3 [mg N-NO 3- / dm 3 ] Chl a [µg/dm 3 ]. Damian Absalon zespół (oprac. AW) 21 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

23 Monitoring Zbiornika BADANIA SZATY ROŚLINNEJ I JEJ ZDOLNOSCI FITOREMEDIACYJNEJ Metody klasyczne i monitoring satelitarny 22 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

24 Satelitarne mapowanie zbiorowisk roślinnych Zespół Botaniki Systematycznej i KGiOP Andrzej Pasierbiński Satelita Landsat 7 NASA WorldView-2 Landsat 5 TM i Landsat 7 ETM+ Cel: mapy roślinności zbiornika i jego mapy roślinności zlewni zbiornika najbliższego otoczenia Zasięg analizowany 130 km km 2 (zlewnia), ok km 2 (obraz), Rozdzielczość obrazu I 2 m/piksel 30 m/piksel Kanały spektralne I nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm nm Rozdzielczość obrazu II 0,5 m/piksel 120 m/piksel Kanał spektralny II nm Data rejestracji , , , oraz archiwalne od roku 1986 Liczba scen: 18 Satelitarne mapowanie roślinności wokół Zbiornika na podst. Indeksu NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) Wartość NDVI jest proporcjonalna do ilości chlorofilu, a wiec również do biomasy roślinnej (obraz wymaga kalibracji podczas prac terenowych) 23 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

25 Metody BADANIA HYDROLOGII ZBIORNIKA 24 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

26 Monitoring Batymetria - Sieć do modelowania Wyróżnienie basenów zbiornika i konstrukcja siatki do modelowania Batymetria i model czaszy (PK 2010) Mapa batymetryczna (IETU 2011) Sieć do modelowania zbiornika Elzbieta Nachlik, Antoni Bojarski i zespół oraz Andrzej Woznica) 25 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

27 Monitoring i modelowanie Wyróżniające się obszar zbiornika na podstawie kryteriów odmienności N biocenoz i biotopów Wisła Wielka Łąka Wisła Mała Strumień Zabłocie Frelichów Chybie Landek 26 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

28 Monitoring Zbiornika metody i wyniki OBSZARY NATURA 2000 OCHRONA PRZYRODY 27 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

29 Monitoring ptaki w Natura 2000 Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Oszacowanie konsumpcji dobowej Robert Gwiazda i wsp. 28 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

30 Monitoring Ptaki w Natura 2000 a gospodarka Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Waloryzacja przyrodnicza obszaru Natura 2000 Dolina Górnej Wisły (Betleja i in. 2006) 270 gatunków wykazanych ptaków w obszarze Natura 2000 i otulinie ZG Monitoring operacyjny obszaru ZG (Gwiazda i wsp ) 100 gatunków ptaków związanych ze środowiskiem zbiornika Przyczyna różnic liczby wykazanych gatunków Liczba gatunków stanowiących różnice Inny habitat (zaliczona gatunki niecharakterystyczne) 124 Sporadyczne występowanie 22 Niska liczebność 10 Różnice stanu siedliska - remont zapory ( ) 5 Robert Gwiazda i wsp. 29 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

31 Mewa czarnogłowa Czapla biała Kamusznik Ślepowron Rybitwa białoczelna 30 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

32 Natura 2000 monitoring - gatunki naturowe Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Kod obszaru: PLB obszar specjalnej ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia) 24740,2 ha Ostoja Dolina Górnej Wisły: Jezioro Goczałkowskie i przyległe stawy Liczne gatunki naturowe nowa inicjatywa WIOŚ w czerwcu 2011 w sprawie ochrony ptaków Stanowiska bobra Jacek Gorczyca i zespół 31 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

33 Bazy danych BAZA DANYCH i MODELE WARUNKIEM PRZEWIDYWANIA DOSTĘP I WIZUALIZACJA DANYCH BAZA DANYCH i GEOPORTAL 32 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

34 Bazy danych DOSTĘP I WIZUALIZACJA DANYCH BAZA DANYCH i GEOPORTAL 33 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

35 Baza danych i geoportal Projektu jako narzędzia zarządzania Jacek Długosz i wsp. 34 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

36 Baza danych i geoportal Projektu jako narzędzia zarządzania Jacek Długosz i wsp. 35 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

37 Modele zbiornika MODELOWANIE ZJAWISK HYDROLOGICZNYCH I EKOLOGICZNYCH W ZBIORNIKU 36 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

38 Modele ELCOM/CAEDYM CAEDYM Computational Aquatic Ecosystem Dynamics Model Hipsey, M.R., Antenucci, J.P., and Hamilton, D. Centre for Water Research, University of Western Australia, December 15, 2009 an aquatic ecological model that may be run independently or coupled with hydrodynamic models DYRESM or ELCOM. CAEDYM consists of a series of mathematical equations representing the major biogeochemical processes influencing water quality ELCOM Estuary, Lake and Coastal Ocean Model Ben Hodges and Chris Dallimore Centre for Water Research, University of Western Australia, May 23, 2013 a numerical modeling tool that applies hydrodynamic and thermodynamic models to simulate the temporal behavior of stratified water bodies with environmental forcing 37 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

39 Modelowanie zjawisk w Zbiorniku Przykład: Modelowanie dynamiki wody w zbiorniku Model SMS Pole średniej w pionie prędkości przepływu wody w zbiorniku Goczałkowice; dopływ z Wisły 30 m3/s, wiatr południowo zachodni o prędkości 3,5 m/s 38 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

40 . PRZENIESIENIE WYNIKÓW MONITORINGU DO PRAKTYKI GOSPODAROWANIA W OBSZARZE NATURA Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

41 Natura użytkowanie gospodarcze i regulacja ekologiczna jakości wód Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Średni wieloletni rozkład połowów ryb w roku P Łaszczyca, B.Wlazło, A.Siudy i in 40 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

42 Natura użytkowanie gospodarcze i regulacja ekologiczna jakości wód Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Wieloletni trend rocznej wielkości odłowów z ZG P Łaszczyca, B.Wlazło, A.Siudy i in. 41 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

43 Oddziaływanie obszaru Natura 2000 i gospodarki Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Waloryzacja przyrodnicza obszaru Natura 2000 Dolina Górnej Wisły (Betleja i in. 2006) 270 gatunków wykazanych ptaków w obszarze Natura 2000 i otulinie ZG Monitoring operacyjny obszaru ZG (Gwiazda i wsp ) 100 gatunków ptaków związanych ze środowiskiem zbiornika Oszacowanie konsumpcji dobowej Robert Gwiazda i wsp. 42 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

44 Oddziaływanie obszaru Natura 2000 i gospodarki Obszar Natura Dolina Górnej Wisły Miesięczny rozkład eksploatacji ryb zez Zbiornika Ok. 60 % łącznej konsumpcji ryb przez ptaki z okolicznych stawów!! Czyli dwa razy tyle ile obrazuje wykres P Łaszczyca, B.Wlazło, A.Siudy i in. 43 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

45 Zarządzanie obszarem NATURA gospodarka w zlewni Zbiornika GOSPODAROWANIE W OBSZARZE NATURA Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

46 Nakłady na utrzymanie obszarów N2k Średnia dla Unii Europejskiej (2010) Wybrane kraje (2010) 63,4 /ha/rok Cypr, Luksemburg, Malta (najwyższe) 800 /ha/rok Holandia Polska (najniższe) 281,1 /ha/rok 14,5 /ha/rok N2k DGW = PLN / r!! Źródło Gantioler S. i inn Costs and Socio-Economic Benefits associated with the Natura 2000 Network. Final report to the European Commission. Andrzej Pasierbiński i zespól 45 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

47 Natura 2000 korzyści bezpośrednie Turystyka i rekreacja Sprzedaż produktów żywnościowych i usług z obszarów Natura 2000 Tworzenie nowych miejsc pracy Biopaliwa, komposty Wykorzystanie zbiornika jako źródła surowców Źródła: 1) Biuletyn Natura 2000, 2010, no 29, str ) Gantioler S. i inn Costs and Socio-Economic Benefits associated with the Natura 2000 Network. Final report to the European Commission. Andrzej Pasierbiński i zespól 46 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

48 Natura 2000 a gospodarka Korzyści pośrednie Ochrona przed powodzią i erozją Oczyszczanie i zatrzymywanie wody Wiązanie i przechowywanie CO 2 Siedliska owady zapylające, kontrola liczby szkodników, rzadkie gatunki zwierząt i roślin Źródła: 1) Biuletyn Natura 2000, 2010, no 29, str ) Gantioler S. i inn Costs and Socio-Economic Benefits associated with the Natura 2000 Network. Final report to the European Commission. Andrzej Pasierbiński i zespól 47 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

49 Natura 2000 usługi ekologiczne Oszacowanie wartości usług ekologicznych Obszaru Natura 2000 N2k DGW = 24740,2 ha Sposób użytkowania Udział procentowy [%] Wartość usług ekologicznych [USD/ha/rok] Wartość usług ekologicznych [PLN/rok] Tereny rolne 58, Lasy i tereny zielone 20, Tereny wodne 11, Tereny 8,47 zantropogenizowane Strefy podmokłe 0, ~ liczone metodą Constanza i in Szacunkowe nakłady: PLN Damian Panasiuk opracowania własne dla ZiZOZap 48 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

50 Natura 2000 turystyka. Damian Panasiuk i inni 2012, badania własne Projektu ZiZOZap 49 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

51 Zarządzanie obszarem NATURA gospodarka w zlewni Zbiornika ŚWIADOMOŚĆ 50 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

52 Natura 2000 turystyka i świadomość ekologiczna. Edukacja? Damian Panasiuk i inni 2012, badania własne Projektu ZiZOZap 51 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

53 Natura 2000 gospodarka w obszarze. Panel ekspertów Partnerstwo we wdrażaniu innowacyjnych metod zarządzania środowiskiem Katowice, 16 stycznia 2013 Natura 2000: Kłopot czy szansa dla samorządów? dr Andrzej Pasierbiński, dr hab. Zbigniew Wilczek, dr hab. Eugeniusz Małkowski, dr Andrzej Woźnica Katowice, 16 stycznia 2013 Starostwo Pszczyńskie, Gmina Chybie, Miasto i Gmina Czechowice-Dziedzice, Gmina Goczałkowice-Zdrój, Miasto i Gmina Pszczyna, Gmina Strumień, Starostwo Cieszyńskie 52 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

54 Natura 2000 a gospodarka Kłopot czy szansa poszukiwanie rozwiązań Szansa na ekoturystyczny produkt Sposób na podniesienie rangi lokalnych walorów Swoista ekomarka regionu Znak jakości ekologicznej Potencjalnie nowy czynnik rozwoju 53 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

55 Natura 2000 a gospodarka otwarte szanse W poszukiwaniu nowych rozwiązań?? Źródło: Instytut na Rzecz Ekorozwoju, 2010, Natura 2000 a turystyka, przykłady jak skorzystać na Naturze Andrzej Pasierbiński i zespól 54 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

56 Natura 2000 DGW ZiZOZap - Wnioski Regulacja poziomu piętrzenia w warunkach normalnych umożliwia: kontrolę obszaru szuwarowisk (biofiltr) ochronę gniazdowania ptaków ochronę tarła ryb kontrolę zakwitów Priorytet: OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA Niewykorzystanie potencjału Natura 2000 w gospodarce gmin niespójność przepisów i realizacji brak transmisji wzorców, wieloletnie zaniedbania Andrzej Pasierbiński i zespól 55 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

57 .. 56 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

58 X X Dziękuję za uwagę w imieniu ponad 100 realizatorów projektu Zdjęcie A. Siudy 57 Konferencja Gospodarowanie w dolinach rzecznych w obszarach Natura 2000 Warszawa SGGW

59