Etanol, Spiritus vini, Ethanol, Ethyl alcohol o wzorze sumarycznym C 2H5OH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Etanol, Spiritus vini, Ethanol, Ethyl alcohol o wzorze sumarycznym C 2H5OH"

Transkrypt

1 Alkohol etylowy Etanol, Spiritus vini, Ethanol, Ethyl alcohol o wzorze sumarycznym C 2H5OH Tabela I. Właściwości fizyczne etanolu Temperatura wrzenia 78 C Prężność pary w temp. 20 C = 5,87 kpa (44 mm Hg) Masa cząsteczkowa 46,07 Alkohol etylowy jest wykorzystywany przede wszystkim w celach konsumpcyjnych oraz jako środek dezynfekcyjny. Należy on do najszerzej stosowanych rozpuszczalników w przemyśle. Etanol stosowany jest do ekstrakcji i syntezy związków organicznych w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym oraz jako surowiec wyjściowy do otrzymywania syntetycznego kauczuku metodą Lebiediewa. Znany jest jako surowiec napędowy do silników spalinowych i do oświetlenia. W przemyśle gorzelniczym alkohol jest otrzymywany podczas fermentacji skrobi z ziemniaków, żyta, ryżu czy melasy. Drogą syntetycznej syntezy otrzymywany jest z etylenu i acetylenu. Jak działa alkohol Alkohol etylowy, który jest zawarty we wszystkich napojach alkoholowych, jest substancją psychoaktywną. Posiada zdolność szybkiego przenikania do mózgu i wywołuje zmiany, których rodzaj i nasilenie są związane z poziomem stężenia alkoholu we krwi. Już po kilku minutach od spożycia alkoholu jego poziom wzrasta. Do maksymalnego stężenia alkoholu we krwi dochodzi po upływie około (0,5 1) godziny od chwili spożycia. Alkohol ma działanie tłumiące (depresyjne) i przeciwbólowe. Tłumienie czynności nerwowej polega na spowolnieniu przepływu impulsów nerwowych wzdłuż włókien nerwowych. Ponieważ w pierwszej kolejności tłumione jest działanie mózgowych ośrodków kontroli, pojawia się uczucie rozluźnienia, lekkości, euforii. To właśnie wyraźny, błyskawicznie osiągany efekt euforyzujący odpowiada za popularność alkoholu. W miarę jak wzrasta stężenie spożywanego alkoholu we krwi, pojawiają się dalsze zaburzenia Zatrucia alkoholem etylowym występują przede wszystkim w związku z jego olbrzymim spożyciem w różnej postaci przez setki milionów ludzi. W mniejszym zakresie na pary etanolu narażeni są pracownicy przemysłów: spirytusowa-wódczanego, browarniczego oraz pracownicy przemysłu meblarskiego (rozpuszczalnik lakierów i politur).

2 Tabela II. Obserwowane objawy intoksykacji w zależności od stężenia alkoholu w powietrzu wydychanym Stężenie alkoholu w powietrzu wydychanym mg/l Faza Objawy 0-0,2 Trzeźwość brak widocznych objawów, ale badany może być bar dziej gadatliwy i wykazywać nadmiernie dobre samopoczucie 0,15-0,5 Euforia nadmierna pewność siebie, osłabienie samokontroli i koncentracji, zachwianie koordynacji ruchowej 0,4-1,0 Pobudzenie niestabilność emocjonalna błędne sądy, zaburzenia koncentracji uwagi, niezborność ruchowa 0,7-1,2 Dezorientacja chaos myślowy, zawroty głowy, wyolbrzymiony strach, agresja lub smutek, utrata spostrzegania koloru, kształtu, nadmierna ruchliwość, słabsze odczuwanie bólu, trudności w utrzymaniu równowagi, niewyraźna bełkotliwa mowa, możliwość wystąpienia śpiączki 1,1-1,6 stupor (osłupienie) apatia, bezwładność, niezdolność do stania i chodzenia, wymioty, możliwość wystąpienia trudności z utrzymaniem moczu, śpiączka lub osłupienie 1,5-2,0 Śpiączka śpiączka, zniesienie czucia i odruchów, obniżenie ciepłoty ciała, zaburzenia krążenia i oddychania. Możliwość śmierci. Powyżej 1,9 Zgon zgon spowodowana paraliżem ośrodka oddechowego Powyżej stężenia 0,29 mg/l skutki spożycia alkoholu są już wyraźnie negatywne. Znacząco pogarsza się ocena, percepcja, zdolność uczenia się, pamięć, koordynacja, libido, czujność oraz samokontrola. Nie przekraczaj tej granicy. Alkohol rozkładany jest w organizmie przede wszystkim w wątrobie (94% wypitego alkoholu) ze średnią szybkością ok. 0,15 /h. Nie ma skutecznych sposobów na radykalne przyspieszenie tego procesu. Ok. 5 % alkoholu jest wydalane przez płuca lub skórę i od 0,5% do 2% przez nerki.

3 Alkohol jest substancją toksyczną Przewód pokarmowy - alkohol drażni śluzówkę, może być przyczyną stanów zapalnych, powodować nawrót choroby wrzodowej. Alkohol powoduje stan zapalny wątroby, spożywany w nadmiernych ilościach prowadzi do marskości wątroby. Zakłóca wchłanianie glukozy, aminokwasów i witamin oraz mikroelementów. Alkohol uszkadza trzustkę zwiększając m.in. ryzyko niedrożności przewodów trzustkowych. Alkohol powoduje niedobory witaminy B1, kwasu foliowego i witaminy A, powoduje niedobory pokarmowe Znosi uczucie głodu. Układ krążenia - alkohol zmienia metabolizm w mięśniu sercowym. Osłabiona zostaje siła mięśnia sercowego. Może powstawać nadciśnienie tętnicze. Nadużywanie alkoholu zwiększa ryzyko choroby niedokrwiennej serca. Małe dawki - nie przekraczające 1-2 porcji standardowych - mogą mieć w niektórych przedziałach wiekowych działanie kardiomioprotekcyjne. Nadmierne picie alkoholu stanowi czynnik ryzyka wystąpienia nadciśnienia. U ok. 30% pacjentów z nadciśnieniem podstawową lub główną przyczyną jego występowania jest właśnie nadużywanie alkoholu. Układ hormonalny - alkohol powoduje podwyższenie poziom kortyzolu; obniżenie poziomu testosteronu u mężczyzn; zaburzenia miesiączkowania. Alkohol wpływa na obniżenie potencji u mężczyzn. Układ odpornościowy - alkohol osłabia odporność na infekcje wirusowe i bakteryjne. Skutkiem obniżonej odporności jest m.in. zwiększone ryzyko występowania pewnych odmian raka, zwłaszcza przełyku, wątroby, części nosowej gardła, krtani i tchawicy oraz raka sutka u kobiet. Układ oddechowy - alkohol powoduje przewlekłe zapalenie błony śluzowej tchawicy i oskrzeli. U osób nadużywających alkoholu 10-krotnie częściej występuje rak jamy ustnej, krtani oraz tchawicy. Funkcjonowanie psychiczne i zmiany osobowości - wpływ alkoholu to m.in.: bezsenność, zaburzenia równowagi emocjonalnej, depresja, niepokój, rozdrażnienie, nagłe zmiany nastroju, próby samobójcze, amnezja, uzależnienie od alkoholu, delirium tremens, psychoza alkoholowa, halucynoza alkoholowa, otępienie (zespól Korsakowa). Z czasem nadużywanie alkoholu może prowadzić do problemów z pamięcią oraz spowolnienia procesów myślowych. Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) alkohol jest przyczyną występowania około 60 różnego typu chorób, w tym niektórych nowotworów. Jest trzecią co do częstości przyczyną zgonów na świecie (z powodu urazów, wypadków, samobójstw i chorób) - raport Zdrowie na Świecie 2002.

4 Wpływ alkoholu na prowadzenie pojazdów Wydłużenie czasu reakcji

5 Zaburzenia koordynacji

6 Jak wpływa alkohol na kierowcę? Skłonność do przekraczania prędkości

7 Administracyjne i karne konsekwencje jazdy pod wpływem alkoholu Procedury administracyjne Zgodnie z ustawą o kierujących, każdy kierowca, który został zatrzymany za jazdę po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości musi być zbadany przez lekarza i psychologa oraz odbyć odpowiedni kurs reedukacyjny w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii. Skierowania na badania lekarskie i psychologiczne oraz kurs reedukacyjny wydaje starosta po otrzymaniu odpowiedniej informacji od administratora centralnej ewidencji kierowców. Celem badań lekarskich i psychologicznych jest ustalenie istnienia lub braku przeciwskawzań zdrowotnych i psychologicznych do prowadzenia pojazdów. Z tego względu badania te należy uznać w większym stopniu za element procedury odzyskiwania zatrzymanego prawa jazdy, niż za jeden z etapów procesu reedukacyjnego. Procedury karne W polskim prawie rozróżnia się dwa poziomy alkoholu w organizmie, od których zależy odpowiedzialności użytkownika drogi: STAN PO UŻYCIU ALKOHOLU zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2 do 0,5 lub obecności alkoholu w wydychanym powietrzu od 0,10 mg/l do 0,25 mg/l. STAN NIETRZEŹWOŚCI zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi powyżej 0,5 alkoholu lub obecności alkoholu w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg/l. Stan po użyciu alkoholu kierowcy traktowany jest jako wykroczenie, natomiast stan nietrzeźwości kwalifikowany jest już jako przestępstwo i zagrożony sankcjami określonymi w kodeksie karnym. Porównanie systemu kar stosowanych wobec nietrzeźwych kierowców w Polsce z sankcjami obowiązującymi w innych krajach Europy wskazuje, że w Polsce obowiązują relatywnie surowe kary przewidziane dla prowadzących pojazdy pod wpływem alkoholu. Orzecznictwo w przypadku kierowców zatrzymanych za prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu wykroczenie drogowe (0,10 0,25) : Najczęściej orzekaną kara jest grzywna oraz zakaz prowadzenia pojazdu; Orzecznictwo w przypadku kierowców zatrzymanych za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości przestępstwo drogowe (> 0,25 mg/l): najczęściej stosowanymi karami jest kara pozbawienia wolności i grzywna samoistna oraz grzywna orzekana obok pozbawienia wolności (70% kierowców ma zasądzoną grzywnę w wysokości od 300 do 1500 zł);

Działanie alkoholu Stężenie Objawy Przewód pokarmowy

Działanie alkoholu Stężenie Objawy Przewód pokarmowy Działanie alkoholu Alkohol etylowy, zawarty we wszystkich napojach alkoholowych: piwie, winie, wódce, jest substancją psychoaktywną. Posiada zdolność szybkiego przenikania do mózgu i wywołuje zmiany, których

Bardziej szczegółowo

Dlaczego alkohol jest groźny?

Dlaczego alkohol jest groźny? Dlaczego alkohol jest groźny? Piłeś nie jedź! Wprowadzane są coraz ostrzejsze restrykcje za jazdę pod wpływem alkoholu, a mimo to nadal wiele osób decyduje się na kierowanie pojazdami mechanicznymi w tym

Bardziej szczegółowo

Bajka o Jasiu i Małgosi

Bajka o Jasiu i Małgosi Bajka o Jasiu i Małgosi Wprowadzenie dla nauczyciela: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło

Bardziej szczegółowo

Bajka o Czerwonym Kapturku

Bajka o Czerwonym Kapturku Bajka o Czerwonym Kapturku Wprowadzenie dla nauczyciela: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło

Bardziej szczegółowo

Bajka o Smoku Wawelskim

Bajka o Smoku Wawelskim Bajka o Smoku Wawelskim Wprowadzenie dla nauczyciela: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło

Bardziej szczegółowo

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie

Bardziej szczegółowo

Porcja standardowa alkoholu

Porcja standardowa alkoholu Porcja standardowa alkoholu Porcja standardowa to 10 gramów czystego alkoholu etylowego czyli: 200 ml piwa o zaw.alk. 5% 100 ml wina o zaw.alk. 10% 25 ml wódki o zaw.alk. 40% Czas usuwania z organizmu

Bardziej szczegółowo

Podział alkoholi ze względu na ich skład chemiczny i szkodliwość dla zdrowia

Podział alkoholi ze względu na ich skład chemiczny i szkodliwość dla zdrowia Podział alkoholi ze względu na ich skład chemiczny i szkodliwość dla zdrowia 2 Alkohol metylowy (metanol) Trucizna Alkohol etylowy uzyskiwany drogą syntezy chemicznej (etanol) Trucizna Alkohol etylowy

Bardziej szczegółowo

EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA

EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA Dariusz Zuba Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra J. Sehna w Krakowie Prawo o ruchu drogowym Ustawa z dnia 20.06.1997 r. (Dz. U. Nr 98, poz. 602) Prawo o ruchu drogowym Ustawa

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR X/51/11 RADY GMINY ŁOMŻA

UCHWAŁA NR X/51/11 RADY GMINY ŁOMŻA UCHWAŁA NR X/51/11 RADY GMINY ŁOMŻA z dnia 29 września 2011 r. w sprawie uchwalenia Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Łomża na 2012 rok. Na podstawie art. 4 1 ust. 2

Bardziej szczegółowo

Autor: Katarzyna Kuncewicz-Sośnicka. KONSPEKT ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH W ZPR-S Oława TEMAT: CZY ALKOHOL SZKODZI? PŁUAPKA UZALEŻNIENIA.

Autor: Katarzyna Kuncewicz-Sośnicka. KONSPEKT ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH W ZPR-S Oława TEMAT: CZY ALKOHOL SZKODZI? PŁUAPKA UZALEŻNIENIA. Autor: Katarzyna Kuncewicz-Sośnicka KONSPEKT ZAJĘĆ PROGRAMOWYCH W ZPR-S Oława TEMAT: CZY ALKOHOL SZKODZI? PŁUAPKA UZALEŻNIA. Cel ogólny: Profilaktyka zachowań ryzykownych związanych ze spożywaniem alkoholu.

Bardziej szczegółowo

,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM

,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM ,,BĄDŹ CZUJNY, NIE ULEGAJ NAŁOGOM UZALEŻNIENIE UZALEŻNIENIE TO NABYTA SILNA POTRZEBA WYKONYWANIA JAKIEJŚ CZYNNOŚCI LUB ZAŻYWANIA JAKIEJŚ SUBSTANCJI. WSPÓŁCZESNA PSYCHOLOGIA TRAKTUJE POJĘCIE UZALEŻNIENIA

Bardziej szczegółowo

A n d r z e j M a j e w s k i

A n d r z e j M a j e w s k i P a p i e r o s y i a l k o h o l s ł u s z n i e n a z y w a n e s ą u ż y w k a m i, g d y ż z u ż y w a j ą c z ł o w i e k a A n d r z e j M a j e w s k i Uzależnienie - nabyta potrzeba wykonywania

Bardziej szczegółowo

Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych

Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Wpływ alkoholu na ryzyko rozwoju nowotworów złośliwych Badania epidemiologiczne i eksperymentalne nie budzą wątpliwości spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju wielu nowotworów złośliwych, zwłaszcza

Bardziej szczegółowo

Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne

Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne Sprawdź, czy Twoje picie jest bezpieczne Ogólnopolska społeczna kampania profilaktyczno edukacyjna www.wyhamujwpore.pl 1 Cel kampanii Ograniczenie szkód związanych z piciem alkoholu Ograniczenie liczy

Bardziej szczegółowo

Ściganie sprawców prowadzenia pojazdów w stanie nietrzeźwości w Polsce. Prof. dr hab. Ryszard A. Stefański

Ściganie sprawców prowadzenia pojazdów w stanie nietrzeźwości w Polsce. Prof. dr hab. Ryszard A. Stefański Ściganie sprawców prowadzenia pojazdów w stanie nietrzeźwości w Polsce Prof. dr hab. Ryszard A. Stefański Art.115 16 k.k. i art.46 ust.3 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

Nadzór nad kierującymi Ustawa o kierujących pojazdami. Warszawa, 5 września 2011 r.

Nadzór nad kierującymi Ustawa o kierujących pojazdami. Warszawa, 5 września 2011 r. Nadzór nad kierującymi Ustawa o kierujących pojazdami Warszawa, 5 września 2011 r. Zakres nadzoru Starosta sprawuje nadzór w zakresie spełniania wymagań określonych dla uzyskania i posiadania dokumentu

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ALKOHOLU NA ORGANIZM CZŁOWIEKA

WPŁYW ALKOHOLU NA ORGANIZM CZŁOWIEKA RODZAJE ALKOHOLU alkohol metylowy (znany także pod nazwami spirytus drzewny i karbinol najprostszy, trujący dla człowieka związek organiczny z grupy alkoholi) ; alkohol etylowy (napój alkoholowy); gliceryna

Bardziej szczegółowo

Używki- to produkty spożywcze nie mające właściwości odżywczych, zawierające substancje, które działają pobudzająco na układ nerwowy.

Używki- to produkty spożywcze nie mające właściwości odżywczych, zawierające substancje, które działają pobudzająco na układ nerwowy. Używki- to produkty spożywcze nie mające właściwości odżywczych, zawierające substancje, które działają pobudzająco na układ nerwowy. Uzależnienie nałóg - to silne pragnienie zażywania konkretnych środków,

Bardziej szczegółowo

PATOLOGIE SPOŁECZNE ALKOHOLIZM, NIKOTYNIZM, NARKOMANIA. OPRACOWANIE: Karolina Gajdosz Agnieszka Wańczyk

PATOLOGIE SPOŁECZNE ALKOHOLIZM, NIKOTYNIZM, NARKOMANIA. OPRACOWANIE: Karolina Gajdosz Agnieszka Wańczyk PATOLOGIE SPOŁECZNE ALKOHOLIZM, NIKOTYNIZM, NARKOMANIA OPRACOWANIE: Karolina Gajdosz Agnieszka Wańczyk ALKOHOLIZM Alkoholizm - nazywany jest również zespołem uzależnienia od alkoholu, chorobą alkoholową

Bardziej szczegółowo

Zacznę od tego, że zamiast używać słowa ALKOHOLIK będę starać się używać słowa OSOBA UZALEZNIONA OD ALKOHOLU.

Zacznę od tego, że zamiast używać słowa ALKOHOLIK będę starać się używać słowa OSOBA UZALEZNIONA OD ALKOHOLU. KTO I KIEDY STAJE SIĘ TZW. ALKOHOLIKIEM? Zacznę od tego, że zamiast używać słowa ALKOHOLIK będę starać się używać słowa OSOBA UZALEZNIONA OD ALKOHOLU. Gdy prowadzę zajęcia z uczniami na temat profilaktyki

Bardziej szczegółowo

Alkohol- co każdy wiedzieć powinien

Alkohol- co każdy wiedzieć powinien Alkohol- co każdy wiedzieć powinien Alkohol jest głównym składnikiem znanych nam napoi wysokoprocentowych takich jak: piwo, wino, wódka, likiery. Zawiera substancje chemiczną tzw. Alkohol etylowy czyli

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Rolniczych CKP w Kaczkach Średnich Kuszczyński Patryk I TI

Zespół Szkół Rolniczych CKP w Kaczkach Średnich Kuszczyński Patryk I TI Zespół Szkół Rolniczych CKP w Kaczkach Średnich Kuszczyński Patryk I TI Nałóg to uzależnienie, przymusowe przyjmowanie substancji uzależniającej, psychiczne i fizyczne przyzwyczajenie się do tej substancji.

Bardziej szczegółowo

Uzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji.

Uzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Uzależnienia Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Termin uzależnienie jest stosowany głównie dla osób, które nadużywają narkotyków, alkoholu i papierosów. Używki Wszystkie używki stanowią

Bardziej szczegółowo

LEGENDA O PANU TWARDOWSKIM

LEGENDA O PANU TWARDOWSKIM LEGENDA O PANU TWARDOWSKIM Wprowadzenie: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło 253 osób, a

Bardziej szczegółowo

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK Załącznik do Uchwały Nr VI/34/11 Rady Miejskiej Wodzisławia Śl. z dnia 24 lutego 2011 roku GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK

Bardziej szczegółowo

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia Niedożywienie może występować u osób z nadwagą (powyżej 120% masy należnej) niedowagą (poniżej 80%

Bardziej szczegółowo

BLIZEJ SIEBIE DALEJ OD NARKOTYKÓW, DOPALACZY

BLIZEJ SIEBIE DALEJ OD NARKOTYKÓW, DOPALACZY BLIZEJ SIEBIE DALEJ OD NARKOTYKÓW, DOPALACZY Narkotyki i prawo Posiadanie narkotyków jest czynem karalnym, ale łamanie prawa przez dziecko biorące narkotyki związane bywa także ze zdobywaniem pieniędzy.

Bardziej szczegółowo

ANOREKSJA, jadłowstręt psychiczny (z greckiego an. Zaprzeczanie, órexis pożądanie, apetyt, łaknienie) oznacza brak łaknienia (apetytu).

ANOREKSJA, jadłowstręt psychiczny (z greckiego an. Zaprzeczanie, órexis pożądanie, apetyt, łaknienie) oznacza brak łaknienia (apetytu). mgr Anna Grygny ANOREKSJA, jadłowstręt psychiczny (z greckiego an. Zaprzeczanie, órexis pożądanie, apetyt, łaknienie) oznacza brak łaknienia (apetytu). Jest to zespół występujący w wieku młodzieńczym;

Bardziej szczegółowo

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.

Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na

Bardziej szczegółowo

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK Załącznik do Uchwały Nr... Rady Miejskiej Wodzisławia Śl. z dnia... GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2011 ROK Wodzisław Śląski 1 Spis

Bardziej szczegółowo

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE RACJONALNIE = ZDROWO Zdrowa dieta jest jednym z najważniejszych elementów umożliwiających optymalny wzrost, rozwój i zdrowie. Ma przez to wpływ na fizyczną i umysłową

Bardziej szczegółowo

LEGENDA O WANDZIE. Wprowadzenie:

LEGENDA O WANDZIE. Wprowadzenie: LEGENDA O WANDZIE Wprowadzenie: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło 253 osób, a rannych

Bardziej szczegółowo

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta CHOROBY DIETOZALEŻNE W POLSCE 2,150,000 osób w Polsce cierpi na cukrzycę typu II 7,500,000 osób w Polsce cierpi

Bardziej szczegółowo

Napoje energetyzujące fakty i mity. Psycholog mgr Krystyna Sak

Napoje energetyzujące fakty i mity. Psycholog mgr Krystyna Sak Napoje energetyzujące fakty i mity Psycholog mgr Krystyna Sak Napoje energetyzujące (napoje energetyczne, napoje stymulujące) pojawiły się w latach dziewięćdziesiątych XX w. popularne dzięki silnym działaniom

Bardziej szczegółowo

U C H W A Ł A Nr... RADY MIEJSKIEJ WODZISŁAWIA ŚLĄSKIEGO z dnia...

U C H W A Ł A Nr... RADY MIEJSKIEJ WODZISŁAWIA ŚLĄSKIEGO z dnia... U C H W A Ł A Nr... RADY MIEJSKIEJ WODZISŁAWIA ŚLĄSKIEGO z dnia... w sprawie: przyjęcia Gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii na rok 2011

Bardziej szczegółowo

Dopalacze to termin, którego używa się potocznie dla nazwania grupy różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym lub faktycznym działaniu

Dopalacze to termin, którego używa się potocznie dla nazwania grupy różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym lub faktycznym działaniu DOPALACZE Dopalacze to termin, którego używa się potocznie dla nazwania grupy różnych substancji lub ich mieszanek o rzekomym lub faktycznym działaniu psychoaktywnym, nie znajdujących się na liście substancji

Bardziej szczegółowo

! Cotygodniowa audycja w każdą środę po godz. 11:00 w Programie 1 Polskiego Radia.

! Cotygodniowa audycja w każdą środę po godz. 11:00 w Programie 1 Polskiego Radia. Czy rzeczywiście polskie przepisy łagodnie traktują pijanych kierowców? Czy tylko za spożycie alkoholu czeka nas odpowiedzialność karna? Jakiego rodzaju zachowania na drogach kodeks karny oraz kodeks wykroczeń

Bardziej szczegółowo

Leczenie bezdechu i chrapania

Leczenie bezdechu i chrapania Leczenie bezdechu i chrapania Bezdech senny, to poważna i dokuczliwa choroba, dotykająca ok. 4% mężczyzn i 2% kobiet. Warto więc wykonać u siebie tzw. BADANIE POLISOMNOGRAFICZNE, które polega na obserwacji

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 1a do SIWZ OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia jest: Wykonanie kalendarzy na 2019 r. wraz z dostawą do siedziby dla Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej. 1. Przedmiot zamówienia

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.

Hipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o. Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy

Bardziej szczegółowo

Energetyki. Autorki: Ola Michalska, Hania Szymkowiak, Jamila Wołk-Karaczewska, Agata Maliniak, Viktoriia Hryniuk.

Energetyki. Autorki: Ola Michalska, Hania Szymkowiak, Jamila Wołk-Karaczewska, Agata Maliniak, Viktoriia Hryniuk. Energetyki Autorki: Ola Michalska, Hania Szymkowiak, Jamila Wołk-Karaczewska, Agata Maliniak, Viktoriia Hryniuk. Skład i ich działanie woda, cukier, regulator kwasowości, Dwutlenek węgla, kofeina (środek

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 3 Agnieszka Zembroń-Łacny, Anna Kasperska

WYKŁAD 3 Agnieszka Zembroń-Łacny, Anna Kasperska WYKŁAD 3 Agnieszka Zembroń-Łacny, Anna Kasperska Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007-2015: zjednoczenie wysiłków społeczeństwa i administracji publicznej prowadzące do zmniejszenia nierówności i poprawy

Bardziej szczegółowo

Czym są witaminy i dlaczego musimy je uzupełniac aby nasz organizm funkcjonował prawidłowo?

Czym są witaminy i dlaczego musimy je uzupełniac aby nasz organizm funkcjonował prawidłowo? Zagłębiając się w temat witamin i ich związku na ludzki organizm powinniśmy sobie zadać pytanie. Czym są witaminy i dlaczego musimy je uzupełniac aby nasz organizm funkcjonował prawidłowo? Witaminy są

Bardziej szczegółowo

- zaburzeniami ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, biegunki,

- zaburzeniami ze strony układu pokarmowego: nudności, wymioty, biegunki, Zatrucia Zatrucie jest to ostry stan zaburzeń czynności organizmu spowodowany wchłonięciem substancji toksycznej. Trucizna może dostać się do organizmu człowieka poprzez: - przewód pokarmowy, - drogi oddechowe,

Bardziej szczegółowo

7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA

7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA DEPRESJA Depresja: przyczyny, objawy, rodzaje depresji, leczenie Przyczyny depresji są różne. Czasem chorobę wywołuje przeżycie bardzo przykrego zdarzenia najczęściej jest to

Bardziej szczegółowo

Dopalaczom powiedz nie

Dopalaczom powiedz nie Dopalaczom powiedz nie 1. Co to są dopalacze? 2. Podział dopalaczy. 3. Objawy i skutki zażywania dopalaczy. 4. Powody brania narkotyków przez ludzi 5. Przykłady dopalaczy. 6. Wygląd ciała po zażyciu dopalaczy.

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 7 stycznia 2013 r. Poz. 9

Warszawa, dnia 7 stycznia 2013 r. Poz. 9 Warszawa, dnia 7 stycznia 2013 r. Poz. 9 Rozporządzenie Ministra Zdrowia 1) z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie kursu reedukacyjnego w zakresie problematyki przeciwalkoholowej i przeciwdziałania narkomanii

Bardziej szczegółowo

Sobą być dobrze żyć młodzież bez uzależnień

Sobą być dobrze żyć młodzież bez uzależnień Sobą być dobrze żyć młodzież bez uzależnień UZALEŻNIENIA-DZIĘKUJĘ, NIE! Co to jest uzależnienie? Uzależnienie to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. W

Bardziej szczegółowo

SEH Ulotka SOR Ryzyka związane z nadużywaniem alkoholu

SEH Ulotka SOR Ryzyka związane z nadużywaniem alkoholu SEH Ulotka SOR Ryzyka związane z nadużywaniem alkoholu Jeżeli podczas badań przesiewowych okaże się, że jest mowa o nadmiernym spożyciu alkoholu, jesteście Państwo wówczas narażeni na większe ryzyko problemów

Bardziej szczegółowo

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzesku NIE PAL! NIE TRUJ! OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA PSSE BRZESKO - ANNA PIECHNIK

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzesku NIE PAL! NIE TRUJ! OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA PSSE BRZESKO - ANNA PIECHNIK Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Brzesku NIE PAL! NIE TRUJ! OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA PSSE BRZESKO - ANNA PIECHNIK PAPIEROS CO TO TAKIEGO? Wyrób tytoniowy składający się z rurki

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ

ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ CELE ZADANIA REHABILITACJA PROFILAKTYKA METODY ŚRODKI WPŁYW RÓŻNYCH CZYNNIKÓW NA ZDROWIE

Bardziej szczegółowo

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności

Bardziej szczegółowo

WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH

WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH niektórych dopalaczy pobranych na terenie powiatu namysłowskiego Przygotowała : Urszula Modrak 1 Niezły wkręt JWH 081 Walina Fenyloalanina RCS 4 (substancja syntetyczna) (aminokwas)

Bardziej szczegółowo

Wpływ substancji psychoaktywnych na zdrowie kobiety i płodu

Wpływ substancji psychoaktywnych na zdrowie kobiety i płodu Wpływ substancji psychoaktywnych na zdrowie kobiety i płodu Literatura Alkohol a zdrowie, Kobiety i alkohol, PARPA, Warszawa 1997. Alkohol a zdrowie, Pacjenci z problemami alkoholowymi w podstawowej opiece

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca

CMC/2015/03/WJ/03. Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca CMC/2015/03/WJ/03 Dzienniczek pomiarów ciśnienia tętniczego i częstości akcji serca Dane pacjenta Imię:... Nazwisko:... PESEL:... Rozpoznane choroby: Nadciśnienie tętnicze Choroba wieńcowa Przebyty zawał

Bardziej szczegółowo

Co zyskuje firma, która profesjonalnie rozwiązuje problemy dotyczące konsumpcji substancji psychoaktywnych przez pracowników?

Co zyskuje firma, która profesjonalnie rozwiązuje problemy dotyczące konsumpcji substancji psychoaktywnych przez pracowników? Co zyskuje firma, która profesjonalnie rozwiązuje problemy dotyczące konsumpcji substancji psychoaktywnych przez pracowników? Opis sytuacji Za kilka lat firmy w Polsce zaczną odczuwać problemy powodowane

Bardziej szczegółowo

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2013

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2013 Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXXV/238/12 Rady Miejskiej Trzcianki z dnia 12 grudnia 2012r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA ROK 2013 Wprowadzenie Spośród licznych problemów

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą 14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces

Bardziej szczegółowo

CHOROBY NOWOTWOROWE. Dym tytoniowy zawiera około 60 substancji rakotwórczych lub współrakotwórczych!

CHOROBY NOWOTWOROWE. Dym tytoniowy zawiera około 60 substancji rakotwórczych lub współrakotwórczych! CHOROBY NOWOTWOROWE Palenie tytoniu kojarzy się przede wszystkim z rakiem płuc. W rzeczywistości, papierosy powodować mogą znacznie więcej nowotworów złośliwych. Zalicza się do nich na przykład: raka krtani,

Bardziej szczegółowo

Okres próbny Art. 91.

Okres próbny Art. 91. Okres próbny Art. 91. 1. Okres próbny dla osoby, która po raz pierwszy uzyskała prawo jazdy kategorii B, trwa 2 lata, począwszy od dnia, w którym został jej wydany ten dokument. 2. W okresie próbnym kierowca

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 24 stycznia 2019 r. Poz. 140

Warszawa, dnia 24 stycznia 2019 r. Poz. 140 Warszawa, dnia 24 stycznia 2019 r. Poz. 140 OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 9 stycznia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie kursu reedukacyjnego

Bardziej szczegółowo

MAREK FELBUR student WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

MAREK FELBUR student WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA MAREK FELBUR student WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Jest to dowolna forma ruchu ciała lub jego części, spowodowana przez mięsień szkieletowy,

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego i ulotki dla pacjenta Uwaga: Może wyniknąć potrzeba dokonania kolejnych aktualizacji Charakterystyki Produktu Leczniczego i

Bardziej szczegółowo

ALKOHOLIZM. jako kwestia społeczna. Anna Siry

ALKOHOLIZM. jako kwestia społeczna. Anna Siry ALKOHOLIZM jako kwestia społeczna Anna Siry Czym jest alkoholizm? Zespół uzależnienia od alkoholu Choroba demokratyczna Chroniczna, postępująca i potencjalnie śmiertelna choroba Podstawowe pojęcia związane

Bardziej szczegółowo

DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY

DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY DEPRESJA MA NEGATYWNY WPŁYW NA NASZE ZDROWIE, RELACJE, PRACĘ, NA CAŁE NASZE ŻYCIE Zazwyczaj jedna negatywna emocja w pewnym stopniu przyciąga za sobą pozostałe. W przypadku depresji

Bardziej szczegółowo

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja

Bardziej szczegółowo

pujących w środowisku pracy na orzekanie o związanej zanej z wypadkami przy pracy Paweł Czarnecki

pujących w środowisku pracy na orzekanie o związanej zanej z wypadkami przy pracy Paweł Czarnecki Wpływ stresorów w występuj pujących w środowisku pracy na orzekanie o długotrwałej niezdolności do pracy związanej zanej z wypadkami przy pracy Paweł Czarnecki 1 Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu

Bardziej szczegółowo

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH

POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH POSTĘPOWANIE W CUKRZYCY I OPIEKA NAD DZIECKIEM W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH CUKRZYCA.? cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynika

Bardziej szczegółowo

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko

Hipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów

Bardziej szczegółowo

MITY I PRAWDA NA TEMAT ALKOHOLU

MITY I PRAWDA NA TEMAT ALKOHOLU MITY I PRAWDA NA TEMAT ALKOHOLU Mit: Piwo co prawda zawiera alkohol, ale w tak małych ilościach, że nie ryzykje się pijąc je, bo jest mniej szkodliwe. Fakt: Szkody mogą pojawić się u osób, które piją tylko

Bardziej szczegółowo

TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO KURS INSTRUKTORA SPORTOWEGO

TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO KURS INSTRUKTORA SPORTOWEGO TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO KURS INSTRUKTORA SPORTOWEGO Jan Przewoźnik TRENING MISTRZOSTWA OSOBISTEGO ODNOWA, ODDECH, RELAKSACJA, WIZUALIZACJA SKALA HOLMESA RAHE A Test poziomu stresu TECHNIKI ODDYCHANIA

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu.

Aneks I. Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu. Aneks I Wnioski naukowe oraz podstawy zmian warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu. 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

I. Postanowienia typowe (zgodne z art. 12a ustawy o działalności ubezpieczeniowej)

I. Postanowienia typowe (zgodne z art. 12a ustawy o działalności ubezpieczeniowej) Ogólne Warunki Grupowego Ubezpieczenia na Życie Pracowników i Ich Rodzin HESTIA RODZINA data wejścia w życie o.w.u. 10 sierpnia 2007 r. I. Postanowienia typowe (zgodne z art. 12a ustawy o działalności

Bardziej szczegółowo

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy

Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Reguły systemu wsparcia decyzji: wskazania/przeciwskazania trombolizy Kryterium Dane (jakie) Dane (źródło) Reguła Moduł wiek wiek pacjent/osoba > 18 lat (włączająca) kliniczne

Bardziej szczegółowo

Żywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna

Żywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna Żywność ekologiczna najlepsza żywność funkcjonalna Prof. Dr hab. Ewa Solarska Pracownia Żywności Ekologicznej Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Konferencja naukowa

Bardziej szczegółowo

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

Europejski Kodeks Walki z Rakiem Europejski Kodeks Walki z Rakiem Europejski kodeks walki z rakiem powstał z inicjatywy Unii Europejskiej, która już w latach 80 uznała zmagania z rakiem w społeczeństwie Europejczyków za jeden z najważniejszych

Bardziej szczegółowo

Co leczy akupunktura?

Co leczy akupunktura? Co leczy akupunktura? Akupunktura posiada bardzo szeroki zakres wskazań ukierunkowanych na przyniesienie ulgi choremu - często też okazuje się nie tylko tańsza, ale również bardziej skuteczna od stosowania

Bardziej szczegółowo

NIKOTYNA LEGALNY NARKOTYK. Slajd nr 1

NIKOTYNA LEGALNY NARKOTYK. Slajd nr 1 NIKOTYNA LEGALNY NARKOTYK Slajd nr 1 PODSTAWOWE INFORMACJE NA TEMAT NIKOTYNIZMU NIKOTYNIZM (fr. nicotinisme) med. społ. nałóg palenia lub żucia tytoniu albo zażywania tabaki, powodujący przewlekłe (rzadziej

Bardziej szczegółowo

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. Przedmiotem zamówienia jest: Wykonanie kalendarzy na 2020 r. wraz z dostawą do siedziby dla Mazowieckiego Centrum

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA. Przedmiotem zamówienia jest: Wykonanie kalendarzy na 2020 r. wraz z dostawą do siedziby dla Mazowieckiego Centrum Załącznik nr 1 do SIWZ Znak sprawy MCPS.ZP/PR/351-15/2019/U OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Przedmiotem zamówienia jest: Wykonanie kalendarzy na 2020 r. wraz z dostawą do siedziby dla Mazowieckiego Centrum

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa

Bardziej szczegółowo

LEGENDA O LECHU, CZECHU I RUSIE

LEGENDA O LECHU, CZECHU I RUSIE LEGENDA O LECHU, CZECHU I RUSIE Wprowadzenie: Według statystyk małopolskiej policji, na terenie naszego województwa w roku 2012 doszło do 3901 wypadków i 25801 kolizji, w których śmierć poniosło 253 osób,

Bardziej szczegółowo

Opracowała: a: mgr Agata Grochowiecka

Opracowała: a: mgr Agata Grochowiecka Dorosłym być Opracowała: a: mgr Agata Grochowiecka Prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę: 1. Ktoś,, kto ma silną wolę nigdy się nie uzaleŝni? 2. UzaleŜnienie to choroba, którą się leczy w specjalnych

Bardziej szczegółowo

Kilka słów na temat trucizn nas otaczających

Kilka słów na temat trucizn nas otaczających Kilka słów na temat trucizn nas otaczających Tlumaczenie Aleksandra Maciejewska Co jadłeś dzisiaj na śniadanie? Czy miałeś miskę owoców lub inne zdrowe jedzenie? Ludzie stają się bardziej świadomi tego,

Bardziej szczegółowo

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński

Niedociśnienie tętnicze. IKARD r dr Radosław Sierpiński Niedociśnienie tętnicze IKARD 15.12.2015r dr Radosław Sierpiński Definicja Przez niedociśnienie tętnicze, czyli hipotonię, rozumiemy trwale utrzymujące się niskie ciśnienie tętnicze, zazwyczaj skurczowe

Bardziej szczegółowo

UTRATA ŚWIADOMOŚCI. Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz.

UTRATA ŚWIADOMOŚCI. Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz. moduł V foliogram 34 UTRATA ŚWIADOMOŚCI Utrata świadomości jest stanem, w którym poszkodowany nie reaguje na bodźce z zewnątrz. Możliwe przyczyny: uraz czaszki, krwotok, niedotlenienie mózgu, choroby wewnętrzne,

Bardziej szczegółowo

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu

Aneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie

Bardziej szczegółowo

Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować.

Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować. Wpływ hałasu lotniczego na zdrowie człowieka czyli jak żyć krócej i chorować. Hałas, w szczególności lotniczy, jest szkodliwy dla zdrowia; stały i uciążliwy hałas męczy nas psychicznie i fizycznie, pogarsza

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie

Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie brygatynib Informacje dla pacjenta i fachowych pracowników ochrony zdrowia zaangażowanych w opiekę medyczną lub leczenie Imię i nazwisko pacjenta: Dane lekarza (który przepisał lek Alunbrig ): Numer telefonu

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy utraty ciepła

Mechanizmy utraty ciepła HIPOTERMIA Mechanizmy utraty ciepła Promieniowanie 55-65 % Parowanie - oddychanie 20-30 % Konwekcja 12-15% na wietrze Kondukcja 5 razy w mokrym ubraniu, 25-30 x w zimnej wodzie Hipotermia Spadek temperatury

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia

Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 53/2006 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Program profilaktyki chorób układu krążenia Program profilaktyki chorób układu krążenia 1 I. UZASADNIENIE CELOWOŚCI WDROŻENIA PROGRAMU PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA, zwanego dalej Programem. 1. Opis problemu zdrowotnego. Choroby układu krążenia

Bardziej szczegółowo

2. Plan wynikowy klasa druga

2. Plan wynikowy klasa druga Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3

Bardziej szczegółowo

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.

EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II

PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II PROCEDURA postępowania z dzieckiem chorym na cukrzycę w Szkole Podstawowej w Jarnutach im. Papieża Jana Pawła II Zadania rodzica: Rodzic powinien przedłożyć szkole następujące informacje i dokumenty: 1.

Bardziej szczegółowo