MATERIAt INFORMACYJNY

Transkrypt

1 MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ DEPARTAMENT ZWI^KSZANIA SZANS EDUKACYJNYCH "u c u. ic (11 o f-.l ^ AR'} ) "ia nfi fav + dft 99 ^ "? p-mail: djse men@men.eov.di. MATERIAt INFORMACYJNY Wydawanie orzeczeh przez zespoty orzekaj^ce dzia^aj^ce w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w publicznych poradniach specjalistycznych, reguluj^ przepisy wydane na podstawie art. 71b ust. 6 ustawy z dnia 7 wrzesnia 1991 r. o systemie oswiaty (Dz. U z 2004 r, Nr56, poz. 2572, z pozn. zm.). Rozstrzygni^cta dotycz^ce prawidtowosci wydanego orzeczenia powinny uwzgl^dniac regulacje obowi^zuj^ce w czasie jego wydania i obowi^zywania. Przytoczyctu nalezy rowniez wczesniejsze regulacje wtym zakresie. Zgodnie z 10 ust. 2 ww. rozporz^dzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 czerwca 1993 r. sprawie organizacji i zasad dzialania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz innych publicznych poradni specjalistycznych, orzeczenie kwalifikacyjne do odpowiednich form ksztatcenia specjalnego (w tym integracyjnego oraz do nauczania indywidualnego) dia dzieci i mtodziezy niepetnosprawnych zawierato: 1) okreslenie rodzaju i stopnia niepetnosprawnosci; 2) okreslenie odpowiednich form ksztatcenia lub opieki oraz warunkow niezb^dnych do realizacji potrzeb edukacyjnych dziecka; 3) indywidualny program pracy z dzieckiem ze wskazaniem metod stymulacji, terapii i usprawnienia lub wskazaniem form pomocy psychologicznej i pedagogicznej. Zgodnie z przepisami ww. rozporzqdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2001 r. w sprawie orzekania a potrzebie ksztatcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i miodziezy oraz wydawania opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, a takze szczegolowych zasad kierowania do ksztafcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania, w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradniach specjalistycznych, byty organizowane i dzialaty na zasadach okreslonych w rozporz^dzeniu zespoty orzekaj^ce, ktore wydawaty: 1) orzeczenia o potrzebie ksztatcenia specjalnego dzieci i miodziezy z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, wymagaj^cych stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w tym o potrzebie zaj^c rewalidacyjno-wychowawczych dia dzieci z uposledzeniem umystowym w stopniu gl^bokim; 2) orzeczenia o potrzebie indywidualnego nauczania dzieci i mtodziezy, ktorych stan zdrowia uniemozliwia lub znacznie utrudnia ucz^szczanie do szkoty; 3) opinio o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepetnosprawnosci do podj^cia nauki w szkole.

2 Przy wydawaniu orzeczeh o potrzebie ksztatcenia specjalnego nalezy uwzgl^dniac aktualne przepisy reguluj^ce organizacj^ tego ksztatcenia, w szczegolnosci okreslenie dia jakich dzieci i miodziezy organizuje si^ w systemie oswiaty ksztatcenie specjalne. Ponizej przedstawiono akty prawne, ktore regulowaty organizacj^ ksztatcenia specjalnego w kolejnych latach. Zarz^dzenie nr 29 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 4 pazdziernika 1993 r. w sprawie zasad organizowania opieki nad uczniami niepefnosprawnymi, ich ksztafcenia w ogolnodost^pnych i integracyjnych publicznych przedszkolach, szkofach i placowkach oraz organizacji ksztafcenia specjalnego (Dz. Urz. MEN Nr 9, poz. 36, z pozn. zm.), okreslato rodzaje niepetnosprawnosci, z uwagi na ktore byto wydawane orzeczenie o potrzebie ksztatcenia specjalnego dia dzieci ucz^szczaj^cych do przedszkola specjalnego. Przedszkole mogto bye organizowane w szczegolnosci dia dzieci: 1) z wadami widzenia, 2) niestysz^cych, 3) stabostysz^cych, 4) przewlekle chorych, 5) niepetnosprawnycli ruchowo, 6) uposledzonych umystowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, 7) z zaburzeniami zachowania, 8) z uposledzeniami sprz^zonymi. Okreslato rowniez rodzaje niepetnosprawnosci, z uwagi na ktore byto wydawane orzeczenie o potrzebie ksztatcenia specjalnego dia uczniow ucz^szczajqcych do szkoty dia dzieci i mtodziezy z roznymi rodzajami i stopniami niepetnosprawnosci, a w szczegolnosci dia: 1) uposledzonych) umystowo w stopniu lekkim, 2) uposledzonych umystowo w stopniu umiarkowanym i znacznym, 3) niestysz^cych, 4) stabostysz^cych, 5) niewidomych, 6) stabowidz^cych, 7) przewlekle chorych, 8) niepetnosprawnych ruchowo, 9) niedostosowanych spotecznie, zagrozonych uzaleznieniem, z zaburzeniami zachowania.

3 Natomiast od 16 lutego 2005 r. do 1 wrzesnia 2011 r. stosowane w orzeczeniach o potrzebie ksztalcenia specjalnego okresienie rodzaju zaburzeh i odchyleh rozwojowych powinno bye zgodne z rozporz^dzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunkow organizowania ksztafcenia, wychowania i opieki dia dzieci i miodziezy niepelnosprawnych oraz niedostosowanych spolecznie w specjalnych przedszkolach, szkotach i oddziafach oraz w osrodkach (Dz. U. Nr19, poz. 166). Ww. przepisy stanowity, iz ksztatcenie specjalne organizowane byto dia dzieci i mbdziezy: 1) niesfysz^cych, 2) slabo stysz^cych, 3) niewidomych, 4) stabo widz^cych, 5) z niepelnosprawnosci^ ruchowq, 6) z uposledzeniem umystowym w stopniu lekkim, 7) z uposledzenienn umystowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, 8) zautyzmem, 9) ze sprz^zonymi niepetnosprawnosciami, 10) z chorobami przewlektymi, 11) z zaburzeniami psychicznymi, 12) niedostosowanych spotecznie, 13) zagrozonych niedostosowaniem spotecznym, 14) zagrozonych uzaleznieniem, 15) z zaburzeniami zachowania. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka organizowalo si^ i nadal organizuje na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, wydanej przez zespot orzekaj^cy dziataj^cy w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej lub zespot opiniujqcy dziataj^cy w niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej. Ksztatcenie specjalne dzieci i mtodziezy niepefnosprawnych organizowafo si^ i organizuje wyt^cznie na podstawie orzeczenia o potrzebie ksztatcenia specjalnego wydanego przez zespot orzekaj^cy dziataj^cy w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, z uwagi na niepetnosprawnosc dziecka/ucznia. DIatego tez dziatania przedszkola, szkoty lub placowki w zakresie organizacji wspomagania i tego ksztatcenia, mog^ si^ rozpocz^c dopiero po dostarczeniu przez rodzica (opiekuna prawnego) odpowiednio opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka lub orzeczenia o potrzebie ksztatcenia

4 specjalnego. Wykazanie dzieci/uczniow w Systemie Informacji Oswiatowej moze nast^pic wyt^cznie w sytuacji. gdy na dzieh sprawozdania przedszkole, szkota, placowka posiada ww. dokumenty. Zgodnie z obowi^zuj^cymi przepisami rozporz^dzeh Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r.: ^ w sprawie warunkow organizowania, ksztalcenia, wychowania i opieki of/a dzieci i miodziezy niepefnosprawnych oraz niedostosowanych spofecznie w specjainych przedszkolacti, szkofach i oddziafach oraz osrodkach (Dz. U. z 2014 r. poz. 392); ^ w sprawie warunkow organizowania ksztafcenia, wychowania i opieki dia dzieci i miodziezy niepeinosprawnych oraz niedostosowanych spofecznie w przedszkolach, szkolach i oddziafach ogolnodost^pnych iub integracyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 414), przedszkola specjalne, oddziaty specjalne w przedszkolach ogolnodost^pnych, szkoty specjalne oraz oddziaty specjalne w szkotach ogolnodost^pnych organizuje si^ dia dzieci i mtodziezy niepetnosprawnych: 1) niesfysz^cych, 2) stabostyszqcych, 3) niewidomych, 4) stabowidz^cych, 5) z niepetnosprawnosci^ ruchow^, w tym z afazj^, 6) z uposledzeniem umystowym w stopniu lekkim - z wyt^czeniem przedszkoli specjainych oraz oddziatow specjainych w przedszkolach ogolnodost^pnych, ktorych w przypadku tej niepetnosprawnosci nie organizuje si^, 7) z uposledzeniem umystowym w stopniu umiarkowanym Iub znacznym, 8) z autyzmem, w tym z zespotem Aspergera, 9) z niepetnosprawnosciami sprz^zonymi. We wzorze orzeczenia o potrzebie ksztatcenia specjalnego, ktory stanowi zat^cznik nr 1 do ww. rozporz^dzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia IBwrzesnia 2008 r. w sprawie orzeczeh i opinii wydawanych przez zespofy orzekajqce dziafajqce w publicznych poradniach psychologicznopedagogicznych, znajduje si^ zapis, iz zespot orzekaj^cy orzeka o potrzebie ksztafcenia specjalnego z uwagi na... (nalezy wskazac rodzaj niepetnosprawnosci dziecka, w tym stopieh uposledzenia umysfowego, Iub niedostosowanie spoteczne, wymagajqce stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, w przypadku niepetnosprawnosci sprz^zonej nalezy wskazac wspofwyst^pujqce niepetnosprawnosci)". Z objasnienia tego wynika, ze w tej cz^sci orzeczenia nalezy wskazac rodzaj niepetnosprawnosci dziecka, w tym stopieh uposledzenia umystowego Iub niepetnosprawnosci sprz^zone. 4

5 Przy czym, przez niepetnosprawnosci sprz^zone nalezy rozumiec wyst^powanie u dziecka co najmniej dwoch z wyzej wskazanych niepetnosprawnosci. Zatem o tym, czy wyst^pujq u dziecka niepetnosprawnosci sprz^zone orzeka zespot orzekaj^cy dziatajqcy w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, zgodnie z przepisami ww. rozporz^dzenia. Na podstawie art. 71b ust. 4 ustawy o systemie oswiaty, od orzeczeh tych rodzice dziecka mog^ ziozyc w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia odwolanie do kuratora oswiaty. W art. 71b ust. 6 tej ustawy ustawodawca zawart upowaznienie dia ministra wlasciwego do spraw oswiaty i wychowania, aby okreslit w drodze rozporz^dzenia, sklad zespotow orzekaj^cych, tryb ich powotania, szczegofowe zasady dzialania tych zespolow, tryb post^powania odwolawczego, wzory orzeczeh oraz szczegolowe zasady kierowania dzieci i miodziezy do ksztatcenia specjalnego, indywidualnego rocznego obowi^zkowego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania. Wydane na podstawie tego upowaznienia ww. rozporz^dzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 wrzesnia 2008 r. w sprawie orzeczeh i opinii wydawanych przez zespoly orzekajqce dziaiajqce w publicznych poradniach psychologicznopedagogicznych, w 17 ust. 1 i 3 stanowi, ze od orzeczenia wnioskodawca moze wniesc odwotanie do kuratora oswiaty, za posrednictwem zespotu, ktory wydat orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia jego dor^czenia. Zespot jest obowi^zany przeslac odwotanie wraz z aktami sprawy kuratorowi oswiaty w terminie 14 dni od dnia, w ktorym otrzymat odwotanie, jezeli w tym terminie nie wydat nowego orzeczenia, zgodnie z ust. 2. Na podstawie tego przepisu zespot moze achylic zaskarzone orzeczenie i wydac nowe, jezeli uzna, ze odwotanie zastuguje w calosci na uwzgl^dnienie, a od nowego orzeczenia wnioskodawcy rowniez stuzy odwotanie. W Ministerstwie Edukacji Narodowej obecnie trwaj^ prace nad nowym rozporz^dzeniem w sprawie orzeczeh i opinii wydawanych przez zespofy orzekajqce dziatajqce w publicznych poradniach psychologicznopedagogicznych. Rozwi^zania zaproponowane w rozporzqdzeniu b^d^ odpowiedzi^ na rekomendacje, opinie i uwagi kierowane do Ministerstwa Edukacji Narodowej przez srodowiska reprezentuj^ce nauczycieli, rodzicow, dyrektorow przedszkoli, szkot i placowek systemu oswiaty, partnerow spolecznych, a takze przez przedstawicieli organow sprawuj^cych nadzor pedagogiczny i organow prowadz^cych przedszkola, szkoly i placowki. Uwagi wynikaj^ce z analizy wynikow kontroli prowadzonych przez Urz^dy Kontroli

6 Skarbowej oraz uwagi zgtoszone przez Ministra Finansow zostan^ rowniez bardzo szczegotowo przeanalizowane. Projekt rozporz^dzenia po zakohczeniu prac wewn^trznych w Ministerstwie Edukacji Narodowej, zostanie skierowany do uzgodnieh mi^dzyresortowych i konsultacji publicznych. Zostanie rowniez udost^pniony na stronie Rz^dowego Centrum Legislacji. Jednoczesnie nalezy podkreslic, ze zgodnie z art. 39 ust. 1 ww. ustawy 0 systemie oswiaty, dyrektor przedszkola/szkoty/placowki kieruje jej dziatalnosci^ i organizuje ksztatcenie, wychowanie i opiek^ dia dzieci 1 mtodziezy niepetnosprawnych, wymagaj^cych stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. W zwi^zku z tym, to wtasnie dyrektor ma obowi^zek monitorowania aktualnosci orzeczeh uczniow, na podstawie ktorych opracowuje si^ m. in. indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny, organizuje zaj^cia rewalidacyjne oraz udziela pomocy psychologicznopedagogicznej. Nalezy wyraznie podkreslic, ze orzeczenia o niepetnosprawnosci lub o stopniu niepetnosprawnosci wydawane przez zespoty ds. orzekania o niepetnosprawnosci i stopniu niepetnosprawnosci na podstawie przepisow ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i spoiecznej oraz zatrudnieniu osob niepefnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z pozn. zm.), wydawane s^ do celow innych niz edukacyjne i nie stanowi^ podstawy do obj^cia dziecka ksztatceniem specjalnym. Opracowanie: Departament Zwi^kszania Szans Edukacyjnych w MEN