INSPEKTORAT INSPEKCJI HANDLOWEJ W GDAŃSKU

Transkrypt

1 WIIH WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT INSPEKCJI HANDLOWEJ W GDAŃSKU ŁOWCY OKAZJI [Gdańsk, 16 lutego 2012 r.] Okazja! Wyprzedaż! Promocja! Sale! Zniżka! Przecena! Dla jednych osób słowa te oznaczają doskonałą okazję do zrobienia zakupów, dla drugich stanowią czasami jedyną możliwość sprzedaży towarów. O tym jak wyglądały promocje w kontrolowanych przez Inspekcję Handlową w Gdańsku placówkach sieci handlowych na terenie województwa pomorskiego dowiesz się czytając poniższą informację. W miesiącach od października do grudnia 2011 r. Inspekcja Handlowa w Gdańsku przeprowadziła kontrole prawidłowości i rzetelności promocyjnej sprzedaży produktów nieżywnościowych organizowanej przez sieci handlowe. Zgodnie programem kontroli UOKiK kontrolą objęto 5 placówek: Supermarket dekoracyjny w Gdańsku, Hipermarket w Gdańsku, Sklep sieci odzieżowej w Gdańsku, Sklep sieci odzieżowej w Gdyni, Supermarket drogeryjny w Słupsku. Nieprawidłowości stwierdzono we wszystkich kontrolowanych placówkach. Ogółem skontrolowano 778 partie produktów oferowanych do sprzedaży w różnego rodzaju promocjach, z procentowym rabatem i z tzw. gratisami, stwierdzając nieprawidłowości w odniesieniu do 442 partii. rzetelność przekazywanych konsumentom informacji o obowiązujących promocjach Relacje pomiędzy ceną promocyjną, a ceną przed promocją Na podstawie wydruków z systemów informatycznych, historii ruchu towarów oraz paragonów kasowych, w powyższym zakresie sprawdzono 198 rodzajów produktów, w tym:

2 Kosmetyki (12), Detergenty (6), Artykuły odzieżowe (22), Wyroby skórzane torby, paski, obuwie, rękawiczki (8); Artykuły RTV i AGD (17); Artykuły dekoracyjne (22); Zabawki (18); Artykuły wyposażenia wnętrz (79); Artykuły oświetleniowe (14) z czego zakwestionowano 53 rodzaje produktów, z uwagi na: Uwidocznienie w gazetkach lub na wywieszkach przekreślonych cen dotychczasowych wyższych od faktycznie obowiązujących bezpośrednio przed promocją w 30 przypadkach (13 RTV i AGD, 2 dekoracyjne, 10 zabawki, 4 odzież, 1 wyposażenie wnętrz) hipermarket w Gdańsku, supermarket dekoracyjny w Gdańsku, sklep sieci odzieżowej w Gdyni. Uwidocznienie w gazetkach przekreślonych cen dotychczasowych niższych od faktycznie obowiązujących bezpośrednio przed promocją w 22 przypadkach (2 RTV i AGD, 12 dekoracyjne, 8 zabawki) hipermarket w Gdańsku. Uwidocznienie w gazetce przekreślonej ceny dotychczasowej, podczas gdy towar był nowością w ofercie sklepu (1 RTV) hipermarket w Gdańsku. Pamiętaj! W materiałach reklamowych, lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach oferowanych do sprzedaży po cenach promocyjnych lub obniżonych obok przekreślonej ceny dotychczasowej uwidacznia się cenę promocyjną lub cenę obniżoną, uwzględniającą rabat. Obowiązek ten nie dotyczy towarów oferowanych do sprzedaży po raz pierwszy. Ponadto w czasie kontroli 117 partii wyrobów objętych obniżką ceny o określony procent zakwestionowano 79 partii z uwagi na: Uwidocznienie w gazetce i na wywieszce cen z rabatem wyliczonych niezgodnie z procentowym rabatem deklarowanym w gazetce przy 20 partiach towarów (16 art. wyposażenia wnętrz, 3 ręczniki, 1 art. dekoracyjny) supermarket dekoracyjny w Gdańsku. Nie podanie na wywieszkach cen obniżonych, uwzględniających procentowy rabat określony na plakatach przy 59 rodzajach wyrobów (37 art. odzieżowe, 7 torby, plecaki, 7 wyroby skórzane, 3 okulary, 5 galanteria odzieżowa) sklep sieci odzieżowej w Gdańsku.

3 Pamiętaj! W materiałach reklamowych oraz w placówkach handlowych przy towarach oferowanych do sprzedaży po przecenie lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach przecenionych obok przekreślonej dotychczasowej ceny i wyrazu przecena albo wyrazów obniżka ceny lub podwyżka ceny uwidacznia się cenę obniżoną lub podwyższoną, jej okres obowiązywania, a także przyczynę lub przyczyny dokonanej przeceny obniżki lub podwyżki ceny. Wyroby z tzw. gratisami Kontrolą objęto 54 rodzaje wyrobów, w tym 7 w postaci tzw. zestawów promocyjnych (8 kosmetyki, 6 detergenty, 26 art. odzieżowe, 12 galanteria odzieżowa, 1 art. higieniczne i 1 karma dla psów), z czego nieprawidłowości odnotowano w odniesieniu do 1 rodzaju detergentu. Był to płyn do mycia szyb a 750 ml 250 ml gratis w cenie 7,99 zł., podczas gdy tożsamy płyn a 500 ml oferowano w cenie 6,28 zł. Tym samym klient za gratis płacił kwotę 1,71 zł hipermarket w Gdańsku. Na żądanie kontrolujących cena towaru z gratisem została obniżona do poziomu ceny towaru bez gratisu. Pamiętaj! W przypadku oferowania towaru z tzw. gratisową dolewką (oznaczonych na opakowaniu jako np. 50 ml gratis lub 33 % gratis ), cenę jednostkową towaru należy odnosić do całkowitej ilości towaru zawartej w opakowaniu jednostkowym, obejmującą również część gratisową. PRAWIDŁOWOŚĆ UWIDACZNIANIA CEN TOWARÓW OFEROWANYCH W PROMOCJI I PRAWIDŁOWOŚĆ WYLICZENIA CEN JEDNOSTKOWYCH W powyższym zakresie sprawdzono: Uwidacznianie ceny detalicznej na wywieszkach oraz bezpośrednio na towarze sprawdzono dla wszystkich kontrolowanych 778 rodzajów towarów, kwestionując 77 z nich, z uwagi na nie uwidocznienie aktualnych cen po obniżeniu o określony procent (rabat). Było to 18 rodzajów art. wyposażenia wnętrz (dodatków do zasłon), 37 rodzajów art. odzieżowych, 5 rodzajów galanterii odzieżowej, 7 rodzajów wyrobów skórzanych, 7 rodzajów toreb i plecaków i 3 rodzaje okularów (Sklep sieci odzieżowej w Gdańsku 59, supermarket dekoracyjny w Gdańsku 18). Uwidacznianie ceny jednostkowej wyrobów na wywieszkach lub w materiałach reklamowych nie wniesiono zastrzeżeń.

4 Prawidłowość wyliczenia cen jednostkowych sprawdzono w odniesieniu do 182 partii towarów, z czego zakwestionowano 56 partii (38 kosmetyki, 14 detergenty, 2 art. higieniczne, 1 karma dla psów, 1 art. żywnościowe dla dzieci) z uwagi na podanie nieprawidłowo wyliczonej ceny jednostkowej lub podanie jej w odniesieniu do sztuki zamiast do jednostki pojemności (hipermarket w Gdańsku, supermarket drogeryjny w Słupsku). Uwidacznianie jednostek miar, do których odnosiły się uwidocznione ceny sprawdzono dla wszystkich 778 wyrobów objętych promocją publikowaną lub nie, objętych obniżką o określony procent, z gratisami i w zestawach uwag nie wniesiono. Zamieszczanie określenia czasu trwania promocji w materiałach reklamowych we wszystkich materiałach reklamowych (gazetkach promocyjnych) podane były okresy trwania promocji lub stosowania procentowych rabatów. Ponadto w regulaminie uwidocznionym w sklepie sieci odzieżowej w Gdańsku nie określono czasu trwania obniżki cen towarów. Uwidocznienie przekreślonej ceny dotychczasowej przy 283 partiach wyrobów (18 art. wyposażenia wnętrz, 35 kosmetyki, 20 detergenty i art. higieniczne, 40 RTV i AGD, 16 art. dekoracyjne, 69 zabawki, 58 art. odzieżowe, 10 bielizna osobista, 5 galanteria odzieżowa, 9 wyroby skórzane, 3 okulary) (hipermarket w Gdańsku, sklep sieci odzieżowej w Gdańsku). Przy 37 rodzajach produktów oferowanych w cenach obniżonych nie podano przyczyny obniżki cen i okresu jej obowiązywania (5 art. odzieżowe, 22 art. wyposażenia wnętrz, 5 ręczniki, 2 art. AGD, 1 meble, 1 wyroby skórzane, 1 art. użytkowe) (supermarket dekoracyjny w Gdańsku i sklep sieci odzieżowej w Gdyni). Z wyjaśnień złożonych przez kontrolowanych wynikało, iż zainstalowane w sklepach systemy informatyczne uniemożliwiają im jakąkolwiek modyfikację przesyłanych drogą elektroniczną oznaczeń cenowych (wywieszek), jak również nie mają oni wpływu na informacje zawarte w materiałach reklamowych. Pamiętaj! W przypadku oferowania zestawu towarów jednakowych (jednorodnych, pochodzących z tego samego źródła), identycznych, z których jeden z towarów oznaczony jest jako gratis, np. zestawu składającego się z dwóch opakowań (butelek, kartonów), identycznego płynu (np. szamponu), o takiej samej lub o różnej objętości, należy uwidocznić cenę całego zestawu oraz dokonać przeliczenia i uwidocznić cenę jednostkową (np. za 1 litr) tego płynu, uwzględniając łączną zawartość elementów zestawu. Pamiętaj! W przypadku oferowania zestawu towarów mieszanych (tj. złożonych z różnych składników, rodzajów), z których jeden oznaczony jest jako gratis, np. w zestawie do mycia

5 zębów, składającym się z pasty do zębów i szczoteczki do zębów gratis, wystarczy uwidocznienie ceny zestawu, bez podawania i wyliczania cen jednostkowych. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI Na osoby odpowiedzialne nałożono 2 mandaty karne za popełnienie wykroczeń z art k.w. (supermarket dekoracyjny w Gdańsku i sklep sieci odzieżowej w Gdyni). Między innymi celem skierowania wniosków (do sądów rejonowych) o ukaranie do jednostek nadrzędnych (hipermarketu w Gdańsku, supermarketu dekoracyjnego w Gdańsku, supermarketu drogeryjnego w Słupsku, sklepu sieci odzieżowej w Gdańsku) skierowano wystąpienia z wnioskami o ustalenie i wskazanie osób odpowiedzialnych m.in. za: Wprowadzenie do materiałów reklamowych przekreślonych cen dotychczasowych różnych od cen, w których towary sprzedawane były bezpośrednio przed promocjami, Prawidłowe uwidacznianie informacji przy towarach oferowanych do sprzedaży w promocjach lub po obniżonej cenie. Pamiętaj! Kto w przedsiębiorstwie handlowym lub usługowym narusza przepisy o obowiązku uwidaczniania cen lub ilości nominalnej podlega karze grzywny. Jednocześnie w wystąpieniach wskazano, iż uwidacznianie w materiałach reklamowych gazetkach przekreślonych cen dotychczasowych rozbieżnych w stosunku do cen obowiązujących bezpośrednio przed promocją lub wyliczonych niezgodnie z deklarowanym rabatem wprowadza konsumenta w błąd i może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową lub czyn nieuczciwej konkurencji. Pamiętaj! W przypadku zaistnienia nieuczciwej praktyki rynkowej, konsument, którego interes został zagrożony lub naruszony, może wystąpić bezpośrednio z powództwem do sądu cywilnego i żądać: Zaniechania praktyki, Usunięcia skutków tej praktyki, Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, Naprawienia szkody na zasadach ogólnych, Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny. Konsument nie musi jednak sam dochodzić swoich racji. Jego interesów mogą też bronić organizacje konsumenckie czy powiatowy (miejski) Rzecznik Konsumentów.

6 Pamiętaj! W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji, przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może żądać: Zaniechania niedozwolonych działań, Usunięcia skutków niedozwolonych działań, Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie, Naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, Wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych, Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny. Z wybranymi roszczeniami może wystąpić również krajowa lub regionalna organizacja, której celem statutowym jest ochrona interesów przedsiębiorców. Rzetelność uwidaczniania cen dla konsumentów Zagadnienie w zakresie porównania uwidocznionych cen z cenami zakodowanymi w kasach fiskalnych i czytnikach oraz uwidocznionych w materiałach reklamowych sprawdzono w odniesieniu 446 partii towarów oferowanych do sprzedaży (94 kosmetyki, 35 detergenty, 20 art. higieniczne, 7 galanteria odzieżowa, 120 zabawki, 31 art. dekoracyjne, 13 wyposażenie RTV i AGD, 24 art. odzieżowe, 21 AGD, 24 RTV, 4 torby i plecaki, 5 wyroby skórzane, 2 okulary, 8 ręczniki, 36 art. wyposażenia wnętrz, 2 art. użytkowe). W powyższym zakresie nieprawidłowości nie odnotowano. PODSUMOWANIE Wyniki kontroli należy uznać za niezadowalające pomimo pewnych pozytywnych ustaleń w zakresie przestrzegania obowiązku uwidaczniania wywieszek z cenami i ich zgodności z cenami zakodowanymi w kasie w większości kontrolowanych placówek. Odnotowano przypadki podawania w materiałach reklamowych bądź na wywieszkach przy towarach objętych promocją, nieprawdziwych wprowadzających w błąd informacji dotyczących promocji lub obniżek cen towarów lub brak informacji bardzo istotnych dla klientów. Jako przyczynę stwierdzonych nieprawidłowości podawano centralne sterowanie informacją cenową przez jednostki nadrzędne. Z uwagi na powtarzalność ujawnionych uchybień w toku kontroli przeprowadzonych w ostatnich latach wyjaśnienia te nie do końce wydają się wiarygodne. Trudno uwierzyć, że tacy potentaci, których działalność jest systematycznie

7 kontrolowana nie mogą uporać się ze stosunkowo prostym problemem natury organizacyjnej w przeciągu kilku ostatnich lat. Nasuwa się przypuszczenie, że być może istnieją inne przyczyny stwierdzonej dezinformacji cenowej, mające niewiele wspólnego z pojęciem rzetelnej praktyki handlowej. Przeprowadzone kontrole raz jeszcze potwierdziły, że interesy konsumentów w placówkach wielkopowierzchniowych są zagrożone i wymagają szczególnej ochrony. Konsumencie, chcesz wiedzieć więcej? Skontaktuj się z Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej w Gdańsku, ul. Marii Konopnickiej 4, Gdańsk, tel w. 32, e mail: sekretariat@ihgd.pl. Dodatkowe informacje dla mediów: Dariusz Klugmann, Rzecznik Prasowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Gdańsku ul. Marii Konopnickiej Gdańsk Tel. (58) w. 45 Tel. (58) w. 45 E mail: rzecznik@ihgd.pl