Statystyka medyczna nie jest skomplikowana

Transkrypt

1 Statystyka medyczna nie jest skomplikowana Warszawa ul Bracka 6/8 Akademia dziennikarzy medycznych Paweł Goryński Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny

2 Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny

3

4 ... kiedy możesz mierzyć to, o czym mówisz, i wyrazić to w liczbach, już coś o tym wiesz, lecz kiedy nie możesz tego wyrazić w liczbach, twoja wiedza jest niedostateczna, niewielka i niedoskonała. Lord Kelvin (ur. 26 czerwca 1824 w Belfaście, zm. 17 grudnia 1907 w Largs w Szkocji) brytyjski fizyk pochodzenia irlandzkiego, matematyk oraz przyrodnik. Podał własne sformułowanie drugiej zasady termodynamiki)

5 Definicja statystyki Statystyka to nauka zajmującą się badaniem zjawisk i procesów masowych Termin "statystyka" został zaczerpnięty od łacińskich słów status (państwo, w średniowiecznej łacinie polityczny stan rzeczy) oraz statisticum collegium (rada państwa), a także włoskiego statista (mąż stanu, polityk). Pojęcie "statystyka" w znaczeniu bliższym dzisiejszemu wprowadził do powszechnego użytku w roku 1749Gottfried Achenwall (niemiecki statystyk). Natomiast jako pierwszy słowa "statystyka" w języku polskim użył Stanisław Staszic w 1809 roku w dziele "O statystyce Polski". Jednak znaczenie tego pojęcia w jego rozumieniu zbliżone było do "państwoznawstwa".. Etym. - wł. statista 'mąż stanu' (od łac. status 'stan; państwo') i łac. stativus 'stojący' od status,

6 Różne znaczenia statystyki statystyka jako nauka - gałąź matematyki stosowanej statystyka jako zbiór danych ilościowych np. statystyki ludności (dane demograficzne) statystyka jako pewna wielkość matematyczna opisująca rozkład teoretyczny (statystyka t-studenta, statystyka chi-kwadrat)

7 Statystyka, nauka zajmująca się ilościowymi metodami badania prawidłowości zjawisk (procesów) masowych.. O p i s s t a t y s t y c z n y Analiza struktury Analiza współzależności Analiza dynamiki W n i o s k o w a n i e s t a t y s t y c z n e

8 Materiałami statystycznymi dla Statystyki Medycznej są rutynowo zbierane dane z systemów informacyjnych takich jak: rejestr urodzeń, rejestr zgonów, badania chorobowości szpitalnej ogólnej i psychiatrycznej, rejestr chorób nowotworowych, rejestr obowiązkowo zgłaszanych chorób zakaźnych, rejestr gruźlicy, rejestr AIDS, rejestr chorób zawodowych, statystyki dotyczące orzeczeń o niepełnosprawności czasowej i długotrwałej, statystyki ludności (mianownik do obliczania współczynników), inne.

9 29 Modułów Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej Environment and Environmental Protection Culture Environment and Environmental Protection Population, demographic proceses Environment and Environmental Protection Education Physical Culture, Sport, recreation Industry activities Environment and Environmental Protection Environment and Environmental Protection Environment and Environmental Protection Environment and Environmental Protection Science Environment and Environmental Protection Environment Environment and and Environmental Environmental Protection Protection Environment and Environmental Protection Environment and Environmental Protection Zdrowie i Ochrona Zdrowia

10 Przepływ Informacji o Stanie Zdrowia w Systemach Informacyjnych w Ochronie Zdrowia Ministerstwo Zdrowia Główny Urząd Statystyczny ZUS Główny Inspektorat Sanitarny Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Państwowy Narodowy Instytut Zakład Zdrowia Higieny Publicznego - PZH NFZ Centrala, Oddziały US Instytut Medycyny Pracy Stacje-San-Epid Wojewódzkie Centra Zdrowia Publicznego Instytut Gruźlicy Instytut Medycyny Wsi Instytut Onkologii Instytut Wenerologii Apteki Pomoc doraźna Krwiodawstwo POZ Lek. rodzinny, Poradnie. Publiczne i niepub. Specjalistka ambulatoryjna Instytut Psychiatrii i Neurologii Opieka Stacjonarna Ogólna i psychiatryczna Zdarzenia zdrowotne i związane z nimi świadczenia MSWiA, MON?

11 Badania inne niż rutynowa statystyka zdrowia prowadzona w ramach Programu badań statystycznych statystyki publicznej

12 Populacja generalna Zbiorowość, którą chcemy poznać lub opisać poprzez badanie Populacja nieskończona: chorzy na grypę, Pacjenci szpitala, pasażerowie komunikacji miejskiej Populacja skończona: ściśle określona (w czasie i przestrzeni) grupa jednostek lub obserwacji np.: mieszkańcy Warszawy w wieku 18 lat w roku 2007

13 Przedmiot badania Cała populacja - badania wyczerpujące, (wady i zalety tego podejścia) - przykłady np. Spisy ludności raz na dziesięć lat (koszty), lub jej część: badania częściowe obejmujące Próbę Z POPULACJI GENERLNEJ

14 Próba Próba to pobrana z populacji generalnej określona liczba jednostek, które będą podlegały obserwacji, z myślą o wyciągnięciu wniosków dotyczących populacji generalnej Dobór losowy - każda jednostka z populacji generalnej ma określone takie samo prawdopodobieństwo, że zostanie wybrana, ma taką samą szansę wejścia do badania.

15 Przykłady innych badań niż rutynowa statystyka zdrowia Badania ankietowe Stanu zdrowia ludności Polski prowadzone przez GUS: 1996, 2004, 2009, 2014 Badanie SILC (Statistics on Income and Living Conditions) EUROSTAT i GUS (coroczne badanie) Badanie WOBASZ I i WOBASZ II - Instytut Kardiologii (2005, 2014) Badanie NATPOL1 i NATPOL 2 Badanie POLSENIOR (2012) Kondycja Psychiczna Mieszkańców Polski (2012)

16 Przykładowy materiał sttystyczny z badania próby losowej Masa ciała dzieci szkolnych z Siedlec 556 osób

17 Co to za materiał i co można z nim zrobić, po co został zebrany?

18 Wnioskowanie statystyczne Ocena zjawiska w populacji na podstawie próby prowadzi do wnioskowania statystycznego (jest to dział matematyki oparty na teorii prawdopodobieństwa) Wnioskowanie dotyczy : oszacowania nieznanych parametrów populacji (co to takiego?) testowania hipotez dotyczących populacji

19 Miary statystyczne Oszacowanie najbardziej typowej wartości badanego parametru na podstawie statystyk z próby Statystyczne miary tendencji centralnej Średnia arytmetyczna Mediana Modalna Statystyczne miary tendencji rozproszenia Odchylenie standardowe Odstęp miedzykwartylowy

20 Częstość Histogram ,00 30,00 35,00 40,00 45,00 50,00 55,00 VAR00001 Mean = 38,1349 Std. Dev. = 7,6701 N = 556

21 Rozkład normalny (Gaussa) Ro zkła d n o rm a ln y o ś re d n ie j 6 i o d c h yle n iu s ta n d a rd o w ym Średnia=Mediana=Modalna % Wyników S +S

22 Ocena SYTUACJI ZDROWOTNEJ populacji przy pomocy epidemiologii i statystyki medycznej pozwala na ocenę rzeczywistych potrzeb zdrowotnych i racjonalne planowanie i kontraktowanie usług zdrowotnych oraz przygotowywanie długookresowych strategi

23

24

25